장음표시 사용
251쪽
iueo DESCRIPTIONIS PTOLEMAICAE officinis, ingens sacciori prouetus, & secundum Adianas, praecipuus esse coepit. Insulae caput, Sanim Do minici ciuitas, cuius occasione tota insula vulgariter Sancta Dominici nomentulit. Illic regius senatus, dc
Archiepiscopalis sedes, quinque sodaliths siue in snasteri)s celebris. De huius insulae situ, mirand sque aut nouis, qui plura requirit, adeat Domini Petri MartIris decades Oceanicas, praecipue decad. i. lib. a. & aecad. 3. lib. 7. 8. & 9. Thomasij P hac librum de insulis, & Gonetalis Mendope Sinarum lilitariam pari. a. lib. S. cap. J-
252쪽
V BA ex maioribus occidentis insulis, ab oriente ad Occidentem solem vergit haud secus atque Hispaniola, cui ab oriete contigua est. Occidens Iucatanas tei ras, Mexicanum ,& Guasta num fretum despectat. Septentrio cancri tropicum contingit. Me dies I maicam ac inde terram firmam Indicam, quantum-iQ uis tot so satis interuallo, respicit. In longitudine malo est Hispaniola, latitudo non respondet, sed tamen ua maxima est, Hispani obe latitudinem pene aequat.n insulae circuitu multi passim scopuli nauigantibus
formidabiles cernuntur: nam a Septentrione ingensiue Carybdis vrget, Mi ni uincestis Vorticibus metuet
da, dc Australe latus qua Iamaicam aut Iucatanum littus spectat Iardinorum scopulis infestatur. Columbus hanc insulam secunda sua nauigatione, Iohannam nominauit, sed ab incolis Cubam vocati intellexit: zo postea iussit regis Ferdinandi cuius auspici is detecta erat Ferdinandinae nomen tulit. sunt qui A. & O. vocatam dicant, sed hoc nusquam deprehendi: Po tui sane a Columbo huiuscemodi nomen inditum, i stantur genuini illius temporis scriptores. Regio mos aue tibias aspera, & sylvis horrida, sed fluminibus irrigua, dulcibus falsisque stagnis frequens, unde hic quoque
salis copia: est & auratia, nam dc montes assatim ab
ri praebent generosis secturis,& sumina aureis passim
253쪽
i, i DEsCRIPTIONIS PTOLEMAICAE arenis fluunt. Sex urbibus habitatur, quarum metr polis Saneti lacobi colonia flumine portuque ins is, . reliquae ciuitates parum habitatae perhibentur. Mira 'culo est convallis quindecim passuum millibus a San eb Iacobi fano distans ingentibus saxeisque globis re pleta, ita ludente natura ac si mancipiorum opera eo conuecti essent. Ulterius orientem versus progredi endo, apud portum Principis, Ans bituminosus assi due picem evomit. Serpentes, quorum hic ingentium copia, in deliti s olim fuisse memorantur.Incolae, quoi tempore insula detecta fuit, nudi incedebant, sciat in
Hispaniola, D ut uno verbo concludam,Omnia nat ratia atque exotica ibi reperiuntur aut crescunt,quae in Hispaniola proueniunt. ipsa gens naturae benignitate contenta, neque meum neque tuum aut exitialem pe- is cuniam nouerat, sed omnia in communi possidebat, sicuti solem & aquamnatura ex aequo omnibus largia itur: apetiis itaque vivebant hortis, & sine legibussuae. te natura rectum colebant, tantum euangeli j lumi- ne destituebantur, quod nunc illis diuina benignitate λψilluxit.
254쪽
A M A I C A, quam nunc Sancti Iacobi in- sulam nuncupant, inter decimum septi-
sita, in oriente Hispaniobe, a septentri ne Culae vicina est. Meridies Sancti Bernardi insulas, & Cartagenam respicit.Occidens lucatanias temio ras, seu Fonduram versus sertur. lamaica quinquaginta miliaria in longum protenditur. Regio sertilis est, grata aeris saltibi itate, 6 armentorum prouentu, quem viridantium herbarum, limpidissimorumque sontium promouet usus. Auraria quoque esseis perhibetur. Gens lege, ritu, moribiasque in nullo ab Hispaniesensibus, Cubensibusaue discrepat, tantum
serociores suisse memorantur. Frequens olim culi ribus erat, nunc incolis aut serro aut mortalitate a
sumptis, rarius culta, duabus tamen ciuitatibus trabi-2o tatunquarum primaria Si uislia,sue Hispalis, in qua, Ecclesiacum Abbatiali dignitate, ubi primatum g Lst Petrus Martyr Anglerius Mediolanensis, vir intractandis Indicis rebus diligens. In ipso insube mcditullio mons est, sed sensm omnem in partem ita se serue inclinat, ut exscensum facientibus, terrae superficies plana appareat. Hanc insulam Columbus secunda nauigatione detexit, cumque ultima sua nauigatione, conuersis velis huc delatus esset, delascentibus a sua V audi
255쪽
DEsCRIPTIONIS PTOLEMAIC E authoritate militibus, primum hic ciuile bellum, prima hic agmina in sua viscera seuientium, cidentales viderunt. Didacus Columbi filius, anno millesimo quingentesimo nono: insulanos rhbellantes subegit,& lan iram rotae Hispaniae stipendiariam tribui tiam reddidi imi l
256쪽
ς VCATAN v M littus undique vastis penet cinctu fluetibus, a primis dete flaribus im, sula reputabatur; Franciscus Ferdinandii Cordubesis tribus carmellis anno i pa
tu virgineo M. CCCCC. X male sano ausu, has te ras adqt, diuitiarii tantum fama, dc euidentia crudelitatis signa reserens. Didarus Velasqueus audita re io latione Francisci Ferdinandi, anno sequenti Iohannem Grialuum cum quatuor carauellis, certiora de Iucatana regione exploratum misit. is ex portu Cubensii ad Cogumellam, siue Sanctae Crucis insulam, hinc Campechium, alij S. Laetari oppidum Vocant, iue deinde Campatonum delatus, totam Iucatanam peninsulam ab ea parte lustrauit, Tarascunt usque in uriait, Hispaniaeque novie terminos attigit & detexit. Oppida illis in partibus in morem nostrum aedificata, turritas domos, templa magnifica, vias plateasque zo ordine stratas, sese conspexiste retulit. Ingens labor ti auripondus promiscuis permutationibus pro sericis laneisque vestibus, vitreis calculis, ac tintinabulis con sequutus est Grialuus . Specula nostratium parui s ciet ant , quia lucidiora ex quodam marmoris genere aue ipsi haberent. Orientalem huius terrae partem mei insula Acus amissa siue Cogumella, quam Sanctae Crucis Vocant, propterea quod eo ipso die quo ecclesia sal serae crucis inuentionem anniuersaria solem V i nitate
257쪽
nitate pua is concelebrat, Grialuus ad Asumamillam infulam delatus ellet. Modico interuallo a cor
tinente abest, patet in circuitu ad octo nulle passus: summa hic aquae penuria, melle abundat, cerae tamen usurire incolae ignorabant. In secreta abditaque , huius insulae parte , inuentum est templum quadrata lapide coiilli uetum, multa religione celebre, in cuius meditullio oelix Lbatur decem palmos alia quam incolae adorabant, conceptisque votis pluuias pete bant, cluas, hac adoratione consequi & obtinere sese iopolle credebant: quae res faciliores illos postea reddi dit ad suscipienda Chrissiana sacra. Vnde tamen bidadorandae cruci itus proce ierit aut promanarit,pla'n8 incerium est; Petrumanartyr Anglerius Mediola nensis refert, incolas a maioribus suis accepisse, quoim isdam perelas terras: virum sole lucidiorem pertraim sille, qui tu cruce patius fuerit, eaque de caula o sinemuriarn semper illis venerandam suisse. 'Huius insulta delucatara: terrae habitatores .ijsdem utuntiarmonlium bellicosi sunt, &pi'ugnatores egregi j ro habentur, primosque in terran Legredi ius os male mulctat uiat, arma surit lancea uegladius, arcus, &s gittae. in praelitinatantes, galeas igneas, thoracesque gos pio habent, in pace nudi ibi sine armis passim inccdunt: captos in bello dijs suis crudeliter immola bant u carnibus tamenoblator im abstinebant. de scientibus captiuis abi noxys, in causam sacrifici j, puerospuellasque affinivitis, permutauin ibus cum parabant.
258쪽
que abundat si taluus in piscatorio lembo siue Canoa nouem piscatores aureis hamis piscantes deprehen dit, & auream cataphraeti equiti integram armat ram a Pontonchano rege habuit, multaque alia pro ciosa hac nauigatione permutat inbus coii sequum est, quae mei inititurenonest laicproticius prosequi.
259쪽
VCAT AN Is vicinior est Fondura, ni ldia interduintanam & Nicaraguam. R II semiis est, omniumque ad vitam lau- manamspectanti abundantisiima . rae bie&mellis per de atque apud Iucata si copia ingens. Aurum & argentum in nullo usu aut honore erat, a jidat si qui regio auris inis, sed nemini etia diendi cura erat. Mexicanorum moribus, vitaeque Qsere institutis utebantur , sed Nicara ensum si perstitionem S idololatriam sequebantur, quae posmmodum aduentu Hispanorum, & Catholicae fidei professione antiquata est. Trugillum Coloniam hic deduxit Franciscus Casanus, anno millesimo quii gentesimo vigesimo quinto, nomine dia stuque re durandi Cortest . Sed Columbus anno millesimo quingentesimo secundo prius totum hoc Fonduraelatus quarta sua nauigatione ad Nominis usque Dei portum detexerat, quaerens perui j alicuius freti angu λψstias, per quas ad Vltimum orientem nauigari posset,sid irrito conatu. Hispaniam deinde repetens, m satis concessit.
260쪽
I CARAGvA a Septentrione Fonduras clauditur, in meridie Inseri sue Pacifieii maris undis alluitur, ab ortu soptentri nalis oceani fluesbus pulsatur. Regio populosa ingentibusque arboribus perquam amoena, sed quae ab aeris potius talubritate , quam diuite metalloram vena commendetur. Caput gentis est Le-I ogio & Granata, has Colonias Fi ancilcus Ferdinandi deduxit. In medio regionis ingens lacus coiispicitur, multis vrbibus frequenς,' cuius sontes , Nix octo aut decem passuum millibus ab oo iduo duia infero mai idistant,paulatimque Versas ortum sese protendedit uis inoeentem latum multis insulis hasicinuiti exciς scit,rthis deinde conclasus in mare lep eiactoaale xii inditur, sed ad instar maris ineat ii aestolans, crus i atque decrescit Mare hic impetuosui est, Gubiubi lave' marinis infestum, quae cum Vmbilico i nu MI Reto altissimartim nauium antennas aequant aut soperant. Incolae albi potiu , quam aerei coloris sunt, capillos licbarbam abradunt, corpas ex itant, cirro tantum capillitio in vertice retento, facient fi suris deturpant. Fures rasos expilatosque, ei cui furto nocitum est, inas seruituteni dedunt, deditus, nisi mox s se redimat, idolis immoladus hostia ducitur: nam ct hic huma. .is hosti jue litant bellorumque in istis partibus unica per dcausa est, captiuorum coquisitio in regni expiationcm.