장음표시 사용
171쪽
quo,dum,sune unicuique clauo adhibita integumentum eleuatur sustincti queat. In superiori porro integumento ne crux,sacraq;
alia imago, effigiesue sculpatur, aut alio modo exprimatur: ut ne pulueris,lutiuε sordibus,& sputo inquinetur, ac transeuntium phdibus conculcetur. Neque vero etiam sculpturae ornatus, licterarru incisio, au i inscriptio x ila,aliuduh quicquam faliquod emineat: neque rurius quicquam etiam, tessellato opere, etiamsi non superemineat,ilucribatur,sculpaturuh; quod Epi cono ante probatum
non sit. inlequitur statim de cael nitet ijs; cuius quidem distini is rei mihi libuit insequenti constituere aliud caput. Omiseri'. cap. XXVI.
Vm sepulchris coniuncta instructio esset debet de caemiterijse
in quibus mortuos sepeliendi morem antiquum, tantopere aide Caid. patribus comprobatum in usum,ex decreto Concilij prouincialis , per Episcopos nostrae prouinciae,ubi potest estitui cupimus. in miteria igitur,ut animaduerti licet, alia in porticu atrioue Ecclesiarum,a fronte,scilicenalia a tergo, alia a latere Septentrionali; alia a Meridionali ; quaedam ab omni illarum parte sunt: nec vero votitum est,quin adhuc etiam ab eisdem singulis, innibus in partibus constitui possint.
Porro, quaei fronte, in atrioue ecclesiae extructa sunt, quamuis ad excitandam, vel charitatem erga mortuos fideles, vel conditi nes humanae memoriam in ipso prospectu hominum sint; tamen quoniam ob lter,ac tritam viam,qua transitus per, & ad Ecesesiam
hac,atque illac iit; facilius patent, vel animalibus, vςlseruitutibus, vel deambulationibus,congressibus, & alijs hominum actionibus , eo sacro loco indignis,quamobrem etiam saepe ob alia , quae quotia die humanitus incidunt, violari contingit; ideo a fronte in atrijs, porticibusue Ecclesi cum ab alio latere fieri possunt, non extrui
A Septentrionali autem Ecclesiae parte,illorum situs potior deligaturiaut ab eo latere, in quo maxime aedium clericalium transitus quotidianus, fenestrarum prospectus, stillicidiorum etiam priniectura,aliaeuEe usmodi seruitutes vitari possunt. . 'Ampla au t caemiteria esse debent pro Ecclesae,cui adhaerent, situ sues pacto,proq; hominuitem multitudine . Forma esse possuntiablonga,aut quadrata,architecti iudicio,ac pro situs modo.
172쪽
pareres a terrae solo alia exaedificentur cubitis circi ter septem. ubii e tanta parietum altitudine prae loci inopia extrui non possunita saltem ales arxedificentur, ut animalibus aditus praecludatur elu que altitudo non minor sit cubitis tribus.Vbi vero praeci e r pes erunt, q'ibus Gemiterijstus concluditur: eae pro nepimento parietum esis poterunt. Parietes aut manu iacti, extrinsecus albario opere incrustentur; in locis vero insignioi ibus decens erit,si intrinsecus ab omni parte porticibus 'estiantur; crisque picturis,hystorijsue ornentur. In i spor o porticibus sepulturae, aequali spacio inter se distinctae, recto ordine,ad praescriptae rimae rationem,seri possunt.b porticibus eqmiteria non circumuestiantur,parietes saltem
ei nari debent aliquasi cra pictiara, certis eorum locis expressa. In med o eorum situ, Crux ex aurichalco,aut marmore,aliou4 lapide consecta,collocetur: quae in columna marmorea,lapideaue,
seu in pila structili sussulta aliquo decenti integumento operiatur ,
aut eligno alte erectit, constituatur.
C p aitem paruula,eaq; in Orientem versus , ubi potest, e
truatur in qua preces pro mortuis aliquando fiunt. Habeat item vas aquae sanctae, Qrma supra demonstrata, cum aspersorio,non tamen appenso, sed quod amoueri possit ad aspe tendi vium. De loco Vario. Certus praeterea locus intus sit, pinete undique septus,& tecto, ac fornice ubi potest, opertar isque in omnium conspectu sit: via, mortuorum ossa, aliquando e si ardine struantur . De Ostiis camiseris.. oomiterii porro tria ostia a fronte esse possunt ; nisi situs ratio, eiusmodi.est,ut a latere et illa fieri necessario potitiet. Si vero Amii um, Ecclesae ab aliqua parte continens est, ab ea parte ianuam
item habeat, qua ad Ecclesiam aditus si, cum vel diuinorum ossi- . clarum pro mortuis,vel processionum causa usu venerit. Ab ostii . autem maioris,a fronte extructi, summ. parte, quae extrinsecus est, , sacrosanet crucis imago exprimaturiin extremo Crueis asstra imagine capitis,aut crani, hominis mortui.
Ostia 4 quacunque pat te sint,firmis valuis,pessulis, & clauei nuntia,& clausa,ne pateant; nisi cum usus veneriti Aui .c vires,arbores,arbusta, stirpes cuiusuis generis, in modo
173쪽
Dugistrae, sed quae etiam nullum omino stinum, baccasue Ognunt,in ijs esse, aut censeri debent.1nimo vero ne scenum quidem , herbaue virescens , quae pabuta detur sit. Absit strues lignorum, ac tignorum: tum omnis aceruus caementorum,lapidiimue:Omnis denique res,loci sanesitati,religi ni, & decori repugnans ia
rQ illud subnectam, quod idem mel saninis Author dixit de stipellei hile officiorum suneralium ad finem totius libri,certe haua
Desupellectile osciorum funeralium. Coenotaphia,quas tumbas dicunt,in diuinoruomiota pro moetuis celebritate adhibeda,aut in arcu ut in acume ducta esse possunStragulum coenotaphiis ad basim scilicet sternendam,quae cicnotaphio iubi jci solet,e panno saltem laneo coloris nigri paretur; Aut vero basis nigro colore pingatur, crucibus etiam, mortuorumque capitibus albis appictis. Pallium vel tegendi cadaueris, ves caenotaphii sternendi ustii Paretur: hoc caenotaphij sine cruce , illud vero cadaueris cruce a bam in medio habeat Vtrumque porr6 sit colore nigrinac nisi pra: ciosius quis malit, e pann sericovilloio , quem villulum dicunt,
aut saltem laneo contextum is De crucibus cootaphῆ Ciuces caenotaphij ex aurichalco saltem, ant ex ligno etiam, de mes picto, conficiantur Quae cruces virecte sten i, bases marm reae, aut saltem ligneae, ad eas apth iustentandaS parentur, in qu rum medio foramen rectum insit,quod earum hastile capiat . Sint vero a parte transuersa latitudinis cubitorum duorum; a recta lon-xtudinis totidem praeter manubrium De candelabris caenotapbus Candelabra caenotaphij, ex serro csnnentur aritudine constent
cubitorum duoruin,& di midij; suffulciamur firma bise,qus insta tripodis ut alterius firmioris generis sit, ne forte piae podere , oclangitudine Hreorum facile corruant et orbem praeterea e lamina ferrea conflatum λ superiori parte habeant cultus orbicula extremutas sursum rein cata caeram defluentem contineat. super hoc item orbiculo apex ferreus infixus extet, cui vasculum inseratur,ad in
reos excipiendo s a Q, te accommodatum ἀNec ab re aliquid me iacturum puto, si deseretrorum, mota
Phit concomitatiuum in trumentorum loco subiunxero illud. Suod
174쪽
quod scalarum relio iidem Auctor illustrissimis he E.
rii victis vin Melis. DD. libra primo. Op. 23. De Ara Mistretra edi caetera id reneris inruentur A pr ereaalius Sacristic aut Caerniterio saltem propior,2 in omni Ecclesia parochiali,&collegiata apte extruatur: in
quo seretra,candelabra serrea grandiora caenotaphia,vasa olearia, perticae, scat scopae,ligones,batilla, sustentacula crucum , instriis - menta ad abstergendi usum accommodata aeteraque id generis re ponantur ; ut Ecclesia ipsa, de sacristia tum abomni re indecenti, tum ab omni impedimento plane libera,vacuaque sit. Isquelocus ostium habeat , valuis, pessulo, serraque bene septum . subiti, qui eata . sectis mina pari quota, a clatim desinena . omnis sem. tum Homo mortuus. cap. XXVII. I masculus, maior, minor, pumilio latinti nanus GraecE,quin & vernacula lingua nostra:gigas, litan: tamiana ulter,ismella,virgo,viragorandrogynus androgyna,hem phroditus, monstrum. His diebus androgynus Romae uiuus iussu aruspicum in mare mersusest. Eutrop. Hbulor. Romatbma ebrio, abortus,pusio, inla lupus pupulus. Varro. Mammam lactantis fugentram ponere pupum. Cati puer, puerus, anmculus, annicula, hornus, Sc. m. ula. Catull. a,puera, puberis puber,ut impubis,im bes,seu impuber,&d uber, imberbis, inuestis: adolescentulus , adolescentior, adol icens, Hirquiralius Pierius 17. Parectatus. s. qui de pueritia venit ad piibertatem. Lucit. lib 8 LI. Vade parectato chlamides , ac barbula primum. ephebus, exe- lata adultus iuuencus. Hor.2.carn.odet. ubi Porphyrius iu- V 2 uenculus,
175쪽
ueculus,iunio iuuenis, vir, semisenex, semisimu dixit Plautus,
nex,senior, seniculus,anus, anicula: vetus, vietus,veternosus senex, dixit Terent.senem,adolescentulum, & virginem paruulos,& m Iieres interfice usque ad internecionem. Ezechielis s.cascus praei rearunde refert Varro Manili nomine celebratam fuisse hanc seri tentiam,cascum duxisse castam non mirabile est,idest vetulam nupsisse seni; lecrepitus item,capulans, silicet nium,semisepultus,oc
mundus,microcoimus,&c. ΡOrro defunctus,mortuus,de mortuus, exanuaratus,extinctus,inanimus,inanimis sentia ac vita carens,vi functus,fato fu nctus, dormiens, quiescens,&c.cadauer,& pro cadauere umbra,vnde Ouid.6.fast. Matialearchsas mater tumulauerat umbras, Et dederat miseris omnia iusta rogis. corpus,caro,Velum,stainen. stam an capulare, reliquia exuviae,ur
de illud supremum ex tetrasticho Elogium simul, ac Epitaphium Caroli Quinti summi Imperatoris. Liquisti exuuias gelido sub marmore: sed non
Quantus eras , rasar, marmor, νma capit. Pra tumulo ponas orbem: pro tegmine coelum:
Fro facibus Bellas: pro Imperio cmnreum . sed & umbra pro homine: unde Finotus . Epigr. de Alex. Magno
Imperatore Omnium maximo. isontudit hesperias, oras qui rexit Eoas, Mortis telo ictus concidit ex imis. Labilis umbra sumus: Morsque omnia diruit, rassatis orbis erat, paruulus orbis erit.
cineres plurimum: unde iuuat inserere magni Scipionis Epit. C iet; positum.
Devicto Hannibale, capta carthagine, O aucto Imperio, hos cineres marmore tectus habes. Oi non Europa, On obstitit . brica quondam , vspice res hominum, tam breuis uma premit . iouidius in Elegia lamentatqria de Tibulli obitu. Ossa quieta, precor , tuta requiescate in urna :Et sit humus cineri non onerofa . itidem spolia, ossa, ciness,puluis, morticinium, ro data vermi esca vermium,nidulus, unde illud B. Iob. in nidulo meo dormiam .i.moriar.&c. imago etiam,vnde Virgilius de Didone. Et nuxc magna mersubterras ibitimago.
176쪽
simis etiam :vnde Eutropius de Domitiano in sine 7.libri, Funus
eius ingenti dedecore per vespillones exportatum, & ignobiliter se Pitum;idem post me,una, ut et am Neronis exequias, quae humiliter tepulis iuerant, honoraret. Iustus Lipsius Elei rum libro cap. 6. inquit,mos funebris fult, ut postes statam animam cadauer cubi- loe errent,& in vestibulocedium collocarent ad ianuam ipsam: id proprio verbod:cebatur collocatio. Sueton.in Augusto &c.ampliusin eius libro de funeribus singulari. cadauer sepultum,humati sitii in onditum,consti tutum,terrae redditum, &c. Caeterum si de omni homine tu hoc capitulo me dictitrum proposui:& de cuiusque aetatis homine dixeri maum de mortuis: cur non & aliquid dia
xero de aegrotantibusicum obuersetur mors aegrum hominem non secus,ac instet pluvia nymbusque, dum obscuratur aer, ac nubilati nisomnum esse mortis imaginem: Similiorem autem morti diaxerim oegrotantem, valetudinarium praecipuEJecticumtabidum, inarasitio detentum,seu faciem Hippocraticam praeseserentem,c dauerosamque: siue letargo detentum, qui, cum obdormierit, non amplius valeat expergisci,praeterquam ad extremae sonitum,tubae;
neque propterea aliter in praesentia mihi lubet philosophari, cum bene possem,ac digredi: duntaxat breuem unam ex Epistolis Plinii
Caecilia decreui conserrein medium: audite. Nuper me cuiusdam amici Ianguor admonuit, optimos esse nos, dum infirmi sumus. Quem n infimumaut avaritia, ilibido soli. citat8Non amoribus seruit,non adpetit honores,opes negligi ,& quantulumcunque,ut relicturusinatis habet: Tunc Deos, tunc hominem esse se meminitiinuidet nemini,neminem miratur,nemine despicit: ac ne sermonibus quidem malignis aut attendi aut alitur. Balinea imaginatur,&fontes. Haec summa curarum, summa mi rum,mollemque in posterum, & pinguem, si contingat euadere , hoc est,innoxiam, tamque destinat vitam.Possum ego,quod pluribus verbis, uribus etiam voluminibus Philosophi docere conantur,ipse breuiter tibi,mihique praecipere,ut taleis esse sani perseu aemus,qualeis nos tauros profitemur infirmi.Vale.exaduerso T rentius in Andria dixit.Facile omnes,cum valemus, recta consilia agrotis damus:quiin Heautontim.dixit,vulgo audio dimete qgritudinem hominibus dici diem. Sed enim, Dij vostram si 'em. O
jonis meae pensium, ac fla, utcumque tela euaseri cui uiue vis c viris,ac generis,ex liberae mentis meae auspiciis retexatur,en alte-
Hio ij secundi Epistola exa.inquam libro primam huc com
177쪽
exemplarem,nec inquam a proposito nostro alienam. Scio Lein rem dicturum, me cemonem ex lanis alienis contexere: quid tum postea/ volo sorsitan aliena iacere mea λ non furor, mutuor.audite Plinium,ingenui viri,ac ierum istiusmodi studios. Post at quot annos ac etiam memorabile populi RCma
ni ocul s spectaculum exhibuit publicum ianus Virginii Rufi, maximi,& Clarissimi uis,& perinde Fel cis. Triginta annis gloriar suς superuixit. Legit sci ipta de se carmina legit hystorias,& posteriaran. Caeci tati suae intersuit. Perfunctus est tertio consulatu, ut summum fastigium priuari homin s impleret, cum Principis noluisset. Caesares, quibus suspectus,atqDe etiam inuistis virtutibus fuerat, euasit. Relia quille incolumem,optimum atque amicis mun ,tamquam adhuc ipsum honorem publici uneris iei eruatum. Annum tertium,
octogesimum excessit in altilliina tranquillitate,pari veneratione . Vsus est firma valetudine nisi quod solebant ei manus tremere, ci- tra dolorem tamen. Aditus tantum mortis durior,longiorque, sed hic ipse laudabilis. Nam,cuai vocem praepararet, acturus in cons
latu Principi gratias, litar, quem sorte accaeperat grandiorem, & seni, & stanti ipso pondere elapsus est hunc dum sequitur,colligi
que,per leue,& lubricum pauimentum fallente vestigio, cecidit,co xamque fregit: quae parum apte collocata, reluctante aetate malE coij t. Huius viri exequiae magnum ornamentum Principi, magnu saeculo,magnum etiam soro, rostrisque attulerunt. Laudatus est a
Consule Cornelio Tacito. Nam hic supremus felicitati eius cumi lus accessi laudator eloquentissimus: & ille quidem plenus annis abiit,plenus honoribus : illis etiam, quos recusauit. Nobis tamen querendus,ac desiderandus est,ut exemplar aeui prioris,mihi vero h praecipue,qui illum non solum publice,sed etiam priuatim quantii ta linii abaritantum diligebam. hic quaedam ad seipsum pertinentia i Plinius, quae linquo, ne fa m longior) Quibus ex causis necesie est, a
tanquam immaturam mortem e us in sinu tuo defleam, si tamen i fas est aut fiere, aut Omnino mortem vocare, qua tanti viri mor- i
talitas magis finita, quam vita est. Vivit enim, vivetque semper, atque etiam latius in memoria hominum , & sernaone versabit tur, postquam ab oculis recessit. Volo tibi multa alia scribere, totus animus in hac una contemplatione defixus est. Virginium cogito, Virginium video. Virginium in varijs imaginibus,recentibuo tameia,audio, alloquor, teneo, cui Mrtasse ciues alios virtuis
178쪽
--am molamma corpo Ponima, S MOL. ex actoribus. cap. XXVIII. Oitu,nim,manes mortuorum anim umbra umbrae parentales. Ouid muta sepulchra per synecdochen,ut Catul- Ouid. ulchro hexasticho , quod quidem veluti admodum elegans, ac Epitaphii naturam redolens, hic reponere cci te non re-Qua - , Siqui uom mut, gratum , etcceptumv/sepultaris. incidere anosero, Calve, dolare cieI , C tuti fracm desederio veteres renovamus amores, Atque olim msuis si mus amicitias. cert/ non tanto mors immatura dolo, i essauintiliae,quantum gaudet amore tuo .
ea idemnet Auctor interibs. Idem. Et mutum nequicquam alloquerer cinerem. & Propertius Proper. Sed fustra mutos reno bis Canthia manes. Virgilius vero, vict Bis,quibus imperium en animam Vmbraequementum. alibi, cui quesu spatimur manis. & ibi, cinerem,aut maries credis curare sepultos, & pluries. Et mea cummato fata querar cinere. Tibullus vlt. 2.libri . t Ouid. ad Liu. Hulloque perstygias umbra renavit aluus. Ouid. Me aliquos manes,et subterranea regna,dicebat Iuvenalis.vbi M, caestus plura De manibus , Dijsque manibus. scilicet Dus inse- ns, tum supelis, quasi bonis dictis a suppliciter eos venerantibus propter metum mortis, loquitur ad lonrum Iulius Iacobonius 2. Iul. Iac de Prisca Caesiorum gente cap. II. ubi&de Manali lapide, quem Tellus putat Orci ostium, perquCd inferorum animae, quae manes Fellus. iscebantur,ad superos euola re credebant. Gen ii praeterea,geruliue .m ure laruae a res,penates- laterranus Philologiae 29. Erat. Volati. a. lares Oij numina priuataru di morti. inferius. iaci incabatur&cinio die Natali, qui naturae cuiusque Deus est assistens: ex quo in eo ru iundamen iis eius familiae Genio inlcribebant. Erat S is Gaius bonus,& malus Plutarcus in Bruto, haud profecto procul Pluta curoru velitaterici ducsnob's nascentibus Angelos collituunt . . mox triam lemures animas diaDesilentum. Ouidius. Ouid mertassenim ηἰ loci Iamulvmηὸparantis o no
179쪽
Gen umque loci, primamque Deorum Tellurim& Persus .indulge Genio, carpamus dulcia, & centum alij.Ponta nus in tumulis, Hos seculo tiser tumulos , O Diras put Ecquis babet limurum8num Genios quis habet y
nee ditanum erit restite passum Baptista: Maiuuani delamuribuis
nempe. Nam lemures,quibus ingenium penetrabili,vafrum. infidum,versutum,audax,cuidumque nocendi. .
de penatibus Cicero Σ.de Natura Deorum,quod pentanos nathei quo & penetrales a poetis vocantur.Macrobius 3.Saturnal.Penates esse dixerunt per quos penitus spiramus,per quos habemus corpus, per quos rationem animi possidemus. De his Virgilius forsan vigitv
xi quinquies ilicet ealcisum ducere ex Erithraeo. Quod autem penatum nomine ipsis domus, ac domicilia intelligantur, aequum Rest testem adducere Val. Max.lib.&mem. p.de seuec. f. Quantum sergo odij aduersus hostes libertati, insitu animis antiqui haberent, rarietum,ac tectorum,in quibus versati fuerant,ruinas testabantur ideoque &M. Flaec: ,& Loaturnini seditiosissimorum civiumco poribus trucidatis,penetres ab imis sundamentis eruti sunt.c terunt xlacciana area,cu diu penatib. vacua masisset,a s Catulo Cymbria- eis spolijs adornata est mee verebordpsius mei ri erit passum est A. pisti uim i,alteramque hystoliam ei lib. v. ubi de mortibus non vut garibus, huc transferre, nempe.Tullus Hostilius sulmine ictus,cum, tota domo conflagrauit. Singularem fati stutem,qua accidar,utc lumen urbis,in ipsa urbe raptum,ite supremo quidem funeris hono ire a ciuibus decorari posset, caelesti flamma in eadem conditione: redactum, ut eosdem penates, S regiam, & rogum, &sepulchrum lhaberet Sed adhucdeiemuribus,taruis,acmanibus quaeda alia imi;
Σθυ erat Venerirnoctu a i muria sacri Inferias tacitιs manibus ιlla dabant. dixit Ouid. s.ci Pastis, s quoque fetuis quondam nuηc pauperis agri custode fertis munera xeura Lares . dixit Tibullus Nam faec quidem aedepol laruarum bena sunt, dixeratflautus A nleius lamas appellat noctium occursaeula bustorum for nida'
180쪽
vite Dei inquit arma: dicunturAnimae hominum deprauatae,&lnis alis vitae meritis maculosa quae a corpore separatae terriculamen fiant mortalibus . Sunt &publici, & priuati lares , quemas Docium commonstrat Plinius,dum de coronamentis agit,his uer- Plin. bis. Et iam tunc Coronae Deorum honos erat, & Larium public mia,priuatorumque,& sepulchrorum,& Manium. sidon.
Facies veluti umbris maestificata larualibus, dicebat Sidonius, & luester Prierias lib.illo destrigi magaru, s moniique mirandis,ipsas veneficas Mu ut vulgo dicitur, striges,aut strigas aruas vocavit.
Sic etenim de illarum nomenclaturis cap.2.scriptum reliquit Hoc Senus virorum, aut certe verius taminarum, quibus Daemon in usac si instrumentis in perniciem populorum utitur,&abutitur, si multa simplicia nomina obtinuerit: nullum tamen nomen Oin Hem eorum malitiam sonat,& complectitur. Nam plerumque Itali . co sermone mascare vocantur i. laruae, aut laruatς personae.s. quod laruatorum instar plerumque incedant,daemonum virtute incogni a & inuis abac itidem noceant nonnumquam vero strigae,per in
taphoram.s. quod vel nocte praecipue in maleficijs versentur, est enim strix auis nocturna a stridendo dicta, quod scilicet clamando deatide qua Lucanus. Quod tre idus bubo, quotctrix nocturna querunturae & a puerorum corpusculis sanguinem ebibunt. Usitatilis verbialia r Lamis,non a voluptuosa vita, quam cum Diabolo inci, aut etiam succubo ducunt,sed a maleficiorum crudelitate,est.n. lamia bestia monstruosa,cuius pedes equinos, caetera vero membra humanam effingunt speciem,& figuram. undesecindum D Grego D Greg. num 3 . Moralai et humanam speciem, corpus vero bestiate; est vero adeo crudelis,ut proprios filios dilaniet:vnde S lamia quasi laesadicta est haec ille Hecataea,& Empusas vocat eiusmodi terricula ira Dionisius. Elle vero Empusam phantasma Daemoniades, ud sese ii felicibus ingerat, mustilariamque de mutet formam,acae meridie pi ut imus ostentet,cum inseris parentatur. Nominis r fu est, i Eustathio placet, quia uno incedat pede verum nec d
sta qui alterum interpretentur habere aeneum pedem,S inde ap. petatam Empus an Quod in Batractis Aristophanes expressit,ubi de Lopu sa Xanthus ita pronunciat, igne micat tota facies, & crus eum habeti qua de re legatur apud Caelium Rhod. antiquorum cetRhoc a lib.6. c.38. a Theophrasto Paraalbori sua magna Nili spbia , cia a Synapua Sirenes,Sylvan Pygmaei,Salamandrae,&c. hinsii, X spiritus