장음표시 사용
51쪽
Prudentiae acprouida sapientia vinis ac praefantia exemplis alixot S. Scriptu rae elucidatur. QViave id Scripturae sacrae exempla
eo plus energiae habent, quo plus reuerentiae ob diuinum vigorem habere solent; idcirco non contemnendum Operaepreti u fore confido si ex eo fomte nonnulla promserimus': pauca quidem, si numerum; at valde praestantia,si irtutem eorum contemplemur. Dum Iacob ex Mesopotamia uxoribus & Ii- σω D. beris,armentis & gregibus,alijsq; Iocupletatus ad patrium solum reuerteretur, Certisque nunt ijs cognouisset fratrem suum Esau quem iam ante annos Vigin ii fugerat, & nunc eo amplius formidabat tibi in occursum Venire;timuit Val
de , & perterritus diuisit populum qui
secum erat, gregeS quoque,& oues, α boues,lc camelos,in duaS turmas dices res venerit Eseu ad unam turmam percust serit eam lia turma, qua reliqua est aluab tur . Videant hic putatoremquanta sit Vsus Iacob prudentia; praesentiri iuxta ambia Iuum futurorum euentum proinde disponendo: &,si ipsis placet,in rebus geren-
52쪽
dis imitentur; ut utabam, non inue
Quis Iosephi prudentia ac prouidam
omnium rerum etiam Venturarum eX-
pendat industria Θ Postquam enim Pharaoni ex praeambulis eius somniis septem annorum fertilitatem, & deinde totidem annoru sterilitatem & famem praesagijsset et admirandum ex eiusdem prudentiae plusquam humanae secreto, ceu fonte quoda caelesti, depromsit consilium, tantae tamque communi necessitati salubriter prospiciendi ι aded ut AEgyptus Uniuersale totius mundi horreum ac promtuarium aestimari potue- r. rit. Placuit inquit S. Scriptura Pharaoni consilium, & cunctis ministris eius; locutusque est ad eos:Num inuenire poterimus talem virum, qui spiritu Dei plenus sit Dixit ergo ad Ioseph: Quia ostedit tibi Deus omnia quq locutus es,num quid sapientiorem & consimilem tui inuenire potero8 Vnde etiam accidit,Vt propter admir*ndum eius plenumque diuinae prudentiae consilium, Saluator mi di sit appellatus.Vbi prouide circuminspecteque proceditur ue non habet inuisum illud Putabam in rebus gerendis locum, unde fini tamquam calcaneo laboria & actionis insidietur, Dacia
53쪽
Dauidis prudentia,cum primum Oc
ciso gigante allophylo Sauli coepisset
innotescere,ialibus secrae Scripturae en- comijs declaratur: Egrediebatur Dauid LRer M. ad omnia quaecumque misisset eum saul , ta prudenter se agebat: posuitque eum Saul super viros belli, & acceptus erat in oculis uniuersi populj, maXimeque in conspectu famuloru Saul. Item rIn omnibus quoque Vijs suis Dauid ρ
denter agebat, & DominuS erat cum eo.
Item et Prudentius se gerebat David quam omnes servi Saul, & celebre factum est nomen eius nimis. Prudentia,prouidaq; scientia,ac circuspectio illi in usu erant:& quamdiu cogitatus & actus suos incerti eventus ludibrio quod Putantium est non exponebat, non peccabat. Si muIiebris quoque sexus exempIa
requirimus; Saram . Rebeccam, Rachelem, Estheram, Iuditham, &Susannanico sideremus, Ut septem Machabaeorum pruisntem matrem omittamus,de qua sic in secra historia legimus: Supra modum a. meh. autem mater mirabilis, & bonoru me- γ. moria digna, sapioni a & femineae cogitationi masculin m animum inserens . Susannae prudentiam prouid quererum omni u circumspectionem quod scopum nostrum in puncto attingit)pe- . nitius
54쪽
3a ΑΜ PUTANDUM Dan. 13. nitius contemplemur. Dum enim ab
impuris iniqui1que iudicibus ad illicita soli ici taretur, videretque vel sibi in indignum hoc facinus condescende dum,Vel certam mortem expectandam; ingemuit quidem prae rei tam subitae tamque perplexae ancipiti statu, & a duam dubiamque negotij molem Voce contestans dixit: Angustiae mihi sunt undique; sed rem prudenter ex Vtraque parte considerans, dixit: Si enim hoc egero, mors mihi est, mortifere pecco, ipsoque facto rea mortis efficior ; si autem non egero,si Vobis in malum assentiri noluero, non effugiam manus Vostras: quia, sicut minamini,Velut adulteram traducet is, testes ipsim et futuri Miudices. O prouida Argi oculis circumspectiorem prudentiam: Quid egitZquid resoluit in tam oculato & quasi circumradiantibus caeli sideribus illustrato tribunali ρ Melius est inquit mihi absque opere incidere in manus Vestras, quam . peccare in conspeetia Domini. Vbi hie vel leue vestigium tam insulsi & infamis Putabam' Citius in scirpo nodum, vel potius in medijs flammis aquam inue
. Dicito nunc inquam mihi, quisquis tam vilibus iunestisquet Putaminibus ac
55쪽
sueuisti ; ubinam hic in omnibus istis
exemplis innumeroru similium instar . prolatis Putabam inuenies Θ ubi vel minimum eius indicium Zubi tam venenatae pestis vestigium Z Immo dic nobis, qua non parte exclusa est omnis tam inia fausis putationis occasio ZQuid illic inuenias, quod errori,sinistro euentui,& pu- dibundo illi Putabam velamini fomitem daretZ Prudenter,circumspecte, & provide sua agenti, non est qubd ad velamentum istud recurrat; quod velando, tegendo, excusando per Putabam, ignominiam latentem reuelat, & hoc ipso manifestius prodit magisque deturpat. Nam qui dicit,nt Ppelias 'n putabam; testatur ipse de se, quod non solum imprudenter & oscitanter, sed etiam insipienter,iatu & stolide egerit. Unde sit, Vt communiter eiusmodi o1citabundi supinique errones post factum dicant: Quis hoc Vm qua cogitasset ρquis hominutale quid expectasset ρ quis credidisset' quis umquam somniasset hoc posse accidere ξ Hinc Plato prudeter admodu, Ap. bt hanc talium hominum somnolentiam ως βι& sopitam imprudentiam prodens, em vigilantium somnum appellabat; quia, dum quasi dormitabundi & somniantes sibi
Varia vana pollicentur,putant, Impia
tant, disputant, reputant. & secum sup-
56쪽
putant;sed quia interim,quod recti prudentis rationis,dc prouideliae est,negligunt, spe & putatione sua frustrantur: Mcum mira delirando somniarint, atque aliter euenit; tunc quasi prae inopinato euentu stupefacti,& veluti ex profundo somno expergefacti, dicunt: Quis Vmquam hoc somniasset ξ ad quod ipsi, nimirum amore sui inanis voti toti praeoccupati , & in transuersum acti, non collincabant, dum ita somniabant. Ad quod allusisse quoque videtur VirgiIius,
-- , qui amant, ipsi sibi somnia guni' Huius Vang pollicitationis quasi in somnis conceptae, & per continuata deinde somnia spe vana lactatae , adumbrauit nobis valde ad viuum Dominus in Evangelica illa parabola per Lucam descripta: Hominis cuiusda diuitis uberes fructus ager attulit, ρο eogitabat intra se dicens: Q*d faciam, quia non habeo quo congregem fructus meos ξ Et dixit: Hoc faciam: destruam horrea mea, &maiora faciam; & illuc cogregabo omnia quae nata sunt mihi,& bona mea, &dicam animς meae:Anima,habes multa bona posita in annos plurimoi: requiesse, comede, bibe, epulare . Dixit autem illi Deus: Stulte, hac nocte animam tuam, repe
57쪽
erunt ' addi potest, & qua somniasti,
Partis prima conclusio.QVae cum ita sint: nonne est admiratione dignissimum, reperiri homines tam ab omni ratione sensuque communi alienos, qui putare, opinari, & exbstimare semper malint, quam certa pro uidaque sapientia rem complecti Z qui, stultorum more, semper ab incerto periculosoq; ac prorsus lartuito metu pem .dere eligant, quam secundum sapie tum praemeditatam procedendi rationem se comparare Z immo qui nec millies spe tali se Dati, ab eadem temeritate & puerili putandi infinia dimoueri se sinunt8 quid aliud de hoc hominum genere dicas, quam quod Propheta Ieremias de similibus sui temporis apud Dominum lamentabaturZPercussisti eos Ierea.. D inquit &non doluerunt: attrivisti eos,& renuerunt accipere diseriplinam.Atque expedens secum Propheta,ac quasi apud semetipsum rem tam indignam recogitans, ita prosequitur i Ego autem dixit forsitan pauperes sunt & stulti,ignoram
58쪽
tes viam Domini,iudicium Dei sui. Ibo igitur ad optimates, & loquar eis et ipsi enim cognouerunt viam Domini, iudici u Dei sui. Et ecce magis hi simul comfregerunt iugum,ruperunt Vincula, &C. Ita igitur Propheta de praeuaricator,hus legis & iudiciorum Dei, non solum Pauperibus, plebeijs,& ignaris hominibus, quos stultos appellat, verum etiam de optimatibus, peritis in lege,& aliorugubernatoribus; qui non secundum di-Ding legis decreta ius fasque decernunt, aut iuxta rectae rationis dictamen in rebus bene gerendis modoq; Viuendi pro cedunt , ted deprauatam suam agendico suetudinem ac VoIuntatem sectantur. Communis est itaq; nobis cum Propheta sententia & querela : qubd nempe non solum vulgaribus hominibus in usu sit numqvastare sed semper putare, deputando, ex errore in errorem deuolui
quotidie, α numquam ex lapsu sic sapere, Via toties iterato periculo sibi caueant; Veruetiam primatibus, &magistratibus, aliorumque rectoribus hanc inscitiam & detestandam putandi contagionem esse communem, nimisque domesticam. Quae proculdubio ign-to maiori cum pondere & momento
Reipublicae ossicit, grauiusque damnum
59쪽
parit; quanto manifestius a rerum Praefectis & capitibus Reipublicae vel certa prosperitas vel pernicies pendet. su propter, qub magis hoc pestilens putandi vitium odiosum reddamus qui prima, rius totius tractatus est scopus) varia &fere omnis generis errorum eXempla ob
oculos ponemus ; qui ex virulenta haeradice,quasi pessima germina,infeliciter virogignuntur. Qui plura fortastis desideret,i lIa in suo hortulo quotidie,ad horum quae dabo similitudinem ac specimen, diligenter requirat; dc fortassis uberius pullulantia est inueturus quam Vmquam putasset; dum multa putando . hoc ipsum nonputauit. Nec ego s1quiisdem ista ita conscribenda suscepi, quasi me ab isto Putaba immunem existimem, eum primum illius persequendi instinctum ex frequentibus meis erroribus sumserim i sed ut in me aeque atque in
omnibus alijs, quantum quidem licere illud ipsum pessumdarem.
60쪽
ntandi errores , Ut malae radicis infelicia germina, per exempla det*guntur.
Error generis. N Rrorem hic generis appello; quado quis se alicuius prosapiae esse pulsi, vel ab alijs creditur , cuius vere non est. Fingentes astu quodam se esse, maioris lucis gratia,adiungemus. susti, Uflia Pharaonis. ἀβ ,. Vanto tempore paruulus & inera ' pertus erat Moyses,ρutabat se filium esse filis Pharaonis;eo qubd illa ex aquis acceptum in locum filii adoptasset; sed grandis factus, & rei Veritatem comperiens, negauit se esse filiae Pharaonis mlium, atque illo se iure abdicauit: magis Meis. m ut inquit Apostolus eligens affligi cum populo Dei, quam temporalis peccati habere iucunditatem : maiores diuitias aestimans thesauro AEgyptiorum, improperium Christi. NulIus hic, aut certe inculpabilis er-