장음표시 사용
201쪽
tor DE Iu RE, OFFIC. ΕΤ DIGNIT. tentis personam ex missi persona tota reflectitur. Hospitii vero jus etiam privatam erga missi perὶ nam amicitiam & necessitudinem assectionemq; complectitur : inde fit, ut nonnunquam, etsi quis odiosus legatus sit, ob odiosa legationis postulata& negotia, nihilominus tamen hospes gratiosus ob veterem amicitiam & familiaritatem, aut ob virtutem, aut doctrinam, familiaevec dignitatem habeatur, muneribusq; hospitalibus assiciatur.Et contra accidit, ut acceptus ob acceptam legationis causam legatus sit, neq; tamen idem gratus & acceptus hospes, vel ob mores asperos Sc insuaves, vel ob veterem aliquam & avitam simultatem, vel aliam etiam occultam causam. Exemplum illustre cj us rei habes in Pontificiis legatis,Zacharia Delphino,& Francisco Contareno, eorumq; interprete Casparo de Schonei ch,ad principes Germaniae, anno I 3 6 I.ipta Naum burgensi conventu congrcgatos, missi S,quibus etsi bre-Via, ut vocant, pontificis, quae ad singulos principes habebant, in hospitium remissa, neque resignata suerint, ipsis tamen hospitibus per se gratiosis principu ossicia spicndide fuerunt delata , quod tum genere, tum ingenio praestanti & illustri eruditione haberentur. Didaci Mendo Eae superiore capite meminimus, qui ad Ucnctos iniuriosus legatus, & ob id minime acceptus, attamen tum ob familiae conditionem, tum nominis claritatem hospes gratiosus, & muneribus reipubl. fuit honora tus. Inde etiam hoc relinquitur, ut quae, tanquam in legati publicam personam collata , munera accipere missus nequeat,
hospitis tamen nomine & jure hospitalia amplecti possit, de qua quaestione alibi copiosius tractabitur. Sed & hoc ex veteris hospitii moribus defluxit, quod magnificis & ilennibus cpulis, ac adventitia coena, ut apud Plautum est, legatus ab eo, ad quem missus est,excipi ilcat. Id enim inhospitiis antiquis comodo servatum, ut antequam , qui Venissent hospites, roga.
202쪽
LEGATI , LIB. II. CAP. II. Ist rentur,laetitiis menta & meri invitarentur. Eumq; hospitalita- λι- Ω,,
tis ritum ad legationes esse translatum antiquissimuS Nopti- e. t dat inofmus Graecorum vates expressit, ubi Deorum interpretem ad 2m l ..I O- sc missum c alypso, cum antea quidem intereogasset, quid venisset, non tamen prius postulata cjus audiit, quam convivio exceptum plenis ambrosia mensis resecisset. Ad eundem mo- 63 rem Agamemnonis, sui inimici, legatos, Achilles apud eun- Idem lib.s.de'. dem poetam tractat, j usso Patroclo,ut antequam mandata cxponerent, splendidum epulum missis instrueretur. Sed & aliis nationibus idem moris fuisse ex memorabili illo Syphacis regis Numidarum convivio liquet, in quo duarum infestissima- 6
rum civitatum principes & legati, Scipio & Asdrubal in eo- Lm.derad. dcm lecto accubuerunt. Debere aulcm nostris temporibus re-M Rtincri vcterem illam honorificat obviationis & hospitalitatis in excipiendis legatis consuetudinem, tum communium, tum rerum aulicarum peritissimus, legationumq; Variarum curriculis exercitatissimus,Philippus Comminaeus graviter monet,
idq; non solum legatis amicorum, sed& eorum, qui animo a clue
nobis alieno sint, praestandum: Etsi enim, inquit, aliquod in ea re Comitia compericulum si excipiendi tamensunt,non incommode,se tractandi ho- . Οοnorifice, qui vespublice, velprivatim ab aliquo ad nos mittuntur,parum etiam amico principe, homines idoneos a ungendo, obviam eis
aliquos mittendo,hospitispraebendo,quibus eum colloqui se hilari an mo esse, quorumi inclisperfruipossint. Atq; hoc postremu mori- 67bus esse etiamnu nostris receptu, Brunus affirmat. E t nos illud eo modo in aulis illustrissimorum Hassiae principum, Mauritii 63&Ludovici senioris prudentissimo instituto fieri animadvertimus. Nec enim illa exceptionis honorificae pars minima, aut ultima lautae tractationis gratia, imo vero Lubentiae conviValis jucundaeque conversationis anima, si,ut M. Varronis sentcn- 69ri est,apud Gellium apti &idonei homines una conviventur. si M '
203쪽
io 4 DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. 7O Tum demum, inq u it, omnιbus suis numeris convivium absolutumsex his quatuor rebus constat Vibelli homunculi eosiecti ,sucus lectus.s tempus secum,apparatus non neglectas. Delcctus autem ille ido-7I ncorum ita instituendus, ne,quemadmodum in Punica mensa factum, Annibali Phormio apponatu r, divorsaeque sicctae,& studii professionisqi,&diversbrum morum homines conjungam 72 tur,sed, ut secundum Tullium,pares cum paribus,docti cum doctis, milites cum militibus, nobiles cum nobilibus congregentur. Plus enim molestiae,quam suavitatis,se ex scholastici iulius hominis Phormionis convictu & colloquio pcrcopio, Paenus ilicβς, ην, ut Grecorum vates loquitur,testatur.Nec certe insulsior ille coquus,qui,ut apud Plautum est,omnia jura in unam ollam confundit, quam ille ineptior convivii modorator, qui sine discrimine caput & pedes epulo conj ungit. Ve-73 rum, ut bonus coquas domini notam debet habere gulam, quemadmodum Martialis ludit: ita legatorum aucupari, & exploratalia re oportet ingenia, studia, moresq; , ut similes similibus γε adducere possis. Apposite hanc scenam Maximilianus II. Im- perator ornare potuisse dicitur, cum, quos ad semissos vino deditos, bibaccsq; animadverterer, potatoribus, quos habere poterat, sortissimis, ossicii & honoris ergo adj unctis, oblectabat: aleae vero & fritilli studiosis , lusores & talorum magistros aggregabat: amoribus prurientes,pulcherrimis Veneris & gynaecaei formis objectis titillabat. Atque haec Caesaris prudentissimi tentamenta erant,& non ingratae quasi fidiculae,quibus abditos legatorum animos & sensius, si qua sic proderent, ante- - quam audiendos admitteret,sollicitare & extorquere solebat. 7 Imitatus ille in hac parte, ex veteribus suis antecessoribus, di-Vum Aurelianum, qui gula & opera cuiusdam Hispaniensis. Bonosi nomine, contra morem & disciplinam Hispanorti
Veterum qui, teste Phylarcho, etsi opulentissimi effcnt,
204쪽
LEGATI, LIB. II. CAP. II. Usquam tamen bibebant, & soli coenabant parcissime, quo sumptuosius sese amicire possent) bibacissimi , ad hoc ossiciu usus, inh.liba.dei . ut si quando barbararum undequaque gentium legati appulissent, liberaliter propinando cos inebriaret, vinoque deponeret,
quaeq; vellet, secreta, per calicem ex illi S cognosceret. Hunc VC- Vopis in Bong.
ro inprimis ad versus Gothos auctor tradit, reliquosque etiam 77Germanos adhibitum, iisque appositum,imo oppositum eme, Av--ii. Mut quod in nostra gente ab incunabulis factu proclive fuit, te- TM.Am. Asto Tacito, pectoris secrcta vini clave, secundum prΟVerbium, Gι .aperiret. Sed etiam in aliorum regum coenaculis tentandi& γε explorandi eundem morem dc modum extitisse, testatur illud notiri Flacci in arte poet. Reges dicuntur magnis urgere lusiis 7 9 Et torquere mero,quo respexisse laborant. Caeterum si hoc fine vina propinantur, quemadmodum nuncautarum serumque ingenia&mores ferunt,ut tormentapo. . tius, quam delectamenta in epulis & conviviis instituantur, non quidem tantum honoris,quantum oneris&molestiae ho- 3 o. spitalis conversatio habere vidcbitur. Quocirca expedit ejusmodi epula Centaurea omnibus,qua possit fieri,cifugiis&cum riculis potius evitare, quam vitam & cxistimationem in periculum ebrietatis abducerc. In conviviis Platonis ea praedica- η tur extitisse gratia, ea suavitas, ut in biduum & triduum sapo- -- rem via fuerint situm retinuisse. Atque ad ejus mensae exemplum instituenda potius epula,quae honoris & amoris ergo legatis praebebuntur. A Bonosi vero gurgitibus prosecta vina, 33 quid aliud quam venena, verissimo Cyri Xenophontei judicio. i
Sed de ebrietatis cautione legato dabuntur praecepta & exempla inferiore capite alia. Atque haec de excipiendo, & excepto honorifice habendo legato, sussiciant, quae tamen,si no omnia suerint omnibus ubique cx amussim praestita, non tam ex ne-
205쪽
196 DE Ju RE, OFFIC. ET DIGNIT. glecto jure gentium, quam ex non observatis ritibus & moribus querelam pariunt: neq; propterea violatae legationis quisquam arguendus, quod minus splendidedc magnifice hospitalitatis & humanitatis exercuerit. Illud enim quod ex jure gentium dependet, debitum est,ac, si contra illud agatur,aut si omittatur, culpam & poenam trahit: hoc vero, cum familiare magis & privatum sit,in arbitrio excipientis omnem modum positum habet. Nec vero ob id quispiam legationis jura amittere intelligitur, quod vel non exceptus honorifice, vel minus liberaliter,quam hospitii mores ferant, tractatus.Vcjentum &Volscorum lcgatis, ut & aliarum gentium socialibus honorifica quidem obviatio,nulla tamen munerum &vcstimentorum missi latio facta fuisse legitur. At erant nihilominus legati:& licet hospitii jure carerent,non tamen caruerunt juris gentium securitate. Haec etenim, in admissis legatis neque tolli, neque omitti, sine violatione lcgationis ; illa vero praeteri , salvo i gationis iure possunt. Quemadmodum postea multitudine . legationum,ex omnibus terrarum partibus in urbe cumulata,tcmperandis nimiis impendiis & sumptibus, hospitii liberalitas coepit antiquam munificentiae manum nonnihil contrahere, viaticis & muneribus prope omnibus abrogatis, constutulumq; cst, ut quicunque , regibus & populis oratores mitterentur, Saturni aedem adirent, nominibusq; praefecto aerarii datis, opperirentur, donec senatui a udire eos integrum foret. Atque huc inclinat Mecoenatis oratio, ad Augustum, de principatus forma recte instituenda habita, suadentis, ut quam mi
nimis, qua fieri posset, sumptibus, legationes admitterentur. Sed quid pluribus,de exceptionis & hospitalitatis ossiciis, utra prςtcrmitti illa possint,necnet,disputamus: cum & legationem non admittere, dc interdicto legatum ipsum a nostris finibus, nedum ab auribus quandoque arcere & amoliri possimus exemptam
206쪽
9899 LEGATI, LIB. II. CAP. II. . I9 emplorum abunde in veterum monumentis. Quid enim Per-sci,quid 2Etolorum caduceatoribus responsum thostium jure non lcgatorum redituros, & securitatem nullam habituros. Quid Martius decem illis consularibus Z Calicis e vestigio im .perarit ut excederent, ni scccrint. exploratorum in numero &periculo futuros.Sed quid in priscis haereo Θ Pontifex, Imperatorum & regum oratores quoties exclusit,imo vero ip s Cae- Lamb. in vis.
sares 3 Gallus minis furcae & laquei Caesareos abegit. Nec Pontificios legatos, quos paulo ante nominavimus, rex Daniae ad 97 ust admittere in regnum voluit. Facti, inquis, illa omnia sunt, L . ' non j uris: Sed non attendendum, j uxta illudJCti Proculi oraculum, quid Romae fiat, sed quid fieri debeat, quid oporteat. Negari profecto non potest , multa eiusmodi facto magis, quam jure niti. Illa enim Coriolani interdictio, quam iniqua, quam saeva clim scnatus Romani missionem fastuo supercilio rejiceret, nihilq; aliud, nisi privatae vindictae contra patriam minas spiraret. Qui, si melioribus rationibus obtemperasset, patriae injuriam, siqua fuisset, tanquam delirium senis parentis,aequo animo tolerasset Scipionis &Themistoclis vi tutem imitatus, qui etsi uterque ejusdem calamitatis fatum subiissent, in patriam tamen hostile nihil injuriae ulciscendae gratia fuere moliti. Galli vero rejectionem & interdi ctionerrta Caroli V. caduceatoribus factam, jam ante examinaVimus, Badios. quam etiam politicorum magister Andegavensis,haud obscu- Iozre improbare & reprehendere ipse cogitur. Sed clariore & voce &sseni Hanno Livianus, Annibalem apud cives suos juris gentium sublati eandem ob causam arguens, legatos asotiis, inquit orosociis venientes bonus Imperator vestram castra non admia sit, jus gentiu usulis. Viden itaque violationem juris gentium etiam interdictione & rejectione legationis contineri. Verum non omnium legationum amolitiones ex hac Hannonis sen-
207쪽
tos DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT. tentia diiudicandae sunt, sed illae duntaxat repudiationes & in
Iob terdictiones hoc verbo censendae, quae line Justa causa, sine probabili ratione in juris gentiu despectum, mittentisq; comtumeliam factae; qualis illa Hannibalis. Audiamus enim egre- Io 6 gium ejus praetextum: Nonste posse, inquit, in mediis armorum clangoribus, interj. eqstorum flemitus, bellii tumustus, legatorum
concιonιbus vacare. Digna profecto aniculae illius emendatione Is 7 excusatio,que imperatori Adriano,u hoc est,non audien-τ ph bi otium esse, respondenti, viriliter illud resposuit,ψ-cαπλουε, Q 3 nes Imperator esto. Caeterum quae ob causam iustam rejiciuntur& vetantur missiones, ad juris gentium violationes trahi recte o 9 nequcunt. Quod enim jure fit,id culpa omni caret. At illud omni j ure licitum est,ut quod tibi fraudi, detrimcnto, dedeco-HO ri,exitio ac periculo sore videas,id omnibus viribus repellas,&tum anticis,tum posticis foribus cxcludas. Romani itaque fa-HI cessere a te Pyrrhi legatos jusscrunt, quod justam causam re-IIa movendorum haberent. Quae illa Z Misti illi cum auro erant,ut donis civitatem corrumperent,interdictum itaq; illis in posterum, non omni quidem legationis cum Romanis commercio, scd illius duntaxat, quae auro,in corruptelam reipub. secum allato, abuteretur, neque prohibitum, ut ne redirent, sed ut cum II3 m redirent. Causam autem justam cam esse hic judicamus,
no quam quisq; lance opinionis sus ponderata, justam esse autumabit, sed quae omnium saniorum gentium arbitriis ac se tentiis recte perpensa & cxaminata, aequitatis trutinam, iudi-II ciique recti normam sustinebit. Fit autem interdum, ut quidem, legationis & causa & jure sal vo ac integro, non ipsa legatio, sed legatus tantum ob j usta causam rejiciatur. Exemplum prςbuit III omnium suorum antece rum & successorum literatissimus Pontifex, Aineas Sylvius, poeta dc orator id aetatis clarissimus,
qui postea Pii II. nomen piscatorio annulo apposuit. Quid vero Diuitigeo by GOoste
208쪽
LEGATI, LIB. II. CAP. II. Ipsro ille 3 Caesaris legatum, quod esset dignitate legationis Obscurior,audire recusavit, clariorem sibi remitti postulans. Hic non ipsa legatio cum repulis rubore, sed persona legati tan- iis quam inutilis, &ipso jure nulla,rejicitur. Ut enim Ecclesia Va- tircare, & sine Episeopo esse dicitur, quae inutilem & in idoneum Episcopum habet: & virum nullum habere intelligitur , quae iis inutilem habet: Ita neque legatio juste censenda, & solenniter instituta,quae non cx dignitate legatum habet, qui, cum rejic, Itytur, jure rejicitur, ejusq; rejectio proprie legationis, ut ita dicam, cuticulam non attingit. Sed tamen,quemadmodum ma- 11 o. Ia emptio alicuj us agri semper ingrata est, eoq; magis, teste Pli- p .Disiadnio, quod exprobrare stultitiam domino videatur: ita etiam
illa indigni legati rejectio Si remissio, etsi juris gentium violationem nullam constituat,reprehensionem tamen tacitam, & 1ar aliquam imprudentiae notam domino, qui misit, domum reportat , quod eum miserit , qui mitti neque poterit, neque debeat. Sic &Lysimachus severo interdicto a sese expulissc Ptolomaei legatum, hominem nequissimum & prorsus impium , Ira
nomine plane a moribus disconveniente,Theodorum,eiq; im, iam in vis Perpetuum, ne sese conveniret, interdixisse.Justam causam interdicti fuisse,meo etiam j udicio,& omnium bonorum,rectissime censet eruditissimus Gentilis.At ille cervicosam agnosce AI.M.1φ. cum nequitia conjunctam pertinaciam.) Non revertar, inquit, nisime iterum Ptolomaeus mittat. Quid vero, si remissus revenisset 3 in iuriae certe magis & contumeliae, quam legationis ergo Venisse videretur,&Justam ob causam excludi & abigi ac puniri potuisset, securitate legationis destitutus, neq; in eo lega- Ia 4 itionis violata j ura dicerentur.Si enim licet interdicere,ut licet, Iaslegato ne veniat: licet etiam contra interdictum redeunter mulctare, viq; irruentem vi repellere. Impietatem autem nOtOIiam, ut in soro loquuntur, esse debere arbitror, quae rejc-ctioni
209쪽
.roo DE Iu RE, OFFIC. ET DIGNIT.ctioni dc interdictioni justam ansam praebeat. Sine causa autem lcgatum reiicere, non minus cst jus gentium tollere,quam 1ag legationem sine causa prohibere. Sed occausam tum legationis , tum lcgati rejecti expresse declarandam etae puto, neque Tiphau Mais, sussicere Φουκ αρέ-Mν,non placcnt. Quod Adrianu de illis, quos dimissos & rejectos in patriam remittebat,rescribere solitum Ia s fui me diximus. Est autem longe diversa ratio inter principis, quod de subditis ille suis prosert judicium ac placitum,& inter ι s P hane delegati rejectione sententiam. Rationes enim eoru,quςi3o constituta sunt, inquiri exacte non oportere, docet Neratius. Itaque neq; principis placita causae ullius exactioni subjiciun-Lt. δεισηstpr. tur,ctam legis vim ac vigorem habeant: Imo vero sacrilegii imi3i star est de principali judicio disputare & dubitare, utrum dignus ille sit,que elegerit,an indignus, quem rejecerit. At intc-I3ῖ gationis negotio,cum nulla ejus,ad quem legatio missa,adversus missum potestas sit, praedicta lex de placito & judicio Principis auctoritatem nullam obtinet. Nisi itaque expresse decla-133 rata & ostensa causa rejectionis sit,ea pro nulla causa est habemda , semperque violatio juris gentium adversus violatorem, &I rcgulariter dolus adversum auctore praesumitur. Legato enim sua sponte adstant j uris gentium favor, & privilcgiorum satel-I33 litium, unde in dubio semper legati causa prassumitur melior: qui non secus ac quivis alius peregrinus, secundum Platonem i36 majorem, & apud Deos & homines gratiam & misericordiam Z37 meretur: quemque non minore caritate lex diVina, quam vi-- Iduos & pupillos complectitur: Contia,quam doctissimus Al-2αιή... bericus Gentilis existimaVit. Nec enim praesumitur ab illo in-a38 juriarum occasio nascia quo j ura nascuntur, ut GratianuS,Ualentin .dc Theodos . rescripserunt. Nec legatus contra jus illud δ39 quicquam facile designasse judicabitur, in quo anchoram &ο- ηερ-R L prauidium omne repositum habet .Ligurum itaq; exemplum, qui
210쪽
LEGATI , LIB. II. CAP. II. , 2GI , qui defendi possit non video, cum nulla causa addita legatum Romanorum a se recedere jusserint, jussui vero resisten- I otem ferro abegerint Arvisq; ejus occisis vix fuga ereptum au- Polyb.ia Salia. clarint. Merito itaque isto facinore laesii juris gentium poenam, capta, & in servitutem redacta eorum civitate, dedisse vi
C A P. III. De domestica legati conversatioue .
SuM MARIA. Suppelli tilis nomen se origo,auctore Labeone .
a Caelii Rhodu. in L .F. issumest. leg. ab Alberico Gentili recter prehensa. 3 Suppesiectilem legato locatam ex formulaserialis probatur. rasea quid denotent.1 Consules se magistratus inprovincias ituri instrumento militari instructi,
si Locandi verbum pro conducendi. Heteres non factae provinciales onerarunt. δ Legatissumesim cur locata.s Locanda legatis supellectilis mos desitus.
ro ni suppellex aureum aut argenteum tenuit. II t furum est argentum etiam rarum in consulum domo.
xa PhiliN- Macedo unam aurea falam habuit,quam dormiens subpulvisio custodiis. U flexander Homeri carmina capiti upposuit. r. Osiri usio olim rarissimus.1s Pytheae Arcadii monumentum se elogium. Is Posterior aetas aurum o aNemam insuppellectilem recepit.