Laurentius Abstemius lectoris. Iunior hic Asper doctique Palæmonis ars est vtraque Donati & nobilis editio Seruius huic hæret doctus ..

발행: 1503년

분량: 97페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

cIamo clamas clama ab eo ut comeo comeas comeat. ab Io ut lanio as at. ab uo ut fluctuo M at. Atqui cognoscis utit primam esse iam Φ te doceat.hinc atrientius considera, ut talia quom in ho mittas suturum tempus ipso se ut clamabo, dicas laniabo nulctuabo comeabo .Ecce docui te dea missilio ipe de infinito docebo te. Et qui arducere debes eu: dicas clamare laniare.fluctuare. comeare,ut ante re nouissimam a littera produci possit semper dicimus de prima deinde de secuda, quae dicis e & uenit abunomo id est ab eo im,ut terreo terres:doceo doces praebeo praebes sedeo sedes haereo haeres. Ergo εἰ haec quomodo lapior parem regula dat,uirmiscuum modu in bo mittat ut tenebo docebo, praebebo,sedebo habebo. Et sic omnia huius regulae obseruabis. Sic etiam infinitum rducit quomodo prima coiugatio terrere. docere,monere.sedere .Ergo duae istae pare regulam habent.Remanet tertia coiugatio quae tam producta si correpta,quae δέ ipa quaeritur ubi ctia superiores:sed in activis ut diximus& neutris uerbis. Venit aute ab his modis ab o. ut lego legis scribo scribis, ab io ut rapio rapis,acio acis. ab uo ut ruo ruis. fluo fluis, Ergo& haec te docet ut futurum tempus mittas in am non in bo quos uperiores,& facitam ut legam scribam. nec dicas faciebo,scribebo,legebo.quia tertia coiugatio. Nam semper Pnaistiuum tem Pus mittit in ana. Quam coiugationem,ut dixi quae iis in secuda Psona ante nouissimam litteram. Infinitum uero modu coriipit ut legere sacere scribere ruere. no quo supioreSyducit quantum aptit 'dictum est potuit de tertia correpta. Nunc attede quae sit

ratio tertiae productae uel quomodo potest discerni a tertia corirepta,quum utram in uno i constent:quod ante nouissimam littera est. puta excpli gratia dicim'sumo iugis.& sentio sentis p is unde hcs intelligi utru correpta anyducta sit. hoc intelligit sic. i.de apatiuo nio si exeat in ita tertia pducta uenit ut sentio sentisiperativo mo senti lacit. Hautio ipatiuo modo auti facit seruio seruis,imperativo modo serui facit.Tertia uero correpta.licet sis mili forma exeat tame hoc discernitur de ipso imperativo. que semper in e mittit ut fugio iugis suge facit ruo ruis rue facit. Ergo discernuntur siciquia correpta in omitti t imperativum,Pdum in i . Sed quid docet ipa tertia producta attende cuius sutur lepus etiam e in bo, sed magis in amet utputa de suturo si dicim'

22쪽

semio seruia &servibo,nescio nesciam εἰ nescibo Infinitu uero ,

Paucit senap utputa aurire.sentire,nescire. Nam regula est acti uorum & neutraliu uerbOR ut in quacunt coitigatione addas re syllabam ad imperativum modum,utputa prima coniugatione exit imperativus in a ut clama uoca.lania. adduce re:& facit infinitiuum clamare laniare uocare. A secunda coniugatione exit imperativus productus in e huic adduce rei & facit infini tum mone monere, doce docere, praebe praebere. A tertia conliugatione correpta exit imperativus in e correptam, hui additicere:& facit infinitum v t scribe scribere.lege legere, tolle tollet re A tertia c5iugatione .pducta imperamius exit mi huic adduce re:& facit infinitu serui seruire audi. audire.ha uti haurire. Sed quaestio de dic duc & sac. Nunq. n. addita re itegre sonauerit in hnitivus:sed hoc usu plurimum ualuit. Nam Virgilius dicit dice& Terentius sace quibus si addiicias re,faciunt integre Ionare infinitiuum modum dicere,facere ducere.

Abunde dicta sunt de coniugationibus actitio pt neuh ralium .quae quaerunt ut diximus in secuda psona ante nouissimam litteram nunc restat de passivorum comunium Se deponentiu uerbo se coniugationibus dicere,quae queruntur ante nouissimam syllabam non litteram. Hiputa clamor clamoris:anteris syllabam a/ habet prima coniugatio:quae in bor habet mittere promissuum:ut clamabor clasmaberis clamabitur clamabimur clamabimini clamabuntur. In communibus primae coniugationis ulula criminor crimina ris anteris syllabam in bor habet mittere promissilium ut cris minabor criminaberis criminabitur criminabimur criminabis mini criminabuntur. In deponentibus primae coniugationis ut luctor luctaris ante ris syllabam a. littera est. quae in bor mittit promissilium modum: ut luctabor luctaberis luctabitur, luctatbimur luctabimini luctabuntur. Diximus de prima coniuga tione passivorum, inmunium deponetiumq; uerborum:quae ante nouissimam syllabam quaeruntur Nunc deindede secunda coniugatione ipsorum uerborum: & quae similiter illic quae rtantur. Vbi primum in passi uis: ut moneor moneris ante IIS

sed inuenimus quae est secunda coniugatio:quae in promissitio

23쪽

tempore exit in bor, ut monebor monebetis monebitur m

nebimur monebimini monebuntiar.In comunibus uereor uerens ante ris e invenies.quae naittit in bor ut uerebor uetreberis uerebitur. verebimur verebimini uerebunt coe est. N. ut uereor te.uereor a te. In deponentibus ut medeor mederis anteris e inuenies: quia futurum tempus in botiui medebor medebetis medebitur medebimur medebimini medebutur. Remanetrertia coniugatio: cuius locum impleuit quarta littera correpta: ut in passimis legor legeris legitur: Ante ris e est. sed quia corroptum est locum tenet per i .sic per hoc ante e correpzu est quod cedet & per i quoniam in activis promisit uuin modum in ammittit non in UO: sic in passulis in ar mittitmo in bor,sic in coi, R deponetibusvitputa sequor s queris ante ris et correptum est pro correpto & mittit promissilium in aqui sequar dicas non sequebor. Remanet tertia coniugacio producta utputa in passi uisuit nutrior nutriris:quae ante ris i Pauctu habet. Ergo quia i est,exigit artit dicamus de suturo ut nutriar.&qa Pducia exigit bor ut dicamus nutribor. Ergo sic obseruabis incommunithus de deponentibus. Itafinitus uero ipsorum uerborum a priliara de secunda & tertia producta in ri exit: utputa a prima ut clamarici secunda ut moneri a tertia producta nutriri. A tertia uero correpta nunq exit in ri sed in . i. utputa legi dicimus infinitivo & scribi. non legeri.& scriberi.Sic ungi no ungeti:qtila tingo dicimus non ungio. Nam quomodo de ungeri S ungi habita quaeitione:quid diceremus, sic de tergeri dc de tergi: sed infinitivo tergeri dicimmo tergi.qa Indicativo tergeo sacrimo tergo sic in caetens obseruabis.ut ubi inueneris secundam coniugatio nem ci habere infinitivo inodoleo dicas indicativo activae significariois ut caueri doceti terreor ,terreti colierceor, coherceri,illcet pauca primae coniugationis in eo exeant indirativo activae significationis.utputa meo meas.beo beaRIaqueo laqueo,nau

seci nauseas enucleo enucleas .creo cre. as excreo excreaS.eodeIn

modo queo & eo. tuae duo tin tertiae coniugationi cesserunt ad Productum. Sunt autem pauca uerba,quae magis per anomalia dicuntur,ut sero sere uolo uis, sum es, edo es. Quantum ratio

postulauit de coniugationuin ordine tractauimur. Nunc de participiis pauca dicenda sunt.

24쪽

Aricinesa dicta sentiet, partem capiat nominis: parteni

P uerbi .Trahunt enim a nomine castis, a uerbo tempora: utputa legens lecturus. Ecce. n. tractum a uerbo aliquid idest tempus. Nam legens praesentis temporis participium est:lecturus suturi:& declinantur quomodo nomina:utputa sic. leges huius legentis huic legenti:& sic per omnes casus declines ta iiii gularite si pluraliter.Sic& hic lecturus huius lecturi huic lectu ro &c.Ecce traxit a nomine declinationem.Sane omnia partici a in praesenti tempore aut inans exeunt:& ueniunt a prima coiugatione: ut amans.clamans:autinens:&ueniunt a se da uestertia correpta, uel producta: ut metuens,leges.seruiens. Na nam rens a secunda coniugatione est:legens a tertia correpta: seruies a tertia producta:suturi temporis participia semper in rus exeut ab omnibus uerbismisi passivis:praeteriti temporis semper aut intus,aut in sus.aut i xus.In tus,ut lectus,scriptus amatus.In sus ut salsus.lapsus. In xus ut nexus .est unum in uus ut mortuus suturi temporis.Participia a passi uis.uel comunibus semper. Nam dei ponens nunq habet duo sutura. neo enim dicimus luctandus e ille,aut nascendus:sed habet ununtiui Iuctaturus. nocitur .lo cuturus licet apud ueteres talia quot cois generis reperiantur. Sane regula est. Participia omnia praesentis temporis generis euomnis: iaest quaecunq; exeunt in ana quael in ens:ut hic & haecia hoc anaans,legenS,serui S.

DE ADVERBIO

Duerbia aut ab aliis uentutiaut ex se: sui Ioci Uis:utputa a loci hic istic illic &c.quae Iocum significat. Temporis ut hodie cras heri &c.quae tempus significant. Ab aliis ad uerbia ueniundia ut a nomine.aut a participio:uta docto docteta iusto iuste.Sane adverbiorum biformis regula est. ablativo.n. diliguntur adverbia. nam si habuetit ablatiuus o adverbium ine mittit ut supradictum est a docto doctcia iusto iuste: ab impio impie a religioso:religiose. Si uero ablativus in a exierit aduer

hium in ter exierit ut a simili similiteriab agili agiliter: a ueloci uelociteria sorti sortiretia grandi granditeri

25쪽

Raepositi s notae sunt accusitive.& ablative: utputa ad praepositio masculinis ut ad illum vado semininis ad illam uado. In neutris ad illud uado teplum. uel theatyr. Et pluraliter in masculino ad illos in scuminino ad illas in neu tris ad illa templa uado. Sane si tibi per hoc nomen interrogatrio fit utpi ita si dico ad que vadis. 'ad quam: ad quod.' In plurali uero uide ne dicas ad templa uadis. sed ad quae templa, sic ad quae loca pergis: sic ad quae palatia. 'ad quae spatia: & alia similis ter. In ablata uis autem dicimus a te uenior sic ab illo a theatro. ab illa.a nobis ab aedibus.ab illis utario. remanent pretepositiora utriuso quae discerniit de motu.& situ, De motu utputa quo is: uides quia mouet. sed quid res debitur 'ad actum casum, ut dicas in forum in templum .in balneum .Si uero litus est: & significat se fuisse alicubi.in ablativo respondebis, ut dicas in foro sui. Ergo tu sic attende:ut si laetit alicubi respondeastablativo si ad huc uelis ire accusativo. Abunde dictum sit de praepositionibus. Nam cietera habemus in artibus plenissime dicta.

Rhenanii Palaemonis grammatici libello FINIS

26쪽

ARS ASPRI IVNI ORIS

GRAMMATICI.

, RS Est comprehensio praeceptorum ad utilitate usui accomodata per artificis sui exer- i. citationem.n edendi ut medici: declamavia ut thetoris:legendi ut grana matici. Gram

tica est scieritia recte scribendi. & uuiaciadi. interpretandio poetas per historiam sormatam ad usum.rationem 3 uerborum. Quod Terentius etiam Varro primum:ut adhuc rudem.appellatam esse dicit litteraturam.

DE LITTERA

I uera est minima pars uocis explanatae.Sut autem ut etit am ratiocinatore usu receptum est. litterae latino sermotni accommodatae una &.xx. quibus graecorum accedui duae. Σ.&4 . Nam Mezentium.& Hylam,& alia nobis peregrina nomina scribere dc enunciare proprio sono non possum Litteraru aliae uocales sun aliae cosonantes. Vocales quini a et o v. Consonantium alue semivocales , ii . si m n r sx. Mutae. ii:b ed g h k p q t. item ii in earum numeru redigituti quado no aspiis

rationis sed litterae loco ponitur. Littera tribus modis intellimtur nomine:quo ei unciatur: testate:qua ualet figura qua scrubitur.Syllaba est litterarum inter se coeuntium una luctura. uelenunciatio litterie uocalis adluctione temporis. Syllaba autem sine uocali litter ues littens non potest fieri.Syllabarum aliae Iogae.aliae breues. Longae aut natura fiant. aut positioner & har Denthina tempora.Natura duobus modis intelligitur:aut cum uocalis per se longa est:aut cu uocalis uocali inter se iuncta ucunt ut ae .Positioe longae syllabae fiunt modis octo .Primo modo quotiens desinit in consonantem:& excipitur ab altera cosonanterui Arma uirum i cano. A r. n. syllaba positione fit longar

quia desinit in consonantem .r.& excipitur a consonante. m. Ita& Arma ut dactylus:qui constat ex longa, & duabus breuibns. Secundo modo fit longa syllaba:quotiens desinit in duas conimnantes.ut Astxgo quae diuum incedo. Ast.n. positione longa est,quia desinit inal&-r,ambas consonantes. mo modo logastiliba est position quotiena excipitur a consonatibus duabus

27쪽

ut attidos . Na x silalcorrepta est:tia positione fit logaesa seqtur t&-r Quarto mo quoties desinit syllaba i duplice littera.ut ex illio celebratus honos. ito quoties syllaba excipis a duplici traut Exulib'ne das duceda Lavinia teucris. Sexto quoties excipita uocali cosonatis loco posita. ut At uero ingete qties Mezetius hasta Septio quoties desinit si ilaba in uocale loco consonantis posita & excipis a consonat ut Audieras Se fama fuit. Octauorno quoties syllaba a uocali excipis consonantis loco posita: ut Troial nuc stares Priami arx alta maeres. Breues sui *llaba

q uocali correpta essem & hiit ipa singula. DE PEDIBUS Edes simplices sunt.xii. Disyllabi.hoc est binarum *lla

P barum quattuor. Pyrrhichius Spondeus Iambus Troicheus Trisyllabi.hoc est ternarum syllabarum octo. Anapestus.Dactylus,Brachysyllabus Molossius Amphibrachus. Croticus,Bacchi ,Palimbachius. Pyrrhichius constat ex duab'bretvibus.& est minimus solus p duo tempora habet ut est homo. Huic contrarius est Spondeus.qui constat ex duabus longis, &habet tempora quattuor,ut est moles. Iambus constat ex breui de longa temporum trium ut apes. Huiccotratius o Trocheus.qinat ex toga de breuitcpope triuut uenter, Anapestus coitat ex duab'breuibus & loga temporum quattuor ut aries. Huic cotratius e Dactylus Q constat ex longa.& dua breuibus temporum quattuor ut caeliser. Brachysyllabus:que quida Tribrachu uocatiqui costat ex tribus breuibus tepo in triv.ut iaculu. Huic cotrarius est Molossus,qcostat ex itibus logis.& ede simplicibus pedibus maxius teposso, ut aeneaS. Amphibractus costat ex breui & loga & bre ui repose qttuor ut amicus. Huic cotrarius e Creticus:que re

Amphimacru appellant,q costat ex toga.& breui & loga tempora qnt ut insulae, Bacchius constat ex duab'longis, & bre ui te R qns , ut Romanus. Huic contratius est Palimbaci chius ex bieci.& duabus longis teporum quini ut Achates.

DE PARTlBUS ORATIONIS.

p Artes Oronis sui octo Nomc, pnome, uerbu, adverbium. participium coniunctio,interiectio. DE NOMINE.ri Ome est ps oronis.q res ql appellac. siue e aiatis,ut homo. Cato siue inanimalis ut arbor lapis. Sive ei icorporalis ut penidia,clemetia. Nomini acciduiu sinu. Qualita4 Cenim Nume

28쪽

ms Figura Casus. DE QUALITATE.

Ualitas nominis bipartita est. Aut. n. propria sunt nomiq na,aut appellativa. Propriorum alia praenomina dicuntur. ut. C. Calus. M. Marcus. Alia gentilia ur Iulius Pontius.Alia cognomina. ut Caesar. Cato.Alia agnomina ut Numidicus. Germaicus Sut & unica ut romulus,& bia ut Paris,Alexa

de &qoia unius simi.ut Publius, Comelius Scipio Africanus. Appellatiuonam alia animalia dicuntur,ut ho bos. Alia inatalia ut arbor lapis. Alia incorporalia ut sapietia prudelia.Alia genae significant ut gallus graecus. Alia numeru . ut duo tres:Alia ordine ut secudus,tertius. Alia sunt primae positionis. ut age capra. Alia derivativa ut agrarius.caprarius. Alia diminutia ut catulus catillus. Alia ad ali id ut prim r. Alia qlitatis ut sapiens. doctus. Alia sititatis ut logusdatus in qb' duo frequetissima coparatiot& suptatio expectas. Est. n. absolutu.utdCctus logus .Coparati uiam ut logior doctior. Suplatiuu ut doctissim clogi simias.

DE GENERE.

g Enera notum suiqn . Mascii linu ut hic Cato. Fcemininuut haec Portia. Neutru ut hoc scanu. Coc aut duobus generib'ut hic de haec sacerdos aut trib'generibus ut hic & haec& hoc elegas. Promiscuu.i quo aut masculina sunt senap ut coruus turd Iaut senapsceminina. ut Aqla Cornix. DE NUMERO. Umeri accidui duo .singularis ut hic Cato.Pluralis ut hin Catones.Cois ut dies nubes. Sunt quaeda nota senap singularia ut ausea leu Quaeda sem p pluralia ut puteoli,saturnalia. Alia forma singularia sed ut pluralia ut populuslexercitus. Alia cotra forma pluralia ui singularia:ut idus Nonae.

DE FIGURA.s, Igura notum duplex e.aut.n .simpliciant nota.uu bus aut copositant iprob'. Coponutur at nota molSqttuor. Aut. n. Itegra corruptis iugunc ut i sulsus .aut corrupta cor uptis: ut Ar omiger: aut itegra itregris ut impotens:aut corrupta integris ut

Armipotens. DE CASU. Asus noIum sunt sex.Ntus ut hic Cato.Ctus hui'ca. Da.

& septimu casum ueluti cu dicim' nos terra uel mare uelctos,q spem ablativi het.nec tu est. Ipse. n.aliquotiens P acium

liquidius explicas no uul terra uel mari uectos. sed per terram

29쪽

vel mari uectos .Ex hoc sensu est. Multum ille & tenis iactatus &alto. Sunt quaedam nomina.quae non flectuntur in uarios casus declinata sed una appellatione per omnes articulos esseruiu ut frugi,nequam . quae graeci monoptota appellant -Sunt quae det clinationem omnino in quosdam casus non recipiur, ut fas ne fas tantum per nominativum.& spore tantum per ablativum in

usu habetur. DE PRO NOMINE Ronomen est pars orationisAuae idem quod nonae,sed P minus plene significat. Pronomini accidunt qualitas. sugnificatio, positio. genus,numerus,OMO.figura, tib . casus. alitas est quia aut sunt infinita pronomina.ut quis,aut finita,ut ipse. Significatio pronominum in octo partes diuisa qaut enim personam significa ut quis,quae,aut rem ut hoc.istud. aut gentem,ut cuias nostras,aut numerum ut quot tot,aut ordi nem ut quotus totus,aut qualitatem.ut qualis talis,aut quantitatem, ut quantus,tantus, aut ad aliquid ut quidam quaedam . aut utram singularia sunt ut meus.tuus, aut utral pluralia, ut nostri uestri,aut extrisecus singularia. ut noster, uesten aut intrinsecus pluralia. ut mei tui . Positio est,qua spectatur utrum interrogatu ua sint pronomina.ut quis uter, aut responsiua .ut hic ste auis gregativa, ut quisquis, uterque aut priuatiua nequis . neuter nemo. nihil. Numerus pronomini accidit singularis, ut ego quis, pluralis ut nos quanti . Communis ut quae quanta. Numerus apud gzecos propter dualem numerum modos has

het nouem. In sermone nostro quattuor.aut enim unius IIum rum significamus ut me .mus,aut multoS multorum ut nostri uestri.aut unum multorvi ut nosteri uester. aut multos unius ut

melltui sui. Ordo accidit pronominibus. Nam aut praepositi sunt pronominat ut quis. quantus, aut subiunctula ut is tantus. Figura pronominum duplex est aut simplicia sunt pronominat ut ego,tu aut composita ut egome tumet. Persona pria ut mei mihi.Secunda ut te tibi. uia ut se sibi. Persona finitis tantum pronominibus accedit.Infinitis nunquam. Casus sunt sex. Nominatiuus ut quantus. Genitivus,ut quanti- Dativo ut qnanto Accusativo ut quantuo Ablativus ut quanto in Vocatimus rarus est.Sed tamen inuenitur ab eo quod est meus O me . DE VERBO.

30쪽

Erbum est pin orationis actum. aut passultatem cum tau pore & persona significam. Uerbo accidunt qualitas significatio,numerus,figura.tempus persona coniugatio. Qualitates sunt quint. finita ut lego. imperativa ut lege. Optativa ut utinam legerem. Adiunctiva cum legam. Infinitiua ut lege re.Significationes sunt quin . Actiua ut lego. Passiua ut legor. Neutra quae habet speciem adtiuae.sed non habet vim, quia non habet passivitatem ut curro Deponens quae habet speciem passi in .sed non habet vim. quia non habet activitatem, ut suspicor. Comunis quae&agendi.&patiendi pariter obtinet interpreta rionen ut consolor illum.&consolor ab illo. Numeti duo sin gularis-ut lego pluralis ut legimus. Figurae sunt septem . Simoplex ut lego. mposita ut relego.Inchoatina ut calesco. freque taliua ut lectito. Desiderativa ut dormito.Impetibnalis-ussigratiae & alterius sormae ut statur.Paragoga.ut lacesso lacesso,calpesso.Tempora sunt tria praesens ut lego. Praeteri tuna ut legi. Futurum ut legam .Praete ritum rursus diuiditur in praeteritum imperfectum ut legebam.plusqu impersectum ut legera. Persenae sunt tres.Prima ut Iego secunda ut legis. tertia ut legit. Coni gationes sunt quattuor. Prima si quando uerbum finitiva qualitate singulari numero praesenti tempore secunda persona pera&lclitteraenunciatur ut laudas. Secunda cum per eundem uerbum inae. 6 vlitteras terminatur ut sedes.Tertia cum idem uerabum & s litteris exi ut curtis, & producta ut uenis. Quar to cum aliquolibet modo uerbum effertur,ut odisti.meministi.

DE ADVERBIO.

Duerbium est pars oraclois quae uerbi uim explica ut scria bo bene. Adverbio accidit significatio: positio.figura,qua litas,quantitas.Significatio est in adverbiis, in expectamus qd

significetur. Nam aut locum ostendunt,aut tempus aut numeruaut ordinem. cum significatia adverbia aut in loco sunt, ut intus,aut ad locum ut intro.aut per locu ut lia aut e loco ut hinc. Tempora quae significant aduerbia.aut infinita sunt ut aliquado nuper,iam,alias iampridem,quondam aut finita ut hodie nunc, cras perendie ut inconsulis finita ut olim.mox,tandem,saepe,subito,repent aut perfecta inconsui,ut cottidie,semper,inteIea.

SEARCH

MENU NAVIGATION