장음표시 사용
21쪽
18 DE MAGNI TV D. ROMA MAcarne, Paulum in cathedra, Romam in flore. Hoc Vltimum paramus,& ad rem partesque nostras iam imus: aliquid tamen a te pra stipulati. Α v D. Quid illud est Z L I p s. Assensum & fidem. A v D. Tibi non dem, aut habeam Vel nutu me ducas, quo
velis. L I p s. Memento. nam erunt quaedam inopinata,&ve Pio . re AD IRANDA. Poeta iure cecinit: Omnia Romana cedant MIRACULA terra
Natura bis posui, quidquid vBIQvE fuit. C A P. I I T.
Fines impersi Romani; quando maximi ερο Pro
INITI A nos tenent: nec temere iam olim dictum, Portum itineris longissimum esse. At scrio viam ingredior,& quidem per eos limites siue terminos, quos ante obiter posui, Potentiae ac Virtutis. In potentia con sidero, Fines, copiaου, es, era: & in hanc quadrigam,nisi fallor,subiungam & veham,quidquid ea secum trahit. Ergo de Finibuae primis. ij vero quam amplissimi filerunt, & spatia terrarum ac maris, uno velut sinu & iunctim inclusa, quanta in ullo priorum aut posteriorum imperiorum nego fuisse. Itaque attollunt haud vane haec veteres,& magnifice loquuntur,Vt Cicero: Nulla gens est,quae non aut irasubaba sit,
ut vix exstet , aut ita domita, vi qmscat. aut ita pacata, Ni πιο oria nostra imperioque laetetur. Et passim illi sermones, Romanos orbis dominos . Solem Hrumque in eorum imperio currere: oc talia, animose magis, quam superbe dieta. Petronius: Orbem iam totum victor Romanus habebat,aeua mare, qMa terrae, qua sidus currit trumque.
Dionysius Halicarnassὰus plane cum ipso,ers ante ipsoen: η δὲ
sit, habitaturque ab hominibur sed , toti mari impera non solumbula
22쪽
hiae intra cotimnas Herculea sed ipsi Oceano, quacumque est namga-
tentiae fecit, Orientem αν Occasium. Vbi terras omnes & maria tribuit, sed ut decuit historicum bonae fidei, cum aliqua restructione aut exceptione : seiungitque inaccessa aut inhabitata loca, itemque maria ignota. Enimuero, si propius inspicias, nec habitata quidem omnia loca sub imperio habuit: non hercules:& multa sub Parthorum iure ad Orientem suere; multa libera , aut sub regibus, ad Septentrionem ac Meridiem : sed ut ego quoque pro Vero magis coerceam, quidquid opportunum aut Gignum vinci videbatur,vicit.Cetera non tam non potuit, quam contempsit,&iudicio reliquit. Sed illud nemo negau risistorem A siae, Africae,Europae in hoc imperio fuisse: ipsa gentium robora, ingeni opta. Quod ut clarius tibi liqueat in tria
plici hac mundi plaga quid habuerint, strictim & per indicem
dicam : atque id, cum imperium maximum & in culmine suo fuit, ut ab Augusto ad Traianum. Termini igitur finesque imperii sub Augusto erant, ab Oriente Euphrates . a Meridie Nili
catarracta, oe Deserta Myricae,m mons Atti in Occidente, O nuae a Septentrione, wanubius in Rhenus. Ita enim ipse, bono consilio, instituit, claudere imperium naturae aliquibus limitibus, & custodes ac milites ad eos habere. Hoc Tacitus in eo laudat Lusium mari, aut amnibus loginquis inperium. Atque idem iscribit, Augustum libello, quo Rationes imperi j conscripserat,
consilium addidisse,coercenae intra terminos imperij,incertum metrian per inuidiam. Nolebat,inquam, posteros Augustus proferre terminos: siue quia satis iam paritis videbatur,& metuendae bellorum ac Ertunae vices; siue per inuidiam,& ne gloriam suam vincerent,ut Tacitus suspicatur.Sane posteri contilium hoc neglexerunt, nec solum regna aliquot, defunctis aut eversis sociis Regibus, imperio adiecerunt; sed etiam, ultra terminos, noua quaesiuerunt. vi Claudius, qui Britannias in ipso Oceano deuicit; ut Traianus maxime,qui ab Oriente, Arabiam,ormeniam, sopotamiam, a Septentrione, Daciam subegit. Ita moti prolati-riue tunc termini trans Euphratem, ad Tigrim: iterumque parte alia,ad Mare rubrum trans Danubium ipsum,tota Dacia addi ta fuit. Hoc est,quod Tacitus noster in suo illo Principe laudat: C 1 Uentum
23쪽
xo DE MAGNITUD. ROMANAt r. Atin. Ventum inde Elephantιnen ac Menen,claustra o LIM Romani imperi
quod NuNC Rubrum ad marepateficit. Sed, inquies,quae haec dictio est, quasi pro magno ad mare Rubrum ventum nunc este: nonne & antea fuit Z Ipsa illa Mene & Elephotine ad Nili catarractas, offendunt quidquid AEgypti interiacet Nilum & Sinum Arabicum,iam olim Romanorum fuisse. Atqui Sinus iliale, Rubrum mare. Respondeo,latius olim Rubru mare patuisse,& paullὁ alite quam ut vulgo hodie,appellatum. Nam in Taciti, & aliorum veterum Verbis, in hoc nomen venit mare Indiacum, vallum illud & magnum, quod ab extremo Sinu Arabiaco, siue ab Africa ea , in Muream Ptolomaei Chersonesum se pro-rendit. Itaque Pomponius Mela,duos Sinus in mari Rubro aDiiostit, Arubicum & Fersicum. Et Seneca Tragicus stram is mare Rubrum exonerat atque immittit: Curtius Indum & Gangem: quos certum est in magnum illud mare, longe a Sinu Arabico, euolui. Haec vera & clara sunt: promoti igitur termini ad mare Rubrum silue icum,per Arabas adiectos.Eadem mens Graeci scriptoris in Suida: qui terminos imperii ad Orientem facit In dos in mare Rubrum,oc Nil catarraetas, stre lacum gMaeotis. Sicut& Appianus ita capiendus, cum in Praefatione operis sui, distincte Romanum imperium limitat: Tendit, inquit, ab occasiuω isio Oceano occiduo,ad Caucaseum montem, stre flumen Euphratem, ad AEthiopas superiores, per AEgyptios m orabas, aa Orientalem Oceanum. Hic Oceanus Orientadis, non ali id quam Mare In
aecum siue Rubrum, iam dictum. Sed obiicies, Si illa de Traiani terminis Appianus ; quid ita Euphratem ponit, Tigrim omittit Hoc ideo, quia Hadrianus Imp. sub eo Appianus scripsit statim a morte Traian hoc mutauerat. de quo Festus Rufus: Invidens, inquit,Traianigloriae, Jonte e menia ac sopotamiam, . riseriam reddidit, ac medium inter Fersas m Romanos Euphra tem e se voluit. Tamen de Tigri etiam Claudianus :Subdidit Oceanum sceptru, in margine caesi clausit opes. quantum distant a Tigride Gades, Intersie Tanais quantum musique relinquunt. AvD. Sed & alia dubitatiuncula,de I ssopotamia. quam tu Se Rusus ab Traiano adiectam imperio significatis, at Aurelius Victoriamdiu a Claudio. LIPs. AClaudio 3ncino hoc dixit,nec potest.
24쪽
LIBER PRIMUS. 2r potest. AvD.Imo verba Victoris sunt: Retenti fines, seu duli, perio Romano, per Orientem mesopotamia. Rhenus Danubiusque ad Septentrionem, in a JMeridie Mauri acciere prouinciis. LIPS. Hoc eo sensu,ut ipsa Mesopotamia finis esset,non ut in finibus contincretur. Eousque,inquam,productum imperium, non & vltra ipsam. Ea incias Vidioris; aut si alia, est error. Et habes ecce
in istis finibus, quid ἰ per Indicem, si placet, Videamus, & per
singulas orbis parteS. IN ASIA: IN AFRICA folchidem,
laestinam, Gaetutiam, Bosphorum, Ciliciam, Africam propriam, Cappadocinm. , Famphiliam, Numidam, Gutitiam: Lyaeiam, cr auretaniam, Bithyniam, Asiam totam basque minores
Hisfiania Dirum, Galfim, Graeciam, Inalpinos, Thracis Tyaetram,
Itbricum, Fanmmam. Habes Hic, dico,optima terrarum,latissima terrarum:& magnam tamen partem consulto omisi, quidquid Insularum mari ambitur. Eae quam multae,& magnae quaedam,in toto illo mari mediterraneo fucrunsia Columnis Herculiis, ad Pontum usiquet prosecto, quae vel decimam partem paene prouinciarum terrestrium aequent, si Britannias in exteriore mari ut debes adiungas. Pulchra autem ista facies, & non nisi a Prouidentia sic ordinata & ornata:quam mecum vide. Vtrimque ad hoc mare mediterraneum Prouinciae se porrigunt & extendunt;ipsum in
25쪽
medio, tot portubus & insulis distinctum, quasi via & limesin, per quem commerciis iungantur. Nec aliud mihi pulta chrius commodiusque videtur in hoc imperio,quam iste velut in medio corpore baltheus, bullis insularum interstinctus: qui&diuidit simul,&constringit. Dabis mihi aliud tale, & tantum 3 non dabis. AvD. Imo Lipsi, Tur*-,& Regis quoque nostri His mcum imperium, haud longe absunt. L I P s. De Turcico, fatendum est, in Asia & Africa late se extendisse: sed in validissima Europa nostra quid habet,aut potius non habet certe vel sola Italia, Hispania, Galliaiunctis , opibus viribusque pares sint, aut superent illum hostem. O si Deus daretiadeo nec prouinciae illae Orientales pro opibus & frequentia prisca sunt; & nostrae istae florem nunc habent & vigorem . Quid de Germania dicam 3 illa olim horrida & rerum inops,
quam artibus, opidis, copiisque exculta est,& abundat3 ΑvD. Mirifice & haec tamen Imperio tuo etiam deest. L I P s. Non sc, ut opinare. Nam si terminos meos cogitas,uidebis ad Danubium usque, Taetias Noricum,camos, mannones insus r &parte altera ad Rhenum, Helvetios, Rauracos, Argentoratenses, Nemetes, Vangionas, Tremros , Haes , me pios, Batavos, ad
Oceanum ipsum. Quae pleraque omnia Germaniae hodiernae nomen, & linguam, & legera etiam habent: at detracta, vides quam eam arctent, & pulcherrimis membris spoliatam relinquant . Certum autem , haec postrema omnia, cis Rhenum,
Galliae fuisse olim accensa. Itaque sub iugo Romano. Sed de His ameo imperio quod aiebas; id sane, spatia terrarum si consideras, praesertim in Nouo illo orbe & insulis, Romanum longe vel superat: sed iunctio & deuinctio prouinciarum,uiridccopiae,quam deficiunt & delinquuntZ Nunc quidem . nam postea quid suturum sit, nescio: gorebunt, crescent sortasse.&sensum meum tibi dicam Nescio quo Prouidentiae de creto, res & vigor ab Oriente considera, si voles in in Occ
26쪽
De copiis Sm praesidiis syasim circa limites, item in ipse curti.
Is T i Fines igitur Romani & quidem mari, amnibus,mOntibus clausi ac muniti,sed Milite & copiis multo magis.Nam Romanus mos &institutio,duplici via prouincias munire, copiis coloniis: de quibus utrisque breuiter dicendum. Copiri intelligo, perpetuum militem , qui ad tutelam impcrij, exinstituto Augusti, fuit. Triplices eas reperio, Frouinciales , banas , C stas: illas maximas, alteras satis validas, & tertias utiles atq; opportunas. Omnia haec ab Augusto; qui sapienter pleraque in nouo imperio aut instituit, aut restituit, ut res visae postulare. Hoc autcm inter noua : & in laudibus Augusti
in mortui Tacitus ponit, Legiones, prouincivi, classes, cuncta I.Anu. inter se connexu. Narrat & Suetonius: Ex militaribus copiis , legiones'auxilia prouinciatim distributa. Sed bene Tacitus,cuntuconnexa: nam ita ordo dc dispositio fuit, ut limitanea loca militem haberent, interiora vix haberent: dcessent, ut in magna urbe, circa moenia dispositi & vallum. Cohaerebant autem
prouinciae; ideoque dc legiones, per cohortes suas & alas sparsae, & inter se vicinae. A v D. Sed non igitur Arces in locis interioribus saltem erant, si non legiones Z L I p s. Apage a Romano hoc more. nusquam in iis praesidium aut spes posita Martiali huic populo, sed in milite tantum & armis. Et sane de Arcibus varie disputari potest: sed non tempestiue in hoc loco. pergamus. Miles igitur ad Limites, ubi minimo oneri subditis, maximo usui in hostes estet. Quantus 3 sub Augusto&. Tiberio vigintiquinque legiones fuerunt, ex Dione & Tacito: quin postea tamen auxerint, vix dubito, & sub Traiano atque Hadriano certum fuiste triginta, aut & supra. Columella, in qua legionum nomina,tum & alia quaedam hoc euincunt: diximusque aliquid in Anale dis Militiae Roma , illic, si lubet, videndum. Hae legiones, Augusti de Tiberi j aevo;sic dispositae: In Hi stania, legiones III. D A ca, II. In Galli ad Rhenum, v III. IN A Zpto, II.
27쪽
Iu Syria ad Euphratem, ii H. In Pannonia a dianubium, ri. yis Maesi ad ianubium, ii. Jn Dalmatia, II . Sed mutabant interdum, quod Tacitus in mi. Annalium iamtat, & ob caussas huc atque illuc ibant, aut sedebant. Quaedam autem legiones & in opidis erant, etsi pleraeque in castris: sed in opidis dico, quae valida aut magna,& ideo motui aut rebellioni opportuna.Talis Alexandria in AEgypto: de qua Strabo.
Sunt tres in AEIpto legiones. quarum isa in Wia collicata est, aliae per regionem. Praeter bas, sunt ἔν nouem cohortes Romanorum, tres
in urbe item, tres in AEt inopiae sinibus ad Syenen, praesidium locis ;tres in abis pa/etibus. Sunt alae equitum tres. Sed & idem scribit, in Babylone castelgo supra Delta, legumem unam consistere e tribus, quae AEgyptum custodiunt. A V D. Itane bis, ternas hic legiones collocat3 at tuus iudex binas. L I P s. E Tacito meus index,&sub res Tiberii iam vergentes. Recenter id tune mutauerat, & abducta legionum una, ut saepe. Ante, & a Iulio iam Caesare legiones ibi ternae, ut in Suetonio leges: tenuitque Augustus,& Tibcrius ad id aeui,quo Strabo scripsit. Sed de nostra iam re, legiones dico saepe in opidis. atque ita de Beryto Syriae idem Strabo: Haec messuit a Trypline, instaurata insistitata a
Romanis in legionesFusicipiens, quas Agrippa ibi collacauit. Causia fuit, sedes item urbis ad ipsum mare, & locorum eorum claustrum. Ita a tergo aliae legiones Syriam defendebant aut premebant, haec sita in fronte. In Hispania, ut idem Strabo, B, tica quae populi erat, milite vacabat; reliqua Hispania habebat. Similia adnotare plura possim, & caussas dare aut tangere: sed diffusione non gaudeo, ubi res non poscit. Hoc magis e primis illis Strabonis obstruo,socias etiam cohortes abasque fuisse, praeter ipsas Legiones : & ut illic vides,numero satis grandi. Enimuero nouem ilia cohortes sociales fuisse dico,etsi ipse Romanas appcllat:
sed hoc ideo, quia militabant sub Romanis signis in paene legi
nes tres aequarunt, nec minores eas milienariis fuisse opinamur.
Tacitus id quoque dixit:apud ιdonea prouinciarum scias triremes, alas, auxiliaque cohortium, nec multo secus in iis viriumsui se .sed persequi, inquit, incertum fuit, cum ex minu temporis, huc itquc me
rent, stifcerent numero, in aliquando minuerentur. Ecce dissertim,
hau secus, id est,non minus in iis vir tum fuisse, quam in legio nibus
28쪽
nibus ipsis: lino plus interdum , idem ostendit. ubi legionis
Decimaequartae auxita, octo cohortes Satauorum facit. Atque altibi, in minoribus prouinciis, solae cohortes aut alae fuerunt, ut in Raetia, Iudaea, talibus, & quae Procuratoribus regebantur. Interdum & in opidis interioribus, ad coercendur ut Lugduni in Gallia, Tacitus cohortem Xum ' locat; idem Foroiulis Lia gurum cohortem, vetin loci auxilium. Et tale alibi. Huc equidem Iosephi verba reseram,alioqui paraloga, non solum paradoxa:
apud quem Agrippa ad Iudaeos loquens adserit, Galliam illam
tam validam tam latam, ducentu militibus in officio contιneri.
Prosectis octo legiones totae fuerunt, sed quia istae in cxtrema Gallia, ipse copias modo numerat, quae introrsus in ea essent: si tamen numeri illi in Iosepho sani, quos saepe in eo obseruamus vitiatos. Sed haec ita sub Augusto: ut tamen tetigi,creverun &lIrimum Claudius Imp. Britannia domita, legiones In ea tres ocauit, manseruntque. Tum Uespasianus duas etiam in Cappadociam Traianus deinde in Dacia abis. Istae Prouinciales copiae: Vrbanae fucrudi,quae sedem Romae de in ipsa domina urbe habuerunt. Quo fine ἰ duplici ,ut Principem in ea tuerentur,&vt ipsam urbem. Principis custodiς triplex miles fuit,Praetorium, Euocati, Batam. Primi in nouem cohortes diuisi ab Augusto,stos militum, fide,robore,& gente. Exemplum instituti huius fuit, a Praetoriis cohortibus in exercitu, quae circa ipsum Imperatorem , & ad eius tutelam erant: sed plerumque una : Augustus autem in bellis ciuilibus plures habuit, dc victor quoque retianuit in pace, contra motus subitos, & ad plebem Romamque coercendam. Nam fuere nouem missa militum, non robore solum, ut dixi, sed stirpe 3c domo exim ij: nec capti nisi ex Etruria, Vmbria, Latio, ω Coloniis antiquitus Romanis, quod Tacitus ita etiam notauit. Gloriabantur igitur hoc sanguine: & ideo Otho iis blandiens, & in concione alloqueos, Italiae, inquit, alumni, γ Romana Hre iuuentus. Nam legionibus aliis,exteri iam& ciuitate donati, crebri miscebantur. Nouem dixi fuisse: idque aperte Tacitus: at Dio decem scribit. Nam ita in rebus Augusti:
gum Praetoriani in decem milli erant,atq; η in decem partes, siue co-1ortes diuisi. Haec distonat: de fallitur Diotan pro suo aevo dicit
29쪽
rs DE MAGNI Tu D. ROMANAIllud potest,hoc vix potest quia cius aeuo vixit,sub Alexandro Seuero, & prioribus) iam plures denis illis erant. Exemplum a
Vitellio, qui primus, opino auxit. Tacitus de eo, Romam in-i i. Hisi. gresso: omfusius prauitate, velambitu, ordo militiae. Sedecim Praetoriae quattuor Urbanae cohortes cribebatur, quis sINGvLA MILLIA inessent. Sed an ille tamen primus Z an non Claudius Imp. antea feceratZLapis vetus quid contra cum dixerim Z affirmat i C. CΑ-
ille vero sub Claudio vixit,& donis ab eo donatus in Britannia: re tamen Tribunus scribitur Duodecimae Fraetoriae cohortis. Sculptor errat 3 sed idem est in Vrbanis, ubi Decimatertia nominatur. Quid 3 an hic Gavius potius,iuuenis Britannico bello interfuit,& tum senior sub Vitellio militauit Z Omnino dixerim : nec tempora refragantur, potuitque vel sub illo, aut statim ab illo, Tribunatus hos gessi ille. Nam cam auctionem dixerit aliquis mansisse: argumento eorumdem lapidum, in quibus crebro, grandiore numero sic legas. Istis Ostra Praetoria fuere, ad Po tam Viminalem:vt arctius &in disciplina haberentur, secreti a ciuibus & urbe. Sed Euocatos iam addo: dς quibus Tacitus atque alij silent quod equidem obseruauerim at non Dio Cas-
Lib. xv. sitis,qui adiungit aperte. Euocatis Inqiait, Augustus Ῥtι iam caperui in iantomum olim, eosque in posteaseruauit. Sunt autem hodieq;
propria quaedam in separata manus, stre vites ferunt instar senturionum. Hoc ille, ubi ex professo de custodia Principis scribit. Facere huc videtur, quod Suetonius in Galba notat, dilegisse eum
equestris ordinis iuuenes,qui manente aureorum mulorum 6M, EVOC ATI appelgaretur,excubimque carca cubiculum suum, ια militum,
agerem. Instituistic hoc eum plane dixeris, exemplo custodiae Principalis, quicPrincipem scilicet nunc agebat: etsi non vete ranos quosdam milites, sed Equites ipse elegit. An non ibidem& munus illorum Evocatorum expressum3nempe ut circa cubi culum Frincipis excubias agerent ζ ego omnino opinor: et si valdemirotinusquam nec occasio defuit in urbanis illis motibus,aut Principum caedibus nusquam, inquam,a Tacito vel Suetonio, vel ipso Dione alibi, nominatos. Tamen quod in lapidibus crebro
30쪽
crubro legitur, EVO KAΤvs AVGusTI, me iudice haud alio est reserendum. Tertij sunt Bataui,equites pedites*.Dio Cassius: Sunt oe extera Equitesselecti,quibus Batauorum uome est,uque equitandi perit simi. AvD. Da Veniam,interpello te: Bataui equites 3 hoc est simile, ac si dicam Veuetos equites esse. Et Bataui sane nostri, aliis illis equis velivolis & ligneis, per Neptuni in quor optime discurrunt: hos terrestres, parce aut parum dextretractant. LIPs. Vetera loquimur: gens ea tunc Martem potius, quam Mercurium colebat.Et quς gloria vicinis illoru in equite nostra etiam memoria fuit: ea ipsis olim .Credo autem intellegi tunc quoque superiorcs illos Batauos maxime,qui Geldriae nunc accensentur: nam inseri & ad mare, nec ipsi,nec regio corum equis satis facti, aut apti. Sed Bataui igitur boni Equites: fuere & Pedites,etsii Dio silet.Tacitus alijque diccnt,qui tamen hos modo Batavos, modo Germanos appellant: sed dixeris Dionis aeuo Pedites non fuisse. Caussia,quia Galba Germanorum cohortem, institutam iam obm a Caesaribus, ad custod=- corporis, immultis experimentis Distimam di solui ac sine vitas commodis remisit in patriam: quod Suetonius in eo scribit. Dicit cohortem tergo pedites tuere: & addit ab ipso solutam militia ac dimissam, nec
pollea fortasse restitutam. Non reperio quidem Vltra nominari:&in Notitia imperit,dumtaxat Saraia equites, Seniores Iunioresqk Vtraq; autem haec manus quanta fuerit,& Dio ignorare se fatetur: Batauorum, inquit, numerum,sicut nec E-catorum, satis certo pos im dicere: quid ergo nos conemur3Puto tamen Batavos haud minus duabus alis plenioribus fiusic,& ut minimum milli Equitem Pedites etiam olim ad milD. Euocati autem,ij quoq; cohors una millenaria sunto. Alter nunc miles in urbe, & pro urbe, duplex esst: Vrbanae, in Vigilum cohortes. De prioribus Tacitus : samquam insideret Nilem proprius miles,tres urb.DIae cohortes:& mox ostendit eam quoq; lectam,& non nisi Italam manum
suis te. Sed ιω ipset dicit, Dio in Augusti dispositione,quattuor.
des sex millia,stin quattuor partes diuisi. Miror & hic dissensum,
nec concilio. Si tamen numerus tantus;vides grandes illas Cohortes fu ille, atq; etiam supra Praetorianas. Nam singulae suerunt milli quingentorum militum.In Taciti autem ante verbis,de