장음표시 사용
51쪽
natibnem, id saepius sese expertum in oractica affirmabat . auod si no semper simul respondent, sufficiunt duo signa
osteriora iam dicta. Anticipatio autem,& paroxismorum prolongatio, 6c seueritas, signa sum augmenti febrisi,&quod materia mala sit, 6c copiosa auando uero postponit, si gnificat diminutionem materiar. Et pa j roxismus dicitur mitior, ubi accidentia sunt mitiora.
ne intensione 6 remissionem accidensuum,nequimus tame in omnibus mors bis tempora ita per accidetia partiri, sed solum per signa digestionis ut in specie si nochi, quae peraugmastica dicitur, a cocidentia in principio sunt intensiora In homo tono, id est, unius tenoris, per omnia tria tempora,aequaliter se habent acicidentia. In augmastica, principio sunt parua, cesso ad statum saeuumma semis per . Praeterea in multis morbis, simul concurrunt signa, tam sumpta a digestione materiae, quam ab accidentibus, sicut sunt in tertiana, quotidiana, quarta
52쪽
na. Item in quibusdam morbis, signa distinctiva temporum sumpta, ab accidentibus praecedunt, signa distinctiva, sum'pta a digestione materiar ut fit frequens ter in apostematib pectoralibus, alijsa postematibus, quado dolor citius cydigestio morbi in sputo,morbum indicat. Galenus, de Criticis, cap. 6. Ego aut inquit,dimitto aegritudines, qua principium est ignotu,& ponam experientiσam dierum κsirig, 8 probationes eoruinigritudini bHs, quarum principia sunt cognita: 6 paulo infra, eodem cap. ego quidem dico, quod principium aegritus dinis est de difficilioribus, quae Medicuest possibile scire. Attamen in morbis acutis, quibusvis cum aliqua horripilatione,aut excellenGti aliquo accidenti incipiunt, non est admodum difficile cognitu principiu, periam superius dicta.
Signa Crisis,uel sunt Demonstrativa, quae iam praesente Crisim demonstrant,
nisi uomitus futurus est, sentitur nausea,
si fluxus sanguinis narium, pruritus sei
53쪽
Prognostica, quae sutura indicant Crism,ppe, uel adhuc remota esse, ut uiris fortis, digestio materie appares in urina. Rememoratiua, quae praeteritam indicant Crisim, quomodo scilicet quans do praecesserit, ut si evacuatio copiosa praeterierit in die Critica, alleviatus est patiens Scc. Lege latius Caesarem Neapolitanum. Signa sumuntur a rebus naturalibus, ut a complexione, uirtute, humoribus, membro, operationibus,ru aetate 8cc. Non naturalibus, ut ab aere, regimine cibi θ potus,somni Sc uigiliae, passioni bus anima:&ΔPraeternaturam, ut ab ipsa aegritudiisne,a caussa&ab accidentibus.
lia, quae necessario in uesti gantur in Crisi. Primo, an in tali aegritia dine risis sit sutura nelio, quia quaedam per Crisim terminantur, quaeda non Secundo, an Crisis sit bona,&salubris,anno. Tertio, an sit completa, uel incompleta futura Utrum sit propinqua principio morbine non,sive an sit cita uel tarda. sit
54쪽
Sit futura per euacuatione,uel permus lationem. Fiat per sanguinis fluxum, aut per uomitum, per egestionem, per uris Damdcc Fiat permutatione, per poste' mala,an per exituram, aut in alios moris hos ciuisit die futura, an septima, undecima,decim aquarta, vigesima &c. Signa Crisis sunt,aut propinqua, quae indicant iam iminere Crisina, sumuntur iuxta Apho Hippota S lib. r. auibus fit aut futura est his nox grauis ante accessisonem auando enim hultis modi materia morbi a natura agitatur , proueniunt inde fumi,' si ascederint caput,adparet alienatio mentis. Si ad cor syncopis, tres mor cordis,& sunt ualde timenda. Si ad
stomachu,singultus, nausea, tremotan ferioris labii. Si ad epar, est dolor Sciensio in dextro hypocondrio. Si ad intestina,
rugitus, tensio,tormina MC. Remota igna sumutura multis, quae
Crisima remotis fieri indicant,dcratio eorum est ualde diuersa, quia nonnunqi accipititur ab ipso morbo, quod scilicet
est, uel perperacutus, aut peracutus uel
acutus,sicut in Angina, Causione, Synoσcha,Pleuresi. Secundo a uirtute,scilicet si est fortis
55쪽
cito critica Tertio a consuetudine ut si uentris uel sanguiaris nartu, uel hemoru
Quin critica Sexto, loco,ut si estis ritia
MVii gippo epatis, sud Ohub' 'u' tu euacuatio critica iei praesertim si co responsi hi s h l
minis uiarum urinalium: si in ore,
uentris: Septimo, ab aeeiddi, rara
sipe alligato copiose adit Octuri
bus paruis ut si est mi ira indiuidit in quarto quend4 motum euhE rugitu uem speratur in septimo fluxci
ta elui criticus. Nono a signi: distestiori
uel tiadigestionis,nam si digest Os ii adparet in quarto die, aut prope, qV
56쪽
sunt meliora lato certior sis ad septimum. In Τ 'Crisi gri ha
bees Zuem anhialissim, angustum
est ditanum familiare, fere in omni α propter sumos ad spiritalia ascedens leuis ad pulmonem uenientes, unde adeo frequens sit,ueluti eorum qui stren
hentur signa Crisitu uniuersalia. sudora urina pariter 8 inlutio uentris
sanet.aposte. uomitus sunt critica signa.
epatis, certius sumitur signum ex egestiori non neglecta tamen urina. In gibbi ero epatis morbis, apostematibus GDum Eoiesic primo cotem plandam O Gostea egestio.At quae amnent ad spl: in morbos, magis coni derantur in sputo, interim tamen non negliganotiis urina&egestio. atuor sunt qua Medicu in cognistionecrisis ducunt,maei materuetuir tu i strati iecies morbini.Ponamus quoa aegritudo sit choleri,
57쪽
casu Causen,& tempus inatis,& uideo per bonitate pulsus anhelitus ii tui esse lartem, materiam ueri,iudico adesse bonam Crisin In omni Crisi ista duo prae oculis sunt
rationes: si enim in risibon hi
in uideda digestio materie pe sp ura crementa,ut dictum his b. 'heus est mrtis, de materia digestiti 'es
mmep tietis,uel Medici,aut assistenti
tris,postea per uomitum, quarto Deruri
nam, ultimo per sudorem dei 'mutationem. exituram,c Hie sar Neapolit. Quo pacto aute ditati permutationis, uel euacuatio ut per sanguinem natium, per uom per secessium urinam, sudorem, pota
58쪽
i a morbillos, icteritiam aut per singuoarem alium morbii significetur Ouaesin diciatum proprie unicui tum pluri' hus comunia id indicent auarie apud π qui dilucide simul θ succincte ornnia comprehendit Fen. r. quam perplu eapua Et apud Galenum, AugustinuNipnum, at demum apud Caesarem op tum Neapolitan. Nam laboriosum Thuc ea se re, quaecum tanti uiroru uoluminibus liceat cuil adipitci. Einis primae partis.
dein uestigatione,&inuentione dierum Cuticorum, indicatis uorum, intercadentium, usu prouocatorioruna, S
Dies aegritudinum, praecipue acutas
rum, diuiduntur in Criticos,indiciarios, intercadentes siue prouocatorios
Suacuos oportet autem -ςς taligentem Mem cum, quam pQ st RV stigare hosce dies,ut certam rationem i
llitiendae dietae 8 exhibendi Medicis nas habeat, iuxta Hippocraxe in Aph-
59쪽
usiadio. primi libri auibus addero. prima parti. secundae. Modus autem inuestigandi praefatos dies,cognitionem principh morbi praeσsupponit, quod hoc loco secundum Ga lenum, primo de Criticis sumitur, pro QTNmpore quo infirmus sentit se notabili b δ' ter offeta inanimnala Hii in operationi lbus suis,ut supra prima parte dictum est. Et quoniam,ut Galenus inquit ca-pri lino de Criticis, Principium aegritudinis est de difficilioribus eorum quae Medis co possibile est scire. Sequitur ergo ex seu lientia Galeni,eodem cap. quod aegritus dines,quoru principium est ignoratum, sunt dimittendae Praeterea antecti inues stigationem praefatorum dierum attens temus, Operaeprectum est scire descriptis ones siue diffinitiones dierum Criticos rum,indicatiuorum, intercadentium Muacuorum,ut ea quie sequuntur, facilio rra se intellectui nostro offerant.
Criticus igitur dies, siue decretorius, siue indicatorius est tempus ipsum quo uirtus corporis regitiva, per humorum peccantium manifestam expulsionem, Do
60쪽
sue permutationem, siue derivationem a pugna cessare solet frequentius. Qui dies principaliter seu radicaliter in primornense, hoc est, in acutis aegritudinibus' absoluti nam chronici Macuti couersisui, mensem excediit ut plurimum sunt
T. q. 2O. 8 2τ. attestantibus diuo Hipspocrate, Heracli , Diocle, Archigene. Cale. in pluribus locis. Indiciari dies siue indicatiui,sunt qui dant signum,&demonstrant super suo turam Crisim, proximo die Critico flens dam frequenter Vel sunt illi dies, quisbus uidentur signa, siue inditia alteratisonis materiar, ad bonum uel malum, Mindicat quid futurum sit die Critica prospinquiore. Radicales, siue principales, iuxta auφ thorum dictorum sententiam, sunt in ascutis absolute in primo mense, ut plurismum . H. et . iuxta Hispocratem in Apho. α . lib. MIntercadentes, seu intercidentes, aut in medio cadetes,aut prouocatorij, sunt
quibus solet uenire Crisis, sed per accio dens uel ut Niphus inquit, sunt; iuibus