장음표시 사용
101쪽
inquam Syraeus -- habitare in ea parra non enim Ioram quem Myrinci possint defendere. eomnoueri
- sententiai dixit , praetermittam . An igitur credemtum is, in quem Syracusanoriun necessitudo ho*itium, amicitia retinere in ossicio non potueriint , quominus , ubi causa id postulauit,praeteritorum temporum inuisam recordationem induceret , a Mamertinis pessime habitum, ludibrio exce mum, hanc eorum defectionis notam, si ullam odoratus es.set, tum, cum maxime dictam oportuit , praetergressurum. Disse Ac proinde ex quo fonte historiam Fa Eellus aut Volain terranus hauserint, plane non agnosco . cum neque Petrus Crinitus, quem authoxem laudat, narrationem illam parte aliqua attingat, neque item Agellius, aut quem initio pro ferebas Plinius . De uidio enim, Seneca,& Macrobio suo loco erit sermo.Quare cum certum sit anno V.C.CCCCIXC. App. Claudium Mamertinis auxilio milium , strenuam operam insocijs obsidione liberandis posuisse Poenos itero nem bello profligasse cum item constet, proximo anno M.
Valerium di M. Octacilium Appij succe res multas hostium Vrbes coepisse, interque eas harum rerum Scriptores Pol ' bius, ' Diodorus, Florus: ' Eutropius, ' conaras ii nihil de Mamertinorum perfidia tradiderint olon videor cur verisimilis haee videri narratio debeat praesertim cui ' μ' e, igito temporis interuallo, quod Appi umessumst prouincia xsuccessorum Valeri QOctacili Coss. adite . tum intercessu, nedum nulla causassierit, sed neque etiam esse potuerit, quae Mamertinomni animos origine , cognatione, vetustasicietate coniunatissimos, ac nouo quoque be-
'neficio deuinctos a stedere abalienaret. Accedit, quod Μ. . 'Valerius Messala triumphum egit haud quidem de Mamer- Ο tinis sed de Hieronein Poenis id quod Panuinius, ' Gol
M-m in 'iius, Sigonius 4 Vinandus ' annotariint ut illii prae-ηρ is meream, quod cum eodem Sigoni ' probari ex Polibio
' Gnara posset, tantu ibes ut Valerius bello Messana
102쪽
expugnatrit, Vt imo rem Omnem Sicli I U quiete sine arnais confecerit ac proinde nullusti iumpho locus esse po
Haec eo confirmantur quod si Messana iusto bello de ε uicta, sub iugum populi Romana venisset,itillit fidei aceps ruli cum Romana ciuitate foedus arqimm vel societat iri es potuisset, sed illud tantum , quod dedititium appellant ne oue item Claudij, sed Messalae patroni Mamertinoruin fui Gsent nam cum ij qui ciuitates, aut nationes iusto praelio debellatas in fidem recepissent earum patrrani essent mor is' instItutoque maiorum, utique ex ea coniuetudine Messal 'Cis. Die esse debuerant, si Valeri Meilalce auspicijs Mamertini victi M.t. c. o.
deditionem fecissent atqui clarissime Cicero ' solos Clo stet 'dios eo nomine appellat, non Messalas is iure id quiden , ,et..' 'v' qui App.Claudiiductu consilioque Mamertini seruati Nam o, rore quod Ouisitus, quem seneca de Macrobius huius historiolae . aia.1 . authorem insecuti sint, M.valerium a deuicta Messana, men sum insisse scripseris,nihil mi cari crediderim enim illuax.ex vulgi sententia, uti sepe fit, locutum sertasse quia,cum mulio res praeclare sertiterque.Valerius in Sicilia gessisset, abili ui*Romanis tum satis cognita ciuitate vulgo appellabatur, vel, quod verisimilius videtur, ex Capitolii, Fastis eum erroris causam hausisse . nam cum in ii leger itur,Anno CCCCIXC M.Valerium Maximum cura M Uctacilio Crassi consulatum gessisse, eoque in honore minis salam appellatum cum item sciret, illo ipssi anno eumd is x
Valerium Catanam, Tauromenitam, Segestamis quinquaginta praeterea ciuitates in fidem recepisse , facile ex isti is modi coniecturi Ouidius in eam cogitationem ex nomi-t, num similitudine descendit, ut a Messana deuicta A est alam appellatum crediderit quae mea indagatio si vera est,ivi verissimam esse censeo, turpiter certe lapsus videtur uidius , qui ex eo cognomine in illam venerit opinionem . male tisi nIm Omlnum cognominumue origo derivatio ex nudata. χρ iipsa verborum allutione deducitur. Et quidem, liceat mihi 'c .i
aliquantulum inmmari In tractatione hac, de Qua tam lau Core. ηυιrbet is pollucibiliter aduersarii epulantur, in nominum dedu- T s η
cendo elimo non satis firmum duci posse argumentum ab minorum issum io, quod hi vel vulsi sent aliam inter .
103쪽
dum, vel unius aut alterius non maxime probati Scriptoris auctoritatem sequantitae, ex eo licet animaduertere, quod Mutij Scaeuolae fortissimi viri agnominis causam, si commu rem Seriptorum sensum ampleAimur, haud dubie ex memorabili illo pietatis in patriam fortitudinis exemplo repetemus quam tamen opinionem falsam esse, in errore ver- . - fari omnem aliunde sumptam nominis causam non obscu-
..dij. docet Sigismundus elenius ' non contemnendus au---Φ-- hor. Is inter alia, quae de Liuij Halicarnassaei comparatione disputat, haec habet niuale es ferinum illud, quod Li-titus de Scaeuolaseribit manum torrente infoeuli. quem no in
'ITI: ser, Dionisium intelligit, cuius haud dubium maior in . .. . t fidos, quam Liuij, Tranquilli, Taciti quippe nominat, longeque veri milius isto etiam decentitude narrathomini acinus nam Scaeuis eunο--Mν δε D in Muttingentem recipipotuit neque enim fotis ignibus Iade inferturarissimi. O videtur alimius talio
Verum ut ad proximiora nostratia exempla decurrat oratio, quis non videt etiam num obstinate inter se pugnares Historicos de Guelphorum Gibellinorum nominis origis iis, de Turcarum , de Sarracenorim , di eorumquos Cing nos quos superior aetas vigonotos appellauit; με veteres quoque Scriptores in antiquorum nominum origini-hus inuestigandis labi potuisse, cum , recentiores in heri
aut nudius tertius natis vocabulis longissime errasse deprehendantur. Nimium te aetas Geni, inquit hic Momus ne-qλie tamen, nisi meras conlecturas loqueris, lubricam sane viam Mincertae plenam aleae, Miram sit sequamiu , nae Omnis historia fides nutabit . At nimio inclementer , inqua ego, mecum agis ome, qui in re dubia unam S alteram is Certe satis probabilem coniecturam afferentem fastidias,rcprehendas Domi habes quibus talia iure naeritoque praedices ijs scilicet qui vel integra vesumina coniecturis ibi is farciunt quibus in clarissima historiarum luce faces soli Praeferre, ludus ac iocus est qui recentiorem Urbis origis
nem in Chaos ac Saturni tempora vitreis quibusdam opinionibus , non certo ductu atquc inditio reuocam . emp acribro
104쪽
eribro diuinant, stellis viam signant , ut in illis sacile scirios scilicet mores, pura puta Phoenicum commenta reco gnoscas . Quamquam ego, ut verum fatear, hominis ingenium,eruditionem maxime admiror adeoque ut existimem
huiusmodi coniecturali scripto illum neque enim ut ingemit, candidi sunt viri mores, nugari se interdum in ea scriptione pernegat hoc potius assequi conatum esse, quod mea sententia plenissime sequitur, peracuti ingeni , subacti iudicia, infinitae pene lectionis laudem gloriam.
Verum ome, ut ad rem redeam, praeter ea qtue iam dicta sunt, illa etiam me mouent, qua trabali, ut dicitur , clauorem configunt. Primum si Messala cognomen ex illo euento deuictae Messanat originem habuit, certe ante illa
tempora nulliis fuerit Romae Messala necesse est. Ain vero L. ci . Vero, ii quit Momus Tum ego. Atqui apud Plinium citata 'a rilego . quid mis Sibilus iuxta rosra esse non miror, tres sint Beel. Una qua ex Pacuvius Taurus Aeditis L. aquas .Mesala. At nondum docuisti, inquit omus, M. Dunc Messalam multo ante nostrum M. Valerium Messalam vixisse. Qui vero id docere possim, Mome, inquam, si dicentem interpellas caeteriam Pliniiverba clarissima sunt,qui ita subdit Primas putaremias, eest mus, positas aetate
Tarquiny Prisci nis Regum anteeedentium essent in Capitolio. Quibus verbis apertissime conuincitur, iam inde a Τarquini Prisci aetate , quae in annum V. C. centesimum si 'quadragesimum recidit, atque adeo trecentis quinquaginta ante annis, quam Ouidius censeat, cognomen hoc Messa larum inter Romanas familias receptum atque usurpatum.
Accedit secundo loco id, quod apud Liuium ' legimus Africanum, ait, de superiori res erat, militarisfauor an popularis aura ceLbrauerit, an, seu etieis Duae patrum memoria, caeptum ab ossentationefamiliarisit, parum eomperitim habeo . Primus eerteiae Imperator nomine a se i-Lyaegentis est nobilitatus exemplo deinde huius nesuaquam ictoriapare insignes imaginum titulos , euraque cognomina familiaefecere. Idem rere habet epitome . Scipio Afri-eanus, Incertum ac militarifauore, an populari aura eunominatus sis primus certe hie Imperator nomine se victa
genti es cognominatu . sed nequo ab his Cicero ' disien- .ntas c
105쪽
est, cum dicit Publium Scipionem, Manesi,mm au pH--ι η - ui appetiatu est , dic restitum feri si Cato conti mane etiam ex alijs scriptoribus Andreas schoetus In nisis Stephanus Vinandus. 'itur a P. Cornelius Scipio
o Corne Africanus omnium primus morem hunc usurpauir, sumendi
2 'I cognominis a deuicta urbe vel populo; qui fieri potuit,ut M. TE 2 Valerius Maximus sex inuinquaginta ante illum annis a
Lbu amis Messana expugnata Messalae nomen acceperit Facetat ita sque iam, Mome, tabula isti, quae tamdiu falso animos hominum occupauit, neque uidio, poetice fi ,rtassis alicui de Messalarum gente adulanti, historiae fidem deferamiis nec
Aa, p teriri, debuit, quod Cicero ' de se ipso scribit , multa in poema suum, quod periclitandi ingeniigratia de Mario
ediditu aliter atque essem gesta, farciisse . nec tamen e re prehendendum Mimperite eos facere, qui in illo periculo dise, non ut a poeta, sed ut a teste, veritatem exigerent. Pro leo vincula inij cis, Mome, in*ut hic subridens Dicarchus std frustra ut videra elusa omnis criminationis tuae vis. i clius ipse vereor ne falsi reus peragatur, Genio indicium proserent . Pallere ad haec Momus, caput stabere, digito unguem oderes mox subitam aliquam laetitiam vestu prae&rens .. Quasi vero, inquit, non multo ante P.Scipionem Asticanum
L mrcius vir clarissimus, Coriolis a se captis , Coriolaeshomen tulerit cui Florus meritoque indignatur, Coriolos , tenue scilicet oppidulum, veluti niusto postea utrique -- piones Asticam QNumantiam, nomen invidis L. quoquo Aemilium Mamertinum nonne anno CCCCXXIIII triue natem dictum legitimus,a Priverno expugnatoDnderi triunx. phum duxit alendas Martijs . Q ii quod anno V. α CCCXIIX in Seruilius P. F. p. o Priscus Dictator in eoeli more Fidenas appellatus est a Fidenis capti, Nam Liuii
testimonium nihil promouet sentirenim P. Scipionem omnium primum fui me, qui ex deuictis prout ijs, non etiam, eorum, qui ex oppidis debellatis nomina accepissent. quod vim si rae Sigonius ' agnoscit, cum a victis urbibus cognominae im' μι- sortitos ait, M. Valerium Messalam a Messana, L. Aemilium Mamertinum Privernatem a Priverno. Servilium Priscum
106쪽
a victa gente vel prouincia die tam esse minamim enimve ro perfugium excogitas Mome, inquam ego modo Liuius velit,4 nonὰ vinculis istis, quilinate constringitur, inli-hertatem proclamet. sane quidem exemplMquaestonius affert, nihil minus, quam id quo de quaerimus , euinciant, Nam quod ad Coriolanum attinet, Livius ' cum de Cori ais ita,rum oppidoaposthumiis minio Consule evognato loquitur a dat quidem L. Marcu sortitudinem, cui postea Coriolano nomensiit at non ex eo victo oppido no . . men sortitum es dicit apertius id indicat Halicarnassia iis, cum ait, L.Marcium strenuissim in oppugnandis Coriolis 'IS . Honore edito, cum a Polutumio Cons pro concione laudaretur, coronaque virtutis ergo, quo*halerato, duorumia captiuortim corporibus argentoqtie , quantum ipse ferro
posset; honestisque primit ijs e reliqua praeda honestaretur ;gratias se quidem habere pro honore, dixisse non tamen Deius liberalitate virum sed equo contentum propter Phalerarum pulchritudinem, S uno captiuo, qui hospes sibi sit atque adeo militem, qui prius venerabantiae viri fortituis dinem, magis etiam diuitiarumsontemptum admiratos es se, in tanta felicitate tantam' modestiam ex quo facinore, inquit Dionisius, Coriolanus es estgnominatus Plutarchus quoqi e in eandem sententiam loq:titur,& ex recen . iam imitoribus Sabellicus ' Constat igitur L.Marcium non a Coriolis expugnatis, sed ab eo virtuti ac modestiae exemplo, 'ε-- apost Coriolorum expugnationem edito Coriolanum dinum malioqui bene impudento Ciceronem de Liui Hisse es o
tuit, qui Scipioni primum id honoris timidiuuat in Medi, semitivis Fidenas in Capitolinis tabulis , - , dem a Fidenis captis id nomen acquisisse scribit . cuum' dolum habeant Geruilius P. F. iii N. Fidenas putate ,
tamen sigonius ' est, Fidenatem appellatum in eo Dict mi eiu inagisti ais, quo Fidenari capit . L. Aemiliivamertini main exemissum nec aliquid suffagatur . nam si a Priverno capto
nomen illud xenit, certe non miniis etiam C. Plautius alter Consu Privernas appellandus . cum utriusque auspiciis Hibuernum sit expugnatum, uterque ex Capitolinis tabuliseo oppido triumphauerit: Quid quod Muluc solum Plau- , - -
4 unim rhine strabita de morertino vero ne verbum
107쪽
qvidem, imo Gallicum ei bellum obtigisse tradit certe alia hi Sigonesus sic annotat. Verisimium autem hune trium Dum Mameretni reddit eo nomen eius Privernas, quo ipse primum usus s. alibi vero Privernatem a Privernate bello
dictum existimat at quias non videt falli in hac coniectura Sigonium, cum nussa certi scriptoris aut horitate duci se fateatur. Deinde non video, cur illud Liiiii, quo P Scipio omisnium primiis victae a se gentis nomine nobilitatus esse dicituralia intelligendum sit,quasi primus ille fuerit qui ex gente id est prouincia debellata, non itidem eorum qui ex victis oppidis ac ciuitatibus nomen acceperint. Aeque enim P nornritana, Syracusana, Romana gente esse quempian dicimus, atque Siculi, Hispana, Italica tum vero id inundLiuius subdit, aperte sententiam istam improbat. Exemplo, Inquit,deinde butus,nequaquam ictoria pares insignes imaginum lituus elaraque cognomna fecere quibus verbis eos
tacite reprehendit, ni postea Scipionis exemplo ex deuictis urbibus cognomina assectarunt , cum rerum gestarum
gloria. Qui riae mictu nullo modo scipioni conserendi
essent. Ad hos enim magisrespexisse Liuium censum nia, quam ad eos prouinciam aliquam, qu muis Astica min rem, debellassent eadem mente, qua Hor indignabatur, tenue illud oppidum Coriolano nomen dedisse, veluti Astis
canis duobus Asricam&Numantiam nam si quis prouinciam vitam oneque armorum gloria. neque urbium ste quentia , neque regionis amplitudine cum Africa commi tendam populi Romani vectigalem bello secisset, qua tan dem obsecro, inuidia fuisset,si is praeclaros ex ea titulose gnominaque auferret aut quis hunc si non omnino Scipioni
parem, at certe quam minimo imparem non appellet Non
igitur eo loci Liuius L .Scipionem Asiaticum aues ereIIum Macedonicum. Metellum Creticum, QSabium citobrogicum Metellum Balearicum reprehendere voluit; quasi P. Scipionis aemulatione paria cognomina ambierint ab Asia,Macedonia, Creta, Allobrogibus, Balearibus, aliisque prouincijs debellatis , sed P. Isauricum, P. Scipionem Numantinum, qui a deleta Numantia, ab Isauris urbe Ciliciae, aliosque id genus homines dortasse etiam Ciceronem
imiliars volpit, qui a capto cilicia oppido Pindetisso, si
108쪽
iis nominis obseuritatem licuisset, se indetissa tem diei cupiebat ' quippe oppida ista, a quibus illi nomina sibila uus, o R.
cere cogitarunt, aut surdae omnino famae erant, aut non ita b H ad
clari , ut abiis magna gloriari,erari, merito ac iure de Aratrib. s.
Sed esto Linium vel inuitum in eam sententiam pertrahamus, at quid Ciceroni quid Plutarcho, Mome, responde- his , qui linipliciter ac planissime Scipionem primum omnium Asticanum dictum esse scribunt/quid Sillio facies,cuius sententia nullam omnino interpretationem admittit is de Scipione sic cecinit. Mansuri ompos decoris per saeuia reno . Devictae referens primus co nomina terrae, Securus sceptri repetit e caerula Romam cnisi si quis nouo exempli terra nomine prouincias solas venire, non oppida ciuitatesque pervicaciter contendat, ut iam , qui urbes incolimus, non terra contineri, sed in coelo esse vel in aere videamur. Hic Homus Patere me igitur, inquit, curiosius a te petere, quorsum referetiuum censeas id, ouod ante dicebas, M. Valeriuinin eo honore Messalam
victuin, si non ad Messanam bello victam referendum est. Ego vero Mome , inquam, in hac re morem tibi geram . aequum modo minium praebeas. inre antiquissima proba- biliter disserentem audias neque enim a victa Messana cognomenillud venisse tibi persuadeas velim . nam si id perpetuo verum esset , utique, App. Claudium Regillensem de
alerium Antiatem, M. Marcellum Aeserninum, Pompe- .ium Bithinicum, L. Aemilium amertinum privernate M. Antonium Creticum, Caesarem Germanicum , Catonem Vticensem, inde ita appellatos censendum esset quod ticam, quod Germaniam, quod Cretam, Bithiniam, Priver ν δε θνῆ num, Aeserniam, Antium, Regilltim bello caeperint . quod
tam falsum est, quam quod falsissimum Regillensem enim, 2 2--Σdictum accepimus, quod ex Regillo Sabinorum oppido pri Mi .ma mum venerit Antiatem, quod Antias fuerit Aeserninum , - quod apud Aesernium captus Bithinteum, quod ex Bithinia Nicomedis Regis supelli ctilem deportarit Privernatem , quod bellum Privernate gesserit Creticum, Germanicum,
109쪽
Anari . stea Augustus est appellatus, Suetonius ' narrat, uirini tr. cognomen ei inditum in infantia fuisse, quod in Thurina regione reces eo nato pater Octauius aduersus fugitiuos rem prospere gessisset Neoue obijcias, aliam ab his esse causam Messalae nostri cum de hoc speciatim Fasti scribant in σὲ more Messium dictum es. opsa si ille honor triumphi fit rit,4 in eo ipsistriumpho, quem de Siculis egit, Messalla co- omen retulerit. Illa enim clausua, et in eo honore , non de triumpho, sed de magistratu Consulari intelligenda est,
quod facile animaduertes s Fastos percurres in quibus a , ho CCXLVII. P.Valerium Consuli is lego S in eo honore , Poplicolam dictum . quem tamen in magistrati, non imo
umpho, quem post gessit , ita appellatum Sigonius ' do- - cet. Anno CCLVII. A.Posthumius ibus Dictator fuit, cineo honore, Regillenis quem tamen id nomen tulisse in magistratu constat, quod bene ad lacum Regillum pugnasset Biennio post M. Valerius Dictator est dictus 4 in eo honore , Maximus quia plebem male animatam in patre Oratione compresserit L. Sergius anno CCCXVI. consulatu agessit, quem Fidenatem in eo honore appellarunt, quod primus cis Anienem non ineruento bello cum Veientum Remis conflixerit. Demum anno CCCCIIXC. C.Marcius Rutilius Censor fuit, in eoque honore, Censoris nomen consecutus
quia, ut Sigonius scribit, censuram bis nouo exemplo caepioiet . atqui certissimum est, neque A i sthumium Album . neque M. Valerium Maximum,neque L. Minium, ut Caclis xium Rutilum triumphum aliquemini' magistratibus d xiise . Ex quibus duo mea sententia conficiuntur primum, ea cognomina , quae in huiusmodi honoribus quaesita, non a victispopulis aut ciuitatibus venisse, sed alia aliis e cau- iis, visi a demonstratum est alterum est, honorem illum, de quo Fasti loquuntur, non de triumpho intelligendum . suem multi non attigere , sed de magistrati, quem in rem, blica gessere quod praesertim Fasti Triumphales euincunt, qui de nostro M. Valerio id solum habent M. Ierium F. M. N. Me iam anno CCCCXCI. Kalend. Apricae Poenis is Hierone SieuIorum Rege triumphasse cunia. alioqui Consulares seu Capitolini Fusiti id nomen eum supexi iam sons e tu i scribMur, ut inde appareat non triumpi ,
110쪽
emuni ho sed in consulatu Messalam appellatum Tandemur rem omnem in pauca conferam, ita censeo, M. Valerium a bello, quod Messanensium causa susceptum Hsere circaeis Messanam gestum. cum Hierone compositum est, Messalam vulgo dictum,exemplo M. Marcelli Aesernini, A.Post hii
mi Regilleniis L. Sergi Fidenatis L Aemilij Mamertini Privernatis,quos ita dictos probaui, quod ijs in locis depugnauerint
Nempe, inquit hic Momus facillimum tibi est, nostras
has machinas eruditionum historIarumque obiectu eludere. haud tamen, credo, illud alterum praestabis, haec ipsa priui Comser. . legia, quae tantas nobis excitant turbaS, numquam dum res in.73.
Romana floruit stetitque usu ipso recepta probataque fuis μ' et x se quorsum enim Cicero tam pluribus tam diuersis in loeis et Monerum mentionem refricaret, quibus Mamertini populo
Romano obstringebantura cum praesertim idem ipse onines inter Siciliae populos solos Centuripinos , Halesinos Sege stanos, Halicienses, Panhormitanos liberos fuisse Mimmunes docent scilicet, inquam ego, in meliori causa, condiserione eos populos suin, centes, Mome, quam Mamertinis erint ad iidem censeo, inquit Momus, lippis etiam, patere posset. iiii enim neque sit populi Romani imperio erans, neque scedere adstricti, neque vilis vectigalibus miseneri si obnoxii. Tum ego Longi sermonis initium dese sMome remque commoues ampla disputatione dignam, domam praestaret , in tempus aliud disturri . at Mando veri uitum vel alia omnia cogitantem in hunc me puluerem re his , fatisfaciam voluntati tuae, meamque operam eamdem in noua hac dissertatione senties, quam in reliquis expertus es modo per amplissimum hunc ordinem liceat, cuiusue
summam humanitatem persensimum, ita nonnihil vereor, ne tuis istis, Mome, quas obijcis, tricis nugisve commoue tur . At pergite iam, anquit Dicarchus non ingratae nobis vestrae disceptationes sunt ijs enim , veluti auocament m, muneris nostri seueriores curaS oblectamus. Tum ego. inqliam praestanda mihi sunt Mome. Primum ut ostendam , Mamertinos semper immunes, nulli obnoxios oneri: tum vero meliori etiam ac digniori iure, quam quinque illos po