장음표시 사용
2쪽
eo tempore, quo diuersi Status
imper i reductionem valoris monetarum contra ordinationes imperii cusarum, ita, ut iustam bonitatem & quantitatem in ordinationi-hus imperii monetalibus requisitam non ha- , herent, susceperunt, multa. hinc in Imperio litigia orta sunt inter creditores & debitores, circa praestandam selutionem, debitoribus eam secundum aestimationem monetae, prouti nunc valet, praestare volentibus, creditoribus autem contradicentibus, di urgentibus Elutionem secundum aestimationem, quae fuit tempore contractus. Operae igitur pretium erit, si temporis praesentis rationem haoiturus, argumentum hoc rationibus legalibus stub in- A a cudem
3쪽
cudem reuocem, atque veriorem sententiam comprobem. Quod ut ex Volo & bene evo,
niat, DEUM propitium supplex exoro.
Νon opus erit singulorum vocabulorum
in rubro dissertationis positorum enucleationem suscipere, quoniam cuilibet illorum intellectus facile patebit, instituti tamen ratio postulat, ut generaliora quaedam, sicuti moribus academicarum dissertationum inualuit, de mutuo & moneta praemittam, ita quidem, Ut primum omnium definitionem mutui tradam. Est autem mutuum contra. Rus realis, quo res fungibilis ita alteri datur, ut eadem in genere restituatur. . I. Is Mutuum vulgo Elet diuidi in naturale, ciuile ,& mixtum. Naturale vocant, quod com trahitur ipsa naturali pecuniae numeratione, ciuile, ubi quis spe futurae numerationiS pecuniam accepisse consessus est, quam reuera non accepit, mixtum Vocant, Ubi vel alius meo nomine
4쪽
-s s si mine numerat pecuniam, vel quum ante, aut post numerationem stipulatio interponitur, viae s TR v v. S I C. G. Isi. th. o. Nihilominus ipse s TRVVIVS loc. citi una cum L AvTER-B A C Hi O in compendio iuris p. m. I . hanc diuisionem reiicit, idque non sine solida ra- tione, ciuile enim quod vocant, est peculi ris contractus chirographarius, mixtum vero, si alius meo nomine pecuniam numerat, non
constituit nouam mutui speciem, quod enim per alium quis facit, per se fecisse putandus est, sed si stipulatio vel antecessit, vel consequuta est, ad mutuum plane referri nequid Idem iudi- .cium esto de mutuo vero & praesumto. Prae. sumtum enim mutuum itidem in fundamento oppido infirmo innititur.
Vt mutuum subsistere possit, ad formam substantialem requiritur, I) ut daturus mutuum habeat dominium rei fungibilis l. a. D. d. R. C a) ut gaudeat libera rerum administratione, constat enim niuiuum a pupillis celebratum non valere, ita, ut res interea consium-
5쪽
D. d. R. C. 3 ut accipiens se obligare possit,
nec mutuum accipere prohibeatur, quae
obligatio deficit in filiolamilias, utpote cui
SCtum datur Macedonianum Vt res alteri tradatur fungibiliS. Dicuntur vero res fungibiles, quae numero, pondere, & men sura constant, atque hoc modo in commercium veniunt, res fungibilis mutuo damda est, ut fungibilis: constat enim rem in gibilem etiam ut certam speciem dari possis, cons. THOMAS ivs Hori. de pret. ad s. in res θngibiles non caa. cap. L Issi sqq. s) ut res tradatur ex certa scientia, ita, Vt adsit traditio vera, vel ficta, siquidem siusticit, si tertius pecuniam meo nomine dedit l. V. D. d. R. C. denique 6) requiritur, Vt accipiens se obliget ad rem fungibilem in genere restituendam. haec vera est differentia, quae intercedit inter contractum vitalitium, mutuum, in vitalitio morte creditoris Qrs perit, dc hanc ob causam creditores iusto
6쪽
inficias ire non possim per accidens quando' que fieri posse, ut res in contractu mutui in spe cie restituatur. Haec igitur requisita si mutumum habeat, valebit omnino, ita, Vt producat condictionem certi ex mutuo, quae competit creditori aduersus debitorem, ad praeuam dum, quod in obligatione continetuc . et
Promissi memor, etiam generalia quaedam de moneta eiusque bonitate cum intrinseca,
. tum extrinseca dicturus ero. Monetam p AvLus in l. I. D. de contrah. emt. d '
sinit per materiam forma publica cusam, vshm non tam ex substantia praebentem, quam ex quantitate. Mihi vero satis commode describi illam posse videtur per ma- lteriam, quae ab illo, qui iure cudendae monetae gaudet, cusa&adprobata est, ut aliarum re rum pretii mensura exsistat, & commerciis imseruiat.
Moneta Vero, ut valorem a superiore indi-' tum consequatur, bona esse debet, seu debet ita esse comparata, ut id contineat in quantita-
7쪽
te & qualitate, quod ipsi est adsignatum. In
trinsicca bonitas monetae vocatur,quae consistit in pondere iusto, materia iusta & legitima fouema Mutatur autem bonitas intrinstia, si pocunia magis aere contaminetur, quam iustum est, ire Surat undiarn ander unicenmin. deri Wird, cons. SIxTi N. d. Regal. bb. a. cap Ini . Va. Extrinseca bonitas monetae adpel. latur, quae in valore consistit, mutatur vero extrinseca bonitas, quando e. g valor monetae minuitur, non enim est uniformis ac constans in Imperio Romano Germanico valor monetae, sed alius atque alius communi hominumvsii & commercio frequentatur, id quod plorumque. ab inuitis principibus extorquet infelicitas temporum, atque necessitaS commerciorum, quam promiscui usus utilitatem vocat P A U L V s in ι. V. g. I. D. de inst. f. VI.
Ius cudendi monetam nemini, nisi ei, cui sim ma in republica potestas competit, concedendum est, cum rei publicae intersit, ut moneta iusta, & publica forma notata cud
8쪽
tur, qualem ex priuatorum ossicinis vix sper, re licet. Sed quamuis aurum, argentum, ceteraque metalla in priuatorum sint commercio, postquam tamen publica auctoritate definitus caraeter semel impressus est, pretium ex civium arbitrio & voluntate non pendet, sed uti ius cudendae, ita & aestimandae mon tae, summi imperantis est, dc siupremam refert Principis potestatem, tradente ZIGLE Rode tur. Mais . lib. I. cap. . g. . In imperio nostro Romano Germanico, qui superior, rate territoriali gaudent, regulariter sistum hoc
iure utuntur, vid. perillustris de B UNA V commens. tum Rin d iuri circa rem monetari is, Germania. I. VII. Quoniam autem moneta pro corrupta lim
ius saeculi consuetudine multis mutationibus obnoxia est, hinc graues oriuntur lites, cuius qualitatis vel bonitatis nummi sint restituendi, verum tamen hanc quaestionem clare decidi r.
Ins. quo. moaere contrah. obligat. quo clarum est, deessentia mutui esse, ut res eiusdem generis
reddatur, quod etiam comprobat L a. D. de R.
9쪽
C ita, ut si pro qleo vinum, aut pro pecu- nia frumentum redderetur, non mutuum, sed Iermutatio celebrata sit. Quum igitur lucuenter satis probatum sit, mutui renitutionem in eadem bonitate esse de natura huius contra- eius, id quod in dubio semper inter contrahemtes videtur conuentum, restitutio mutui s cundum valorem & aestimationem monetae,
quae fuit tempore contractus & obligationis, fieri debet, siue moneta fuerit in bonitate extrinseca, mutata siue intrinseca,quod ipsiim naturali aequitati per quam consorme est, dum hac ratione neque creditor, neque debitor laeditur, creditor enim minus quam dedit, non recipit, nec plus petere debet, debitor vero plus, quam accedi, non Eluit, nec minus reddere tenetur, O. de R. C. ex quo consequitur, neutrum cum alterius damno fieri locupletiorem.
I. VIII. Vt veritas huius sententiae eo' magis pa- teat, consideremus eam secundum vulgatum
philosisphorum canonem : opposita iuxta seposita magis elucescunt, & finiimus tempus
10쪽
contraetus non adtendi circa restitutionem mutui, in casu mutatae monetae, tunc prosecto maxima laesio non minus ex parte creditoris. quam ex parte debitoris exinde emergeret: Creditor laestionem sentiret, si in deteriori moneta, vel minori valore, mutuo datam pecu- . niam accipere cogeretur; debitor vero laeder ' .retur quum duplici onere, usurarum nimirum praestandarum, & deinde augmenti in moneta supplendi grauaretur, quod utique dispositioni iuris & ciuilis dc naturalis, contrariatur.
Hoc tamen obseruatu dignum est, quod si mutatio monetae quoad bonitatem intrinsecam facta suerit, tunc moneta aucta debitor
additamentum detrahere possit, ea vero dem nuta, supplare teneatur, tradente BER LICH. pari. a. concluso num. 37. Bonitas enim intrinseca monetae Qtuendae, quae fuit temp= re contractus, est speetanda, ita, ut comm eum pariter atque incommodum sit debitoris, non enim creditor aut lucrum, aut damnum