Theriotropheum silesiae, in quo animalium, hoc est, quadrupedum, reptilium, avium, piscium, insectorum naturam, vis & usus sex libris perstringuntur concinnatum & elaboratum a Casp. Schvvenckfeld medico Hirschberg. ..

511쪽

lenda

edam sunt Misora id est, sine discrimine omnibus vescuntur, Apes quaed quas

Lupos Albertus nominat. riam multum comedulde varia, quae dentes habent. ins m parum, Ac humore alia vo contenta sunt, quibus aculeus, aut promuscis in ore, ut εκχ iJoνω, Xugentia. Alia Sangui vora sunt, sanguine vivunt, ut Tabani, Pu-

Alia Venatu vivunr, ut a

ranei, qui Muscas, Apes in cibum venantur. Alia solo ore de humore in cibo fruuntur, ut Apes, Ci

cadae.

Nonnuda Arborum & herbarum otiis pascuntur, ut bombyces, Mori Erucae,Bra sicae Scarabaei rubeoli, Rosa rum,QUercuῆ, Betulae aliarsique Catharides, Fraxini&c-Quedam putrida prosequutur, ut Muscae quaedam e Culices. Quaedam ii mode caeno oblectantur, ut Hirudines. Locus. Insectorum alia sunt: Aerea, qVae in aere vix nut, ut Volatilia Z Pennata, Apes, Vespae,Cantharides, Papilio

Terrena desve supra te iram vitam agunt, ut Formicae bel in ipsis visceribus, ut Lumbrici, Spondylis A quotia quae in aquis degunt&stabulantur, o vel in Mari, ut insecta marina, Hippocampus, Scolopeiadra marina, Pul ex marinus inta viis Squilla fluviatilis.

sontibus Tineae aec alicae. cisternis. paludibus, Hirudines. Hyeme omnia pene conduntur, praeter ea quae vitam in domiciliis cum nominibus agunt, quaeque prius intereunt, qVam annuum tempus excedant. Latent haec hyeme,

alia diutius, alia luam cito algor vehemens est, ut Apes. Condutu autem quaeq; locis apricis abdita, ubi sibi cubi te constituere tutius solent. Ut persectorum Animali-Um temperatur. varia est ut

alia sua calidae, rigidae alia

quaedam humidae, quaedam siccae complexionis similiter

de Insectis judicandum aribi

512쪽

sophus libro de Respiratione frigida omnia Annulos asserat, forsitan collatione a stacum persectis Animalibus, vae sunt sanguinea haec Ve- exsanguia: attamen si in sese confiderentur, rem aliter se habere astipulante Xperi entia, quivi facile deprehenderit .

Calidae naturae censentur Cantharides Vespae,Crabrones, Apes, Fuci, Pythiocampi, Formicat, Pul ex terrestris.

Frigida sunt, Lumbriciterreni, Aselli clae. Noxia sunt Insectorum

quaedam aculeo, ut Scorpiones, Apes, Vespae, Crabrones: quaedam morsu, ut Scarabaei, Erucae, Locustae, quaedam tota substantia, ut Buprestis, Cantharides c. Maxima certe hominum generi Mortis pericula impendent etiam a minimis be-

istolis ab exitiosis Homini bus. Quanquam nullum iit Animantium genus, si quis propius intueri velit, cui natura salutarem medicinam non indiderit, adversus ea venena quae noxia sunt.

vigor interis

Maxima pars eo tempore Valet, quo gigni olet, videlicet cum annus tepiduSGhumidus est. Apes, Vespae, Crabrones recia se habent, cum aestas calida de sicca fuerit.

Admodum fragili est In

steiorum vita adeo, ut intereant solius olei aspersione seu taetu, c quidem celem rime si Capite illito exponantur Soli propter respirandi meatus angustissimos quonia oleum intersepit cla claudit iter, ita ut spiritui omnis

via denegetur. Obest usq; iis liqvor omnis salsus Aceti item vapore facile necan

tur.

νον iis Varia. Pereunt

secundum Philosophum striatis contortisq; membris, ut senectute genus majorum Animalium moritur. Q Vae pennata ex iis sunt, pennis etiam convulsis, autumno sere moriuntur. Senectutem renovant innumera, praecipue quae crusta

integuntur ut Silpha Culex, Scarabaei, Cicadae, ehc Arist. b. e. lib. δ. IT. .

nis Insecta

513쪽

In se et divulsa etiam ubvere possunt omnia cxceptis iis, quae vel admodum frigeant, vel prae sua exiguitate quam primum refrigerentur. Diutius autem vivunt a divulsa, quibus corpus longum pedesq; multi, ut Centi pedes, Lumbrici terreni, utpote in quibus vita irrajoribus radicibus fixa sit lcem . . lib. q. cap. 7

steibrum. Primo Annulos animal

cula universitatis harmoniam de concentum efficiunt. Omne enim En quatenus ens bonum est Nec ullum adeo exiguum seu minutum animal, in quo non luce MDei πολύ rci Liλος sapientia. II. Aeris de Terrae impuritatem auferunt. Via cum sit rerum omnium ortus ac interitus, certissima lege naturae definitus nisi e stercore vel cadaveribus, vel quavis materia putri, In se et prodirent, foedissima contagione proxima quaeq; locara Corpora viciarentur. Talium autem Insectoria ortu, ortor omnis

acta γε cluitur, de Avium cibis aut mutuo sibi pabulo

serviunt ato ita sit, ut nviva noceant, nec odore mor

tua.

III. Alimenta sunt BrutQuadrupedibφ,Vespar, I uiliapi, Formica Vrso mino A viculis, Pico, Cossi &FOrmicae, Hirundinibus Muscae, Eruca Cuculo, Culices e spertilioni. Piscibus Lumbrici terre

Trutis, Barbatusis Thrinallis, &c. I V. Alimenta sibi sunt ma- tua,ut Musca quidem sanguinem aut foedum humorerr . ligurit Aranei Muscas, Gallina Araneos Homo Gallinas in Alimentum suae natu

rae congruens Ora VCretant. Si

enim irospexit Creator optimi sapientia bim conspicua, ut minimis ac vilimis quibusq; Animantia limenta statis tempori

largiretur.

V. Homini in serviunt ac praebent : Cibum, ut Locustae in Arabia dc Syria, Apes et ad Ciborum obsoni : ξιν traca Lumbrici terreni, cor

tu es,

514쪽

piones, Hirudines, Cantharides, Ormicae dc plura alia velit nent Bombyces, qVae conficiunt tela, ex quibus vestes varii generis parantur. VI. Admirarionem pariunt. In hujusmodi enim minimis Ririmantis, Natura ipsa majora videtur collocasse miracula, quam in enormibus Animalibus. Araneum in texendis telis quis non admiratur Qui Apicularum soler-ciarii Sc industriam in favis construendis,ac Melle conficiendo non cum admiratione Contemplatur Quis Formicarum diligentiam Z indefessum laborem cum attentione non considerato om-bycis mors d resurree io, nobis manifestam Resurrectionis memoriam inculcant.

In sumi , nihil est in Animalculis, quod non sit ad docendos Homines idoneum tac Templum. Hinc Augus initi lib. i de Genti ad iram, cap. 4. In est, inquit in omnibus his

Naturae suae decus, sic ut in his major sit admiratio bene con- siderantis, de laus uberior Omnipotentis Dei artiricis. Majori attentione stupemus agilitatem Muscae volantis, quam magnitudinem jumenti gradientis. VII. Sunt instrumenta, per

vae Deus gravissima sua uicia in Homines, ac totas Gentes etiam potentishamas saepenumero exercet. Quod

praeter Plinium utpote propha num scriptorem, lib. 2. Nat. bili cap. 29. confirmat Sacra Scriptura, quomodo nimirum per Muscas, Locustas, Pedunculos, Bruchos, Erucas. c. gentem potentissimam, nempe Aegyptios debellarit,ac saepe populum suum gravissime puniverit. Exodia e 1O psalmo Os y.3O.

Ioeli., A. Sic nostra aetate, ob peccata in Divinam Majestatem commissa, carabaeorum, Erucarum, Locustarum infelix proventus, herbas, olera, segetes, fruges de arbores saepe arrodere dc perdere solet vehit accidit sub annum a Redemto Orbe a sub aestate tantus Locustarum

proventus, ut sata virentemq;

515쪽

lesiacis insecte. Apis

vel ἰe μελε 3ης, a meditatione, exercitio i diligentia. Apis, Arrbe vel quod sine pedibus nascantur svel quod pedibus invicem se alligent. Musarum volucris, Varro. Apicula, Apecula.

color, subnigricans, sex pedibu quatuor alis seu pinnis de aculeo conflans, Mellis colligendi caussa conditia. Corpus Api longiusculum, tereS, coloris subnigri cantis CruScula sena scabra, praesertim posteriora, quibus ceram colligit, de ad alvearia ad favos

extruendos comportat Parops lingua praelonga fistulosa, qua gustat descibum simul attrahit. Ventriculo, uterculo seu vesicula don atur, in quam congerit et, quod tandem in cellulas evomit. Aculeus ipsi datus est immanissimus, partim ad tutelam tanquam arma quibus se de- sendat, partim ad robor Intestini,cui firmiter annexus est, adeo ut si extrahatur, In testinum simul extringvaturo Apis pereat. Excrementum ejus rubrum est, ἰ in Graeci

vocant.

Inter omnia Insectorum Animalia principatusApibus, Se jure praecipua admiratIO, solis ex eo genere Ominum caussa genitis. Mella contrahunt, succumq; dulcissimum atq; subtilissimum ac salu-rimum Favos confingunt Ceras IlIae ad usus vitae laborem tolerant, opera con sciunt, Rempublicam ha bent,consilia privatim ac duces gregatim, cliquod Tria xime mirum sit, mores habent. Vin lib. II bist v t. cap. s.

neratio. Varia de generatione Apum, Autorum existit sen

tenria.

Poete Meli sciri fingunt, mulierem sui me pulcerrimam specie quam Jupiter in Apem

convcrterit.

Aristoteles hist enim lib. s. cap. 2I. varias adducit hac de re OPiniones;

516쪽

opiniones neos ipse post longani disputationem aliquid

certi affirmare audet. Alii, inquit,existimant per coitum agi Maresci esse Fucos, Feminas vero Apes Alii

contra.

Ogidam eas parere,attamen non coire, sed deportare scet Uram contendunt, nec unde Portent, constar

Nonnulli, parere cli coire negant, inpum enim coitus vialus est nunquam sed e floribus Cerinthi, Arundinis aut olea deportare judicant. Iant, qui Fucorum Returam comportari putant; sed Apunt ortum est Ducibus. Et paulo postidenti Σχαδοῦνtς, hoc est soboles optime fiunt cum mellificatur, aggerunt suis cruribus ce

ram tonamen Eos sest sic lo-

ηVuntur Curatores Apum atq; Erythacum, et ore evomunt in cellas, tragenm g Isaetu posito incubant Avium more sepeli Querulo Exclusus inde vermiculus dum parvus est, acet in favo obliqvus post sua ipsa facultate se erigit, cibum ci capit, Sc favo ita adhaeret, ut retineri videatur. Schadones, dum membrana involvuntur, de pedes Sesaiae innascuntur,atque sub ea specie cum scilicet sormae lineament receperint, Nymphae appellantur jam neci cibum praeterea capiunt, neq; ullum alii reddunt ex incrementum, sed coerciti econtra et i quiescunt, nec ullo pacto se movent, usq; dum species destinata perficiatur. Et cum jam ad finem sene

rationis venerunt, rupta clV cingim tu membrana, VOMlanx

idem alibi videtur collige- re e Regibus generari pes, subdens nisi hoc esset, ratio

ne carerent quae finguntur in eorum imperio. Recte enim Reges intus manenti munes a b omni negotio,qVasi nati ad bolis procreatio nem di Magnitudine etiam praestant,quasi ad prolem procre dam, Corpus eorum sit institutum, Fucos autem a stigent.

Pchemo, Apes sine coitu generari argumento est,qu6d Letus exiguus admodum in

cellulis savi cernatur,cum insecta, quae per coitum oriuntur, coeant diu, pariant brevi

magnitudine ad speciem ver- Nn ora mi

517쪽

I, saeta Amis Merari leseles. Pliuivi lib. II. l. bili eap. c. Aristotelem secutus cercum esse assirmat, pes Gallinarunt modo incubare. Id quod exclusum est, primo vermiculum videri candidum jacentem transversum, adhaerentemq; ita ut pascere videatur. Regem statim mellei coloris, ut electo flore ex omni copia factum, neq; Vermiculum, sed statim penni gerurn. Caetera turba eum formam capere cepit, ymphae vocantur, ut Fuci, Si rene, ac Cephenes. Si qui alterutris capita demat, pro gratissimo sunt matribus cibo. Tempore procedente instillant cibos arci inclibant, tum

maxime murmuranteS, calo

ris ut putatur faciendi gratia nece iri excludendis pullis, donec ruptis membranis,ci Ne singulos cingunt, vorum modo universum agmen e mergat. Foetus, intra s. diem peragitur. Fit in avis quibuSdam, qui vocatur Clerus, amarae duritia Cerae, cum fartum inde non eduxere, morbo aut ignavia, aut insa cunditate naturali. Hic est abortus Apum.

A ii partim ex Apibus,partim ex bubulo aut equino Corpore putrefacto, Apes fiasti crediderunt. Hinc Archelaus in epigrammate ait, eas esse

Varro. lib. 3. c. I c.

Virgili η Georgic priorem modum his verbis depinxit. Illum adeo placuisse Apibus

mirabete morem, Quod nec concubitu indulgent, nec corpora lignea In Venerem solvunt, aut scelus nixibus edunt

Verum ipsae e foliis natos de avibus herbis i Ore legunt, ipsae Regem par-

Suniciunt, aulasque o cerea regna refigurar. Ambro M. Apes nullo Concubitu miscentur, nec libidine resolvuntur, , nec partus doloribus quatiuntur, sed integritatem Corporis virgina-lςm servantes, subito maximum filiorum e Xamen emit

Itaq; cum singularis peculiariso sit Apum iratura, or' tum quoq; earum peculiarem meri si

518쪽

merito esse conjicitur.

um differentia.

Apes vel sunt

Immaturae seu sartus, qui aut vermiculi, de cum forrnam capere eperunt turba communis Impba Fuci, Sirenes, cepbenes vocantur dut pennigeri statim fiunt, se Regis no

men merentur,

PιUicta, aut Regales, principes Duces seu Reges, qui

imperanss

autic putares, plebejari quae vel Mella colligunt Sc favos conficiunt, ut Apes frugi vel Apibus inserviunt,ut Fuci.

Esum Rex. Apum dux seu princeps, Derae tenenso nisi

Paulo major δ oblongus magis quam vulgaris Apis,

alvo in extremo acutiore.

Carribus rectioribus ad flavedinem vergentibus, sed an inus amplis pinnis, pulcri coloris ac nitidi, breuiasic illae visq; ac sine spiculo. Generatur in cellis, quae in fine Cerarum, plerunq; Clut papilla uberiun apparenteminentiores, de laxiores fistulae, quam sui, reliquae, quibus popularis notae pulli

detinentur.

Rex, inqrit lium, statim mellei coloris, ut electo t ore ex omni copia faetus, neque Vermiculus, sed statim pen-

niger.

Aristoteles duplicem Regem constituit, unum ful-Vum rufum, qui praestantior alterum nigrum magiscriba

rium.

Namq; duae Regum acies,

duo corpora Gentis, Alter erit macialis auro squallentibus ardenS, Et rutilis clarus squamis, insignis S Ore. Alci, hic maxime probatur. Ei forma semper egregia, cduplo caeteris major, id est, paulo Iongior, pennae brevi res, Crura recta,ingressi is celsior, in fronte, macula diademate quodam candicans. ille horridus alter, Cum venit, 3 sicco terram, spuit ore viator, Desidia Iatanad trahcnci glorius a Iuum; Dede neci melior vacua sine regnet HI aula Nam

519쪽

4 2 rus per A Nam deterior sordido sputo similis scelus est, despulverulentus. Nec unus in quoq; Examine Dux tantummodo est, sed pluresci peritq; Examen, si duces vel non latis habeantur juod non tam Principis desiderio crvam ortus, ut

a junt, ad quem illi necessarii sunt, incidit, vel plures

quam satis: distrahunt enim Examen, ob id plures despotissimum improbos si animadverterin Meliturgi, ne Principum multitudo seditiones iaciat in Examine, necare solent. Foris Reges nunquam visuntur aut prodeunt, vel ut pascantuρ vel alia causa, nisi universa cum plebe cum migratur de tunc ita, ut re liquae omnes circa ipsos Principes suos glomerentur. Quis perierint, Plebs luget, ignavo dolore, non con vehunt cibos, clari subveniatur, fame

moriuntur.

Ambrosia . Apibus Rex natura claris formatur insignibus,ut magnitudine Corporis praestet de specie, tum quod in Rege praecipuum est ymorum mansuetudine. Nam etsi habet aculeum tamen eolion utitur ad vindicandum. Sunt enim Regis naturae nolscripta literis, sed impre moribus, ut leniores sint a puniendum, qui maxima po testate potiuntur.

Ini loci Uo Troicet. Es γο*cSol μῖλιτ' Apes verae, OPerariae Unico Iores magis suntiqvam Crabrones Vespae, cferar ApeS. Apes vel sim domesticae Urbanae, mansuetae, ἶis Intaeientia quae parentibus natae urbanis, quaeque rustico montanoq; viet educatis prodierunta , quae cultis locis pascuntur. Harum rursus aliae ςsοηυλαικθ ποικιλα breves, variae Min rotundita tei

compactiles, coloris ad in reum vergentis hirtiusculae, aluo obtutiore de capite majusculo. Hae optimae judican

tura

alia sunt λακῖα longiores, Crabronibus vespisci similes quae sunt deteriore A etiamnum deterrima ex iis pilosa Minores illae officiosiores joribus stan T. Namque aliae turpes horrent:

520쪽

Elucent aliae, fulgore coruscant Ardentes auro, cparibus ita Corpora guttis. Aper 'linicie, sylvestres, ferae Varroni, clocnes tinenlta a Id Uienen sunt uvae in sylvis vastis o aliis sylvestribu loeis Mellificia parant.

Horridiores hae sunt a speetu, ira cnndiores minores, sed opere ac labore praestantio-

Apes ignavae,Apum serotinus foetus, Fucus a fovendo, quod Α-pum steriis foveatri aliis asurando, ovod furtim Mella

devoret.

duplo majores, Rege crassores, coloris magis fusci, ac s- ne aculeis Gignuntur ab emeritis Apibus d seorsim aliquando, magna ex parte favis Apum inseruntur, loculis ipsorum amplioribus altioribus Foetus ipsorum, ut Apiam, candidus est, ex quo fiunt vermiculi, ex his Nymphae, quas alii proprio nomine Seirenes vocant, quod intra membranam contracti de

curvati jaceant.

Veris Apibus inserviunt, vi ad procreationem sobolis,ut Scriptores tradunt,qvόd seminibus insideant, quibus Apes figurantur. Cum enim caetera turba labori dedita in Mellificio occupatur, Fuci interim intra alvearia incubat, suo calore cetum foventesd accelerantes Ob id videmus Apes operarias postJacobi sestivitatem, cum amplius non celificant,eos abigere de expellere, utpote eorum opera non ulterius indigentes, Multae singulos aggressae trucidant. agmine facto Ignavum Fucos pecus aptaesepibus arcent. vel ut aestate aquam appom

Sunt, qui de per se fingere favos eodem in alveo, de cum Apibus negotium conficiendi favos partiri dicant verum mellificandi nullam habere facultatem, sed vesci tum Eos, tum eorum pullos mel