장음표시 사용
551쪽
rere,ut duorum principatum Dux esset. Nam cum antea Montis Fertati titulus esset Marchionis, diei it ut in posterum Ducatus mirili seretur atque esset, quare non solum Mantuae . sed etiam Moniis Atrati Dux Gulielmus fuit appellatus . Illud autem iactum est a Caesare ob multas deprae. et aras virtutes ipsius Gulielmi, qui non solum plane adaequat, sed etiam in petat auitas virtutes ta gloriam suorum maiorum, qui non semel praeclara obsequia Imeratoribus Romanis praestitit. quoties se obtulit occasio, illaque in rebus maximis. Idcirco additum euad maiorem rei exprei Donem ut insignia etiam Ducatus Montis Ferrata deferanturde coniunῖantur cum insignibus ipsius Ducis i ut appareat de inque principatum quasi unum corpus estici, cui praesit Princeps quam caput. Addita sunt oc alia multa priuilegia, quae longum esset recensere, cum nihil prete missum tit in eo diplomate.quod ad dignitatem eius Ducis corroborandam & ornandam pertine. rea aut ad significationem singularis beneuolentiae..ins Oup c. ala
552쪽
Τ ouoniam intelligebant Hispani postmodo pacatis reb.Venetorsi Elutaq;
tra fauces Adriatici sinus, de Hidruntem Corcyramq; is quanti reserret illa niunctio armorum, nam sine Venetis viribus non arparet res Turcicamatitimo bello posse magnopere labefactari, ceperutilla pacem quotidie ferre grauius. Nam plut imum lane coserebat non Hispanis sollim rebus, maritimaeq; securitati Italiae tam potens illa sederatio, sed etiavniuersorum taluti,dc conteruationi Christianorum:qm nihil est tam neces
sarium reprimendis molestius Turcarum a rebus Italicis, quam maximam.
instructissimamqi classem habere . italia nanq; longissimis spatiis hinc Adriatico sinu ab Hidrunte .. Anconam 5e Rauenna 8c Fossam clodia dc Venetias Vsq; terminatur atq; alluitur. inde mari Tyrrhe -- tio ab Hidrunte Neapolim usq; in quoipatio longiissima sunt Apuliae, labriaeq; litora.quae Melita ηde Sicilia.& Cyrnu de Sarum..&llua insulas quasi eximo membra Italici imperit,prospicisit Hispani sane multo tutius. 5c minorib.iumptib sua classe alebant,u pollea alere cogebantur,csi classis nihilominus ellet alenda de habenda praesidia in Dib.maritimis munitioni,dc equitatus preterea. ἰoia litora percurrens protegeret a pr dationab.Turcarum, Atq; Vt uno verbo concluda.c ista sintina loca mari propinqua quae Hispanoru parent ditioni,post illa pace Venetota in magnu periculuteponi. Illud in lensissent Hispani,lintellisetantq; quantae utilitatis sibi fuisset coniunctio. Ad iocistas venetoruarmota, eallide rumore dissipari procurant in Selimus Turcam Imperator die suum obiisset anteil pacis conditiones subscriptione Veneris conn Uet Sic n terrorem Venetis iniectu k i is .iti putabant, perquE fieri possiet, ut illi dei perata concordi ac nouo imperatore ob lutam iam is nuptabiεoetate inderatori Christianorii denuo compelletentur vel ad honestiores conditiones nouae fiderationis.quae proponebantur,vel et magis necessarias amplecterentur, si vellent suis reb. maritimis. nuae in magno periculo vetabantur, mature consulere, ac non tana a rapid illimo flumine deuoluinuocunq; ni rotiscimpetus Turcarum deterret. Veneti m ut quibus cognire vel suspectς essent artes mortalium.quibus plenae sunt res imperior si,nullis rumori b. abduci possunt quominus promissa.
vel hosti seruarent. Nollunt igitur fidem semel dat 1 fallere, sed lumma vigilantia quasi ex altissima
pparebat patribus ita temeoblata certa nouitate rersi.
Ia prope spe paciscunouo et imperatore confirmare.variae molestiae,quae Turcicas res inici laturae quotidie pullulabant atq; in primis vis insignis aquatum.& eximia facta Byzantii inundatio, qu* tanta fuit. et possiet non paru conster. inundi nato, animos T carum superioribus ciadib ab Oi non modo desiderio, sed et cogitatione rem ito. Brraniis uarum deterrere,atq; ad curam lollicitudinemq; reficiendarum rerum domesticarum reuocare: csi his accederet quoq: non leue incommodum nondum bene confirmati imperii. nam multis domi. bus. variisque aedificiis propter insignem copiam aquarum collapsis, coelum nihil placidum aut nustum Turcis promittebat, cum praeter inauditum incrementum aquarum ad ByZanti deuastationem ineredibilis prope facta sit effusarum pluuiarum magnitudo. Enimuero dum ita sit spen. animos Uenetotum habet rumor de morte Sesimi, quem callide ibuent Hi pani. ut ad n uam federationem illos reducerent, Pontis que illos magnopere hortatur, sertuna rerum
553쪽
Italicarum magnos de periculoso motus de quasi ingentis belli incendium ex tauit in Umbria Naneque parui neque contemnendi erant omnino, cum maximarum calamitatem iacta fuissent sundamenta, nisi prudentia principis Vrbinatis necessaria, Opportunaque remedia tantis rebus ad bi-buisset,acciues prompte acquietiissem, &, quod aequum erat, sui simi alacriter complexi . Causa illarum perturbationum fuit quod Gu dobaldus Vrbini Dux exigua quarusam 5c tolerabilia tribu necessariis de causis Ac assentiente Pontifice per breue tempus es et exacturus tam ab Urbino ciuit te quam ab Iniuerso suo principatu. Urbinates ciues vel parum percepta principis sentcutia ,s
intellexissent perpetua sutura, vel quod diffidetent promistis, magnos tumultus in urbe excitatur. Per quos facile magnarum calamitatum semina in reliquas partes Italiae poterant diffundi i ii sib nuas principis & antiqua multorum lubditorum obseruantia erga sitium principem rem tedauisset. obtemperauillantque principis uoluntati. Secuta sunt tamen necta tio ad res placandas, n nullorum in illa urbe supplicia de exilia & bonorum fisco addictio, cum caeteri, Quibus . qui uotum issent participes, autoresue seditionum, venia publice concessa sit, ac postmodo humanissim Erractati. Quae dum gerunt ut in Italia ad extinguenda semina incendiorum, non leuis erat controuersia interpolonos proceres de creando nouo Rege mortuo Si i i mundo rege Ixilonoruin sine filiis in senili aetate anno superiore. Fuit Sigismundus princeps singularis ingenii de virtutis no vulgaris: quippe qui regnum Poloniae vel inter multas difficultates ab iniuriis de armis potentii Iimorum principii non semel protexerit,dc illaesum sotiissime coseruauerit. Erat inter illia 5e Daniae rege diuturna simultas 5colvi regiu, quare oes cogitationes ad illum peipue debella d 4 couerterat. Hoc silio. qa videbat Daucionu liue Daniae rege maritimis copiis maxime posse amrgi, constitant inge te classem in mari occiduo Ac in ocimo Gottico siue septentrionali instruere.quς inustatis Se nundantea visis nauigiis in illo mari constaret, potentia, virtute militari,&aspectu formidabilibus. quinqueremibus nimirum 3c triremibus,& maioribus nauigijs Galeonis vocatis ad morem Venet rum nauigiorum. Putabat enim trire ob rei novitatem ut non solum classis plurimum conferet ad defensionem maritimarum locorum Sarmatiae ac Livoniae . verum etiam ad Daniae populos Se Cottos Ac quaecimque libuisset loca maritima subiuganda, quae omnia non medioorter hac ipla ratione posset infestarre. Ut autem susceptum tantarum rerum consilium statim perficeretur. Habet Antonium Angelum familiatem, est Angela familia non sistum Ueneliis sed etiam in alvs Italia' ciuitatibus petantiqua dcm primis honesta, quam citissime Venetias conuolare. ac nomine Regio magistro praedictorum nauigiorum impetraret senam,ut liceret peritissimos e Veneto nauali liberalibus stipendiis iii Poloniam accireVna fuerat urbs Dan cica ad illud ita uale instituendum peraccommodata cum sit in litore maris oceam leptentrionalis siue Livonici sta.& propinqua habeat nemora decidendis satis proceris & crassis roboribus, de lignis cuiuis ingenii classi extrirendae ac in modata, cum non desint etiam in ea regione res aliae clasticis usibus oecellarim impetrati sunt magistri a senatu. qui Dan cicim sunt proselii .ini itaq; iam si intin signium nituis arui quo ten Pore pro tam a senatus humanitate. dc quia plurimum rebus suis conferrea citi limVςnetorum rex ille existimabat, remittit Antonium mortua iam Carhetina Austriam uxore, qui Regio nomine expeteret in matrimonium mam e virginibus patriciis, quae sibi senatus nor'ine concederet m. tanqtiam filii eam rei p. Antonius his acceptis mandatis per acerrimam hyemem de axe ibissima frigora difficilii Emis itineribus nempe mente ianuario, relictis etiam quibusdam comitibas in itinere e Polopia Venerias aegre prosectus paucis diebus Zc ipse dereliqui comites itineris,propter viis su periorum trig' rum decesserunΤ, antequam negotium tractari inciperet. Dcinde breui Myrtuo. etiam Rege utrunque negotium impersectum est relictum. Natae sunt in Polonia ob mortem ipsius regis multae starim i ulpiciones bello tum partim ob finitimorum principum veteres in inncilias. I attam ob di m sones ipsbium procerum . quς excitatae sunt.cum aliis de causis. tum propter disii diade religione- Res per varias dissensones protracta est in metem malunt praesentis anni, quo tempore habita sunt comitia Lovicii, is locus est principatus Masibulae ad multa imminentia mala auertenda. Imperatuest nobilitati ut esset in armis, ut rest na rentur mutuae intestationes. Habita sqnt propria comitia uarijs in Iocis: ac post multas cotroueritas multorum comitiorum. post varios quorundam labores,ca alii aliorum ne cirent comitia . cum regnum lue etiam non nitul vexaretur, pronuntiatur publice Varsouiam fore locum electionis noui regis .erant armati a ssidue proceres ob domesticas simulta' tes,qirare neglecto iam tegum exterosum metu vexabantur trepidatione bellori iniciuili qm Decretum est tamen ut in aperto no procul a Variouia ultra Vistam fluuium res fieret bi oblata fiant duo scripta senatui .quae ab omnibus subscriptione confirmarentur. horum altera quidam allentiri constater renuertit . quia repugnaret Catholicae fidei crudelitati, in altero cotinebantur nomina candidatoriam Poloniae regnum sibi de terti expetentii: m.ri autem manifestum sit rerum Polonariami viis, non leue ei Te, quod tanta contentione a tot potentibus principibus expetebatur, nφn Hii 'tasse iniucundum si quanta fieri possit orationis breuitate Poloniae amplit udinem&opul etiam discribemus. Est autem Polonia amplissima regio. quς ad orientem habet Moscholita de Mysiam simperiorem,cu Mysia pareat imperio Turcarum. Molchouuae temper sere nunc Polonia, nunc Tur svarus inciusionibus vexant. ad occalum habet Isburgios de Boemos.ad meridiem Maria inpos&L tuaniam. ad septentionem Sarmaticum oceanum. Nam Illyriuqui Scythae olim uocabamur e suis finibus egressi constiterunt ad Cimmerium Bospotum. unde bitariam diuisi, alii traiicientes Istrum suum m uniuersam regionem ad Dalmatiae fines usque occuparunt, quam ubi in unam in onem redegissent. Se tu iam nominarunt. Alii ulterii s prosecti ibi constat erunt, ubi nunc Polonia&s naiadicitur,quarum regionum altera rachius Boen auricilicet, quae pii erat Putatus, quam p
554쪽
stea Henricus V. mperator anno io 86 regnum ei constituit Duce Tadis Iao. cui Stesiam Maruingos populos ac Marcomanos siue Morauiam de Lusatiam adiunxit, alteram Laches stat et Polomanimi tum occupauit quare lilyrico idiomate Poloni nunc etia vitiantur. regio est tota plana. unde Polonia dicta est, eum pote ab Illyriis planities vocetur. Sunt multae paludes Ac sinuae in Polonia nota ignobiles, quae praebent copiam multorum lignorum non est vini sero obstis iis, sed pabulorum sexacissima bc fiumenti de piscium Sc cicut uni animalium,& mellis in arboribus naicetis.Habet tauros de equos sylvestres&bisiontes in Hercynia. multos equos ali hi sunt etiam aeris. arsenti auriquet inae Metropolis est regni Catrodunci in ripa Tistolaefluminis sita quod per Variouia praeterlabens influit in mare Oceanum. illa urbs & regis domicilio dc celebritate gymnasii est nobili istima. Habet multa aedifieia non ignobilia e lateribus. sed arcem in primis instignem ob picturas de te.
studines de marmora, multisque statuis ornatam. Habet hoc regnum multas urbes iccastella & pa- Eos, sed paucas munitiones pro regni amplitudin Sunt multi nuuii amplissimi praeter Vistula, qui Per hyemem conglaciati ab armatis aciebus ob frigus acutissimum transeuntur. nobiliores suac vella habitant immunes ab omni tributo,qui belli tempore tenentur numerum equitum colligore pro facultatibus ae propcio sumptu regi militare. Sunt Poloni aduenarum amici. mores Italos P viribus imitantur quotii regnum diuitiam est inquatuor regiones,atque in singulis rex tres menses morari tenetur quo ipe indigenaeoia victui necessiria suppeditanti Paret Dardania Poloniae regno,
quae trifariam diuidit. in Alba superiore inferiorem,& Podolia ubi fienu crescit ad hois statura, quaecu finitima sit Moschouitis, ae Ualodi mera metro lis vix distet quatuordecim milliaribus a Moscho flumine. prope deserta est ob frequetes incurliones Molcho uitatu. Paret te Livonia Polono regi cuius sunt urbes insigniores Risa de Rivalia dc Prutenossi pleris; Sc Mazoui cuius metrop Iis est Ualsouia; Sc Lituania, cuius Vilna metropolis est,ic a Poloniatium ine Iasonica diuidit,qmultis paludibus&bvluis quasi aggeribus ab hoste defenditur. Colonoru victus est ex pane par u luaui, melle, lacte, carniu copia: et Eugenii Quarti Pontipe idolatria amplinebatur, colebaeiq; serpetes satia,& caetera hmta deliramenta. Faci eoant diuortiu. Mulieres multos amicos habebat, quos mariti vocabant adiutores oneris iugalis. Sed missis vitis bonis qui Chii leges explicarem, hi ultimi mersitoium populo tu Eumpae,qui leges ipsas imbiberint. Res ad regni gubernationem spect1tes decet.
niatur in comitiis. line abus rex neque bellu . neque pacem pol legitime gerere. Accedunt ad ipsa cinmitia duo archiepi, noue episcopi Poloniae. 8c quatuor Lituaniae. pinus arcis Ca produni qua tuo
Hecim Palatini Poloniae.septem palatini Lituaniae.& oes arctu pretecti, Ac prouinciaru legationes cuipis rege. His accedunt scriba. proscriba quaestor, proquaestor regni. Quod decernitur in his maiore Parte suffragiorum, id ratu est,nm, rex pol ullo pacto impedire. Vires Poloni regni sunt amplissim et cum possint colligi centum de quinquaginta millia equitii. Erat Dux at no rex Poloniae ante Othonem, atque primus Otho Boleslaum insignibus 5c titulo regio ornauit ob eximiam Ducis virtute. Prouentus Poloniae, qui colligitur e Bdinis. melle, cera, tale alijsq; mercibus excedit duodecies cetena nummum millia, cu in praesidia dc munitiones regnu ipsum sumptus faciat,at non rex. Hoc PoIoniae regnum csi censeatur tam potens, tam amplit, tam opulentu, multi insignes principes illud si hi deserti certatim expetiuerunt qui et legationes miserunt ad illa comitia,per quas petebant se Rexes creari oblatis a nonnullis utiliorib. illi regno certati m. honorificetioribusq; coditioni b. Fuerati te regnu illud sibi deserti postultates: Hernestus. Ferdinandus Dux Pruteiioru , rex Samorsi , dux Moschouitatum Henrieus Gallus, soror desuncti Sigil mundi, de quidam regnicola. Proposita sunt comoda quae in eligendo Rege expetebatur. 5c a quibus oportebat esse aliene. accesserunt ad senatu Variae legationes pro candidatis erecaturae.& quonia metuebatur bellu ciuile, statutu est, ne quis senator plures quinquaeinta equitibus, sque inermes secti adducet et nobiles viginti: erecta lunt tEtoria subdio, de in multi armati conuenerunt, quare multus erat metus. Fit dissensio inter orat res de praecedentia.decernitur ut qui primi venissent, primi audirent Primς itaq; accesserunt Prutenae legationes orates pro suo duce. Ponficie deinde hortatur ut vimm bonu de catholicii eligILora. o ρ Sueuo Rege habita est pelarata magna eius principis laudatione. venerunt a Duce uos cho. uitatum literae per id tempus. quae multos animos propensos ab eius et Octione alienarunt. Continebatnr in iis ipsum duce intelligeres vel ipsu uel nita erant electitri. Filiu nolle concede tecipium eliseretii vellent: sed ea conditione uti regnufieret Mditariu, at non amplius rex eligeretur. addidit Mosi,stui se Polonia velle adiligere Moschouie.ae velle appellari imperatore Molchouium de rege Polonotu P 'esse duo genera eredulitatis, suci Grecu sc catholicum .prutilegia libera esse quae audita secet si tute ' his Hectio reiiceretur ad seruanda auitam libertatem .sbror Regis de regnicola facile reicisti iurer cuno pateretur aemulatio inter pares quenqua elistere naqu1uis pmbabilius sit illu notis moribus de ingentis maiore charitate Sc amare posse. M moderari tame proceres malliunt principe externu, qu1pare,imperare .sortasse quia si no habet amnitates 5c comercia iustius de melius iudicat. reliqui fudirunt tres candidati. Hetnestus Maximiliani Imperatoris filius, Henricus Andiensis Princeps Camli Noni Gallorum Regis stater. Fiaeticus rex Sueuorum. Hi omnes principes enixe polonor si pro. tum animos, electoresque regios non solum amplissimis M honorificis coditionibus tigillatim stillicitant ut Reges eligerentur, sed etiam sustentabantur gratia&autoritate potent illi motu principum, multisque ipsorum regii eoiunctora precibus Fulciebat primum Sueui regis petitione amiciti perueterescu multis Polonis pceribus, Ne .ppria autoritas ac potetia Ad regionis ipsius vicinitas, lplurimu valerei coseruadis impetiis semper a sapietibus fuit iudicata. Na sile apparebat fieri posse ut juc isi unu viribus duoru potet tu regnota Poloniae regnu pse satis potes Scampina, tenniniret aducisus intuti as hostisi, ac plurimu ponet suos fines dilatare, in qua parte .r illatas iniurias cia fuisset io XX 1 a filii.
555쪽
a finitimis regibus patefacti.Hae iure optimo videbatur esse non leues rationes ad impellendos ani
mos omnium Polonorum ad hunc Regem praetetendum S. eligendum. Heminum plurima adiuvabant ad hanc petitionemaam; videri poterat ulla re cstem candidam interior. nam dc propinquitas paterni imperii, unde postent auxilia Oppol tu ne acciet i, si illis opus esset, bc aut 0ritas patris imperatoris,qui promittebat omne portorium vini ac caeterarum:rerum in uniuersa Germania obliteratum ira de Caesareis sumptibus centum Polonos alerem primariis Gymnaitiis disciplinariam, quam commendationem adiuuarunt legationes clecto tum imperii multa pro illo permittentes, Niempiternam amicitiam,'ua firmatis nemo externus erinceps erat timendus. id confirmarunt et Boemae legationes,dc Moschouit et Caesarianas partes ibuit. ex quo ipse cecidit de spe regni.& Galli sim pugnabar .adiuvabat etiam nonParum Philippi Hi .paniarum Regis potentia od auto ira qui negotium non segniter procurabat. Adiuvabat Henricum Andientem summis Ombus Carolus stater Galliarum Rex, Zc Henrici ipsius virtus ab oratoribus ita commenda ta in comitiis ac tanta vi orationis ut appareret ab omnibus expeti. adiuvabat illum praeter existimationem per multas es arissimas victoria, comparatam Selimi etiam imperatoris autoritas. 5c potentia quae cum niaxima sit in uni uella A sia tum certe permagna est in illis finibus . cum temper habeat prompta multa millia im L ε . tili. torum. Selimus enim impulsu, precibusque Galli Regis sollicitatus pro vetere amici tua, quae auita mi id dolo. intercedit regibus Gallorum cum imperatoribus Turcatum lueras scriptit ad comitia Pollanorumnos. partim humanitatis, partim etiam minarum plenas,quibus petebatur, ut Henricus Andiensis primceps Galliarum Regis stater crearetur rex eius regni. quod si fiet et, demonstrabat rem sibi gratissimam fore, ut qui maxime conseruationem dc felicitatem eius regni cuperet. se enim non minus det regni Poloniae tranquillitate acquiete quam de propriis iubditis esse tollicitum, quam summa diligentia omnique charitate semper pro viribus procurallet.& tutaretur,cum non modo amicomi eccarissimorum, sed etiam omnium finitimorum perturbationes animos principum non leuiter ob
proxima pericula infestem sollicitosqi habeat. Quod si parum vel aequitas ipsarum praesentium literarum, vel imperatoris ipsius autoritas apud aptos proceres valuerit, se non posse pro vetere ami 'citia deesse Henrico fratri Gallorum Regis, neq; ob propriam quietem passurum ullo pacto Vt quicquam esset in illo tegno sibi rex insensius. Praestare uniuersis populis, ut pacem dc concordiam,& potentium amicitias sequerentur,quam ut hil debilium principum patrocinia.dc seditiones ac belliuanteferrent. Nam cum utilissimum ac prope necessarium sit imperatori Turcarum multis de causis amicitiam exercere cum aliquo principe Clitistiano, Regem GaIlorum ad amicitiam sibi potissimudes it, cuius roenum vel si maxime cuperet nem elasse neq; terrestribus copiis propter longinqui talem possiet offendere, ne sibi turpe sit parcere finitimo, aut aliqua fieti iactiara viderςtur si abstin ret a quopiam, cui possiet obesse. aut qui propter autoritatem non parum posset apud reliqum Principes Christianos. Enimuero ex altera parte literae Sesimi minarum plena cum ad Henricum Rege
eligendum impellerent proceres,quibuS non mediocriter animi Polonorum lum commoti. albtera allicerent ingentia Galli Regis promissa maxime videbamur in eam partem inclinare. Miu iam Carolus Rex Monluchium epilcopum ad comitia Vartouium, vide singulatim proceres ad est gen dum Hemicum sollicitaret.& uniuersis comitiis hasce conditiones publice proponere quaei pςcta Tent ad conseruationem, incrementum, atq; ornamentum ipsius regni. saliod Henricus brevi dissolCoditiones uel Omne aes alienum numerabitqtie omnem pecuniam,que Regio nomine, &abipio Poloni c
imi gno publico nomine debetur Quod Henricus Poloniae rex propriis iumptibus. ac sine ullis PQlon L. ' rum tributis sussctabit illud bellu , quod iam antei fuisset Molinouitae Duci inductum. recuperabit que omnia loca,quae per diuturna la superioribus temporibus adempta fuissent Poloniae regno , Quod omnes prouentus. redditus, vectigalia, pecuniam, quae multa foret e luis Gallicis pri no pati bus 'llectam conseret atque erogabit ad ornandam, de excolendam Poloniam. Quod edi ficabit. atque instruet ingentem classem in mari Oceano ad impediendos mercatoresGermai Os quominu nauigent in regionem Moscho uitaru, quo prorsus illis commercia cum Germania tollatur. Quo colet perpetuam pacem cum Sesimo Turcarum imperatore ad tranquillitatem, sesicitatemque ro gni,a quo etiam impetrabit Mysiam superiorem tanquam haereditariam eius regni quis sine dubio
concedetur. Quod ad maiorem quietem dc securitatem regni amicitiam exercebit etiam cu Daniae, uti Sueuomq; reginus finitimis ipsi regno Polonie. Quod ad maiorem etiam beneuolentiae significa -im- tionem riga proceres eius regni atque honestatem. oc decus Polonorum, alet propriis sumpti dicen
isi iuuenes nobiles polonos in Gallia inter regios aulicos. oc quinquaginta prςterea in publicis gyn . nasiis artium liberalium. Quod multos praeliantes artifices adducet in Poloniam e Gallia comata ad ipsam Poloniam excolendam. Quod ex Italia, Gallia, Germania, aliis prouinciis multos doctis limos homines propositis liberal utimis primi is conuocabit Carrodunum ad eam urbem, ac demiamque Carrodunensem quibusvis facultatibus instaurandam. Sic enim apparebat regnum Poloniae, ut plerosque principatus, suffragiaque Polonorum procerum pro utilitate. M pr iis coemi. Iustae sunt legationes post multas contentiones ad triginta millia pa lauum absi stere a m mittis . quo liberior neri postri electio. Postea magni tumultus excitati sunt ad nersus Henrici electionem, Acarma sumpta .dc tormenta directa. ista res consilio sapientiorum patrum fiuit consopita. Carolus Gallorum Rex interea post illam stragem, quae facta fuit cum Amirante Lut tiae Parisiorum. 6c in omnibus prope Gallicis ciuitatibus. ubi caesa suisse dicuntur plura sexaginta millibus hominum factionis Honotticae, nouaeque religionis, decreuit, ut diximus eas munitiones per vim armorum esse expugnandas, quς essent in finibus Galliae, quas per artem, multaque stratagemata, dc siillacias tuorum ducum nunquam antea capere potuiuet, atque in pri
556쪽
Liber Vigesimus quartus. I I 9
mis sanionum portum, quam urbem vulgus Rocellam vocant. Est ea viri sita in litore Santonico alluiturq; leptentrionali oceano neqι valde amplo spatio Blitanniam insulam ad occatum pro. quamuis rerum bellicarum vir petiti illinus regulus Bironius illam per varias artes superioribus temporibus tentaverat.& Philippus Strogra vir prompto actiq; ingenio conatus stilla per insidias occupare modo simulato itinere ad nouas India modo ad fines Belgai u qui elasse illue non semel appulerat, tamen per diligentiam ciuium oes conatus vani atq; irriti merunt. Est aut Santonum portus urbs,ut dicebamus, iii litore maris oceani sita natura.& arte munitis lima, ac prope humana vi inexpugnabilis credita. nam hinc portum het,qua parte oceanum respicit.& ab undis maris Editanici alluitur,duasq; laet turres tuunmitimas quibus portus protegit ut cathena et valde crassa
utranq; ab ipsis turrib. continetur ita. ut Urius ad vi m nemini pateat multis ciuibus. concluditurti cingitur vita ubiq, cenosis paludibus satis profundis, per quas neq; lintribus paruam aquam. peditibus ob proiundum limum est accessibilis. Fostas het profundas aqua marina plenas, quae nulla ratione deduci potest. Menia sunt valde crassa.quae interius et crassos ac densos habent aggeres vetultate condensa os ac stabilitos. 5e propugnacula quadam satis validae unus est tantum aditus a terrain i ille quidem satis amplus: quippe qui super aggere terrς illuc comportat ac manu & opera nominum factus sitiat non ab ipsa loci natura Empotiti est percelebre, quo multa nauigia e Britannia appes luntide i uerma.& Thule. c Irianda. caeterasq; intulis ac nationibus oceani occidui cum omni genere mercium,& commeatuum eius urbis incolae viri iunt bellicosi, strenui, nullum vel la. rem vel periculum bellicum deuitantes, quo conueni imi tanquam ad commune totius Galliae asylum siue receptaculum quicunque Regie catholiceqi factioni aduersantur,aut qui supplicia proausceptis iugitus aufugiunt. Erant per hoc tempus in urbe circiter quinqi millia lectissimorum suo petiariorum, V equites circiter lex centi pugilacissimi Carolus rex post superiorem Honottorum, Amitantisq; elade continuo iussit ut Philippus Stroreta.& regulus Bitonius collectis magnis copiis equitum ac peditum illam urbem terra undiq; obsiderent. atq; expugnare conatentur. Presectus etiacum summo imperio Gallicae classi iussias est istud ipsum cinia ingenti classe mari efficere multis tri. remibus ae vanis nauigiis Massilia accitis quo utri uno tempore terra mariq; obsideretur, atq, -- ni prorsus lpe auxiliorum destituta compelleretur deniq; ad deditionem . copiis igitur ad urbem castrametatis 1 pe per diem ae noctem eruptionem in hostes Iessi iacientes. ungulariq; virtute atq;
pugnantes periato sine strage .uspoliis Gallorum obsidenti iam tedibant in urbem. Clastis Gallies prest a Ui primum ad conspectum vibis nauigauit . Obleruauii q. stum ratus est omnem oblissionis rationem maritimae in duobus consistere, vel ut vi im pedirentur auxilia,sq ua contendere siue eniterentur,vel. u maiora essentiquam uti possent prae lenii hus vitibus impediri per aliguam artem accessus illis in urbem occluderetur. statuit igitur magnam onerariam natam per n om demergere una cum quibusdam aliis nauigiis in ea parie maris, qua communior. & commincior esset accelsus. excitat praeterea duas munitiones in mari e comportata materia, unde portus de urbs eommode posset diuraberati. Neque ita multo post accessit in castra cum multis millibus arma totum terrestri itinere Henricus Andiensis regulus qui Polonis propositus seerat ut rex eligeretur quem multi illustres pioceres Gallic motabantur. inter quos pWcipuae autoritatis fuerunt rex Can Gallore talarorum.& Aleneonius frater, ac Cotidaeus reguli. enm summum imperium res militaris esset D. praeeri st res ipsum Henricum Galli enim nobiles lummam gloriam in rebus bellicis tantum consistete ere dium belli euntiquare nulla unqua si a pitur expediti quin multi Regi militem propriis sumptibus vel apud ipsum Regem. si exeat ad bellum, vel apud summum retiarum copiarum imperatorem s Rex ipse non exeat Accedebant omnes hς copiae . quae ad ejus urbis expugnationem conuenerantiad septuaginta millia armatorum cum multis bellicis tormentis. mul: Oqι bellico apparatu. & insigni globoduitum. Ubi copie omnes in castra resia conuenissentim tum est non solum obsidione vi min. late.cum castra sedis.*aggeribus fuisset munita sed etiam interclusus est dique commeatus. omne genus subsidiorum sublatum. Nec multo post incipitur fossis militatibus.& vallis atq- aDgetibus excitatis urbi propinquare, multaq; hellica tormenta directa sunt in urbem inter corbes vis mineos terra oppletos ad grandiorem staturam hominis. quo magistri tormentorum, & ipsa tormenta ab urbanis propugnaculis protegerentur. sie potius Santonum cepit breui singulari Henrici Andiensis diligentia terra maristi diverberari. prostrata deiectaqi sunt breui teporis spatio duo propugnacula. & satis amplum spatium muri ad inuadendiam apertum certatum est etiam non semei protundissimis cuniculis.quibus ignis iniectus non nihil euettit m sniorum: sed tanta erat virtus, diligentia. λrtitudo. alacritas defenlotum excitandis reparationibus aduersus vim oppugnantium, ut vanus. Ad inanis prorsus estieeretur omnis impetus tormentorum , Ad tantarum, strenuissimarum que copiarum labor, cum nemo esset in vi hecuiusuis elatis vel sedius ves eonditionis ac dignitatis, qui pro vitibus studiose non succurreret communi cimnium ciuium saluti. 3c quacunque posset ratione non opem ferret res p. laboranti. Qia dum fierent in Santonum litore ad portum Santo.
num expugnandum. Mom medius regulus audita huius,inis obfdione satust illam aliquo pacto ψηφη ' 'i Regiis molestus, & ab obsidionis periculo subleuare. Nam si vita illa seis,et vi copiarum te PNM 'surum expugnata. facile sere apparebat non modo ut Honotricae vires plurimum amigerentur. liberareturque Gallia ab hominum nouae religionis molestiis, verum etiam ut Britanniae regnum cuius auxilias Gallia suisset plurimum vexata. de propria salute hreui dimicare eum victricibus inpiis cogeretur. cuius Santonum portus, oc loca quae haberentur in citeriore litore oceani essent quasi qumam eius regni propugnacula ad retardandos hostes cum tota vis belli in unius ciuitatis ex
, t pragnatione conssilere putaretur. Comparata igitur latu ingenti ciasse in Britan nia, quae constabat Σx ι ex octoginta
557쪽
ex octoginta nauibus onerariis insignis magnitudinis. multisque aliis nauigiis varii generis, qu1ntum angustia temporis serebat, illaq; rcbus omnibus ad pugnam necessariis instructa, Mommedius nauigat litus Santonicam veritis, atque omnia nauigia ita nabet in acie iter lacere, ac ii temper cum obuio hoste esset dimicandum. Hi Britannici apparatus vel quod essent suspecti Henrico, vel quod per exploratores illos cognouisset, quia verebatur fore ut tua conlilia vi hostilium auxiliorum impeditentur ex illa parte quae mare prospectaret, atque lubsidia maritima in urbem admittereritur, multa bellica tormenta in locis opportunis in litore disposuit, unde Utilis hostium commode in latus impeteretur, si inuasisset classem Regiam. iubet praeterea multos nobiles Gallos classem Gallicana conscendere, s eq; accingere ad naualem pugnam si hostis aliq ua ratione pugnadi iacultate iaceret. At Mom medius cogni tis per captiuo dc per exploratores. quos habebat diligentissimos his Gallicis consiliis x omnibus apparatibus hostium partim. bd ipse ut obtunderet retardaretq; Gallica alacritatem illorum, qui urbem obsidebant, partim etiam ut contirmaret animos oblatarum. nequet Iamen rem uniueriam sortianae besti una hora committeret, cum uniuersa classe in acie isse Gallicis triremibus atque urbi ostentat. Equitatus Gallicus per illud tempus constitit in acie in litore, displotaque sunt in Mommedianam classem quaedam tormenta bellica ad hostes deterrendo ne vel classem vel castra Gallicana repente adorirentur: sed suspensis animis Britani subsisterent, quamuis de numero nauium, & venti fauore, dc manu propugnatorum Britannica res multo esset superior'. Sie effectum est nihil ut Mom medius tentare ausus uti sed integro negotio recessent in Britanniam. Gallique intensius obsidere,ia oppugnare urbem terra mariq; perrexerint. Enimuero non sollini verberationibuS tormentorum, ut dicium est,res agi ceperat,sed etiam cuniculis:cum Galli conarem tui omnibus bellicis rationibus sibi viam ad expugnationem urbis SI ad ingressiam aperire. sed pa tim fiebat vana vis tormentorum, partim nimis citς fiebant ab obsessis reparationes, partim etia c niculi fieri non poterant, aut fiebant irriti, aut in pernitiem clademque ipsis rum Gallorum,&arti si cum in ca 8 ut erumpebant. Non cessatum est tamen vel per has diuicultates quo minus Galli str nuissime tingularique virtute Depius ut bem in traderent .cum ad illam oppugnationem nobiles Galli, princip taque omnes alacriter accederen t. ita tanta tuit pertinacia, constantia ibrutudoque obsessorum temper ut maxima cum Hriusque factionis clade pugnaretur. sed amixit, constemauitq; non parum Gallorum animos fortuna atque adeo felicitas oblenorum, quia cum ceptum esset in urbe inopia pulueris tormentarii ,& bellicorum omnium apparatuum laborare repentina vis tempesta tis rama exorta est in mari Britannico, tamque secunda rebus Britannorum ut ventis. dc aquisad illorum selicitatem conspirantibus, nauimque onerariam onustam apparatibus bellicis impellentibus nullo pacto resisti potuetit a Gallis quominus portum intraueri LGalli tamen neque ita auctis vir I-bus obtestorum omni genere auxiliorum deterriti sunt ne lolas urbi admoueret,qui deinde magna clade accepta recedere coacti sunt,nisi omnes trucidari mallenti multis insignioribus proceribus via caesi vel non leuiter vulneratis. Deinde ubi Mommediana ciuiis se denuo vita ostentasset non latis tutum visum est Gallis consilium diuturnioris obsidionis,le oppugnationis non semel accepta insigni clade inibusque diminutis ac non parum amictis, auctis contra praesertim,& erectis animis O 1 tabruin ite forte hinc inde uno tempore circunuenti postmodo de propria lalute pugnare cogeretur. Nam iacile fieri poterat ut Mommedius Britannicae classis imperator. qui cum integris viribus adhuc cic alacribus copiis Galloru costigete deuitauerat, illud eo consilio fecerit ut amictiores, bc Obtusiores in urbis munitissimae, ac validistimae oppugnatione postea taciliorem victoriam nactoram sperans aggressurus citet. nam tanta uis crat, tantaque alacritas primum utrinque pugnantium, ut Henricu S pioptius periculo accesserit non semel neglandibus plumbeis transfigeretur, quamuis leuiter tantum bis suisset perculius. Est enim ea Gallorum natura ut summus sit illorum ardor, irmidabilesque sint praxipue initio bellorum, sed haec acies facile retunditur si virtutem, Sc constantiam
. . aduersariorum lauelitat. Hia panorum contra magna uis post mitia luccrescit, sed tamen quodam
ibri didui tenus.Tu carum impctu, diuturnior est quorum vires si intactae primum relinquantur,dissiculteriundam M. retunduntur, ac , is denique instinguntur, sed ubi inclinare c perint in pernitiem totae prolabunturitionum. Heluetu contra Iesulgum, ut Ita dixerit n. l profligati,cum tacite aciem instaurent. Itali magis in mecio sunt formidabiles.Gerniatu vix in principiis ferri possunt ob strenuitatem.at paulatim frigescunt ob incommoda, cum non facile perseram. illa dum fierent ad portum Santonum, Poloni proceres quia videretur nimis ampla eci in suo regno regum Polonorii mautoritas, leges quasdam sanciunt in comitiis Vari lentibus per quas comitiorum ipthrum autoritas augeretur. & coarctaretur mi nuereturque Regia potestas.vbi conditiones, quae proceribus Polonis Henrici nomine oblata: fu rant, diligenter in iisdem comitiis fuissent consideratae, vile sunt utillissima: plurimumque coniure non solum illi regno ad detensionem, sed etiam ad splendorem, magnificentiam amplificationem que Polonae gloria: quae placuerunt omnibus supra alias ab aliis principibus oblatas. Per mouit tamen non nihil animos Polonorum ad eum ceteris principibus p ferendum, quod ab iis qui adimuabant Henrici partes proposita amplificataque fuit illustri oratione gloria, de celebritas nominis, devictus ipsius Henrici, qui plurimum existimationis per multas superiotesvictorias aduersus nouaere.. ligioni, copla, libran Gallicis praeliis comparauerat. His omnibus permoti Poloni Henticum Amphiota es, menium regulum Carcii Non irilesii Gallorum Regis fratrem cum magna omnium Polonorum iis . laetitia i aias contentionibus omnibus prope sufflagiis Varsouue Regem Poloniae declarant. Nealta multo post nullst sunt legationes in Galliam viti auodecim primatii, qui nouo Regi gratularentur piumque Regein rogarent ut quanto citius fieri posset incredibili Polonorum desiderio viden diici Regis lacerctialia. Actae sunt Deo gratiae a Polonis Carrodiatu ob electionem. Hic nuntius
558쪽
ubi primum venit in Galliam,quod quidem sectum est magna celeritate. edita sunt in uniuerso Galliae regno fgna angen tu laetitiae, & in primis Lutetiae Parisiorum . nam & tormenta bellica ibique iuniciis plota ignes nocturni accensi super sacris turribus, & ingens tinnitus aetis campani ubique exauditus.& mutitata indicia laetitiae an uniuersa Gallia ostentata. Hic nuntius paulo post peruenit in castra quod summus copiarum imperator Henricus delectus esset Rex Poloniae qui cum rem difficillimam esse nosceret urbem Santonicam expugnare, de Gallicas vires iam propter assiduos labores bellico nequentesque clades factas esse non solum obtusiores sed etiam debilioreς. decreuerat ab illa oppugnatione esse recedendum, cum vires etiam maritimae hostium non parum in dies saccrescerent, maioresque fierent. Retrahit igitur copias ab obsidione, a qua recedentes manna vi erumpentibus obsessis in postremum agmen multi Galli trucidati suntiatque Henricus ipse Mande plumbea quamuis leuiter vulnerat atum est totis castris igitur ad insulam Olo tu,quae distata noctu Santonum circiter duodecim imilia passuum, ubi expcistatae sunt Regiae lite de deserenda expe- citione, ac petendo regno Poloitiali quoniam scripserat ad Regem fiatrem Henticus quo in statuesset res Santonicae qua inque dissicile esset afflictis viribus Gallorum urbem expugnare, quae firmissi- nais strenuissimisque praesidiis .ctuente bellorum fortuna, munitissimaqi natura loci defenderetur. Atqui cum litem allatae suissent postea de deserendo negotio pro rerum opportunitate captum estiter Lutetiam verius Parisiorum. Britanni Mommedianaeque copiae ad urbem Santonici portus D. e ae, lane ulla controuersia magnam manum militum exponunt, coniunctisque viribus cum urba viis praeudiis ad tuitam pene sormam exercitus accedun Fit magna irruptio in fines Renios. aeros populantur .deuastant. abigunt armenta. coloni trucidantur. ubique stri S igni ciuitur. multa munitis lima castella partim vi armorum, partim per deditionem capiuntur, inter quae fuit mons Albanus natura de arte munitissimus desiderata synt ad quinquaetinta millia Gallorum per hane expeditionem,atque obsessi victores cum multa praeda ad portum sanionum redeunti At in finibus Belgarum variis in locis ab Hispanis, de Belgicis copiis pugnabatur cum etiam 1 ub fine anni praeteriti munitio Sparendamum per vim armorum capta fuisset, quam nouae religionis principes erexerant in litore lixariso ant in finibus Batauorum non procul ab Haeti emolliue ubi nauigia quaedam cum I uolio iis,& bellico apparatu commeatuque mitterentur, ita sunt non prueat a munitione conglaciat Ut milites propter glaciem exire ram opportune non potuissent. Ea res cognita a Regiis copiis enecit ut nauigia non multa difficultate sint expugnari,ac priuata munitio omni spe subsidiorum.
Itum effigitur post subiugata. 6c direpta nauigia ad expugnationem munitionis cosilio regulorum . Tm nostilensis, dc Neucarmensis, re Federici rapatae. in quo praelio tanta alacritate hine a Remis copiis 'ragnatum est superiorem victoriam, inde tanta trepidatione ob iacturam amissorum subsidio. rum ut munitio quoque non multo labore in potestatem victorumvenerit: quamuis Lapata laeuam manum amisit in illa expugnatione per ictum campestris tormenti. sis igitur, trucidatis, direptis omnibus qui essent in munitione Numensis regulus summus dux illarum copiarum venit in potenatem hostium, em caelae sunt tres cohortes,quae erant in munitione. & multa bellica tormenta casere te pur auo haec agebantur ingressi sunt Haerlemum ciasse aduecti octingentile Haesin nid. i. Iimi p ites, quae subsidia non mediocri ter confirmarunt animos privsidiorum ad superiores re. seriptio. goran victorias non parum consternatos, dc iam in horas expectantium obsidionem . Est autem Maeci emum urbs ampla, & nobilis Batauorum. & opulenta atq; amaena: quippe quae multa intus α toris habeat praeciam aedificia, & ubique circum amaenissima prata . Zc sylvam iucundissimam noPro I aspiciat.&habeat aerem salubemmum cum etiam circa se multos pagos, de castella prospe. ciet ac mianitiones Est autem haec ciuitas omnium amplissima inter Batauos. Ac prima fortasse iure ceri ieri posset, quamuis secunda sit credita dignitate. Memorabilis esse potest haec urbs ob diuinum prope inuentum imprimendorum librorum . quod fuit Ioannis Cutembergii primum excoqitatu anno lalutis nostrae. t s r. quicum rudem quandam rationem prius inueni illat, uti sunt res prone Imprimεdi omnes mens ortae, liabuit famulum satis callidum,&artis domini obseruantem. Famulus mortuo ars inuent manne ubi Vocontiacuim adiisset artem ad meliorem rationem perduxit.atque inde didita est tam a quod eius urbis fuit inuentum. Federicus Toletanus antequam castra ad urbem poneret, caduceutorem mittiti qui Haerlementes ciues ad deditionem hortaretur, sed ciues ad Nardense exemplum
stupectam habentes fidem Federici, gloriosius P patriae desensione moti decernunt,qu1 suspectae holtis siclei vitam,& pudicitiam uxorum ac filiarum committere, quare neque aures quidem praebere auli Ortationabus volunti Decerniint summa contentione urbem defendere, omniaque pericula per sortitudinem militarem propulsare. Hispanae igitur copiae post expugnatam munitionem superioribus etiam victori is et itae magna alacritate Toletani iussi a totis vitibus contendunt ad obsidenda utidem Haerlemum non procul ab urbe positis castris erecti sunt corbes terra pleni. ducti a Teteres excaeivatae in se militares tormenta inter corbes locata, de in urbem directa urbs recognita ad concutieeum. instituta verberatio, quo per ruinas verberationis via patefieret disruptis in nibus ad inu, cenuam.Omnia quae pet tinererit ad obsidionem expugnationemque urbis ab Hispanis copiis diligeter procurata sunt. Ad coordinata. sed non minor erat industria presidiorum, quae erant validissima de pugnacissinui cum messent quinque millia exercitatorum militum, ciuium octo millia,cum multis ex Ol.indae locis essem accita. cum irrita iacerent Omnia Hispanorum cosilia. Nam quamuis urbs 'neq; natura, neq; arte mlde esset munita. tame inexpugnabile illam faciebat virtus p sidiorum cauntundem vel etiam plus longarum noctium beneficio, de Dequentiae hominum reficeremr quan Haestinitum vis tornarentorum diurnorum deuastarasicum etiam lassae altissimae ae late, Se validissimae te . obsidio. rationes interitus excituentur. obsidentes quia uiderent Iantum per noctem refici, quantum per
559쪽
et diligentius inuigilaretur.Atuvidum re, ita T 'Tum repentina ub G --φλ qμ- sua πλnsigmir. nam multa nauigia Turearantium ac Milos . - 'ii μ' mς moniis in eo mari nauigantia,quod inter s.
Mixum ilia nauigia praemissa fuisse a relidua elisi ,3 , --- λς μ' mς em tum est Mnorum Henricus auditis comitiorum myppa tu ,& consilia Christia
560쪽
ligentia topias ubique constribunt. Henricus auditis his tantis Germanorum principum bellicis as paratibus dubio fit animo an per Germaniam in Polomam sibi esset accedendum, vel alia via cape ienda. Et iam tumor exierat quod ceperat mutare de via consilium, qu ia vellet abstinere abillonibnere. Germani principes cognita per nuntios Regis ipsius dubitatione, legationes vltro mittunt asRegem. quae significarent, docerentque Germanorum apparatus fictos esse tantos ad tollen- Callidum di das ibi binones tu itorum populorum, retinendosque animos illarum sentium in beneuolen ctui sier 3 ita, quae se prodi ac deseri querebantur si tot exterorum copiis ipsi inermes tuissent expoliis . Nonno enim haee videri posse ullo pacto parari aduersus illum Regem qui sibi nul larum iniuriarum in Germanos principes fuisset consciusae se tanquam principes Germanos, hoc est fidei de iustitiae seruans non soltissimos non sol um omnem securitatem dc pacem dc amicitiam Regi polliceri, sed etiam omne genus humanitatis hospitii, benignitatis. modo per amicam regionem transire ne vereretur, si sibi co- modum sit Hatum legationum oratione.fideque accepta confirmatus Henricus Poloniς Rex cum omni comitatu peruenit ad fines Intuergorum Fuerunt inter comites multos qui una cum Helico iter faciebant praecipuae nobilitatis, εἰ autoritatis sacer purpuratus Lotaringiae. dc Augustono in
tensis. M Alenconius frater Regis,& Ghisius& Condaeus de Laschus reguli, de oratores Polbia prς ter alios multos. Henrico fit obvius ad fines sui principatus filius comitii Intuergorum honoris gratia cum quadringentis equitibus, multisque peditibus scioperiariis, quem ad urbem prosectum cmagnificentissima pompa. oc apparatu Comes ipse in holpitium accepit.Carolus Gallo tu rex c
sociis. Munitio Caesarianoru capta cum
morbillis laboraret in finibus Sequanorum, quamuis ingentem laetitiam cepisset e regno statri delato, tamen propter valetudinem nis rebus interesse non potuit. Ceterum Hispani quod aegerrime ferrem solutionem 'derationis, ut diximus, armorumque Venetorum diuisionem, id quial Pontibsex plurimum illud censeret referre ad securitatem totius Italiae. rursus renouat Romae de societare belli, nouaque sederatione cum Venetis ineunda colloquium,3c de dandis oblidibus sine pignorib. ad confirmationem Sc obteruantiam pactionum quia dicebatur Selimus aures occlusisse ad iustissimas petitiones Venetorum, neque uoluisse audire illorum legationem cum semper a adientum disse tendo illorum spem frustraretur, cui fatis esset tum potentem hostium foederatorum societatem disiunxisse. Neque vero Uenetum oratorem sol um ita suspenso sollicitoque animo tenebat Turca, rum imperator ad ex pectationem rerum suturarum, sed etiam cum Cςsareo differebat inductas saepius tergiuersiando, qui petebat illarum confirmationem Byzantii, quia tempus superiorum induciarum dum procurat audiri. suisset prope delapsum. Istud fiebat a Selimo de purpuratorum consilio tum quia meliores conditiones ab utrisque per ipsam dissicultatem rerum videretur posse ei torquere, tum etiam quia barbarae mentes in dissicultatibus rerum tolloquiorum negotiorum nulli p.rauitam, Sc existimationis inesse putant. quibus quae facilia sunt per humanitatem, videntur lor 1cere,& esse leuia cum tamen reipsa asperitas ingeniorum, dc impudens arrogantia cellissimum si- ά άε Frium institue. de abicisti animi sit semper a sapientibus iudicatum.nam qui sie nimis dissicilem in rebus tranugelidis plebeat, de in primis lupplici, nisi contra multatem qRidpiam expetatur,qui vir 'nus 5c prudens, ae nis inhumanus, te rusticus plane esse potest ut enim nobiliores arbores melioris succi fructus producundita nobiliores sunt mores ac mitiores nobiliorum animorum. Sc quonsam per illam opportunitatem lapsarum per tarditatem Selimi induciarum ab aliarissimis inhumani Hi Turcis crebiae fiebant incursiones le praedationes. ut dictum est, in fines Caesarianos Caesar ad restae-nandum latrocinia immanium finitimorum atque auiditatem.iubet in suis finibus munitionem in Pannonia excitari. quae esset laquam agget vel propugnaculum aduersus harbaticas irruptiones. ne ulterius in fines Caesarianos exculti p oi se tuto arbitrarento atque craerentur ulterius prognessi de reditu esse sollic ti .purpurati Turcae . qui erant cum imperio in illis finibus , fila itimisque regioni, cognito Caesarianorum consilio collectis repente multis cohoptibus militum exeunt in apertu . quibus turpe,dc damno lum apparebat si et duis animis paterentur munitionem in illis finibtis excitare. unde postmodo non solli ni aggecem et sem habituri ultra quem tuto excurrere non possent. sed etiam unde eruptiones C sarianorum hostium in. Urum Turcicum breui forent expectande. Tur eae iraque multis copiis undique collectis E proxim si quibusque regionibus, quς virm constabant Evigintile quatuor sere millibus atmatorum, quarum maior pars erant pedites , repente munitionem inuadunt. He eopte cum minime omnium illo tempore expcitarentur post breue repenti. numque certamen omnes operas & milites in munitione inuentos trucidant miserabiliter, quo rum caesa fiant ad quatuor millia. munisti oneri et sertunt. tormenta fle bellicos apparatus, Nim; H
dimenta, ic omnia inuenta diripiunt id auferunt . Quae dum gerebal marin finibus Pannoniae, I γ-nes Austriacus nihil minus donuta ire ingenuis animis quam ocium occisidum ratus certissim turi excidium omnium nobilium ingeniorum, centuit rebus Siculis 3e Italicis optime con*Immirite ad securitatem dc salutem si quantum po Iiet per anni tempus in Astica, ulterio teque litore Numidarum, quae regio opposita est Italiae, locorum Occissaret; quo facto videbaturabitaliae cogita. tione Turcarum consilia ad propriam curam deiciet fionis conii errere, quin agna ex Africae parte fuissent exclusii si qua memorabilis impressio in illat'ca facta suisset. quae expedit o lane fuisset in . Iis, si tam fortiter bustentata quam sapieti ter sus pra, fuisset. Eo consilio ingenti classe undique in Siciliam accita, omnibusque rebus necessariis egregie instructa comparatis circiter octoginta triremibus, multisquetia uigiis varii generis ubi tempus nauigationis apparuit cum uniuersa clasie, multisque armatorum millibus in Africam traiecit. Putabat enim sate Austriacus. vi deici e in gno Lurali Tunetano Rege Selimi amico. alioque Rege in illud regnum sibi amico subrogato Numidarum animi ad armcitiam, beneuolentiam, Obedientiam Philippi Regis accurrerent,aut saltem fierentca