Arnoldi Corvini à Belderen I.C. Digesta per aphorismos strictim explicata

발행: 1656년

분량: 660페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

eoo Digest. Lib. III. Tit. III. si eodem tempore data ,speciale praefertur generali:

e. non iniuste. ae proc. Spec. eod. f. n. 13.

Si quid obscuritatis in mandato , interpretatio a pro ratore contra dominum est facienda : huic enim imputandum , quod legem instrumenti non dixerit apertius. jux. reg. t. 39. De pacis. l. 2I. Da

Dominus, quandiu res est integra, tam e X tra judicium,quam in judicio, procuratori Inchoandi negotii potestatem recte praevertit & adimit. Postquam vero lis coepta est, non; Sitemsi. Inst. maius . nisi cX justis cauus reVocare mandatum potest. l. I7 f. hic. Quia per litis contestationem procurator fit dominus litis ; l. 22. cum t. seq. c. hie. α ex eo ejus interest, ne sine eausa mutetur, cui ea mutatio ipsius pudorem & existimationem quodammodo oneret. l. 2F. hic. Justae causae sunt, aetat procuratoris minus apta negotiis , valetudo , occupationes, & reliqua impedimenta , quibus dominus ita distringi procura-

orem animadvertat, ut suis negotiis commode praeesse nequeat: d. l. II. cum mult. E. seqq. item

dc suspiciones, propter quas probabiliter opinatur

procuratorem fuis rebus minus utilem affectumque esse : ut sunt inimicitiae , assinitates, aut amicitiae cum advectario contractae. l. 2I. cum mula. li

sqq. . hic. Finita instantia Ac finitur mandatum. Nec enim cogitur procurator in secunda instantia operam

praebere. l. 17. ubi Dd. C. eod. Non ergo tenetur, ut quidam Doctores volant,

ut appellare, ita & appellationem persequi. Quia persecutio non cst de appendiciis & connexis priamae instaotiae. teste Paulo de C tro in d. l. II. num. Et procurator , Juste domino nuncium mittit , si hic solvendo esse desiit, aut bona ejus a creditoribus possidcntur,ne fortiS in damnum incidat. l. 3 f. . F. hic. Revocatur etiam mandatum tacite ex sola foris e procuratori mutatione ac calamitare. t. 38 a in

122쪽

De Procuratoribus , s. ror in n. si Bart. l. 82. ubi Bart.D. I. De solui. Bald. in i mandatum. n. I9. c. mand . Siquidem mandatum sus diffusum,& procuratori sit permisia alienandi facultas, &c. Alias non. Bachου. innot .ad inesemb. hic. So vitur & mandatum morte; domini, re integri ; nec obligatus est heredibus procurator l. I F. F.hic. t. 26. mand. procuratoris, citatrire non integra. t. J7. de ud. l. 27. S. qui manu. f

. Nec enim ad heredes transit; quod electa videatur personae industria. l. an. S. ubs aurem. C. G

Adversantur & constitutioni procuratoris exceptiones dilatoriar, ante litem contestatam objicie dae. l. I 3. ubi 'Dd. c. hic. Tales sunt: si allegatur, salsum , aut dolo, veIerrore, Vel metu expressum manda cum esse : conastituentem jus non habere : l. neque C. cod. pro curatorem causam non intelligere, nec commod8 tractare posse e l. f. eod. Spec. eod. g. ratione igitursset. n. 3F. nec procura rem esse posse: causam, quae agitur, procuratorem Don admittere: aliud manda tum requirere: mandatum esse Insussiciens: non rite , aut plene, aut non authenaice sigillatum esse: I. 22. ubi Bald. C. de Epis. O Cler. aut non debita forma ad judicem vel adve sarium transmissum ejuxta. i. 6, st. hic. Spec. d. f. ratione a. firma. aut reV catum , vel aliqua in parte mutatum esse mutilatumque. l. I 6. cum seq.ss hic. &c., Defendere est,judicium Rei nomine suscipere,&eandem vicem subire , quam reus subiturus esset. 31. 3 3. t. 8.us hic. Quidam defendunt necessario, quidam spontanee I. 3I. f. litem. de neggest. l.tutorι .c.eod. Necessario, qui alieno nomine agunt.

nsibis.Ne alioqui melioris conditionis sint qui Per alios agunt, quam qui per se ipses. Ut enim principalis dominus anens, non habere vexcusationem reconventus,quin se dcfendere cogeretur: l. a. f. s. vers sed Osi. De iudic. l. 1 C.descn- tent, ita nec procurator habet, qui loco domini est.

123쪽

,o1 Dieest. Lib. IIL Tyt. III. Sponte quil bet potest defendere,dummodo per- lanam standi legitimam in judicio habeat.

Publice enim interest, cunctos, etiam ignorantes, defendi: i. 3 3. 6.publice . - . ne ignari damnum faciant. l. I. F. st.quod cujtuque uni υ. Invitus qui defendere cogitur, is omnium actionum, quae Intentantur, nomine, se ad defensionem

offerre debet: l. 3 7 Jhie. sed non alio loco quam ubi agit. d. t. 3 . S. 2. l. I .ls. eod. Qui ultrb ad defendendum accessit, non aliam subirc co itur disputationem , quam quae ab illo voluntarie fuit suscepta. l. 6. S. I. g. eod. Sufficit enim si cui vel in paucis amici labore consulatur.

I. 2o. c. d. negot. gest. Nec ob id incommodo ullo actor afficitur. Dominus enim plurium rerum nomine plures plane

que separatas actiones eXercet, non autem unam

quae sit individua plurium rerum nomine ; hoc enim casu non potest scindi defensio : i. g. S. pen. Jjudie. sivi. Ponimus item in solidum defendi eam rem pro qua de sensor judicium accipere sit paratus. Nam si vellet pro parte defendere,non audire-rur , quia nec videtur boni viri arbitratu defetitares, quae non in solidum defensa sit. I. 17.f. rem rat. sab. l. 3. , .ult. F re r. amor. l. 23 .F. de damn . infect. I. I 39. F. de verb. oblig. Defendere defensor boni viri arbitratu debet, ἐ.pen .sseod. 8c satisdare, d. l. 3s. S. 3. hic. judicatum solvi. ibid. Gl. Dd. Rem ratam habiturum dominum, cavere debet, qui sine mandato agit, ut conjuncta persona,& qui

non agens , citra mandatum se ad defensionem o

ieri. o. s. a. g. eod. Debet & defensor iudieium ex bona fide sustia pere , & omnia quae dominus in judicio facturus erat , quaeque diligentem procuratorem facere par est , obire. d. l. 3I. S. 3. S. praeror. cμm si . seqq A. d. 'od

124쪽

Quo missique universitatis nomine, vel

contra eam agatur. Τ i T. IV. P Rocuratores Universitatum & Collegiorum , Syndici, Actores, & Eκδικοι, appellantur. Universitas, dicitur hominum in civili societate

viventium communitas. Ang. Fab. in , .uniter- stratis. Inst. de re r. div.

Collegia a simul legendo , quia plures in unum corpus colliguntur, dicta sunt. Nec enim unus constituit collegium , quamvis retineat ; l. 7. S . F. h: c. sed plures , & non pauciores quam tres. l. 8s. Is de V. S. Regulariter collegia injure sunt prohibita, τ. t. De colleg. illic. ut & privata conVenticula , t. Is . C. de Disc. 9 Cler. Exceptis iis ue lex vel Hinceps bono publico vel constituit, vel patitur dc permittit . . Haec formam quandam habent parvae universi

tatis o

Nam sicut universitas, ita Ac collegium perpetubdurat, quoad persona superest: l. 76. Dejud. l.7. 6 2. F. hic. α habent communia jura: ut privilegia, statuta, Sc pecuniam , arcas communes, dc Syndicos atque actores, pcrinde ac quaelibet universitas. ut in s. I si hic. in l. I. De colleg. istic. Syndicus , est proprie procurator universitatis, qui communi mandato causas δc lites universitatis in judicio persequitur&admim strat. l. I. F. hic. E κῖκοι, sunt,qui causas reipublicae tractant criminales , dc cxigunt multas ac poenas universitati debitas. Alciat. ad i. I 2. C. de transact. Actor, est procurator specialis,qui ad unam tantum catilam , vel plures , impedito forte Syndico, constituitur. Gl. in d. l. I. ad vertri Ordiciam .F. hic. Sed in hac materia procuratorum publicorum saepe Actor pro Syndico, dc u diverso ponitur. l. I. S. I g. hic. l. 7 . De procur.

125쪽

r Digest. Lib. III. TD. I V. Administrator universitatis proprie dicitur, qui oraeest ejus pecuniae, aliaque negotia eo pertineutia

Curator, qui alia negotia civitatis extrajudici Ua persequitur. Sub curator, qui curatori substituitur. I. 3 o. g. de

Servus publicus dicitur, qui judiciis instrvitta ut sunt stribae publici, actuarii hodie dicti . l. . ubi

Ddilf. hic. l.non aliter. cum tr. seqq. De adopt. A lege constituitur Syndicus , cum majorem natu, aut perit1a potiorem , aut alium e X certo ordine certave familia hominum , i. 3 ff. hic. constitui jubet. Ea deficiente, ab universitate, aut tota, aut maiore ejus parte, computatis etiam iis qui domo absunt. d. l. 3. l. quod major. F. ad munic. l. 2. De deer. ab Ord a c. omnes tamen citandi sunt; Bart. in l. nulli.2.n. λsthie. perri. C.de decur. lib. Io. modo jus suffragiorum habeant. Seec. desnd.n. a. . Si aliqui emaneant, praesentes possunt actum perficere. Bart. in l. 3. n. 3. De albescrib. per Auth fomnes. c. si min. ab hered se abst. In parvis universitatibus, omnium nomina instrumento Syndicatus sunt consignanda: non in magnis: Bari .in l. I. in pr de atb. scrib. Spec.de Ind.circ. pr. per text. in t. sin. c. de tegat. lib. Io. nisi ad alienandum syndicus consti tuatur. l. . C. de vend. rer .ciυ. lib. II. c.An. de proc.

Constituitur & Syndicus ab ordine Decurionum; l. 3. l. 6. in pr. Ossi decuriones .is hic. vel hi quibus ea res ab ordine est commisia. Bart. in l. s. S. I .F. hic. , Magistratus enim jus populi exercet. l. s. aee E. I.2. 6.9. V. de Orig. jur. Eligi Syndicus debet cx corpore & ordine Decutionum, H quidem idoneus inde desumi potest: l.

Fhic. Gl. Eart. in i .in Eccl. C. de Disc. er cler. caeteroqui ex ipsa universitate. Praesumitur carina m

jore fide & studio commvuitatis suae causas acturus,

126쪽

aeuodes que univers. cte. rus, quam qWivis e traneus. c.un. Ext. de S d. di . f. hic. . 'Qui, si ne in ipsa quidem universitate quisquam idoneus reperiatur, in syndicum eligi potest. Spee. in d. t. de 1ynd. n.2o. per c.in Perrrociandu. 3. de j

ram. calum.

Idonei esse putantur literati , & caussarum rerumque intelligentes ac periti. Bala. Panorm . ind.c. in pertractandis. in pr. Potest quis sumi ex illorum ordine , quibus potestas eligendi data. l. . Is hic. Si tamen uni haec electio eommissa, ipse se contastituere & nominare non potest: l.praeses. F. de osspraef. Accur Bart. rn d. l. 4. Eo enim suspectus

est, quod sese sponte ingerit. l. 2I. in pr. F. de

procur. 3

Constituuntur Syndici, aut unus,aut plures, plerumque duo aut tres. . PQui singuli in solidum videntur creati, licet id instrumento non sit eXpresium. Castr. lex. λι. I. 3. I. .hic. Bald.in c. I. f. privilegia. de pac. Const. Qui procuratores esie postlint, hi & Syndici: &qui prohibentur procuratores esie, nec Syndicatum eXercere possunt. Syndicatus, est publicum munus: ideo dc nolei tibus imponitur. Spec. de Synd. in yr. Universitatis causam nemo agere potest praeter Syndicum : hic. defendi tamen universitas aquolibet, non sui vult Wesembecius hic) cautionem de rato, Eam enim non defensor , sed actoris procurator, praestat,) sed de judicatum solvendo, offerente, potest. l. r . M. F. eis. Syndicus dari potest ad omnia negotia , omnes: que causas Reipublicae. : l .f. . F. hic. 5art. in l-L. De alb. scrib. civiles, criminales, Disti t. Sara. tu I.aut feta. f. Ronnunqciam. ff.deporn . sed cum ma dato speciali: vid. Bart. in l. 2. S. . De accus Bald in I. Posia. C. de hu quib. ut ind. etiam hodie , nouolim, futuras: l. 6. S. I. vers. sed si 1fhic. &conir superiorem. Spec d. tis.de Srnd.n. I9. perciacum Ec-eIef. de electisto. . - ,

127쪽

In constituendo Syndico , potissimum usitataeonsuetudo attendenda est. l. 6. in pr. ubi Gl. erAald. g. hic. Quae si deest , forma juris servanda r nempe uromnes qui constituere debent, convocentur in lo- Eum aliquem publicum, l. 2. C.de decur. lib. I Ollen. c. de legat. lib. Io. uno eodemque tempore , d. t. a. Bart. in l. nulli. 3. n. 8. F. hic. per signum usitatum Epec. d.t. de Spud. n. I 6.

Nec potest haec sustragatio dividi, aut per rati habitionem absentium suppleri : l. . C. de praei.

decur. lib. Io. Dec. d. loc. n. a. quam VIs confirmatio

saperioris,ex intervallo subsequi possit. Spec .d.loc.

Electo Syndico, instrumentum ea super re est conficiendum. Quo consignandum , non modo legitime lectum esse Syndicum , sed majorem quoque partem universitatis in electione adfuisse. Dec. d. iis . n. Io. Eart. in l. I. de alb. scrib. Nomina omnium constituentium exprimi, &authoritatem superioris adhiberi, non necessarium: sed tutius, si fieri potest. Specul. d.t. n.9. II . per I. I. de alb. scrib. Auth .prasides. C. de episc .aud. Barr. in d. l. I. n. 2. O 3. Syndicus ad certum constitui tempus potest, quo elapso, diutius cogi nequit. Iasin l. neque. o. c.de procur. O id. in l. 3. te proc. Syndicus regulari ter ad satisdandum,cautionem isque praestandam, non urgetur: nisi cum de syndica-etu & mandaro probabiliter dubitari potest. Gl. in I. item. 6. S.I . adverb. de rato. g. hic. Non enim aequum est, Syndicum, velut personam publicam , aliqua satisdatione onerari : praesertim , cum universitas, cujuS causaPagit., se per praesumatur esse solvendo. fac. t. I. F. ut legat. l

syndicus omnia agit, quae universitas agere po-rest etiam juramentum deferre ac pretestare nomine iversitatis non prohibetur. Gl.in v. t. item. 6.9.sn.

128쪽

βιιοd cujusque univers. 9c. I Cum intelligatur semper cum libera constitui potestate , etiamsi hoc non sit expressiim. IV in

Tutius tamen speciale mandatum dari,vid. Bald.ῶn l. Posia. C. de hu quis ut ind. in his quae illud re

quirunt. .

Debet Syndicus non rem privatam aut singulorum , sed tantummodo communem sibi commis sim accurare. l. 2.1s hic. Quia non habetur quasi ab omnibus & singulis ex universitate sit datus; sed tanquam ab uno corpore univcrsitatis , colle Etivuscilicet, non distributive considerato. Non enim qui dicit universitatem , dicit singulos , nec contra qui singulos dicit, universitatem. l. 7. S. I. hic. l. 76. . e iudic. l. 3odfde Uurp. O us c. Et opponitur ; Duas partes in constituendo non adfui si e : Spec .d. tit. de Synd. n. II. Ipsum ineptum& inhabilem esse; l. 1. 3. a. f.hic. vitium esse informa Syndicatus. Non vitiatur Syndicatus , si error tantum sit in

V orbis, non re ipsa. Dec. d.tit. n. II. Bart. in l. I. f. quibιμ. v. 34s hic. . . Verba enim instrumentorum potius improprianda sunt, quam ut actus recte gestus annihi letur. l. 2I. ubi Eari. O Dd. c. de locat. l. si uno .in pr.

opponendae exceptiones Syndico sunt, in mota dum dilatoriarum , ante litem contestatam. ita

Finitur Syndicatus iisdem prope modis quibus

mandatum procuratorium : puta morte Syndici, non constituentium: quia communitas semper perindurare intelligitur : I.7. S. . 1 hic. l.16. Deusis. item revocatione; l. 6.9. Is hic. totius universitatis, vel majoris partis. Bart. in d. l. item. f. quid si actor. per I. Io. De acl. herodia c. trasentium. z. du

129쪽

toa Digest. Lib. II I. Tit.

De Negotiis gessis.

OUi negotia alterius sine mandato sponte gerit, dicitur negotiorum gestor. De quo extat Edictum Praetoris, in haec verba conceptum. Si quis negotia altera us, sue negotia cylsae ciuis ue, cum is moreretur, fuerint,gesserit: judicatim co nomine dabo. l. 3. ff. hic. Ex hoc Edicto non totum datur actio praetoria, arg. l. 7. 9 l. 3. in pr.ubi Gl. . eod. bonae fidei, l. 7. . st. eod. ex quasi contractu l .F. De 9. O A. sed Scompensationis exceptio. d. l. 3. f. . I 8. f. 2. hic. Nam cum ad hoc sint comparatae compensationes, quod intersit nostra non solore potius, quam solu-2um repetere; l. 3. F. de compens. l. I s. sf. de Mejuss. quidni poterit compensari quod etiam actione negotiorum gestorum peti potest Z Si quidem longe facilius est ut retentionem quis habeat & exceptionem, qualis est compensatio ; quam actionem. ι. I F6. s. I. De R. I. Competit actio iis quorum negotium esse gestum interfuit; d.l 6.8. hic. sive principaliter, sive in consequentiam. l. 6. L .F. hic. Dividitur in directam & utilem. t. 47. I. I. g.

Directa negotiorum gestorum actio est ea , quae eompetit non solum ex verbis & mente ccrta Ed1cti , sed etiam tu eum quem sibi gestor obligare

voluit : Utilis vero non tam quae inducitur per interpretationem Voluntatis,quam quae ex necessitate,& in subsidium alterius actionis ex sola atqui tale,& ob eam duntaXat causam: ne alioqui is ver

sietur in damno qui gessit. ut in 1'ecie t. I9. F. siliabero. t s. f. ult. l. . F. hic. juvet. I. sf. de tur.

Illa datur ex verbis Edicti: haec ex interpretatione t ut si quis non sponte , sed necessitate, coaetus,vid. l.29. F. eod. vel necessitatis suspicione, gessit : -

ut qui fals5 existiam se mandatum curamvet succepisse,

130쪽

De Negotiis giri . Ipseepisse. l. I7. C. eod. vel justam servitutem mandanti servire. l. 19. F. eod. aut ea gessit, quae post mo tem rebus haereditariis accesserunt. l. 3 A.6. Uers sed

si quid. g. eod. Quae effectu eadem est cum actione dircina. l.av-

Di recta datur domino cujus negotium, licet alterius contemplatione , t. s. f. a. hic. gestum est , ad quem praecipue rota gestio pertinet. Qu1 postulatur , ut actus sui rationem gestor reddat, l. 34f hic. & eo nomine condemnetur iri id, quod vel non gessit, si gerere debuit, i. 2 I. f. 2.1. l. 2 o. c. hic. Vel non ut oportuit gessit: puta dolo, I. 6. S. 3.1ead. aut culpa, quamvis levi : d. l.6. S. . cum E. seqq. l. o. c. eod. Non levissima; t. I Ilf. l. 2 o.

l. 22. C. eod. vid. Arum. exercri. IS. thes. I.

De casu & inopinato eventu non tenetur,sed suia scit utiliter inchoaste; l. Io. S. I. . eod. nisi in culpa v creat. t. ir .F. eod. In culpa herere intelligitur , cum novum negotium gessit, quod dominus tacere non solebat. l. Io. S. I . verssed Uram .F. hic.

Venit δc id in hanc actionem ut gestor restituat, quicquid ex gestu , qudcunque modo , acquisitum,

s. I . f. hic. &fructibus. d. t. 8. f. r. a

Contrariam actionem dat Praetor gestori: qui uti- Iiter, l. a J.hie. & non donandi animo , t 4.ss l. I. I. is. C. hic. gessit: squamVis conVentus Compensationis exceptione uti possit: l. 3. 3 . l. 8. f. et Fost.)qua consequetur quicquid necessarIo & utiliter, l. 2. l. s.f . eod. non Voluptatis causa ; l. 29. f. eod. impendit, vel amisit, ratione gestionis: item ut liberetur ab obligatione ut indemnitas rerum administratarum, & quicquid abest, vel co nomine abfuturum est,praestetur . d. l. 2. in M. l. I9. S. pen. cum P. sqq. l. 23. V. 3I. Sq. t. s. F. eod. . De iis hoc accipe, quae sine culpa, l. 22. f. hic. utiliter accurantur, quamvis eventus non respondeat. I. I o. S. I. cum seqq. g. eod.

Est enim sui dictum) bonae fidei haec assio. 7.f.

SEARCH

MENU NAVIGATION