장음표시 사용
191쪽
AT E R v M in Paulo& Vitellodio aetate minoribus vis. ardens impavidi animi,& in arduis belli casibus mire Aa
cis ita enituit, Vt uterque ad militaris imperii nomen non temere aspirare milites crederent. Paulus ingenio excelsior,& iudicii grauitate praestantior expediendis consiliis, atque armis promptissimus habebatur; aliquanto sor lasse seuerior 5c cculosiquod dormitantes vigiles impune interfici,& Q petrari is hostium captis erui oculos,& praecidi manus iuberet,qu6d inditagnum esse videretur, strenuum saepe nobilemque equitem ab infimi ordianis despicato pedite inulto vulnere prosterni. Nondum enim inue ternarum sentium cruento more, Itali milites sanguinarii 5c multae cimis auidi esse didicerant. Paulus hac virtute dis tiplinaque Proue bis, quum Venetas copias in Apennino profligasset, Pisanosque egregie sitam tum
tes libertatem, aliquot in dis expugnatis conterruissset, eorum moenibus tormenta admouenda esse censibit. Sed eius conatus, quanquam vehemei tissime coeptus, eum habuit exitum,ut maligne obtreαnte collega Ranu
cio Martiano disparis dignitatis atq; virtutis duce, perfidiosa potius quam necessaria celsatione astini capto Sinnapacis propi naculo retraxisse tormenta crederetur; quasi eius obis subactae laetitiam Horentinis inuideret, ii nissima quidem sit spicione, quum indea probo auidoq; veri decoris duce Perampla triumphi laus peteretur. Itaque a praepotente factione ciuium, urgenteque Ranuccio, perfidiae accusatus, vir insens captus, praecipitique iudicio in curia securi percussiis est i quanquam vel inusitati generis tormenta adhibita, in acerbissima qua stione nihil quod int ritatis famam laedoret, elicere potuissent. Eo enim supremo malignitatis decreto concidit. quod viri suspicaces,& Respublicae cauis maxime frui factiosique, immorit6 tortum nequaquam ex tuto dimitti poste iudicarent. Sed eius inim nis iniuriae ultor postea extitit Alexander filius,quem hodie patris squantem laudes, & Hungarico & Germanico bello clarum Italia inter paucos
Vrbis ut in uta scelus, s lara icia pauli sitast immiti rem res la nuntu piadum maior;Tua quid ben fusti mussistisia maluere mea s ab axis, s ingemit.
192쪽
Π T Vitellocium immanior vis atque ceuitia Caesaris Borgiar: sustulit, quum is cruentissimo homini , perfidiose astu ex re
centi desectione in gratiam receptus apud Senogalliam se credidisset. Ibi enim simulatione colloquii militaris perda Ehus in domum cum Paulo Ursino socero,Franciscoque Ur lino Grauinae Regulo, 8c Liberotto Firmano, ad eandem necem destina iis, strangulatus interhi; meritas certo: iure poenas pendens, quod se a sano Guinam O,nefarioque tyranno syncere in fidem receptum imprudentissime Piatam t; quanquam ea reditus leuitas exitio cunctis futura ala ingenio Patristi seceri largitione promisisque corrupti Vitellocio improbante emanas lecredatur. Vitellocius primus in Italia Germanicae disciplinae phalangem peditum ex Tiphematibus suis instituit, quibus & hastas,8 secures,se Teaque Pectoralia,& galeas, externorum imitatione tradiderat ordinaui
193쪽
que ut densata acie procurrere, consistere, regredique,& decurrere incleam, nila id perturbatis ordinibus condiscerent; cuius phalangis inuicto robore fretus, paulo ante Ugonem Moncat Borgiae Ca aris ducem, in Vmbria profligarat; δἴ capto ad Bassianum Guidone Festrio Vrbitrativin principe, Pontilicias copias insigni edita pugna deseuerat. PAvLi Io v II Iunioris.
Eheu qui uaciant,cuiquam homines curve habeant em Te, sic te his atque ipse tui nilmemor πνTe imprudenspotuinti manibus credere Boi, Infaustis mauibus acrilem,atque nefarps
unitu ille fuisset rabidus, Barbarus,impotens, Humani reneris pernicies,utque hominum lues. non te latuit quidfigiens Cisseris impetum Olivi dixerit e carminibus Maeonysinis Pompcius, Phara, quum peteret littora perfida Regis naue cita. ωn equidem via herocibus Commιtteuda t annis, iter haud tutum ad eos Iuris Dixit ea malasors omne animi considiam rapit. ANTO Ni I FRAN..cisti mineris
Non me AEua potens atque volubilis Motu quae rotat haec omnia praepeti Deprensum sonis mersit improbo, Nec Mars belligera dum ferar a iis Humitu alipeddim cum brui ηοLaetorem,rapiduum lis impetu, Nec me aeuo cripolys migrauidum nouis Haeres,nobibum patria principum Linquent gelido marmora ere
Sed me perfidior Boetius aequore Martis fulmino saeuior agmine, Parcarum Laches Kressior vlum. Et furi atque fides credulalerditat. E i v s D E M. mare me, non Mars' eua aut mors per intimperadit,omnibus his Borbus osterior.
194쪽
E T R v s Medices, quem Laurentius pater authoritate a que opibus florentem in Republica principem reliquerat, irae militari specie thoracatus S prolixe comatus pingi voluit. Nam tum viros radi s litos non decebat barba, conistrarioque more nostro , capita praelongi crines adorna . bant. Multo enim iuuentae seruore alacer, robustos, ge standa paeniis habiles artus equestribus spectaculis ad bellicam imagi nem ostentare, aduersis saepe hastis in ludo concurrere, variaque pugnae ii mulacra edere erat Alitus: quod ita ad popularem gratiam expediret, ficu ti patrem Sc patruum cum praeclara laude secisse meminerat. Vertam h aec studia quanquam digna essent eo iuuene, quem palmae decus accenderet, cum tamen aliquanto longius quam Oporteret, a ciuilibus ostic is ablu
195쪽
hebant i quibus secus ae pater iusserat, ita abhorrere videbatur, saepe ve nationi falconumque aucupi s ac amatorris vanitatibus occupatus, adci nes Magistratuum itispicere negligeret; alloquia ciuium fastidiret, Sc conia temptu quodam raro intraret curiam. Quibus moribus fiebat,ut paternae
modestiae, & Et Ee seugalitatis obliuisteretur, obiterque superbiae Sc lii xui, atque item libidinibus quibus osse di ciuile decus post propalam se
dederet, quum honestaes qualitam familias assiduo atque licentiore matro narum cultu probrosas enici nonnulli suspicarentur. Sed haec grauior in Ateris labes, quae protervi atque intemperantis famam premebat, cito deseribuit ex nuptina icisti Limae uxoris Alsonsinae, quam ex Vrsina gente dux rat; conciliante id coniugium Clarice matre ut ex eadem orta lamilia. Erat Petrus ingenio patri dissimilis, uti saepe feroci, 5c tum maximὰ quum sorte meracius hiberet, acriter ad iracundiam parato, sed quod amoenitate Mi sarum Musicis concentibus cito molliretur, & quo luberet, facile fle dieretur. Nam a Politiano praeceptore institutum erat domi certamen ta truseorum Poetarum, quo non obscura laus, summa iocunditate quaere batur , quando alternis dicerent, Sc ad pares numeros responderent, qui extemporaneae iacultatis plausim a circumfusa audientium corona pete bant. Latinarum namque Graecarum literarum studia, ea tempestate Florentiae vigebant, ita ut arguti iuuenes Etruscos rissimos peramoenis fio ribus adornarent. Hos mores opima pax serebat, atque his pacata ciuiatas honestissime laetabatur; sed ubi e Gallia terribile clatticum concrepui
non temere conceptus pavor totum inexperti iuuenis animum occupauit : sic ut facile in conlio longe omnium grauissimo foede fatisceret, &ciues antiquae memores libertatis ad pristinum odium, & in spem excutiendae seruitutis erigeretur. Erant tum Florentini Aragoniis regibus foede re coniumsti, & cum Alexandro Pontifice sentiebant. Ingruentibus autem Gallis, socius aderat Ludovicus Ssortia diu antea per legatos Potrum ab Aragon m diuellere conatus. Sed Petrus ita comprobante Ciauitate, censitit ius scideris non es le violandum. Quo decreto Ssortiam vehementer offendit, quoniam astuta esus consilia ab ancipiti, maleque fido ingenio , sibi detessita ad Gallos detulis let. Amicὰ enim Ssortiae legatus in colloquio dixerat, non ideo euocari Galliae regem, ut Italiam externis gentibus subigendam 8c proculcandem daret ; venim ut sit per bi & comminantis sibi Alsonii serocia, insensissimi regis metu sienaret. Itaque Petrus repentina per Lunensem agrum Gallorum irruptione per territus, serae poenitentiae consilium sumpsit; ob id qu6d Ferdinandii, Alia sensi regis filius, in Aemilia alteram Gallorum & Ssortianorum manum minime sustineret,& classis Aragonia Liguriam improspere tentallet, Florentia prosectus ad Semianum descendenti Carolo obuiam iuit, ut honosta conditione proposita pacem impetraret. Sequebantur eo tempore re gem plane victorem Laurentius Sc Ioannes Medicet, Petro insensit simi hostes quod ab eo ex leuisissimis ossensionibus in exilium a sei suis lent. Horum desperatione proceres Gallos ab se alienatos Petrus reperiebatineque aliter ab rege in amicitiam recipi poterat,quam si arces custodiendas regiis praei ctis traderet, quae erant quatuor, Pis,aa, Labronensis, Sergiana, & infra li
196쪽
cum Feroniae Petrasaiaistensis. His obsignatis impetrati foederis tabulis, Florentini ciues qui in c. i lcgatione ad regem,Petro collegae aderant,usque adeo animis exacerbati sunt, ut a Petro Rempublicam priuati commodi cause prodi dic hilarent,& in eum concordibus consiliis conspirarent. Nec multum inde Petrus consedio eo negocio, tuum ad exornandas aedes, qui busr gem exciperet, Florentiam rediisset,&ad Decuriones ascendere vel
let, a lacobo Nerito Curiae ianua est prohibitus. Qua in lentis sadii acer
bitate perculsum, redeuntemque domum, populus sublato clamore,& conaicistis lapidibus usque adeo contumeliose insecutus est, ut vix mentis compos euadendi fugiendique tumultus consilium expediret, & sancti Galli porta principatu, patria atque penatibus unius horae momento excidens,iese e iceret. Bononiamque persigeret, tanta trepidatione, Ut vix Iohanni Cardinali seatri, qui cucullati habitum desumpserat, ut sese occultaret et bendi spatium daretur.Errauit in exilio integros decem annos, saepius conistumacis sortunae suae fallacissim's nutus expertus: unde ei reliquae opes ab sumptae,& multum aes alienum contractum est, oppigneratis scilicet Aison sinae x xoris dotalibus bonis. Nam ab initio Virginius Ursinus, quum a cepta in stipendium pecunia cum reducturus , ad Rapolanas aquas usque peruenisset, commutato repente consilio, in Apuliam se conuertens,si es e ius inlaeterat: siennioque post Liviani audacis benivolique ducis consi lium feeutus,ad Romanam portam ita copias lignaque promouerat, ut ob seratis repente valuis inclusus, irrito conatu regredi coeteretur, eo quidem
grauiore detrimento, quod propinqui aliquot ciues, Medicetque nominis studiosi, tanquam hostilis eius accessus conscii, capite plecterentur. Promiciis demum Borgiae Caesaris ad repetendam patriam perductius, quum ille exercitum ipsis prope Florentiae moenibus admouistet, non modo concoptam spem, votaque eius sesellic, sed existimationem exulis & salutem in summum periculum coniecit. Quod Borgia male fidus, rebus clandestinὰ
compositis, inter conditiones, Petrum tanquam hostem iudicatum Floren tinis expetentibus traditurus este diceretur. Nec multo post Vitellocio Otiam adhaesit, ex nece seatris Florentinis inimicissimo, quum is occupato A retio bellimi intulisset. Sed eum terrorem valida Gallorum auxilia ab re
m Florentinis sectis missa ita sustulerunt, ut Petrus eandem aduersi con tus sui s rtem tulerit, usq; ad Gallicum bellum, quod Magni Consalui vir tute ad Formias parta vietoria consectum est. Erat tum in partibus Gai Iorum Petrus, qui prostratis sordeque deletis partium copias,ut se ad Caietatam Periculo eriperet, quum onerarium lintrem conscendis let, & secundo Lyri amne deueheretur, in ostio fluminis suntariersius interiit: nauigium tormentis cumulate onustum, facile absorbente irato mari, quum impetaturuentis amnis allidentes decumani fluctus contrario repercussu pulsaren tur. Hoc ignobile mortis genus ei merito accidisse plerique existimaue . runt, qu6d in morte Laurentii patris, Leonium illustrem medicum, in dignum prorsus ea immanitate , Ut de infelici curatione poenam exige ret, in puteum praecipitasse crederetur. Reliquit auspicacioris fortunae hae redem Laurentium filium, quem a Leone pontifice patruo, eiectis Fel
triis, Urbini principem constitutum, sed non diu eo munere laetatum vi
197쪽
dimus: ex quo genita est haec Catherina, quam hodie eruditis moribus emcultam, & laetae prolis saecunditate perbeatam in thoro Henrici optimi r cis Galliae conspicimus.
ANDREAE Anguli. quisquis es armatum ess Di ampis fraci asedicet iuuenis μέν ice Gefmm;
Huius e uini Oris tantumst senere tiant Gallorum, quantum clade fuit tu dux , Et metu mirtute patris Laurei uis, ustum
Arnus pacatas in mare oluit aquas.
Hunc gemini dec si norat res, queis Tabris ammin itisicum titulos, areaque ceptra dedis: Summisitque Vmber nato sera colla Meta rus, 4n unc neptim Modanus, Mose, Loque colunt
VIS non miretur hac honestissima Donte hominem, qui inusitata animi magnitudine portentoseque immensi in genia vigore valuerit, aspero ignobilique Arbi lo Ligi riae vico iuxta Sauonam nasci potuisse c Hie enim ille est Christophorus Columbus, stupendi alterius & nullis anu
seculis cogniti terrarum orbis repertor: quem prosect6be nigna salutarium syderum conspiratione natum suisse existimare fas est, ut incomparabilis Liguribus honos . eximium Italiae decus, 5c praesul dum iubar seculo nostro nasteretur, quod pristorum Heroum, Herculis, & Linberi patris famam obseuraret. Quorum memoriam grata olim mortalitas aeternis literarum monumentis coelo consecrarit. Columbus a prima ad Iescentia diuersis nauigationibus patrio more deditus,cundia empori ins Ias, littoraque mediterranei maris peragrauit: & uti erat Geographiae apis prime studiosus, curiosi intenta neruos omnes contulit ad contemplatio nem earum naturae rerum & regionum, quae terr o continentur, a de6 pertinaci spiritu laboreque, ut ex astronomia tropicorum, aequatoris que Sc climatum mensuras, totiusque item nauigatoriae membranae,& M gnetis usum altissime perciperet, inflammatusque studio atque admiratabili eupiditate explorandi Oceani raperetur,ut positos columnis Herculeis terrarum limites irrideret. Nec inanibus coniecit is alias omnino terras
ad occidente in Solem extendi praedicaret, quarum Plato ipse, dc Seneca,& plerique alii Graecorum & Latinorum nonnulla expendenda Cosito graphis regumenta reliquissent. Ea quoque spe Columbus magis ac ni gis implebatur, quod paulo anae, patrum nostrorum memoria, a viro GH Io, cui nomen fuit Bethancor, Insulas Fortunatas, & a Lusitanis Hesperides, ultra Viride promontorium repertas esse didicerat et superatumque demum
198쪽
denium ei set Henrici Lusitani regis classe, extremum 2Ethiopiae promonto rium.quod Bonae spei nomen tulit, ultra Capricorni circulum Antarci 1 molo subiectum. Inuidebat prosect6 hanc gloriam externis gentibus homolour elato pertinacique in enio, inique serens Ligures, qui inueterata naista disciplinae authoritate, Iaude cunetas nationes anteirent, praeoccu ato ab aliis ausu, occasione ingentis parandi nominis spoliari. HIc eius cita aliquandiu delata ad reges, S semper reiecta, ad extremum Hispaniae, Ferdinandus sic impleuit, Vt adductus per erantia peritissimi homi is o uindue naues ab se impetrari pateretur. Qtianquam id concedendae
epeditionis munus, plerique non periculostri modo sed motum esse praedicuem, vastisisimis Oceani fluctibus naues & Hii a os homines committi ad libidinem vani Liguris & decoctoris, qui vitaeiae iacturam parui duceret:si in eadem pericula nullii ipsion sortioresidue homines perducerentur. Itaque Columbus cum paulo minus ducentis hominibus Hisipanici generis e Gad bus soluens, inrcr o identem atq; meridiem cursum remit,aquatusque apud Fortunatas Octoγ
199쪽
bri mense in dextrum vela flexit, & siilcato per multos dies Oceano, nus.
quam apparentibus terris, conspirasione nautarum penὰ oppressus est climperegrini unius amentia: Universam omnium salutem, disi erato nauiu tionis exitu minime credendum arbitrarentur quando infinitus patereto cemus, nec suffectura essent alimenta, si sero poenitentibus redeundum iii Hispaniam esse decernerent.Sed eos Vel atrocissime constematos sacramentati militaris s euere admonuit, quo regi fidem dedissent, se. nusquam in au thoritate imperioque ipsius esse discessuros: multisque rationibus ostenchi, certam eos proditionis poenam in Hispania sebituros, si temere simia commodi, summaeque gloriae coepta,& 0liciter ad finem pene perducta, timiclitate inani, aut importuno incertae mortis horrore perturbarent.Vix dum sociis naualibus pacatis, & ad officium redeuntibus, Columbus volantes ues conspexit, praedixitque non longe abesse terras, E quibus illae euolassent. Nec eum sesellit opinio: breui enim peruentum est ad Insulaς sere innum rabiles , maxiniamque earum adeuntes, Valde nemoros uri, & Iustin is, &psi tacis resertissimam, sed humano carentem vestigio , Guadalupeam v carunt. Inde perpetuis proue stus Euris, atque his uno tenore perstantibus, secundissimo cursu, quod nusquam fluctus inter se refringantur, ad insulam ingentem, nomine Hispaniolam peruenit. Ea distat a Gadibus nidi suppii tatione, miliarium Italicorum circiter quinque milibus, Cancrique Troia pico supposita, in longitudinem tota proscinditur: reserique castaneae solii formam, magnitudineque Britanniam excedere perhibetur. Eius insillae sentes Columbus blandis nutibus atque munusculis ad se facile pertraxindidicitque ex mulierum inauribus, & quibusdam armillis, auri copiam in ea reperiri, quum omnium rerum segetisque priosertim sint inopes, captis que ingen a adeo simplices, Ut literarum prorsus mediocriumque artium sint ignari, utpote qui nocturnos lemures adorent, quos nunquam vide rint, sed in creare domicil as eorum noctu perseasum habeant, qui arbitri vitatae simul λ sortunae cuncta bona pariter 5c mala mortalibus dispens, e s liti sint. Horum lignea simulacra inciserio pyrite lapide is ruditer emimuunt, religioseque venerantur, Zeminos appellantes utriusque humanae sortis largitores. Hos populos tormentorum portento aspecituque velis i. cantium nauium territos de stupefactos,sacile ad venerationem Christianae crucis induxit, foedereque icto cum aliquot praepotentibus insulae regulis,
cognouit manare aureas harenas ex amnibus, qui ex prorestis montium iu
pis in Oceanum deserantur. Itaque contentus hoc bene auspicato nauiga tionis initio, relinquere apud regulos ex suis Hispanos homines, totidon que ab his indigenas mutuae fidei obsides accipere, reuertique in Hispaniam
ad regem constituit. A quo demum persiisse tantae felicitatis gaudio, qua
druplo maiorem classem impetrauit, Vt reliqua scrutarentur, aggreganti bus se ei certatim Hispanis, tanquam ad certam praedam cx aurea gleba ire properantibus. Hac secunda nauigatione Colunibus, Amirantis rQ que praefecti nomen promeritus, eas quas innumerabiles diximus insulas, par tim desertas, partim ab immani Sc truculenta Canibatum gente incoli, Di raticisque eorum latrocin is cuneta infesta esse didicit. Ii mortalium cruentissimi atque emeratissimi humanis vescuntur carnibus: nullum numen ado
200쪽
rant; nullum aequitatis ac humanitatis ius colunt; constit prant scede mares 8c venenatis instrii citi lagittis remigantes in alueis uni ligneis songissimὰ pcedantur. Caeterum Columbus recto cursu ab Hispaniola ad oc dentem pertendens, insulam Hispaniola duplo maiorem apprehendit: quam propter longitudinem, ab initio continentem esse crediderat; sed anfra stibus ei us enormi flexu superatis in e circuivit. & Cubam appellavit: pari auari copia Sc simplicitate incolentium Hispaniolae persimilem, atque inde demum in aduersam ingentium terrarum & regi0num continentem ad Austrum sitam, Boreae flatibus appulitis tenuit. Hunc terrarum incogniti antea orbis metiam aequa seonte septentriones spectanteri, Sc introrsus sub aequ tore situm, alii Sanetic crucis terram, alq Pariam, alii' Darieneni vario in loco vocavise Columbus ostium tinniensi flumini s subiit, quod ideo os Draconis appellatum est,quoniam tortuosis vorticibus nauigia ab sectere posse crederetur. Eius terrete gentes Antropophagos este, nec vi ii donis mansuefieri possie compertum est; vestiri eos versicoloribus psita corum pennis; arcubus & ligneis clauis a Pliari: nostrorum acies periculosa,ct o reformidare, atque refugere in nemorosas latebras constitae, . conit . bat. Tot aditis exploratisque gentibus Columbus, factus mortalium c. . uberrimus; non uno in loco constitutis legendi auri officinis, multi siue ea stellis ad praesidium aedificatis, atrocis inuidiae letiis effugere non potuit: Accusatus enim ab Hispanis innatae crudelitatis Sc auisitiae, causuri pro se dicere coactus est, felici quidem euentu, consutata aemulorum malignitate,
quum ab rege gratissimo atque ius issimo praesecturam Hispaniciae Darei impetrarit; ipseque non multo p6st auctus opibus,& sua fama selix, quum rem iii ille senesceret, in Hispania obiit, relinquens aurifera regna, auden tium Hisbanorum Virtute proserenda, uti mox euenit ad summam Hispataniae felicitatem. Sic ut Columbus dignus omnino videri possit, qui a Liguribus praesentia potius quisii vetera hodie mirantibus, iurulentissima statua Genuae decoretur.
Tu maris . terrae trans cognita claustra Columbe Eius anaue cita penetrast, Ilaiotos populos , atque abdita maxima reIia
urim tamque Orbem extremorum. H c abae ventorum animae tua lintea lenit Implexu nt , quiline, nec asto Fui mini Heuces clarissima lumina caelo, Nec vertit mare rei es λι- , m lenem accjiunt mitem Zeph hue, Nosque,
Aequora nec tolluntur in altum.. Tu abitein incultam quarum vel pomifera arbos Numen erat, vel purpurei flos, . Vel fons inium siquidis manantibus undis,