장음표시 사용
181쪽
io G FRANT Zα1NNET: RE P. 1. et Laudauit ob id qui Man plurimum Ambrosius& Augustinus Christiari cs milites luliani imperatoris, apostatae in quissimi & iciolatrae: quod ubi rubebantiu Pro republica producere aciem dicto erant Imperatoris audis lites,& arma pro linus terebant in hostes. QMi indo autem imporabat cis, alma in Christianos sumerae: detrectabant ae satis inperium: & soli deo non Coes i i obtemperandiam existimabant.cap. tulianus. capampc ratiores. b. Iulianus.secunda q. iij. Hinc Chrisostomus s,pius Augustinus Hieroni mus , huticiamus papa, Isidorus Verbo dei commoniti passim docent : Magistratui se icuiuis supremoe potcstati subditos contra diuina praecepta obe re non debere : quoniam ii mentes hominem magis quam Deum , iram Dei in seipsos prouocant.' Itaque inquiunt ibli si bonum est quod praecipit Imperator, si
aduersum sanctis scripturis non sire iubentis e-Aequere voluntatem : sin vero malunt, id sit a que illicitum , responde: opoitet Deo magis obeditequbm hominibus. capitu. quisquis me tu. cap. 'ol te tin re.cap. qui iustus eis. j.idem est quando. capitu. si Dominus caiahet - α ibi glossa cap. lui resistit potestati. capit iiL si is qiu Prorest. . qucstati Hoc propitc es , quod sensits odericus germanici nominis Imperator notis limus in authen. habitae. ihi , ad Ohediendum Deo & nobis G.c.Nctili. pro pasta. Q O lux .. co Bal
182쪽
o Baldus num.ia. inquitam notabir circit: in id olligi ex ordine verborum textus, Priμβ. I coquam Caesari esse parendum. Idci co Carseri racciperet quod esset contra conscie t in i illi nec in pace nec in halo e se obediendu m. Idem Baldus in pro ise digestorum, nurnero I nc. i'. asicrita sui ditos parere domino debere: nisi . saeuς ac tyrannice in illos dominus cret triurisdictione. Magistratui utique in seriori, etiam iure ciuili non licet quicquam contra superioris legem moliti.lege Normam. c. te os fiesp raesect .
Prael. Orient. ergo multo minus Imperatori tale
quippia aduersus dei lege peri iussum esse ψcbet. Quare quam prinseps secundum. Charro dem debeat esse pa onus , c dominus ciuit tiba6 i acciuiuini luti': Quin & Homero teste iusic subditis praeesse tanquam liberi; suissMynluctus Pater . Etenim Homer' non igiis fuit, principem simpliciter subditurum p. trem appellasse quamuis haud ferme aliud nomeo inter homines benignius inueniri irps set ista ad patris vocabulum adiunκit quoq; mansuctum , simul α parentibus & bonis principibus huiusmodi nomenclaturam con Henire ratus id quod Caesar ipse identidem a te-x x i' l .ia quis filiurn.C. de mom.testam. & tur se ila erit Architas it, pinorem oues 'dine Sc
si pecoribus suis insensum esse. CCose lucscst, Visi secus erga subditos te gerat, iniusta co0-
183쪽
4M FRAN. ZOANNE T. RE P. L. III.
tra Deplegem eis imperando: Tyranni labem ex nomen incurrat infame. Nam dc diuus A gustinus, secundo de ciuite Dei sic scribit:Rex cum est iniustus, Tyrannus csit. 6 t Aristoteles. viii. ethicorum ait: Tyran- ri est,qui quod sibi conserensest,intendit Rex
minar Est cus adfirmat:Optimum futurum principem, qui Rex. Auis nihil sui gratia facit, sed omnia propter subdis
diu - a et tos. l Oportet cere quemadmodum amussis cum plano recta &minime peruersa fabricata
est,caetera,quibus admouetur de accommodatur,dirigit:similiter quoque principem,Vbi primum didiceri imperare sibi ipsi, re animii suurecte instituerit,& mores habuerit bene compositos,ita demum subditos regere. Non enim cadentis est,currere:aut in com positi,componere:
vel parere,iaescri imperare.lnde Solon perappo sile:Impera,inquit, ubi prius didiceris parere. Regi enim cum didiceris , scies regere. h t Euri pidis sententia fuit: malos a honis gusternarias oportere,& parere meliorihus. t Merito bgitur princeps tyrannus, exemplo regis Ta quinn,defensionis causa, poterit de imperio a subditis expelli. Ita voluit Andreas de Yse nia in titul. Quae sint regalia. in vers. Monetae. sub initium additionis illic perscriptae. allegat lege l. in j. actis. ff. de Orig. iuri est aeque honus locus de decemviris illis magistratu abrogatis ut
184쪽
mo vero Philosophi existimarunt, ob eam de fensionis rationem Tyrannum Principem non solum regno & ditione extorrem fieri debere: sed de a quouis homine occidi impune posci Huius sententiae Euripides fuisse sertur dum inquit:ego illum, qui in iusti tia insanais ad aram assidet, lege neglecta, adducerem ad poci mdandum, nihil metuens deos. Nam virum malum semper male affici conuenit.Eadem, sed clarior,suit Martii Tullii sententia lib.iij. quem deos ficiis scripsit, hunc sermo in modum loquentis: Nulla est enim societas nobis cum Tyrannis:sed potius summa distractio est. Neque est cotra naturam spoliare eum,si possis,quem hinnestum est necare. Atq; hoc omne genus pestiferum atq impium ex hominum communitate exterminare. Etehim ut membra quaedam an
putantur , si de ipsa sanguine & tanqii uia spiria
tu carere coeperunt, & nocent reliquis partibus corporis:sic ista in figura hominis feritas & immanitas beluae a communi tanquam humanitate corporis segreganda est. E t rursus in v.Tusculan.sic scribit: N o esse obstrinxit scelere,si quis a Traianum occidit, quamuis familiarem. Ad haec bonus textus in l.minime maiores. & ibi glosa in versici occidisset. declarat. F. dereliseoc sump. funeriin l.iij. 9.lex autem ibi,qui male statem publicam laeserit Sc.T ad.l.iul maiesta.
185쪽
, o FRAN. ZOANNEN RE P. L. III. 29 l. Iahel foemi fia,uxor Haber Cinaei Iudai caesit historia i terfecit c es aram T 'rannum. ob idq; Angelus domini benedixit ei. Iudicum patij dc cap v. simile quippia legitur de Aod
Iudaicae gentis viro fortita strenuo: qui regem Eglon Moab Tyrannum cum omni Rur laui de dei spiritu interemit. sudicum. capiculo. iij, . t Aesopi Phrygii fabula narratur I r pub rc comparantia suem Tyranno. Suem pit , ii quis ea tetigerit,clamarethdc merito. . Gettim vellera sis habet, neq; lac , thec aliud quis quam
Praeter carnes.. S tatim igitu omniat mortem,
cum sciat quibus usibus praestandis usurpari possit. Sunt autem sui similes Tyranni, qui omnia suspicantur ὁ me uiant. . Scinni enim quod sicuti sues , ita& ipsi vitam om ibus de siesbeant. t Itaque dixi us Ambrosius si ibi ucam interficitur impius , Christus Hasianditur:
ct vhi abominatio aboletur, sanctificatiocini ' secratur: quia dixit dominus: in ea die quali tersecero omne primogenitum Egypti, an etificabo omne pximogenitum Israel . si itiri nec is.ver sic.illud quoque V. l.j.scribit me nam xl der in Adelphis: et Non omnino concedendimi esse alis, scd resistendum: sin nisi v ,sus sunt atq; deorsum vita nostra inopinato peruertetur. Et Baldus docet in l. data opura. de his,qui accus .non postsquod Viole'ria si xanni eatenus. iuste Propulsatur, quat nil
186쪽
rata.vis eius. C. de probati t. l. decernimus. c. de sacrosanctis ecclesii is. Ergo Tyrannus Princeps a contumeliis, peruersis ii erga subditos moribus sibi non temperans, non iniuria interemitur. Vt illi iure obriciatur: Quia e cedis Principis terminos quo identidem anismo feras, si tu excedcris a non terminis. argu mento. luctus Titius.la prima. I f. depositi. Proin hac parte contra Tyrannum facit: t quia fidem ille subditis non seruat: Ddc nimirum par est,si de subditi fidem non seruent cidem . argu mentos.cum proponas. la secunda. C. de pactis. l.si instituta.in prin. f. emosi testam. . si quis 3 . maior. . de transacti. t Et alias quis vicula que priuata conditionis homo,potest nihilominus ex magna caussa iudeae sibi esse contra aduersarium: ve it quando copiam iudicis , qui sibi
ius reddat,non habetii generali C.de decurion. libro.X.l. si alius. f. Bellissimo. Yhi glossa in vericta magna. notat per illum textum. T. quod vi aut clam.bait praetor. si debitorem meu T.
de his que in si aud. crediti esst bona glossa in l.
3; pcratione. F. de capti. t Ideo l. Thomas de uino in libro, quem secit de regimine principum ad regem Cypri iacit ente cratianti mi hi S c.c. v. inclinar prorsus in istym palle quod fidelit ii cod trarium non str. Ἐγtanni nequi
187쪽
ενι FRAE. Zo ANNE T. RE P. L. III tiae qualitercunq, obviare. A ndreas de Y semia in titulo, ause sint regalia. in versicin extraordinaria.in illa fuit opinione: ut non liceat sub ditus hoc Christi seculo occidere Principem Tyrannum quandoquidem Petrus apostolus iubeat, subditos obedire dominis non tantum
bonis & modestis,sed etia discholis. Id quod veriam ipse authumati vhi po test superioradiri &Tyrannus in ius trahi. citat textum in. c. alius.
v. q. Vj. Habes alterum locum in iure ciuili in xj.versic.sedet hoc tempore. cum l.sequenti. Tde his qui sunt sui vel alie tur. Alioquin si superioris copia Ysernia inquit subditis nullas oret: tum minimc possent in Tyrannum nihil non moliri: quoniam non seruanti fidem &c. l. cum Proponas.la secunda c. de pact. est melior te trus ad hoc in l.ij.9. exactis. T de orig. iuro Paris de puteo celebris doctor Neapolitanus in tra ctatu suo de sindicatu in versic.an liceat & Pleraque eiuscemodi contra Tyrannos principes argutando congerit:ac denique nihil certi incertus ipse de velut nimis fatigatus in hanc aut illam partem probat. Proinde ia nobis reliquum eritquid in motis quaestionibus singulis sentiamus breui exponere.
Quanquam proposita disputatio videatur
duo solum dubia cotinere: attamen eam rectius in tres partes principales totam distinguimus.
Prima erit generalis: an magistratui sit semper obedien
188쪽
obediendum. Secunda: an audiendus sit magi stratus quid subditis praecipiens contra dei legem. Tertia: num quis iure queat violentiam Tyranni principis contraria vi re armis pro pulsare. 16 Sciendum imprimis est: l magistratuum ordinationem a lege naturae proficisci. Cerni iuridipsum statim in corpore humano: neque enim paris honoris omnia membra in nobis secit natura. Sed hoc quidem infirmius, istud vero excellentius: IlIud eminentius:caetera autem
illi subiecta. l. vulneris magnitudo. ibi, Veturi
Insheod de iniuril.si quis in metallum. c.de poenis.Extra corpus nostrum idem in coniugibus, . reliqui Mi hominum ordinibus videre est. uxor est viro inserior,& virilis sexus muliebri diagnior.l.j.ffide senatoribus. filius patri obediens iuuenis seni: discipulus praeceptori. l. veluti. supra hoc eoaetit.l. semper. T de iure immunit.l. h.I. primus diuus Augustus. Versic.huic nec amplae. T. de orig. iur. Idem in brutis conspicitur: Apes principem unum in singulo quoque e rum examine habent: Grues principem suam ordine literato sequuntur. c. in apibus. Vii. q. himo id iuris quoque natura seruat in rebus in animatis,ut Dars inferior superiori seruiati l. j.f. denique. versic. si tamen lex. I. sed etsi vicinus. I.item scicium.el primo. f. de aqua plu. arcen
189쪽
scripsi alias copiose in repetitionea j.num.1ccias c. lepadi interemp.&ven. t Merito Apodiolus ad Romanos. xiij. ita scribit:Omnis pol 38 . stas a deo est. ' Proinde magistratui obediendum,non resistendit. Alioquin dei ordinationi quis resisteret,secundu Apostolui ibide. Et est bonus textus de hoc in l.j.ff. si quis ius disecenti non obtetia .int .iniuriar. 9.siquis quod de creto.ff. de iniur. L non Videntur. 9. qui iussu.Lnon potest dolo carere. f. de reg.iu cum simili
hus anteriore loco affatim notatis.
19 Quod est nihilominus verum , t etiam si dubium esset, Utrum illius praecepta iusta aut minus forent: & dubium quoque eisci, Vmmi id quod ageret, ad suam iurisdictionem vel os scium spectaret. l. si quis in alie na, ubi HosasLde iudici. I. de iure in princi p. in secundo re sponso.fLad municipat.1. herentus. 9. Caia. Vbi plossa ultima in fin. tradit. ff. de euicti. sic nanc Glossator declarat in d. l. non videntur. 9. qui iussu.ffide re l.iur.Dynus quoque in. c. quod . quis mandato.& in c. ea quae fiunci de tam iui libro sexto.idem voluit Salycetus in I. j in fi. I. unde vi. glossa in. e qui iustus.ij. q.iij. ad haec. videas quae anteviore loco scripsi in versicrasti nan iudici. Est bonustextus in l. pcn. veri praetor quoque uinetli ossa in versicaeus ini me. infra hoc eodem titulo, de iustitia de iure 46 4 Simili quoque modo regulae fore i
190쪽
cum existimabis, etsi damnam ii recuperabile es emunc seque in casu dubio parendum est iu dici patienter: nequealiud iubditis quam appellatio, si tempora largiantur, est permist a: resistenti a autem violenta nequaquam. l. non tan
tum.Ude appellati I.additos. C eod. l. addictos. c.de epticos .audien. t obtemperandum adhuc magistratui erit, si quid in officio de iurisdictione sua agat inique contra leges, de quo tamen expressim seu ia torio non constet: sola enim defensio per appellationem tum est con-eesb.Id suit Scaeuolae d Jcretum in l. .ibi,si contra leges iudex dcciiuncta glossa.ff. de appellati recipien.Sic itidem arbitratur Glossator, quem Bareolus hic & doctoreς communibus suffra κης sequuntur,in. l l. non. videntur. 9. qui iussin findere .iurriquamuis inibi aliis legibus & rationibus optimis nitatur. Eadem fuit Modestini Cal stratim sententia in l. praeses. Vbi &nlossa
in versi. coiistitutiones Bene declarat. ff. deregi iudi c. l. cum prolatis. eod. titulo. illorum itaque Operum; quae impermis detrectare non licet , ipso agendi modo de tempore, aptaque persuasione ap parentem molestia leuare opo
tet: tametsi aliqu a sin i,ad me Aristotele teste nerrio erigi possit, etiam si Tantali lapis alicui
Ab ista generali regula mcipitur prae inpium iudi cis, quod manifesta seu notorie cotralegem