장음표시 사용
341쪽
dicere, quam in aleam se dedissent ; non tamen ani- 168s. mos desponderunt; sed extimulante ferociam neces state, sublato ingenti clamore praecipites in dextrum cornu permiserunt equos . Germani stare jussi ac densare ordines, vesanum impetum excepturi ἔ nec prius laxare pyrobalistas, quam dato signo. Vix ad telorum conjectum perventum erat, cum sua Τhr ces immittunt ; sed ietus ab hoste, errante, dum currerent, manu, procul abiit. Illi paullum cumctati , quoad Turcae interiores fierent, tantam e scorpionibus majoribusque tormentis minutae gla dis procellam essundunt, ut, stratis humi, qui se pri res obtulerant , reliqui , priusquam recrudesceret nimbus, circumflectentes cursum periculo se proria puerint . Recedentes immissa levis armatura jaculis carpebat ; qua molestia Thraces irritati circumagunt fraenos ; & cum illa in gyrum citatis equis protianus se subduxisset, Barbari rursus dextrum cornu, Gmulque alii ex altera parte laevum adoriuntur. Utrimque missilibus submovebantur; quorum nullum incassum cadebat, diligenter ac stante acie vibratum. Interea Τurcae, casu an consilio, ubi vacuus inter duas Germanorum acies patebat campus, inta unum coeunt, miscent turmas 3 & dum peditatus inferret se lento gradu ; pars adversi, pars obliqui unum invadunt dextrum cornu , ubi I otharingius aderat. Is, barbaricum equitatum conglobari viso,
& quid in animo haberet, suspicatus, frontem pyrobalistis duplicat ; Dunevaldum legiones e subsidiis
342쪽
1681.33o HIs TORIARUM. actutum educere , peditatu extenuatum a tergo agmen quadrare , equitatu interius latus armare j bet . Irruere Barbari abalienatis ab horrore periculi animis ; & cum in unam aciem tota incumberent copiarum mole, vixerat, ut ferox impetus cohiberi posset , nisi frequentissima jaculatione dum primi quilibet conficiuntur, alteri ingenito natum motu paullum restitissent inhibuissentque fraenos . Conabantur tamen, ut ad gladios venirent I quo pugnandi genere ut peritia ita & viribus plus valebant. Magnum sane dextro Germanorum agmini discrimen aderat ; quum Boioarius laevum cornu transversummovit . Clamor a tergo auditus Barbaros consternavit , ratos ad utramque pugnam minores esse ;quum praesertim in ipso tumultu dissolvissent ordianes I dc praetor brachium telo ictus , dolore an lassitudine, haud parum averterat animum a re praesen- νω μνων ti. Itaque misso praelio arreptaque fuga per paludem,s si ip/- ' qua venerant, prima repetunt castra. Palus fugion tibus saluti fuit ; non ausis Germanis , hostem ins quendo, ignotam ingredi. Stetit Thracibus ea pu-ζηanta in ea pu- ona caesis duobus non amplius armatorum millibus,
sarii eri. quadringentis captis ὴ quippe eminus tantum , nec diu pugnata , proximo quoque in tutum receptu . Uenerunt in Caesarianorum potestatem tres ac VLginti majores machinae, militaria signa quadraginta , non parum bellici commeatus , vix quinquagenum suorum caede . Turcae ea nocte in castris morati, postridie incompositi Budam se retulere , verito p
343쪽
tore, ne hostis per adversam Danubii ripam, traje- ris3 s.cto deinde ad Parchamum ponte, Strigonium tra ductus quod oppidum sibi a tergo erat), reditu in- B Dm repetunt. tercluso, castra obsideret. Dum iret, Visiegradiar pra sidium secum abduxit , deletis munitionibus, ne
sibi negotium facesseret, si in hostium, quibus in
propinquo erat, potestatem concederet. Inter haec Eneas Caprara duxerat vineas ad Neoselii minDia, IebsHii πρυ- nudaveratque aditum ad duo propugnacula ascensu ab capra
leni magnaque murorum strage. Re ipsius Iliciis V et mr Lotharingius comperta, ne quid, si praesens adesset, legato gloriae praeriperet ut qui suae satis habent, moris est ) jussit uno ejus auspicio impetum in arcem fieri ; renuntiata prius tamen Mehemeti praetori se
rum clade, si forte ea motus, incruenta dedition a viamis, isdia praesidiariis cautum mallet . Misso, qui de re sermo- ditisnem insita. nem faceret, superbe respondit: Urbem ferro ac vi, se non vanis terroribus capiendam esse. Dein paucis oppidanos, vultu Sc sermone ad spem tonsormato, Eius ad Pr M. est adhortatus, ut suae virtutis, non objecti periculi Πρεε μ ρ' meminissent. Stare ante ipsorum oculos Budamia , superiore anno atrosi ter concussam, feliciter propugnatam . Quae non illic intentatae praesidiariis minae,
quae non proposita, si obniti pergerent , vincula , tormenta, mors Haec si auscultassent invicto animo viri, corruisset Othomanici Imperii propugnaculum, nec tanta eos gloria tantaque praemia consequuta forent . Caeterum se non reputare subituros
344쪽
ordo ultima V- ressionis a Gemm is insitatus.
expertum aetate didicisse, non ita propere eum sis conseri pugnam , quibus rerum desperatio ferociam ac vires addit . Quamquam ipsis non desperatione , sed certa vincendi spe ad certamen & ad vindictam obdurandos animos esse. Mille & ducenti, ebat , adhuc sumus, satis pro numero, nedum pro B nuitate ad repellendos hostes 3 & fracta propugnacula interiori vallo ac fossa circummuniunturi, quo,si forte impellamur ab extremo aggere, pedem tuto re ferre possumus. Interim ferendis auxiliis tempus
dabitur 3 quae brevi negotio per tot jam fessos Iaboribus huc appellent. Quod si fata sequi humanae
mentis consilium negent, magno ac forti animo fata impleamus. Illa quin strenue oppetamus mortem , vetare nequeunt. Itaque si moriendum, gloriosum nobis erit pro religione mori, gratum pro libertate , jucundum in hostium interitu tu patriae funere. Dictis tenui submissoque murmure annuere milites; manifesto indicio, ingratum sibi esse in ultimum discrimen adduci, sed pudore victos m rem gerere . Germani ad obtinendam vi urbe
se compararunt. Duas instruunt acies, utrumque
propugnaculum, qua arietando viam secerant, s bituras. In utraque mille quingentos locant, se sdiarios mille. Dexteram ducebat Baro Astius pro tribuno , snistram tribunus Ealleletus; Comes Scam inbergius pro legato summo cum imperio praeerat rei gerendae. Ubi illuxit, majoribus tormentis disspant vallorum sepem , qua noctu ρο-
345쪽
tentes hiatus occluserant ; dc rudera ad faciliorem. 1683. ascensum densaverat imber per plures horas contunuo effusus. Dato signo, quicquid muralium ma- Mus progressio. chinarum pro vallo erat, laxatum, ut fumuS aerem occuparet eriperetque hostibus lucis usum . Forte caliginem levis aura ad urbem ducebat, qua Caesariani in tempore tecti in summum clivum incolumes
evasere . Illinc, vixdum telis petiti ; quae in incer tum , & trepidis nam pavor oppidanos incesserat
Contorta manibus , paucorum corporibus adhaesere; in altum prosiliunt, collato pede pugnam inituri. Sed jam Turcae se subripuerant conscendebantque interiorem aggerem, vitam sublato deditionis veribto , si nihil aliud obtinere possent, orantes. Frustra Exitus. obtestabantur, de Germani tergo inhaerebant, ser citer exprobrantes monstratam dudum superbiania reiectasque conditiones . Uallum transgressis occurrit Mehemetes praetor raro comitatu. Hunc, ani mo potius quam senili obluctantem corpore, statim Prstor occiditur. Obtruncant, tumulantque oppidanorum strage. Inde in urbem decurrunt, nulloque inermium arma
torumque discrimine , obviis promiscue jugulum
hauriunt l, dc patuit quidem , intempestiva Turcarum oppidum vi ata
ferocia irritatos animos una tantum caede exatur ri velle. Non texui, non aetata parcunt; igne ac
sanguine praedam corrumpunt. Quadringenti Ianurari in ultimum propugnaculum se receperant, Obtentisque armis vitam, quam carius sibi eripiendam - . incntabant , deprecabantur . Surdus ad hare Ger V '
346쪽
101. manus undique ruit ue compulsosque in ulteriore . angulum ferro ad unum omnes trucidat. Pauci ,
qui nihil morati praecipites e moenibus se dederant, immista equitatu pariter consessi. Ducenti, in iis. τεηα qtivi. que pro praetor, falsaeque religionis Antistes, reliqui plerumque foeminae ac pueri, qui latebris est gerant victoris iram, cum ea deserbuisset , servati
aurata casari, sunt. Ad sex millia corporum neci data. Caesaria- rvm'Qς . norum in eo conflictii superandisque moenibus deis
derati haud plus quinquaginta ; per totam oppugna
uapraeda. tionem pauci praeter mille. Undecim supra centum repertae murales machinae 3, fatis ad duos menses frumenti ; bellici haud minus apparatus ad omnem Vim propulsandam . Lotharingius biduo post captan urbem ad Caprarae laudem Neoselium venit ; jugo-
Lotbarietius stri que, purgandis ruderibus instaurandisque munitio- .., M., 'Ρ nibus dari operam, ad exercitum rediit. Ibi comperto , per Budae pontem in superiorem Hungariam Turcas ad triginta millia Danubium transgressos prope Uacciam posuisse castra, eo movit, acie conflicturus . Nam Budam Ιbraimus Imperator fuga transvectus , qui ducum primi deseruerant Stri insipe Uae- goniense praelium, securi percusserat. Mox ad col- .. .. . - ligendas undecunqne dispersas legiones , quotquot, ut fit , non dissipaverat inconsultus pavor, intemderat animum I collectasque sacramento adegerat,2.f. tai. secum Neoselio nullis detentas dissicultatibus opitulatum ire. Et iam No gradum p miserat, qui arcem dudum incendio labefactatam restituerent,
347쪽
munirentque locum , ab Neoselio non longe situm Se in itinere. At certior factas Neoselii potitos hostes , victoremque exercitum ad se perduci ,
meatibus atque omni re bellica , solo aequari , Uaceiam flammis deleri jussit, ne copias vix satis nobialioribus tuendis oppidis, distraheret absumeretque. Ipse praemissis impedimentis , ubi hostem propi
quare intellexit, cum omni exercitu , superato ru sus amne, Budam trajecit. Inde vitae suae, nec temere , metuens ex armorum infelicitate, Achmetem quemdam , cui servitus, pretio dudum exuta , Geria' stiba timumanorum aliquam notIlIam fecerat, cum literiS ad sermonem institu-
Lotharingium misit; ratus, si pacem aequis condi- ti με tionibus suadere posset, bene sibi ac Turcicis rebus consulturum . Reiecta ad Caesarem pacis mentio; nullo responso Nuntius dimissus; quem deinde uno aliove obtentu paucos intra dies quartum regressum, quum continuo de reintegrandis induciiS sermonem L . -
1nterret , Lotharingius abire sullum monuat , ita σquare tantum peticulo rediturum. Ita e re visem , ne per iterati colloquii speciem Turcae, metu jam prope t multuantes, spe reconciliandae cum Germanis gratiae sedarent animos; ejus Caesar Foederatis suspicionem faceret. Ibraimus , cum parum in rem sitam consilio Proficeret, Videretque, Germanis iam Vacciam pro- Ibraim fima . re o tis praesidio oppi-grellis non eum bellicum apparatum esse , quo Bu- - .dam tentare auderent: hac, Albaque regali quae Μησ
non longe polita, si viribus destitueretur, facile ad
348쪽
1683. oppugnationem hostes illexisset validissimo firma.
tis praesidio, cum caeteris copiis Mursam discessit. Illuc enim Lestaeus Brebi, quam nunc Uranitiam vo-kis ε' Euhisia caΠt , discedens, eum tribus Croatorum millibus, exercitum ducit. Germanorum peditum septingentis, octo sagittari rum equitum centuriis, loricatorum decem, Mi , chaelopoli, dum iret, in deditionem accepta, magnis itineribus venerat. Hic prope Mursam Posigae praefectum cum valida manu obviam habuit. Trinis ovi alaba b δm agmine, latissima quam potuit fronea taefugat. . te hostem invasit; qui primo impetu fissus fugatus que, parva tamen caede, quippe ex itinere fessis ad insequendum Germanis terga dedit. Ipse admo-Maar Oeeupat. Mursem legionibus oppidum , vacuum mili--e dimissa. te, obtinuit incenditque; ab arce, in quam plures a pugna se conjecerant, utpote non suarum virium. abstinuit. Uerum ad itagnis expeditionis, Sc faci-- . . . noriS Iaudem accessit illiae haud modica ex parte ab
pontem incendit sumptus iubliciuS pons ἱ quem Illic ad traducendas commodius copias & commeatus Solymanus Turc
. rum Principum maximus, dum propinquum obsideret Sighetum, Dravo atque alluentibus prope stagnis per quingentos sexaginta supra octo passuum millia, quindecim haud amplius dierum spatio , imposuerat magnifico sumptuosque opere , potentiae atque animi sui, nunquam non excelsa meditantis , monumentum . Agros deinde late depopulatus, . . --:l; gy Vςm praeda militem, cum iter Ibraimus acceleia' raret, Brebim reduxit. Per eos quoque dies Her-
349쪽
hesteinus Carolopolis praeses expedito agmine ad Va- s. standos hostium fines peprexit. Praedae undique actae, Ingentes a Ger
euicumque felici arbori segetibusque serrum ac flam- . Te
ma illata. Simul ex alia parte Comes Erdodius Croa- πνω-.tiae propraetor popularium cohortes in Boseiam trajecto Savo praedatum duxit . Secus Unnam fluvium progressias , Dubitram castellum vi captam igne delevit. Agrestes oppressi malis, gravissimioque aerumnis exagitati ad provinciae praesidem co fugiunt atque arma capiunt. Eos in aciem eductos Croati sortillima gens primo impetu fugant , fugam caedes insequitur. Ingentes manubias victores domum retulere . Interea LOtharingius postquam cognovit, nobiliora trans Danubium Turcarum oppiada egregie instructa suis viribus satis confidere, de hostem, eam plagam tutaturum, ad Dravum successisse ; ne tantus exercitus, quem secum habebat, reliquum aestatis otio transgeret, illum dividendum s 1. s. retia, bellumque per plures acuendum Hungariae partes exercitam divia proposuit. Placuit Caesari non minus animus, quam consilium Ducis , non privatum sed publicum de- cus atque utilitatem cogitantis. Itaque AEneae Cainprarae legato decem armatorum millium datum agmen, quo sitam in superiori provincia, ubi Schultius parva manu, quamquam strenue, rem gerebat perduellionis sedem everteret. Legiones aliquot Paufii auspiciis , nam Lestaeus morbo detinebatur, ad veteres copias contra Ιbraimum adjectae. Aliae duce Mercio pro legato Agriensem praetorem, ne vi Tom. I. V u
350쪽
r σ31. cinis perduellibus auxilia submitteret, cohibere, M ςirca Tibiscum vagari jussae. Mercius infesto agmine iter ingressus, Onothum primo a Turcis desertum Mercius plura in mox Eschiedum cum ducentis praesidiariis in pote- oppidaeirearis,ia statem acceptum, statim deinde Zolnochum in Ti- ρη . bisci ripa ad Lagivae confluentem tenuit. Hinc praetor metu captus abierat cum quingentis militibus , quamquam arx muro, oppidum v llo septum
plures dies & hyems jam appetebat remorari exeriscitum valuisset . Ponti, decedens, ignem injecerat, ne hostis tardum impeditumque re familiari agmen praeciperet. Se se jam jam inferentibus Germanis oppidani portas aperuerunt, simulque ad extinguendum pontis incendium, illumque novis asseribus insternendum materiam atque operam contulere. Quo
facto immissi equites citato cursu hostem assequuti,qucentorum hominum , qui fugiendo bellandooue ... impares, posuerant arma , omniumque sarcinarum - , , praedam adepti sunt. Cum obsecundaret fortuna, ad S. Nicolai Fanum: . Seravatiumque progressi , Turcis ignaviter recedentibus, utrumque stationibus sis noesia ciuia muniendam hibeInis oram occuparunt. Zoin dit. chum , Onothi, Eschedique tormentis bellicoque apparatu instructum, omnemque circum regionem peditatus insedit. Hatuanum , unde Buda Agriensibus aperiebatur, paullo ante validiore confirm tum praesidio, incalsum tentarunt. Sctultius non multb hinc longe Eperias per eos dies coegerat ad de-ώd.hia, ditioncm . Oppidum cohortes aliquot Hungaro