장음표시 사용
301쪽
sciat toties se contra ossicium facere , & indulgentia legum abuti, si ex ossicio mutuationis , quod debet esse gratuitum , argIl. M. de cond. ob rum. taug. vel ante, vel cliam post moram; lucrum, a
Et ex Iustiniani constitutione , in d. l. 26. nobilioribus & illustribus personis permissiim trientales duntaxat usuras e Xercere, id est , tertiam centesimae: pariens , ac nunc rationem Tubducimus , annua quatuor in centum. His enim negotiationes sunt interdictae. l. nobiliores. C. de commer. O merc.
Mercatoribus, qui alioqui quaestum pecuniae facere sole hi, duplicatae conceduntur , videlicet bes sales : quae sunt duae trientales centesimae partes, centesimam quinctuagesimam portionem sortis singulis mensibus essicientes: ac quolibet xnno octo incentum producunt.
Caeteris hominibus semissem, hoc est, dimidiam
tantummodo centesimae, usurarum nomine stipulari permissum est : quae quolibet anno se X in centum reddunt. Centesimae autem usurae , quae quolibet mensecentesimam sortis, anno duodecim in centum red-dupt, ) non nisi in trajectitiis contrastibus sunt
Usura, de id quod interest, disserunt. Illa sit ipliciter lucrum est,& proinde non aliter, quam ex stipulatione debetur, sine respectu ejus quod interest. Hoc lucrum cessans , aut damnum emergens, propter moram dcbitoris, &, ut inquit Jurisconsultus, quantum mihi abest , quantumque lucrari potui. LI S. rem. rat. ha&Itaque non opus est stipulatione; sed debetur, ex aequitate, ossicio judicis: ὶ . .. C.depos. l. 8. De eo quod cert. loc. Quia Iniquum foret,moram debitoris creditori damno esse. Ab usuris disserunt emptiones reditus. In iis enim neque sors redditur, & pretium transit perpetuo in Venditorem , ut emptor illud repetere nequeat : neque quid supra sortem solvitur, sed rediciis. pro sorte. Quae,
302쪽
De usuris ct factibin , cte. 28 rQuae, servata moderatione legum si fiant; permissae sunt: c. I. ω 2. de empl. vena. Non , si sunt usurariae: aut, cum propter temporis solutioni praestituti dilationem archationemve , vel enormiter intenduntur, vel minuuntur pretia. c. in civitare. c. sin .de usu. c. ad nostram. de empl. vend. Bald. in rabr. c. hic.
Fructus propriὸ omne id quod fertur, dummodi,
renasciturum , significant. ι, 7. S. I 3. Fiat. matr. ἐν πλάmes, eo nomine quaelibet rei fruitio rentili- QS Venit. l.72. De R. I. l. 2 . l. I 8. l. I 2. de usust.I. 3 t. 36. hic.
Sunt, aut Naturales; qui sine hominis facto, ex ipso rei corpore, natura producuntur, ut faenum ζι. s. hic. aut Industriales ; qui industriam & factum hominis requirunt, ut fruges : d. l. F. t. 2F. I. eod. aut Civiles ; qui non ex ipso corpore nascuntur , sed ratione rei jure Civili percipiuntur : nec sunt, sed habentur fructuum loco : ut Usurae, pensio: m. l. 62. de rei vend. l. I 2I. de Tri. 3 . his. QCausa, pro omni accessione capitur, quae causatur, & proficiscitur vel ex ipsa re, vel ejus usu: &generaliter hoc verbo , quicquid actor habiturus esset, si tempore debito res soluta fuisset, comprehenditur. l. 3 s. de C. S. l. II. S. I. l.2o. l. 62. de rei vind. t. 3 8 f. r. hic. t. 3 I. Acert. pet. Mora, est culpa ejus, qui non solvit, quod solum Te debet; vel. oblatum non accepit, quod debet
Committitur , vel per interpellationem extra-judicialem , oportuno loco & tempore factam; t. 32. hic. l. et .ae U. O. vel per litis contestationem, Vel perseritentiam. l. 3. in pr. hie. vel in re sine interpellatione ; ut si minori debeatur I. 3. C. quib. caus in int. rest. nec . obligatio sit in diem; l. 2. C.de jur. emph. ex delicto debeatur. I. 8 S. I .de concore.
303쪽
xta Diges . Lib. XX II. Tis. III. De nautico fenore. T i T. II. DB usuris cum in earum conventione nullum sit frustra nudo pacto convenit: I. Titi M. de praser. verb. & eum sint odiosae non nisi ex solennibus stipulationibus debemur.
de usur. Ex sola tamen conventione etiam debentur in pccunia trajectitia, ι.7.hie. sic dicta,quia trans mare periculo creditoris vehitur. ι. I. hic. Unde si eodem loci consumatur, non erit traj ctitia: nisi ex ea merces sint comparatae, qua cre ditoris periculo trajicerentur. i. I. verssed vide dum. F. his. Quae periculi susceptio facit , ut creditor usuras sortis pacisci possit, si ea salva pervenerit, non modo legitimas, sed etiam centesimas. l. I. L .c. hic. . 26. vers in trajectitiis. c. de usum Sed eatenus tantum exigere ut ne ultra duplum, aut usurae rarum debeantur. L .Fhic. Quae usura vocatur Foenus nauticum. 'Quia ratione navigationis, & periculorum maris Pe mitritur. Et nave submersa amissaque pecunia,nihil omniant, debetur. Nisi id culpa debitoris contigerit. I., c.hic.I.F. 34. f commod.
De probationibus S prasumptionsi s.
T I T. III. D Estat ut de contractuum probationibus aliquid
Nam, quae probari ostendique nequeunt, ea pro non gestis , neque existentibus , habentur. l. 77. de contr. empia l. I7. de in diem. add. l. Io. δε
Probare, hic, est plenam fidem rei gestae in judicio facere.
Est ergo Probatio , actus judicialis, t. I 8. c. hic.
304쪽
De probationibus, ctc. ' Στ3I. 3. de cond. ob turp. causs. per quem , de re dubia& eontroversa, fides judici fit. l. Ιχ. hic. t.F. l. I9.
de restib. t. I. de cond. ob tarp. caue . l. I. quand. dies leg. ced. Debet este conformis libello l. 22. ubi Dd. C. hic. Hs. in rubr. eod. n. s. per c. significaverunt. c. dotestibus. Ext. de testib.e. licet. f. idem. de probat. concludens , d. l. 22. e. cum contingat. de Q. deleg. hoc
est , quae necesiarib id quod intendit inferat, non impertinens , l. I7. ubi Bald. C. hic. pen .in .sfeod. quae nec per se , nec una cum aliis adminiculis, ad causae fidem facit, Bald.in l.ad ei. C. hic.) non dubia,
c. in praesintia, ubi can. hic. l. Io. .eod. neque incerta, Bald. in l. pen. C. de sint . quae sine cert. quau. O l. I. C. de furt. nec superfitia. Schars cou. I. cent. I. per d. l. 22.
Probatio est sua natura arbitraria , cast. in I. a monendi. n. 39. de jurejur. hoc est , pendet ab arbitrio judicis, qui quantum illi fidei sit tribuendum, potest, sed secundum legum dispositionem, & boni
viri judicium, l . 22. S. I. de R. I. I. I. de legat. 2. Bald. in I. certi. C. de iud. arbitrari. t. 3. S. I. de testib. camin d. I. admonendi. n.s .
Est , vel Artificialis - quae ex ipsa causa, argumentis & indiciis trahitur : vel Inartificialis 1 quae extra causam, a testibus, tabulis, conlassione, iuramento , accipitur. Dd. in d. l. admonendi. l. in bona fidei. c. de reb. cred. Doctores, quoad effectum probationis, eam par
tiuntur, in Plenam; qu lenam fidem judici de re aliqua facit: & Semiplenam; quae Opinionem quan-
Fieri non debet probatio, nisi a juyce, cui facienda , t. I 2. hic. l. 3. 1. detest.) per sententiam interlocutoriam , alterutri parti imponatur Spec. deprob. in pr. vid. l. a proceaente. ubi Bart. O Bald. c. dὸ dilat. Imponitur ei qui allegat,dicit, agit aliquid in judicio: l. 2. II. l. I F. t 22 I. 2I. hic. Negantis enim per rerum naturam nulla est probatio. ι. 23. ubi Bald. C. hic. nisi juris negationem. alleget. d. I.F. Alle
305쪽
Alleganti igitur incumbit probatio : hoc est, se fundanti in aliquo facto , quod adversarius negat. t. 3.3 2. II. 23. 8. 13. I7. 2Fδf. 3. II 9. C. aic. Et in genere, quicunque se fundat in aliqua qua litate,probare suae intentionis fundamentum debet, Gl.in l. s. f. qui pro rei. ubi di Ias. n. I . F. quiώ-rud. eag. nisi sit in possessione ejus juris in quo se fundat. l. 2. l. I . C. I. I . t. 1 F. F. hic. Ac, quoniam Actor plerunque non possidet, sed petit, & aliquid ad suae petitionis fundamentum allegat; ideb actori, I. I 8. . l. 23. C.hic non etiam Reo, l. 8. C. eod. l. 7. c. de test. regulariter imcumbit probatio. l. I. de excepi. Versatur probatio circa favi, t. 16. C. hic. nam quae juris sunt, cum judici per se pateant, & nota sint, vid. Castr. Dd. in I. un. c.ut qua des. adυ. non indigent probatione, vid. Bald. in add. ad Spee. detest. S. nune videndum. nisi cum jus negatur. t. s hic.)εc facta quidem , quae probari possunt, aut directo, aut saltem per conjecturas: l.dolum. .de dol. mal. Gl. in I. I ff. eod. Ut sunt quae sui natura occultb & clam arbitris fieri solent, in quibus probatio per conjecturas, aut jusjurandum, vecipitur. I. s.f.6 de remi-lit. Gl. in I. 7. S. 2. de aecas Bald. in t. quisunque. C. de serv.fug. Everar. in Ioc .leg. in prooem. item facta incerta , Sc dequibus dubitatur.
Notoria non egent probatione, e.3. de test. cogen. e.evidentia. ubi Gl. de aecus. Bald. in l.7. c. de accus G .in l. I. C.qui adver. quos. ut nec illa quae ante aut per sententiam, aut trans ionem, aut alio modo,
ι. I 3. 3. 2. de juretur. Alex. in I. qui jurasse. 26. S.Iῖ pater. eod. tit. decisa & defiruta sunt. I. I9. 3. a. C. detra act. Facta illa probari debent, quae ad causam pertinent , & in quibus quis se fundat , i. doce. C. de rei vind. l. matrem. c. hic. l. 2. O passim. f. eod. &quae probata profutura sunt probanti. Spec. tit. de probat. S. nunc dicendum. in pr. per t. si ut proponu.
Nam articuli super ipsius adversarii, vel tertii alicujus jure fundati , veluti impertinentes , non
306쪽
De probationibus , cte. 28saAmittuntur. Bald. in l. uti fui. per illum text.' usust. pet. Dcc. tit. de teste. , . nunc videndum. versitem agens. o n. 6. Probatio , citata ad ejus expeditioneo adversa parte, & termino justo ad id praestituto , Auth. ρή etf 3uis. c. de testib. post litem contestatam,t.r . Ext. tit lit. non coni. facienda. Nam ante ignoratur, utrum Reus negaturus, En eonfessurus sit quod intenditur.' Quod vorum est in probatione quae versaturia judicio : secus in ea quae extra litem fit. Nam ubi nulla lis est , ibi nulla ejus contestatio exspectari potest. Quod usu Venit in examinationibus quae fiunt ad aeternam rei memoriam. d. Auth. sed er siquis. c. n. S. I. Ext. ut sit. non coni. Sic,ubi ex conventione,citra solenneis ordinem, litigatores procedunt, i. quoties. .de privschol. lib. I 2. Auth. generaliter. C. de Episic. Cler. potest etiam ante libellum probatio admitti. Bald .ini dismari. n.'. C. de ingen. m . Judex etiam quandoque volentibus partibus decernit , ut praeter usitatam jurisdictionis rationem utraque pars jus suum intra certum terminum deducat &ostendat. Dec. de lib.oblat. in , .nunc die ea
Quod potissimum in possessoriis, vid. Spec. de petitio. pus. S. I. n. 3 8. de lib. concepi. g. nunc dicenia.dum. n. I . tibi Bald. ac summariis judiciis, Marant.
Post quartam productionem, aut post publieata testimonia, Auth. atqui semel. c. hic. aut conclusionem in causa, Iasin d. l. admonendi. n.=ω.F I.6 . seq. probatio non est admittenda . . In criminalibus , ad probandam rei innoce tiam , etiam post sententiam & rem judicatam est admittenda. Hippol. in pract. S. occurrunt. n. 3. O seq. n. 8. O 9. in ι. uni-. 18. S.9. n. 36. 37. de μU.
Potest fieri probatio, tam in loco judicii, quam extra judicium et Secreto tamen remotis partibusa
307쪽
Digest. Lib. XXII. Tit. III. bus, Bart. in I nullum .c.detest. testium examinatio
Judex debet secundum probata Iententiam ferre, I.2. l. s. l.9. c. de rei vend. Alioqui in id quod interest condemnabitur. I. Io. 6. . tibi Bart. de edend. l. 3. tibi Bald. C. si coni.jus vel util. piab. Dissidentes in speciem probationes , conciliaredi in unam redigere harmoniam debet .c.cum tu. I 6.c in no ra. 32. ubi Gl. de test. Dd. in I. scriptura. c.de . instr. Quae dubiae sunt aut impertirientes, contra eum interpretandae sunt, qui illas produxit. Bar . in I. inis rer. 83. S. Stichum .de C. O. Interpretatio tamen in dubio talis sumenda,quae prosit favorabilibus personis, vel reis. I. I 3. hic. Praesumptio probationi, quod quidem ad essectum attinet, par est : quia pro probatione habetur. l. 7 . de legat. I. l. I 6. c. de prob. t. t. Ext. depraesem. Est probabilis eo ectura, ex certo signo pr Ueniens, quae, alio non adduces,pro Veritate habetur.
Est vel Legis, vel Hominis .Menoch.de prasis t. lib. I. q. 2. in sin. . Praesumptio legis est, cum lex ipsa conilecturam facit. . Quae vel Necessaria, nempe et X signis certis ocnecessariis orta , & vocata a Doctoribus Praesumis p tio juris & de jure. Menoch.eod.q. 3.per tot. Exempla vid .in I. . C.arb. tui. l. 3 . C. de adult. l. 23 .c.ad
Sc. o. in .insin. c. ad SC. Maced. &c. Vel Probabilis , quae ex signis probabilibus colligitur , dicta usitate praesumptaojurisienoch.d.lib.q. . Mascari.
Praesumptio hominis, quae etiam modica dici. tur,) est conjectura,quae fit ab homine,& lege comprehensa non est. Menoch.d. lib. I .q.F.per tot.
Homo hic est judex , qui tanquam vir bonus in
308쪽
De probationibus . cte. 187 Sumuntur praesumptiones , eX signis , indictis, eonjecturis, qualitatibus, actionibus, aliisque variis causarum figuris & circumstantiis. Menoch. d. lib. I. q. 3. I . I s. 19.2O. de praesumi. Versantur circa personas, res, i udicia potissimum,& circa actiones, vel cogitatio ires hominum. Me
noch.d. lib. I. q. D. n.9. q. I 2. n. 6.
Quatenus 1cilicet de facto,non de jure, quaeritur. I. 3 o. S.Iuum. de Gq. ber. Menoch. d. v 8. n. 29. Cum jus semper certum sit. t. 2-j-: frct. ign. Circa personam praesumuntur ea quae naturaliter homini insunt : Gl. in c. I ree.de elent . in 6. Arg. in repet. l. sciendum. 3 o. in M. de T O. ut sensus communis , LI4. c. a testam. potentia generandi. c. quia . dist. so. Innoc. in c. I. de figid. males &c. Circa res, qualiter a naturali qualitate , & insitavi, permittuntur esse.
Circa judicia capiuntur praesumptiones pro judice & processit. Menoch. lib. 2. praesum. 67. per
Quando lex praesumit ex signis necessariis , non admittitur probatio in contrarium. l. 23. c. ad SC. Veli I. M. c. ad SC. Mac. Bald. in rubr. c.his .in rubr. Ext. de praesum. n. I. Menoch. eod. q. 3. n. I. Nisi per confessionem partis, Alciat. trant. de praesumi. in pr. pari. 2. num. 6. post Fetin. in c. quoniam . in pr. hic. notorium. Felin. in c. quanto. de prasume. Praesumptio enim qualiscunque sit , veritati cedere
Quando ex signis probabilibus , admittitur: sed
relevat ab onere probandi. l. I 6.c.de prob. Bart. in I. in illa. in .de T O. Opp. g. FI., tamdiu stat, donec probetur contrarium. d. l. 16. ubi Dd. l. 2s. eirea . hic. Menoch. eod. q. 3I. Quando homo praesumit, sine adminiculis aliis non facit plenam fidem. ι. s. l. 6. c. hic. I. 19. C. de rei vind. nec transfert onus probandi , nisi sit
urgens. Craυ. in tr. de antiq. rem. p. I. pr. in Io. pari. n.24
In his praesumptionibus judieis est arbitrium ,
309쪽
non in aliis. Bald. in t .militer. n. I. .de quast. Menoch. d. lib. I. q. - . per ror. Prout est vel major,vel minor praesumptio juris, ita majorem vel minorem rcquirit contrariam probationem. Menoch. eod. q. . in sin.
Minor praesumptio per majorem eliditur & tollitur. Exemp. in ι.ε. de his qui sui vel al. jur. l. .hic. I 3. delegat. 3. Specialis, praesumptio est sortior generali ; Me
Αssinis praesumptioni juris dc de jure , est fictio.
Gl.ad υerb.prasum .in I. sin. in pr.de eo quod mei cauis Quae eae legis , adversus veritatem , in re possibili, ex justa causa , dispositio. Bald. O Dd. in seu qui pra. de usucap. adversus quam probgre non licet.
sione eorum. TIT. IV. Y Nstrumentum . in hac probationum materia ,mtelligimus, quo causa instruitur, & fides judiei fit. Et proprie pro qualibet scriptura, quae fidem rei facit, & causam instruit, capitur. Bart. in l. Labeo. de supelI. leg. Ferr. in pract. de serm. instr. ad verb. exhiberi. Propriissime publicas literas, quae plenam fidem faciunt, designat. l. I. ubi not. C. de jurejur propi.
Instrumenta proprie accepta, in universum aut sunt publica, aut privata. l.F. l.6. c. de prob. Ferr. infrm. product. instr.ad verb. exbibens. n.F. Publica sunt, quae publicam habent auctoritatem ; qualia sunt quae a publicis personis sui notariis, I.gesta. c. de rejud. conficiuntur ; Novo 3. c.2.
310쪽
. . De de iusti mentorum , cte. 18ris .instr. cinertio loco de prob. quae authoritate maπistratu intervenieme publicaritur ; I. publicati. Abi E. e s v. c. de re Dd.c. G. perpetuus. Ext. e so. inur. quae de archivo publico extrahuntur. Muth. ad haec. c. hic. quae fiunt apud acta publica 'Lomnsum. C. de testam. Bald. in rubr. C hic n Λ ct 6
quae habent subscriptiovem scribentis & testium
bed haec quidem publica proprie non sunt, verum respectu effectus dicuntur, quia fidem in judicio faciunt Inn. in c. I. de M. inst. Ferr. infir prod. instr
Privata sunt,quae aut horitate privati fiunt a orivatis personis: ut rationes, l. 6. C. de prob inventaria privata seu registra, l. . C. dejur. delib.l. C
de adm. tui. apochae, antapochae. l. I9. C hic. Sunt etiam instrumenta , Vel Authentica , quae
per se sunt perfecta, & probant; nec ex alia scriptura penaeni : Vel exempla , quae e X authenticis d Icribuntur ; sive manu publica , ut Notarii; sive privata. Muth. si quis in aliquo. ubi Bart n di a
stricteom. Dd. C. de eden. Bald. in i publieat . . izs . C. de testib. . fidem non faciunt, sed tantum conjecturam& suspicionem ViX delationi jurisjurandi sufficientem, ι. 23.c. I. Ext.b c. inducunt; Gusi'. in is berbsscite. C. hac. Dd. in d. Auth.siquis. Nisi auctore Iu dice & vocata parte ; t.TI .ss de adm.tui. l.ult. C hic. e. . Ext. eod. aut ab eodem Notario, qui authen tica confecit, eo animo fuerint scripta, ut perinde ac authentica valerent; Terracinq. de probat resb. e. num. 8. Dd. per c. dudum. 2 o. Ext. de converseonju I. 29. S. de testam. aut utriusque partis consensu in praelentia testium , Eait. Ias in d. Auth.si quis scripta; aut in archivo publico reperta fuerint. Ter
. Notarius, sine partium rogatione instrumentum anter pIivatos conficere nequit. S. ut ergo. in Auth. de tabestion. Bald. inrubr. n.6. C. hic. Frustra rogatur Notarius, & frustra fit instrumentum, de his quae ab ordine & rato cursit naturae. N manans;