장음표시 사용
331쪽
ΤΟ. I. LIB. IV. yyy sublati sunt . Τurcae successa laeti eamdem pestem 168s.
proxi.na nocte in compositam ab Caesarianis tiruem intulere . Et illic vehementior exarsit ignis , vento auctus , quo serente non modo celerrime, quic- mx alio in lacri quid ibi lignorum erat , voravit , sed in vicinam munitionem baccatuS , machinaS arripuerat, qu ternis earum combusto carro , reliquiS parem perniaciem minitando . Iam iamque discrimen aderat , ἔπει ad πι- sulfureum puIverem , qui non longe durabat s in niaxim an peis genti fragore ac ruinae incensum iri . Hoc metu, Seri o. quia tela , frequentim isthuc conjecta ad eos arcendos, intutum faciebant locum, stationarii diffugerant; Se flamma,nemine coercente grassabaturi Quum Lotharingium fumu& ac flamma primum , mox inconditus tumulivantium clamor , quid illic rei eΩset, admonuit . Assuere deinde alius super alium trepidi Nuncii, qui diram incendii voracitatem dk nlue rosariacendo augebant ia Dignum proinde facinuς sibi va--.sum , in quod operam conserret suam . Facto, qui circum se erant , militum gIobo , pluribu&quacum que incederet persequutis , eo convolavit L Priamum illud fuit , cados abducere tormentarii Putiveris ; &cum ingens rei gerendae periculam tardaret militibus gressum , ipse prior incredibili ausa
manum operi iniecit , infuditque caeteri& audaciam. Eo periculo amoto , ad eripiendas igni ma- ωit torpentibus chinas globum duxit , factoque ab ipsi& intervallo, Gelectat mirima . Magnum hujusce operae pretium Ietulit eximius Imperator, famam scilicet invictae
332쪽
ad ferendam eo. sella opem a quod ejus in haere covsilium.
3ao HisTORIARUM erga Caesarem fidei , martialis animi bellicae
que Virtutis admirationem. Cum tamen diu steterit objectus nudatusque hostium telis , quae tum temporis duodecim in ejus conspectu milites con- secere , major visus, quam qui pro non summi momenti re se se, ac totius prope exercitus fortunam in discrimen offerret. Verum non eadem belli, ac pacis prudentia est; εc ubi plura ex improviso accidunt , tutior audacia , quam consilium . Interea dum iisdem restituendis operibus ligna e propinquo nemore colliguntur, de rursus agger per fossam lentius producitur, quippe quem majori molimine i tum , ad suppetias serendas obsellae urbi tempus dytur . Cojerant ad Albam graecam sexaginta haud minus armatorum millia, iisque summo cum imperio praeerat Ibraimus praetor . Nam tandem Me-hemetis animum Selymus Vistriorum princeps Muphtio interprete expugnaverat, ut sibi fas esset, ab moderando exercitu abstinere ; causato, tot reliquas belli curas nonnisi ex Aula explicari posse ;Verito re vera aut se imparem, aut Aulicorum in. dias, si iis tantum paterent Regis aures. Itaque Ιbraimus audita Neoselii oppugnatione , magnis itineribus Budam progressus, copias bifariam disjunctas cis transque Danubium adverso flumine ire jubet . Animus erat , hostem ancipiti metu dubiaque mente detinere; se deinde e re nata consilium capere . Rebatur enim, si Germani dividere & ipsi
333쪽
exercitum statuissent, utrobique moram atque im- 4683. pedi mentum hostibus allaturi ; non tanto esse numero , ut divis urgere oppugnationem possent ; & si ad alterutram partem se conferrent, tunc sibi liberum fore vel ultra Danubium opem obsessis immittere , vel citra infestis armis Strigonium, quod o cupatum rependeret Neoselii damnum, invadere. Lotharingius cum primum Thraces Alba graeca m visse comperit, quantus eorum exercitus esset speculatum misit . Nam usquedum praetoris arte ad consopiendos hostes injiciendamque socordiam diD seminatis rumoribus extenuatus, nunc vulgo ince tum metu, an quod ita exploratum foret) validiΩsimus hominum robore ac multitudine dissipabatur. Certior factus rem non aliter ac fama ferebat, si h bere ; & ex ipsa agendi ratione Turcarum assequutus mentem, Consilium vocavit, quid sibi in hoc retrum discrimine faciendum esset, deliberaturus. Cum alii alia dicerent, placuit trans Nitriam amnem capere castris locum, circumvallare munitionibus, quae ripam complexae, hostibus aditum intercluderent,
1uis momm tortuna tutum receptum darent I IOn- eitas parte . ullius , ubi vada admonebant, collocare Hungaro- ρρος re me
rum itationes, ii qua turma Illac transmIttere co- reliquere. naretur. Statutum quoque, partito exercitu, c mitem Rineam Capraram legatum cum undecim.
peditum , quinque equitum millibus in oppidum vi subigendum incumbere; cum reliquis qui aque ac triginta erant armatorum millia, suppleto per eos Tom. I. Ss dies
334쪽
322 HISTORIARUMI 681. dies exercitu Agrippinensibus copiis hosti oecurrendum , quacumque progrederetur. Satis omnibus in hunc modum compositis, Nuncius advenit a
Dr diu, si st, pro tribuno Mansseidiae legionis, quae Strigmmum obsidet. nio cum mille quingentis militibus praesidio erat , urbem pridie Kal: Sextii: Turcas hostiliter conclusisse. Quippe Ibraimus pugnam cum Germanis ineu dam , si Neosilium ad serendam opem penetrare vellet, aversatus, in animum induxerat, eOS , tentato Strigonio,ab illa oppugnatione facile abductum iri. Propterea jussa copiarum parte , quae tram Dan bium prope Uacciam diversabatur , ad se traduci , tenui solum agmine ad fallendos hostes ibi relicto , veluti opitulatum Neoselianis ituro, castra moVit. Superato saltu , quo intermedii montes iter prae
Et inea ad προ- bent, aliquas legiones
gradiam globum mo erat, oppugnatum
militum miseerat. citu Strigonium petit. Vissigradiae Gallenseldius Hyptia 1ὰ - Ἀδροnxhesae Instructor legionis cum quingentis aris pugiatis ἐὸν, maris imperitabat; qui ad Turcarum adventum ex oppido, vallo solum fossaque protecto , in arcem es die, ut jam narratum est, impositam rupi, & loco magis quam tribus , quae habet, propugnaculis tutam se retulere. Ad ejus radices agget obsidionalis erigi in elivum coeptus, & biduo ad superiorem sese sam impigro labore adducitur. Nihil enim , fasces eorbesque pro vallo dirigentes, milites arcebat prae ter missilia, quibus impavidi ferocesque sese offerebant . Ubi in altum perventum est, cuniculuS agi
Visiegradiam, quae in proxia misit; ipse cum reliquo eXem
335쪽
tur ad propugnaculum in occasum vergens, impleturque martiali pulvere. Eo ignescente ruptis comis pagibus cavea exarsit, abripuitque ingenti res frontis moenia . Illico ad arma concursum, collatique pedes, ae diu atrociter dimicatum, cum pro Germanis faceret dissicilis ascensu locus, pro Tu cis succedentium invicem multitudo ; unde labor non interruptus in pluresque divisus, tolerabilior. Nox pugnam diremit, promiscua nec parva crede . Triduum , refectis interim viribus mollitoque clivo , quievere Barbari ue dein praelium instaurant. Accepti ferociter ab oppidanis, qui per eos dies adoram propugnaculi subitarium objecerant vallum ἰquo tecti balistas impune ac seqquenter laxabant . Turcae tamen non modo pedem sustinebant, sed es- fuso cursu erigentes agmen, locum subjerant, saris. sis tanto impetu submoventes hostem, ut eo nomnihil impulso jam ipsi in aggerem prosilirent ; cum Gallenseldius suos paucis hortatus , hastile interptimos ordines vibrans, reintegrat pugnam. Exemplum ducis partim pudore , partim ne inesti caderent , imitati omnes tanto conatu irruerunt, ut se tenere hostes nequiverint. Recedentes, pyrobalistis confossi, operuere cadaveribus solum. ' Nec praesidiariis incruenta fuit ea ferocia, pluresque cecidere. Quapropter dum in unum collecti aspiciunt, acce pio ad respirandum spatio, paucos integro adesse corpore , reliquos N ipsum p sectum vulneribus debilitatos ; quin de subterranei motu ignis, unicum Ss 1 e 163 .
336쪽
324 Hrs TORIARUM 1 68 s. extinguendae siti subsidium, cisternae aquam nam
jugis deest limo corruptam, de paciscendo curria hostibus decrevere . Accepta fide , cum omni mi-ὰζ rizania. litari decore abituros ; postridie centum tria o Pibus mia ginta , quot solum supererant sextodecimo opis pugnationis die illaesi ad suos deducti sunt. Turcae, praesidio arci imposito , cum reliquo & ipsi exercitu se conjungunt . Percrebrescebat enim, Germanos appropinquare . Quae dum isthic geruntur, Ibraimus Strigonio admoverat signa, nulloque milites protectos militari vallo una enim celeritas prosperi eventus faciebat spem succedere jusserat ad fossae labrum, qua parte mons D. Thomae sacer imminet inferiori oppido. Nam illuc ex arce , ex ipsoquetis monte , utpote praealto vertice , incerta ac dissicilis iaculatio. Clim oppidani intra moenia se continerent, vix ad tuendas munitiones idonei, nullo impedimento quatuor cuniculi aguntur ad eas subruendas; nudataque per id locorum urbe, Turcae accelerato gressu sese in fossam dejiciunt, patentes adut Occupaturi. Stetere ex adverso Germani histricem atque arma objicientes, S elim e transverso majoribus tormentis nequirent vibrare jacula, angustis ad kl propugnaculis , saeviebat solum ilia
fronte pugna minori caede ac periculo ; unde hosti majores animi, obstinatiorque vincendi spes. Haec demum fracta incendiariis ollis, quae in consertum agmen projectae e pinnis murorum, primum fi quenti morsu ciere turbas , mox illud confidis ordi
337쪽
dinibus dissiparunt. Hora erat octava diei, M Oppim 168s. dani rei periculo distracti, corpora nondum cibo curaverant . In id per domos dispersi, cito e mensa ad
aggerem revocantur. Nam cum Turcae instructo iterum agmine repeterent aperta loca, e stationibus datum signum, ad armaque conclamatum. Ferox ac diuturna ea quoque pugna, recentibus Barbaris ;ira, taedio molestiarum exasperata, fessis praesidiariis augente vires. Et haec manualibus incendiariis ollis dirempta; quo telo nullum tunc melius urbem tutatum est. Noctu tumultuario vallo obstructar m rorum fauces ; sed eas oborta luce murales iterum machinae aperuerunt. Nec mora irruere Thraces, obstinati, aut transgrediendo moenia, aut prodigendo vitam, ducum, qui aderant , insanam rabiem exaturare. Verum quo major impetus, eo plures obtruncabantur . Foeda, quae in conspectu erat , stratorum corporum species restinxit tandem Barba-TOrum ardorem, deditque mentem, ut se referrent; non ita tamen ut, fremente Ibraimo mortemque re
gressis minitante , non se se rursus in discrimen o tulerint ; Sc, quantum serotis conferre solent irrit ii ex iniquo imperio in desperationem animi, non exeruerint. Pari tamen successu cumulataque caede , quamquam dc praesidiariis nece , vulneribus , assiduoque labore vehementer consumptis ac debilit, iis . Itaque frequentibus nunciis Lotharingiunia obtestabantur, ne se diutius ope orbatos in incerta Prasidiarii a L Martis permitteret. Is VII. Id. Sextiles ab Neoselio
338쪽
1683. Cum ra , quam constituerat, exercitus parte iri viam se dederat . Fuerunt quinque & triginta, ut dixi - mus, armatorum millia, praeter equestres quadrage Ist Ny Vim nas centurias Huntarorum Croatorumque. Ire mi Lur. litarI ordine, ut in sulpecio loco, exercitum justit.
Duo agmina secit ; in duas agmen acies divisit, mix- ὸ r. μι- tis utrobique Caesarianis sociisque. Equitatu exte. riora agminum latera protexit ; interiora, modico spatio disjuncta, peditum alternis auxiliis patere VO---ziis V luit .-dextrum agmen ducebat, magistro ibi equitum Ludovico Badensium Principe, majoribusque praefectis Comite Duneualdo pro legato, Comitibus Tasso, Stirliaimoque Iastructofibus; peouuid Brio Ias, qui ad ductore Ualdechiae Principe, Fontano Instructore . V. Sinistro agmini praeerat Maximilianus Octovir, BO-joariae Dux, quem vividum & gloriae cupidum imgenium ab augusta conjuge in castra dudum adduxerat, testatum, eas acturum se partes,quas Lotha im,ue. tis giu. dedisset; cum ipsoque ossiciis & benevolentia
perio contetione. non de imperio atque auctoritate decertaturum. Tenuit promitam , illustrior hac moderatione animi, quam suprema exercitus potestates adeo in omni fortuna nihil virtute majus. Et ad regendum equitatum dati majores duces Rabatta , Passus, inrcius 3 ad peditatum Comes Serenius, quem missis ab se auxiliis prauecerat, aliique sectorum praesecti, ea in exercitus parte agmen augentium . Hoc ordine binis castris Danubii ripam subiere; quo, duobus injectis pontibus, ad Comaram superato, quinto die,
339쪽
quatuor ab Strigonio passuum millia, castra ponunt. - 1683. Ibi Lotharingius a Galle praefecto certior factus , Τurcas ad Germanorum adventum obsidionem selia Tyee strigoniuvisse, missisque Budam impedimentis iter ad pro- Ο ab auximae vada paludis arripuisse , . primum omnium , pro μης .. quingentis militibus bellicoque apparatu ex adversa ripa ac Barchami deinde ponte in Oppidum transve testarismus noctis , illud, si forte hostis rediret, confirmari jussit. - milite Struo- Explorato, ubi castra metati forent , auditoque illata πλ fionte stagnum, ab dextra Danubium, ab laeva silvosos montes, ab tergo tumulum , ubi maiora 'gς - '
tormenta ad longiuS jaculandum IO Verant, habere', lacinerare. timuit, ne loci munimento tutuS majorem exercitus
partem traducto flumine ad liberandum Neoselium mitteret. Anxium quid consilii eaperet, Sarmata . quidam, desertor jamdudum Christianae Religionis, nune etiam Barbarorum militiae, ab fluctuatione animi ad certum egregiumque propositum revoca
vit. Retulerat enim, Ibraimum Imperatorem, Per . . , . exploratores admonuum , non amplius VIgintI mil- mula recedere.
Iibus constare Germanorum exercitum, statuisse , t si frae δε- modico pretesidio in castris relicto, caeterisque legi ado id dis . nibus brevi itinere per occulta vallium circumductis , illum a tergo invadere; nec dubitare, quin teri negotio deleri posset ε, quippe qui ex eadem loci natura nam di ipse ad paludem constiterat, Danubi que & saltibus contegebat latera) nulla parte eVίω iurus esset, a tergo inclusus. Falsam opinionem in ejus perniciem vertere Lotharingius statuit y ratus,
340쪽
Turea, rati Ger. manos pugnam detrectare, e mu
rutissimo loco gress , illos perosequu tur. Lot,arragius se sit agmen, ad ρο- tna se comparas.
si pedem referret, metu id fieri, hostem reputaturum, traducturumque cis paludem extraque inexpugnabile vallum legiones, ut carperet recedentium agmen, eliceretque ad pugnam; aut si in fugam se daret, occidione occideret. Res in Con silio proposita cunctis e militari sagacitate visa est; quamquam initio Bojoarius horreret cedendi nomen. Consensit tamen , certior redditus, bellicam virtutem exitu i dicari . Primo vespere milites curare corpora, secunda vigilia noctis vasa colligere, eodemque, quo Venerant , Ordine lento gradu redire jussi. Id ubi Thracibus cognitum in proximo quippe stabant brevi aestuario intercedente praetor e concepta im bellicitatis hostium opinione rem arbitratus, extemplo signa convelli, &, qua palus per angustas semitas aditum aperiebat, omnem exercitum Germanos insequi, haerere vestigiis, ne se se illi e conspectu eriperent , imperavit. Tria Lotharingius processerat passuum millia, quum ab excubitoribus, quos in id frequentes reliquerat, haud procul .inde abesse Barbaros comperit. Illico sistit agmen, obvertit legionum frontem, pereasque discurrens hortatur. ut , clim educendo in apertum hoste bene sibi res cesserit, videant, ne ipsi pugnando virtuti desint. Forte nebula campis sederat e stagnis orta, adeo densa ut conspectum vel prope adimeret. Ea fecit, ne pri errorem ponerent Turcae de hostium numero, quam sibi transgressis paludem nullus foret amplius rece