C. Cornelii Taciti Opera

241쪽

eus apertiore in dies sama noscebantur, dubitat ' exercitus, num, posito eortamine, vel ipsi in me dium consultarent, vel Senatui permitterent legere InisAEratorem Atque eo Duces Othonianos spatium 4 moras suasisse, praecipua spe Paullinici quod vetustissimus Consularium, et militia clarus, im clam nomenque Britannicis expeditionibus merui set. Ego, ut concesserim, apud paucos taeito v to quietem pro diseordia, bonum et innocentem P etpaem pro pessimis a flagitiosissimis expeditum: ita neque Paullinum, qua prudentia tuli, sperasse, corruptissimo saeculo tantam vulgi noderationem, reor, ut, qui pacem belli amore turbaverant, hellum

pacis caritate deponerent neque aut exemitus inguia moribusque dissonos in uno consensum miuisse coalescere, aut Legatos a Dutes, magna ex parte luxus, egestalis, scelerum sibi conscios, is,

pol utum obstrictumque meritis suis Principem p auros. Vetus ac iam pridem insita mortalibus o 38 tentiae cupido eum Imperii magnitudine adolevit erupitque. am rebus modicis, aequalitas facile

habebatur sed ubi subacto orbe et aemulis urbibus Regibusque excisis, securas opes coneupiscere aeuum fuit, prima inter Patres plebemque ertamina exarsere. Odo urbulenti Tribuni, modo Consules praevalidi, et in urbe ac soro tentamenta civilium

bellorum Μο e plebe infima C. Marius, et nobilium

rimum Iuli I. . . satis otia fuit ab externa vi, iit possent emitare de potentia augenda imitatus est ali t. D. Hist init postimam νε-ola metu Ptimeo, simiaistia Moere aevum fuit ubi vid Cori. Vett. Glom. viuum, finia ν. m. ie XIlI, 3. quibus otiosum

242쪽

220 nisTOMARVM A. v. 823. movissimus L. Sulla vietam armis libertatem in dominaitimem verterunt. Post quos Cn. Pompeius occultior, non melior. Et numquam postea, nisi de Prineipatu quaesitum. Non discessere ab armis in Pharsalia a Philippis civium legiones nedum Othonis ac Vitellii exercitus poni posituri bellum fuerint, eadem illos Duum ira eadem hominum Mhi , eaedem celerum caussae in discordiam egere.

Quod singulis velut ictibus transacta uni bella, Patavia Principum laetum est. Sed me veterum in orumque morum reputatio longius tulit: uno Ad dii eum ordinem venio. Profecto Brixellum Othone, honor Imperii penes Titianum fratrem, vis ac pini in penes Proculum Praesectum. Celsus et Palil linus, eum prudentia eorum nemo uteretur, in iinomuis Ducum, alienae culpae praetendebantur. Tribuni Centurionesque ambigui, quod, spretis melio ribus, deterrimi valebant mile alacer qui iamon Iussa Ducum interpretari, quam exaequi, millet. Promoveri ad quartum a Bedriae eas ira placuit; adeo .i perite, ut quamquam verno tempore anni, et tot eircum amnibus, penuria aquae saligarentur. η id proelio dubitatum Othone per litteras flagitanio ut maturarent militibus, ut Imperator pugnae ades' set, poscentibus : plerique copia trans Padum geu-tes acciri postulabant. Ne perinde dijudicari potest, quid optimum actu fuerit, quam pessimum fuisse,

Iussa Dueum interpretaret Id est, inquirere in mussas iussi is, et explorare ae ponderare. Quam stiripliei hedientia patrare. Tale in Agricola 40. Adeo ut pleret M. inso resperioque Agricola, -- Υerit famam muci Me retareet r. bignifieat, vivitos ex specie tantuin externa iudieasse, paucos inquisisse aut explorasse. α α

243쪽

A. C. s. m. II. CAP. s. I. 22I quod die neat. Non ut ad mutans, sed ad bellar, doluta, prolaeti, eo luentes rivi et Adduae liminum, sindoeim ne millium spatio distantes, petebant. Celso et Paullino in uentibus, ninit itinere

fessum, gareinis gravem, obtinere hosti, non μ' missuro, quo minus expeditus, et vix quatuor mll- Ila passuum progressus, aut ineompositos in agmine' aut dispereos et vallum mollentes adgrederetur.' Titianus et Proeulus, ab eonsiliis vinearentur, aedis Imperii ratisiuant. Aderat an citus mitio Numida cum atrocidias mandatis, quibus Otho, rner

pila mem --a, rem in diserimen meus lubebat; aeger mora, et spei inpatiens. Eadem vim ad Cae 4 lvinam, operi pontia intentum, Quo Praetoriarum e hortium Tribuni, eonloquium eius postulantea, ven runt. Audire eonditione ac reddere parabat, et 'praeeipites exploratorea, adesse hostem, nuntiavere.

Interruptus Tribunorum sermo Geoque ineertum scit, insidias an proditumem, vel aliquod honestum eona, Eum eoeptaverint. Caecina, dimissis Tribunis, revee-eus in castra, datum iussu Fabii Valentis pugnae signum, et militem in armia.invenit. Dum legiones de odi

Ibant non quasi ad ineertum ortamen, sed ut finem imposituri bello arua victoria. Sed binare pro disinare dixit etiam Livius VI, t. Re quis quoad beurium esseι, tributum daret, te ubi consentiunt Bhri nisi bellatum esse proraeuaria dixit quod tamen vix reetum seret. Alioqui non ignoro, hae verba aut iude a librariis.coniundi, ut passim ad Livium notavi Drahenborehius. Em. Non assimarum Pro non ommissum quae duo verba promismedisuntur. id Drahenb ad Liv. Is M. Cutis equo Numida Quis hie Numidat num inter auxilia ili ni ea gens y minime, sed inter obsequia. Θ fugiat enim te latens hie ex antiquo mos εἶ quo receptum, ut viris lautioribus ditioribusque Afri aut Numidae equites essent ad iter. Praecurrebant illi magmen dueebant heri sequentia.

244쪽

222 msTORIAR M . . m. diae agminui sortiuntur, equites prorupere et, urrum diutu, a paucioribus Othonianis quo minua in vallum inpingerentur, Italicae legionis virtute dite iti sunt ea strictis mucronibus, redire Mima et Pugnam resumere coegit. Disposita Vitellianarum legionum acies sine trepidatione etenim, quamquam viein hoste, adsi eius armorum denata arta tis prohibebatur apud Othonianos, pavidi Duees, miles Duelinis insensus, mixta vehieula et lixae, et, praeruptis utrimque fossis, via quieto quoque agmini angusta Circumsistere alii signa sua quaerere alii, incertus undique elamor deurrentium, oe, tantium et, ut euique audaei vel formido, in pr,mam postremamve aetem morim ebant, ovi reum 42 hinantur. Adtonita subito terrore Mentea salinam gaudium in languorem vertit, repertis qui ea visae a Varilis existatim ementirentur. Is rumor, ab e

ploratori, Vitellii dispersus, an in ipsa Othonis

parie, seu dolo, seu sorte surrexerit, Parum ompeditum. Omisso pugnae ardore Othoniani ultro at lavere et hostili murmure excepti, plerisque suorum ignaris, quae caussa salutandi, metum proditionis secere, tum incubuit hostium acies, integris ordinibus, robore et numero praestantior Othoniani, quamquam dispersi, pauciores, eas pro num tamen acriter sumpsere et per locos, di horibus ac vineis inpeditos, non una pugnae facies cominus eminusque eatervis et euneis concurrebant in aggere viae conlato gradu, corporibus etumhonibus niti, omisso pilorum iactu gladiis et curibus galeas loricasque perrumpere noscentes inter se, ceteris conspicui. in eventum totius belli

43 certabant. Forte inter Padum viamque, patensi

245쪽

A. C.

eampo, duae legiones eo ressae sunt pro Vitellis unaetvis ima, cui e nomen Rapaci, vetere gloria ina nia e parte Othonis, Prima Adiutrix, non a lesimae in deducta aed sero et novi decoris Rubda. Primani, atratis unaetvicesimanorum principiis, aquilam a tutore quo dolor a e a legio, et inpinlit ruraua primanoa, interfecto Orphidio Benigno, Legato, et plurimo igna vexillaque ex hostiirus puit. A parto alia, propulsa quintanorum inpetu tertiadecima legio : cireumventi plurium ad ma quartadesimani. Et Duemus Othonis iam pridem p siclis, a in a Valens subsidiis suos firmabanti

Aeo si reeena auxilium Varus Alphenus eum B tavia sua gladiatorum manu, quam navibus tran

v viam, oppositae cohortes in imo stumine trueidau rant ita victore latus hostium invecta Et media Macie perr.pta, sugere passim Othoniani, Bedriacum petentes Inmensum id spatium obstruetae strage

Cui e nomen Rapaci Non ab re arbitror, quoniam e nomina egrinum saepe Tacitus ommemorat, veterem a m lapidem proponi, in quo ea ordine de ulpta. Conspicitur autem Romae in eapitolio, larma columenae:

Velim Dionis Mensum legionum qui est V, 23. cum hoc lapido oonferri a lito adiuti interpretes, paullo selleius sane eum vertissent. Los. .egimium seriem explicat Broterius ad e. 6. Vide pag. Isativus editionis.

246쪽

eo oriam vim quo pilis aedis est neque enim, civilium henis, apii ita praedan vertuntur. Suet Mus Paullimis et Licinius Proeulus, diversis ivno - atra vitavero. Vedium Aquilam, tertia deo mae legistiti Legatum irae militum ineos fultus --vor obtulit multo adhue die vallum ingresMm, mors seditiosorum et fugaelum reumatrepitur non probris, non manibus abstinent desertinem print quolnerepant nullo proprio erimine eius, Eamore vulgi, suum quisque flagitium aliis obieetantem. Titianum, Celaum nox iuvit dispositis tam exem

precibus, consilio, auetoritate sexerat, ne I E eisdem adversae pugnae, suismet sint eae nhus -- virent sivo finis helio venisset, seu resumere armin mallent, uniem vietis in consensu levamen IM'

Ceteris metus animus Praetorianus miles, mori virtute se, sed pristione vietum, Demebat ma Vitellianis quidem Ineruentam sulsam victoriani pulso equite, rapia legionis aquila superesse cum ipso Othone militum quod trans Padum uerit o 'nire Moesicas legiones magnam exercitus parissa Bedriae remansisses hos erte nondum victos et et, si ita ferret, honestius in ei perituros ' ineogitationibus truces aut pavidi, extrema deum ratione ad iram saepius, quam in formidinem istu45 mulabantur. At Vitellianus exercitus ad vim.

tum a Bedriaco lapidem consedit, non ausis Diae, hus eadem die oppugnationem castrorum simul voluntaria deditio sperabatur. Sed expeditis, et tantum ad proelium egressis, munimentum suere

arma et victoria. Postera dis haud ambigua Otho.

247쪽

4. C. N. in M. CAP. o. 46. 22smani exeretius voluntate, et, qui semeiores su gant, nil monitentiam inclinantibus, mima legatio: ne apud Duees Vitelliano dubitatum, quo minus Paeem concederent. Legati paullisper retenti ea res haesitationem adtulit, ignaris adhuc, an ny irassent. Mox remissa legatione, patuit vallum. Tum viei victoreaque in lacrima effusi, sortem Duilium tarmorum misera laetitia detestantea. Iisdem tentorii alii fratrum, alii propinquorum, Vulnera fovebant. Spes et praemia in ambiguo certa, lanera i uolua ne quisquam adeo mali expera, ut non aliquam mortem moereret. Requisitum Odi phidii Legati corpus, honore solito crematur: Ru- eos neeessarii ipsorum sepolivere: eterum Vulgus super humum relietum opperiebatur Otho num 46sium pugnae, nequaquam trepidus, et eonsilii cedi ius moesi primum suma, dein profugi e proelio perdita res patviciunt. Non exspectavit militum

ardor vocem Imi,eratoria. num habere animum iubebant. superesse adhue nova vires, et ipsos e irema Mauro auaurosque. neque eat adulatio. Ire in aciem, exeitare partium oriunum, furore u

dam et instinctu flagrabant qui procul adstiterant, tendere manus, et proximi prensare genua prominiissimo . Plotio Firmo is Praetorii Praesecius identidem orabat, ne fidissimum exercitum, ne optime

merito milites desereret maior animo tolerari ad verea, quam relinqui Iorie si strenuos etiam con-

tra fortunam insistere spei timidos et ignavos ad desperationem formidine properare. quas anter voces ut flexerat vultum aut induraverat Otho,

248쪽

elamor et gemit . Neo Praetoriani tantum, proprius Othonis miles, sed praemissi e Moesia. eandem Ohstinationem adventantis exercitus, legiones Aqu, Meiam Ingressas, nuntiabant ut nemo dubitet, potuisse renovari bellum atrox, lugubre incertum 47 vletis et vietoribus. Ipse aversus a consilii belli, huner inquit, animum, hanc virtutem vestram ultra perieulis obiicere, nimis grande vitae meae pretium puto quanto plus spei ostenditis, si vivere lae ret, tanto pulchrior mors erit. Experti invisera

sumus, ego ac Fortuna nec tempus omputaveritia.

dimoilius est temperare felicitati, qua te non putes diu usurum Civile bellum a Vitellio coepit, et, ut de Principatu ertaremus armis, initium illic suit:

ne plusquam semel certemus, penes me exemplum

ρ erit hinc Othonem posteritas aestimet. Fruetur Vitellius iraire, coniuge, liberis: Ihi non ultionae, neque solatiis opus est. ni diutius Imperium t nuerint: nemo iam sortiter reliquerit. Am mo tantum Romanae pubis, tot egregio exercitus, stemi rursus, et Helyublieae eripi patiari at hic mecum

animus, tamquam perituri pro me verilis sed est. superstites nee diu moremur, ego ineolumitatem vestram, vos constantiam meam. Plura de ext- mis loqui, pars ignaviae est praeeipuum destinati 'nis meae documentum habete, quod de nemine que ror. nam incus1re Deos vel hominos eius est, qui vivere veliti' Talia locutus, ut euique aetas aut dignitas, comiter adpellatos irent propere, neu rem 4s nendo iram victoris asperare in iuvenes auctoritate,

clamor et ea--J --rem intellige laetantium, ubi exemtvultum, tanquam obseeuturus militum studiis gemu- dolentium. - indumverat, tanquam mansuriis an pro alis tristi Am.

249쪽

aenea precibus movebat: placidus ore, intrepidus verbis, interni stiva suorum lacrimas coercens. Dari nam ac uehicula abeuntibus iubet libellos epistolasque, studio erga ae aut in Vitellium contumeliis insignes, abolet, pecunias distribuit, parce, ne ut periturus. Nox salvium Cocceianum, fratria filium, prima iuventa, trepidum et mo entem, ultro solatus est, laudando pietatem eius, castigando formidinem a Vitealium tam inmitis animi fore, ut, pro incolumi ista domo, ne hanc quidem sibi gratiam reddereta mereri a sestinato exitu et

mentiam victoris. on enim ultima uesperatione, aedisoscente proelium exercitu, remisisse Reipubli- na novus inum usum. Satis sibi nominis, satia posteris suis nobilitatis quaesitum post Iulios, Glaudios, Servi a se primum in familiam novam Imperium intulisse proinde erecto animo apesse- rae vitam, neu patruum sibi Othonem fuisse, aut oblivisceretur unquam, aut nimium meminisset. Post quae, dimotis omnibus, paullum requievit. 4satque illum, supremas iam curas animo volutantem, resens tumultus avertit nuntiata consternatione ac licentia militum namque abeuntibus exitium inbtahantur atropissima in Verginium Vi quem, clausa domo, obsNebant increpitis seditionis. auctoribus, regressus, Vacavit abeuntium adloquiis, donec omnes inviolati digrederentur. Vesperascente die, sitim haustu gelidae aquae sedavit tum adlatis pugionibus duobus, cum utrumque pertentasset, alterum capiti subdidit et explorato, iam profectos micos, noctem quietam, utque adfirmatur, non insoninem egit. iuem prima. in serrum sectore

250쪽

223 nisTORIARUM A. v. lnoubuit ad gemituri morientis ingressi liberti sere,

quo et Plotius Firmus, Praetorii Praefectus, mum vulnus invenere Funus maturatum ambitiosis id preelbus petierat, ne amputaretur sapis, ωαbriosula

rum. Tulere corvus metoriae cohortem cum lamdibus et lacrimis, vulnus manusque eius exoscula tes quidam militum iuxta rogum interfecere se; non noxa, neque ob metum ae aemulatione dem-ris et caritate rinelyis a postea promiscue Bedriaci, Placentiae, aliisque in castris, celebraium id genus moriis. Othoni sepulcrum exstructum est 50 modicum et mansurum. Hune vitae finem habuit septimo et iricesimo aetatis anno Origo illi emunicipio Ferentino. Pater Consularis avus

Praetorius maternum genus inpar, nec tamen indecorum pueritia ae iuventa, qualem mon

stravimus, duobus facinoribus, altero flagitiosissimo, altero egregio, tantundem apud posteros meruit innae famae, quantum malae. Vt conquirere sabulosa, et fictis oblectarου legentium animos, procul gravitate coetiti operis crediderim : ita vulgatis , traditisqu/demere fidem non ausim. Die, quo Bedriaci eeria' tur, avem invisitata specie apud Regium Lepi' dum celein loe eonsedisse, ineolae memorani, nec deinde coetu hominum, aut cireumvolitantium allium territam pulsumve, donee Otho se ipse in 'terficeret iunx ablatam ex oculis: et 'emitor

Ambitiosis resibus h. e. sumims, ae ratissimis Ambitio in

maximε in commemoratione aecurata eorum qiithiis movere possum in precando in priuiis meritorum ae enofieiorum item inmissi equ 'dam petentis. Sic Cieμro p. III. . ominiosius facere 'u' quom digninu mea postuω n. e. omissius, studiosius. At rombitiosae rogatio a dietae Geor. l. e. VI, II. Me tironibus diu