Natalis Comitis Vniuersae historiae sui temporis libri triginta ab annos salutis nostra 1545, vsque ad annum 1581. Cum duobus indicibus Laurentij Gottij ciuis Veneti altero antiquorum & recentium nominum variorum locorum, prouinciarum, fluuiorum, vrb

발행: 1581년

분량: 743페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

571쪽

Liber Vigesimus quartus. 136

erim. nuior ne merit patris in filium amor, an si iij in patrem obseruantiar tam eoncorditer omnia gubernabamur. multa carmina conscripta tum in laudem magni Ducis, inter quae de hae vis, sunt memoratu di na;

si bene pro meruis debentur praemia i Principibus: siveri sepia facta vident, axisti numerum Diuorum come: sique vis. Lucidaeum superis atria tel a Dei. Ut pura Vranust nato lip se coronam. clarior in telo est altera parta tibi.

Caeterum Franeiscus filius Magnus Dux lecundus ubi primum in throno paterno consedit, conuenerum omnes magistratas ad ita tutum diem, legationesque subditarum ciuitatum obedientiam de more cςterorum ducum promittentes bc gratulantes pro nuper suscepto imperio, quae se tri stati quidem morte sapientim mi Magni Ducis dicerent, sed tamen plurimum conto lationis de laetitiς capere quia certo lcirent virtutes t plendere in filio, qui non minus paternae sapientiae, quam paterni principatus sit haeres. Magnus Dox perhumana oratione respondit se vel diligentia vela mis si opus suerit defensurum vile iustitiam, cum profiteretur se pro viribus acerrimum fore qui iis, pacis, tranquillitatis patriae suae defensiorem. Hortatus est iplos magistratus acciues ad legum obseruantiam, ad equitatem, ad mutuam beneuolentiam , quibus artibus solis urbis felicitas Lon ci .in x M. seruari possiet. Decessit per idem tempus serECarolus nonus Gallorum Rex in Gallia tranialpi- siilbiticina, cum regnum turbulentissimum, multarumque seditionum plenum reliquisset ob teneram mori. aetatem dc inualidam tantis rebus sustinendis. Nec ita multo post obi jt de Guidobaldus Dux Vrbini, princeps multis egregijs animi dotibus ornatus. 6c in primis peritia rei bellicae clarus, cuius vitana fit exequiae magna cum pompa celebratae sunt. huic successit Franciscus Maria filius, id iuuenis mul- Dum Guido is prςstantibus virtutibus insignitus, ac multarum rerum cognitionis non ignatus, 3c,quod ra- baldi mors. rum eii in principibus huius ς tatis, non mediocritet disciplinatum de artium liberalium scientia ornatus . hic ubi primum insignia principatumque cum maxima populorum omnium laetitia sub Fricisora Maduorum ac totius Vmbriae cepit, antiquauit, sustulit, aboleuit omnia vectigalia, quae ab alio D/D Vx Francisco Matia ad haec usque tempora imposita suerant. admisit, reuocauitque in patriam Omnes ciues Vibi nates, qui, per superiores tumultus suetant eiecti. bona , quae fisco addicta sue. rant perseditionem Urbinatem, suis dominis una cum prouentibus restituit . qui aliis de cautis Derant in exilium propulsi admissi sunt per bonitatem, benignitatemque principis sine ullis lumptibus, si tantum pacem dc cocordiam ab aduersariis fitissent assecuti. multos magistratus abdicat, viro ivi iummae integritatis.&lapietiς subrogat. Publica audi etiam quotidie c5cedit. Decemit ut omnes qui vellent aliquid impetr te ipsi praeientes agerent, at non per primarios proceres, cum Tratiam primariorum apud se nullius ponderis ut e pro supplicibus profitere tu ri eum nollet videri potius per aliorum preces. qu m per propriam bonitatem quidquam concedete . Nam non minas pauperum M omnium subditorum, quam procerum 6c potentiorum se patrem esse princeps prolateri debet, quod inopes magis otam principum ut e rotegamur desiderent. Multos lum- α. . . . plus lupertracaneos iustulit. per quos iiibdito, i plos assis: cemeret. quia non aequum esse illi vide' hi misi Datur ut per vim extorquerentur a subditis,quae nulli adiumento principi esse possent. praestat enim Lisu,

principi bene solentiam populorum per virtutes regia ς ad securitatem principatus comparare, quam superuacaneas diuitias; cum arma , vita . facultates omnes subditorum maxime paratae sint ad protegendum per omnes opportunitates Statum M bene de populis meritum principem. hςc tanta nouitas Ducis. totque laudabiles in principe virtutes quae tam rarae nostra tempestate inueniuntur. que initio lulcepti principatus claruerunt in conspectu omnium lubditarum gentium, ita allexerunt animos omnium subditorum, exterorumq; populorum, ut mirabili charitate dc amore omne, illum prosequerentur. populo enim princeps debet uti tanquam equo, cui non est danda op Fortunitas calcitrandi . Hilpani ita per inopiam stipendiorum crassati in Belgas, Ut diximus superius, obliterata prorsus ex animo omni vel honestate, vel moderatione ita lati: ir- ruunt in facultates sublito tuu Regis, ut neque urbibus quidem pepercerint . nam in urbem An- tuer piam preter arcem ingrelli,quadraginta millia nummum a ciuibus extorque tu omnia sursum deor tum pio libidine mi inm. ciues maximis sumptibus vexant alendorum militum hospitum.

itum est non mulio post sit periorem Requesenti victoriam ad obsidendum Lugdunum Ratauo. Ium urbem nobilem dc amplam,quod diuturna obsidionem pertulisset, machinisque bellicis, Mpropugnaculis. bc omni genere oppugnationis tentatu suisset per multins utrinque clades ac undique Hii panis copiis cingeretur, Aurantiani maris qstu adiuuante duce Bollisto obletas commeatu, Momni genere auxiliornm reficiunt, quoniam maris accessus impediri non potuit. Hispani it. la re cognita, cum praefixa fingent malis capita Hispanorum paulo ante quorundam captiuorum. hostesque serti animo accedere viderent, rati priora duo propugnacula mari vicina fili me expugna.ta, obsidionem ibi uuat. atque ignobili stiga per medias undas dilabuntur. Henriciis Poloniae rex quia factus esset certior per si terra re matris, ac senatus 5c primarioru procerii Gallorii demorte Caroli Regis Gallorum statris, oppi telam secum cogitare quid consilii eiset capiendum in tanta Ieram nouitate . communicat cum amicis Polonis. ob acceptos magnus honores pollicetur expc. stare quatuor mentes dum habeantur comitia . sed cum res differri diceretur, cogitat qua ratione tutius fieri possiet ut ab Icederet. dein Galliam redire t. De Urnisecum in animo relinquere regnu

572쪽

r 4 6 7 Historiarum

g ieῖ ries. Nam neque honorificum neque tutum sere apparebat, ut tam cito post acceptum regnum per tot P.,ἰαυν u disti cultat perque tot maximorum principum contentiones N. gratiam, post tot ii nores a Pol m. ni, accepto, diffugeter ac videret Iar illos proceres & vnmerium regnum. de adium tes obtinendi i gni uel alisse, cum tot alii principes automate potentiaque praestantes in petitione regni prUpier ipiariti repuliam tulissent, quorum Poloni indignationem aeste serunt. vel propter Gallum timere aut te tore ludibrio arbitrarentur, centuli ad illam fugam, quam in animo audita morte fratris lib. Propoluerat aliqua arte opus esse. Decernit igitur fideliorum de chariorum, quos habebat in Potinnia conuenticulum fieri. ut statueretur quid appareret agendum. Visum est illi lemem totius Galilaci negoti j illis comitiis esse explicandam. 6c necessitatem regiae pr'fectionis esse aperiendam Pol in rus conuocat igitur proceres nonnullos Henricus Cat roduni, quibus significat se velle con noram comitia.a quibus veniam petet et abeundi,quia necessario sibi esset eundum in Galliam per aliquqzdies At enim cum postea iustus esset certior quibasdam Polonos tarde conuenituros esse ad com-ria, ut patum de eius prosectione sollicitos, caepit clam res preciosiores emittere inter supellccntia Gallici oratoris de qiuorundam nobili iam Gallorum cum oratot abloluta lesatione per mortem m Polim cis petiissem sibi licet et abscedere. Vt autem ratio sc consilium ac necessitas suae prosectionis λ Regis test linato tibus rodetibus cognosceretur,literas sua manu scriptas in suo cubiculo relinquit,quibus continebatur se mamopere discruciari quod comitia eius regni expectare non posset, quod in regnum Galliς necessario eget eundum legitime de iure haereditatio ad se perueniens. Quod propter accepta beneficia vitam una cum Polonis trantigete suam decreuerat, atque commensata regni cu ra matri comitia erat expectaturus, cuiusce rei Deum testem aduocabat, sicuti cu proceribus fuerat ratiocinatus. Quod plane rationem ac mandatam dederat ut comitia Gallica de gubernando rigno haberentur, qua de re adfiat rem Aleiaconium, ad Henricum Cantabrorum Regem, de ad alios proceres, primariosque Gallorum perscripserat : ista regina mater, aliique proceres responderunt necessarium esse tuum aduentum in Galliam quamobrem citatis equisquam citissime conuolaret, nisi mallet omnia per absentiam suam funditus euertit. Non enim posse regnum con seruari, nisi ipsie edet Parisiis vel saltem in illis finibu . Quod re ipsa tanta prosectionis necessitas in illis lite ris cognoscebatur, ut omnes pol sent iudicare illud maxime fieri oportere,quod etiam in causa fuit cur iter acceleraret. Et quoniam per loca non satis tuta esset transeundum opus esse celeritate rumorem an euenite. Hortabatur interim seiratum ac proceres ut conseruarent suam in i plum Regem beneuolentiam. sicut ipse perpetuo in illos erat conteruaturus. commendabat dignitatem suam dc regnum dum a sies. ad quod regnum breui cert E pro vin bus esset rediturus. neque unquam illi defendendo M Ornando defuturus. rescii psit per ei indem tabellarium literas ad reginam matrem. quem citissime remisit, quibus lignificabat se in Galliam quam citissime esse venturum. illas liteio ' sumi.o es ubi in cubiculo reliquisset super parua mensa, exiit per obiciaritatem noctis perexiguam mitatam Carroduni , cuiust pie clauem habebat ad eam opportunitatem, ut ignotus pro arbitrio posset exue venam maecuti tulit illum tres comites tantum, atque ex urbe egressus ne discessus impediret ut a Polonis si res suisset diuulgata, non prius alicubi moratur. hiam extra fines Polon rum per assiduum iniritim peruentum sit . ubi luti bonae propinquare.obuios habuit eum magna pompa Maximiliam filios cni Caelar quoque ipIe mox obuiam processit. hinc scripsit te ad sena tqui Polonorom, quibus significabat necessitatem suae prosectionis. scripsit & ad senatum Uen tum alias. quibus significabat patribus se habere in animo per illotum fines iter iacere . atque accedere Venetias . patres auditis ilibentissimis animis regia voluntate continuo Aloysium Boiari, cium a lecretis mittunt. qui Regem hortaret ut urin ea lententia tam glata senatui 5c optatissima pellisteret, ipsi interim animo, conuertunt ad omnem apparatus magnificentiam tam in urbe, uam extra Vrbem. lubent ut leuioles equites & cataphracti esse instructi ut obuiam Regi proce erent. iImperatur ic sinus Adriatici de Cretensium triremium praesectis ut cum triremibus ad O portuna loca cori ueniant. Delecti sunt quatuot oratores ad Regem, Andreas Badoarius. Io. Michaelius, Io. Supelantius, lacobus Folcaremis,cum quibus legationibus iussus est uniuersus ublatus prosedere. Delecti sunt quadraginta iuuenes patricii ordinis, qui magnificε induti cubicu- et ' loregio assisterent. delecti sunt oe lexaginta patres e Senatu, siue ut vocanti concilio rogatorum. δῖ' qui ipsurra comitarentur omne, artificum ordities nauipia singulatim magnifice inmut. ς R S arata est de tragaedia . omnes hi, aliique apparatus tacti sunt Veneti j sin aduentum Regis, ita ut ' hona pars hominum esset in opere. Henricus Iulio naprosectus exceptus est etiam a Carolo a chiduce cum regia ni nificentia dum petiines Austriae pertransiret. Ubi peruentum est ad m-rum Iulii, Hieronymus Motemcas cum quingentis nobil ibus octingemitque peditibus egregie atimatis fit obvius . Nec ita multo post Ludovicus Gonraga Dux Ausustonometesiis fit obvius Re si , ac Veneti postea oratores pedites cum literis Senatus, quibus inuitabatur vitam laeth quam tuto accederet. illas literas ipse legere voluit, cum c teras vel E Gallia missas audire tantum consueuissiet. Baduarius perhumanis verb sillum in holpitium inuitat . qui Gallico sermone respondit se litanter in eius rei p. complexum accedere, quae non minus humanitate erg. 1 amicos princi pes. quam sapientia. dc omni genere virtutum semper cum summa laude , onanaimque admiratione sto tui set. Rhedam deinde ascendens iter capit. Nec procul a Tiliauento numine. Sp,

limbergoque oppido e Diui Danielis apud pontem tumultuarium ibi consulto excitatum fit o umsDax Ferra iη, unde quarto hospitio Taruisium acceditur. Processit obii iam Barthola maeus

Lippomanus Taruisti praeimus cum multis peditibus oc equitibus nobilibus Alphonio Portio M AE Lara Pio ducibus . invisi sunt passim ignes noctumi, de multa laetitiae signa edita. Inde a pagum

573쪽

Liber Vigesimus quartus. s 37

pagum Margheram extremum situm in litore lacunae Taruisium versus ventum est, ubi sexagimia patro id illum excepetunt Sc comitati iunt. accellarant illuc tres parui lintres Regio apparatu instructi, quod genus paruatum nauicularum Veneti Gondolas vocant, quorum in uno Rex de Fer. ranensis Augustano metanusque duces Muranum versus iter capiunt: illud est tuburbium Uen tiatum di stans ad duos stadios ab ipsa urbe, ubi cultissima quaedam lunt viridaria. ibi datum est primum Regi holpitium multorumque alabarditerorum custodiae corporis adiunctae, quarum duxerat Scipio Constantius. at rex ccleberiimae urbis videndae desiderio impullus non potuit se intra hospitium continere, sed paulo post ignotus exiit cum duce Ferrariensi ad situm Venetae urbis recoenoscendum. Vitus Dodibergentis Caesareus, de Renaldus Ferrerius regius Gallus oratores ordinatu apud Venetos, viri singulari bonitate ac prudentia,Omnesque aliae legationes principum ad salutandum Regem accedunt, gratulandu inque protelici aduentu. Thala magus interea tractus remulco merat ad templum Diui Nicolai litoris vocati; at liburni, reliquaque armata nauigia ad Diui Seruoli perducta. Dux Sc Senatus, id principum legationes deinde triremem Superam tri egregie ins Tuctam conscendunt, quam lectitae sunt triremes quatuordecim, dc praedatoriae naui culae, de multa alia nauigia vatij generis . Ubi Senatus Muranum accessi si et . fit deicensio ad palatium regium, rex obuiam procedit. Mutuae fiunt utrinque salutationes. Vbi dux egisset gratias Deo quod contigerit aetate sua tantus Vt rex Uenetras accesserit, rex perhumaniter respondit se rem p. propter eximias virtutes semper coluisse, at nunc praesentem etiam complecti. Poli breue colloquiu triremis colaeditur, in qua sedes erat regia ad qua p tres gadus alcendebatur a dextra sed

bat legatio potificia oc Caes. Diui. Sisti. a sinistra dux Venetotu. Urbi puelli est ad Litus quς parua de ignobilis est insula Veneti js fere colum,oia nauigia ab Antonio Canale instructa cu magna bellicorum tormentorum salutatione Regem excipiat.qui exiens sub umbes la a lex Piocuratoribus portata si ibsornice affabre tacta in templum peruenit. Antonius Canalis redeunti ostenditur tanquam omnium mortalium peritissimus rerum maritimarum, quem rex magnopere collaudatum equestri dignitate insignivit. Mox conicenditur thalamagus, quem alia diueria nauigia cum ingenti tormentorum strepitu sequuntur. nauigia item a diuersis ordinibus artificum mitis modis ad Vin Iuptatem spectanuum instructa sunt, cum a monstris marinis trahi viderentur, veherentur que in

illis Dii etiam marini . Thalamagus ad palatium Regi paratum peruenit. quod erat ampli ilimae ornatistimaeque aedes Foscaroru,illi sunt patricii veneti. e quo Dux de Senatus Regem in suum usique cubiculum comitatur. tanta erat, tamque stequens ubique urbana multitudo, ut Venetae ma

gnificentiae ignaris, aut etiam inuidentibus Venetae felicitati, uniuerea tralia ad tam inusitatum spectaculum conlaxisse videretur . splendebat ubique per totam noctem accensae iaces & lampades de funalia luminum in varias figulas Brmatorum. multa fiebant in urbe mutua conuiuia . accessit Uenetias Emanuel Philibertus Dux Allobrogum.qui nouae pompae occasiouem dedisset nisi pro sua prudentia illud fieri recusasset, patresque monuisset se nolle neri ullum apparatum ob tuum adia entum. Dux ad visendum Regem deinde profectus ad conuium in diem sequentem inuitarit, quod parabatur in aula maioris concilii singulari magnificentia. parata erat ibi sedes eminentiorsa, aurea umbella, M abacus opulentissimus, ubi thronus Dacis esse alias consueuit plurimis a perit eis Ec aureis vasis conspicuus. Erant . tot, tamque longae paratae mensae ut tria millia mortuitum de amplius possent accumbere, cum in ornatissimis cubiculis multi magnifici lecti fuissent substrati. Parata siti tragςdia,N multa genera acroamatum. Postridie ubi Dux Uenetus Regem addiaceret ad Palatium in thalamago , multum spatium loei suit eximie instructum, Zc pons ex a Distri laus purpureis pannis substratis, preciosisque autos utrinque indutis, tanquam paries in mare per quoddam l patium promines excitatus. In extrema parta duae erant pyramides , qtiae por spe ciem prae se ferebant. rex exiit sub umbella quae a Thoma Contareno, Sebastiano Venerio, Nicol ao Pontio. M. Antonio Barbaro, Octauiano Grimano, Hieronymo Contareno viris primarijsci altatis gestabatur . Praecedebat Regi Dux Allobrogum . dc Ferrariae, dc Augustonometi. stipabat ex altera parte Regem legatio pontificia de Caes. ex altera Dux Venetus, quos utrinque stipa- dant alabardiseri. itum est postea ad templum Diui Marci, hine ad conuiuium. Pransis armamen. rarium Decem uirum ostenditur ob varietatem praestantiamque armorum admirabile. mox recibeata est tragoedia, & ignes facti super aqua vatij generis . hinc vicus vaenalium mercium eximie instructus vitias, ac palatium Germanorum. Dum die tertio rex cum Ferrerio suo oratore pransus sine pompa ad principem accedit. hinc ad vilenda multa rerum antiquarum monumenta dc statuas&numismata, quae sunt apud Io. Gri manum Patriarcham Aquileiae virum bonum lcrebus huiusmodi colligendis magno precio assuetum . aditur Sc Concilium, in quo ad beneuolentiae signum creatus est nobilis, Venetaque urbe donatus oc ipse dc dux Allobrogum. Dux Mantuanus de apse accedit ad Regem, qui omnes post visum deinde nauale post sequentium dierum choreas in maiori concilii aula, dc varia ludicra. datis multis muneribus dc nobilibus id popularibus Venetis Patauiu in versus iter capit,quem Duxic Senatus comitatur ad tria millia passuum. Itum est deinde Ferrariam. ubi cum multa magnificentia fuit exceptus, quo accessiit etiam Dux Vrbini. ibi quoque cum nonullos dies moratus esset inter magnificos apparatus, multaq; ludicra certamina, id varia aucroamua eius ducis; nam lc dux ille multa usus est magnificentia faciendis Omnis generis apparatibhus,quod etiam secit Dux Mantuanus paulopost. Interea rumor de morte Regis Gallorum.& fuga Toloni Regis non modo uniuersam Poloniam,sed etiam Germaniam de Italiam peruagatus merat, aleret p ec in maxime longinquas regiones penetrauerat. conquerebantur, aegerrimeque serebant Poloni Ionoritin democeres quod etiam per literas a Senatu, equestri ordine, dc magni ducatus Lituaniae significatum fuga Regis. fuit se

574쪽

suit se fin i timis principibus potentissimis longinquum in eligendo Rege praeposuisse qui tam par

in poli modo vi luscii regniim illud de uniueriam I'olotiam nobilitatem idei ite . quando neglecto, Praesenti regno potente .lianquill ia omni genere auxilio in communito. in quod vix per amici tram de obleniantiam. lumnat Imperatoris Turcarum sitisset ad mimis . confugerit in rcgnum Galliae diuturnis bellorum tumultibus exinanitum 5e pcne tunditus euertum per iii testina, ictiliones sta- cluantibus au huc potentioribus bello itim motibus: nam omnia Gallica arma multo magi, quam antea saeuire in tota Gallia nuntiabantur. Alijs apparebat his ipsis de causis ineontemptum profugi Regis continuo indicenda cile comitia noui Regis creandi. Alijsper iniquum videbatur, ii ta tum iniuriae fieret illi Regi qui neminem unquam affecisset iniuria, dccuius vita omni ex partem- nocens de integra apparuulet, si inaudita caul. rex lusticeretur, cum omnibus priuatis detensio tu Te sit concedenda tu quavis causa, nedum ipsis regibus. quorum vix ulla putanda sunt delira coniblia. Decretum est his variis rationibus permotis proceribus eius regni ut mitteretur legatio. quae Po- Ionorum nomine de saga iptius Regis quereretur, euq hortaretur vi quanto citius fieri post et in Poloniam rediret, quia Poloni non pollent omnino aequis animis carere tuo Rege finitimis prςlerrimiam acribus tamque potentibus hostibus illi regno Molinouitas de Scythis de Turcis. Accedit FGratiam dum agetentur ludicra illa legatio. quae Regem conuenit, conquestaque est quod iniciis

Polonis proceribus tam amantibus profugisset ex co regno, in quod modo tam pro per lis animis, tantaque cum omnrum Polonorum laetitia fuisset exceptus. obnuntiat nisi ad statutum ditari redeat, abi iratum iri ab illo regno , d comitia creandi noui Regis esse indicenda. Henricus his legationibus auditis noli parum commotus est . quoniam si ex altera parte a regno Galliae turbuleriti Gsimo factionibus carinis Gallotam praepotentibus excluderetur aereiiceretur, altera cregno Poloniae per indignationem Polonorum fuisset exclusus, videbat rem existimationemque suamst mnsim in maximo periculo vertari. Re pontum ita Paesiit utriique rebus peraccommodatum excogita eallidum Me tum quo utrasque nationes in ollicto retineret, essi eretque ut neque hi probabilitet, neque illi m-rici Regis. Tequeti posse appareret.&quod sibi molius esse pollet obtineret. respondet lepationi brelii sore ut in regnu Poloniae rediret. lenulla ratione regnu ta nobile. tam opuletum tam stoi beneuolum inprimis reliquisse , quod expetivisset per tot millentiones variorum principum . ita tantum voluissse conuolate ad res Gallicas V patrias componendas. quae certe per alium neminem componi possent . atque nisi aditus iam 'ridem sui et occlusus accedentibus in Galliam cuncta tenentibus a mali se iam diuitur u fuisse.N. misse in Italia vel iatillu moraturum, nisi dum animi utriusque factionis per communes amicos placarent ut vel mitigarentur ut ab armis recederent. addidit

etiam lueras dc preces ut Poloni proceres aequis animis aliquantulum perferrent ipsius Regis a sentiam pernecessariam. Deinde cum aditis et Augustam Taurinorum lueras huius sementiaetatem Regis i criptit ad ip os pro ceres, quibus de hortabatur ad fidem Ac esectionem sertiandam . quam tam ho- ωψhi, notifieasecliseni: Hericus Galliarum de Poloniae Rex. Prςstantissimi ill astres, magnifici nobis dilecti nobiles ot generosi equites. Et si post eas, quas nuper Fe iratiae ad vos literas dedimus, nihil accidit huiusinod . quod scire vestra magnopere interesset, tamen utantelligatis de pristina nostra et vos beneuolentia nihil et se immutatum aut imminutum, Ied ad eam magnum in dies cumulum accedere, sic plane in animum inducimus nullam etiam sine a gumcnto scribendi ad vos occasi nem preterm utere. Illud eo libentius iacturi sumus , quod quam ciapide, quantaque cum obse Dantia, qtuae a nobis ad vo, peti mur excipiatas, nequaquam sumus nescii. ac quidem licet vos ossicii vellii ema nos admonendos ei se minime putemus, nec iccus de vobis existimemus ac de bonis Ac praestantissimis v ris, quorum singularem fidem perspectam Sc cognitam habemus, tamen cum ea sit horum temporum ratio de iniquitas, ut leuia interdum de fluxa putentur. quae iactolincta inter homines eiis debent, cumque acerbius nobis accidere nihil possit, quam si humano eri re vel nonnullorum parum honestis artibus a Vobis quidquam aduersus pristinam nostram laudem de gloriam peccetur, cogimur pro Oificio nostro Sc lingulari qua uos beneuolentia pro minuit animum vestrum contei lari de aperte per crebras literas de rebus nostris iudicium aperire, quod in summa est huiusmodi nequid noui in his conuentibiis, quos ad Cal. Octobris indictoselse accepimus, proponi, tracta l. aut decerni pallamini. Omniaque ex autoritate nostra. ut aeqKum

est, statuatis: quo omnes Europae principes intelligant vos esse eos, qui de praesente 5c absente Rege vestro ipsius dignitatem , de maiestatem praecipue iueri sciatis . nam si aliter fata, non modo Rempublicam vestram in mav ma pericula coniicietis , sed etiam vix ullis unquam postea temporibus tranquillitatis sorticitatem . quam nacti estis, dc cuius conseruandae occasionem omnes temper complexi sumus , recuperabilis : quam quantum in nobis suerit, procu-- rabimus . nam simul atque in Galliam venerimus, praestantem aliquem te egregium virum ad vos cum mandatis allegabimus, vicissimque audiemus libenter, quae ad nos a legatis vestris p serenda curabitis. Bene valete . Taurini , non longe a nostris Allobrogum finibus. die so Augusti. Henricus Rex. His litetas plerique proceres . Ygto animo tulerunt, quς regno Poloniae minari videremur. cum tamen valde longinquae 5c tui bulentissimae essem lares Gallorum . de propinqua prompta cl ue auXl lla illorum principum Polonis , qui per vim armorum vel

volentem reuertj cum exercitu in regnum exelusissent, modo id aquis animis tulis ni proceres. censebant etiam plerique prudentiores non esse praesentium calamitatum ut rex cum magna pom pa per Italiam penetraret, tempusque inter ludicra absumeret, quia ubi ardet tugurium . non est tempus locotum. sed extins uendi ignis .:nam praeclaram oblatam esse occasionem praedicabant

componendae rei Gallicae, ii uniuersam cogitationem eo conuertisset, sciipsissetque ad principea

aduersariae

575쪽

Liber Vigesimus quartus.

Uuet aliae factionis, se primum statris Regis imperio non potuisse non parere, atque ductasse in . pias aduersus quoscunque iussus Est et, at nunc cum Deus ipsum ad regnum alflictum, S deuastatu per superiores leditiones aduocauerit, se velle et se patrem omnium subditorum, nihijq; antiquius habere in anim quam subditorum pacem. concordiam, tranquillitatem felicitatem, quae Grae sine ireligione, M aequitate nullibi possunt con sistere. ptae stare sic placidas in Galliam. quam sic minaces in Poloniam lueras mittere. nam omnia terroris trepidationisque plena erant in Gallia. militiaque per mortem Regis tumultus pullulare, omnia fluctuare bellorum motibus videbantur, cum arma nouae religionis Honottica repente mitatis in locis aduersus catholicos inualuirent. multae fiebanς, ubique catholicorum caedes, multae rapinae, multe praedationes. At regina mater hos tantos tumultu quia emper recentiores, novique fieri apparebant, conatur quoquomodo posset opprim ea tialtem placare quamobrem legationem mittit ad Condaeum principem eius factioni qui cael co ridaeo successerat non Iolum in haereditatem bonorum, sed etiam opinionis de religione, bc ad Mios iproceres, qui Ugonotticas partes tequerentur, qu ς obnuntiet sub poena capitis, de perduellionis . aut indignationis noui Regiis futuri. vi arma deponerent, neque Vlla bella illo absente excitarent, po - , ...pulos vexarent, vel aliquo pacto regnum in sellarent. nam V notti prope interregnum nata Om- .liduiesbo,Lcia rapinis,cςdibus populationibus, ut dictum est. repleuerant,cum uniuersa Gallia cogeretur essem: armis ad suam defensionem. respondit Condaeus ad hanc legationem, non esse munus regi ine i mpe arare subditis,ut illa arma deponerentiquae sint ad Regis ipsius defensionem suscepta. ii quis eum vellet impedire quominus in regnum accederet: cum promeret ut te ad uenus hostes Regios at no ad. iuersus ipsum Regem arma sumpsisse. Quae dum in Gallia. be Polonia aguntur, Cyprus insula,qqη per superiorum bellorum rabiem desertatuerat, factaque ampla solitudo vel trucidatis vel fugius colonis,ae per edictum Selimi ne plane desereretur prope libertatem nacta fuerat insulano tu uti cς- a perat tam crebris habitatoribus repleri. vi pene oblita superiorum calamitatum videri posset Se

quoniam per raro solet accidere simplex in Brtunium, ut significarunt antiqui per tabulo tum Furia Tum ortum,quae thpe omnes diuinitus expectandae sunt ab impius,& nimis auaris, bc libidinolis uitatibtis, tanta exorta est vis pestilentiae in illa insula, tamque attin morbus, ut omnes prope Cilices, Pamphylii. Cappadoces coloni, qui ad habitandum multi traiecerant, ut etiam Cypris homines pe- ν Lxierint qui . montosis locis ad suas possessiones conuenerant. Turci classis, quae maxima, Optimeque instructa ad Tuneta nam expeditionem erat nauigatura. Hpit eodem morbo laborare, q. ob rem multis quotidie morientibus, de in aquam deiectis, iam tardior ad iter susceptum ei ficieba, restis r.riam quia turpe apparebat fi potentissimus imperator Turcarum, qui uniuersae fiere Asiae impe Turciis. raret, magnaeque parti Africae, Ec multis locis Europae, passius fuisset Ioannem Austriacum adolescentem. aut Philippum Regem per summam iniuriam, de contemptum Selimi amico, Reges pro arbitrio e restris eiicere in Africa, aut in regna pro deiectis subrogare pateretur, iusserat per hymmem. ut diximus, classem quam maximam parari Byzantii in ver proximum, quae ubi finget multa diligentia rebus omnibus opportune instructa iussa est ad illam expeditionem properare, fundi.- tuique euertere quaecunque Philippus Hisipanorum Rex in Africa possideret. Scriptae suntlii erae. ἐα missa diplomata ad Africae finitimos proceres. quibus significabatur, ut auxilia requisita cum imperatoriis copiis coniungerent pro viribus ubi opus emet, quibus copiis omnia necessaria subministrarem. te tum uniuersis illis apparatibus summa diligentia consectis ad N u midicam expediti . nem prςlectus est cum summo imperio Sinamus purpuratus vir calliduΝ M rerum bellicatam non ignarus, qui eam centum 6c simaginta longis nauibus nostrati . onerariis, dc malionis triginta, multisque aliis diuersis nauigii nauigaret, quibus commeatus, tela, tera exercitibus neces saria conueherentur, per Aegaeum. 3c lonium sinum mox nauigat, Cyprumque, M Rhodum, Sc Peloponno Clas, i, area sum, te Corcyram intulam, & Hidruntem praeterveetus felici usus nauigatione ad litora Punica der ut hae expedique peruenit. Sed antequam classicς vires accederent. quς mente quintili se primum ostentarunt. Monem. terrestres copis in unum conuenire uist iantiquς Tripoli, dc Carti an de Iulia se larea. dc e Mentimne insula de Constantina accesserunt. cum quibus vitibus erant coniuncti omnes Numidae ac Mau-xi, qui Turcios partibus studebant. de Alatsi uocati, qui uniuerso agro Aegyptio potiuntur cum duobus Iani Ezerorum, Ne quatuor hebreorum millibus, quς omnes meis ad Galatne expugnationem confluxerunt accedebant ad quadraginta millia armalorum, qui sic uniuersum agrum ab ri. bee ulerunt, nihil ut Tunetum ingredi posset, vel antequam illae copiς se urbi ostentarent. at quoniam Serbellonus de omnibus Turcicis apparatibus, di de classis magnitudine factus esset cet. Copi dcatior, Petrum Carteram uirum Hispanum Galathae praefidtiam conuenit. transigit eum eo quid ad 'U IMPi desensionem Galathς. & munitionis agendum esset. Et quoniam aggeres Gadaths partum vide. rentur esse elati glebaque minus apta esset operi perficiundo, decernitur ad militum iecuritatem. t ut plateae interiores ad duos palmos excavarentur, ut sic extollerentur aggeres continentem versus, Ac antiqua menta. ad celeritatem uero operis promittit Ser bellonus te multos magistros eum s instrumentis Tuneto missurum. quod etiam statim secit. nihil denique prςtermissum est. quod ad: defensionem securitatemque Galathς pertinerent, sed omnia diligenter studio, dc ingenio Ser bel- , i ioni viri clarissimi sunt instituta. Sed quoniam murus solsae munitionis stagnum uerius ad re-ι ctam lineam elset perductus, neque in medio flecteretur exterius ad accipiendam duorum propu-1 gnaculorum deientionem, que uia patebat etiam hosti per solsas militares vibi propinquaturo. sta. t tuuim est, ut triangularis figure membrum adderetur, quod protegeretur a multitione supere, dem lacuna. munitio tameni quam dicebamus superius fuisse institutam consilio communi Hl-α spanorum procaum , nondum erta peritata. Constabat ea e lora pyrtim inter duos crassos ZE aliam

576쪽

s O . Historiari m

asseres crassiores inclusa de more Numidarum, partim ε fasciculi, senistarum & terra. atq; ita pare

intima,ut exterior tollebatur quo nostes posset cattrametatos dei pectate. erant latera Tunetum vetius dei opposita numiliora.&depi ei liora quam fieri oeotiebar, 5c mulio etiam magis par, quae ita num prospectaret, cum soss, nullae adhuc cilem excairatae. nulla igitur in parie aggere, munitionis ad pio tegendum fueram excitati .at λssarum protunditas, Be amplitudo planitium verius erat de. Dunata, de incepta tantum, ac non finita: cum plurimum tempota esset contumptitiri explanandis multis Se magnis locis eminentioribus ne munitionem dei pectarent. elata sunt duo ingenita pro pugnacula. institutae cellae commeatuum . de apparatuum bellicorum . dc casae militum. dic molen siina. 5c cisternae multae aqua dulci repletae aliunde comportata. muli a materia in munitionem illata. nam cum multa iacienda essent per idem tempus.non potuit opus omnino absolui pi optet vel paucitatem, vel negligentiam. dc tarditatem Hispanam. vix ena m sub finem Martii mensis ni agi illi. aristrumenta. materia ad opus accesserunt, cum mense icto e praeterito Hispana Gallis ab Attaca: expeditione recedisset, quo tempore omnia necessaria Semellono promissa tueram. Significatum crat Gre ut quadraginta triremes accederent,quarum remiges per aliquod tempus opus adiuuaret..u diruerentque Tunetana moenia munitionem verius,de murum Alcazauae. nihil tamen horum ob seriratam aut concessum est, quod paucae triremes accesserunt Duce Demardino Velalco, qui cito. discessit. non cessauit tamen militum diligentia , qui nullis laboribus pepercerunt uel limania rerunecessariarum inopia laborantes, quamuis multae naicerentur,ut patest, ritudine .debilitatae sunt Plaeterea vires multis dimissi, militibus, cum imperatum esset. ut duo Hilpanotum. A duo italorumilitum millia essent in munitione: at Galathae duo nullia Hispanorum, si tot adelsent, sin autem pro Hispanis Itali. iussae lunt omnes relique copiae dimitti cum iis, qui essent inepti rei bellicae. alaque Vtica deletia est. Sic multis aegris dimidis minor etiam numeriis est retemus. his omnibus rebus effectum est, ut facilius res Hispana pol set labefactari uel propter imperitiam vel propter negligentiam ut dicebam, ministrorum . sed enim ubi classis pollea Galathae se ostentasset, riailseaque ii Iam noctem in anchoris non procul a Catthagine, postridie eius diei. de copae deicensionem iece

runt,&extractatunt tormenta, & aggeres, Misi aeque militares aduersus Galathen inceptae . Per quas vibi propinquaretur. S namus rubet ut copiae, quae terrestres accesserant, ad expugnationem Aidarruns Τaneti omnes uno tempore proficiscerentur, quibus adiunxit quatuor millia militum clai stati tu e pugnat rum. luminum imperium eius expugnationis datum est Aydari purpurato Caruano cum ieiae cim bellicis tormentis. Aydarnullo ipatio temporis interiecto in suburbiis Tunetanis castram latur, ceptumque est urbein concutere magna diligentia . Serbellonus cognito hostium consilio& virtute copiarum post primum conatum a rei ratione , quarum paulo ante periculum tactum fuerat cen luit omnes suos esse intra munitionem contrahendos, quare sun et um urbem relinquit Tunerum de arbitrio hostium. facta est elententia receptio, cum neminem e suis desiderat id vel inter duplicemst inlidiarum Maurorum numerum tantis praesertim copiis hostium oppugnantibus. Nec ira mul to post se receperunt in munitionem incolumes, qui turrim Morabitim det endebant. ple Tu

eae. ς ad Galatham descenderant excitatis sessis x aggeribus, per illasque urbi propinquantes multi tormenta muralia inter corbes dirig int, Gai ithenque ab ea parteέquae respicit Carthaginem mu na diligentia concutiunt. at ex ea parte qu illi verberationi opponebatur. Turcetoliam conan'tur excavare nam cum propinqua nent ipsi in se. larmenta, uariamque materiam ad implendum deieceruntas propugnaculum Diui Petri e regione verberationis. Carrera non semel lollicitauit Serbellonum ut sibiauppetias mitteret, in proponeret periculum in quo Galatha erat constituta. qui ante presidia Italo tum renuerat ne Itali gloriam prς riperent defensionis Hispanis, aut communicarent. illud im uarii nantii Semellono significa Isent. respondit denique Galatham munitissimum locum pol se faciliu; defendi ii iis prςsidus, quam tera loca, si vires illorum minuantur. quibus ea prisomum uites limatum ad illam urbem euertendim conuinas essent expectandς imperatum saerat . uel ante Tarcarum aduentum . ut Ioatines Senoghera insulς stagnique pre a Carrere in omnermi opportunitatem interii iret cum quibusdam paruis lintribus. ita enim cum in petitione auxiliorum Camera perseitcraret. neque consilio set belloni acquieiceret, ut in initorem Opportunitatem non de satura auxilia teletu Met .mlis e sunt due Hii panorum. 3c due italotam cohorte quas lintres per stagni im traiecerunt ducibus Petro Manuellio. Ioanne Pisu et a Lςlio .iraleriana. Tiberio Boccasolca, qui erant locenti 5 quinquaginta pedites. Ubi Ser bellonas intra munitionem te recepti set. cςpit denuo magna diligentia reparationes excitare, quo tempore hostes induob is locis proximis cathrametati octo bellica inrmenta utrobique erexerunt ad portas . 3c d mos.&desensiones Chiistianorum euertendas. Vt uero obtunderetur hostili satidacia. neque tam feroces hostes essent contemptis uirib as obsessorum. i*pe modo hinc, modo illinc exitum est in hostem, multisque i emper trucidaris in morem peculum ad tormenta usque. densioresque acies. Oblesti in ecuti multiscit spoliis redeunt in munitione. sed ne antequam rediretur. intercludereturit et ab hostibus certus locus statutus est ulta quem progredi non liceret. numerant Iulia C latea Ramadanus purpuratus cum sex millibus armatorum . Accum his multi Numidς. M Alar . qui ad aggeres Q sasque diruendas accesserunt. unde breui ob molestiam oblessorum, cladesque imquenter acceptaes copias retraxerunt. tormenta postmodo tracta sunt propius ad munitionem. ω per solsas militares occultis viis munitionis propinquatur, ripisque fossarum pluribus in loca. cana

insignem aggerem transuerie in lassa excitat sent, coeptum est ligonibas detrahi acumen propugnaculi Auriae: nam propugnacula a conditoribus, vel praesectis pletunque nomina tortiuntur. illud Gunebatur aggeris beneficio ut propugnaculum qd erat n6 alpetnadae amplitudinis de crassu Di

577쪽

Liber Vigesimus quartus. s l

ivi Ioannis neque videre quidem hostes, nedum non Offendere possent. Set bellonus contra insigna puteum excavari iubet, ne forte ibi fieret cuniculus. Omneque genus impedimentorum, de ignium excogitat ad illos deterrendos. at ex altera parte cum sensissent recentia auxilia stagni benelicio Galla. then eme ingressa. in utraque ripa fluminis hostes tormenta collocant. varia genera nauigiolum ita stagniim introducunt, aggerem excitanti per quem ad lacunam tecti perueniret, ubi lacunam ipsamqucto aggere claudunt, nequis uel per noctem egredi posset, aut ingredi. neque a Turcica classe quidem celsabatur cuin eam Galathae partem, quς mare prospectat, multa globorum frequentia dulediberaret, ac potibus lictis ex antennis non semel occupare conata sit, in quibus conatibus multi uitii, rue ceciderunt.at Carret a per literas noua auxilia petit . munitionem illam iii magno periculo ue ri inquit. Set bellonus omnes prestantiores proceres conuocat. literas Cardinalis G tanuellii dedandis auxiliis. & lueras Carrerae petentis aperit. proponit dissicultatem negotii. verebantur. nisi mitiisset, ne sua causa Gala ille amissa esse videretur si misit set, caruisse iudicio, qui munitionem temere exinani erit. profitetur se una cum subsidiis iturum ad obsessos confirmandos. cum de suo dilcssu reclamatum fuisset ab omnibus cognita imbecillitate inunitionis, cum reparationes no essent asaptam at litudinem perductae, multaque deessent perticiendae, consideratis vitibus hostiumqui ad oras usque fossarum consedissent, magnaque ex parte acumine propugnaculi potirentur, cum Ga lallis praesidia ob uun,dcalliduitatem oppugnantium prope eisent consternata, decernit tamen noua subsidia mittere. Sed quoniam nulla tormenta ad insestandos hostes, nisi ad necessarium desen. sionem, e Galath disploderentur. in qua erant ad septingenta cuprea varia generis Antonius Carata arcis praefectus dictus est Otreram reprehendi sciquod ea tarditas repugnaret Regiae teruituti. Car. rera: iussu dicitur in saccum uinctus fuisse, M in mare deiectus. missus est igitur Martinus Cugneus, de Diegus Maldonatus cum suis cohortibiis Hispanorum, M Hercules Pilanus cum cohorte itala,

qui bus alii sum additi, ita ut ducenti ingressi sint Galatham, cum quibus Petrus Boadilia. Atuatus Sandaeus, & alii strenui proceres prosecti sunt iniunctum est Boadulae, ut habita colloquia Carreraenuntiaret. dcres munitionis quo in statu essent, de quod subsidia sine maximo periculo non posset mitti.&quod essent munitioni maxime necessarii tui milites. Quod non posis et quis Galathae ad

mille passus propinquare ob accessus ab hostibus Occlusos, cum illum tenus a militibus elset in aqua accedendum. Fore utrisque commodum si prςsemibus copiis se Galathe sustentasset. Se Carre ra virtute potius prςsentium militum, quam numero absentium niteretur. m nullibi posset prae sertim a multis uno tempore offendi, nisi qua parte urbs suisset conculsa apud propugnaculum Diui Petri ubi ibssa fuisset industria hostium exiccata. le tamen nulla ratione eius detennoni pro viribus defuturum .ac siserum viginti tormentorum magistri in celoce quadam per obsturitatem noctis, cum multi dilaniati a Turcicis tormentis cecidissent. sustentarunt etiam non nihil Carterae.ui. res prope languidas duae oneraris, que singeni OS pedites per noctem Galathς exposuerunt, seselle runtque custodias Turcarum, cum in lignia. dc habi rus Turcicos sumpsissent, multosque conveherent. qui Turcico idiomate prompte loqueremur. at enim cum hostis postea arbem inuasisset post diu turnam uerberationem a singulati Brtitud ine defensorum accepta insigni clade. & non leui data reiectus est. Mistus est idcirco nuntius ad Ser bellonum, qui celorum numerum significaret. ω recentia auxilia quam citissime impetraret .alioquin actum esse diceret de salute Galathae ecretum in ruri iis communi procerum consilio ut Garria ToletanuS, Momagna Salazirus, Ioannes intaria cum luis cohortibus mitterentur, multisque aliis sponte accedentibus. Sc Strabo.& Mi m xi, zuca cum cohortibus Italis, qui omnes hilari animo lintribus ad suetum locum convehuntur, noctisque beneficio Galathen ingreditimur. sed quoniam magna disti cultas in expugnatione Galathae ineue hostibus sentiebatur. Dustraque tempus apparebat abrami in una Galathe tentanda si propter

angustias temporis vel illa expugnata. munitio tamen relinqueretur multis cessis in illa oppugnatione.missus est nuntius cum literis ad purpuratum, acci laque sunt recenti auxilio multa millia ar-imatorum Iulia Cς rea. Et quamuis kre quingenti prςstantissimi pedites Galatham nuper ingressi sunt incolumes, tanta tamen suit uis Turcarum in extremo conatu multis millibus armatorum

mistinis copiis adiunctis, ut diu magna sortitudine cum pugnatum esset accepta magna umnq; cla.de. victoria tamen merit penes Turcas ob multitudinem, cam semper recentes pugnatores delati itis succederent. Caesi sutat sere omnes qui essent Galathς preter paucos quibus pepercit furor belli. qui capti sunt. Se in inis et rimam seruitutem abducti. No caruit suspicione proditionis Careera. quia nunquam leuia prςlia committi passus est. neque explodi tormenta in hostes; sed si proditionis. imistitie militaris. M arrogantie certe culpa carere non potuit, qui nullis Opportunis reparationibus excitatis aduersus hostem non cognouerit rationem defensionis, spretisque ante obsidionem Italis peditibus ne pr riperem gloriam Hispano nomini. Vel communicarem, munitissima in urbem amiserit multo Christianorum sanguine. multis laboribus, multis snmptibus, Ac magno iudicio Caro.

li Quinti telicis memoriς Imperatoris partam, quς erat qua ii quoddam Siciliς propugnaculum aducendas molestias Turcarum .dc piratarum. sed quoniam aquationes in primis neces arie sunt exercitibus sine quibus non minus obsidentur, qui in Obsident copis, post captam Galat heri connue, tibus totis uiribus ad expugnationem munition. cructum sane. Matrox certamen commissumest apud turrim quandalixquς imminebat aquantibus non procul a munitione. quam turrim Hispani prius occupauerant. pi natum est acerti me utrinque minus, de eminus omni telorum etenere. α modo virtute, mo lotalis.Tur ad extremu quamuis mutue suis desideratis turre S aquationermiuntur. Nam tama confluxit undique multitudo ex uniuertis Mauritaniae Africaeque nationibus ad illud bd lum, ut plura certum mil libus arm. Qxum incnt in castris Turci eis, praeter copias

Antonius Carasam mara deieci .

Tureis Cain pta a

Patri Carrin

rae uiscura Turrps aqua tionis capta Turcu.

578쪽

sinam i adhortatio ad pugnam

s r , Historiarum

Halles aduectas. omnes enim illi populi Numidiae ac Mauritaniae victricia, praepotentiaque arma Turcatum sequebantur, qui prius ad Regis Hispani vota apparebant maxime propens. Cattera tametsi dictus est pactus esse pio precio proditionis praesectu tam Cypri . tamen captus est, & in secuitutem adductus . inuenta sunt a Tut cis Galathae tot bellica tormenta, quot diximus cum multo bellico apparatu, atque urbs ipsa setro, cuniculis. igni funditus euersa deuastataque est. Turcae diligentia studuerant prius vires munitionis a Galathes seiungere. quate coegerant eius praesidia de propria salute esse sollicita ad quam oppugnandam, & deuastandam detrahendamque lintres in lacum importarant, ut nauigantes ex insula impedirent, ex hisque frequentibus sciopeltis impeterentur, quicunque apparerent ad desensionem. ipsi saccis lana hunticia plenis aduersus tormenta munitionis protegebantur . nam lintres ita propius accedebant cum sarculis, ut non facile possent impedio quominus latera munitionis detrahetent, quod fiebat facilius propter nouitatem operis Serbellonus cognita Galethae expugnatione omnia instituit desensioni necessaria. erant in munitione mille &quingenti milites, cum alii vel Galathen missi fuissent, vel si in mimitis praeliis, vel etiam in eastra Turcarum coniugissent. Post captam euersamque Galathen vires uniuersae Turca rum Sinami, ta Luzalis consilio conuersae sunt ad munitionis expugnationem, quia Sinamus summa vi negotio instaret . addita sunt quatuor belli ea tormenta muralia concutiendae munitioni,qus pit tribus in locis diverberari. acceditur propius per fossas militares. concussum est multis to mentis propugnaculum Set bellonium, quae res tanto studio e lacustii parte, tanto impetu, tantis vitibus, tam acti, tamque assidua cura gerebat ut . sicut a parte terrae eoniuncta, ut nulla studia Se belloni tantis, tamque assiduis laboribus possent resistere. Tentata res est & per cuniculos. cepta multis in locis Autia. dc Diui Ioannis propugna la detrahi. Auria duobus in locis scilicet in latere Diui Ioannis . nam Tut aduersus omnem vim Christianorum magnum , crassum, sublimem aggerem in Qssa transuerse singulis propugnaculis opposueranti ne latera propugnaculoru OMnderent.excitatus est Acmonticulus, qui plateam Auriae despectaret, de aggerem vita, ut omnia munitionis loca essent conspieua nunquam cessabatur ab os dendis obsessis. quos & glandes sci operiorum ex aggeribus hostilibus, &sarcula, & tormenta assidue vexabant aut trucidabant. N unc ista. nune illa pars munitionis impetebatur. at obsessi quod fieri per diem non licebat. id reparationum

faciebant per noctem. Serbellonus nuntium mittit in Siciliam, qui raptiuitatem, eversionemque Galathae significaret,ic quo in statu essent res munitionis. Τureae nulla tempus vacuum prςtermittere Blias aggeresque militares altiores excitare dilatare vias aggeres factos extollere. quorum beneticio ad detrahendas reparationes obse tum protegerentur. nam hostis detrahendo debilitandis reparationious,faciendis cuniculis, verberando. multis artibus excogitandis summa utebatur diligentia. Tormenta quoque multis in locis viam ad conatus facile aperiebant ob teneram materiam recentis operis, suae nullo prope labore multorum globor si impetu miserebatur. nee multo post dimturnam e plutibus partibus verberationem munitio tribus in locis invaditur, sed cum eximia virtus detentorum enituisset,Tureae eum magna suorum clade prseipites per ruinas armis Christianorum reiiciuntur. naculus qui ad Ser bellonium propugnaculum ignem concepit quo tempore pugna erat an eunda cum in Turcas magis quam in obsessos erupisset, plum, ex hostibus quam ex Christianis ottendit.inultae scalae adhaeserunt tribus propugnaculis. ter instauratum fuit prelium. Sed Turcae post cladem suorum relictis scalis ad reparationes, fit pristinos labores redierunt . Sinamus quoniam agnam viri utem,& fortitudinem non posse vinci sine summa contentione, magnoque periculo in telligit, cum semper minui numerum Christianorum per certamina animaduerteret, quibus nulla possent accedere auxilia decernit summis viribus, omniq; conatu negotium esse tentandum. iubet 1uos parari uenuo ad inuadendam munitionem totis ritibus ac summa contentione. et autem ala cres ad negotium magis accederest primum suos hortatur ad strenuitatem. Proponit breuitatem

emporis,ce dulicui talem atque incommoda obsessistum, quos credibile est non posse diutius perferte vim belli cum ad paruum numerum snt redacti cum assiduis laboribus satis esse non possint. cum nulla auxilia illis sint expectanda. eum omnes prope pertaesos esse laborum tantorum par sit, cuius rei est elatissimum argumentum quod multi in castra Turcica transfiagerint.horum virtutem non esse insuperabilem docet recens Galathae excidium. in qua trucidata sint omnia praesidia quae fuerant alluc nussa e munitione. te amat tali nemini iucunda esse posse Hispanoruna amicitiam, nomodo quia pIurimum a Numidis moribu es religione dissentiant, sed etiam quia vicinitas Hispa- non uia nemini vel Christianos Oleat esse grata. quorum auaritiae. &superbiae possisit esse testes omnes sinitima populi Matilitaniae. oportere huiusmodi insolentiae radices omnino ex Africa conuellere.quod certe neri potest paruo labore in unius munitionis expugnatione. post Sinami adhortationem cum animi militum alaam promptique apparuissenti munitio acriter invaditur.certatur ut inque magna virtute, quonia oblecti superiore victoria confirmati faciebant res Tureicas parui sed lenunc magna clade data,& accepta Turcς cogunt in castra post longs certamen rediretia tam parum erat numerus delensoru multis caesis in frequenti h prstiis ut reliquae Oes partes munitioni queno infestahantur ah hoste nullos haberent desensiores plet excubias. erat centum armati O in lingulis propugnaculis,cum reliqui elsent destinati subsidio esteratum partium munitionis, siqua laboraret. Erant in munitione tria propugnacula. Sethellonium Auria. Diui Ioannis, quorum singulis se. ptingenti milites requires anhelant & sex latera quae vulgo cortinς vocatur.& totus ambitus pro Uuplex Galathe. nec multos post dies munitio uno tri e quinqi partib. repente invaditur tanta ui, taetebris teloru grandinib. tanta multitudine pugnantiu . tanto clamore, strepitu. contentione ut diu

pugiritu sit lingulati virtute, & mirifice lactentatus conatus Turcatu. pugnatum est diu ancipiti vi

579쪽

Liber Vigesimus quartus. y 3

ctoria. in agebatur prope in planitie. quoniam nihil protegebat obsessos praeter aggerem paritum

terrae latum mimo, tenue inque in sublimi, qui cum ad flaturam hominis tantum accederet. ab hostibus detrahebitur atque explanabatur. ubi reditum est in castia negotio nunc quoque se stra tentato. non mi illo strursus undique invaditur munitio. Semellonus, qui Aui iam defendebar, xbi multos holles per Semellonium ingressos esse sensit per cuniealum caeriam hollatur Diegum o ortorii cum Hispanis. dc Antonium Tassum. 6c Italos ut contulistis vici hostein agant praecipitem e. munitione. hi facto impetu Turcas omnes ingressos e munitione repe Ilunt, ac reparatio instauratur. ubi ad thos in Auriam rediisset, illos profligatos filiolque videt: nam cum certain ira esset diu inique ancipiti victoria. Turcae denique post diuturnum , Oe cruentum minlium trucidatis sere omnibus reliquiis praesidiorum munitione per vim isti potiuntur. Soebel Ionias vir rerum bellicarum peritillimus. &. ut ex eius conluetudine cognoui in bello Senens. maxim e intrepidus in defensione propugnaculi Auriae vulneratus barba captus per contemptum attractus est in potestatem Sinami. Trucidati sunt paulo post Uticae, Sc Tuneti. Jc in uniuersa Mauritaria qui Regias partes complexi fuerant, fauerantque Hispanorum rebus adiuuantibus ad illas des omnibus Numidis. Se indigenis . qui a iacente in Astica fortuna Hilpanorum ad florentem, ω victricem, bc gloriolam Selimi trans Rigerant. Sinamus his rebus seliciter, de E lententia gestis Galathe , dc munitione finditus eueriis ac solo adaequatis, multis trucidatis hostibus, regione fa uentibus Hispanorum rebus expurgata . captis multis tormentis . le bellicis apparatibus, Serbeli no. Cartera, aliisque ducibus Christianis ratis, dc ad transtra cathenatis, triumphans, laetus, glo riosus cum richri classe stibacta. & pacata uniuersa Numidia Buzantium versus iter capit. Quae dum geruntur in Mauritania, non patua in calamitatrinattulit venetae urbi insignis, te ante illud

tempus inaudita in urbe inundatio. nani tanta exorta est uis ventorum tanta aquarum copia ema

ri Adriatico disiuptis agseribus impulla est in illam urbem, ut uniuersa lintribus, x pontonibus non minus quam mate luetit nauiξabilis . maxima damna uariis hominibus tulit illa inundatio. Cum celle complures mercimoniorum sub aquis latuerint, mercetque ipsae vel sali edine corruptae Iliat, vel diuturna humiditate tallarum aquarum labefactatae. fuit multo maius cognitum illud dotrimentum in dies, quam primum fuerat existimatum: nam creditum est excessisse quindecies centeria nummum millia. Sinamus victor rediens cum cialis ab Asticana expeditione partem classis mittit in Pylum in hyberna. quia iam tardius esset anni tempus, cum reliqua classe ipse infestanti atas etitis Byzantium properat. Ubi ad insulam Corcyram ventum est, classis praesens bifariam di . . Miditur, atque altera pars ad alteram oram Corcyre, altera ad alteram applicuit, tanquam omnia, enera nauigia dc insulam ipsam in erceptura. Est autem Corcyra inllulae, Ze Ut bis nomen in mari Mediterraneo, quae Melaena siue nigra vocata est prius, e regione Naronis fluminis sitae hane nati. tatam fuisse primum ab iis Colchis quidam antiquorum voluerunt, qui Ialonem. 5c Medeam frustra insecuti non ausi sunt ad A tam vacuis manibus redire. Deinde aiunt Chersocratem unum e Bacesiladibus expulsis Colchis urbem condidisse, atque eum Pnata ei a prius a P eace Neptuni, α Amphitrites filio diceretur, mox a Corcyra nympha Bacchiadom principe ibi sepulta, vocavi MCorcyram, quam tamen ita nominatam tuisse quidam maluerent ex quo tempore Neptunus esi Illa nympha congressus sit in insula. Non desuerunt tamen qui urbem a Cnidiis aedificatam fuisse contenderint, cum potius instauratores euers prope urbis, quam conditores Cnidii sint apnellandi. Est autem Corcyra optimum ac firmissimum, & prope inexpugnabile Italiae propust naen tum si recte custodiatur, aduersus impetum barbararum classium , quςcunque ab oriente tinini neant,& non semel a Turcieis furoribus frustra tentarum . atque ut pauca de Corcyra pertingam, cum variae sint de nomine opiniones alii a summis collibus illam dictam fuisse mallunt in quihus collocatae sint munitiones . eum sit Coryphe cacumen ac summitas a Graecis vocata. erat enim Cotyra urbs antiquitus sita apud Paleopolim ad mille & quingentos passus distans ab his munitioni hus, ini magna est nune etiam copia optimarum aquarum, atque situs urbis erat natura munitissimus aduersus omnem vim maritimam. habebat portum ducentarum triremium capacem virin que, quae nunc piscosa tantum sunt , & grandioribus nauigiis inaccessu vada. vibs ipsa a barbarisueti astata.&euersa aliquandiu permansit, e cuius ruinis extructς sunt munitiones Michaelis An. geli B antini imperatoris iussu. qui etiam But rotum oppidum ,& urbem Dyrrhachium instaurauit. & V triciam intra sinum Ambracium condidit. Fuerunt in magna existimatione Corcyrsicines ubi Graecia imperio, & gloria rerum gestarum maxime Omnium gentium floreret, cum plurimum valerent virtute belli ea. & triremes plures centum & viginti egregie instructas emitterent. nam cum plurimum cognitione rerum maritimarum praestarent, multos annos principatum maris sine controuersia tenuerunt qui tamen postea per ciuiles discordias, mutuasque dissensiones debilitati. Aea musti ficile in potestatem Purrhi Epirotarum Regis venerunt, quorum ciasse & vi tute ad urbem Tarentum traiiciens usus est pro Tarentinis aduersus Romanos. eius vibis situs perquam accommodatus est ad Italiam.& Graeciam protegendam ob multorum portum commoditatem. Ic aquarum mp iam quas ploum cias habet utrinq; vicinas. Haec insula una cum Durrachio di. siancta fuit ab im hetio Byet intino dotis nomine que anno salutis nostrς. is 8s .venit in potestatem denetor v. insula suapte natura sertilis est multatu terti humano victui viiliti. sed in primis olei laudatisimiae ptiestantissimoru vi notu . frumenti non est valde ferax.n i multa het animalia ob foeuentes incutitones barbarot si cum et aedificia multis in locis sintdeuastatae Pioducit m inficiendis laneis pannis putile grana.& vallonia Italice vocata. cuius insule ciuili tres fiant ordine caesii lint stud alaritalii sinaph ciues,alii populates.eius Italae pelliu e duo, primis ordinib.eligit laris

inundari Cor is de

Corcyreota

vi, antiqua.

580쪽

Liber Viges mus quartus. y g

lira est ager: cum membra sequantur corpus, cum neque ciuitas stare sine territorio possit. neq; pax tranquille possit seruari eum finitimis direptoribus. illam veram pacem videri. per quam amicol avita in certissimum petieulum non coniiciatur: at ubi per pacem necesse sit vel fame perire. vel vohes fieri extorres quae arctissime obsidentur,multo acerbiorem, calamitosioremque estie pace, quam bellum fuerit, par est. Illud euenturum esse miserrimis Iaderensibus, nisi res per ipsos proceres, ocimperatoris moderationem capiat, ut per huiusmodi pacem ciues Iaderentes omnino decidam de omni spe suorum bonorum. Saepius acta res est cum purpuratis per multa honorifica munera lol Mitatis ad iuditationem causae,&ad honestos fines territorii statuendos. extorta sunt tantum ae reportata placida responsa : futurum ut viri boni sapientes, oc periti rerum huiusmodi illuc accederent, de de communi sententia probabiles atque conuenientes rationi fines Iaderensibus statuerent. Missus est etiam Ferat us Turca Mysis luperioris praesectus ad illud negotium transigendum cum Venetis patribus ad hoc missis,qui poli multas contentiones agrum uniuer Ium Selimi iuribus adiudicauit. Ac e multis priuatis praediis diuenditis multam pecuniam collegit. id cum uiolestum accidisset patribus, ut per auaritiam praesecti contra omnem aequitatem factum, semperque negotium prorogaretur, tarditatem illam certam esse repullam rati,ac certam yadem obsidionem coeperuiit cogitare illud consulto fieri a Turcis ut Veneti deligati diuturnitate petitionis ab)plo negotio sponte desisterent, vel quod Turcae parum amieum animum erga Venetos haberent, qui tamen alia nomtia maiora prospectarent.atque idcirco disserendo rem protraherent. His aliisque rationibus, de Cogitationibus permoti patres ut mature pararentur res ad defensionem nouam necessiriae .lc ad bellum, ii inserretur quod erant non inuiti lincepturi iubent edictuna promulgati stib grauissimis pce riis, per quod omnes Veneriis habitantes iubebantur apud magistiatum sine fraude piosi teri quaecunque bona possiderent, ut pro iacultatibus decumae ac tributa exigi pollent in bellicos sumptus, si c. -- -uita contingeret. fit senatusconsultum per quod decernitur ut Sisrtia Palla uicinus, Iulius Savornia.

nus, Moretus Calaber Corcyram accedant, communi consilio quam diligentissime recognoscant enitio. si quid an illa intula munienda peccatum aut praetermissum sit. ut omnis error, siquis esset,Opportunc corrigatur. siquid autem recti Isima: rationi muniendae insulae adiungi aliquo pacto possiti impe- Tatum est ut omni magnitudine sumptuum neglecta adiungeretur. Hicium se accingunt ad iter iam x mor uniuersam piope A siam peruaserat bellum parari ad Cretam occupandam. 6ciam panis nauticus parabatur ubique in usum classis Uenetilq ue onerariis imperatoris Selimi nomine vela adem Pta suerant, de gubernacula, ne postent abna uirare . quamuis Mocenica nauis altero velo meliore

Occultato, iactoque gubernaculo per noctem sub auroram loluit e Syria. Tu restq; delusis Venetias aufiigit.at vel O multae difficultates Byzantii de restituendo agro Iaderensi oriebamur, quia Ferat be. ius hostis Veneti nominis perscripterat ad Selimum, agrum a se partum plurimi este momenti, cuius etiam sententia gratia Mehemetti purpurati patrui iustentabatiar.eius Feralbeii ingenium ubi notum esset e diuturna consuetudine Vincentio Alexandrio ciui Veneto a secretis eius senatus, vitum est Opportunum remedium tantarum controuersia tum si per dexteritatem Uincentii mitigaretur. quare ivlsus est in Mysiam superiorem ad illud negotium ωu uolare, quo per eius prudentiam mitiore reddito. aliquanto mitius negotium effectum est. interea fama per uniuersias Christianorum regiones didita fuerat de illorum clade, de captiuitate, qui infeliciter in Africa pugnauerant, quare non patum suspicionis exortum est quod negligentia potius Hispanorum, quam virtute: Turcam omnia Ioca Numidiae sim amissa. Et quoniam cum rebus se litabus stat omnis honor. laus existima. tio, gloria mortalium, sapientesque censentur non solum qui lapienter agant, sed mulio niagis quihus multa sesteiter succeiram, cum inλrtunia stultos Bc parum cordaros homines videri faciant, nosoIum aduersus duces Numidicae defensionis multa patum honoris dicebantur, sed Philippus et rex accusabatur quod plerosque imperitos, Zc timidos . de Carreras rebus bellicis praeficeret, cu om

nia quae haberet in Africa per tot maiorum sirorum Iabores viri itemqtae cona parata amisis Set. Au. striacumque misisset ad ea capienda, quae postea per magnum Christianorum detrimentum conservare non posset. carpebatur ab aliis tarditas Hispani concilii.quod non curat set opportune rebus regiis prouidere, cum consilia tu illi passi sint iacturam Africanam fieri dum consul latur in Hispania de rebus quae fierent in Africa ad hanc tem carpendam dicitur parata Disse Parisiis scelia comica. unde exiit histrio, qui pollicitus est in prologo res admirabiles recitatum iri. Deinde paulo post fit murmuro, tarditatem .exit alter. togat ut patienter moram perferrent nondum omnes histriones con uenisse cum multa sint. repetito murmure ob tarditatem, nuntratur non posse histriones de primo loco conuenire,cum omnes vellent primi recitare. missam esse legationem ad concilium in Hispa.

niam quae foret expectanda. Alii ad deplorandam& Afii , 6c praesentium temporii calamitatem, cum res Christiana ubique tantum detrimentum capiat per dissensiones, sc socordiam Christianin amissim Garum, seminam introductam in scenam fuisse dixerunt, quam Fidem Christianam appellarum erat Iathen. ea habitu honest .vultu venerabili. oce suaui, sed tamen lacera id maesta qua Pietas hincinde Cha Iitas stipabant. sequebamur pro ancillis Iustitia, Prudentia; Misericordia. Verecundia, Fortitudo, bc

quaedam multitudo honestarum matronarum, quae scenam ingressa cepit primum omnium vitio rum ocium de ignauiam detestari, tanquam parentes,& Qntes certissimos omnium scelerum, omniumque miseriarum, Unde manant omnes cogitationes. quae humana diuinaque iura prosternunt,

quibas nulla est illi grauior aduersaria. His etiam subiunxit se plurimas calamitates per Christiano. rum neviigentiam passam fuisse quae ne nimis anti' ua repeteret .se in memoriam reuocare dicebat recentia pene Pannoniae exempla. 5c Peloponnesi. Cilici ς, Cappadocis. Macedoniae, Pamphylia .PPMntu, Rhodi, bc uniuersi pene Orimus, oc postiemarum opumatum insularum Cypri de Chii. quae

residenta.

SEARCH

MENU NAVIGATION