Aulus Gellius. Auli Gellii Noctes Atticae, qua fieri potuit recognitione, ad optima exemplaria nouissime bona fide redditae. Cun gemino indice, et Graecorum dictionum uersione

531쪽

η o AvLI OxLLIr Itit:quῖdeum scripserit,sexto ct uigesimo aetatis anno, o Sexto Atracio dixisse. Longior autem p epotis,quam Fene telis,error est: nisi quis imit in animum induceresudio amoris ct amicitiae adductum, amplificandae admirationis gratia, quadriennium Nepotem suppressisse: ut M. Cicero orationem st rentem dixisse pro oscio,admodum adolescens, uideretur.Illud adeo ab utriusq; oratoris studiosis animaduersum, oesicriptum est,quὀd Demosthenes

Cicero pari aetate illustrismas orationes in causis dixerint : Alter κατα , καὶ κατα τψριοκρατους, septem uiginti anntis nastis: alter anno minor, pro P. Quintio: septimo,oe ut si I : mo,pro Sexto Roscio.Vixerunt quoq; non nimis numerum annorum diuersum: alter treis ct sexagimta amnos, Demonhenes sexag inta.

Quali figura orationis, & quam noua L.Piso, annalisi deriptosiusus sit. Cap. Xx Ix.

Dra istae in loquendo figurae notae fatis, usitatae

que,sunt: Mihi nomen eu Iulio,eg mila nomenes Iulij. I ertiam figuram nouam hercle reperi apud Pisonem, in se nilo annalium. Verba Pisonis haec sunt:L.Tarquinium collegam suum, quia Tarquinium nomen esset,metuere.hvmque orat,uti sua uoluntate Romam contendat: quia Tarquinium cinquito nomen esset:Hoc perinde est, tanquam si ego

dicam, mibi nomen est Iulium.

liuuti vehiculum,quod petoritu appellatur, cuiatis linguae uocabulum sit Grecae an Gallicl. Cap. XXX. x. . Qui

532쪽

ori ab alio genere uitae detriti iὰm, ct retor ridi ad literarum disciplinas ferius adeunt: se fort8 iidem garruli natura, Ursubargutuli sunti oppido quam fiunt in literarum ostent amne ineptio stivoli. od genus profectis ille homo est,qui

de Peloritis nuper argutismas nugas dixit. Nam cum quareretur, Peroritum quali f0rma uehi um, . cuiatisq; lingua uocabulum essen. ct faciem uehicu ' Ii ementitus est onu alienam falsamqne,im uocabulum Graecum esse dixit:atque id significare uo- Pctoritalacres rotas interpretatus est: Commutataq; unalitera,petoritum esse dictum uolebat, quasi petoro tum.Scriptum etiam hoc esse a Valerio Probo comtendit. Ego,cum Probi multos admodum commentationum libros inquisierim neque scriptum in his iuueni, nec usquam alioquin Probum scripsisse credo. Petoritum enim est non ex Graeca dimidiatum esed totum transalpibus facturaenam es uox Gallica. Id scriptum est in libro M. Varronis decimoquarto rerum diuinarum. Quo in loco Varro, cum de petorito dixisset,esse id uerbum Gallicum: lan- Lancea. ceam quoque dixit non Latinum, sed Hispanicum

uerbam ese. Quae uerba legauerint Rhodii ad hostium duceni De

metriuiia,cum ab eo obsiderentur,super illa inclytalalysi imagine. Cap. XXXI.

RHodum insulam celebritatis antiquissima, ορ- Demetripidumque in ea pulcherrimum ornatissimum- us da clue obsidebat, oppugnabatque Demetrius, dux

533쪽

aetatissis inclitus:cui a peritia, asciplinast: faciem di obsidij,machinarum7; solertia,ad capienda oppida repertarum,cognomentum πολiορκητ fuit. Tu ibi in obsidione illa, aedes quasdam publicd factas , quae extra urbis muros cum paruo praesidio erant, aggredi uastare,atq; absinere igni parabat. In his aedibus erat memoratis ima ista imago Ialysi, Protogenis manufacta,illustrispictoris: cuius operis pulchritudinem praestanti ns,ira percitus.Rhodiis inuidebat. Mittunt Rhosii legatos ad Delm Dium, ci his uerbisarae malum cinquiunt9 ratio eri,ut tu imaginem istam uelis, incendio aedium facto,disperderes Namsi nos omnes superaueris, ct oppidum hoc totum ceperisumagine quoq; illa integra, et incolumi eruictoriam,potieris sim ueia nos Mincere,obsilendo,nequiueris: petimus consideres, ne turpe tibi sit,quia no potueris bello Rhodios uincere,bellum cum Protogene mortuogessisse. Hoc ubi ex legatis audiuit,oppugnatione desita, ct imagini

s ciuitati pepereit.

534쪽

Verba Musonii Philosephi Graeee, digna atq; utilia

audiri obseruariq;. Eiusdem utilitatis sententia a M.Catone multis ante annis Numantiae ad equitςs dicta. Cap. I.

etiam tum in scolis essemus, εδ. Dμηματιον hoc Graecum,quod

apposui , dictum esse a Mu Onmphilosopbo audiebamus: se quo

εν uita d χετω , το ita tu χρὴ sic ν ,Postea ista ipsam Diam in Catonis oratione, qua dixit Numatis,apud equites,positam legimus. Vive es laxioribus paulo longioribusque uerbis compraebensa ere, perquam illud Gracum quod diximus quoniam tamen prior tempor antiquiorque est, uenerabiser M

535쪽

'IA AVLI GELLII deri debet. Verba ex oratione haec sint: Cogitate animis uestris, si auid uos per laborem remfeceniatis labor ille a uobis cito recedet:bene facti m a u bis,amiuiuais,non absiecti. V qua uoluptatem,nequiter fixeritis:uoluptas cito abibit , n quiter factum iliud apud uos siemper manebit.

Cuiusmodi fit lex apud dialecticos percontandi disserendiq;,& quae sit eius legis reprehensio.. Cap. ii. i

i Egem esse aiunt disciplinae dialecticae, se de qri

piam re qMaratur,disputeturq;:atque ibi quod νogere, ut re ondeas:tum , ne amplius quid dicas, quam id solum,quod es rogatus:aut aias,aut neges, eamque legem qui non servent, aut plus, aut am ter quam sunt rogati respondeant: existimantur rudes, indoctique esse, di putandique morem atque rationem noni tenere. Hoc quidem,quod scunt, in , plerisque disputationibus proculdubio fieri oportet. Indefinitus nanque inexplicabilisq; strmo fiet, nisi interrogationibus re*onsionibusq; simplicibus fuerit determinatus. Sed enim esse quaedam uiden tur in quibus si breuiter, ct ad liquod rogatus De Dialecti- ris, respondeas, capiare. Nam si quis bis uerbis eae captio interroget,poHulo ut re*ondeas: Desieritnes cere adulterium an non'utcunque diale tica lege responderis,sive aias, siue neges: haerebis in capti nritam si te dicas adulterum, quam si neges . Sed quod minus e t in interrogatione, id est addendam.

'am qui facere aliquid non desnit, non id nece sesaris

536쪽

orio etiam fecit . Falsa igitur ess)ecies illinc p ionis:et nequaquam procedere ad id potest,ut eolligi concludis possit, eum facere adulterium, quise negauerit facere desisse. .d autem legis istius propugnatores in illa captiuncula faciem, in qua harere eos necessum est, si nihil amplius quam quod interrogati erunt. re,onderint ζ quam si ita αρ astrum aliquem rogem: quicquid non perdidi

δει, habeas ne, an non habeas c postulo aut mari aut neges, Vtcumque breuiter responderit, capietur. Nam si non habere se negauerit,quod non perdidit:colligetur oculos eum non habere, quos no perdidit.Sin uerὰ habere se dixerit, colligetur eum habere cornua quae non perdidit. Rectius igitur ca rimq; ita respondebitur:Quicquid habui, id habeo,

si id non perdidi. Sed hutilemodi responsio non fit

ea lege,quam diximus. Pltis enim, quam quod rogatus δ,respondet. Et propterea id quoq; ad eam i gem addi solet,non esse captiosis interrogationibus respondendum

Quanam ratione esci dixerit Erasistratus medicus, cibus forte deerit, ut tolerari aliquantisper inedia' possit,& tolerari fames: uerbaq; ipsa Erasistrati su

per ea rescripta. Cap. III. -

537쪽

οῦ 36 AvLς cI ET L tria inmt msere sque cum eo una im. Dcul cus, det aead medicos qui tum forte istu errat ualetudirus elasgratia, oratione Graeca dia feraAc ne hoc pridem, inqssit, retram uideri debet quodiam antisac semper edod fueris a petens, nunc post imperatam taediam trita, Umias eius appetitio pri ina elainguerit. suod Erat atra

Esaratio. initionem faciunt inanes parentes ' intenim

rum brae,cst caua intus uentris, γ β9machius Qua biotiarquae ubi aut cibo complentur, aut inani rare diutina contrabuntur,o connivenditunc loco,

in quem cibus capitur Assipato, ues adducto, u iras capiendi eias de Gandique restinguitur. Scytbas quoque ait eandem Erasistratum dicere, cum sit ustus, ut famem longius tolerent, fasciis uentrem Lirim μὰ circumligare. Ea uentris compresone esuritionem posse depelli credia Tum est. Hac tum Mavorinus, 1 rq e sis

modi alia σabit dicebat. Nos autem po Ilei,cim librum forte Erasistrati legeremus yietis Θευν primum id sum in eo libro, quod Phruorinum audiebamus escere lascriptum offendimus. Verba Erasi rati ad eam rem pertinentia, haec sunt:

538쪽

In eodem libro Erasi iratus uim quandam famis non tolerabilem, qua Graeci Θουλήειον M Βουπεινάν appellant hi diebus stigii is multo facilius accidere ait,quam cum serenu atq; placi ci est. Atq; eius rei causas, cur is morbus in eo plerunq; repore oriatur, nondum sibi esse compertas dicit. Verba, quibus id dicit, haec sunt: N - δεοα νον ὐ

ritu quibusq; uerbis pecialis ΡΟ. sto. bel luna indicere solitus lit iis,quibus Po. Ro.bellunt fieri tu I serat:& item in q ie uerba conceptum fuerit iusiu- randum,de surtia militaribus sanciendis,et uti mi- . lites scripti intra prςdia tum diem in loco certo fre qitenraret,causis qu:busdam exceptis, propter quas id iusiurandum remitti equulnellet. Cap. III t

C Incius in libro It t . de re militari, pecialem Populi Flymani bellum iniicentem h stibus , te-umque in agrum eorum iacientem, hisce uerbis uti Icripsit: Quod populus Hermundulus, hominesq; populi Hermundulcaduersus populum Romanum bel-ιum secere,deliquereque; quodque populus Roma nus,cum populo Hermundulo, hominibusq; Hermudiιllis belluci iussiteob eam rem ego populi sque Ro- Πermun manus populo Hermundulo, hominibusque Hermodulis Aelium indico, Deioque. Item in libro eiusdem ntilitati acineti de re militari quinto ita scriptum est: m formula dele Ius

539쪽

t ius erit

Morbus sonticus.

delectus antiquitus fieret, O milites scribernitur; in iusiurandum eos Tribunus militaris adigebat, hi uerba haec: In magistratu C. Lelui C. fili, cos. L. Cornelii P lj C o s. in exercitu decemque milia passuum propὸ, furtum non facies dolo malo,solus, neque cum pluribus, pi ιris nummi argentei, in dies stimulos. Extra banam, hostile, lixna,pa talum, ut rem, follem, faculam quid ibi inueneris, sustulerisue, quod tuum non erat, quod p&ris nummi argentei erit, uti tu ad C. Lelium C έlium Cos. c.'ue Cornelium P. filium Cos. siue ad quem eorum i iusserit,proferas: ot profitebere in triduo proximo,quicquid inueneris sustuleris ue dolo malo aut domino suo, cuium iacen ebis esse, red des, uti quod re Ufactum esse noles. Militibus aut eseriptis dies praefiniebatur, quo die adessent uecitati Co s. responderent , Deinde ita concipiebatur iusiurandum, ut adessent, his additis exceptionibus, nisi barimce aliqua causa erit: μήus familiare:Feriae uindemiales. Calendaeque,qxa non eius rei causa in eum diem costata sint,quo is eo die minus ibi esset: Morbus fonticus o Auspicium,e, suodsine piaculo praeterire non liceat:sacrificium- 'ue anniuersarium, quod recte fieri non posset, nsei ιs eo die ibisi ius, hostis,estatus, condictusve dies cum hostes cui eorum barunce qus causa erit, eum se postridie qtam per eas causas licebit , eo

die uenturum aditurumque eum, qui eum palum,ui. cum, oppidumve delegerit. Item in eodem libro uer,

ba haecsiunt: Miles cum di quipr dictus est,abe

540쪽

n ' ν ar x R 'tiratoreque excusatus erati, requens dabatur. Item n libro sexto hoc sicriptum est: Aia dictae exercitus Alae mili' equitum ordines,quod circum legiones dextra sinita x xς -- lraq; tanquam au in auium corporibus locaban- tur. In legione sunt Centuris sexaginta, manipuli triginta, bo rtes decem. Vestibulum quid signiscct, dcit; eius uocabuli rationi

' bus. Cap. v.

PLeraq; uocabula, quibus uulgὸ utimar,neq e ta laesob. men liquido sciuru ,quid ea propriὰ atq: ue si- li. 6. ca. g. gnificent:sed incompertam ct uulgariam traditionem rei non explorata secuti, wdemur magis dice: re, quod uolumus, quam dicimus. Sicuti est uestibulum,uerbum in sermonibus celebre atque obvium: non omnibus tamen qui illo facile utuntur, satis spei ctatunt.ῖAnimaduerti enim quosdam, haudqua- Vestibu- . quam indoctos uiros opinari, restibulum esse par- tem domus primorem, quam uulgus atrium uocat. Si cilius Gallus in lib. de significatione uerbo - rum , qua ad ius ciuile pertinent, secundo: Vestibulum esse dicit, non in ipsis aedibus, neque partem adium,sed loccim ante ianuam domus uacuum, per quem a uia aditus accessusq; ad aedeis esse cu dei atra sint seraq; inter ianuam tectaqn quae sunt uia iucta, patiu relinquitur:atq; ipsa ianua procul a via est area uacanti luter ita. Qus porr) huic itocabulo i ratio sit, quaeri multum solet. Sed quae scripta legi, ea ferme omula luconcinna atque: absurda uisa Iunt. Quod Sulpisium autem Apollinarem memmidi cerci