장음표시 사용
131쪽
Liber primus. 89 Asciis Elu aberris. vulgo patria Rufini quondam Praefecti imperij Romani, de quo Claudianus, Iri Runn.
Invadat muros Et ae noti mi dudum Tecta petens. Felicior partu S. Philiberti Abbatis Gemiticesis, quem Helisano territorio ortum,Vico Iulij educatum & aciuibus eius loci in Episcopum expetitum agnoscit eius, itae Autor. CAp. XIX.
R IN A M Aquitaniam, & clariores eius populos, pro ratione Notitiae profnciarum exegi-- mus, plures Caesar & Plinius enumerant, quos hodiernis componere,& suis locis collocare valde dis-ficile est. Nec mirum: plures Aquitaniae gentes exiguas& obscuras esse ait Strabo,quae tot statum obductis te-Lib. nebris iacile nos effugiunt, cum ipsae sui nominis obscuritate latuerint. Ub id Aquitanicorum censum qu
lis a Caesare & Plinio positus est exscribendum duxi, ut Lector iudicio & diligentia sua quae nobis desunt suppleri: Hae audita pugna cinquit Caesar postquam rom liladuersus Sotiates a Crata seliciter gestam explicuit maximapars Aquitaniae sese Crasso dedidit,obsidesque ultra m
quo in numero fuerunt Tarbe Bigerriones, Preciani, Vcates, Tarusates, Elusates, Garices, Austo Garumn Sibuti ter, Cocosate que, paucae ultimae nationes ami tempore confise , quod hyemssuborat id facere neglexerunt. EtPlinius: Aqui- Lib. nicae ait sunt Ambitatri, agnutes, Pictonei,Santones liberi
132쪽
9 o Rerum Aquitanicarum, Sesignaui, Bituriges cognomine Vbisti lege Vibita.
uitani unde nomenprouincia,Seriboniates,mox in oppidum contributi Couenae,Begerri,Tarbeli, Gatuor drant,cicostes Sexsignani,Venami,snobrifates, Belendi, Sisus Pyrenam,
in raque Monesi, Ofquirites montani , Sibyllates , Camponi, Bercorcates, Bipedimui, Sassumini, Veliares, Tornates, Confranni, Ausci, Elusates Sottiates, quidates, Campestres, Successes, Latusiates, Basabocates, Vasci, Sennates Cambol ctri, Agesinates PQAnibus iuncti hinc Bituriges liberi qui cu bi appellantur,dein Lemovices, Arverni liber Gabales, rursus Narbesnensi prouinciae contermini Rutheni , Cadurci, Antobroges, rneque amne discreti a Tolosanis Petro rari, lege, Nitiobriges Tarpe amne discreti a Tolosanis, Petrogori, ut pridem restituit Iosephus Scaliger in Ausolitum. CAP. XX.
Aquitania montes Pyre m. Alpes pro P3re
v IT A NI AE & Hispaniae limes mons Pyrenaeus , cuius & pars qua Galliam spectat Anuitaniae conu:buitur ; unde Plinius in Aquitania locat,&saltum Pyrenaeum , quo non uniuersum Pyrenaeum intelligit, sed eam partem, quam nostri vocant, o Augustiaeuo Pyrenaei latus Hispanicum arboribus opacum fuit,Gallicum
133쪽
Liber primus. si ἰβhυκον πλευρον , ευδενδεον εοπα Δῖαπης άειθαλους. γ θ κελτκον ιλόν . Ipsius Pyrenes Hi pania cum latui arborum diues est, m omnis geηeris i luam habet, perpetuo virentem , Gallicum latus nudum est: sed res in contrarium hodie versa est; nam Pyrene, qua Galliam spectat, arborum seracissima , qua Hispaniam spe lib'''''
t,ciscetum & infelix splum. Alpes pro Pyrenaeis sae
pius accepere veteres. Ausonius, Pauluno, si Nunc tibi trans Alpes,stmarmoream Pyrenen.& alio loco cum eundem Paulinum ab Iberis reuocat. Εp.is. Vertisti Pauline tuos dulcissime mores Vasionis hocsaltus ninguida Pyrenaei Hospitia, o nostrifacit hoc obliuio coeli. Trois egens deserta colat,tac sique pererret Alpinis connexa iugis& Prudentius Poeta Hispanus. Nos Vasio Hiberus diuidit
Binis remotos Alpibus. Trans Cottanorum roga Trans Pyrenas ninguidos.
& eos secutus Fortunatus ad Galaictorium Comitem Burdegalensem. Lib.Ioc.2sCantaber ut timeat, Vasco vagus arma pavescat Atique Ioreneae Hierat Alpis Ucm. Idemque alio loco. Inde Oreuaeδ per nubes transilit Alpes. Etiam Gellius ipse Hispanos Pyrenaeum accolentes Alpinos vocitauit ex Catone et Nam cum de Hispanis Ab Lib. i. c.rripinis scriberet, qui circa Ibcrum colunt verba haec posivit. Ge- . benna mons Caesari,Cebenna Plinio, Cem mcnus Sir
134쪽
9a - Rerum Aquitanicarum, si ibo strabo, Plinius & alij,& Arvernos ab Helvii, Plin. tib 3 discludit ut scribit ipse Caesar,etiam Aquitania Cebe
c iri narum partem attingit. Aulonius,
debesLGab lateri quepremunt Aquitanica rura Cebennae. In Tolosa. Ninguida renes , in pinea Cebennarum Inter Aquitanas gentes, oe nomen Iberum. Hos montes celebrat Lucanus, -- 'a montibus arduaseummis Gens bditat cana pendentes rupe Gebennas. Cebennarum pars Losera mons altissimus in sinibus Lib. it. e i Gabalorum,casei laude celebris.Plinius laus caVeo Romae, Niomnium gentium bona caminus iudicantur,eprouinci s Nom usis praecipua Leserae , Gabali que pagis . ex eo Tar-
In propept. nis Oritur. Sidonius, - Hinc te Lesera Caucasium Scytharum
Vincens aspiciet, cituque Tarnis Limoseum,mbolidosapore pressum Piscemperspicua gerens in unda. vulgo In eodem pago est mons Memmatensis nobilis secessu S. Priuati, olim Gabalorum Episcopi.
Ub x ς 3 Gregorius Turonensis: autem Alamannis in
Ganias Sanctus Privatus Gaballitanae urbii Disicopus , in crypta Memmatensis montis ubi ieiuniis, orationibusque vacabat Aquitaniam illustrant etiam Arverni montes, pabuli dote laudatissimi, Alpes Aruernas dixit For- h- ς 7 tunatus, de Gregorio Turonensi loquζn , Lumen ab Arvernis veniens feliciter aruis Alpibus ex iliis , properans mons alsior ipsis. Li' p Et Sidonius Aruemus. His quid e regionis nos cu'mate loquar, mundus incanduis,glacies Alpina deletur. Inter
135쪽
Liber primus. - 93 eos imprimis celebrantur Mons .cor,h quo duplici sente L si
delabitur Dordonia amnis amoenissimus, &piscosissimus; Aymoinus Monachus . Dordonia etiam qui ex monte, qui Dor dicitur est in finibus Arvernorum duobusficaturiens iasontibus, quorum uni nomen est Dor , alteri Donia, qui baud procul a monte imo coniunguntur. & Greon mons altissi Lib. i. e. i. mus: Odo Cluniacensis auctor vitae D. Geraldi Aureliacensis Comitis apud Arvernos: Nam cum Modus eius
esset 'sibomia oe deincepa latifundia ipsius ita sibisuccederent
ut usique ad montem magnum Greonem posset in eundo re-
. Hunis in propriis mansitare capellis. CAp. XXI. Nobiliora Aquitania flumina. Garumna. Tamnis. Auario. Oltus. Triobris. Dordonia alias Duranius. Aurigera, b ircius. Aturrus. Carant onus multumus. Ligeris Toluera. Elaver. Vigenna, Clanus.
ALLIA uniuersa fluminum & aquarum copia abundat, quae singularem amoenitatem, simulque ubertatem ei conciliant.Vnus e multis Seneca. At contra constat Germaniam , GalliamqMν γ Lib. . in proximὸ ab hisItaliam abundare rivis o fluminibus,quia coelo 2 φ' humido utuntur,stne aestas quidem imbribus caret. Maxime Aquitania,fluminum & aquarum dote adeo antistat c
teris Galliae regionibus,ut Isidoro,Papiae, Aymoino &alijs Aquitania dicta fuerit ab aquis : Nobiliora Aquitaniae flumina sunt haec,Garumna,is ex Pyrenaeo oritur, V. Eliam scilicetAurae saltu: Tolosam primum adluit. Ausonius
136쪽
Perque titvspulchro praelabitur amue Garumna.
cit u Inde iginnum, & Bur legatam nobilissimas Aquitaniae r/, 'Σ rbes periabitur, hinc aestuosus & maiorum nauium,. patiens in Aquitanicum sinum fertur. Mela: Garumna di ek ex Pyrenaeo monte Mamus, nisi cum hyberno imbre,auisolutis nivibus intumuit diu vadosus, in vix nauigabilis fertur ; at ubi obvius Oceani exaestuantibus accessibus adauctus est, isdemque retro remeantibus suas illiu que aquas agi aliquantumpleuior, quanto magis procedit, eo latior sit: ad postremum magni freti milis, nec maiora tantum nauigia tolerat i verum etiam mare pelagi sevientis exsurgens iactat nauigantes atrociter, utique si alio ventus , alio unda praecipitat. AEthicus : Fluvius Garumna nascitur in campis Aquitaniae, currit millia cc vi I. insiuit Oceano occidentali. Tria potissimum
tribus auctas fluminibus e suit inter Bituriges Iscos in Santonrs. Hi tres fluuij sunt Tarnis, Olda,quem conturbato' nomine Lodam vocant,& Duranius, siue Dordonia: his auctus alueum lath pandit. Ausonius, Emeritaeque amnes, lataeque fluenta Garumnae. & ante Tibullus, Testis Arar, Rhodanu ue celer, magnu que Garumna. 5 8 c. a. Vndo .non immerito AEthicus Garumnam ponit inter Oceani occidentalis flumina ; & fluminumi. ii prinςi innat Fortunatus, de Leontio Burdcgalensi loquens γInferiora velutsunt flumina cuncta Garum , Non aliter το&iIubiacet omnis apex.
137쪽
Clim vergit in Oceanum, vehementem aestum patitur. Claudianus, Go que rigat retro perniciis unda Garumme, Oceani pleno quoties impellitur aestu. Hinc Sidonius Garumnae fuenta, refluentia dixit , ubi confluentes Durani, & Garumnae carmine depingit, L .' At cum submotus lunaribus incrementis Ipse Garumna uos in dorsa recolligit Uus Praecipiti foctu raptim redit, atque videtur Insontήm iam non remus ,sed defluus ire.
Idcirco aequoream vocavit Ausonius, . Equoreae te commendabo Garum . . L lIdemque alio loco, . Equoream liqui te propter amice Garum M. Garumna nomen retinet a fonte usque Burdegatam Vol a. e.ri
Frosiaeso,ad Blauiani Castrum Scaligero,inde Giroi innot.Gil da, siue Girona, quod aestu maris impellente in se recurrat, & velut in gyrum volvatur. Gerunnam dixit Guillelmus Brito, Cum post retrofluum pelago crescente Gerunnam Garumna Caesari veteris Aquitaniae terminus , sed 'quo auctior facta usque ad Ligerim ,& diuisam prima, secundam,&tertiam, quae Nouempopulania dicta est,' tandEmque Vasconia, tertiae Aquitaniae, seu Vasconiae terminus fuit Garumna: unde in vita Ludovici Pq,G rumna fluuius Vasconum & Aquitanorum conterna,
nus dicitur. A Garumna flumine Caesari Garumni dicti Lib. 1 populi huiusce fluminis accolae. vulgo,ismus deRisiere. Tarnis fluuius e Logera monte Gabalorum oritur. Sidonius, v. Hinc te Lesera Caucasum Sotiarum . In prompt
138쪽
Vincens aseiciet,citu que Tarnis Lissum solidosaporepressum Pisicem perspicua gerens inunda. Per Aquitaniae, & Narbonensis fines decurrit in G,
rumnam , unde Nitiobriges Tarne amne discretosa Lib. e.19. Tolosanis agnoscit Plinius. Maris commercio per G - .a rumnam potitur facili descensu & ascensi. Ausonius de
Soli sali commercio Aratia Phaseelis, Lintribus, statis, rate
Tamim in Garumnam permeat. In Mosella. Auriferum amnem idem decantat, quod auri ramenta deserat.
Auriferum postponet Gallia memAuario amnis e Rutenis ortus in Tarnim essuit: in vita M S. D. Antonani: AT arno per Auarionis Eueum. Au γλ ς ' rionus,in vita S. Gersdi Aureliacenss Comitis. FAuio qui Avarianus dicitur. & paulo post , In spatioso fumine τι Auarionus est. Auerio in vitas. Amandi Rutenensis. Ob tus amnis Olitis Theodulpho Aurelianensi, in Elancho fluminum,quae erant sub ditione Caroli Magni.hur, Atax, Gabarus, Olitis, Arar. Oltis in vita S. Desiderij Cadurcensis Episcopi. vulgo Olt, siue Lot. eundem putauit Sauaro, quem Sidonius Catin. s. Clitim vocat,sed plerique agentiuntur P. Mastanto qui Clanum Pictonum esse maluit, vulgo Ie Clain. Oltus εirides o. Cabalis delapsus Mimate oppidum adluit, Cadurcos 2- ' cingens peninsulam efficit, tandemque ad Eguillonum Garumnae committitur. Triobris amnis E iugis Gabalorum defluens per Rutenos Olio insertur,de quo
139쪽
Flauum crastinus ab icis. Triobrem, N: .
Tum terrum Gabal. m satu nivosam. Dordonia fluuius amoenissimus,& piscosissimus , Huic
nomen & origo ex monteDor apud Arvernos. Aymoinus Monachus: Dordonia qui ex monte qui Dor dicitur, est ius vibus Arvernorum duobus scaturiens sontibus, quorum . . uni nomen est Dor,an Donia, qui haud procul monte ipse comiunguntur, in Garumnam influit Duranus Ausonio, uisci . Concede gelido Duram de monte volutus.& Sidonio,
gaeis euruata Duravim cole su μ in Burgo. Doronia, vel si mauis, Dorononia Gregorio Turo-P. ιLeontil. nensi: Itaque exercitus ad Dorouoniam fluuium accedens prinsolari coepit: vulgo Dordonia, Aymoinus Floriacen 1 b. ,.sis e Dordoniae , seu Garannae quarum Aquitauia insignitur fluentis. Ad Burgum Castrum Garumna excipitur, emque unus ex tribus nobilissimis fluuijs, quibus Garumnam augeri scribit Strabo. Totum illum tractum qui patet inter Garumnam & Duranum indigenae vocantis Pavs 2'entre deux mers, ob molem aquarum .' sic &Padus, qua in septem flumina ducitur, septem maria dictus sacere,teste Plinio. Aurigera amnis e Pyrcnaeo ex- ς oriens, per Fuxenses Garumnae miscetur, haud procul Tolosa, amnis piscosissimus& ramentis tauri diues , ut exploratum est ,& ipse Helias Apamientis testatui, unde nomen,Vernacule Larige. AEgircius amnis e Pyrenaeis Comit. profluens Auscium & Lactoram urbes Nouempopul niae lustrat, & in Garumnam desertur. Hunc carmine celebrat Fortunatus, quod inscribitur de aegircio fiu- δε mine,
140쪽
taui tibi forte minor fuerat generose Garumna 'Si non exiguas alter haberet arum. FaGulam intras, sed hunc tua regna refraenara Gallici Euphrates lusuis, iste latet. Gertanum vocat Autor vitae D. Saturnini, vulgo Gera Murrus fluuius oritur e saltu Pyrenaeo, & per Tarbel- De gumin. los in Oceanum exit. Vibius Sequeste Atyr Tarbellae Plida s. i. cisitatis Aquitania in Oceanum fuit. & Ausonius, Tum profugum in terris per quas erumpit Aturrus Tarbellique suror perstrepit Oceani.' η' μ'' Inde Tarbellius Aturrus vocatur Ausonio, lasanumque ruens persaxa rotantia late Iu mare purpureum, dominae tamen ante Moelia Numine adorato Tarbellius ibit Aturrus. Atyr Vibio Sequestro, ut tam obseruatum, & Lucano, Lib. t ex emendatione Iosephi Scallueri.
son. Ie.2.c.1 Et ripas Apri quem littore curua
Molliter admissum claudit Tarbellicus Ancon. vulgo criour. Carantonus fluuius amoenissimus e PL ctonibus ortus per Engolisinam,& Santonuia a in Ocea'
In Mosella. num exoneratur. De quo Ausonius, Santonico refluus non ipse Carantonus aestu. κοινεντευς Ptolemaeo. vulgo la Charente. Vultumus a
nis fontem petit e Pictonibus,per Santones labitur in Carantonum , praeterfluit Ingeriacum oppidum. Vul- tona, seu Vultdiana in libello de Reuelatione capitis S. Ioannis Baptistae: Isdem Rex Pipinus tunc morabatur in reseritoris Aniense versutilum Vulionae, in Palam qui vocatur geriacus inter medias ei Picta rum, ac Xantonicae. &alio loco: Iamque propinquantes ad locum quo tendebantsu perfluuium Uultonnae ad Palatium nomine Engeriacum per