Historiae ecclesiasticae Novi Testamenti, Enneas, seu Pars prima. Qua res Christianorum, Judaeorum, Gentilium, Muhammedanorum, iuxta novem, post natum Christum, primorum seculorum seriem, breviter, succinctè & aphoristicè primò proponuntur; ... Autho

81쪽

sipatio, qui terminus Ileidelbergensi com morationi a Patriae Proceribus fixus & de finitus fuerat: de missione a Serenissimo Electore impetranda, & maturando ad constitutum reditu solicitus f .. Caeterum Serenissimus Princeps scriptis ad Tigurinum Senatum literis , uti Hottingeriusiuram Ecclesiae & Academiae Archipalatinae eommodis longiorem ne invideret, facith cupita obtinuit. Cumque pauid post Johannem miretium Theologiae apud nos Prose rem, Virum ad unguem factum, mors subita abstulisset , ita Hottingerus ejus in locum Tiguri votorum omnium destinatione suffectus fuit, ut ad obeundum tamen illud munus vicaria potius alterius opera uti , quam Principis ingratiis eum

domum solicitare Proceres decreverint. Annus quinquo gesimus nonus proventu variarum Hottingeri lucubrationum cli-

Hebrai s, sive Hebraeorum tam VCterVm, quam recentiorum, Tannaeorum, AmOratorum, Rabbinorum monumenta, ΗCbraic. a Judaeo quodam teste oculato, tum intra,tum etiam extra terram sanctarinobservata& conscripta, ab ipso vero Latinitate donata notisque illustrata. Adjunxit appendicem geminam, alteram de Variis

82쪽

iciis

variis Orientis monumentis , mqnsuris &inscriptionibus': de nummis Orientalium Hebraeorum maximE & Arabum, alteram. Quam fuerit liber ille ad palatum literati orbis, argumento est , quod eo intra hien nium distracto, necessum habuerit denubtypis mandare; quod ipsum non sine lima in promtu ,& cum foenore quodam & auctario praestitit. Libro, in quo copia dcvarietas rerum jucunda cum Varietate ce tavit,pretium addidere limatissima doctorum iudicia , quorum non pauca publice extant. Sanh Illustris Baro Boineburgius, maximus ille ingeniorum fautor , quanti librum fecerit, literis ad eum datis testiscatus est. Sed & Hermannus Conringius Vir summus, suum de eo libro & argumento judicium benignissimum in Epistola. quae merito lucem videt, expromsit. Posic ippos Hebraicos vulgavit Primul λ deIbergeuses , sive tomum disputationum, a restituta Academia ab eo tam publice, quam privatim habitarum. Argumenta sunt de mediis explicandae Scriptura: S -'crae r de Resormationis causis c ciente,& materiali: de usu Scriptorum Hebraic rum in Novo Testamento: De Pace Ecclesiica r de Sabbatho Judaico , Christiano, Mariano, Muli inmedico, siqntili: de ido-

83쪽

lis Veteris Testamenti. Huic operi succepsit καυπς εξοιημερ , seu Historiae Creationis Examen Theologico Philologicum, ita institutum, ut opera sex dierum ex primo Geneseos capite strictim enarrentur , si gulae penb voces obscuriores inprimis,&Emphaticae quaestionibus I 6 . elucidenturn varios ad usus accommodentur. Denique eodem anno publico donavit duas

quaestionum Philologico-Theologicarum centurias, de Theologia. Principiis fidei Christianae m genere,Verbo DEI , ejusaue causis, effectis, subjecto, adjunctis inspecie,disputationibus triginta, in Collegio Sapientiae discus,s. Mirum videri merito ossit, homini in tam exercita & labori

a statione, & compedito tot occupati num nexibus , integrum fuisse continua scriptione utilitatibus publicis inservire. Memorantem saepe audivimus, se, ut eX- reditius libros scriberet, usum tum consi-io Fortii Ringelbergit, tum exemplo Magni Bullingeri nostri; quorum ille in aureo de Ratione studii libro,vinci posse scribendi taedium hoc modo prodidit , si librum

Chalcosraphis offerat author , arit quam ei vel manum admoverit, quo libro jam incepto Typographus serventibus operis quotidie exigens chartas eum

84쪽

obtundat,& nolcntem volentem ad scribendum impellat: hic tot negotiis cirCum ventuS , eo nonnunquam Typographo

rum industria adactus fuit, ut vix illi pa gella operis urgentibus tradenda superaret. Feliciter uti potuit hoc tum consilio tum exemplo Hottingerus,cVi tanquam a. bysso eruditionis & quamvis subitis para. to i nunquam ejusmodi defuere merces , quas celeriter in dium extruderet. Uerum sicut hoc consilium salubre non est nisi vulgarem doctrinae modum supergeo sis , adeoque haud facile tentandum , imitandumve : ita Typographorum non- . nunquam sive prudens circumspectio tum puti,'ria famae, tum commodis suis caventium , sivς morositas quaedam imitaturis intercedit. Eodem anno Hottingerus ad Serenissimum Ducem miriten bergicum Stutgardiam prosectus est, a Republica Tigurina magna de publicare legatus. Atque hic celare non possum, quod in vulgus notum Ost, Hottingeri in Mactu rerum etiam civilium prudentiam &dexteritatem non semel emicuisse. Neque piguit Proceres ejusmodi,ubi conduceret, eum curationibus adhibere: noo quhid deessent Viri prudentissimi, & multis experimentis clari, sed quia Principibus & Ma

85쪽

gnatibus,eum per causam studioru notum es favora hilem esse confiderent. Sequenti anno typis exscribi curavit disiputationum Theologico-Philologicaru fasciculum, de resurrectione mortuorum; de notis Ecclesiae visibilis; de translationibus Bibliorum in varias Linguas vernaculas, tam in Synagoga Iudaica Pharisaeorum , sive Rab. banitarum, Karmorum ,& Samaritan rum , quam in Ecclesia Christiana , Sy

rorum, Armenorum, AEgyptiorum, Arabum, Persarum. Graecorum , AEthio-plini, earumque Origine , virtutibus Suitiis; de nominibus Dei orientalium,fHebraeorum , Chaldaeorum, Syrorum, lArabum , Samaritanorum, bEthiopum, Persarum, &c quae omnia ante hac Hei-delbergae publice ventilanda exposuerat. Edidit etiam Cursum Theologicum Methodo Altingiana expositum, adjuncta oratione de Urim, Theologi ideam nobis exhibente, quam praecedente anno diXerat, in ea ipsa solennitate, qua mihi Steinfur-l tum ad Theologicam Prosessionem avoca. to, & ad id, jubentibus ita Gymnasii Pro. ceribus, quibus dicto audientem esse me conveniens erat, radum Theologiae ex. petente , summos honores in Facultaret Theologica ultro decretos contulit: Quot quiuem

86쪽

quidem mutuae charitatis & meae erga ipsam Venerationis vinculo arctius indies adstricto, extitit sumno ipsum, quoad superstes agitavit, & me inter voluntatum

animorumque consensio, quam nunc morte ipsius longe tristissima sublatam non pos sum non acerbo & verillinio luctu prose qui Adeb ille non ab ineunte tantum aetate mea,hoc memoria Parentis mei, i si quoad vixit, amicissimi quasi debitum munus exsoluturus, Patris quodamodo affectum mihi repraesentavit, studiorum meorum fidus magi ster & formator et verum etiami posthac memor vinculi illius Inoaa riuo Iuli appellare memini, nihil reliqui fecit, ut nominis illius mensuram impleret. Utinam verb hisce ego damnis desungens, &jucundi stimo suavissimoque studiorum meorum teste ac patrono privatus, cum publicis illis longb gravioribus decidere possim l Verum relictis in hoc mundi &miseriarum c Ceno hoc unum rcstat , ut non tam defunctum iguavo questu prosequamur, quam iisdem quibus ille alis ad

aeternitatem, quae nos quandoque conjunget , enitamur. Caeterum ne videamurus ἐρ - ἐσκαμροναλ πβῶν , seu septa nostra transilire, ad propositum redimus. Anno

igitur sexagesimo primo juris publici secit

87쪽

Eymologicum Oricntale silve Lexicon Harmonicum Pentetuiton, quo non matris tantum Hebraicae Linguae radices Biblicae omnes vel constituuntur, vel ubi inter Judaeos temporis injuria usurpari desitae sunt, ex Chaldaea, Syria, Arabia , Ethiopia, re

itituuntur, diversisque suis significatibus explicantur: sed & Chaldaicae , Syriacae, Arabicae, Samaritanae, AEthiopicae, Thal-mudico.Rabbinicae Dialectorum , ceu filiarum voces, juxta seriem Hebraicam ex libris tam Canonicis, quam Ecclesiasticis exhibentur : harmonia simul vel matris cum filiabus, vel filiarum inter se luculeniter ostenditur: propriae denique cujusvis radicis significationes adjiciuntur. Praefatus est illi libro de gradibus studii Phi. lologiae, inserta stimul Apologia brevi ad versius Abrahamum Echellensem, qui Proe. Atione in Catalogum librorum Chaldaeo. rum Hebed Jesu Metropolitae Sobensis,

traduxit Seldenum , Hottingerum nostrum, Calixtum, Ludovicum de Dieu, Constantinum L'Empereur Salmasium, eo potissimum nomine, qubd Orientalibus studiis intenti, germanam tamen Verborum significationem ut plurimum non deprehendant, ambigua & obscura pro certis& luculentissimis itatuant, atque interim

ea, v

88쪽

ea,quae in clari silma luce versantur, qud ipsi trum commenta radicitus extirpent, Omnino praetereant. Verum non aliam de sensionem tum sui, tum Virorum horundoctissimorum, quos eadem accus itione involverat adversarius, Hottingerus paravit,quam in memoriam revocatis Ecchel

lensi errorum plaustris, quae ipsi a contribulibus Flavignio , Gabriele Sionita, Iobane Morino objecta sunt;nec non eX pro prio ingenio demonstratis notoriis spalmatis,quae ille in tractatu Arabico- Latino, Sy-ηρ bis proposiorum sapientia Arabum Philose phorum inscripto, adversus genium Arabicae Linguae admisit. Caeterum ipsium institutu Hottingeri , voces Orientales tum ad nativam & primigeniam radicem , tum ad convenientem harmoniam redigentis , saluberrimum mihi semper visum est, ct ad studia Otientalia altius provehenda unicum. Post Etymologicumorientale,eodem anno prodiit Compendium universa Theologia Iudaica , methodo Scholasticii succincte exhibitum, & collegiorum privatorum usibus ita accommodatum, ut ad pleni sit mam dogmatum, Regiminis, Leiturgiae

uverituum Judaicorum notitiam, indicatis cujusve materiae fontibus, Viam aperiat. Compendio huic subjunxit Epim

89쪽

men utrimque Aru Hebraici. aphoritimis

Majmonidis exbibitam, locis Scriptura: unde depromti sunt, confirmatam, es noti, generalibus illustratam. Sed & Archaolo

giam Orientalem, constantem tumCompeia bIheatri Orientatu, de Arabum, Persiarum, Turcarum, Tartarorum, Indorum, Mau-itanorum , Muhammedanorum statu

Politico, Ecclcstallico, Scholastico & Oe conomico et tum Topographia Ecclesiasticis Orientali, quae brevis est Ecclesiae Orien .ltalis secundum Nominum, cogmatum, sedium Patriarchalium, Linguarum, Climatum diversitatem descriptio : eodem tempore publico donavi t. A tque hic finis est eorum operum, quae Heidclbergae ad Cleanthis veluti lucernam elucubravit. Octavo & decimo Martii accepit literas ab Illustri Reipublicae Daventriensis Senatu humanissimas, quibus ille Henrico a Dien,

celcbri Theologo,quem ob fessam aetatem,& interpellantem continuum morbum rU- de donari placuit , successor multis preci bus expetitus est. C ut ille respondit,honori se maximo vocationem eam ad Gyn ma- si uim longo jam tempore decanta cum clo-cere , praerogativam tantam nactum po-blici favoris : Ied & ampleΣurum anahaticis ulnis eam conditionem, nisi obitarent viam

90쪽

patriae, quae jam pridem sui ipsum beneficii

secemur, , tum Serenissimi favor,

inusitatis hactenus ela se indiciis en, tesscens, haud aequo animo laturi, si aliis fidem. quam vel ipsi vel Patriae ob inge ret. Acquievdre justissimae excusaestini Proceres Da ventrienses. Circa idem tem pus Felix Platerus Reipublicae Basileensis Archiater, artis suae peritia famosissimus , Castellis mandata perserens magni Princi pis , Marpurgensi cum Academiae Theolo gis Proses orem conciliare studuit. Sed dc Amsterdamensies & Bremenses privato rum literis ad eum ianuis periculum fecerunt , an spei aliqua facula eum suae schola: usibus vindicandi alluceret. Verum irrita fuere procantium studia. Nam Patriae Proceres non amplius praesentiae ipsius desiderium serentes,gravi timore, ne Schola patria tamdiu ipso orba ta detrimentum pater ur, Serenissimum Electorem enixis precibus rogarunt, ut ei patrioslares repetendi licentiam conced reciementer dignetur. Neque procerum nostrorum desideria longius morari visum Principi, inprimis quia jam praesib essent, quibus eadem, quae Hottingerus cum laude obivit,munera tutb credi possent. Gra

tia igitur discedendi ei facta, simul per li-