Phylakterion aduersus Mamertinae immunitatis calumniatores L. Porcio Calbeto I. C. Messanensi auctore

51쪽

ren elatum eum scirent , omnitim primi insigηIalmoenibus erexere at qua aequum filut animi voluntate noui regni auspicia confirmarunt at deinde expectata diu Prin- cipis virtus,cum in ignauiam vel tirannidem verteretur, no stri sui ossicij4 muneris non immemores, per legatos cum priuatas tum publicas Siculorum querelas ad Regem perserendas curarunt . Is cum epistola illa sua, quam ad Mamer', tinos is Siculos scripsit, non satis oportuna remedia la- tius serpenti malo adhibuisset, in causa fuit, ut Panhormi primum, mox in reliquis Siciliae oppidis misere in Gallos saeuitum sit, communibusque armis plurium annorum iniurijs uno eodemque die rite parentatum fuerit Hem, inquit Mornus, iamdiu te in his angustijs expecto num fortasse eo impudentiae perueneris, ut in huius gloriae societatem, quae sola ac solida Panhormitanorum est,partem aliquam Mamertinis tuis vindices, quos neque illorum preces, litterae, oh- testationes, ut commune gentis consilium sequerentur, indu Tere optime urges, Mome, inqtiit hic Aristobolus at subrisi ego, , Vides hic, Monae, inquam, quam aequo iure tecum hodie disceptem, qui egregi illius facti laudem Panhormitanis concesserim,quo se maxime viros professi sunt. nam ante id temporis dubia res erat viri ne an mulieris nomen Panhormus esset . quin frequentior sententia obtinue rat Hermaphroditi esse, cum nomen ipsum foeminam sonetjP nhormitani marem effingant in vulgato illo urbis simu-

Iachro, cuius prolixam faciem , acuma natam barbam , dia . demate amictum caput tantum non panegirico exornat Fa- ηδε iaci. Rellus ' Atqui tamen ita se rem habui sie, ut ante dice--.τ4.im am, vix Siculi quidam annales cstantur ij que a non imi, ne si caput in lucem efferant inustam aliqua turpitudinis , aue falsi nota stontem videamus . E diuerso alitem communis

Scriptorum sensus , qui prouerbio locum fecit in fima per manus ducta habent, Siculos omnes collatis consilijs coniu-bationem suscepisseis ad statam vesperarum horam Gallos omnes tota Sicilia caesos esse Verum, ut dicebam, tuorum eph laudem hanc integram libens volensque patior,&eo nomine plures ijs deberi gratias censeo neque enim a mertini in tanto rerum a se gestarum gloriae cumulo partise

viam hanc Panhormitani ut ςxtorqueant vel inuideant induci

52쪽

inue possunt, At illius etiam ista oonredas, nerem est. Me piare, de qua per melicet triumphe , longe ii inorem ii iam Mameninos nactos . primum ouia tulisti mi i non consili, non industria minus linia aggreci, set

OG temeritate ut iidem inii praedicant temere te in acie versiri ac manus cum noste conserere, tantum abest. H in aude aliqua sit, ut potiusimmane mi dam ρ bestiarum simile esse Cicero scripserit. Nostraxeris, γα ipso, rum est in tractandis rebus constantia dc moderati, cui eurimis Panhormitanorum aliorumque e gationibus, vioc eis concedam, ad rem totam conficiendam urgerentur, se se in offici continuere int cum Galli petulantius horunt patientia abuterentur, in eos imiunt , mrbertumque Siciliae Prae-m, qui effana ius dicebat ' in, Guelphoniam Raur οὐ arcem primum mox in Calabriam compellanti ita Messana 3 s nulla pene hostium caede edita ex Gallorum tirannide se in libertatemrecepit Carolus grauissima suorum clade accepta, cum ingentibus copijs numerosaque Minstruistissima classes, quibus in Michaelem Orientis Imperatorem bellum meditabatur, Messanam traijcit, Siculae Hidrae caput, sic enim dicere solitum aliant, primis ipsis conatibus dissecatutus quindecim equatum millia sub signis habuisse scribit

Hieronimus Surita, ' ut multo sane maiores pedestrecco .... napias fuisse verosimile sit. Mamertini quidem inopinato ho ostis aduentu metu percelluntur, non tamen animoriam aut

nominis obliti, Balduino Mussono Duce infesti hostibus oc currunt. sed re male gesta pilares caesi, plerique capti dux ipse cum paucis vix incolumis ad suos euasit. Hi disciplinae militaris tenacissimi cladem illam Ducis ignauiae tribuen- tes capitis in hominem animaduertunt, Alalmum Leonti . num virum impigrum bello Murbi praeficiunt. Interea dum nostrorum sanguine furiosissimi holtis ira enerMatur, corporumque obiectu gladij a reliqua Sicilia propelluntur, Siculi . -υ. - Oiciaretio placet, ad facti infamiam minuendam id scili ι, ι ιτο altera patria impetrare ab eo debuit , at si illano Vesb. p=a Paulo amilio, ' Summontio ' fides aliqua est Panhor eor in hi miramo cum Messanam acerrime oppugnari intelligerent, UD M' Artasse bene auriti homines iam inde adiicentis millia e ---

53쪽

minimae hominum Galli sunt harmorum strepirem, maehtinarum εἰ arietum fragorem auribus accipere sibi videre 1-tur, in extremam formidinem am , per legatos morum ac vitae sane imonia conspicuos Romano Pontifici se commendare,venia admissi facinoris sacris illis ac sanctis verbis deprecari xui tollis peceata mundi miserere nobis Erui tollis

peceata mundi dona nobis parem. nempe pacem infimis precibiis petebant, qui hellum vix pene alaribus acceperant. Sane Ponti sex stultissimam hominum leuitatem facetissime castigauit fertur enim respondisse, illos Iudaeis esse persimiles,.qui Christum Dominum, qua ijs verbis pie in speciem venerabantur, Aue Rex Iudaorum, qua conuicijs, proris. verberibusque afficiebant ut ea re intelligerent inepte Pa. - hormitanos agere, qui tam studiose humiliterque pacem exposcerent, cum intcrim Mamertini strenue fortiterqueta Caroli conatibus obuiam irent. Ad hos redeo , qui durissi .ma obsidione pressi, cum sociorum auxilia desperata pene essent, atque inter hac Milas, quae ciuitas sub Messanensi ditione erat, a Gallis expugnatas intelligerent, Gerardo prς sertim Cardinale Parmen si id summis o1ficijs contendente a qui in ea expeditione Legatum Pontificium agebat, ea lege

deditionem offerunt, si praeteritarum rerum obliuiori velu-- ti amnesti aintra dam sanciretur si non maiora veictigalia , a perarentur, quam Culielmo II. numerata constaret, si

nullos magistratus neque in pace neque in bello Gallis ho- surisau minibus capere liceret ' Eas conditiones cum grauissimis ira ρ quique copiarum duces avide accipiendas censerent, Rex,

sitie uia animos occupate minus quid in rem expediret di-α,. M. re tum potuerit, siue, quod ut ali ' censent, urbe per

,ha iis hi Vim expugnata, crederct, iure se Mamertinorum immuniisso,ι.Iaphi tate S, qtribu sub Gulielmo, si essent abrogaturum cum Iina Cata non nisi dedi titio foedere eos se in fidem recepturum com

minaretur,4 pacis & deditionis spem omnem amisit Lega tu quidem sacrorum usum tum publice tum priuatim interdicit, Carolus vero urbem terra marique acrius obsidere , pergit, machinis , tormentis muros disjcere nequicquam tainstituit. E diuerso enim nosti i nihilo segnius hostem repellunt matrona ipsa iam inde ab belli initio nihil sibi reliqui facere, quo minus l/pides, ligni, missilia, caeteraque id genus Diuitias by Ooste

54쪽

ms insistimenta propugnacissis inserrenti pueri, senes , --

nis diis, omnis ordo , omne moroiuin genu propugnare nulla minera, onera, pericula detrectare, nemediiso, neque hortatore evo, ut nulla multis ante semitis acrior aue oppugnatio aut pro pugnatio homuim memoria teneatur . videlicet haud ignorabant amertini Gallos suorum popu larium manibus nostrorum sanguine inprimis parentat. - ms Fama est eaque litteris contestati, matronarum virtu tem tantineam, an ma iam dixerim, in quibus Malliden, clarentiam, Dinam appellant, ipsos hostium efferatissinios ,

animos in sui admirationem primum,post in commiserati , nem traxisse , inde enatas illas hostium cantiunculas iudes quidem eas pro saeculi more, sed quibus tamen satis testatum volebant , inuitos se reluctantesque eo pertrahi, ut eliis generis foeminarum procreatricem urbem oppugnarent. q. terum postea Mamertini ubi Petrum Aragonium Regem Drepaniim appulisse cognouerunt, elatiores securioresque redditi noctu eruptione facta hostes caedunt aZaque omno . ia commeatu pene exuunt, de Florentinarum copia ην. unci rum praetorio tabernaculo nam, hae Carolo auxiliares r.7.ς οε

erant' trophaea Patronae Virgini in aede maxima staritime. quae latissime explicat Bartholomeus Neocastrensi lac lusillorum temporum scriptor, inlii eius aevi res gestas Ἀρωεsω-Heroico carmine quindecim libris complς us, opus sivi pr sMessanae nomine inscripsit: indirii νινά Iam ero quot operaS, studia, legationes iii sequenti 'o' 'bus annis Romani Pontifices Martinus I I. Bonifaetu; VIII. Benedictus XII in conciliandis frustra 'iamertinorum pax. .- animis prodegerint, satis si hoc loco innuisse . sane iustas σενι actib. s. ac nostris praecipiae commodas ' cum dignitate urbis coci Q 'ς iunctas pacis conditione a Legatis postulatas vix credassylictis gladus cominiis missilibus machinisque eminus a nostris ei seresectas. NMnfoedus illud Bonita . . v x. cum M Neapplieano Regi Sicili Du 'ν ααε-

55쪽

iuriis Deriadibus primoratae obieele tam Mamminis id dignitatem illustre&l tu, Meum sile. Cum enim es, eam 'rem inter Iacobum ea sedericum,quem inter haec siculi Regem dixerant, staternum d plusquam civile bellum essee

exortum, nouo certe ac primo post hominiim' memoriani , exemplo sater enim fratrem alieni imperii causa tum pri , mim oppugnare visus est 2 Mamertini ad Mirtorum stati, nem xxij. longis nauibus, quas incredibili celeritate instri ni δε- aerant, ' cum Ioanne Lauria Rogerii nepote viginti Ion gariim nauium ductore confligunt cum utrinque diu aequo urit marte pugnatum esset, nostri tandem victores sexdecim tib s si hostiliis naues in iisque praetoriam caepere , dc hostium, 'mis, Ti. in , quem deinde veluti maiestatis reum capitis damnaέnu. N A runt. Verum Rogeritis reparata classe non milio fostea , inito cum Frederico Rege nauali certamine, impotenti nostrorum superbia victoriam consecutus, naues Messanen-: μηθα sum omnes euertit, earum praefectos ' Fredericum sit ' '' ' rhonem Rubeos, Ansalonum 'almundum Anselonos, Ia-' cobum Scordium, Iacobiim Capicium pluresque alios principes viros , qtii cladi superfuerant, Nepoti parentaturus . saeuissime trucidat, reliquos vero captiuos Iacobo sistit. Iam fama tantae cladis urbem Iucturi lacrymis despera ratione impleuorat alibi Regem, quem interfectum credi-- incolumem aspexere, sedato dolore Messanenses nu. p perdidisse, ingenua voce testati sunt neque vero .u hic laborum sinis siquidem annonae caritas , assidua belli

comes, cum miserrime insulam vexaret, Robertus Caroli si- lius occasionem eam rei bene gerendae non negligendam ratus, Messanam occlusi, terra marique itinerihus unde quaque obsedit verum non tam eximia, numquam satis

laudata Frederici Resis industria ac pietate, quod Faetellus L . ' scribiti quam prodigioso D. Alberti Carmelitae beneficio,

eodem hoste passi se ui caeteraque minutiora damna vox Iens libensque praeteream, Ludovici principatus, quo tem- ,

rore vix ullum aliud calamitosius initia sensit, perstrependi

56쪽

tibiis undique Sexternis&ciuilibus inter optimates bellis, illam ipsem Messanensium fidem non uno exemplo testa- tam habuit . Quid ego hic eximiae liberalitatis exempla -- seram, ' quibus Mamertini Mattheo Palicio suadenteis, 'πια,

exhausto bellorum calamitate Regis aerario maximam auri cad. a.tib ν vim intulere Qujd Catalanorum hostium ' classes forti τρ s . .

ter feliciterque debalatas quid elusas oppugnationes,qui

bus vel ab Claramontanis, vel a Falcono tentata urbs niit praestat ea silentio inuoluere, quam non e dignitate percui iere. Nam quae subsecuta sunt Frederici III tempora, ob principis stoliditatem, duriusculo verbo uti liceat , adeo turbulenta implicataqite diuersarum factionum studijs suere, eaque animorum in utramque partem facilitate, ut ean ieb causam neque leuitatis aliquem vel inconstantiae nota censere possis. Hoc loco Momus, si futura, inquit, coniectari licet, his longo velut aquaeductu petitis excusationibus αverborum Meandris, minuere criminationem illam speras, quod Mamertini tui in Aloisij Neapolitani Regis nomen ac fidem transiere. Quasi vero, inquam ego, omnis illius er .

rati culpa non sustinenda Nicola ' Celario sit , qui cum . . it.

Pro Frederico Strategum urbi ageret, rebus cum Aloisio 'Occulte compositis, S ad patrandum facinus comparatis au xiiijs, edito per urbem nocturno tumultu, plebem in hostis . fidem per fraudes pellexit sane verisimile est, contra Stra Rtegi vim, cuius summa & in bello Min pace potestas est, exsternis praesertim auxilijs in unitam,neminem aperte aliquid ausum . id quod euentus postea comprobauit nam cum Aloisius Messanam traiecisset, neque satis Mamertinis credendum antelligeret, ' quod propensissima in Fredericum Rixa nia

fide esse experimento didicisset, quibusdam ex his suspensis, Gm vinΑ alijs mari demersis, plerisque aliter interfectis, reliquos . Neapolim transferri iussit Nec multo post Mansredus Claramontanae familia princeps, qui pro Λloisio Messana simi. rno cum inperio erat, reliquos Messanenses, quod noua.pro Frederico molirentur, interceptis eorum litteris , carceri

addixit,alii, in calabriam ablegauit. quo lactim est ut suis fere ciuibus urbe destituta ac denudat Manisci iussit alio de noui coloni accerseridi fiterint quod cum neve ad tute .

iam satis esset, Aloisium impuut vi magnam nullium in

57쪽

num in Siciliam mitteret, quorum pars Messanae reliqui psinhormo, quae tum Aloisio parebat, praesidio esset. Memum ne exactum saecuIum Mamertina fidei esset expers, quo tempore Hugo Montecatenus Siciliae Prorex Hic veris interpellans Momus, satis iam, ut puto, dictum est,inquit,o Geni, nec sine multa mea voluptate de his quae a Mamertinis tuis sortiter gesta sunt dicentem audiui . ordo po- sulat, ut ad rem ipsam veniamus nam ea ossicia, quibus superiori aetate fidem suam atque operam Carolo probarunt.

neque antiquiora adeo sunt, neque obscura ut hominum memoriam eiiugerint. rectius itaque arbitratu meo feceris. recentiora haec praetermitteres quamprimum In arenam

descendere. Tum ego, videris mihi, Mome, inquam, verbo. quidem officii eausa, intempestiuo obiecto obice, meam orationem in non suos alueos deflecteres, re autem vera iugere narrationem paulo tibi fortasse iniucundiorem scit cet vereris, ne dicendo obductas iam annorum lapsu cicatrices refricare videar sed patere, obsecro, tractationem hinc eodem quos perat cursu labi. Equum petit Momus, inquit hic Dicarchus fac itaque Geni breuibus rem agas . iam enim meridies appetit. ego Humanitate vestra non 'Mnera, abutar, Miam in exitu est oratio Cum igitur Hugo ' Pro-

- --φ' regem ageret, exortaque inter Proceres coniuratione, Pa

'' nhormo foederi cum summo capitis periculo fugatus esset,

Mylas petijt,quo loco a Mamertinis praeter omnem eius ex 'pectationem per Legatos acceptus summis honoribus in ur- hem deductus est. Messanae cum esset caeteraque Sicilia oppida, ut in fide essent per litteras hortaretur, haec audita Proregis fuga ad Panhormitanos deficiunt, paucis exceptis circa Messanam oppidulis nam Catana, Syracusae, Agrigentum,&pleraeque aliae ciuitates veteribus abrogatis magistratibus initos quaeque tumultus abiere. Verum cum deinde Carolus Rex, fi quid interim a Panhormitanis, aut Sicu- Iis direptum in eo tumultu de regijs rationibus esset, aerario Regis inferri, seditionis authores capite multari iussisset, di ad eas gerendas res Hector Pignatellus Montineonis Comes Panhormum appulisset, ac magistratibus cessare iussis vectigalibus restitutis, veniam omnibus condonasset ,

viginti soli modo incerti miminis hominibu exceptis,iter

Corale

58쪽

ii panhormitani in seditionem ruere plures ex iis, qui in

rimo magistroruerant, inter qua sacra crudeliter micidati,turmissime per urbem raptati vix a Prorem temperatum est acquia peccandi licentia facile in exemplum rea' hitur, Siculae ciuitates omnes ingentes motus excitarunt. ibia Messana harum calamitatum expers fuit. nam ess ii se ita eorum ciuitatem ac ditionem in fide continue runt, re tu linea sit inique perpetratum. Tandem, ut altero exemplo om elaudam, sedatis hisce tumultibus , cum,

prorex Siculorum procerum conuentum anhormi indixis. sitire pecuniaria subsidia petiturus, plerique autem ex his ad plebis aistam conciliandam, solos proceres id oneras serre aestium eae, dictitarent, veritus Hector, ne insecta res esset, Ioluto in praesens conuenm, Messana eum haberi iussit,

quod in ea urbe rem ex voto successuram arbitraretur ne

que eum spes fefellit quippe illius in sententia summa-φmnium voluntate discessum eiu 'tque haec, Mome, sunt praecipua, ac magis spectata aduersus Reges nostrorum ossicia, haec merita, quae in hin ricam lucem nihil suspectam prodiere nam quorum fides ex nostris Scriptoribus aut domesticis testibus authoritatem, haberi praetermittere satius duxi, quam ut male animatis ansam ea pervicaciter negandi praeberem . sed & eam operam, quam ciues singuli priuato consilio egregie festiterisque reipublicae impenderunt, silentio involita, ne rem a Fa-Σello actam agere videar, apud quem id genus exempla sinisgulis sere paginis occurrunt sane pollariora illa quae pau, Io ante recensebam, facile praetergressus essem, quod 'licis urbis laudibus non nihil ossicere viderentur, ni credidissem. Panhormitanos postrema hac state perpetua in Principen fide obseruantiasue maculas omnes eluisse, ac praeterea vidissem nihil esse indignatos Thoma Taetello, coniunctissimo

ipsis viro, qui haec quae prεssius transcripsi, lutulentissime rificem , didit. Illud sane minime praetereundum,Mamertinos non uisodom quo Domino Mesci sunt, sed in exter

ii q)--- siue ac visita te xii contigit. Inde ab exter

is etiam Regibus egregia incultioniament . immunita.

, a veneus alcue Armenia Rege, a Neapolitano exposi

59쪽

tandi seimenti facultatem, , quod potissimum est Mameratina dignitatis argumentum, certa lege eaqtie antiquissima M. Ais . cautum, ne pecunijs Neapoli cudendis alij, quam Messa- Surgent de nenseS, praeficerentur. Et hoc ipsum , inquit tum omus, γνυρἰ il quod permagni aestimas,Geni, summae arrogantiae index est. si' i. I patere iam ex me audire , plura eius generi exempla , quae '' tuorum fastu atque insolentia apud authores notaui Primum pace inter Siculas urbes, Agathoclem Syracusarum Diodori Regem ijs legibus inita, ' ut ex Graecis urbibus Heraclea, br. 39---γι Selinis, Mi mera Carthaginiensium ditionis essent, caeterae vero se ipfis regerentur, modo Siracusanos regiminis censores moderatoresque haberent,sola Messana Agathocli ad-ν piata .h uersata est. Sola Pirrhi ' Epirotaruna Regis, cuius in fidem in Pirrho. Sicula: omnes urbes transierant, arma despexit sola neque ieronis, neque Carthaginiensium imperia sensit sola Romanos ex Italiae finibus euocauit sola conspirantibus tota insula seruis, suos in officio continuit sola Gothorum, sola Sarracenorum dominatum effligit sola an laedum Rogerijsilium suscepit ac fouit sola Siculos tumultus sub Hugoni non sensit Soli Messanenses Lin Siculo min Neapolitano regno aes publicum signant soli Diaconi inter sacra campagos gestant soliis C. Verre QSouenaxdo Praetoribus omnium omnino onerum immunes esse volunt. At noli, inquam ego iniquo adeo in Mamertinos animo esse, ut quae apud aequos rerum aestimatores laudi tribuerentur, ea tu culpae ac vitio vertas quin maximas ijs deberi gratias mecum censeas velim,quod siue primos barbari vel externi hostis ictus excipiunt, eos a reliqua Sicilia propulsant, suo sinus suo periculo repellunt siue postremos experiri contingat, victoris furorem reprimunt, communemque salutem ac dignitatem in extremo ac principe angulo tuentur. Nostri Regem in bella proficiscentem siue domi res gerenda sit, siue in peregrino solo, praeire non sequi, manus cum hoste conserere snon pedem referre, praelia, pugnasque deposcere, non detre clare militiam, nostri nullo non tempore dies noctesque in moenibus, in statione esse, & veluti quadam e specula totius

Sicilia saluti excubares, consilijsque prospiceres nostri hostium incursus pati, animose sed vere dicam, quod alijsarumnosum est, in votis optatisque habere nostri demun

60쪽

ε-eri,sissimo Hasses exessiere exemtus alere, sinersim

maritin regionum tomines in pace continere, copiarum duces imperatores sinu mere,omni ossiciorum genere prosequi Quam ob remex his tante adducor, ut crisam, laulas ciuitates , quae, si modo vera lateri libeat, quod a sarm-

cenoram tenebris quod a Gallorum tirannide, Christime hici, Aragonicae libertati redditaesivit,in is acceptam , ferre debent. secillime concessuras esse, ut quam urbem is communi sun aptu munire in reficere, studiis omnibus colores absit verbo inuidi suo iure deberent , ea Principii heneficio libera, Mimminis facta, immunis diu seniperquetest, floreatque . ve enim si unumquodque membrum mira hunc haberet, ut posse putaret valere se, proximi membri valetudinem ad se traduxisset, debilitari S interire totum

corpus necesse esset, sic in regno si unaquaeque ciuitas rapiat ad se commoda aliarum, detrahatque , quod cuiquo

possit emolumenti sui gratia, cietas communitasque e irertatur necesse nam ut sibi qiusque malit 'in il l ulnias vitae pertinet, quam alteri acquirere , concellum est non re

pugnate natura illud natura non patitur, ut aliorum spolijs nostras facultates copia , opes augeamus. At quam Vereor ego, ne sicut aegroti, ubi pristinae restituti sitiat sanitati, iam vel Dijs vel fortunae, plerique etiam naturae benignitati ac praestantiae id adscribentes, Medicum de se optime meritum oderunt , parumque abest, quin indignentur, si gratiam iis vllam debere se sentiant, pari euentu Siculi male .ictis pensent ea Messanensium in rempubl.officia, quibus fortasse pares gratias habere vix possent . Ecquem vero dicendi finem

facies, inquit hic Momus in re praesertim , quae nil colninu- ne habet chim tractatione, qlla de priuilegiorum siue sulceqpta est. Oportune facis , inquam ego Mome, de iam clino quae vero narrata hactenus sunt, Sit tibi a pi oposita re deinclinare videantur , eo a me dicta esse puta , ut vitilitigatori

hiis istis tuis os occludam,qui in nulla fere alia re tam multi sunt, quam thiaterent, ornamenta ac beneficia a Siculis Regibus in Mamertinos collata longissime illorum merit ipse perspicere satis potes. Alterum eius susceptae narratim

uitam sui nata rutila apparea , muna fide niti