Opera omnia (Editio altera)

발행: 1846년

분량: 708페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

361쪽

EPISTOLA II. RESPONSORIA. 325

vires animumque addat unde etiam Natura tanto oneri Sue D L0 cumbente, haud pauci, spiritibus atque omni vitae robore diaphoresi, purgationibus, et jejuniis supervacuis praeter vulnus ab hydrargyro inflictum, tandem penitus XhauStiS, misere confecti sunt. Persaepe etiam, morbo jam pulso, aeger ea spirituum copia qua erat Opus ad redintegrandam Sanitatem destitutus, prae imbecillitate concidit aut si sorte Libitinam valent effugere, tot tantisque cruciatibus Vitam redimit, ut tanti non sit vivere: de quibus Oeta meotericis

haud ineleganter

Graviora morbis patimur remedia Nec vita tanti est, vivere ut possis, mori.

38. Hic autem in promptu est istam objectionem diluere, Quare riui fit ut nonnulli hoc morbo scilicet in Statu HUS modo inuitis' dicto. male multati in Galliam commigrare cogantur ut ab eo in Galliam

liberentur cujus rei hanc esse rationem quantum duulcare si cogun possum, exi Stimo Hujusmodi aegris, oeconomia illorum VI Corporum eversa e Viribus prOStratis, apud nos ne CraSSIIS

ac humidus resarciendis minus idoneus est, cum iste Galliae, utpote qui Salubrior ne magis Serenus, Spiritus corpori et vires deperditas instaurare aptus sit; non quod raetici ibidem degentes, utut docti quidem methodum qua hic morbus devinci possit, melius callent, quam nos hic in Anglia. Sod ut ad diaetam OVertar.

39. Existimo itaque, et experientia mecum facit, quod,

praeter USeulum Venaeeum, anatellam, lac cereViSiatum, et cererisiam tenuem tepefactam, etc., juscula inSuper e carne vitulina, pullorum, atque alia ejusmodi in mediocri quantitate aegro et OSSint concedi, et debeant atque ut, ubi primum cousque subsederit gingivarum tumor ut dente Conserere Quo tem- Valent, uniculorum, pullorum, agnorum Carne S, atque HUS h. modi teneriores, at area manu, sint indulgendae ut vel in ri0res inlecto se contineat, vel ad ignem Sedeat, prout hoc Vel illud uti Gogr6. magis allubescat animo cum enim ityalismo Xpugnetur hic morbus, non diaphorest, hariolando non Sum quorSum neger, nulla urgente nece8Sitate, nimi calore mactetur.

40. Dicta methodus uti expeditior est, eum neque tot Haec me- dies corpori ante salivationem praeparando inutiliter insu ei . h.

mendos, nec frequentes istas purgationes, aut decocta solen ditior, nia post salivationem, egris imponat, ita certissimus um

362쪽

326 THO SYDEN HAM EPIST. II. RESPONS.

D Lui eandem longe faciliorem esse, minus itidem periculosam, et minus recidivae obnoxiam ; quod eXperiment suo discet quis-

recidivae minus Ob-

ridulosa trilli In iter PrRX VerSntUS, Ri hane Se demum conseret. Mihi saltem ex animi sententia successit in quam plurimis aegris, quorum nonnulli salivationis taedium et laborem plus semel irrito conatu XantlaVerant, recidivam Semper denuo

41. Non est autem Vir Candidissime, cur Tuam fidem

verborum ambagibus anxie Sollicitem, qui, jamdudum de probitate mea persuaSissimus, existimationi etiam nostrae favere dignaris. lura itaque de hoc morbo non addo, cum mihi neutiquam placeat nec placebit unquam, longis verborum ambagibus et sermonibu απροσδιονυσοι nucleum involVere, quo rei caput, ceu ili fons aegrius innotescat. Quantulicunque autem Sit hoc opusculum sive pretii, sive molis, id ut boni consulas rogo, cum illud eo praecipue sine elaboraverim, ut et in bonum publicum cederet, et quo in Te essem animo palam testarer quantumlibet autem magni e faciam, major tamen adhuc ibi honos debetur et a me, et ab iis quibus summa illa Tua eruditio, morum SuaVitaS, animiqiae candor, caeteraeque virtutes laude dignissimae, ita clare eluceseunt. Haud equidem Tibi assentor, quoties profiteor me Tuam amicitiam, e quo me primum ea condecorabas, inter illa quae mihi comparavi pretiosissima luculentissimaque semper habuisse. Inter alia enim in brevi vitae curricul a me Observata eximium est istud, quod etiam filio meo commendatissimum esse volo, hominum scilicet probitate caeterisque virtutibus praecellentium consuetudinem semper mihi Om

amicitiam, nisi ea potius combinatio, sive etiam conjuratio dicenda sit, quae in Virtute non fundatur, quamvis nec dictu nec vultu quidem me laeserint unquam, tamen nescio quo pacto tandem aliquando aut mihi aut rebus meis mali aut damni quippiam affricasse Vale, Vir Humanissime, et amare perge Tui semper observantissimum

FINIS.

363쪽

DISSERTATIO

ADSpectatissimum Doctissimum i Virum

Obsorvationibus nuperis CirC CU

rationem Variolarum Confluentium

AFFECTIONE HYSTERI CA

Editio Secunda.

Capitis Episc0palis in cemeterio D. Pauli, I 685

365쪽

HUMANISSIMO VIRO

MIRABERIS fortasse, Clarissime Vir, quisnam importunVS

interpellator graviora Tua interturbet negotia sed veniam consito, dabis postquam intellereris, ea potissimum de causa hanc Tibi molestiam creari, ut grati animi sensa e rimat venerabundus ut cultor Quippe tantos ex elaboratissimis uis circa

Morbos Acutos commentariis agnosco me accepisse fructus, ut adorates Authori persolvendas me prorsus obligatum teneam. Tam accurate singula annorum aerisque quas tractandas suscepisti Constitutiones, coepto antehac inaudito, observasti tam genuinas

facileque obvias pro insulis, qui in illis occurrebant, affectibus sanandis, indicationes etcogitasti tantoque ingenii nitore totum

UuS XornaSti, ut merito tantam vacitatem, tam indefesso labori junctam, suspiciamus unde et aestrotos et Medicos ibi

aeternum devincis. Quanquam vero cuncta, quae pertractas, ac rate adeo absolvisti, ut pronum sit de singulis in laudes Tua era umpere, praecaeteris tamen haud mihi temperare possum, quin impense ibi gratuler methodum Tuam circa Variolarum curationem cujus ope, quin feralis ille hactenus assectus terri icam suam exuat larvam interque facillime curabiles nisi malionitas, vel quiddam valde insolitum, accesserit, se sistat, nullus ambigerem, si per nutriculas turbam raro non inimicissimam hominum saluti, liceret, quae calido suo reuimine et medicamentis Omnia usque adeo pessum dant, totque ubivis in sepulchrum ante tempus praecipitant, ut merito Tu, Doctissime Vir, iumani generis vindex audire merearis, qui eurotis misere cumque eaetremo vitae discrimine palantibus Te ducem dissimum praebes, ut in salutis viam, si ductum Tuum sequi volent, redeant. Ut de me loquar, quanquam meis dere ratiociniis aliquatenus reformidarim, diu tamen credidi Variolarum eruptionem, sicut non USum eSSe morbum, ei ebris crisim, sicpar reliquis crisibus desiderare restimen, in quibus, omnium Medicorum e fatis sancitur, totum nessotium Naturae committendum, si cuncta recte procedant id quod plerumque in isto assectu cernitur, nisi plus justo prius aevitatus

366쪽

330 THO SYDEN HAM DISSERT EPIST.

Gui in LM.furei Sanguis. Postquam vero, perlecto aureo Tu libro, en- Ebigioli erum tundem panico eSSe, qui me aliosque tamdiu detinuerunt, timores, aususque fueram Doeta Tui praecepta reclamantibus licet quandoque non solum vulgo, sed etiam Medicis, aegros regere, tantum inde emolumenti iis ubi in obtemperantes incidi,)obvenisse comperi, ut quicquid alii senserint, me felicissimum reputem, cujus in manus tantus devenit thesaurus. Porro et ubi ad Variolis Consuentibus laborantes quod tamen haud admodum saepe contisit, accitus fuerim, non dubitavi, quanquam animam jam agere viderentur, adparegorica Tua fretus authoritate, confugere, idque successu haud poenitendo, imo vero StuPendo. Tam multum equidem hac in parte praestitisse mihi videris, ut nil superesse quod vel aliorum, vel etiam ui industriam eXerceat,facile crederem nisi nuperrime a doctissimo viro, amicoque meo inteyerrimo, D' Kendrichio qui humanitatem Tuam plurimum celebrat, audivissem, Te innui88 nova quaS-dam quia et ad praxi rite exercendam perutiles fore non pOS- Sum non ausurari, utpote a Te factas, circa idem subjectum Tibi occurrisse observationes quas nisi publico impertias, et in Tui famam, et in humanum genus injurius eris. Proinde siquid apud Te ignoti valeant preces, haud graveris, obSecro,)Celeberrime Vir, eas in lucem emittere. Sed nec hic subsistam: nempe ab eodem accepi rariora quaedam ibi observata fuisse circa a ectus Hystericos dictos qui sane, sicut doctissimorum Medicorum ab omni memoria ewercuerunt, imo lassarunt, ingenia, sic pro nimis saepes et medicandi traditas methodos eludunt, documentaque dant, quamparum tutum sit in philosophicis nostrae rationi nimium dere, nisi iis in rebus quarum certitudinem a sensuum testimonio petere valemus. Plurimum, ignissime Vir, ulterius et a praesenti saeculo, et a posteris, haud dubie mereberis, si et quae circa hanc materiam meditatus es, propalare dignatus fueris. Hoc saltem a Te mihi impetrare liceat, ut aequi bonique con8uDS, quod non me solum, sed sublici etiam causa, ignotus ibi licet, petere non erubuerim utque me inter innumeros eos habeas, qui ibi sequam maxime devotos prostentur, devotissimum

367쪽

SPECTATISSIMO DOCTISSIMOQUE VIRO

SI usque a leo philautiae indulgerem, Ornatissime Vir, ut eas quae ad me nihil attinent laudes mihi arriperem, aegre admodum me ab aliquali animi elatione continere aleam, laudatus tantopere a laudato viro, qui eruditissimis suis lucubrationibus orbi iterario, mihi vero nec de facie, quod sciam, innotescit. At vero quod me tanto licet immerentem,)honore dignatus fueris, id demum humanitati Tuae acceptum

refero cum nXimos quosque et praestantissimos viros in Natura comparaverit, ut non tantum leviter errantibus, ut fit, nequiores sint, sed etiam in mediocrium studiis depraedicandis, data vel qualibet ansa, ingenuo u candori morem lubentes gerant. Cujus quod et in ipso me, et meis istis Onatibus, ut ut tenuibus publico tamen commodo destinatis, praeclarum edideris specimen, gratUS gnoSCO.

2. Ea quod spectat quae a me praestolaris, Sive jam oditi. de Variolis observationibus addenda, sive etiam ieΡassione Hysterica de novo tradenda, ita habe Horum pri Rationes mum idcirco aggressus sum, ut quae olim descere Viderentur, his hi ' ex iis quae experientia jam annosior mihi suggesserat, possim in tig -

quoniam Assectus Hustericos omnium post febres morborum BV lin' ς'

frequentissimos Oecurrere, tum quia emolumenti liquid levidensibus meis observationibus capi posse, exiStimarem. eque tamen diffiteor, aliam quandam, praeter hane publicum juvandi spem mihi causam subfuisse, ut otium scilicet bene locarem, et taedium brumalium noctium honestius salierem; cum jam ingravescente aetate non amplius congerrones foraSquaeram. At quicquid id fuerit quod me primum instigaverit, me non ita atque Speraveram incoeptis ac votis meis parem esse sentio, cum continua illa cogitationum series, qua

erudit lucubrat. De quibus v. Hai h levid. i. e. parum eaepolitis.ler Bib M . Prael. t. iii p. 362. congerr. i. e. Odales.

368쪽

332 THOMAE SYDEN HAM

DE VAn1 .men Ob Stinatius defigenda est, mihi am a multi annis roδα- ' hostes, γρωντι nunquRm non ossiciat, maxime Vero jam appetente senecta. Cum itaque tam opportunae appulerint humanissimae uae literae brevi responsionis limite expediam eorum Summam quae prius fusius deducenda meditabar.

regnabant, iis tempeStatibus

indole magis faciebant. Quo ordine morbi se invicem excipiebant. Variolae

qua data

Occasione

3. Sumpto itaque a Variolis exordio, illud praelibandum censeo, quod scilicet ea febrium intermittentium species quae primum anno I 677 ut alibi Epist. Respons L. Q0. diximusa caput extulit, atque etiamnum regnat, anno videlicet quo haec conscribo I 68l, hae febres, inquam, pro more epi-demicorum omnium iis maxime tempestatibus grassabantur quae cum earum indole magis faciebant per annos istos Omnes quibus vigebant aliena autem tempestate appetente, ii protinus epidemicis cedebant quibus illa magis favebat exempli gratia, ingruente hyeme, nunquam non tussi et febribus peripneumonicis ab illa pendentibus locum dabant, ut et Variolis redeunte autem vere dicta febris postliminio reversa est. Ita anno 1680, postquam febris haec per autumnum omnia fuerat depopulata, Variolae brumali tempore eam EX-cipiebant, ubique locorum grassantes. Anno nutem Vertente, 1681 scilicet, febres intermittentes denuo recrudeScebant, haud usquequaque epidemicae, fractis jam et succisis earum viribus unde etiam Variolae, hic illic sparsae, una cum illis subpullulabant. Aestate vero jam ingressa, Variolae increbescere quotidie, tandemque επιδημιικωταται laetae Stragem haud vulgarem edebant. 4. Hoc anno, scilicet 1681', luce meridiana quod aiunt,)clarius mihi constabat, quod jam olim ratio suadere videbatur, aegrum scilicet lectulo noctes atque dies continuos non prius addicendum esse, quam Variolarum examen Omne in conspectum se dederit. Etenim tum veris, tum etiam aestatis, temperie sicciore diutius quam post eorum qui nunc sunt homines memoriam invalescente, adeo ut Omnis serme ubique locorum herba exaruerit, sanguinem fere omnis illa humiditas quam aer alias solebat suppeditare, destituebat; ex quo Variolas jam grassantes major quam pro morbi indole inflammatio accendebat, caeteraque exinde nata Symplomata praeter modum Saeviebant. atque hanc ob causam si quid

369쪽

DISSERTATIO EPISTOLARIS. 333

ego iudico, maculae purpureae plenam Xantliematum erus D VARΙ-tionem haud raro praeven1ebant, Ot, qURO ORS CXtrudebat, Venes 4LLENT.mentior inflammatio, debitam sanguinis erasin interturban maculae atque disperdens, etiam ante uStam materiae Orbifieae X inde sui ionem, praematuram mortem accersebat Id vero maX- ntur; ime fatorum saevitiam promovebat, quod jam Xanthem in in gignit6r

ob supra dictam causam ita facillime confluerent, vel ipsa sennuζ'aeris intemperie id mali sponte sua procurante, quod alias fere solent scioli et medicastri regimine et cardiacis calidioribus in ipso morbi limine inauspicato imperatis atque admotiS. Etenim, quod diligenter animadvertendum est, pOS Omnium

vel exquisitissimas observationes, rei cardo in hoc vertitur, ut in Variolosis salutis spes omnis in exanthematum paucitnte reponatur, discrimen in eorundem multitudinea et prout plura Sunt haec vel pauciora, aut moritur aut vivit aeger Interea Sanguinis fatendum est, et Sanguinis mictum, et macula PUrpureas, quae viis ita certo mortem praenunciant, unndoque necidere ViX Ullo Purpureae,

adhuc comparente Variolarum mulcto, Vel etiam PRUCISSlmi gimi volsuStuli erumpentibus : haec vero ut Variolas denso agmine ut in 'pr

confluentes ut plurimum comitantur, ita aliquando tam prae pustulis, Propere inVadunt, ut negrum ante plenam eruptionem e medio: a 'a tollant, sicut jam observ. Med. iii 2 24, 25. praemonuimus lunt. 5. In proclivi est autem ut mihi videtur, rationem red Cur magis dere quare aeger plus minusve periclitetur pro majore milio I ἡ re e Xanthematum numero. Cum enim quaelibet pustula tu aeger phlegmone primo sit, licet sub eXigua mole, O in POStem ilibutatum evadat, fieri non potest quin febris secundaria, a pure jam in Vmζxψ- fieri pendens, magis minusve Xacerbetur pro puri AEXCΟ- quendi quantitate jam in morbi statur quod in mitissim Status di- Confluentium genere die a primo morbi insultu undecimo in 'xβψ qm

mediocri decim quarto, in crudissima vero et aegrius doma rati0nebili spectu decimo septimo fieri conSueVit Quemadmodum cotissithii enim quod est notandum, Confluentium Variolarum genus te tanto Distinctum, quod dicitur, ratione periculi imminenti in an perieulogi tum Superat quantum ab ipsa peSte Superatur', ita etiam supra re lu'Π' dictae tres Confluentium species aliae aliis praesentiu diScri intibus mei adserunt. Quod insuper tam in aetate quam sexu locum 'δ δ'

juventutis flore multo magis periclitari ab hoc morbo, quam 'μ''vel foeminam vel impubem Sed haec obiter periclita

tur.

370쪽

334 THOMAE SYDEN HAM

monis

cenda, et quare Unde Oritur

6. Neque sane mirabitur tam ingens discrimen a majori PHStularum numero pendere, qui secum reputaverit quod si cujuslibet sive humeros, sive brachia, sive aliam quamlibet partem phlegmone vulgo a Boyle, sorte invaserit, idem tempore maturationis, qua jam pus si febricitabit; cum scilicet

Sanguis, a purulenti particulis per venas ex lege circulationis in ejus massam resorptis incitatus, febriculae fomitem subministret. Quanto magis Medicus, ubi primis morbi diebus aegrum invisens, faciem ad instar pulveris e limatura cicularum undique respersam contemplabitur, mortem praedicet uno aliquo e diebus jam memoratis involaturam idque prae indomita vi febris succedaneae, quam pro ratione quantitatis puris ex innumeris istis postematis in sanguinem ejecti,deSneVire necesse est. Quae quidem homini funesta ruina,

aliquot diebus antequam ingruat, facile praevideri potest, utut belle se habere aeger et sibi videntur, et restantibus etiam in hujus morbi historia minus exercitatiS. 7. Quocirca si non aliunde periclitetur aeger purpurei Smaculis et sanguinis ictu a Sepositis, quam X HStularum requentia, serio mihi perpendendum St, quibus poti8Simum de causis ita densae protruduntur, et si tuto fieri potestd iisdem omni ope coercendis incumbendum. Quod quidem rei caput est, et in quo praecipue aegro Suppetia ferre qUenm cum periculosae plenum sit aleae quicquid moliamur, jam constituto in hac specie morbo nec Si tandem mortem aeger evaSerit, id tam meae debetur solertiae, quam Vel in- Signi narium haemorrhagiae, vel fortuitae alicui quae morbo accidebat mutationi Profusissima autem illa crebrarum US-tularum eruptio si quid ego conjicere possuma a praecipiti nimis materiae Variolosae assimilatione Ortum ducit quae quidem praecipitatio maxime videtur contingere, Vel quod aegri natura medicamenti ad instar cardiaci, calore et Spiritu plus Satis urgeat, vel quod ipse aeger sive praemature electulo includendo, sive adhibitis cardiacis calidioribus, aut liquore quovis spirituosod fermentum plus debito exaltaverit; quibus omnibus modis disponitur sanguis ad excipienda et intimius admittendas morbi impressiones, ipsaque Natura, Ceu furiis agitata, prae exuberanti materiae Variolosae copia et plenitudine, omnem fere succorum et carnium molem in

exanthemata evomere Satagit.

SEARCH

MENU NAVIGATION