Historiae ecclesiasticae Novi Testamenti, Enneas, seu Pars prima. Qua res Christianorum, Judaeorum, Gentilium, Muhammedanorum, iuxta novem, post natum Christum, primorum seculorum seriem, breviter, succinctè & aphoristicè primò proponuntur; ... Autho

91쪽

teras Senatui Tigurino gratias amplissimas professus est, simul Hottingero honorariam Consiliarii Ecclesiastici provinciam domi gerendam, clarum indicium principalis gratiae decrevit & detulit. Paulo aim tb tamen, quam vasa colligeret, improvisus eum catus, ejusque familiam perculit. Nam lue dysenterica civitatem infestam te,amisit I . Augusti Annam Catharinam Elisabethain, quolibet limulachro emendatiorem puellam. Quem equidem casum eo animo pertulit, quo Christiana pietas jubet. Caeterum hieme appetente non disserendum amplius iter ratus, postquam ct Serenissimus Elector Clementiae, qua hactenus eum complexus fuerat; ti Coblegae atque Amici reliqui , quos magno ummero sibi tum affabilitate morum, tum os ficiis conciliaverat , sincerie charitatis Samicitiae perennaturae fidem secerunt, testimoniaque αλυωκα ampli ssima ei certa

tim exhibuerunt; cum familia sua propitio Numine discessit vicesimo octavoOctobris& itinere seliciter confecto. 8. Novembris

Tiguri appulit, publico omnium gaudio &

gratulationibus exceptus. Proceribus Civitatis in Consessu tum Senatus, quem V

cant, minoris, tum Ducentum-Virorum,

tum Ecclesiae & Scholae Praesiidum oretenus

92쪽

e esi a

osop

res,

administratae inter exteros provinciae rationem reddidit. Acquievcre Proceres,&praefata laudatione ei gratias egere, quod rebus tam praeclarE& prospere gestis, &Ecclesiat commoda pro sua virili curaverit, ct Patriae honori consuluerit: simul decreto ei publico nomine praemio simili, quo antehac etiam Uenerandus Brettingerus ex Synodo Dordracena recluX exceptus est. Princeps ei cura fuit studii Theologici in Patria promovendi, atque ita insormandi, ut majores indies progressus studiosi faciant. Disputationes aliaque ejusmodi exercitia, quibus juventus excitetur, &ingenia cognoscantur, frequentiora ut instituerentur posthac , authox exactorque fuit. Sed & Bibliorum Germanicorum secundis quodammodo curis iuxta authenticorum codicum exemplar,sicubi a fontibus versio usitata longe abiverit, limandorum, negotium circa idem tempus Ministris datum est. Distributis operis ille praefult ei Collegio, quo ipsa revisio tentata est, nactus Collegas Viros Clarissimos, Joh. Casparum Waserum, Collegii Carolini Praepositum; Joh. Henricum Zellerum, S. Theologiae Prosessoren; Guillel. mum Siniterum,Collegii Parthenici Epho tum; Joh. Rodolphum Hoismeisterum,

93쪽

Pros larem; Joh. Henricum Ottonem Linguarum Prosessorem ; Guillelmun , Freigium, Collegii Neoparthenici Inspectorem; Joh acobum Schaedlerum, Ecclesiae Abbatissanae Diaconum e cujus collegii ad extremum etiam me factum Stein furto reducem, partem esse placuit. Duravit quinque continuos annos, & quod excurrit. Proinde otium suum ab ordina riis negotiis vacuum fere hoc solo labore occupari occonsumi saepenumero questus est: quanquam non meliori di utiliori damno temporis frontem poni , quam hoc ipso . quo temporis sumtus tam pretioso& sancto labori impenderetur, ultro agnovit. Jucundinima mihi est, eritque illius temporis recordatio, quo quotidie sacro-sancto huic studio ingeniorum nostro rum nervos intendentibus nobis integrum fuit erus φερτηs αξετ' dccollata in commune symbola,sontes tractare , Versiones Oriem tales simul dc Occidentales discutere, Scri

pturas accurata ιβασει contendere,ab

errationum originem indagare, denique nihil prius & antiquius habere, quam ut 'genuinum & Grammaticum Scripturar sensum unanimi omnium consensione Sin timore D Ei firmiter tenere, certoque complςcti possemus. Sed&propositum ei serium

94쪽

evium fuit persuadentes Amplissimis Pim

exibus, uti missis inconsi. um Evangeli. Cis Canionibus, & eorundem pia suffra- Ratione essiciant, qui, publica authoritate α delectis ex singulis Canionibus viris ad

a C idoneis , procuret in Versi Helvetica

tuam fieri potest, accuratissima, commutatius Evangelicorum omnium per Helvetiam usibus destinanda. Ouod consilium a rictum utinam eventu ipso nosceremus: Anno sexagesimo secundo typis tradidit

E eadem Disertationum Theologic Philologi rem irilbergensium. Continentur eo libro dissertationes, de libris Veteris Testamenti supposititiis,Prophetia praesertim Enochi,& Samaritanorum,libro Josuae, in-ddque deducto compendio Theologiae: de

δοκι--οι Abrahami: de Paradiso: de pa-ptisimo: de Melchisedelio , nnexa brevi Apologia contra Jesultam Labbaeum: de causis coenae Dominicae,& Analysi verborum hoc est corpus meum: de Leone Allatio nimiae temeritatis convicto, dc perpetuo Ecclesiarum Latinae & Graecae consensu. Subnexum hisce dissertationibus est compendium Theologiae Judaicae. Eodem anno ipso Ascensionis Dominicae sesto, Rector , leu uti vocant, Scholarch/ creatus est,conspirantibus omnium suifragiis. Eam

dignitatem , quam caeteroquin duorumi

95쪽

annorum spatio definiri leges iubent, susti nuit ad vitae extrema' usque. Quantum in eo fuerit iuvandae Reipublicae literariae studium, quam in indicendis & obeundis conventibus indefessa solertia,&in negotiis expediendis 3lacritas, quam tenera di scipi Letu cura , recentibus adhuc imaginibus quodammodo circumserimus. Ouae causa fuit, quod post decursum spatium&circumactam aliquoties volubili orbe metam honos hic ei, quamvis deprecanti& occupationum molem obtendenti,continuatus fuerin Neque ille,qui quodlibet sibi tormentum in junxit, ne publicis utilitatibus & necessitatibus de esse videretur, gravem se & didicilem praebuit. sequen-J te anno scripsit Bibliothecarium, sive tracta tum de officio Bibliothecarii r de Biblio thecis veteribus & novis toto orbe disper sis in genere, in specie de scriptis &scripto ribus Anglicanis: de regulis in collectione Bibliothecarum observandis r Ratione &modo Bibliothecas tam disiponendi quam dispositas in Catalogos redigendi. Ad jun.cta simul est Bibliotheca Theologieo-Historico- Critica de Theologia Biblica, Patristica &Topica, insertis simul LEonis Africani vitis celebrium quorundam inter Arabes virorum,tam Muhammedanorum,quam Ju- daeorund

96쪽

daeorum & Christianorum ex Manuscriptis αεκδλοις. Porro Bibliothecarii ejusmodi consignandi consilium Hottingero diuisuggesserat Illustris, quem ante lauda- lvi,Baro Boaneburgiu qui continuis pum, bus eum stimulaverat, uti operi huic ma- ιnum quantocrias fieri potest , adnam M. Spem nempe de Hottingero firmam conceperat , illum in hoc Argumenina

decumatum aliquod opus, cui simile nul lacretro .Iaexas vidisset , publico datu lmuri. x Multa lassus est praestitisse in eo genere Ginnerum, Lycosthenem. , Sim larum, Frisium, L mbecium , Sixtum Sed nensem, Possevinum. Claudium Clementem , Voetium, Melerum, Bellarminum Labbarum , Naudaeum, Vossium , Mola, num, Hallosium, Lindium , Alstedium, Hornium, Jonsium . Freimonium, Deirionem , Iacobum Gothosredum, Ludovi- cum Jacobum a S.Carolo, Roccha , aliosque. Caeterum eos vel amplitudine sua, vel brevitate, vel confusione satisfacere negavit. Ab Hottingero autem se expecta xe Encyclopardiam, aut potius Biblioth

cam Omnis generis Scriptorum librorumque Veterum, medii& recentis aevi, cum

Orientalium , tum occidentalium, & sicunde impetrari quiverunt. , Sinensium

97쪽

indicorum, aliorumque tam sacri, quam

profani argumentL Iim as ipsum scripsit vicesima prima Octobris, anni laxa gestam Atque deinceps creberrimis ad eum

datis literis, nunquamdesiit ei aurem Veh-licare, ut omnibus reliquis curis posteri ri loco amandatis huic uni operam omnem industriamque intenderet. Toogitur incentivis it*Hottingero tundendo atque

odio institit pudor , ut si eum salvum oc

honestum vellet, tandem ruptis omnibus

moris Bibliothecae scribendae vacare debuerit. Bibliothecario huic,quem Quadri partituminsignivit, appendit Scholam Ti. gurinorum Carolinam, qua demonstr tum ivst. Scholam Tigurinam Carolo Mnatales suos debere. Atque demonstratio ni huic annexuit tum Bibliothecam Tigrurinam, sive catalogum librorum ante &post Resormationem L Tigurinis sicript rum: tum observationes de C ollegii Caro.

lini origine & progressa, Doctoribus Ecclesiae es Scholia. Eodem anno typis exprimi curavit Modestam sologiam Duceptationi de Eueharistia Soloduri excuta oppossitam: qua solide & perspicub demonstravit,Ecclasiam Tigurinamde Eucharistia j

98쪽

α Scripturae repugnet, & fidei analogiae purae Antiquitati . & sobriae rationi; denique novum, incertum , Scholastic rum dissidiis miserE laceratum di scandali pleni stimum. Apologiae occasionein dedit prolixa commentatio in sextum caput

laohaonis, quod ad stabilimentum Misae S

Transsubstantiationis torquere conatus

est. Patrum interpretationibus obliquo collo raptis innixus,illustris Legatus Gai licus. qui seripti de ea relatis prolixi amilior videri voluit. Neque tamen Author usus libri nomen suum praestri here sust, mit. In quo Concilii Tridentini legem seosoae IV. sancitam & perlatam violare non erovit. quod ipsum ei Hottingerus

iure meritoque exprobravit. Mologiae hinius concinnandae necessitatem ei imposuit publica Procerum authoritas, poliquam vir Doludimus,Johannes Myllerus , Historiae Ecclesiasticae apud nos Professor SEcclesiae Petrinae Minister, qui huic conutroversiae Venerandi senis Stuckii inThe lagica Prosessi one antehac vicarius , im-slicitus fuit, rationes exposivit. ob quas contentionis hujus funem ducere ,nis superiorum mandato. intercedente , grave sibi putet. Circa idem tempus iter suscepit Hottingerus in vicinam Sueviam, publu

99쪽

Ig6 co nomine missus , ut cum Doctore pse dero Lindaviae .de subsidiis adversus Tur

cam , qui tum temporis arma pes Humariam circumt'lit, & omnia circa gravi ti more permiscuit, consilia sociaret. Sequenti anno poli longas integri serme de cennii inducias ad telam Historiae Eccle siasticie pertexendam rediit. Defluxerat antehac filum ad historiam usque Refodimationis, quam nunc demum calente im-lpetu& plenus spei fore ut singulare quid& posteritati m imopere profuturum in publicum proferret, aggressus est. Edidit igitur Historiae Ecclesiasticae tomum sex-Reformationis vero primum, in

tum.

quo Reformationis necessitatem I pro-u mos , gradus ; infitlalium ob corruptum Christianismi statum scandala ;

nec non causas exposuit. Eodem anno

m Germaniam es Belgium gravis negotii c*randi gratia profectionem instituit. GaVisust autem magnopere est, sibi hac occasione opportunitatem adsulgere, tum Veteres per Germaniam & Belgium amicos amplexandi ; tum novos hinc inde sibi conciliandi, & tesseram cum iis literariam communicandi. Et Heidelbergae quidem rediit in amplexus Amicorum vete ris

100쪽

ris notae,Spanhemit,Ludovici Fabricii,B6o Lelmanni, Fausti, Ramspeckii, Floccenti, Salmuthi, aliorum, qui omni genere ossi Ciorum erga ipsum certarunt. Duisburgi Claubergium &Hundium,utrunque nunc Coelitem, stans pede in uno vidit S coluit Vestaliae E ichium, quem Antiquitatum

omnium promum condum si*pe nunc νvit, adivit, & cum ipso amicitiam con traxit. Idem nonnulla Ues liensis Ecclesiael Reformationem concernentia cum eo

ςommunicavit. Rhesae Clivorum Zellerum, suum quondam in Orientalibus studiis discipulum felici ssimum, & multiplicis

eruditionis capacem invisit. Ultrajecti ambabus benevolentiae ulnis obvii S expositi, plenique humanitate eum exceperunt, Sisbertus Voetius, ille maximorum in Ecclesiam Vir metitorum, Andreas Essenius, Bu annus Leusdenius, Graevius, Montanus, alii. Sed &nobilissimam Vir ginem, decimam Musiam, Annam Mariam η Schurman salutavit, cujus bumani. talem,admirabilem eruditionem, & inge rium, omni genere artium liberalium subactu & laevigatum nunquam satis praedicare potuit.L eidae ruit in in amplexus deside ratissimos Golii sui, qui jam dudum totum ipsum tenuit, habuit, possedit; nec