장음표시 사용
561쪽
Liber Vigesimus quartus. y a s
larent aliquo pacto magis propensi. Sed populi, gentesque omnes ,& in primis Numidς. maxi-mh leues vergunt in quam partem λrtuna naagis secunda at pirati t. cum pauci omnino amici persestent cum in riuriis. nam omnes prope mortales amici simi potentiae, gue victricis sortunae cum nulla vere mortalium sit potentia nisi magna laedendi potesta'quia vera potentia est loliu, Dei, benes iendi scilicet facultas. homines enim ut potentes sint, indigent etiam multorum opera ad citam emia hoeuersionem rerum optime constitutarum, cum solus Deus sine adiutoribus eueria statim possit eu minum qua-ctare. Inuitauerant Austriacum ad illam expeditione praeter superius dicta consilia, frequentes pro i μα dc adhortationes illius Amidae, qui patrem Muleassem tam crudeliter per siminiam peti id iam, d impietatem,®no.&oculis priuauerat . qui Scipse a Lurali ciectus e regno ad Galatae asylum . confugerat,dc in priuata domo multos annos cum duobus filiis puberibus liabitauerat. Hic pro pter eximiam cupiditatem recuperandi regni patet ni per arma Christianorum, cum aegerrime se rei vitam priuatam protegia magnificentia. nam caeteris imperare se posse voluptates explercipioris': in Gulsis omnium rerum humanarum felicissimum iudicatur, quod alii censent paucissimis indigere, saepe Qllicitauerat arma Christianorum per literas, inuitaueratque ad itum opta: tionem alacriter suscipiendam, ad quam profitebatur se magnum numerum equitum ac peditum esse habiturum illorum amicorum qui Amidanas partes tuerentur,ic aduersus Luzalis auaritiam. Sc crudelitatem illas sequerentur. Pollicebatur eraeterea magnam commeatus, de rerum omnium expeditioni necessariarum copiam, modo Christianorum arma sele tantum illis finibus ostentalIem. sic partim spe confirmandae Italice tranquillitatis, partim etiam spe dilatandi imperii in Astica. Hii pana classis soluens e Sicilia ubi diu stetisset in anchoris propter tempestatem felici deinde vento usa breui peruenit ad Afitcς litora.quae distant a Sicilia promontorio Pacbino minus centum miliaribus, non satis amplo malis spatio interiecto. Vbi classis illuc applicuisset, epibataeque fecissent de Icensionem, Hispani primo conatu Tuneto urbe nemine repugnante potiuntur. Lii enim Tunetum urbs τψ' i Atticae nobili de ampla ac metropolis illarum regionum non procul a mari sita. sed parum muni. - p φ ta adtaerius externas vires hostium,qus tamen non aliunde apparebant imminere quam ex mari,cii Christiana etiam classis videretur parum pertimescenda, ubi prae Iertim tot millibus subditorum e Gset urbs circumuallata. Habet Tune tum Uticam ad meridiem vibem celebrem morte alterius Cato. nis . ad septentrionem prospicit mare Mediterraneum. de Sardiniam. de Cyrnum insulas non multo traiectu maris.ad orientem non valde amplo spat io distat a Meninge siue Lotophagit: ad occasum Iuliam Caesariensem, de Buyzam Coloniam ad Columnas Herculis. exterioremque Oceanum nauigantibus prospicere licet. Haec urbs ubi primo ac prope repentino Christianorum conatu capta est, diripitur,atque Rex in seruitutem ab Hispanis copiis capitur, neq; vlla prope sit caedes Tuneranorum ciuium. Amida, qui magna eq uitum acped itum auxilia pollicitus fuerat ad illam expeditionem, non modo nihil praestitit quo putati posset sollicitasse auxilia amicorum. sed etiam ubi prima cassis applicuit multis. Se non dubiis de causis venit in suspicionem ambiguae fidei, quia putaret nosibi, sed Mahometto fratri regnum recuperari. quare cum duabus triremibus. id ipla de filii sunt in . Siciliam transmissi. Nam cu ni Mahomelius Mulcassis filius, fraterque Amidae diceretur cum Uasse. . . . Hispalia proficisci in Africam, ut pet arma Christianorum rex crearetur regni paterni,quem Amida
odio incredibili prosequebatur, voluit Amida se e triremi in mare praecipitare sed retentus cofirma. t usqcie fuit a filio Amida,qui patri demonstrauit miram semper misse fortune volubilitatem, neq; quidquam opiabilius aut magis ad uoluptatein. lecuritatemque regni posse Mahometto, Carserisque. inimicis contingere,quam yt suos inimicos videat iacentes, ec cruciatos de propriis armis cossissos, neque potuisse fortunae inco stantiam ob imbecillitatem animi expectare. omnes populos primum i equi solere victricis fortune obsequia de prosperos euentus ab in cimata vel iacent desciscentes. led tamen nihil in rebus humanis sempiternum cilla. ac neqi diuturnum quidem . oportere mentinisse propriam & peculiarem atq; contubernalem plantam Numidiae esse perfidiam, cum illa natio perrato si iis ciuibus fidem seruet, nedum externis,lc diisentientibus longillimo spatio de religione, M moribus. pieri non posse ut res Africanς diu tranquillae sint sub Hispanorum imperio, cum Ioan Aushriacus rect capienterq; considerantibus consilia Turrarum, amplitudinemq; imperatoris Se i mi. rectius videri possit in Africam nauigasse ad irritandos crabrones in annum tequentem,qtiam ad am ni dum re conmmandum regnum Numidiae. non esset in rebus aduersis nimis tristavum, neq' nimis lae Iandum in prosperisclia Ium alterum qui faciat, non posse censeri sapiente. Posse iacue coni ingere ut Numide peripsi harum tot, tamque calamitosarum mutationum ultro natiuos de acutos Reges invitent ad imperium Numidiae. Qui utranque Qrtunam mrtiter perserre n0 possit, non solum non esse Regio ted neque Qrti quidem dignum nomine,cum Regium sit sapere iu-pta alio Sc esse animo inuicto ac celsitore, quam plebs sit x vulgus ignobile. Non esse primu Amidam e regno deiectum.qui possit ad illud recuperandum,oc ad meliorem fortunam aspirare per liudia subditorum. certissima clarissimaque exempla multa recitat inconstantiae rerum humanarum, de eorum principum qui amissa regna reciper. runt.atque ut vitam ierum addit preces, de lacrymas.
His partim commotus, partum etiam confirmatus Amida statuit fortunae mutatione aliquanto mi. tius pellatre. Austriatus his rebus feliciter succedentibus Mahomet tum Regem dicit,quem gratum sere illis populis sperabat, ac tributarium Philippo Regi instituit, cuius de iideamicitiaque ieruanda accepit juramentum lic omnia succedunt e sententia Austriaco sine puluere de sudore. sed enimque loca facile capiunt ut facile amittuntur,ubi maiores vires accesserint. nisi muniantur rebri, omitibus il effariis ad defensionem patet igitur neque potentiores classes, neque praepotent exerΠ-ν esset niuriis lacessendos,cam tamen aduenius haec omnia desensio nunquam non maxime li ὁ -
562쪽
babilis. at enim ubi difficillima sint subsidia ob amplii maris interuallum. ibi praeualeat is plena nq:
necesse est qui classicis viribus praestiterit quamobrem qui relinquuntur in praesidiis huiusmodi lincorum, quo auxilia submitti non possint, arbitrio tortunae vel hostium relinqui censendi iunt. Hoc consilio Austriacus quamuis iuberetur sententiam ciequi Hispani consilii, hoe est hominum logicsime distantium atq; utinam non imperitorum rei belli , tamen non expectato mandato Hii pania stituit illud regnum quacunque posset ratione in obseruantia regia stabilire . verumtamenn selus autor huiusmodi consilii fuisse appareret, couocat omnes insigniores proceres ad comitia militaria. vir olque praecipuae autoritatis, inter quos fuerunt Paulus Iordanus ursinus summus imperator peditatus. Marchib sanitie crucis premus triremium Neapolitanam. Ioannes Cardona 8 scyp tectus Genue fium triremium. Gabriel Set bellonus Mediolane classis Siculς. Io. Andreas Auria praelectus Genuefium triremium. sis praesectus tormentario negotio octauius Gonzaga Mantuanus 6c alii per multi. Propolitum fui
in il lis comitiis quid magis opportunum videretur ad stabiliendum illud regnum si forte Turci quii sinclassis illite anno sequenti appelleret,quoniam Selimus non putabatur mutissimo animo laturus, ut in iis regnis pro arbitrio Regis Hispani Reges amici se limo in Afri ea eiicerent ut e regno, dc in . . . lansi ac hostes Selimi subrogarentur. Aliis igitur placebat Uticae aliis Tuncti. aliis munitiones alibia a Milia. Quot ri, firm que prisidia imponere, quae satis valide possent impetus hostila sustinere. praesertim ami co Rege Tunetano nomini Hispano, dc plurimis, maximisqι beneficiis astricto, omniq; Numidarii
multitudine obli3ata, quae non apparebat admodum hostiliter superioribus temporibus ab Hispa nis finitim is fuisse tractata. Aliis. quibus suspecta erant ingenia leuissimorum Numidarum. non ita tis haec habete firmamenti videbantur, sed iudicabant rem confirmandam stabiliendamq; esse aliqua morari non posset, quippe q uae propter longinquitatem tardissime necessano accederet prope sit binitium hyemis munitionem aliquam excitate, quae vires Turcarum obtuderet, quoniam praesidia ob perfidiam Numidarum in maximo periculo postent relinqui, utpote Turcis. 8c Numidis Uno tinetia. Exploratus est.&delectus locus ad illam munitionem mcitandam apud lacum interpore exposita.
e summus imperator operi pertioudo praesectus tribus millibus Italorum peditum. 3c Montagnanus Salaetatus cum totidem millibus Hispano tu ambo viri rerum bellicarum cosnitione clari. de munitionum excitandarum peritissimi. Illud obtineri apparebat per illam munmonem. vi pNsidia agro proximo imminerent, populique finitimi teneremur in fide populationum metu , dc Galathea tutior fieret ob vicinitatem cit per lacum facile posset dare Scaecipere subsidia ad omnem opportunitatem. iussi sunt igitur circiter mille Numidae temper esse in opere ubi primum designara circumsicriptaq; fuit area munitionis, te sisteti Itali, qui nullo tempore intermisso neq; per diem neque per noctem summa industria assidue illa excitanda exercebantur. Semellonus enim. reliquiqi proceres lummo studio operi instabant His rebus eo consilio stabili fis. ubi nonnihil commeanas. 6c necessariorum apparatuum persciendς munitioni Ain striatiis resiquisset, multaq; promisisset se breui missiarum, rebus e sentetia seliciter gestis cum captiuo Tunetano Rege in Siciliam nauigat. Reliquit tamen, ec pecuniam in stipendia, di bellio tormenta ad defensionem. Non timebantur magnae vires hostitim hoe anno cum longissima sit Byzantio nauigatio in Africam, quamuis nuntiata res suisset Selimo, qna ipsanni neque ingentem classem parari patiebatur neque si parata accessisset in Africam, poterat ibi consistere diutius ad obsidione, cum haee agi cepta sint mense Septembri. Huc accedit quod tempus satis commodum concedebatur Hispanis copiis perficienda munitioni ante aduentum hostium, quia terra poterat consolidari. Sc c densari aggeres.& loca terra plena stabiliri vetustate, qtia mitis non valde frequentes fiunt imbres in illis regionibus,qui plurimum conserunt conden landis astringendis, firmandisq; aggeribus validiore ratione, quam esset fides Numidarum, Astorumq; ingeniorum. Re igitur in vitan'uepλr citem disputata placuit quoniam si Turcica classis illuc sequenti anno aduenta etidiutius in iis finita L
pr& propugnaculis e gleba congestis, si aptam structuram consecuta sint cum noua contra xecentiaque opera e tenet facile detrahantur, nisi etiam saepe suapte natura corruant. Ea dum fiunt in Mai ritania ad propulsandas in annum sequentem vires Turcarum, non leuis controuersia nata est M.
diolani inter Carolum Boromaeum Caes. archiepiscopum eius ciuitatis virum insignis probitatis.Mingenii Ze presectum Mediolani cum potestate proresia. aliosque nonnullos Regios ministros.causa dissensionis fuit,quia cum aliquot annos archiepilcopus in urbe non resedisset iudices laici multis in causis iura ecclesiastica sibi vendicarant. que cum Card. iure sui muneris ad pristinum statum, ecclesiasticumq; libertatem vellet quasi postliminio reuocare iubet vicario munere fungentes Ioa. Baptistam Castellum Bononiensem, de Io. Iacobum Panicum Maceratensem pro sacris synodorumn s. th. canonum decretis causas agere forenses, neque ullam ves a senatu. vel ab aliquo magistratu laico isti hi pis asciscere siue respicere iacultatem,quicunque se ius habere putarit in lites ecclesiasticas. cum rerum MEaiolani de sacrarum cognitio iure optimo spectet ad sacros iudices. caeptum est igitur agi indistincte nulla semimstio, re- cta significatiotae laicis iudicibus. Imperatum est etiam factis hominibus ut siquid controuersiae eaeio,. laicis haberent, illis diem dici curarent apud iudicem ecclesiasticum. Nam praeter iura sacrarum canonum inualuit Mediolani perantiqua consuetudo, ut quamuis actor esset laeetam, qui alibi sequi consueuit forum rei, tamen laicum reum ad ecclesiasticum iudicem protraheret. instituit praeterea Boro meus decem satellites cum siro duce, qui iussi sint intrepide exequi quaecunq; fuissent iniuncta. spectarentque ad causas,& tribunal e esiasticum. Illud cum multis Resiis ministris eisplicuisset, pariun quod omnea Occasiones aucupabantur, pet quas possent videli retu regiam stodiosi,
563쪽
elossipati m etiam q ias essent capti odio Bolomaicae amplitudinis, ceperunt persuadere duci AI-be uecto p ς te. io Mediolani cani potestate pro regia paulatim iura tegia a romςo v. urpari, laicum .li solum paan tun ps saetos iu dubes vastam & inustatam Mediolani fieri tortitudinem. Inde iniunctuin ethsen itus prae idi se praesecio iustitiae. quem vulgus Capitaneum iustitiae vocat . id Nntne Borom gus impotiune ius exerceret in laico . neq; haberet proprium latellitium,sta. urum lueeit ut animia aetteret ut i i Omnes,qui in iussu praefecti urbis armati incederem tamque iri satel es Archiepiscopi. sicut amni id uertebatur in cςtetos laicos. Multa pretet ea institui a sum aduersus illam l. rtate n eccle inllicam. atqi satellitii dux ubi exequeretur quaeda de lenientia suoium dominorii captus est pretidis senatus de prefecti iustitis iussu ac supremi scribs.quod etia est insignis noxii Iratus nomen publice funi alligitus & tet coeussus. At Boromeus quia nulla habita esset ratio suae amplitudinis de quia ii hor aequo animo tulisset, plurimu detrahi suae existimuloni apparebat, imi l udibrio fore omnibus.declarat omnes praedictos proceres, & alios quos da praeterea ministros elus iniustitie incidissem poenam ditatum imprecationum. quibus omnibus & sacris & colloquio cum aliis litterascitur. Fit iustitium necessario per aliquot dies donec pontificis iussa per concessam veniam pontificiam in magno Mediolanensis populi conuentu ac celebritate publice sunt absoluti, di pro Borom gi ipsi is arbitrio poena poenitentibus iniuncta, cum non paruo soro maicae existimationis incremento. Illa re confirmatus Bolomaeus, eiusque iudices magno animo ouasi reuocata ab exilio in patriam ecclesiastica libertate, immunitates ac priuilegia teplorum ad priuinam dignitatem perducit . S itur in omnes imputos adulteros immundi moechi exagitantur. Haereticae pravitatis permitola semina. si qua pullularent eues luntur.Omne flagitiorum genus pro viribus e clari suma&populosiluitavi exterminatur. Neque illud erat dissicile propter amplitudinem aut floquentiam ciuitatis, quoniam nulla est urbs tanta, tam ampla, tam populosa. in qua plebs & numerus sceleratorum non facile vel minuatur suppliciis pertinacibus, vel fuga exteris indicti,vel temper an tia ciuibus necessaria cum omnis tranquillitas ciuitatum consistat in sapientia se charitate glibet natium; nam sparua sat iactura paucorum improborum repugnantiumqtie parere legibus,resi qui ci urbe, poputara impuri facile ad obseruantia legum perducuntur. Sed quoniam cum mutationibus principum, losa vi rege qui sunt quali speculum ad vita pruiatorum mores etia ciuitatum sacile mutantur, si tantum princi da. pes coniuean ablaq; stabilia sumbo a quae a stabilibus magistratibus conseruantur, impetratu estti summo Potifice ut sacer cctus qui supremus es et magistratus retia sacrarum Mediolani institueretur ad Romanae congregationis imitationem. Desecti sunt iudices huiusce cogregationis.qui rebus omnibus interessent ipse Carolus Acir meus. Qussior hqreticae prauitatis in uniuerso Mediolanesi Principatia. Duo vicarii Boronasi.Sex theologi vallorii ordinum praestantiores unus e senatu. duos
scit iis fiscus Alchiepiscopi. duo scribs quatuor iurisch collegio Mediolanes,in quacCgregationerruerni m unus iniunctu est lo. Iacobo Panico ut delatas causas ac propositas pronuntiaret.Atq; cu Cogregario abi de omnibus rebus ad sacra quaestione spectatibus decideretur,accusatus est prςter ceteros Cidus hi uiantia vir Hispanus summus regiae pecuniae quastor in eo principatu . qui in carcere coniectus ante cogni. si MI
ta caulam naturaecocessit eu tamen omnes Catholicae integritatis ritus ante morte seruasset. Enimuero Gregotius XIII. Pont. Max. ut demonstraret se plurimi facere bonitatem Germanorum ingeniorum,erga quos erat optimo animo assectus tanquam patet omnium Cluistianoruin erga filios, collegium instituit liberalissime Germanorum in urbe Roma quod auxit talis annuis prouentibus, ut centum & amplius Germani adolescentes qui dent operam disciplinis possini honeste sit stentari. nam prouentus accedunt ad decem millia nummum fuit enim Pontilicis optimi consiliu ut cluditi ibi adolelcent 'pietatis 3e eruditionis & integritatis vitae pollini esse exemplo clarissimo caeteris Cernianis. quae sane animi propensio in Germanos debet cuiqi iure optimo videri maxime laudabilis. At in finibus Belgarum quamuis ad pacem spectare, ut superius dictum est, res videbatur, tamen quia conuenire nullo pacto poterat de conditionibus pacis.que proponebantur. pluribus in locis pugnabatur.sed non satis feliciter pugna succedit Hispano Regi.quoniam acies Hispanae comisso praelio cum copiis Honotticis aecepta non leui es adescisae profligataeq; fuerunt. Sed enim non solutila calamitate affectae sunt res Hispanae, cu elassis etiam quae nauigabat in mari Britanico prostigata& capta sit a Britannis. nam classis.quae Flota ocatur. quae constabat e multis armatis nauigiis partim regiis partim variorum mercatorum Barcinone nauigans in Belgium cum per oploratores f. Flora Hispa gnificata fuisset Britannis, collectus est magni uim erus navium Britannarum Onerariarum, quae n/ ς-p epibatas 5 rebus omnibus necessariis ad pugnam egregie sunt instructae. mox Britanni Hispanae elas Ni η' 's obuiam progressi plane atrocem Meruentam pugnam committunt in Oceano.Cei tui utrinq. magna virtute crebris bellicis tormentibus &missilibus ignibus di omni telorum genere: sed Hispana ciaisis& numero nauigio tum 5e magnitudine ac multitudine torme torum& propugnatotum in serior euella atoue prodigata in potestatem Britannoriam deniqtae peruenit, cuius imperator captiuus aduectus est in Britanniam capta si, ni multa preciola spolia.& tormenta.& nauiola,& diueria mercimonia, quae in illis vehebantur. Sed neque in Morinis tantum aut in Menapiis aut i 3 cae. teris Belgarum regionibus vexabantur animi mortalium molestia praesentium malorum. verum etiam variis terroribus futurorum inlliciti tenebantur, atque in prunis iniectus est Italiae metus expectatio multarum ac grauium calamitatum . quae vigebantur imminere in annum sequentem.
cum luna visa esset per nostem strenoecio tepente prope deficere, totaq; seri Obscura. Non enim sne aliqua diuinae voluntatis significatione fieri videri possunt, quae insitata coelitus eueniunt. in ierat iam annus alter, qui suit quartirs supra mille quingentosti septuaginta a natiuitate Redean- a 3 7
564쪽
rum veritus periculum imminentis belli in annum commodiorem educendis copiis, quae magnae in finibus Pannoniae parari de expectati diccbantur, indixit comitia Inutrium omnibus Germanis principibus ac proceribus Imperii. in quibus decerneretur vel de certa pace, vel de certo bello suid pierido. Nam profecto non ipsi solum Imperatori, verum etiam omnibus proceribus ae Germanis principibus per iniquum ac molestum videbatur consilium barbarorum, quo vexabantur finis Caesaliam. Apparebat illud tyrannicum plane, quod Selimus nullat acesiitus iniuria. nulla iusta. nulla manitata cau la commotus, sed sola cona pullus auaritia de aviditate occupandi alienos fines semper Opportunitatem aucuparetur vexandae Germaniae dc finium Imperii. Quod temper parum humano consilio differret induciarum confirmationem. Quod per illud tempus quod inaculpa interponebatur inter inducias pateretur tot incursiones, totque latrocinia fieri a suis copiis in finibus Pannoniae. Quod comprobaret etiam latrocinia quae 1 sius ducibus praeter omnem aequitatem fuissent commissa. At qui dum proceres imperii ad illorum comitiorum iter se accingunt. Henricus nouus Poloniae Rex post multos honores a Germanis principibus acceptos,multamqua magnificentiam conuiuiorum atque apparatum comitum proxime ad urbem Carrodunu in deni que accedit, quae metropolis est regni Poloniae, Regumque ipsorum domicilium, ad locum quendam distantem ab urbe circiter quinque millia passitum. Ibi per aliquod spatium diei commoratur ad excipiendos proceres dc ordines eius regni, atque urbis ipsius magistratus. Et quoniam innumerabilis multitudo effisa est ex urbe adipectaculum noui Regis imperatum est his a prandio statim
ut omnes in urbem procederem. Habitae sunt duae orationes altera senatus, altera uniuersorum ciuium nomine sub quadam testudine ibi consulto excitata, quibus utrique ordines pro fausto selioque aduentu gratulabantur, fidemque&obedientiam dc obseruantiam promittebant. Multitudo, quae prius honoris gratia ex urbe effusa fuerat, ea nunc in urbem redit atque octo fere millia equi tum urbem versus iter capiunt, quamobrem acies equitum procerumque ipsius regni permota: sunt ad iter,omnes de more equitum leuiorum armatae, praeter mille dc quingentos cataphractos. Lanceae, arma, equi, pueri, multo auro dc argento ac gemmis ornabantur, omnisque mirifice arte phrygionica erant picturata . Permultus strepitus tubarum, lituorum, tympanorum, quae remnubant in morem Turcicarum pullationum, cum diuersis modis Galli Itali Germani Turcae pulsent tympana, neque eandem seruent rationem, quae a peritis vel ex auditu facile dignoscuntur. Alii cannas Indicas gestabant pro lanceis, alii pharetras bc arcus. Ante primam aciem armatorum Praecedebant ad sexaginta equites luporum pellibus induti, quorum capita pendebant utrinque ad aures equorum . at caudae de pectoribus equitum pendebant. sic luporum crura priora utrinque po recta equorum colla complectebantur. Inter hos procedebant centum Sc viginti famuli galeati, purpureis induti, cannas Indicas gestantes. Post hos trecenti equites Sc annulatis interulis δctorquibus insigniti, de lanceis picturatorum vexillorum. Subsequebantur Scythae de quidam, quasi tropheum gestantes cum cap tivi super plaustris veherentur,qui latrocinia dc incursiones exercuerant aduerίii, Polonorum tranquillitatem,qui profligati fueram. Secuti sunt postmodo ducenii equites atmati de more leuiorum equitum cum interulis contextis e patuis annulis ferreis. Deinde alii centum ec triginta. Deinde equi manu ducebantur, inter quos unus erat candidus villis cincinn iis tanquam agnus. Erant alterim io alae iniunctae de rostriani de ungues ut spectantibus hippogryphus appareret. Ili omnes ordines armatorum pulcherrimis, pluri in isque ornabantur cristis m,gnifice induti. Praecedebant his multi induti de more seri rorum Moschou irarum galeati cum cannis indicis, quos tequebantur centum ec ipsi de equi tecti pellibus leopardorum . Polt secuti sunt pedites armati, Ec inter hos tum panista ac tib cen alter ut aper, alter et vervex cum mira sua nitate spectantium. Nam innumera prope multitudo non solum ex uniuerso regno Poloniae, sed etiam ex onutibus sinitimis de longinquis regionibus ad illins celebritatem, magnificentiamque spectaculi confluxerat. Succcdebant multi cum habitu Pannoniam equitum 6 Triballorum de Mylorum atque hinc ad octoginta nobiles induti pannis argenteis ac sericis picturatis, qui super humeris ac dotiis gestabant pelles thoum. hincducenti cataphracti cum totidem pueris armati de more Italorum . hinc centum cataphracti armati cum lanceis dc breuibus inopetiis pendentibus ex ephippiis, quorum equi gemmis multis ornabantur. Multi ordines postea secuti sunt. aciesque multae nobilium mulus preciosis gemmis ac pellibus insignitorum,quae gemmae in storum lormam erant conii ructae. Vt vero paucis concludam, ad triginta millia equitum preciosis pelli bus 5c equis Ac gemmis te operibus atque arte in lignitorum procedebant. nam successerunt multi cum tu pensis a nacibus de ingentibus aureis cathenis quorum alii clauas argenteas cum arcubus gestabant, multosque habebat pedites magnifice indutos. Et quoniam Rex propinquabat neque dies unus capax erat tantae pompae tantorumque spectaculorum, multi ordines iusti sunt secundum moenia vibis procedere ad illam portana qua exitur in Pannoniam inferiorem,quamobrem senatus subcrepusculum cum primariis proceribus regiis milius coepit ingredi Carrodunum. At hora secunda noctis ingressus est Henricus Poloniae Rex, quo tempore tanta fuit lychnorum funalium, nocturnorumque imminum lucquetia . ut nox victa splendore,eiectaque ex urbe facile cesserit. Non tamen illud exilium protius aequo animo tuliste visa est, quoniam non est passa omnem magnificetiam cognosci, quia colores Sc gemarum mirabilitatem magna ex parte occultauit, cum nox sit grauissima in omni nocturno iudicio harii rerum adiret saria. na Poloni proceres de omnis conditionis ciues ut videri ponsent ceteras nationes spledore Sc magnificentia apparatuit antecellere,certatim seruos etiam gematis ac preciosis vestibus induerant,cii it na quoq; id stapedes argeteos, at no ferreos secinent,6c oes Ornatus equoru dc auru de argentu sub pedibus equoru, de clauos ex auro adhibuisset. Ad ingressu
565쪽
Regis multus tormentorum strepitus 1c clangor militarium instrumentorum exauditus est. Tum praecedentibus M stipantibus Helvetiis alabardiseris ac Sequanis telopetrariis precio sis oc ipse ornatus gemmis sub umbella ad templum augustius ciuitatis acceditivbi gratiis Deo actis proselici aduentu proq; cessa diuinitus sibi omni selicitate ad palatium regium procedit. Tertio
elistantis a Carroduno acceclit,ubtaurauit de morem leges eius regni, pollicituso; est cum iii tamen. to χλre iustum & equum principem omnibus.Seruatur enim ubiq; illud institutum ut delecti rem hanc ipsam ita stitiam profiteantur,quae sola est anima ciuitatum M diuinumuempiternumque
nes magistratus astringantur iuramento seruare leges siue iustitiam quod tamen pleti sique in locis struatur tantum verbo tenus. ubi aduenisset tempus coronationis, Rra accessit ad templum auati stius comitantibus legationibus Ponti sicia. Caesarea, Gallicae Pannonica. Sueua. Veneta. Electorisbennonis, Magni Ducis Hetruriae. tribus Ducis Fetrariae, duabus Ducis Vcisonum. tribus Marciumnis Semnonum,& Ducis Bu morum ac Prutenorum, & inserioris Pannoniae. Celebrata i unt i olennia cum magira pompa atque RGipis unctus ab Archiepiscopo Gnessenii primatio an
Isti mi, Vmu I: Rautii tiratis flam Euangelium iublimi voc pronuntiatur, Rex solenni, ea gladium sublimem. Deinde ubi sibi sinistrum humerum ille ait Tet in vaginam
Intrulit.Quatuor postmodo h primarus promtibus insignia regia attuleruntimundum. lceptrum, Polon coronam.statuta rram. Sed cum haeretici quaedam sibi concedi per iuramentum expetiuitatu, ne que Rex illis voluisset assentici, propius periculo fuit ne magnus tumultus excitaretur, resque mi Ierrima fieret tragoedia . Ueruntamen cum multo potentior esset factio catholica. Rex de more si periorum Regum tantum iurauit, protectusque fuit a potentioribus ciuibus. Allata postea corona Popul us de more contulitur an Rex coronandus videretur, quod cum omnes amensissent, conci In.itusq ue ellet Rex ab omnibus unanimiter, tabulatum conicendit consulto ibi extructum multosqtie nobiles viros Polonos equestri dignitate insignauit. haec tametsi videntur est e scripta praeter Inititutum, tamen non inutile aut insuaue aliquando censemus fore postens legentibus praestan. Eiorum Principum ritus coronationum vel exequiarum cognoscere. Sed enuri quoniam res Caesa, Tiana in Pannonia apparebat potius spectare ad bellum quam ad pacem.quod induciae Buzatii lem. Per differebantur, comperendinabaturque per varia figmenta, decretum est in comitiis Inutrien. satius, quae inlicita tuerant hac ipla de causa, ut palam ac libere vel certa pax expeteretur . vel suscia Peretur certum M apertum bellum. quia minus detrimenti apparebat allatarum apertum bellum.
quam pax dubia illorum populorum finitimorum, qui rapinas & latrocinia & fallacias pro fide Mamicitia sibi propoluerunt. Diditus est etiam rumor non obicurus aut meidus auod Dux Ferra. xiae sciret electus inmmus Dux Caesarianarum copiarum,si modo bellum et sincipiendumvlaui posset autoritate& cognitione rerum bellicarum illud onus sustinere. Qia edum exim tantur ad arcendas iniurias, decernunt tarque in Germania. Veneti quoniam res cuTTurcarum i peratore non satis stabilitae apparerent,colligunt Aconscribunt circiter duodecim millia peditum. duorum summum imperium deserunt SBrtiae Pallavicino. quas copias iubent traiici in Cretam at desecisionem intulae . Dum senatus Uenetus variis bellorum cognitationibus distureretur, minis Derticulolaeque perturbationes natae sunt Brixia. Estautem Brixia ciuitas nobilis Nam la&onulenta ac florens multis viris illustribus, quae ob superbiam fidissimam comitem omnis prope opulentiae Brix Em tu fuerat eo deducta ridivisa esset in varias factiones. Illarum fictionum multi erant principes opi multus a su tim& clientelis florentes ob splendorem familiarum,&diligentiam augendi numeri stibantium P i s quod plurimum suspicionis inuicem auxerat. Deinde non contenti numer cicnuum stipantium si mulata vit defensione propter vim aduersariorum multos externos sicarios in urbem introducti qui pro accepta pecunia vel aliis commodis armati principes factiosorum sequebantur. Atinti tanto magis succrescebat suspicio, quanto magis numerus sicariorum succresceret ita vires nny lum tinem nisi calamitosum appareret ese habitura. Erat introduilas per has atteg in urbem ma gnus numerus hominum impurorum & ad omne genus scelerum promptotu,qui nobilibus ot Re dominabantur. a qui biis fuerant in urbem acciti. nam illotum aedes L facultates iam praedas
Ma erat utariorum, qui temper insolentiores uniuetiam urbem caedinus & latrociniis & omni
i Q ut ς ςψ mx- Nδm tametsi magistratus nullum ossicium praetermittebat. qu ι γ
d ndrsm tamen cum propter numerum & licentiam per vim armorum uirpatam insolentiores fierem, Decemviri, qui supremus est magistratus Venetiis ac sblet in te tumulentissimis appellati, decernunt omnem lupremam autoritatem quam habet,
delectus est itaque ad hoc munus Iacobus Superatainis qui pridie quam discederet mistae sunt Blixta publice legationes, quae tantorum malorum remedium a Senatu impetrarent. Cognito consilio patrum, M automate Superantio concessa uni cum illo protectae s uni legationes Vbi oscipinquaretur Urbi statuit Superantius ut quatuor ciues e praestantioribtis deligeremur intimin asuentum , qnibuscum agi posset, qui accitis duodecim alabarditeris tantum ad corpori eustodia mox inam habuit uniuersam nobilitatem atque populum adspectaculiam undique coctu eri, quem maxima cum laetitia omnes tanquam Deum aliquem salutatem illi vibi exceperuiitide xli , latium usque cum inaetrio applausu comitati liint. Eo ubi peruenisset, gno cit equatuor desaei acuo in statu sineres vitanae.iubetque per nociam in magis coni cuis ribis loris tumas eriri ou :pen mane nilaum publich per praeconem sub poena Mauissimorum sirpylinorum at tetratib
566쪽
Ineendiu palatii veneti. Ineendium
nudanarum Terraimore verranae.
irauitam DIC I Iiberara est a tanto periculo. Iecuta lunt pauciarum i
mitassem ad deterrendos reliquos in posterum quorum alii perpetui exilia sunt condemnati uadstaturum tempus in exilium eicisti .alii Venetias relegati. vix uno lumptum est supplicurauietens cotta edictum fallete conatus est.sic vis pristinae tranquillitati oc
d quingentis nau interque trecentae esse dictatuo:
mes.& dicrota.& liburni.& celoces,& oneratis multae lic hemioliae.huius latae expectationis et potius sollicitudinis non leue argumentum visum est,quod trepidatio non rana esset tutura,quia qiun
qua nin rostratς naues primum exierant per AEgςum in Chalcidem Eubaeae ad mae dunco
meatum,ut serebatur, in Usum classis, donec totus numerus exiret armatorum nauigiorum ad insu
turam expeditionem . Vexauit non nihil etiam animos Venetorum repentinum incendium a Tnicitis palatu Sancti Marci,cuius bona pars 5c ornatissima egregiis picturis ficum conflagrauit: quod accidit per annuam opportunitatem conuiuii , qaodie electus ruat p mriceps.ad letitii significationem. Assiixit etiam non leuiter ciuitatem illam nundinarum Incendium, ouae fiunt per celebritatem Ascensionis Christi plerisque calamitosum,quod xum breuissimo tempore multa mercimonia cum ligneis tabernis miserabiliter ablumpsi siquae tahernae fieri quotannis per nundinas solent in foro. Nam tot mercimonia conflagrarmatin d xum horarum spatium Sc citius, ut accederent ad precium sexcentorum nullium magis sollicitam habuit illa ciuitatem,quia saepe colaeuerat calamitosum xibus incendii portetum ac funestum illi urbi, cum raro acciderit insige incedium,sine saturorum hellorum indicio vel imminentium diuinitus calamitatum. Alphonius Ferrariae Dux per illud fero tempus accesserat Inutrium citatis equis ad comitia, quo absente Ferraria dentim ter motu conculsa est plurimumq; trepidatione repleta ad memoriam luperiorum calamitata per alios motus ter
xae acceptaru.Non tamen magis praesentia mala infestabanticiuae permotus terrae sentiebantur,qua silentia eius. Ducis vexata est regio quaeda Italiae a quota exule Veneto vim obscuro per auatim
absentia eius. Ducis vexata est regio quaeda Italiae a quoda exule Veneto viro ovicuro per auari in . prope crudelitate, sed qui tame per calliditatem eximra ingetes sibi opes comparauit.cum p uribus rebus praeesset eius regionis, plurimumque haberet automatis. Hic tantum valuit subtilitate inmmi.6c ratione colligendae pecuniae, ut breui per singularem astutiam se in gratiam principis nitrui xit Et quonia Principes,priuatiq; omnes studiosi iunt in primis propriae utilitatis, cepit demonii R. imis leuia esse omnia prope vectigalia in agro eiusugionis quae post modo nole sui aucta Quia rebus tantum maioribus vectigalia essent imposita ostendit magnam utilitatem e leuiui ni ai capi pol secum multae essent huiusmodi: proinde nemo ex agris, nemo ex itinere. nemo ε iis urbibus tam me quippiam in urbem importare κpit. de quo certum vectigal non esset ex Eendum deinde omne genus annonae studio M pecunia eius coemi pit, publiceq; eius nomine a uendi. cautum est Brmidabili edicto eiusdem ne quis per ulla opportunitatem quidqua mutuo da rei aut acciperet,quo omnes at emendas eius merces compellerentur. Vetitum quid cuiquam lar em vel mutuo dare,ocealceos aut indumenta extra agrum Ferrariensem emere impolitum vecti tes pecuniam mutuo dantibus,M accipientibus. M nuptiis.matrimonia opulentorum ad eius nututieti cepta. impolita mulcta extra territorium uxorem ducetibus. Proposita pςna bonoram hi radicendorum n quis ob has molestias ex urbe vel .uto fugiens deprehensus esset. nihil pomidentibus supplicium fugietibus propositum. Multae deinde condemnationes criminum in mulcta lunt con Ueriae cum minima quaeq; condemnatio accederet saltem ad quingentos aureos nummos. Proportia pena capitis aues vel seras necantibus sylvestres,vel condemnatio ad transtra;res eo deducta est ut uno verbo dicam inicio Sc absente Duce ut urbs appareret necessario a ciuibus destrenda, qui tanta acerbitatem pertet te non possent. multi instituti sunt exploratores, qui ciuium nomina aeterrent. si qui paulo Iibetius de praetentibus aerumnis ingemuissent. huius tam horrendae administrationis metu tam territi sunt plerique,ut multa millia hominum dicantur breui ex agro dc urbe prolugauea
ora rorioris HI limi in eum coniurationes. sed vel fortuna vel Deus aliqua occulta ae caumetu tam territi limi plerique,ut multa millia hominum clicantur omi ex agro FIDE PIULUS M
Quare non lemel excitatae sunt in eum coniurationes. sel vel λrtuna vel Deus aliqua occulta de cauia illum protexit. multae querelae fuissent delatae 1 ciuibus quod auare id crudeliter omnia lument administrata nisi cognitum effet quia sulpectae sunt hominum sellaciae eorum praelamat qui aulas principum lectantur. cum multi sint qui per de aliis maledicta de inuidiam in gratiam studetrit x
εί innocentiam dc cognitionem omnium ingenuatum aruum. Philippus quia, res parum teuci csuccederent Albano Daci, qui per nimiam iςueritatem irritaverat potius, quam extinxerat ulla e parte incendia bellorum Belgicorum.ceniet eum esse ex illis finibus reuocadum. quod temper maiora odia in eam succrescerent, cui suffectus est in eam presemiram vir e nobiliuina familia Uu- cum Cese Ludovicus Requelaenius magister ordinis equitum diui Iacobi, qui quamuis esset vir mamo instento.tamen inselix initium uomtus est suae praest re nam cum ciassis profligata fuissetis
Amantianis, non potuit te subsidia Metilburgo obsesso ab Aurantia copus vini ampla
567쪽
opulentam quae paulo post desperatis morsus auxiliis venit per deditionem in Aurantis potestatem.
pollea Requesenius dedit operam ut multae cohortes Germanorum lc Hispanorum colligeremur. quo posset talorum bellorum masnitudini resisti re atq, ut ostenderet Regem non maetis ad arma quam ad pacem dc elementiam elle propensum Bruxellas prosectus proponit Regio nomine Obli, Dionem de veniam omnium delictorum. modo ad auitam religionem ac regiam odedientiam redi. xetur interea Ludovicus Nansiensis Gulielmi fratris Auratiam Principis castra aucturus multis conortibus Germanorum accedit in Belgium eius itinere cognito per exploratores. missae sunt obviae qumam cohortes Hispanorumarii commisso prstio ex itinere ad Moocheiden locum pugnatum rit diu ungulari vitinq; Hrtitudine. latitaq; animoru contentione ut victoria apud ambos sutura apparer: .lia propter numeru Hilpanarum copiarii Germani deniqι victi profligatiqi sunt atq; vietisnaruit penes Hispanos . si sunt pleriq; insignes duces utrinqi. led plutes e Nasiensibus inter quos Lucioic ipse Ac Henricus frater. e Christophor filius Electoris Palatini. At regio Belgatu interea
non multo te liciore fortuna fruebatur. esi aliae urbes modo intestinis armis propter dissensionem de religione vexarentur, modo Migerentur ab exteris, mutuasq; rapinas, incursiones, des incen
d populationes paterentur;alim; vatici modis vexarentur, per serruntque multa atrocia praesertim ab Hispanis copiis. Nam cum multa stipendia deberentur Hispanis a Philippo Rege obexhaustum regium aeratium per diuturnitatem bellorum multotum annorum ex ordine assima orum, ceptum est laborare summa inopia rei pecuniaris in illis regionibus.Hispani cum non haberent unde necesincia victui coemerent coacti sunt admiserrimam optione. vel ut inedia atq; inopia rerum omnium ne uariarum perirentivel caperent victum pro arbitrio ubicunq; contingeret,alerenturq; in priuam domibus propriis sumptibus Belgarum. Sic eςpit necessitas viam pateticere audacis audacia libidini, eum post depulsam famem succere libido&auaritia in animos Hispano ii hospitum. qui non amplius poterant esse contenti rebus necessariis. illa res secit ut quicunq; prius aequissimis animis partes regias complectebantur breui pertesi Hispanotum non seruauerant eadem erga Regem heneuolena rammem cupiuerint Hii pana molestia liberari. Nam profecto nihil est tam emeis. eamq; potens ad alienados animos subditorum a Principe. nam si militibus,hoe est ei nais r stitudini maleficorum hominum. 5c auarorum.cuiusmodi plurimi confluunt in castra ad spem piareda, concedatur ficultas ut illis pro arbitrio viat utiquod nescio an utiliter in rebelles populos, de in hostes subditos sit permittendum Nam tametsi opulenta est omnis prouincia Belgarum. tamε diuturnis molestiis de sumptibus & populationibus ita erat afflicta ut has molestias amplius perferrei mo posset. Est enim Belgica regio omnium prope regionum Europae amen illi ma,& antiqua gloria aetum bellicatu non ignobilis quς sita est ita ut ad Septentrionem Batavos de Busateros cum Oceano terminantes habeat ad meridiem Leucos siue itinnitimam Lotha tingiam & Hannones qui intinia de Vet manduis terminatur. Ad Orientem sunt Menapii, qui ad Rnenum pertingunt de Amuariti siue Tongii, qui elauduntur Mosa flumine ad oecarum respicit mare Oceanum, de eam patrem Atrebatum siue Artesiae quae spectat ad Morinos.atq; ut paucis concludam continetur Belgica partim intra elima per Riphaeos. partim per Borysthenen, cuius longitudo est ad septem gi duum eum dimidio latitudo seth quinqi, quibus altillimus dies ad sexaginta gradus cum dimidio extollitur supta tirontem . sunt in ipsa regione Belgarum lora mςnibus cinct i circiter trecenta &mti .at pagorum plura duodecim millibus multiqi fluuii ampli mari.quo tu principatum tenentavi de Mosa de Schelda de Amasis celeberrimi. Multis praeterea sylvis egregiis nobilitatur, quae
mauigiis de aedificiis accomodatam materia suggerunt, ut Arduena Carbonamq; vocata de Fatu neruinascuntur paucae lauri aut patiui nullsq; pinus vel abietes cum magna sit copia liliarum aer est saIubris quamuis crassior Ac humidior, generationiq; rerum aptissimus .abest hinc inina odera Oi una calotu molestia, exulatq; frequentium muscatum aut culicum copia ex hac regione, cum parua etiatonitrua liant. de via vlla fulmina Hyemes contra sunt frigidae de longae de pluuio is omnis properegio plana est de frumenti. csteraru qi frugum fertilis, cum fructibus arborum de multis etia optimis piscibus abundet. paueae herbae letiferae ibi nascuntur, ut flamula pratensis&Lycoctonus Ac solanli cicuta. Animalia venenata nulla ibi sunt. ntii fiant inusitati calores,ae neqι tunc quide venenum habet acutu.abundat regio omni genere domestico tu animalium ob copiam pabuloru. cum verveces snt de magnitudine de bonitate egregii, atq; oves ter aut etia quater quotannis pariant. magna est praeterea in lignium equorum bellicis vlibus aptorum copia, de paucae iisdinae, illaeque inliorum metallorum . homines sunt statura satis grandi. primique omnium Gallorum aut Germanorum Christianam fidem implexi fuisse dicuntur quam etiam postmodo magna Obseruantia coluemni. huiusce rci praeclarum sunt argumentum insignes multotum Knobiorum 5e abbatiatum prouet tus ac magnifica aedificia, quae iniq; in tota regione Belgarum risuntur. Sunt Belgae viri terra mari. que Brtissimi, eum maris de ventorum minas ae vim per petitiam rerum maritimatum faciti' contemnant. praestant Belgae in multis rebus artifieio ae diligentia qui laboriosi sunt de industrii atquamgenio valent supra mediocritatem. de prudentia plurimum in perserenda utraque tortu ira. sunt homines urbani, sinceri manlueti, neque valde libidini dediti aut inuidiae aut superbiae ed auaritamen plerique, ne dicam auidos. 5c ad omnem suspicionem ciedulitatemque faciles, nediae minus coeptorum beneficiorum quam iniuriarum facile obliuiseuntur. Caetetum Ludovicus Requese. Eius regulus Belgii praefectus, ut diximus. qui succelsit Albano inglorio teredenti ex ea pcae sectura turbulenta. quam prope pacatam inuenerat primu omnium edictum promulgω, sum curauit. Per quod venia omnium Gelictoru proponebatur iis qui ad regiam Obedientia reuersi denuo catholica
Roman 3 ligionem coplecterenturata cum illud parum professic videaeturaeoptaeq; Auratu iam
aestaru m. lassis ab Hisspania.
568쪽
ad obsidendum Me burgum Zelandiae Metropolimconi edissent, collectisti ipse regiis vitibus
opem secre obsessis contendit Sed commissio atroci pragio Hispani ac Vallones profigantur quam Requelenius maestus Antuerprun contendi at Meuelburgenies poli grauem, diutuanamque sidionem Mondragoneo ustis deZesandae gubernatoreaeie Aurantian:s copiis itaq; dedunt.Nec multo post idem Requesenius conuocatis idinibus statuum eandem veniam regM nomine et pomtiat dcitide cum tama increbuisset Aurantianas copias in dies inualescere. Ludovicusq: Nam sientis Comes suppetias adduceret cum quo erat Henricus frater,&Christophorus Palatini Electoris filiu collocatae sunt insidiae in amplo ericeto Modiens a Remesenio; rammissisque praelio pugnatum elacritetiae victoria deniq; fuit penes Hispanos ceciderut multi utrinque in ea pugna.led in primis Ludovicus Nansiensis de Henrieus Comites, de Chrstophorus Palatinus. Per idem rure hoo, tempus Cosmus magnus Dux Hetruriae primus Princeps singulari animi praestantia diuinoqa pro. pe ingenio naturae coticessit cum diu fuisset valetudinatim. ebratae sunt eius ramula multa cumo virili. magnificentia Francisci primogeniti ac successoris iussu quae propter eximiam &. inusitatam po pam visae sunt non esse utentio transmittendae.Vbi Colmus agitur Magnus Dux Herrutiaediem tuu obiisset,pieq; de religiose vitam confusisset cotinuo palatiam. 1brnicesqι inseriores spoliatari una aulaei pro quibus omnia atris pannis sunt tectae lorum inde moremdauer Ac opobalsamo perumctum,ac totum armatum praeter caput ac manus armisiiugetibus,quo habitu regia corona duerat insigivius Magnus Dux a Pio V. ni.Maxquare tunica talaride corona ornatus et hic sceptrumn dextra politum. dcaccinctus gladius. collum Tolbnius torques de humetu sub Dp Iitum brachiudecurrens ornabaticum minor tanquam magistro equitum ordinis Diui Stephani de collo pende. ret cum crucie preciosis lapillis ruoentibus . paratus fuit lectus sub bella eminens cum aureo operamento, cuius in integumento erant pilae picturatae arte Phrygia, quae sunt insignia Mediceae familiae in eo lecta positum fuit corpus magni Ducis ad eum peties habitus equincis, quem sole nibus diebus solebat gestar derant de Ordines insignium canuelabiorum a dextra de sinistra.jntet quae Crux magna argentea ita collocata vi supracaput mortui prmcipis consisteret. Adstabant Getnaana custodiae arinatae extra quoidam cancellos,qui distabant aliquantulum ab ipsis gradibus tanquam elatrix intra hos carceres multi erat sacerdotes pro Magno Duce Deu precantes. 1ξrant apud iptio corpusduodecim pueri lugubribus vestibus praelongis induti qui ierim vexilla tenuia pro fabellis utebantur. exaudiebaturq; multias tinnitus aeris campani E sacris turribus. atq; cum omnibus. Pateret accetius ad mortuu Ducem,cognitus est uniuersi popesimcerote lacrymis 3c querelis prortistina obseruatia,quae vera in mortuum principe at non simulara in vivum tunc apparuit.nam facile iuvi viventibus multi sint quasi sititiae motum regalium cum nihil dissicilius sit riuo princi, si quam virum bonum de verum amicum inuenire nam qui sit extra periculum amor solus est sin ceru5.ricino enim insesaei aut mortuo adulatu hunc plerique patrem patria appellabant, praedica Lantq; fuisse iuuiuae,pacis.abundaritiae autorem. 5c comunem patrem omnium subditorum. Ubi diu ita conclamatus esset,equites Diui Stephani per noctem stipantibus hine inde armatis Germinis .comitatibusq; omnibus aulicis eum multis luminibus inlaetatium diui Laurentii corpus in se retro deserunt. Eu enim templum illud magnificentissimiliti picturis de stituis& insignibus ducuornatum proprium Med cre famille. Depositum est in area postea eam multis precibusat pompa exequiatum prorogata estia decimum soluti eaten.lumi cum obitus: deeimo eat. Maii quo satis aptum tempus haberetur parandae magnificetiae uae sane ob inusitatam regiamqι amplitudinem vita sunt memorabiles. Praefecti sunt primum hule pompae instituendae vici quatuor iudicio pru ' uiri diantiam elari quibus conccisa est summautoritas totius negotii. Princeps horum tuit Vincentius .hi Duia. Borghinuo anIistra iudicio dc prudentia praestanti.&exquisita multarum maximarumq; rerum gnitione huieadditi iunt comites Ze adiutores viti de ipli iudiciociari Thomas Lusitanus Eques LacobiMedicti filius. Angelus Guiceiardinus Iulius Nobilis. His tametsi plurimum iniunctum erat negotii ut res funebres instituerent tamen reuocabantur aliquando ad alia negotia. & in primis ad vacias controuectus nascentes quotidiede praecedentia inter variatum ciuitatum. Oppidorum, seu datatiorumq; legationes necesse fuit igitur ad has res mitigandas supremum magistratum consiliariorum appellatc.per quem sit edictum ut nullo iet uato ordine praecededendi per illam pompam omnes sine praeiudicio caeterorum procedere intelligetentur.quq ordine fuisset a prisectis imperatum. ubi dies mira destinatus illuxit, conuenerunt omnes legationes, congregatique suntomnes
coniuncti Principis de magistratus de pro res le datam,quique pompae erant interfatuti in aulam palatii. atque intra iornicem inseriorem de extetiorem, quorum in medio ledebat Franciscus filius in loco sublimiore. ita est Magni Dacis imago assabrefacta in omatissimo Pretio sub umbes
la pmpinqua portae palatii.quo tepore Io Bap. tianus vir eloquens habuit luculenta orationem cum illustii comm cinoratione rerum ab illo gestatum.Tubicines vinani interea initium pommeseccetunt iussi procedere qui labris vectibus erant induti, sed tubae tegebantur altis velaminibus. habehantque nigra verasIa 5c capitum velata integumenta. Sequebantur hos cum vexillo augustioris tenipli de cruce diui Laurentii multi saceruoles cum accensis cereis albis, quos centum 1 a peda rii lugubribus induti stipabant qui medium vixillum de crucem tenebant,qui etiam procedebant . cum accensis cereis Succedebant sacerdotibus omnes ordines monachorum oc eleticorum cum a censis luminibus,quom erant ad duo millia quibus ordo canonicorum succedebat de Archiepisco Ius Caesariesis cum solent habitu huic tredecim ordines d rapellonoru vulgo vocatorii, quoru erat
abitus picturatus in insignia Ducis qui solet in iis regionibus sus di in teptis sepulchroru ad me. mocia defuncti principis,quia totide ptimariis magilitatibus fuerat dona quos hini cerei singula
569쪽
tim stipabantquibus antecedebant ministit iplorum magi stratuu succedebant quatuor dende ordites propriorum vexillorum iptitas Magni Ducis, quae trini cerei singulatim comitabamur, quibus praecedebam quatuor miniitii consiliariorum. Proximi erant his centum inopes lugubribus induti, Ied nondum plane conlutis vestibus. at lutura tantum adumbrat quos sequebantur viginti novem tympanistae inconcinne pullantes pro totidem tribunatibus descriptorum peditum. Nam praeter delectum Florentiae, Pistorii Senarum cum territoriis, ac montanorum locorum, copiae diniectae Magni Ducis accedunt ad triginta 6c sex millia peditum . trahebantur humi deinde a lignit iis totidem peditu vexilla, qui trini erant in singulis ordinibus. ex insignioribus vi bibus alue binas, inae trinas legationes miserant, atque singulis datus est locus pio dignitate, cum dignior sit locus principi vicinior, quae Iugubribus vestibus Ac cum quadratis capitum integumentis velatis incede. bant praxedentibus propriis ministris i piarum urbium cum suis insignibus, qui trini vel bini proc debant, ut iusti fuerant. luesequebantur omnes magistratus Florentini integumenta capitum inserius habentes velata dc faciem cum lugubribus vestibus, sed inusitatae formae precedetibus solitis mi nistris x insignibus magistratuum . hinc octo tubicines non inflantes tubo. Post vexillum maritibmum purpureum e subtilissimo panno serico, in quo erat insigite perantiquum Magni Daciscit ex altera parte inessem duae anchorae quibus subscribebat an ullam sertant line. in sciri s. rQς .ecim d dabit gestabat vexillam Mittheus Setiacopus armatus sine nile . qui puet Milabat. hinc quν tuor famuli lugubribus induti .gestabat postea vexillu ordinis diui Stephani candidum cum crucet rabia Miphael Medices in equo panno letico indutus. quem te iam totide ramuli tequebantur. succedebat vexillum Pisarum cum c uce candida, dccandidum Senense cum lupa praebente ubera Parui, gemellis,quam lupam puer equitabat gestans in paruo vexillo album Mattainan ligne urbiscum corona Magni Dacis. succedebat album vexillum Florentiae cum rubro lilio de consiimii coronaciaec tria vexilla tres vibra metuo potes serebant. significabantq: domicilia archie ic porum,qu Datent imperio Magni Ducis . secutum est vexillum magni principatus Hetruriae cum insignibus Magni Dacis M aureo torque Tolonio, regiaque corona 1Pio Quinto donata, q iod gestabatur a
P iis Antonio Bardio praesecto equestrium custodiarum recenti, Magni Ducis. Hinc rector Pis nae academiae,& omnes doctores praecedentibus insignibus de ministris. Hinc collegium Florentinor uim doctorum limc pKsectus urbi quem stipabant auditores Rotς nullis mutatis vestibus. hincq uatuor tubicines, hinc quatuor vexilla leuiorum equitum trahebantur, hinc qualuot tubicines, me quatuor vexilla cataphractoruaubsecuti sum aulici mortui ducis lugubribus induti, bc sex equi vim I acis olun destin rei trahentes nigra ope timenta serica villo a , qui cristis insignibus ornabantur'. sequebantur hos arma aurata Magni Ducis praeter galeam de serreas ciairothecas. quae ano ulissimis pueris gellabantur. Hi ne quatuor epit copi primaru thlennibus induci liinc centu pueri nobilei Magni dacis procedebam cum accensis cereis. quoς ι quebatur praedictuni simulacrum in ip Q seretro quod tegebatur aureo panyo inter Germanas ciastodias armis falgentibas in lutum.
gesta navit seretru ab equitibus Diui Stephani indutis habitu ordinis albo de rubro scilicet. inter Hri ros qui multi certe suerunt nobilissimc procedebat Iulius filius Alex indri Medices Ducis spurius. de Sigitima diis Rubeas comes diui Secundi equi es eius ordinis. Portabatur umbella λ iuuenibus nobiliis mis Florentinis vicini m. qui delecti fueriant quinquaginta e primariis familiis, bc a pleris BDudaiariis, quod erat tectum panno aureta reliqui equites iure tru non gestantes bini procedebant, qui saeriat centia uec septuagintais quebatur hos multi cu longioribus cippis vocatis,quodgenus est pallii in Italia. Hinc Magnus Dux Franciscus fisius stipantibus suis custodijs Germanorum praelonnam Vestςm trahens lugubre cuius caput eadem tegebatur,quam sustentabat a tergo Padolphus, Bardius. stipabant a dextra Magnum ducem Pontificia legati a sinistra Lucensis. quia Ferrarimus ob inlexudine Messienon eotuit. Praecedebat illi interiecto probabili spatio globus illustrita vitora intem uos fuit Marius Sibrtia eques ordinis diui Michaelis Sc Mot acutus Mot acuti Comes,& Barto Ius Montius,5c Io. Paulus taleonus, id SBrtia Appianus Aragonius, de Alexader Benti uoltus, de alii complures nullo dignitatis ordine seruato. sequebatur Magnum Ducem Petrus Medices frater inter duas legationes Lucensium extraordinarias cum eodem habitu deinde Paulus Iordanias Ursinus
inter duos oratores Bononienses. Princeps Populonii inter episcopos montis Politiani de Fesularia, ac multi alis proceres codem ordine quos longum esset referre. Post hos vicarius Magni Ducis 6c cosiliani cum luccis, illud est habituum genus: sum enim Floretinae vestes, quae interius panno cyaneo teguntur, quibus praecedentes ministri aditum patefaciebant inter multitudinem spectantium . naia finita prope multitudo mortalium ad tam magnificum spectaculum confluxerat, cum nullius Magni Ducis aut Regis Hetruriae unqi iam exequiae auditae sint in Italia. sequebatur lenatus, qui cinnabat e quadraginta de octo viris lectissimis totius ciuitatis cum solitis habitibus, qui tamen vestem aliquantulum trahebant. Hinc quatuor oratores Senense quibus praecedebant ministri. capitumq; integumena velabantur. Inde Rector Gymnasii Senensis quo more processerat Pilanuς. tum sex oratores urbium Senensium cum ministris de insignibus. hinc omnes auditores Florentinoram magi, stratuum, quibus succedebant centum equites cataphracti Florentini Sc Senen omisticium vexit Iodc galeis auratis velatis, ac catteris nigris. hinc magnus globus peditum cum Laurentio Gui aDdmo dc Iulio Medices piaesectis delectuum cum duobus vexillis erectis sed inuolutis. Alli ex his erat
sest petrari j, alii loricati cum sarissis, ted omnes atro colore induebantur. Tum centum equites loviorem cum erecto vexillo inuoluto omnibus reliquis nigris. ut autem omnia ordinate proce ieret, neque quid perturbationis in tanta multitudine suboriretur, delecti suerunt a quatuor praesidibus
Quo de viguui prim j iuuenes Florentini,qui in equis huc illuc percurrentes illud illum catare
570쪽
Post longos anfractus'. viarumst. ambages peruentum est ad templum Diui Laurentii, cuius stomuniuersa a summo ad imum atris velaminibus obtegebatur, eum lupta tres portas praecipua, insignia Magni Ducis viserentur multo artificio depicta cum multis ornamentis . Templum etiam interius totum similibus velaminibus obtegebatur, cum mors variis modis pluribus in locis esset pileicta quae in omnibus mei a bc dentissis oeulis apparebat, quod intelligeret se non possie proritis illa principem delere, cuius gloria Sc tam a rerum gestarum nullam obb uionem aut linem esset habitu MMisi ti. ra; cum praelertim Coimus ipse de uniuersa Medicea fantilia ab incunabulis per omnem ςtatem lauaritia botiti. rit vitis in quavis nobili facultate praestantibus. inter iplas Mortis istinas pingebamur in atriotibus x- . pictaris umbrosis multa clariora Magni ducis facta vel ad religionem. vel ad reliquas regias virtutes spectantia. in ipso templo. ubi peruentum est, octo sublimes columns insignem pyramidem lusit nebant. li1b quaerat eminens tabulatum destinatum feretro.quae uniueria accensis luminibus contam tu erantque columnς tam altς ut prospectum ne impedirent. Pingebantur quinque insigni, In ipsa pyramidae quorum medium tenebat Mediceum .a dextra urbis Florentiae erat insigne cum liIio rubro a simistra Ilipa Senensis. apud Florentinum crux candida Pilatum. apud lupam equitum Diui Stephani cum cruce rubra. sub insigni Mediceo regiaque corona lim inscriptio.qus sunt in Pij Quinti ipsius Pont. Max Pius .V. Pont. Maa. Ob eximiam dilectionem de catholicae religionis Zelum, praecipuumque iustiti studium donauit. alijs insignibus aliae inerant tubicriptiones,qnae promptos animos erga ipium principem ciuitatum significabant .erat infinitus numerus prope aecensorum cereorum ubique cum maritima terrestriaq, vexilla ubique penderent captiui, quae permultas victorias metant parra. feretium sub pyramide positum est in templo ita instructo, atque a chiepiseopus Caesariensis assistentibus quatuor episcopix multisque sacerdotibus ceremonias ex e quiarum peregit, quibus ablolutis Petrus victorius vir clarissimus Se praesentis aetati s doctissimus orationem habuit funebrem, quς antequam inciperetur, omnia praedicta vexilla circa feretrum posita sui. st legationes de magistratus Sc familie duoru Ducu positis de more habilibus una in intitam te sui ad iter eodeq.ordine canouo Magno Duc quo vetu erat,exeut e te plo.statutu fuerat a Magno Duce esse redeudu cu eade m roris significatione ted uniuertus populus a plurimus co fluxerat
egressu planeticu multa culetitia ob perspectasia virtutes Magna Ducem conclamat. quare explicatis vexillis a tympanistis de tubicinibus cum magno gaudio responsu est, neque ulla ratione milites a suis tribunis, cohortiumue praesectis cohiberi, potuerunt, quo minus displosis scio itis milibrarem significitionem facerent. cum omnes selicitatem, diuturnita em vitae, virtutem dignam sisi uis tre tam eximii principis successori filio magnis clamoribus a Deo plerarentur. Nam prosecto hi taleii .is si it Coimus singulare exemplar sus aetatis omnis ςqiutatis. sapientiae.humanitatis, liberal itatis. mi: E, gnificentiae 1 quippe qui ad Dei cultum animum no stigi de intenderi eam templa excitarit, Xenodochia instituerit, instituta instaurarit vel ampliarit. Idem ad salutem multorum hominum natus iure videri potuit cum ingentibus sumptibus paludes exiccarit, vias reiecerit, flumina corroxerit . salubreque accolis iter docuerit, vi besa fundamentis condiderit, lapidum Mimeraliorum inas a ruerit agros ad culturam perduxerit. archiuium siue tabularium ab omni fraude mortaliam tutum in tituerit, urbem Florentiam multis ornamentis & statuis ac picturis praestantibus decorauerit, cum omnium praestantium artificum mirifict fautor fuisset. Neque conseruauit modo. polluit. excoluit quantum principatum acceperat a maioribus. sed etiam per regias id excellentes artes plurimum dilatauit.nouos adeptus est titulos. affinitates maximorum principum contraxit .cias sem omatissimam instruxit. loca opportuna munivit. lubditos populos rem bellicam docuit. de ad defensionem rerum suarum instruxit.diuina prope prudentia surgentes dificultates superauit.ciuiuscelestoruα multas clandestinas colurationes oppressit. Atqui cum magni sit animi in principe prssertim, qui possit ulcisci. condonire iniurias, in eo quoq; genere visus est magnificentissimus: quippe qui non modo pepeicerit multis rebellibus. ita etiam una cum patria restituerit magistratus M primarios honores cum illos posset trucid ire. Eias vero Grtitudinis testes sunt Tureicae copiae elassicae, quae ad Populonium oecupansum ubi deicendissent, fusae trucidat que sunt a veterano des ctu. 6c Hetruseo equitatu in conspecta uniuers e classis Turci . nam profligati Turcae reliquerunt raptiuum vexillu imperatorium pro tropheo virtuti Hetruscae qui coacti sunt ad naves citato cursu refugere. Per hune pax, per huc lecuritas, per hunc cocordia in uniuersa Hetruria successit.Ηaius dexteritate consopitae sunt Sc deletae omnes Florentinae Ac Senenses discordiae . quae toties ac tadiuuniuersam Hetruriam vexaverant. Quare nisi prorsus desipiant Hetruscae ciuitates facile dixerint diuinam esse antiquorum sententiam, quod se licitas sub uno principe a Deo instituto rectius p test inueniri, reuocatis in memoriam contentionibus de iniuriis de crudelitate atque auaritia superiorum temporum. Illud sanE omnium superiorum certissimum indicium eius principis sapientiς duxerim. quod censuerit omnia hamana eta caduca, atque a se constituta breui lapsura, nisi eadem lege seruentur,qua fuerunt instituta; quate ad principatu vel potius regnum Hetruriae conseruam dum maxime omnium necessiarium duxit Franciscum filium paternis regi iique artibus erudire imuen e m ad omnia magna negotia suopte ingenio accommodatum. Nam cui regnum relinquebat. aequum erat artem quoque resnandi relinquere. ut enim aquilas filios aiunt experiri an intentis oeulis lolem pomini intueri. sic Colmus vivens fili j ingenium exacuit, voluitque experiri an paternas artes imbibitat cluare illi rerum publicarum administrationem multos annoς concessit a quo rationes etiam gubernationis aliquando repetebat . at certe in filio tanta breui cognita est botulas ingenii, tam mirabilis prudentia, tanta moderatio animi, ut subditi apparerent carere Nilo animo
Paterna suberaatione u quietem patri iam leni atque inualido concedere. Illud certe non iaci Iedixerim