장음표시 사용
391쪽
plantis applicitum Quod allium aeVer rattrahat, Mani DL VAR1ΩStum Sila vesiculis quas saepe excitat, et a dolore illo non ' φη 'γ
ferendo quem nonnunquam licet raro, nsteri, etiam non X ti admo
citati vesiculis, humores scilicet in partes illas invitando; I:
unde dolor tam vehemens quandoque XOrtus St, ut Rin donec ae-
plasmate e mica panis similagine in lacte cocti eundem e. . ti bis dare necesse habuerim In adultis itaque qui Variolis Conflu situs fue-entibus laborant, allium incisum et linteo involutum plantis pedum admovere soleo a die octavo, in quo primum facies intumescit, donec jam morbus periculo omni acet, Singulis
45. Neque interim istud mihi praetereundum est, aegrum laeta per scilicet a carnibus durante morbo arcendum Omnino CSSe, et h cerevisiam lupulatam eamque tenuissimam tantum pro potu ur8-Concedendam. Iusculis avenaceis, pomis coctis, et jam dictacerevisia, commodissime intere vitam tolerabit At ver in vino, imstante jam maturatione, ubi particulae Uruloniae in an ii in oguini ma88am regurgitantes eandem tabo suo inquinaverint, indulgen'
utile erit cochlearia vini aliquot singulis uroris et noctibus aegro indulgere. Stragula quod attinet et clodices quibus aeger in lecto est contegendus, neque plura in illa neque pauciora quam quibus sanus utebatur Quin et liberum ei sudores Sit, quoties voluerit, se ab hac in illam lecti partem trans- 'ferre, quo praepediri possint sudores isti symptomatici, quos aegro nocere, Satis opinor, evici Eodem pacto etiam praecavebitur esseratior Xanthematum phlogosis, XCita a nimio Calore quem carnes contrahunt quoties aeger Semper eodem
in loco, ceu palo defixus jacet. me hoc autem alias Observ.Med. iii 2 46 50. prolixius disserui.
46. Casum nuperrimum, ceu Specimen integrae hujus CasuqΡΓRXeOS, Subnectam. Hac ipsa hyeme me accersebat foemina 'U' nobilis, Domina acres, ut quendam suum nepotem, D'μφΤhomam Chelit, temperament perquam Sanguine et Retate florentem Medicus curarem. ridie coeperat febricitare vehementer colluviem biliosam in magna copia per Omitum ejiciebat dorsum plurimum dolebat. His malis solatium quaerens et leVamen lectum petebat, et tum stragulis acervatim injectis, tum calidis ssumptis liquoribus, sudores per diem integrum omni ope sollicitabat, sed fruStra, Una tanta ad vomendum proclivitas, et alvi fluxus, licet modicus, ara
392쪽
DE VAR1 Omnem Sudorificorum vim eluderent: oleum interea febris 'νL0kk, Ogn Roderat', quo illa multum increverat. Ego jam ariolas brevi exorituras suspicabar, easque inSigniter conflHXUraS, tum ob aetatis vigorem, tum etiam quod sanguinem multum excalefecerat irrito sudoris extorquendi conatu, quo quidem, si modo aestate aegrotaverat, et mictum Sanguineum et macula purpureas certo advocaverat, tum Ver minime, quod semper observaverim in juvenibus immani Vomitione, aegritudine, et dolore praeter solitum vexatis, Variolas inSequente ultra modum confluxisse. eum itaque esse ratus ut nullum non lapidem moverem quo praeproperam materiae Variolosae assimilationem obstruerem, a lecto illum arcebam,
nisi statis prius horis somni Die sequenti tertius is erat,)Variolis Dondum comparentibus. sanguinis uncia meto edextro brachio mane extrahi curabam Optimus erat ille, siqvidusque, cum adhuc spirituosum tantum Et si CXCeserat, nondum vero putredinem illam quam conciliat longior morbi mora, et in eorum sanguine ut plurimum conspicitur qui nuper ab hoc morbo convaluerint Hora quinta poStmeridiem die ejusdem, infusionis croci metallorum neiam unam Xhibui, ecqua satis commode vomebat, et aegritudine levatus longe melius habere visus est, jam haud invitus a lecto RbStinens, a quo prius aegerrime se divelli patiebatur, aegritudine et vertigine mactatus Die quarto mane necedenS, CXanthemata, quibus praecavendis tanta fueram molituS, O numero prodeuntia conspexi, ut ab insignior quem minitabantur confluxu, aegri vitae metuendum est Diligenter itaque caVebam ne lecto interdiu committeretur consulebam etiam ut cererisiam tenuem spiritu vitrioli instillato acidulatam potaret. In his ad sextum usque diem perSeVerabat; quibus diebus licet non aegrotaret, sed aura liberius VeseenS multum reficeretur, tamen alvo subinde laxiore fuit. Iam
sub meridie non valebat ulterius quod hic seri assolet, se a lecto abstinere decubuit itaque usque ad finem morbi, me
non reluctante, cum nune erupiSSent HStulae omneS, quae, non obstante meo omni conamine, plus Satis confluebant: quamVi enim pauciora erant Xanthemata iis quae in On-
nullis Observavi ab hoc morbo extinctis, plura erant tamen
oleum igni a t/d. Cf. sup p. 280. n. i. nihil intentatum relinquerem. s. Eras- niuium non lapidem moverem e. . mi Adag. i. l. 30.
393쪽
quam plerisque eorum qui sanantur Solent prodire Hac VAR1
florum paralyseos propitiabam, Singulis deinceps noctibus repetendam suadebam etiam ut non alii Stragulis, quam quibus Sanu assueVerat, tegeretur; ut jusculis avenaceis et
hordeaceis, nonnunquam etiam pomo octo, VOSCeretur Cere-ViSiam etiam tenuem hauriret. Die octavo allium incisum et panno lineo inclusum pedum lauti applicandum curaVi, et renovandum quotidie donec extra aleam consisteret. Osthaec pro augescentium pustularum genio Omnia cedebant, usque ad decimum diem quo tempore mane eum inViSens, licet mediocriter se haberet, febris tamen secundariae quendam quasi prodromum deprehendi, cum jactatione aliquali. Oxitaque procellam veritus imminentem, paregoricum Supra Ru- datum k 36 sq. exhibui, a quo tranquilla omnia et pacata; eadem nocte Syrupi de meconio Sesquiunciam praeScripsi Sequente aurora, diei scilicet undecimi, cum, post exolescentem vim anodyni quod hesterna nocte Sumpserat, jam de novo esset irrequietior, diaconi iterum sesquiunciam Xtemplo iugessi, vesperi item tantundem atque eandem OSin mane et sero ut assumeret quotidie consulebam, donec Omnino OnValeS- Ceret. aruit aeger neque aliquod nos deinde symptoma exterruit, nisi quod urina ei quandoque Supprimeretur, malum unioribus hoc in morbo familiare, quam tamen genubus innixus in lecto reddebat. tynlismum quod Spectat, quantumvis salivae copia frequenti anodynorum in tam larga dosi repetitione aliquantulum interciperetur, tamen longiore ab eorum usu interVallo pituitam concoctam excreabat, ne acies manusque debit tempore pro votis intumescebant. Die decimo octav e lecto surgebat, et tunc primum jusculum pullorum carnibus indulgebam, a quo per gradus indies ad Victum consuetum redibat. Die vicesimo primo sanguis mittebatur e brachio dextro ad uncias octo, qui pleuriticorum Sanguinem aemulabatur, et puris fere instar erat. Denique ad quatuor vices, spatio interposito, purgatus fuit.
47. Hic subinnuam, quod quoties in his pagellis die ab ari6lao
iuVasione Verbi gratia, seitum undecimum etc. nominaverim V gy)yx
non ta accipi d velim, quasi Variolae Confluentes tertio nun tes, licet quam non die erumperent cum Sati Seiam quandoque ita inum non accidere, etiam in iis qui vel maxime confluunt, ut pustulae 'men em
394쪽
DE Ani non niSi post aliquod a die tertio temporis spatium Se Xe- 'hi Oh RHt. Erupti autem ut plurimum in diem tertium ab inva-psis sit ab Sione incidit et ut plurimum, qui exempli gratia, die Lunae ii Vasione Monfluentibus Variolis primum laborare incipit, die Mercurii
et Jovis dies ab illo die Lunae secundus, undecimus ille erit, periculi plenissimus, nisi interposuerit se Medicus. Omnia 48. Atque hic iterum repeto, theoremata haec omnia ad ,hihi, a Confluente tantum Variola referri debere, quae in genere Connuen iistincto nullum prorsus usum habent, nec ab illo XpoS-
pertinent. Cuntur. Et tam Ib quam in 1mponunt, qua attollunt cristas quoties eos Sanaverint quibus Xanthemata numero Rueneaque interstincta efflorescebant. Si tentare libeat quantum in Artu valeant, in Variolis Confluentibus Vires experiantur, maXime quoties Vel Orentes aetate, vel eos qui immodica vini ingurgitatione nimium incaluerint, hic morbus invaserit; ne in levioribus Xercitati, ita toto coelo aberrent, ut Se OS Servasse XiStiment, quos ipsi adstantes non Occiderint. 49. Verum Dissertatiunculam hancce non prius finium, quam ubi retulero quae mihi, dum haec scriberem, Su Orenarravit amicissimus '' Carolus Goodali, M. D. Collegii Medicorum ocius, atque impraeSentiarum CenSOr: quod mihi ideo faciendum duxi, quo melius iis fidem conciliem, quae tum hic, tum alibi, et de petechiis et de mictu sanguineo inirmavi utrumque nempe hoe symptoma, quotie Reuti morbis accedit, atrociori sanguinis inflammationi omnino deberi, ac proinde refrigerantia indicare remedia Casus ita se habuit: 1ligio i, J0. Iuvenis annorum quasi viginti septem. habitu in kgDi0 corporis extenuato, et calido temperamento praeditus, febre
faeliciter dolor regionem cordis scrobiculo vicinam discruciabat, dorsum vero imprimis, in quo jugiter desaeviebat sanguinem subinde meiebat; tum et petechiae coloris Subfusci collum, pectus, et carpos dense insidebant. Die sexto accersitus Medicus, et aegrum de vita periclitari a nimia urinae sanguinolentae excretione comperiens, indicationes curativas ad sanguinem refrigerandum incrassandumque, tum etiam ad VRSOrum Scula, quae in renibus relaxata dehiscebaut, obturanda, dirigenda CenSebat.
395쪽
51. Praemissis itaque tum venae-sectione, tum bolo leni DE VARI-tivo, aegrum ut a lecto, quantum fieri potuit, Se bStineret hostes . Seri monuit, cum a continuo lectuli calore mictum sanguinis promoveri non dubitaret suadebat etiam ut in culcitra corio tecta aeger potius dormiret Supinus non nisi rarissime jaceret lac aquae permistum ut potaret, anatella, oryga lacti incocta, pomis coctis, sive solis, sive aquae fontanae intritis, et Saccharo dulcoratis, vesceretur Medicamenta ordinabat
Sequentia:- Form 65. J R Florum Rosarum Rubrarum drachma SeX, Corticis interni Quercu semunciam, Seminum Plantaginis parum contusorum drachma treS, Aquae sontanae libras duaS, Spiritus Nitrioli quantitatem susscientem ad iratam aciditatem
Insundantur in vase clauso calore leni, per quatuor vel Se hora S colaturae adde Aquae Cinnamomi Hordeatae uncin treS, Sacchari albissimi quantitatem sussicientem ut sat tinctura gustui grata, de qua saepiuscule bibat die Oe- tuque.
Enem e lacte cum syrupo violaceo injiciebatur hora meridie secunda; et hora somni sequens hauStu propinabatur - Form 66. I R Aquae Florum Paralyseos, Aquae Plantaginis, Aquae Cinnamomi Hordeatae, an Semunciam, Aeeti Stillati drachmas duas, Syrupi de Meconio drachmas Sex;
52. Die septimo symptomatis vix se remittentibus,enem jam descriptum singulis diebus injiciendum curabat;
tum etiam emulsionem haustumque ad hunc modum praescribebat:- Form 67. J R eminum ichorii, Seminum Endiviae,
Seminum Lactucae, Seminum Portulacae, una drachmas duRS, Seminum Cydoniorum, Seminum Papaveris Albi, an sesquidi achmam, Amygdala Dulces excorticatas quatuor V s. orna. 241. s. forin. l.
396쪽
DE VARI Contundantur simul in mortario harmoreo, SenSim affundendo Aquae Hordei sesquilibram :Colaturae adde Sacchari crystallini quantitatem susscientem Fiat mulsio, de qua bibat cochlearia duodecim quarta quaque
Form 68. quae Florum Paralyseos, AquaeJ ymphaeae, Aquae Germinum QuercuS, Aquae Plantaginis, an Semunciam, Aeeti Stillati,
Aquae Cinnamomimordeatae, una drachmas tres, Consectionis de Hyacintho drachmam dimidiam, Syrupi de Meconi unciam Unam; Misce fiat haustus hora somni SumenduS.
53. Die octavo, cum adhuc instaret febris, Sanguis urinae immistus copiosius exiret, et petechiae in praememoratis partibus numerosae comparerent, Omnia haec Symptomata a Sanguinis calore, tenuitate, et acrimonia, Oriri conjectans, Sanguinem Secunda vice detraxit liberaliorem cererisiae tenuis usum, cui vitrioli spiritus ad gratum acorem prius instillabatur, concessit quam cum fastidiret aeger, possetum succo limonum et lacte ei indulsit, uti etiam limonum pulpam in taleolas divisam et saccharo involutam Addebat et Sequentia: fForm 69.J Conserva Lujulae,
Conservae Cynor Oili, an Semunciam, Consectionis de Hyacintho drachmas tres, Diascordi sesquid rachmam, Corallii Rubri praeparati, Sanguinis DraconiS,
Boli Armenae, an serupulum num,
Syrupi de Pilosella, an quantitatem susscientem ut fiat optata, de qua capiat quantitatem avellanae SeXta quaque hora, superbibendo haustulum seri lactis succo limonum acti et Saccharo albo dulcorati, vel Decocti Vulnerarii Spiritu Vitrioli acidulati.
Maustus hesterna nocte praescriptus repetatur cum Syrupide meconio drachmis decem. 54. Nono die, petechiae paulatim evanescebant, urina minus Sanguine scatebat, quique inerat sanguis facilius separabatur, et matulae fundum libentius petebat hortabatur itaque aegrum ut in remediorum horum usu perSeVeraret, et
397쪽
diebus aliquot elapsis sequentia adjiciebat, ad eundem Copum D VARI-
Fomn. 70.y R Conserva Rosarum Rubrarum per seiaceum trajectae et vitriolatae uncin quatuor, Balsami Locatelli uncias duas, Boli Armenae, Sanguinis Draconis, Speciei Electuarii Diacorallii, ana drachmam unam, Syrupi e Coralliis quantitatem susscientem ut fiat electuarium, de quo capiat quantitatem nucis Oschatae bis de die, superbibendo haustum emulsionis SequentiS: Form 7I. J Seminum Lactucae, Seminum Portulacae, alia drachma tres, Seminum Cydoniorum sesquidrachmam, Seminum Papaveris Albi Semunciam, Amygdala Dulces excorticata quinque; Contundantur in mortari marmoreo senSim affundendo Aquae Plantaginis libras duas, Aquae Cinnamomi Hordeatae uncias duas colaturae adde sacchari quantitatem uincientem.
viis remediis favent NUMINE, aeger intra Septimanas tres a febre et horrendis illis quae memoravimus Symplomatis liberatus, petechiis abolitis, atque urina tum colorem naturalem tum consistentiam recipiente, paulatim ad sanitatem et vires pristinas rediit.
55. Quamvis autem symptomata ista jam dicta febri con
tinuae accrescerent, non vero illi morbo de quo nos supra egimus cum tamen, quoties utrumlibet ea Comitantur, a Velie Par mo- monti inflammatione et sanguini nimia attenuatione, unde iugatum Sanguis per Oscula vasorum quas Vi Xigitur, semper Ortum paritate ducant nullus dubito quin par methodu in tanta CRUSarum s it utilii; paritate omnino sit adhibenda, quantum scilicet fert utrius que morbi
que morbi genius. Quamobrem Virum Optimum rogabam adhibea- ut mihi per illum liceret hanc ejus curationem hic subnec- Η 'tere. Quam quidem si quis vel mihi insensissimus cum tamen, alterio mores e proprii aestimans, nullum inimicum habere sperema praestiterat, tamen, Veritate VictuS, praeclarissimam eam fuisse Omnium quas unquam novi curationum, lubens laterer quum jamdiu compertum habeam, quam Sit fatale febricitantibus sanguinem cum urina XCernere Cum
398쪽
D VARI vero idem amicitia mihi sit coniunctissimus Uant cum
FLUENT. anim prolubI et Veritat et Viri Amantissim famae mihi
litandum erati Hic enim ille est, qui, cum pauci admodum me vel minimum quid in Re Medica sive indaganda, sive etiam
eXeolenda, profecisS RSSerere auderent, maledicorum torrenti
Se medium Objicere sustinuit, atque me pari get ac fide tutabatur, quo parentem filius. Quantumlibet autem beneficio tam insigni devinctus, nunquam tamen nisi eas qua commeruit laudes praedicarem, cum perinde fere sit improbum sive opprobrio sive laudatione indignos afficere, quandoquidem utrinque a veritate discedatur. Nemo itaque mihi vitio Vertat, si Virum hunc ego nemini inter eos qui mihi hactenus innotuere, probitate secundum fidenter affirmaverim, cum in tot annorum spatio quibus eo familiariter usus sim, nec dicto quemquam laedere, quanto minus facto, sibi permiserit. Quantum ero in ea quam profitetur Arte praecellat, modo DEUS vitam ei concesserit, brevi satis eluceseet eum eruditioni haud vulgari, qua omnes Medicinae tam antiquae quam modernae tractus perlustraverit, exquisitissimam in Subtilioribus praxeos minutiis indagandis solertiam sine qua nemo unquam Medicinam merita cum laude faciet, catus
attulerit unde etiam aegrorum suorum votis bonus felixque cum primi respondet. Non phan 56. Haec demum sunt quae ipse de hoc morbo Sentio, phabutimo qu e non mihi SUggeSSit phantasiae imaginatricis temeritas,ni3 prae sed phaenomena praetica edocuere. Neque Sane capi qui Authb . fieri possit ut fallatur is, qui cogitationes sua omnes mera ac nuda ejus sive artis sive facultatis praxi limitat et determinat, quam sibi perdiscendam et cum laude exercendam propo-
Suit aut e contra, qui possit fieri ut non tam in ipso sequam in aliis decipiendis omnes vitae annos prodigat ille, qui in iis excogitandis operam disperdit, quae cum praxi nihil prorsus habent commune. Et sicuti haudquaquam faustus probusve navis ad clavum gubernator fuerit ille, qui non tam
ad brevia et saxa submarina agnoscenda vitandaque, quam ad causas fluxus refluxusque maris speculandRS animum d-Verterit; quod quidem, cum philosopho sit dignissimum, ab
Probi eo tamen perquam est alienum, cui id tantum negotii datum 6mdium est ut nari non Submergatur; ita neque Medicus, cui non
alia quam curandorum morborum provincia decernitur, qUnΠι
399쪽
tumlibet ingenio caeterisque animi dotibus valeat, in Arte DE VAR1. Vere Medica proficiet, qui non tam in occulta et tortuOS illa hi bilest methodo, qua atura morbos parit alitque qua etiam eorundem historia pendet, indaganda, atque in remedii eidem adaptandis, Omnes animi vires intendat, quam in curiosis et παρεργοις Speculationibus cerebrum fatiget, ad homines Orco eripiendos quod spondet Medicina, ne hilum facientibus. Quae quidem praevaricatio non solum in nuSa Stquod genus humanum commodis illis et emolumentis privetur, quibus a plurimorum ingenio animique dotibus augeri potuisset; sed etiam effecit tandem, ut quae Medica appellatur, Unde est
TCVera confabulandi garriendique potius sit Ars, quum me- '
dendi Atque eo tandem eventum est, egris ViVendum pellatur, moriendumVe Sit, prout philosophus vel conjectando scopum '' attigerit, vel ab eodem aberraverit quod in lubrico semper tu quam
est atque ancipita, cum primi Si SpeculationUm repertores, Ars evasit. non minu quam eorum mancipia et Servum peCHS de Crebrosis istis commentis bello quasi internecino invicem digladientur. attamen nemo Ortasse omnium ipsam veritatem assequatur Quamvis enim, Si mentem Seri applicuerimUS, Naturae quid de facto agat Natura, et quibus in Operatione Sua utatur hq organiS, deprehendere aleamusa modus tamen quo illa Ope hendamus, ratur, mortales aut ego fallor, Semper latebit Neque hoc opes dimirum est, cum longe sim supra omnem humanum captum em per latebit. longe, credibilius sit nos misellos homunciones, ab llustri vitae lucisque regione exulantes, methodum qua in fabricanda machina usus est Sapientissimus ARTIFEX, capere ullatenus posse quam fabrum ferrarium, rudem prorsus et imperitum, neScire quo pacto concinnetur automaton horarum indeX, Cujus structura et motus exquisitissimam artis elegantiam praese ferunt. Sicuti de facto constat, cerebrum omni tam Sen Instantia SH quam motu sontem esse, tum etiam et cogitationum sit δ' ' ' η' memoriae vicinam; et tamen non est possibile a diligentissima ejus inspectione contemplationeve mentem usque adeo
illuminari, ut intelligere possit quo pacto substantia ita craSSa, et quasi pulpa quaedam, neque operis ut videtur, usque adeo assabre laborati, usu ita nobili et facultatibus tam praecellentibus queat sussicere neque exinde assignare qui potis QSt, qua ratione e naturae ejus vi et Structura partium, Sive haec sive altera ista facultas necessario fuerit Xerenda.
400쪽
Dk Α, 57. Atque haec de Variolis Confluentibus: quibus siffsΤ ΗΥ adduntur. quae in Historia Morborum Aculorum siti. 2:
v. 6 v. 4. de hoc affectu tradidi, summam habes eorum quae mihi hactenus innotuere, eaque omnia diligentissime, quod a me fieri potuit, trutinata atque XPenSR.
58. Acci Go me jam quoniam tu id postulas, Vir Eruditissime, ad ea exponenda quae de Assectionibus Hystericis
hactenus Observatione comperi'. Quas quidem perobscuram et dissicilem prae caeteris qui homines vexant morbis diagnosin habere, tum etiam aegrius curationem admittere, lubens fateor. Attamen, ut potero, morem ibi geram, ea, quae epi- Stolae convenit, reVitate quam Sane a me exigit valetudo infirmior et quasi vacillans, hac praesertim anni tempeState, qua mihi verendum est, ne, si pertinacius cogitationibus indul- Sero, Podagrae o paroXySmum ccersam. aucis itaque Non qua eXpediam quae hic habe dicenda methodo, qua uti soleo,' ' Vm insistetisci brevem scilicet morbi historiam tradens Secundum
gessit, sed Vera Naturae phaenomena tum etiam medendi rationem p h okpo Subnecten quae mihi optime ceSSit, quamque non tam librorienti Q rum lectio, quam experientia propria, magiStra haudquaquam tradit Au infida, jam olim Suggessit. hq 59. Hic morbus si recte calculum pono, chronicorum Omnium frequentissime Occurrit et sicut febres cum appendi-Assectus cibus Suis duas partes tertias , ad chronicos morbos Simul sum- oh 6 ob sto Si comparentur, complent, ita Assectus Hystorici vel istixum pars Saltem qui eo nomine insigniuntur, ad reliquae partis tertiaegunt dimidium RSSurgunt, hoc St, chronicorum par media Sunt. Paucissi Foeminarum enim paucissimae qui sexus adultorum dimidiam 1 vhi Si parS, ab Omni horum affectuum specie prorsus liberae Viri Seden sun si istas excipias quae laboribus assuetae dure vitam tole
sedentariam chartis solent impallescere, eodem morbo tentantur. Et quamlibet omnis retro antiquitas symptomata illa Affectibus Hystericis adnascentia utero Semper vitio verterit, Affectuum Si tamen affectiones Hypochondriacas vulgo dictas quas splenisium: u, Rut ViSCerum eScio quorum ObStructioni imputamus, cum
pochondri mulierum Hystericarum symptomatis conferamuS, ViX OVum