Commentariorum memorabilium multiplicis hystoriae Taruisinae locuples promptuarium libris quatuor distributum ... Auctore Bartholomaeo Burchelato physico ..

발행: 1616년

분량: 778페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

waloquia . . in gehennam:anima quae peccauerit , ipsa morietur, mori merito

ru pessimacita ut inibi moriemessemper nunquam moriantur, nu. quam, ut cupiunt, sistuantur, rediganturad nihil um timo maes ' 'P aeternis cruciatibus, ijsq; perpetuis agitentur, lanientur, ster intur, ab eo inquam tempore, a die illa Domini na, & amara

valde, in qua dixerit illis Dominus utinam per eius misericordii

non&nobis Ite maledicti in ignem aeternum . recensetur &alia mors animae, quaa morti similis , in purgatorio inlicet et patitur enimanima eo loci cum damnati ignis inferni vires :. unde de his memoraturSancta Macer Ecclesia dicens, fac eas Domine de momte transsie ad vitam, qua olim Abrahae promisisti,& semini mustes vitam siquam beatam, ac scmpi ternam in caelis. scriptum reliquit Macrobius. Somnio stipionis,Ρ atonicos clixisse,ammam viue dumimmutabili parte mundῖ consiliit : mors ve m cum in partem Cis mundi Gelast mutabilamaesseautem lunam mutabiliis,&imnuta. hilis confinium x Et Clicem corpus modo animae sepul chrum,mo do Carcerem , modo Ergastulum vocari quod idem sonat.

aliud mortis genus ipsius hominis,atq; id sine morte: quando scit,

cet per speculationem, per ecstasim, eleuationem inquam menti 'rapitur homo ad caelum: dum. sine inferioribus , ijsq; corporeis partibus dem laus ,adeo, ut nil aliud restet in corpore prieter vim vegetalem, tollitur anima,extollitur,rapitur in Deum: veluti sibi contigisse retudit Diuu& Paulus afferens , se raptum fuisse adier- :tium Caelum ubi vidit arcana. IM,quae non licet holni mui: π 0Ptem osculi hanc pij homines vocant:vnionem .animaecum Deo: PNP--Daniel dicebat , Dele, quaeso, animam meam quia meli 'tri est iis hi - ,quam vita:& Apostoliis, mihi vivere Christus est, demori lucrum. sed legatur Excursus Academ s.R.RV. I.s Polleretr,cui titulus , Morte preciosar Vbr per DC paginas mox tem lauda r,primam, secundam, tertiam iis pensitatas. Incredi bili Zelo,ainoreq; singulari detenti Homines ,iuniores in primis aiunt se vivere inamatiobiecti sinu, in pectore, in corde an in se ipsi&autem mortuo&esseruiuere verbeorumcorporaeI an Hobiecti lumine ,audparticipata gratia,aut spiritu , aut fpsa 'Mereest apud Poetas plurimos , χos praeci ue , id morti. Γ nu SPudiamus, aruabo vos , ex neothericis Poetiis, quem nun squiali bus habeo, Ludovicum Rotam Berg. sub illius Rithmin λitatio: parcat quaeso latinus levior . -

152쪽

Et Apostolas PauIus dicebat, Vivo Ego, iam non ego: vivit umio in me Christus. Qui manet in charitate in Deo manet, & Deus D.ΑΜ. in eo.ZAnima magis est . ubi amat, quam ubi animat. quid scio Cαtertim de huiusmodi animarum transmigratione, praeter pytagoricos legere est apud Manu Equicola pIU Leone Hebrauapud , e, ATMerone Dei tu eluti deapud alios receri es plurimos,q ut de Sper. Sp. Amorix natura viribus plurima cometi sunt-Diuus Paulus 6. adis a Romanosepistolae resert aliud mortis genus. quide permetapliora, cu dicit. Qui .n mortui sumus peccato, quomodo ad huc uiu inus in illoran lignoratis,quia quicumq*aptietati sumusin Christo IE,U, in morte ipsius baptizati sumus ρ con ulti .no sumus cuillo per baptismum in morte ut 'Fomodo c hristus iurrexit a moris tuis fer gloriam patris, ita& sin nouitate vitaeambulemus . &reliqua per totum caput o vlteriusicriptum est , illumina P mine oculos meos, ne unquam obdormiant in morte et morte inquam peccat i, proutaiunt expositores o sumitur & improprie verbu maraci , vel i, quando dixit Balaam proph. LNum. I 23.Moriatur L minima

153쪽

- . tua Hora

anima mea morte iustorum: MN exinoim moriuntur an m minus autem illae iustorum, ac t torum s ac si dixisset, exeat ab hoc corporis ergastulo anima Iim, quemadmcuum exierunt iustγrum: non etenim abolentur,aut ad nihilum rediguntur: siquidem, veluti scriptum est a sapiente, iustorum an mae.in manu Dei sunt,& non tanget illos tormentum mortis: visi sunt oculis insipientiumori, illi autem n in .p ei; quapriniter su sit propheta, &fiat nouissima mea horum similja : ita intelligendum est illud Ezech. Anima , quae peccauerri, ipsis morietur id est condemnabitur , punietur. Prieterea est&ahue adhuc mortis genus in homine,quippe mors nominis et eaq; multiplex: veluti primo, si natus homo, moriensq; sesellit,ut dicebat Horatius.si incognitus .s, &tacitiis, aut sequestris,& solitarius vitam duxerit sitam : prorsusque mundo iinglorius decubuerit . quod nihilominus vitae , tum mortis genu dextollit, ic quidein iure Angelus: Politiam/s in Rusti in his car-uiminibus, v Fata ille animi, Diasq;simillimus 'si

seuem non mendaci resplendens gloria fuco Sollicitat; non fallosi mala gaudia luxus , i. Sed tacitos si mi ire dies , Op vpere cultu iExigit innocuae Dranquilla silentia vita .

Magis autem proprie mors nomitiis dicetur illorum, de quibu

Horatius dictitabat, i si Nys numeri s tantum, fruges consumere nati . : . rutisola ademptrui cibi Usaccst.

Est item mors in nomine, ac in bona hominis fama , si p0s a seipiti, siue ab alijs in sepulchrali marmore digna memoria, imprudens , malusuε, aut inuidus, illam abraserit, sustulerit, in uerterit, destruxerit, in aliumve usum marmor traduxerit: qu*φnon istinet cernimus euenisse: velut etiam si ex longo calceoruni attritu, aut stillicidium cauta , atq; ad nihi um reduela fuerit lix inscriptio, hoc Epitaphium: vel ruperpositis maceriebus,caem iis, teria sit b dio herbifera, & ipla tandem, post hominum cadi uera, sepultu fuerint , ac desolla; Quinetiam si Domus inscripΠ'tollitur, au ti alat ιi, illo ab haeredibus forian alienato; si statu vi figurae, Caerae. ac imagines priscorum fumidae, sumosque pue, destruuntur, ais abolentur; hanci Petrarca vocat GR

hominis mortem.

154쪽

1 ee ima Ouidiuexfortuna sepulchri

Mortis ab extrema conditione υacat . .

t u Moritur etiam quandoq Viri p clarum nomen si mite sortuna libri eius commoriunmr: aut illi , in quibus nobilis, dignetq; eius mentio iacta sit:& hanc tertiam hominis mortem dicunt. lam vero dixerint ne Ego hominem mori obpra triana a se patratum facinus , propter indignum, imo pessimum nomen, ob id adeptumela illud vix ausim affirmare; cum limeniri audia mi, comm sy; esse ea pr1icis saeculis homines , eo S scelestin, facinorosq&, ac pessi inus, G qcii dignosceti ies se ad nomen Uptisum acquirendium,ac gloriam, per bona opera, per gloriosa tacinora, esse inepta,s, ac nihili: patratis operibus pessunti, impis ac nepharijs., nomen, tum nomia i nis vitam, quantumuis. JniamiS, . ac pessimi, sibi pei petuani pepererunt; legitur flagitiosum , icelestumq;Opus, scelerosit illius lim a initiis, ac laephar ij, qui Diando Ephusio: Templum superbissimum, a tota Asia ducentis,& Viginti annis constructum incendit, ac penitus conflagriauit, non aliam ob cuuiam , nisi ut sui nominis memoriam propterea acquireret imm a talam, qui inquam quantii m uis euiem publico cautum fuerit, ne unquain ab ullo nominaretur, ne fieret voti compos) nihilominus post non multum temporis obtinuit deiyderium suum: Et diebus nostris pestimus ille Gallus, ae nequam , dicitur occidisse Henricum lV. Francorum Regem maxina iam, ut sui nomen ea sceler itu, tinniani q: huiusmodi parriacidio , redderet in moriale. Don elidi aliud mortis genus ipsius hominis, ipsius nominis, dum scilicet quis conflat libellos famosi s . inuectivas, diras, bactria, imprecationes, atq; maledicas illas Orationes, aut carmina, quas vulgo dicimus Pasquiliatas: si quide his ta boni homines etiam a carptos ibus, a maligit is, ac maledicis Iu impetuntur: ex quibus aliquando eorum bona nomina celebrata, illustria , obicurantur, denigrantur: quinetiam penitus tollun. tur de me dio, interimuntur , atq; abolentur . tu modo, lector, a- ι Mue alias , si quae 1uppetunt naemoti , let lita fluminis inundatios nes super bona hominula nomina,ac bonam famam. Rex Psalm s graphus ps 2I .mortis bolii num naturalis, quantumuis nihilomi- ni Spraeternaturam, Ordinem ceniet Plurimum versu illo I 6.dia David. ceras , Hruit, tamquam teita, Virtus mea, & lingua mea adhaesit, faucibus meis, irin puluere mortis deduxisti me .: quem, sic vertit

irrit

155쪽

I'ardente Ate,Vsiccita, si attiene alle &uci, & mlati ridotio a et te, Eterno Padre,ch' amomo essere amu to at potuere deua morte, cictalla morte, che i cor, fa risoluere in potuere.

Eutrop.interire,perire,deperire,Pdi,cadere, cidere,concidere,decidere Geder decedereo vita,deficere,cedere, exced re accubere, procubere, decumbere, oc. occubare, Occumbere morti, Virg.occumbere morte, TLivi primo de Caco. cumbere mortem idem 3 I ., oppetere ,adire, perserre mortem, Obir obire

mortem, obire diem suum, abire , abire E vita ,exire de vita, mor te corripi, occupari,consumi elblui,dormire, obdormire in D rix mino, pausare in Christo, Petrus Naralis in vita Sancis, Eugen aciemittere spiritum, tradere, exhalare spiritum,extremum spiritum Hierem exhalare animam, Hieremias in Lament. cum exhalarent animas s L si an in sinu matrum suarum, videre mortem , Lucas a. 'bi de Sy- β' hue 'n' Proph. mortem gustare Matth. 16. extremum vitae sitae die G morte conticere, supremum vitae diem agere, Cic. pam quiesce re, requiescere, lucem desitaetre,dormire cum patribus sitis,o o L. Mach. miscere , dormitionem accipere. Machab. a. deponere spiritum 'Lm p Val.Mac spirare, expirare,expirare animam. Lucili ,

Lucit. Earpirans animam pulmonibus ager, bet'. Edere animam ,efflare, Tuli. Commutare vitam cum morae,

colum despondere absolute , dixit Col umella, exanimari, iam delan , perfungi, vita deiungi, suo, sustolli ingredi viam uniuerse carnis,

Libatag. uniueriae terrae tertio. Regum secundo. Iosue 23. supremo somno

Ios ' eorripi, morte subtrahi, consopiri, consuml: m 3cte praeaenta si, quem importuna mors ademit, Epitaph.ex hoc abibo prompta d, Iac. Ponti uersorio, Iacob. Pontanus Iec Libro primo de Virg. tread exitu naturali fungi.Lamprid. Quisibilethum Insntespeperise manu, lucemq; pers

-nialis Gradus, ctfinieremersuacerbo. Plan. Obrepere mortem, veluti obrepit' fames , ut Plautus in Poen.

sc in prologo. denasci, Cassius Hem. in x nata sunt, ea omnia nasci

156쪽

Viret lium perpetur 4 . Non. L Curcius in eo praui a luinq; m Uia des rata sunt, id est perierunt i fati. violentia intercipi: D odorus blalute. Filia mea D ldaith. modo dei uni est Mathe M vita fungi , vitam profundere. com L Iud

ruere, o in lib. iudicum Ca . im mulier recedentibus tenebris venit ad Oillum domus, ubi manebat Dommus suus, eu ibi corruit Sciqua nabit respondente intelligens . quod erat. mortua , tulit Plau. eam, tac.pet itiare frequent a pereo. Plaut.iii Capt Qui per virtute: pentat, non interit. ccelere e vita ,:ducedere E vit e vivis, , Ο nto cedere, Concedem, ratis; iniiq; concedere, fatali necessitatii oncedere, lucis usuram amittere', perdere, reddere, effundem extremum spiruum, edere extremiavim spiritu ,Cicero. iter supi si municarpere. Horat. summum D,rechem, ultimum, postre ni sit et natu debitui ianui uti idam expleti, EMax mitra i re evira, vitam sint re, desciere, claudere concludere,ct dissol- ': uere talare, agere ani in prosii lactanimam, vitam exhala re, irg. ex corporis vinculiveuolane. ex corporis carcere , veli ergastulo solui , aut liberari, migrare a cespore, ab hominibus de 1 ragrare, Dionis. Halicarnas arus libro primo, Aehea autem ex hoe P i nibus demigrate . emigrareex hacivita morte conficῖ, morte in : ,s tolli, stolii φ occupari, suilamaus a luce subtrahi, &α ide inter Elegantias Aldi Mν Ald. Mon. t. nexos artus resoluere, diem claudere, concludere ea tremum, emum vitae diem conficere, seu niorte conficere: vivendi fine 1 re, emare extremum halitum. Marsilius Fic mus in sine Pl hai tui ad petrum Med. Laurenti; Fit Absit, ut animum illum mi- pulζm, quem e corporis compedibus euolantem,nouoi exceperit. reperire finem sui 'l. Mars α i, sorti Aii- Val. Max. i , iuiuere, persoluere carnas debitum, natum, &c.& morsi e corporis vinculis, tan-

Horat. idem, Nullum raui. Iro rugΠ pyse dissolui dixit D. Paulus: unde H. Fori

in unatus noster inita Sancto Saturnino dixit. fri luere corporis optans,oc. . ad extremum . Ot,il.

iiii solu-ntur frigore membra , itaq; cum omis fugit indignata sis'miras .

i. ui .

157쪽

Dilapsus calor etf, in uentos vita recest. Et in quinto is itaq; intus Spiramenta An alethalia minere rupit. Obvia musta iuram demittit corpora mortι. cmo . Tum latebrasan apectusmucrone recludit: eoclem tum vita perauras, contest minua ad manes orpusq; reliquit.

demum , Undantiq; animam dissμη it m et . . Tit Uu- Atquealiter alibi pluries Tminin prirna primae in disseci morte Aeneaefici Aeneae etiavulmum Vm x xet Ru D GαN tranquillum aeterni regni portum enauis'uit, dixit in G Nigae Ep.in fine vitae ας. tul CI pleta suis naturae periodo dixit ludocustaicli uetustast in let pasianus Im amrmoriens, Imperatorem excederere t. in cetLextus Aut ictan Epitavide complura alia resius mori': μφ' phiala, Poeticas Mae undani: q;ndi in Ni h sauro ciceronianoindicti e Mori .sapientissimus quin simoinimomoritur: stultissimusiniquissimo. c. vu&3 Ooptima quaquia dies nostris mombus aut Prima fugit: subeunt morbi,tri ιμ; bene us,

Et labori durae rapu inclementiamortis. 'Et Lucianus. itaprrimo mors ultimais Sed cum Tibullo rem absoluamus,n peri lii libri .s. Tunc, cumpermenio defunctus, dus lethea cogerer ire rate & in line. Me udiet in vastos amne, is nigramq; paludem Diues in ignaualuridus Orcin aqua.

Funera. XXILFVnus , sunebria, ordo funeris, pompa, mortualia, exequia usu,sebrua , paretalia ui Ilia, honores, deposimonis dies , dira mortualis certum est,hunc emortualem iacereex natali didiludi nouem: menstrua, anniuersaria, & Geta

C. SUBER lo C. F. Pompi. Ien . qui 'lO QItalia avertens, cum multis amicis tranquillitatem

158쪽

waliquis sabus Hyspansam veni: ubi siquissimo coorto besto mortem cum viata commutaui. Vos filij in vi u. parent.pientissis mortuum plentiores patern. cineres e c Hyspania exportate . communiq; sepuboro condite , quo avitis cineribus immixti sacro gaudeant anni- uertario. Iustitium .s. iurisdicendi intermissio, quae fieri latet inrublico luctu,&c.Lucanus libro 3.phars.sub initio, merentia tecta

caesar habet, vacuasq; domos , legesq; silantes Uaq; Iunum tristi fora. Tatauius circa initium sexti libri primς Dec. Iustitim, indicto, T. Liu. tu alibi Et Ouidius ad Liuia. Incerti clauduntq; domos strepitantq; per Urbem: Hic, illic pauidi clamque , palam, dolent . iura Gient, mutari; tacent sine vindice leges: Aspicitur toto purpura mil- Ouid. Ia toro . dies, seu commemoratio mortuorum .s. secunda NO-bris , necta idest praecentiones , euocationes, commemorationes , cantationes,smulachra , lana, statuae ,exta vota , imagines . 'libabb dapes :or nnua sacru i eouavibus, emusq; coiam: teli Masa et, Te simium doctae referent m lamina cara PVoc ebur , ofulvum cultus mutabietur aurum.

Statius in Etrusci lacta is, Qui & in surrentino Polli),

Suprema ossicia. Cornel. Tacitus , quod supremis in matrem Cor.Tae. ossicijs deguisset. Sepultura etiam pro funeratione , atq; ipsosep liendi actu. Plinius, post sepulturam aliae manium ambages sunt .slicernium,idest sumbre conuiuium, quod senibus exhibetur . Nonius. exuuiae porro, chlamides, paludamenta , insignia, & N'diu monumenta istiusmodi,& quae Fundanus in phras. poet. 6c quae Μ. Fund. Ni lius ex Cicerone in dictione F VNUS'. Ouidium audiamus.

En honor tumulis animas placare paternas: Paruaq; in extructas munera ferre oras. . . a petunt Manes: pietas prediuite grata est Ouid. Hunere: non auidos nyx habet ima Deos. iamrrectisasis Uvallata coronis, . .

ne mero. mollita ceres, moiaq; soluta, Haec habeasnrediate artam via.

Nouendiales dissipare pulueres , Horatius. nona dies, nona Am Horatiora Virg. s. Aen. Deniciles feriae, quibus hominis mortui causa vir l. s. ilia purgabatur. Columella libro secundo cap. vltimo,tum S 1 Cicero

159쪽

Cic. Terentices

Homer.

Cic. Plaut. Flacca

Praeloquia.

Cicero libro de te bus .: Eunus interim procedit , sequimur ata

reiitius in Andria. idest exequiae. ubi unum noto, funusaccipi& pro pompa, quae sit in exequus mortuorum, a funalibus,m incensi funes mortuis p serebatur: qni noctu efferebanturm data ra. Cal.& Cic.libi de Amic.Qu. uni 'iuitati charus fuerit: in ore fineris indicatu et quia verbii,verbu aliud, ut Linum quod a citu.) linum tralait : aliud suneris subnectere non graua r Ieg re est apud Pierium, libro i8 caput integrum,cui titulus FUNUS. quod qui em, cum & naturam pro funere praemonstret, & vul tu- rem,quam a ueni graeci nonnulli animatum sepulchrum appellant.& Plinius reseci, Libro X. cap.6. ex Vmbricij Aruspicis sententia, Vultures triduo, biduoue ante eo congregari, ubi futura sunt C dauera: istuc tranferre puto non iniucundum fisturum. FUNUS. unt qui Marti Vulturem dedicatum asserunt, qu6d diuerso ab .lus ingenio pridita omnem viventium constetudinem abhorreat: studiumq; omne suum circa huiusmodi caedes intendat; atq; demufunesta oinnia Uaeroglypluce signisset. sane cum natura omnia in sese recipiat, sitq; desidentium omniuin eptaculum: vulturq; , uti saepe dictum, naturam excribari non irum', si quae sponte cadauera nanciscatur, tam Mohatum, quam funeris signo caepta est a veteribus.oIim autem apμd alis os vulture tant pro sepulchro , sicut apud. Hyrcanos canes, abiddieu sepulchrales. de Ib

ris ita Sylliu Lib. 13. Testure, ut perhibent, is morantiquin ycra,

Exanima obscaenus consumit corpora et ustur.

dehisVirgilius in tellexi t dicens, Alitibus liquere seris de hisH merus οἴων ί τε κνέσι. de hisOctavianus Philippensi in praelio cuidam supplici ter sepul turam precanti respondit . iam istam in v

lucrum potestate fore. ineraria dicuntureae, quae C rea funus vi funeraria actio Ulpianust. At sequos. U.de Relim& sumptassin. Qui mandatu alterius funerarit, non habet actionem funerari .funestare aute,cede polluere,aut funere inquinarzCiclio Fontilia Dro

Rab.&Ρlautus domu funestata dirit,aliquo,s.funere assecta.& Flaccus funeratu posuit pro occilis, aut vita functo ,hb 3. car. Ode 8. passum refero orationis cuiusdam docti Viri an . Eunere Serenitis. Principis Grimani, dclinio p raesens caput. Quoties tamen haecdequissimi funeris i ulla honestiditiis , debitaq; parenti Patriae an tissimo parentalia pie,relagioseqt peribluimus, toties Ecclesiarum atratae arae, pulli parietes,' caenotaphij moles , sepulcrales faces,

160쪽

fus Vrbis communis luctus, ac dolor,quasi iam obducta cicatrice Respublicae retractata vulnus acei b: ficum resticant lachrimarum, M. caeterio vide inlexico graeco a dictione N,υας idest aceruus Lexicon. mortuorum ad dictionem Nisa υς idest, mortuus. pl ires circa funera significationes legito S apud Raphaellem Volaterranum, de mo- paphdo funerandi libro philol. 32. Solenta etiam dicebantur hεc su nera, Cor. lac. unde Cornelius Tac.libro I 2.& suneris solenne perinde, ac Diuo Augusto, celebratur,& Virg. 6. AEneid. . Et natuent tumuli , ct tumulo somnia mittent.

Feralia . .cap. XXIII. Eretrum, loculus, loculamentum, capulus, capulum,sanda-

pila, scandapila, baris,getatorium, exaphorus, de phorus, lectica, unde Martialis in Milum libro secundo. Marti Laxwr hexapboris tua sit lectica licebit: Dum tamen haec tua sit, Zoile , sandapila.

Significat nempe goilum in illa ipsa superba, & paucorum ho- .minum lonica ferri ad sepulchrum: id est non aliud esse qua quod

.dicitur, vivum cadaver. item Libro sexto. ι-ςm : Inuidiosa sibi quam sit iactica requiris irion d bes ferri martuus hexaphoro. Iocus inde. Mortui honestiores lectica hexaphoro esserebantur: at tenuiores sandaphila, cui subiuncti saltem homines quatuor. Poeta idem . uuattuor inscripti portabant νile cadauer . Ait igitur, tam indigne homines serunt te iuuenem, te egenum ferri hexaphoro, ut id vix paliuri in mortuo videantur : quod i men alias non inluetum : quia lectica mortuorum . in Monumento M.Antoni; Anti; lupi, quod ertat etiamnum in via Hostiensi,sculpta lectica cum pulum a ,-corona cernitur: funebre .s.Signum, .ut colligit iustus Lipsus Elediorum libro cap. I9. EI letto mi irritat barrafunebre. Ludou. Rota. Abacus ulterius, Caenotaphium,gestatorium,quibuidam tumba. pii, capsula, puluinar, ceruical, lintea,stragula,Opertoria, panni 'rubet,caerulei,&c.a aurei institae, fasciae sepulchrales , sudari. , seralsa. siq; velis con Horatio, tametsi in alium usum. Insignia morbi Easciolas, cubital, focalla. Pollinctus, pollinctura, conin Hor.

reum, papilio, & cd:t. Feriae &c. Ouid.secundo Fast.

Hunc

SEARCH

MENU NAVIGATION