장음표시 사용
191쪽
itnteferre hi . Est sane ita natura comparatum , ut adfectus veluti caliginem offundant iudicio prudentissimorum etiam hominum , ut facile praeter videant eorum . quo, eligunt , vitia , illorumque virtutes , quas nemo alius deprehendit , mirifice eommen. dent extollantque in altius si amore se semel in transversum actos videant . Quid vero nobis natura carius, quidque magis curae, cordique est , quamosui cuique liberi , ad quorum naevos plerumque connivent parentum oculi , quorumque & minima virtutum rudimenta non selum laudare , sed id admirari solent: Praecipue' autem praeceps istud, atque
iniquissimuris iudicium tum vel maxime sese exserit , si quando id agitur ut liberos suos , vel ad
honores provehant , vel 'opibus reddant beatiores .
Τunc enim paucissimi parentes Iove tam aequo tu. dicant, ut non suos quisque lautiore fortuna diagriissimos , aliisque omnibus anteferendos esse , existimet , non quod 'excellant virtutibus , sed quod sui snt . Ea ergo procul dubio ratio ' Ἀ-ardam movit, ut Senatores eligentes posterorum suorum rationem in electione ista habere prohiberet, ne scilicet illi adfectibus suis magis , quam iudicio duce, rentur , talesque cooptarent, qui tanta fortuna vis derentur dignissimi . Idque eo certius statuere nobis videmur, quod adhibita in consilium ratione, vix
potest alia ', quae U bardo ita disponenti obversari potuisset , ea ulsa excogitari . Atqui perinde esse , sive suum quisque filium , vel nepotem in numerum
sortientium referat , sive unus alterius liberos c
optet ex compacto , facile unusquisque intelligit . Utroque enim casu thdulgetur .adfectibus : utroque
192쪽
fieri potest , ut inhabilis habiliori praeseratur: utro
que faus sit dispositioni Testatoris , eiusque consilio. atque intentioni et neque quidquam inter eos eligendi modos interest, quam quod non per se quisque , sed alterius ministerio , ac paene collusio ne , filium , nepotem , pronepotem e suum . eligit: quum tamen quod quisque per alterum facit , id per se fecisse videatur syi. Gandoquidem ergo inter omnes conliat, ipsoque iure nostro proditum est, eum , qui salvis verbis legis , vel dispositionis Sententiam eius circumvenit , in fraudem legis , vel dispositionis secisse , neque re ipsa distare fraudem ab eo , quod contra. lcgem , vel dispositionem fit : consequens est , ut Senatores eligentes, dum collegae quisque sui filium , nepotem , pronepotemue ex compacto cooptarunt , non minus circumvenerint mentem voluntatemque Testatoris ,
quam . si suum quisque .cooptatat. Quemadmodum enim Legislatoris , ita & Testatoris , qui legem Iebus suis suo albitrio dicit , mentem potius, quam verba , respici decet is) . Mens autem Uy bardi procul dubio fuit , ne Senatores eligentes , si suos cooptare illis liceret , plus. adfectibus , quam iudicio , darent. Quod tamen utraque cooptandi rati ne tiri p*sse , paullo. . ante Iollendimus .f XhI. Et quid opus. est verbis ubi V. res ipsa loquitur P Saoe enim simulac duodecim senatores eam sibi viam ineundam Putaiunt , ut alter alterius filium , nepotem , pro ep8temve, cooptaret conti-
193쪽
git , quod vel maxime eaveri voluerat limbardus , puta ut & natura inhabilis in numero sortientium esset, Mid eumque miro fortunae iudicio successio in fideicommissis deferretur . Quam inhabilem nomi-ηandi licentiam sbi profecto numquam permisissent Senatotes , si litteram . testamenti sequuti . posterorum suorum non habuissent rationem , sed iuvenes e traneos elegissent, eaque .in re satisfecissent Testato ris sonsilio. Neque nos a sententia nostra dimoventeae , quas supra in contrarium adduximus , Iatim
. XIII. Quamvis enim VI. Fod ad primam attinet, nulla .vis inferri videri postit verbis Testatoris . si
eo modo explicentur , quo ea a Senatoribus eligentibus explicata .esse obseivavimus : iam supra tamen ostendimus , vel borum istorum ex natura linguae ,& communi loquendi more , non aliam esse posse sententiam , quam quod . electa ista duodecim sabiectata non esse debean, mei Gii , mel nepotes , mel. pronepotes ex filio Senatorum' eligentium : adeoquc qLod istos exclusos voluerit testator e numero sortientium, solis iis ad inissis , qui essent ratione eligen
XIV. Neque VII. movemur eo , quod aliquando numerus plurativus in suas singularitates resolvi dicatur a ICtis . Id enim tum demum 'e v. esse 'fa. tentur , quando in pluralitate.& quolibet singulari ' illius casu aequat si . viget rsitis D : Hie' vero noni aequalis Viget utrobique ratio , quum non p xinde consilio . aique i meo tib ni Testato is 'satisfiat
194쪽
si in sensu plurativo accipiantur verba testamenti . ac si ex Senatorum sententia in suas singularitates resolvantur . Priore enim sensu acceptis verbis nulli adsectui locus relinquitur et quum posterior interpretatio efficiat, ut Senatores naturali erga suos
amori non minus indulgere possint, quam si suos
singuli cooptarent . . 'XV. Praeterea VIII. & tertium , quod in contrarium adlatum est, argumentum parum solidum esse existimamus : Neque enim sequitur , ut qui Testator descendentes ex filiabus , vel nepotes ex fratribus non exclusit, is nec filios , nepotes , pronepotesque ex filio exclusos voluerit. Praeterquam enim , suod ex fratribus nepotes non sunt in descendentium numero , nemo ignorat , diversos esse necessitudinum gradus , nec eumdem , quo illas complecti. mur , amorem . Quam maxime fervet amor in lib. heros, nepotes, pronepotes : & inter plures diversi sexus, ipsa teste experientia, magis quisque bene
cupit filiis , quos gentem , ac familiam propagatu.
ros sperat , quam filiabus , gente sua enupturis , iuultoque minus saltim nepotum , ac pronepotum
ex filiabus , quam ex filiis descendentium , rebus studere solent nobiles. Cuius rei ipse bardas exemplum edidit luculentissimum , dum instituto si Ilo suo rixeintis , fratribusque suis quinque ordine
natalium substitutis ,' Fulviae filiae unicae , eiusque posterorum nullam habuit ' rationem , sed ' his extra. neos a ' XII. Senatoribus eligendos praeferre ' noria
dubitavit Potuit ergo idem V bardi a fidei com misso repellere eligentium stirpem masculam , ut non ideo repellendos iudicaret, & ex , filiabus e
195쪽
rum, vel fratribus prognatos, erga quos, tamquam a gente nomine , & familia uia alienos , amor esse solet paullo remissior . XVI. Postiemo VIIII. non . ideo credendum est , U bardum Senatores odio habuisse, dum
eos suos eligere vetuit . Satis enim eos honoravit, dum eos exsequi voluntatem suam voluit : neque
inde consequitur , ut ideo & suos eligendi fa-xultatem iisdem dare debuerit . Quemadmodum enim et , cui ius eligendi datum est, non ideo datum censetur ius se ipsum eligendi , immo potius haec electio tamquam ambitiosa , irrita , nubIiusque momenti merito habetur et ita nec ex .data facultate cooptandi colligendum est , datam aetiam esse facultatem liberos suos cooptandi , maxime quum Testator mentem suam contrariam ver bis luce meridiana clarioribus testatus sit. XV I. Quae quum ita sint, nec contrarietas hie ulla observatur , quae interpretatione tam contoIta tollenda sit, adeoque certum potius, atque eAploro tum est , verbis , quibus D. to bardus voluntatem suam in tabulis suis expressit, omnium Senatorum .eligentium , etiam iunctim sumtorum filios , nepites , pronepotesve ex filiis a passiva nominatione esse exclusos . XVIII. Ut iam ad seeundam quaestionem progrediamur : 'argumentis non levibus defendi posse videtur, iure eligendi non excidisse XII. Senatores'. Nam. I. ipsum suae Regiae Celsitudinis rescriptum , . quo illis , iniungitur electio ex praescripto . testamenti suscipienda , non poenam privationis auris e-
196쪽
contra testamentum fecerint. Quumque in irrogandis poenis eum modum servent iura , ut eas bentignius interpretandas existiment f i : & in primis privationis poenam decerni nolint , nisi de ea e preta iure cautum sit tu : aequissimum quis credi. derit , in casu , de quo iam disquirimus, lassicere poenam nullitatis , permittendumque esse Senatoribus , ut novam instituant electionem , culpam qui priorem intentiore diligentia emendent . 'XIX. Deinde II. plerique doctores eam imbiberuntiententiam , eligentibus laicis hic plus indulgendum esse , quam clericis, idque ita interpretantur , ut hi iure suo excidant , si indignum, vel minus id neum praesentent , illi non item , sed magis idoneum tantum nominare teneantur s3ὶ . Quo posito , & Senatoribus eligentibus facilius videbitur ignoscendum , quippe nec clericis , nec ad beneficium Ecclesiasticum , sed ad successionem in bonis fideicommissariis idoneum quemdam eligere iussis . . XX. Si tamen recte ponamus Calculum : I. ex im stamento Io. imbardi satis intelligitur , electionem, jstam hon modo directe ad successionem in bonis a se fideicommita obstrictis, verum etiam in directe ', ac potissimum ad sacrum ordinem militarem S. Ste
197쪽
phani peti inuisse. Iussit enim singulos Senatores seni,
res eligere iuvenem , domo Florentinum, nobilem,& talem, qui ad habitum ordinis militaris S. Stephani ex istius Oidinis legibus possit adspirare . Ex eo vero consequitur , ut haec electici in specie nostra non ali. ter sit comparata, ac si eligendus beneficio cuidam Ecclesiastico sit destinatus. Maxime cum celebrata prius Missa de Spiritu Sancto eam institui Testator voluerit. XXI. Iam II. non modo iuris canonici Interpretes in eo conveniunt , quod qui scientes , ae prindentes indignum , vel inhabilem elegerint , iur eligendi , quod ad eum casum attinet , excidant ,& tunc locus sit iuri devolutionis D : sed & III. ipsunt ius civile diserte cavet , ut si , qui a patronis eliguntur , sacris regulis prohibeantur tamquam indigni ordinari, tunc sanctissimus Episcopus , quoscumque putaverit meliores , ordinari procuret M . Quod sane aliter fieri non potest , quam ut iure eligendi, quod ad hunc actum , excidant patroni , idque ius ad superiorem devolvatur. XXII. Quid vero IIII. minus defendi , atque exeu- sari potest , quam quod domini Senatores eligentes filium Senatoris , natura . surdum , & mutum , & innumerum sortientium retulerint, & ad sortem admiserint , quum nec latere ullum potuerit hoc vitium , nec ignorare illi debuerint , his: sensibus o bum ad sacram S. Stephani Militiam adspirare non
posse ρ Quis ergo dubitet , quin eo ipso , quod
inhabilem scientes nominarint , iure illo. suo . exci- ij 1iuren. de fors benes P. II. qu. 39. - Petri de Murga
198쪽
XXIII. Quamvis enim V. quod ad primam attinet , rescriptum suae Regiae Celsitudinis non nisi poenam nullitatis interminetur et id tamen magis ad electum , quam ad eligentes Pertinet . Poena vero privationis non tam ex rescripti istius interpret, tione , quam ex ipso iure positivo , maxime -- mella CXXIIL Cap. XVIIL ceu paullo ante ostendimus, provenit, ut adeo non desit ius expressum, quo ea poena irrogatur.
XXIV. Denique VI. quamvis illa distinctio inter
eligentes clericos, & laicos haud paucis adriserit: eam tamen omni praesidio destitui, nec ullum nisi in fingentium ingenio reperire fundamentum , vel inde patet , quod Nov. CXXIIL diserte de patronis lateis loquatur : Si quιν Oratorii domum fabriem veris , d, molueris in ea stericos ordiuare , aut ipse , eius heredes, Ac proinde nobis haud videtur dubitandum , Senatores illos Florentinos, dum scientes inhabilem nominarunt . & . ad sortiendum admiserunt, non 'modo nihil egisse, sed & iure illo no. minandi omnino excidi iis . . . lEx quo smul Tertia Quaesis facile solviatur . Quum & iure civili , & iure canonico Per textus notissimos Iocus sit iuri devolutionis et id. que in eo postum sit, ut immediate superior , e clusis iis, quibus antea ius nominandi erat, digni rem, habilioremque eligat et 'praesente vero casu . Procul dubio sua Regia Celsitudo tum qua Princops,
199쪽
tum qua Magister S. Militiae S. Stephani superioris locum sine medio obtinet: ad altentam Regiam Cel. studinem ius eligendi succetarem in bonis O baridianis devolutum esse statuimus . Idque de iure .