Prisca Roma in medicos suos haud iniqua

41쪽

36 - -

rasque, sino ex omnibus liberalissimas, ut medicinam, decreta sua non solum praecepta habere iudicat. U Cic ERo de artificiis liberalibus et sordidis disquirens, ad haec opificia refert et artes

voluptatum ministras, ad honestas vero, quibus prudentia maior ines et non mediocris utilitas, ut medicinam et architecturam. Arctior est artium, quae liberales vulgo et propedeuticae Vocantur, numerus, quam ut artes statim illiberales dicas, quae , eo non eOmprehenduntur. Bene Isi Do Rus mota quaestione; cur in viiugari numero artium liberalium medicina non fit, quia, inquit, omnes sub se comprehendit. h) Qti id ad haec C. MIDDLETON prouocat ad iurisconsititos, qui a studiis liberalibus medicinam duni inguunt. Nam decuriones salaria decreuisse leguntur vel ob liberalem artem vel medicinam. Sic ab oneribus variis excupiuntur liberalium stu)i oriun antistites, et qui medendi cura sunguntur. c) Discrimen video nominis non meriti. Quis credat gradu dignitatis differre, qui gradu beneficiorum coniunguntur 3 Agnoscit, necessariam medicinam esse, et cum liberalibus ideo artibus eadem priuilegia et immunitates consecutam. Sed quid

non Q Ep. v. Θ- T. V. p. Ista. RQ De osse. L. I. c. a. Tol. T. p. I . Opponit C. Dion, humi.les etiam artes, quibuS propter Vitae sortem conueniunt, adferre laudem, et probrosis tanquam honestas opponi in defenf. . conis . a n)m. p. 32. Id, quidquid suci est, tibii cadit in Cicero jem qui nullas res propius accedere ad Deum dixit, quam salutein dando hominibus f Origin. L. T. c. U. artes liberaIes ait singulares continere caussas medicinam. uniuersias , cognitas illas medico esse debere. 'Alterum L. IT. de decret. ab orae. facienis. Alterum: L. I deco . est de et . decari . Use Vero ICtus caussas communium priuilegiorum

notat, ut facilius nempe illis studiis instruant alios. 'L. III. coae I eo. f. de med. et pro f

42쪽

hon in ipsa illa necessitate veri honoris ae decoris 3 Sit philosophia, inquit QV i NT ILI ANus, vi res summa, ad paucos perti Iret, sit eloquentia res admirabilis , non pluribus prodest quam

nocet, sola medicina est, qua opus omnibus, nulla tam necessaria omni generi humano quam medicina. IvL1ANus e dixit artem hominibus salutiferam , quam merito Philosophi praedicauerint coelo delapsam. Adiiciam inter haec testimonia, quae sub primis Caesarum seculis medicis eximie. fauent, verba L

CIANI: medendi ars quanto est honoratior vitaeque conducibilia, tanto conuenit esse liberiores, qui eam exercent, et

iustum est , ut ars in exercendi facultate aliquod priuilegium habeat , nec cogatur, nec imperio subiiciaturres sacra, Deorum doctrina, sapientum hominum studium. finNeque vero inficior it Iam laudem ad medicos Graecos Romae degentes maxime pertinuisse, idque iam eo tempore, quo totam medicinam seruilem esse credebatur. Ab obitu qui medicis non fauit, ad ortum Caesaris, qui iis ius diuitatis adseruit, quadraginta circiter annorum interuallum est, opto Graeci rfacilis in urbem accessus fuit, nec lucri et honoris parum. Vnum hic nominabo As CLEPIADEΜ Bythmium, virum ingenuum et ex rhetore medicum, qui gratiam, qua in chagathi duriorem methodum excidit, sua mitiori, quae cito tuto et iucunde mederi docuit, facile recuperauit, ut in tanta funa non esset,d Dectimae. 2G. EA. mpis. p. so Contendunt orator, medicit philosophus, quis magis prosit civitati8. e I v. Goth r. a. . L. Iri codo Theoae de meae et prj- p-

43쪽

esset, cur Mithridami per legatos et inter splendida munera ad se inuitanti aures praeberet. g) Scribonius Laargus h) maximum medicinae auetarem, luleius o inter ceteros medicos, si Hippocratem excipis, principem dixit, ipse Cicerρ eo amico et iv dieo usum se esse scribit. Is

8. Romanos othhino sero in illa Graecorum, qui hunc eampum occuparunt, affluentia res medicas attigisse, et vix ante Caesarum ortum, facile largior. Nam qui ipsum huc referunt Virgilium, a)quem Tib. Cl. Donatus scribit praeter litteras graecas et latinas omni cura o1tinique studio indulsisse medicinae et mathematicae, lino Ciceronem, Piem C. Barthim h haud dubitat inter medicosi 1 merare, Vinum indillsit etiam meracius, grata balnea, ambulationes, frictiones, gestationes et iactatum in suspensis lectulis pro somno alliciendo, damnans contra emetica et purgantia, tanquam stomacho inimica.. Plinius ait faueritibus cunctis uniuersutia prope genus humanum in se circumegisse, noli alio modo, quam si coelo emis iis aduenis

Seruio commendat, Dior eo, inquit, medico valde familia; iter, eiusque cum consuetudo mihi iucNNda fuit, cum ars etiam, quum sum experrus in valetudine meorum, in qua mili tum ' scientia eum etiam si delitate beniuosentiaque salissedit. Di s. famiI XX.L. VIII. UOL III. p.Jδa. Fuit quoque Craterus Ciceronis aeuotam celebris medicus, Ut nomen eius pro magno medico sumeretur, velut apud Horrit, L. Infe i. i. ni f. t. III. ε' .0 In sita P. Virgilii Maronis p. a. Medica quaedam ex eo excerpsit TiraqueEus ae inobis. c. ii. .at . Thom. Ibosin. e poetis me . H Aduers. L. 3δ. c.I ritiam aliquam anatomes colligunt ex L. II.

44쪽

numerare, vix attendunt, de viris nos loqui in exercitio artis versatis, non aliquo, ut variae eruditionis, ita medicae, colore tinctis. Solam hanc artium Graecarum, testatur de inedicina Plinius, nondum exercere Romanam grauitatem. c Addit in tanto friu-etu: ut hanc grauitatem intelligas ineram esse nee sine probro cunctationem, quae vehiti cultu.suo 'reliquas artes diu satis, ita hinic in tanto fri ictu etiam diutius destituit. Subiicit tamen, ne

id sine omni limite dixisse videatur , pauci simos sit tritium eatri attigisse, quin et hos statim ad Graecos transfugas fuisse. Paucis

simi sine dubio erant cum Graecis coiDparati , his vero vetericultu et ipsi lingua, in qua res maxit ni in medicina moinenti scriptae erant, maior sine dubio doctrinae auctoritas fuit, ut Latinos homines non mod' praecepta artis a Graecis petere opor

. o Vs. Nat. L. . e. r. Haec verba C. Mi leton l. c. p. pro more exaggerat: adeo Romae ars cum dedecore iacuit, ut solam eam Graecarum artium grauitate sua indignam iudicaret. Rursus p. aa. exclamat: infimus quisque grauitate sua indignam iudicauit. Quam indignum docto viro est, etiam quod fanum stimstim habet, temere exulcer relu De quibus passim varia. Cossunt, quem vidit ipse, seculi siti ingeniosistinuim medicum Celsus adpellat L. I. praef. De Arruntio mellico Domitiani, forte illius, quem Plinius habet, filio vel nepote scribis Keine sus in D. b. ad Rupert p. lapidem

eius sistit Cl. XI. Infor I. In Rubriorum nummis angilem cor spicuum Deae salutis signum, pro monumento familiae, laudem medicinae sibi vindicastis, Rich. I ad inor. aunire. Hurυ. p. t L et miratur, Putinum ac Man, inter caussas longe petitas, quas pro explicandis nummis illis attulerunt; illam omisisse artistiae tam honorifieam Rodit Mi letou et maiiiiii l. c.

p. 7a. viros illos seritos familiarum fuisse, a qitibus nonisii sesse

45쪽

teret, sed et linguam Graecorum magis sibi familiarem reddere, quin et in ea scribere, quod transiugarum nomen peperit. Recei set autem ipse Plinius celeberrimos medicos, Ca os, Calpetanos, runtios, Zibutios, Rubios, ab ex insignibus familiis, ut Mars gnatus probare cum aliis nititur, e) ortos et Principum valetudini, quod ibidem Plinius docet, inter magnos reditus praefectos ;ducena enim et quinquagena sestertia annuam eorum mercedetustisse, Stertinium vero imputasse principibus, hoc est, haberi beneficii loco voluisse , quod quingenis annuis contentus esset, cui in urbe fuissent numeratis domibus si cena. D Merces profecto non seruilis sed artis merita liberali pretio aestimansi Fuerunt alii magnae fana e medici, statim sub ortu Caesarum, ut Aemilius Macer, Mem ad Aemiliam gentem Heiussus D refert, magnus Virgilii et Nasonis amicus, i poeta et medicus. Fuerunt Iuliiis Bassus, qui sub Augusto vixit, et amicus eius Sextus Niger, in cuius scriptis multa hausit Dioscorides. k Et quomodo illum Romanorum Hippocratem medicorum Ciceronem, Aur. Cornet. Celsum

jD Gil. Bu eos de oe p., illa ducena et quinquagena sestertia, seu

quod idem est , Moooo. sestertiuna ad 62so aureos reducit. Hamauino sinit asot o librae monetae gallice ad i. c. Plinii. gra Illa quingena Haxi ino sunt soooci illa sexcena 6o'oo librae. Rich. Meau I. c. p. 1 F. priorem summam superare ait ter mille et sexcetitas libras monetae Anglicae. Par fratri Sterlinii merces a Clauctio Caesare fuit. Census quanquam exhausti Neapoli operibus e ornata haeredi reliquere trecenties euntena millia sestertium, id est, ex Harduini calaido 3Ooopoo librae. V. Plin. l. c. h) Ad Ouid. L. I e. x Pont. D. IL U. LD Amicitiam cium Virgilio Seruius probat ex Eclog. U. I, ubi Menalcas Virgilii , Mopsus Aemil. Macrum notat. Λmicitia cum Jone patet ex huius L. IT. trilis. U. X. v. ubi eum Vocataeuo grandiorem , floruit enim ineunte principatu Anguilli. Ceterum

46쪽

Celsum omittam, quem Columella IJ inter Celeberrimos aetatis stiae auctores refert, natum, ut Clericus m) si spicati ir, sub Augusti, scribentem sub Tiberio. Addo Scribonium Largam, qui sub Claudio sortiit, Messalinae ut viventis adhuc meminit, n) discipulum Ve Iii Valentis medici , ipso Messalinae adulterio nobilitati. Occurrunt, si longius progredis Dur , su. Serenus Sana monicur, quem sub Sellero florentem Macrobius do fluin seculosito virum vocat, o) et Lal. Ah ontus Valentiniani archiater, cuius quoque filius Decius Ausonius poeta a Langio et Tiraquesio inter medicos refertur. p)' Nec copia solum medicorum Romanorum est, quos ala aliis plenius recensitos dubitare vix possas ingenuos Disse, sed et artem principes Romauorum amplexi sunt. Ne de Claudio dicam, qui argumentum publico edicto dignum censuit, docere omnes, ad viperae in orsum nihil aeque facere quam taxi arboris succuin, alii nos I defuerunt, qui acutius quid commodi culta ars promitteret, inspeXerunt. Adriantinx Graeculum dictum esse, quod disciplinain Atheniensium, up llam medendi, coluerit, et saepe bis vel tex de die ad aegros ac uerit. 1 Cer-

Ceterum alius est, qui eius nomine hodie extat, liber, illatis ta n men pristi Macri fragmentis. F) Id notat Salma sius in prole sm. hoi non. 'L iatris. p. s.

I) v. de re pus c. L. I. c. r. et L. III, C. I7.no Hi l. med. P. II. L. V. S. a. c. . M Patet ex Comp. co, de Valente praeceptore ex os . y . uitius ve ro cum Me s utina adulterium ex Tucit. annal. L. XI. c. si. Plin. . H. M. L. H. c. r. p. m.

H Saturn. L. II. c. ia. p. m.3b . Fuit hoc nomi ne pater et filius. Dubites, Vtrius 'poema sit, quod hodie exstat sub titulo, de praecepta fastidea rima. Fere omnes tribuunt auctores patri, IM; gogue filio in epis . in Sep. Sammonio. ais Uulp. p. 16o. V precer dieitur praefectus Isinici et Valentiniani senioris archiater aprici Geph. Io. Volsitui de philos. c. ia. HIr. Multum se profuisse ex illius libris fatetur Marcelitis in praef. L. de mediis. Filius etiam, cuius carmina exstant, ob artem Paeonius dictus est, da quo vide Io. Langit L. I. meae ep. 79. et TipaqueP. de Nobil. c. ys. p. a δ. G Sueton. Di Uit. Cinnae are suem e. i . Res fere ridicula, cum taxus succi tam inops sit. Plinius H. N. L. XUL c. is. taxum describit virentem minus gracilem tristem diram ac nullo succo, baciis vero lethalem, in Hispania praecipue., o Am et Rictoris Elisom. c. I . p. m. aea. confer Sym tim . in vin

47쪽

te sub primo Imperatorum ortu asseri magis et in tutum collo 'ari dignitas medicoruiri coepit. Post Iul. Caesarem, quem omnibus medicis ius ciuitatis tribuisse vidimus, Augustus Antonio Musae, cuius opera ex ancipiti morbo conualuit, pecuniae multum , ius aurei annuli et immunitatem dedit, hanc quoque omnibus eam artem in posterum exercentibus. o Confirmata haec immunitas est, quae a tutela liberauit, a recipiendis hospitibus, a militia, avectigalibus tributisque pendendis, et extensa ad sitos coniugesque edictis Adriani, aliorumque. Alexander Seuertis annonas et salaria ex publico medicis concessit, t) locupletius

omnia Constant in s. silianus, Honorius, Theodosius confirnaar ivit. u' Inter tot beneficia non poterant non oblitterari magis.notae serui, tutis. Docent ins iptiones, prima ciuitatis munera multos medicos gessisse,ae) docet nomen stipendiorum, cum seruori uia peculium esset, nomen coniugum, cum s eruoruni contubernales diverentur, ius

patronatus, et quod ipsi medici seruus et libertos haberent, Jaaee non nisi ingenuorum esse. Dispensari a tutela, res non est, de qua quaestio in seruum cadit. Et quantum archiatrorum dignitas eminuit i At praei uerunt multi, hunc campum longe plenius emensi, ut par uim nobis spicilegium sufficiat, ex quo constare possit, non iniquam in medicos Romam fuisse, imo nec in ipsos seruos, quos

fere ceteris omnibus cariores habuit.

o Diom. Cassi. H. h. L. D. M. Reimar. p. 72s. His addit Suetonius statuam collato aere ii ixta signium Ae sic lapii a popillo positam, iuvit. Aug. c. m. De iitre annuli aurei medicis dato, v. B. Brisbn.

6 Ael. Lampria. in Ala H Seuer. c. a. Medicus hib eo unus Palatinus

salarium accepit, ceteri omnes annonas binas aut ternas.

gium 6o virorum Aesculapii et frieae 1 olicis legibus sancitum ex antiquo marmore Sponius illustrat. Misceu, erudit. avt. p. I a