장음표시 사용
31쪽
16 HIs TORIARUM . temperari posse, quae nunquam durae dissicilesque
poris conjuratio- VIdeantur ovium liberalitate Regnum amplissimum mi initia in v- obtinenti. Scelus meditantibus opportunus aderat
Carolus, lan:diu sterili su tuS coniugio, e t pariter languidoque ob nimiam intemperantiam . corpore. Nam cum proximus regnando foret Iacobus frater Eboracensium Dux, qui paulo ante ejurata haeresi in Catholicas partes transgressus , omnium a vera Fide aberrantium animos ictu gravi molestissimoque perculerat ; percommode iis ad res novandas non quaesita sed oblata occasio videbatur. Itaque jucundius arrepta , consociatoque , veluti in communi periculo , cum Episcopianis studio enitendum decrevere, ut omnem Jacobo adimerent spem Regni adeundi . Cuinam vero deserendum esset cogitantibus occurrebant Oilhelmus Arausionensium Princeps , cui nupserat Maria D odo Rege cogita. cis Eboracensis maior aetate filia ; de susceptus Ca- rolo extra matrimonium Monumethiae Dux; qui,ut
pote Regi proximi, aliqua juris specie flagitiun
contegerent, clientelis munirent. Data seorsum utrique spes, ut dum suam quisque fovet, alacrius in commune consulat . Certior tamen
wψψ ..is... ArgusiQΠςnsi proponebatur, quippe quam aleret ae Monumeιb speratum ob ejus auctoritatem Batavorum praesi- sed ejHιον ob, rivm ' Μ numellitum opem quoque in ArausioMusi. suam Oilhelmo detulisse, non moderatione anumi , quod eventus docuit, sed sagacitate; quaerentem scilicet, dum adhuc incerta , quo inclinarent , Di siligod by Comic
32쪽
To. I. L I B. Ι. ITrent , Populorum studia , aut AEmuli gratia
praeoccupare si cedendum sbi foret; aut illum ea fraude incautum reddere, si audendum. Quae tunc sententia fuerit Arausionensi, ignotum . Propius abest a vero, ex eventu certius consilium initurum, nihil modo secum animo constituisse ; cum praesertim ingentia facinora , si repente se offerant, magnitudine sua mentem opprimant. Id nemo dubitare potest, tunc primum obversatam illi ante oculos fuisse Regni potiundi speciem nec difficilem nec remotam ; cui deinde omnem adjecisse curam ὁ ratum prudentis esse, ignotae fortunae haud se permittere ; ignavi , oblatam ac prope iacertam non tenere. Et sane Eboracensis hanc sibi orituram ex Genero tempestatem jam tum longe prospexerat animo, praedixeratque suae veluti gnarus calamitatis, cum suam, se invito ac diu repugnante, majorem filiam Carolus UUilhelmo dei ponderat , arbitratus regalium nuptiarum Vinculo obligaturum eum sibi ; ejusque deinceps auctoritate Batavos a Praesbyterianorum consiliis divulsurum ; qui religionis similitudine aucupantes illorum gratiam, parum sibi, ea freti, ab Rege timendum esse arbitrabantur . Quae dum arcanis sermonibus agitantur , reique nioliendae omnium princeps navat operam Antonius Astilius Cooperus Shasesburii Comes , qui adversus regiam potcstatem eo graviores susceperat inimicitias, quo pridem summis eam viribus tutatus fuerat ἱ mutav Tom. I. C ratque
timuit Eboracen sis. Invitus p Inde maiore nata sua filiam nuptui dedit a Shisburii comes turbanda Reia publica auctor a
33쪽
easionem prabet. Regi defert, a ca tholicis in eum fuisse coniuratam σ qηarea qua spe , quo ora dine , quibus vi. rim .
18 HIs TORIARUM ratque sententiam , indignatus , ab ipso Carolo jura deseri re confringi sua ; ut olim fidei, nunc
irae immodicus ; res accidit, quae maturandae con-jurationi viam stravit . Titus Oatius Anglus obscuri generis , nec alio quam hujus infamiae nomine Posteritati commendatus, ab Haeresi, quam Parentum praejudiciis hauserat, in veram Fidem traductus , ex illaque in errorem postliminio redux , Carolum certiorem reddidit, in vulgus etiam homini in dissipavit , conjurari in Regis Caput , Romanae devotum Religioni, ut festinata successione ad Imperii gubernaculum accederet Ebor censis ε, simul vero uno die , unoque tempore quidquid ab eadem Religione discrepantium Anis glorum eΓt, caedendum immolandumque. Imp ratos , suique negligentes, a paucioribus neci dari , nec dissicile nec novum . Caeterum' reliquiis absumendis illico affuturas biscentum armatorum
millium Copias, Pontificis Maximi , Galliarum, Hispaniarumque Regum , Eboracensis , Catholicorum Britanniae Procerum , ipsius quoque regiae Conjugis pecunia atque auctoritate undecumque collectas ; quibus ad rem strenue gerendam vires audaciamque praebitura est data ab summo Sacrorum Principe omnium in Deum scelerum venia . Ut autem ad Sancti Audomari Oppidum Tistus ab Sodalibus Societatis Iesu pietate ac bonis
artibus altus innutritusque fuerat, ex eaque bene
ficentia ut morbosis animis u venire solet com
34쪽
ceperat odium 3 ita ex odio molestiam facturus, avo . supremum hujusce Societatis Praesectum lepide in Scenam adduxit , eme primas dedit fabulae partes: il gere
a quo nempe atrocul Imum facinus excogitatum bistur.
diceret, datum patrandi consilium , ordinem, nΟrmam ; creatos inisso diplomate , velut jam debellatum foret, Regni splendidiores Magiitratus, Arundelum civilium politicorumque negotiorum Praesidem magnum Cancellarium vocant); Bella- sis deseratasium, atque Petersium Armorum ; POvvium Era rii publici; diplomatum privato Regis nomine O, tus. signandorum Godolphinum 3 mandataque aliis
haud minori liberalitate nobiliora munera . Sponte ne sua an aliorum admonitu hanc Oatius fabulam non minus ineptam , quam execrabilem contexuerit , non satis constat . Sunt , quibus Galli in suspicionem venerint, quorum Vehementer intererat intestinis discordiis implicare Britan- Oatius ne, an norum animos, ne Regem suum ad Gallicum βην sies βι laau.
bellum vi raperent; quod paullo ante Novioma-gensem Pacem , cum haec primum conjurationis fama vulgata est , deliberatum certumque sibi fuisse, manifestis indiciis ostenderant. Sunt, quibus Shasesburius, hine rerum novandarum initium facturrus plebemque concitaturus adversus Eboracensem. Ego Vero quamquam videam ex Britannico.t multu magnam utrisque accessuram fuisse utilitatem , nunquam inducam animum reputare, solertistimos viros adeo inopes vel ingenii extiti L. . C 2 se,
35쪽
aci HISTORIARUM se , ut nihil a veri specie minus alienum ; vetconsilii , ut nihil magiς idoneum rebus suis
potuerint excogitare ue nullusque Armare vereor, Oatium jam olim apud Cives calumniarum postulatum , nunc etiam Marte suo totam compegisserufabulam; quod haud mirum in Anglia, ubi Phr netici impune deblaterant atque audiuntur .. Quis. quis ejus auctor fuerit, id profecto non dubium , implevisse eam plebis animos tanta in Catholicoxacerbitate , ut, quae risum commovere debuisset , serio accepta turbas commoverit; simul autem Sh
sesburianae Factioni ad periclitandam jam dia meditati sceleris fortunam iter munierit. Etenim ad Concilium delata cςptaque ab Iudicibus agitari ,
Ejus argμmcytst plures Romanae Religionis homines , Sacerdoti lium insectatur . aut generis nobilitate clarI, carceri , exul O , neci traditi sunt non alio crimine , quam ne innocui
viderentur 3 & lege cautum, ne quis Rempublicam adeat, nisi sacrilego jurejurando, quo plurima vera Dogmata abjudicantur, sanctissimi callissi-que Fidei nuntium remiserit; vix seposito Eboracensit ob Fratris reverentiam , non tamen sine iugenti animorum contestatione , graviora mia nante . Denique, ut extrema facile furor audet si prima concesseris ,. Legatorum Collegium nam Britanorum Concilium in duo Collegia dividitur , rasiandam ' re. Procerum, delectorumque , ut antea dictum est , ponit, nequis ca- e suo cuiusque oppido Leilatorum: Aula Superior,
i ripsi. milauorque nuncupantur cum in eo tum tempotia is
36쪽
ris Praesbyteriani suffiagiorum potentes serent , curandum statuendumque proponit, nequis Catholici nominis non ad rem solum publicam non accedere, sed ne ad Regni quidem gubernacula sedere possit. Carolus , hominum audaciam eo progredi usque demiratus, ut petere Fratris jura, Na- Rex indignatus. turae ac Gentis legibus constituta non dubitarent λ e. ii titicum ossiciis gravissimaque, quam habuit, orati di oluit.
ne mulcere aut frangere obstinatos animOS non
valuisset , Concilium ditatuit. Perculsa hoc vutanere Factiosorum protervitas , non tamen concia dit , quin eo ferocius in rem incubuit , quo semel incoeperat . Nam pericula nondum adita me- . tu debilitante, vires augent obeuntibus. Dant operam, nec irrito conatu, ut in novum Concilium ie sua Secta , quoad ejus fieri possit , delectus habeatur . Regem par cura non tenuit , haud ignarum , quid sua interesset isthuc mentem adjicere , sed negligentem vel nimia honesti securitate; quutamen nulla est in perturbata Republica ; vel occupato juvenilibus curis animo . Ut autem inqui tos homines multitudine praestare c teris vidit , ac viribus audaciam aequare , eos arte blanditiisque regere aggreditur . Fratrem , dum Conventus celebraretur , digredi e Regno ac solvere in Belgium jubet ; ratus, illum obtemperandi facilitate aliorum in se commiserationem, aliorum benevolentiam excitaturum .. Factiosis deinde se totum dedit;
in Senatum id in publicis negotiis privatum Re-
37쪽
Dummodo a Fra ere abstineant. Tamen Aula litiferior derretum promulgat , cyn. Eboracensis λυ-gnia hareditate inister dicebatur.
Fatism foret, Rex concilium dimit tit.
χχ HI sTORIARUM gi Consilium est , veteri dimitti, eorum audaci res legit , quorum sententia Rempublicam gest
rum spondet 8, Catholicos coniurationis nomine ;quamquam ejus nulla prorsus argumenta reperire tur , dc ipse omnium princeps fabulosarn crederet; divexandos hortatur; caveant postremo, qua ve
lint lege, Religioni , Reipublicae , bonis ex sacro
patrimonio in privatum adductis, ne horum quidpiam eo moveri loco possit, quo fuerint a luperioribus, Regibus constituta ; nil se morari ; unum petere , ne fraterna sanguinis pervertant jura , neve istud audendo in se convertant Superum iram, Civium odium, Exterorum inimicitias atque execrationeS . Non tamen e sententia dimoti, nec habita Regis ratio ; datumque documentum: Principum benignitate, quae, cum sit opus aut i beat , flecti nequeat ad severitatem , non coer ceri contumaces animos , sed incendi ; vel ita . suarum virium admonitos ; vel suspicatos insolitam liberalitatem , suturam , si cellent, novi criminis argumentum . Siquidem Legatorum Collegium eo magis regiae Familiae infensum , quo id se posse arbitrabatur, Eboracensi interdixit Regni haereditate; causatum Catholicorum saevitiam, si quis eorum ad gubernaculum consideret. Rex iniquae legi semel atque iterum promulgatae, ne trinundino fieret, neve ad Proceres adduceretur , intercessit . Quin etiam , ut quidpiam sibi temporis sumeret ad molliendos pertractandosque fe-
38쪽
rociorum animos, primo Concilium procrastinavit; dein cum nihil remitterent , quod suae reliquum erat potestatis , rescidit . Interea gravissimo tentatus morbo, cum prope oppetiturus mortem videretur, causam Monumethio praebuit nudandi consilia sua , quae nondum aperire ausus fuerat . gnarus , eventuum felicitati nihil adeo inimia cum esse, quam rem suo non tempore commovere . Et sane iis penitus contegendis nam tunc se prodere inopportunum erat atque immaturum susceperat paullo ante in Scotiam expeditionem, ubi per eos dies Praesbyteriani Hamiltone duce seditionem concitaverant . Et quamquam in ea Secta praesidium constituisset dignitatis sue , ait men fusos fugatosque coegerat otium repetere atque arma ponere ue nequaquam Veritus ipsorum damnum aut odium ; quippe illud leve nulliusque momenti ad rerum summam ; istud monstrata deinceps non aliter agendi per id temporis necessutate, facile deleturus . Nunc vero concussam, Patris valetudinem suam occasionem ratuS , pa-
Iam in Shasesburii partes concessit , eique se tO- tum dedit in Regni aleam . Eboraceviis , atauto Fratrem vitae , se Regni discrimen obire . , nulla mora in Angliam rediit . Jam Regi melius
erat , cum in eju& conspectuin venit . Fraternam
solicitudinem benevolentiamque obtestatus haud aegre obtinuit , ut imbecillae affecto corpore adhuc menti se prius offerrent, quae ingenita n i 679.
graviter aegrotat. HincManumethiotumuimandi occasio a Paulo ante in Seotia Seditiosios profligaverat Noe Ihaseburiores rar anti accessit. Eboracensis tuis Auliam redit.
firmatur illam libenter excipit. Dissi tiroes by
39쪽
tura sunt , quam quae consilio indita ; vinceretque molestiarum turbarumque ex ejus adventu metum Fratris amor. Quare nihil , quod se inconsulto rediisset , moratus, laeto illum animo cominplexus est. Confirmatus a morbo certiorque redditus Monumethium, facta sibi a Praesbyterianis Shasiburio interprete Regni spe, urgere vehemen ter ipsorum turbas , nec audacia dc coeptis absi--. 7 - stere , praeter modum exarsit, aversatus nefarium ambitum praeoccupatamque desiderio paternam necem . Spoliatum deinde armorum
praefectura , ne quid hujus auctoritate turbare posiis. set, egredi jussit e Regni finibus. Fratri Belgium quoque repetendum 1tatuit, ne dolorem alteri ex aemulatione facesseret , negotium sibi ex invidia; data simul fide, se provisurum, ne cujuspiam i
utrumque 3 e- sidiiS ac machinationibus Regni adeundi spe cade-gη. .cede . ret . Uterque Londino profectus magno suorum desiderio magnisque acclamationibus, ut manifesto apparerent Partium studia , funestaque arm concilii cie am- rum semina. Proceres magna pars Eboracensi favebant ; Monumethio Plebs . Id Regem non latuit ; quare delectorum nuper Legatorum ania mos perscrutatus, compertoque, in Fratris perniciem cunctos propemodum conjuratis 3 cogendi Concilii diem, qui prope aderat , ampliavit , in genti Legatorum indignatione, quibus adeo se quenter eludi consilia tua, odio erat. Sed vis no dum aperἔe leges superaverat. Res tamen ad sedia ditiosi
40쪽
ΤΟ. I. LIB. I. as ditionem vergere videbatur . Nam oppidorum, is ν. plurima, quibus legandi jus est, deliberabant, 'Nem bissente
precantis in speciem minaces Regi exhibere ii- zzzzzi
tetas , quibus illum a prolatando Concilio deterin deterreat; plurarerent. Et iam Procerum aliqui id inita Societate facere pri cupaverant. Qua perversitate comm tus Carolus vix tandem collegit animos , ac se gantia Regem profvssus , ejusmodi Libellis atrocitet in t terdixit, imperavitque Magistratibus, darent operam ne in Oppidis Conventus fierent, neve quid Respublica detrimenti caperet . Deinde Senatu edit . m et
concitandaeque multitudinis principes habebantur, revocato pariter Eboracensi , palam ostendit , nee sibi consilium & auctoritatem, nec se Fratri defu- eat. turum. Haec Monumethio cum renuntiata forent, il-heo in Angliam rediit, sibi ex occasione consulturu --- this, Grave id admodum Patri ac suspiciosum, memori , quociae eo invitopi teriti temporis , fisturi periculo . QuaproptςI αέ. . ., . abire jussum & recusantem , abrogatis muneri- Exulare iussus, bus , quibus illum amplissimis honestaverat, i 'r ηηφη geris, ordinem coegit , prohibuitque Aula , Regnovero non pepulit ue incertum cogendo ne impar , an paterna victus benevolentia; non dubio quidem Majestatis vulnere, sive se ipse Pater sve Rex Civem, cum adeo Reipublicae intererat, in potestate non habuit. Quae dum in Ulia Pe . .
runtur , Gallia atque Hupama Nuptiarum strepi- resam mηρ- ηαε.