장음표시 사용
621쪽
inerat, senis versibus Graecis adiectis, quorum duo tantum primi restant incolumes. Sic enim habent.
33'. TANDEM MvRMURE BV cci NAE. J Mittendis quadrigis signum dabat Magistratus. prolatoque signo, carceres illico simul omnes pandebantur. Id signum Romae proiecta mappa dari mos fuit. At Sidonius mappa omisia, quae in priuatis fortasse ludis locum non habuit, solius tubae meminit, quae mappam sequebatur. quam solam norant antiqui. Sophocles : - HVirgilius , Indo υbi clara dedit seritum tuba. Statius , Insen is contra Tyrrhenum
3 7 CON sv M peto spATIO PATENTIOR EJ Circo figura cadem quae obelisco iacenti. Itaque prima sui parte, qua cursum inibant,aatior erat, spatio a carceribus ipsis paulatim decrescente. circi porro longitudo bifariam , septo seu pariete interiecto , in aequa utrinque latet a diuidebatur , hinc dextrum, illinc laevum, dextris, laeuisque ostiis oppositum. Per haec autem laterum spatia procurrebat Euripus, structilis aquae fossa per circi gyrum acta, excepta ea parte qua carceres erant, ut describit Dionysius Halicarnasseus lib. ira. I. UT META ULTERIOR J Meta enim duplex fuit. Ulterior in imo circo, quam interiorem dixit Statius, . et Ata Sophocles : altera citerior, in prima eius fronte , non longe ab ostiis. primas metas
622쪽
Hppellat Tertullianus. Inter utrasque paries ille porrectus, qui circi latera dirimebat. Ad primam meram curriculorum spatia incipiebantes desinebant: ad ultimam flectebantur. ideo Graeci a stexu illo 4μ-
πυρα vocarunt, campterem Pacuvius in Atalanta. Sidonius ergo
totam Consentiani certaminis scenam hoc modo designat. A primo, inquit, flexu Consenti j socius omnes anteibat: proximi ab eo aduersarius uterque; tum denique Consentius ipse e primo postremus: sed equos studio inhibens, ac septimo spatio integros reseruans. Hoc ordine secundum, tertium, quartum spatium peregere. Quinto curriculo socius ille se stis equis currum auertit, ac primum locum cessit aduersariis. Qui sextum iam spatium emens, palmae proximi videbantur, cum subito citatis equis Consentius ambos anteuertit, de septimo spatio victor euasit. CvRAE EsT ID ME Dii s J Cum in circo initium currendi ducerent a dextro eius latere, seu dextra serie carcerum, hinc fiebat, ut currentibus aurigis ad laeuam semper essent metae , ad quas, de secundum quas decurrebant : ad dextram podium & cunci spcctatorum. Quare cursus sinisterior interior ac breuior crat, dexter exterior, longiorisque anfractus. Atque hoc sensu poetae dextram in ius ludis perpetur, damnant. Virpilius, Quo tantum miai dexter abis p Statius, Dargitur in gyros, dexterque exerrat Arion. Zc Consent ij aduersarius Sidonio, Dexter sub cuneis nimis cucurrit. Qui ergo cursu antecedit, si quando ad podium de cuneos, hoc est ad dextram deflectat, tum curae, inquit, est sequenti aemulo, ut introrsum parte sinistra succedat, de praetervehatur. Quomodo Consentius, cain aduersariis suis posterior esset, utrumque tandem praeteriit, de Mene laum Antilochus Homeri, &Gyam Maronis Cleanthus. spectant&illa, Succ Esi T ET viciae, in Dioclis inscriptione. STRINGIs Q VAD R i I V Gos J Septem gyris circi agon perage- x L. batur:&qui septimo praeibat, victor erat, quamuis prioribus cessisset. Quare artis erat, lentius principio currere, ne equorum Vires ante septimum spatium exhaurirentur. Hinc laudatur ab Ausonio Phosphorus equus Valentiniani, Improperanter agens primos a ca merecursu . at contra, Silii Cyrnus ab iis iure damnatur, queis interior cura ct prudentia circi altior, quod primo certamine habenas cffunderet. Quo iactum via assatis equis mox praeteriretur, sicut hic Consenti j collega cedere coactus, diu duelacibiu imperans quadrigis Hai . si.i sibi Jenserat iugatis.
COMPE N DI A F L Ex. METAE J Praecipuus agitatorum labor de 3'ε industria, metam apte circumflectere, quod est ιύ αγὶ περιι δι , --
Homero. Artis caput, I N et E RIv s FLECTERE, non spatioso, sed breuiore gyro, de proximo metae. quod aduersarius iste Consentis ab eo incitatus praestate non potuit. Ouidius:
623쪽
Me mserum I meto Vatioso circuit orbe. Quid facis ' admoto proximus axe sedi. filius Italicus,
Non unquam effusium 'uabat deuiiti axem , Sed Duo interior stringebat tramite metam. Et pulcre Seneca eo spectans, de Tranquillitate animi ix. μη incursiι tantum, circique certamine, sed in his Ipatiis vita interim '-ctendum est. ET METAM v I T AR E , ne ad eam haererent, currum ve Dragerent in occursu. Vnde euitata rotis meta dicitur Horatis. Theocritus in Heraclisto: I.mdiu δ' ἰ ελά- ι ς' --τ i μα-Aσφδνως κάμιρio πο Homerus in Nestoris ad Antilochum protreptico,
Et huc pariter alludens Cicero pro Caelio, In Me, inquit, sexu qκη-
si aetatis, fama adolescentis paulum haesit ad metas notitia noua mulieris. PALMis S E Ric AJ Victoriae circensis praemia, palmae 5 cotonae. quibus interdum honoris causa fasciolae, seu lemnisci, e serico vel auro addebantur rundelemniscatae coronae, aut palmae dicebantur. De coronis Plinius lib. xxi. Accesserunt 2 lemnisci , quos adiicii arum coronarum honorerat, ρ opter Hetruscas, quibus iuui nisi mi- rei non debebant. De palma Ausonius Paulino. Et quae i. im dudum ibi palma portica Pollat, Lemnisco ornata est, quo mea palma caret. 1r. Vic Tis T APET A J Non solum victori, sed victis etiam praemium aliquod solati j causis dari mos fuit. Ambrosius lib. i. de P c nitentia cap. ii I. Nam sepe in hoc athletarum saeculari certamine etiam victos , quorum fuerint certamina probata, vulgus hominum cum victoribus coronare consueuit, maxime quos viderit aut fores dolo aut fraude excluses victoria. Ita fingunt in certaminibus suis Homerus, Virgilius, Statius, Silius. Et scenicis ludis Iuli j Caesaris, in quibus Laberius & Publius Syrus mimorum poetae certarunt, cum superatus esset Laberius, Caesar Syro victori palmam, victo anulum dedit, ut est apud Macrobium lib. I i. Saturnalium vis. 18. I AM vERo I v V EN AL IBVs P ER Ac T is J Iuuenili aetate. Pla-nὸ quod sequitur, sequente in aevo, satis hanc interpretationem con fit mat, doctissimorumque virorum errorem redarguit, qui Iuuenales ludos hoc loco suspicati sunt. cum in emi nil se praeterea debuerint Iuvenalia diuersi a Circensibus generis ludos futile. lini enal; a erge Sidonio dicuntur iuuenilia, iuuenilis aetatis studia. Vtrumque crain pronuscue scribebant antiquatij. & apud Sidonium ipsum lib. i. epai. iuuenali ruborν, non iuuenili, lib. iv. x m. iauenali sanitate. lih
624쪽
rx. vi. facilitate iuuenali seriptum est in labris plerisque. INTRA AULAM socERt ME J Auiti imperatoris. cuius eu- q; .ram pilati j gessit Consentius, ut Equitius clim Valentis, Constautius Honorij, Aetius Ioannis. Quo munere qui fungebantur, Curopalatae postea summa cum auctoritate dicti sunt in aula Orientis, His φυλακ - τῆς Gιληι εμπιπι ιμνω, ut scribit Euagrius lib. v. i. & in Francia Maiores domus. Fredegarius: Varadonem in Ebroivi lacum Maiorem Eomim constituerunt. Erat V ararini filius, qui vice patris curam palatir gerebat, nomine Gisiemarus. NuNC QV A M. D. Hospi TALITAT 1M J Haec enim illi, ut As
praefatus est, scribendi Carminis fuit occasio. Laudibus porto Consenti j more tuo amicorum elogia breuiter adiungit , clarorum ciuiuna Narbonensium. Inter quos Leo, Magnus, de Marcellinus, ex aliis locis noti sunt: Myronis, Lympidi , & Marini, nunc primum nomina celebrantur. Itemque Liuij insignis eius aeui poetae, quem laudat etiam auctor vitae Hilari, Arelatensis , clan Hilarij eloquentiam peritissimis ait tune temporis auctoribus saeculi desperationem intulisse. In tantum, inquat, is huias temporis OVIus poeta ct auritor
. insignis publici proclamaret, Si Augustinus post Hilariam fiasset . iud
PROPEMPTICUM AD LIBELLUM. XXIV.
PROpε ΜPTicvM Carmen dixit, quo librum emittit, abeuntemque per omnia amicorum domicilia Narbonem usque prosequitur. Hoc enim Graecis est aeremiamis. Tale olim fuit Propempticum
Pollionis, quod Heluius Cinna scripserat, teste Charisio. & Propempti cum Ampelij ab Himerio editum. Talere Metti j Celeris Piopen pticum, quod legitur a ud Statium lib. m. Siluatum.
NOMEN CAESAR EvM v. COLvMNas J In Codice Theodo. sano De itinere muniendo L. v i. Absit ut nos in bustionem via publica, ct pontium , stratarumque operam, ritalis magnorum Principum dericatam, inter sordida munera m veremus. Lapides, seu columnae, quae in viis publicis millia passuum notabant, aliae solos milliarium numeros hanebant, aliae titulos etiam de nomina Principum, per quos, vel quorum aeuo viae resedita, restitutaeque fuerant. Huius generis illa, quam Savaro in originibus Claromontanis edidit, E via militari crura, quae Augusto nemeto Arvernorum Lugdunum olim ducebat L
625쪽
Et haec altera in sinibus Arvernorum Gabalorumque ante aliquot annos effossa, quae lucem nondum vidit, sed mendosa, vereor, ad
Prior millia passuum ab Augustonem elo numerat: posterior, a G balis, quos inferior aetas ad morem hodiernum deflectens, Gebal-danenses appellauit, .ut in Ioannis VIII. epistolis videre est.. AC PIO M vM Do Mi Ti LAREM J Libello suo decem stativa mansione 'ite designar. Primam Domiti j Grammatici, ad quem cpist. ii. l. I i. Secundam Brivatem, quae hodie duplex est. noua nobili Canonicorum collegio clara, dc vetus quam vocant, de qua Sidonius. III. Gabalorum urbem, emenso prius iugo, & Triobrefluuio, qui nunc etiam Trobris vocitatur, E iugis Gabalum dequens in Ruthenos. IV. Sacerdotis & Iustini statrum . quo tum domicili j sedem reticet: utrique autem scribit libro v. epistolatum. V. Ferreoli Praesectorij, &Papianillae eius. apud Treui dum in finibus Rutherorum. VI. Apollinaris, apud Voroangumcius villam, de qualib
ii. epist. ix. ubi Les orae vicini montis meminit, Romae quondam, ut Plinius lib. xi. cap. x L Ii. refert, praecipua casei laude noti.
nunc traiectis litteris Loseram nominant. Meminit & Tarnis fluuii auriferi, qui ε Cebennis ortus, per Aquitaniae, Narbonensisque fines euoluitur in Garumnam. VII. Aviti, apud Cottium, ad quem epistola l. libri m. VIII. Fiduli, sed quo loco non dicit. Nec Fiduli huius alibi ulla mentio. nomen tamen Gallis non ignotum. Floruit enim haud multo post Sidonium , Theodorici regis temporibus, S. Fidulus Aruernus patria, & apud Tricasses Abbas, qui eum praecipua veneratione habent, &S. Falum vocant. IX. I linum asti, ad Tres villas. De Thaumasto autem,ec Apollinare eius fratre, saepius di- in epistolis. X. Magni, & Felicis ac Probi siliatum. Et Magnum quidem domo Narbonensem fuisse, didicimus ex Carmine xxiii. Probi veri, coniugem Eulaliam, Sidonii propinquam ex hoc Ioco notauimus ad epistolam l. libri iv.
626쪽
De loci praerogativa. qu ve interior dicatur, quis exterior. quid tegere lat is, aut με πι ε,ν. LXtrίnepotior, an sinistra.
T v o i o huc distuli binos versus, quibus Auitum Si donius in Gothica legatione medium inter Theode- ricum regem & Fridelicum regis fratrem incessisse dixit: 'Post hinc germano Regis, hinc rege retento , Palladiam implicitis manibus subiere Tolosam. Non qu bd multis demonstrandum si, honoris causa id factum suisse.:
Cum ambigat nemo, ubi tres una sint, honoratissimum locum medium elle. led ut extremo libri spatio liberius evagari, & quae de interioris exteriorisque loci notione, de lateris protectione, dextrae ac sinistrae in honoris praerogatiua discrimine, commentati olim sumus, ea Paulo fustis exponere, ae Notis hisce vel coronidis saltem loco addere liceat. Parergum enim id fortasse, nec abnuo. Sed operae non pinnitebit, si vel extra lineam quid di rero, quod philologis probati , bonisque scriptoribus lucem aliquam adferre possit. Non igitur ex eo qubd verbi gratia in ludicro Circensi, ne ab auctore nolito
discedamus, Carmine xx M i. dexteriarein concitatum appellauit exteriorem , de currum intus a Lem, qui in sinistram partem actus esset
propterea ex similibus locis colligi statim debet, quod viros doctos fefellisse mirum est, interiorem ubique sinisteriorem esset, aut dcxtcriorem semper exteriorem. cum certunisit interiorem, prout res sc-rant , nunc dextrum cssa, nunc sinistrum : eodemque modo exteriorem. In Circo sane inter tot laeuus erat: sed ideo quia metae currentibus ad lamam, de in laeuam ad eas sterais. Fac contra in dextram flecti, omnia erunt contraria. iam interior dexter erit, dc sinister ex- iterior. ut in illa quadriga euenisse necesse est, quam narrat Solinus cap. x L v t. excus auriga, relicto certamine, ad Capitolium prosiluite, Iouemque Tarpeium terna dextratione lustrasse: dc in diurno coelι sideriumque motu, quae de ipsa dextro gyro polum, quasi perpetua quadam dextratione, circumagunt, Cynosura Helice interior est, & tamen dexterior. Nec alito in hoc de illa versu FCiceronis Arato, Nam cursis interiore beat conuereitur orbe , interiorem cursum capere possis, quam dexteriorem. Quid multis ξ nam quotidie videmus in bigis, cum ad vicorum capita i lactuari, aut in bubus,
627쪽
ctim arant, & alternos sulcos ducunt, E duobus vel bubus vel equis, interiorem in flexu esse, nunc dextrum, nunc sinistrum. Qu6dque in his videmus , idem in hominum incessu, consessuque aestimare est. Par enim est causa, cum eadem Moque nominum sit ratio. Vt enim in circo flexuque metae, is dicitur interior, qui aduersarium inter metamque propius flectit : sic in ingressit, si duo simul ambulent, tuterior is erit qui interiore loco incedet, hoc est medio inter comitem exteriorem, dc aedes, siue aliud quidpiam, quod eius alterum lotus claudat. Quare non alia, meo quidem sensu, interioris notio in vulgatissimis vetii bus Ouidi j v. Fastorum, cum seni honorem hunc a iunioribus habitum scribit, ut si comites illi duo essent , medius incederet; si unus, interior. Et medim iuuenum, non indignantibus illis , Ibat, ct interire si comes uni erat. Nec alia exterioris, eiusque qui latus tegere dicatur, Horatio Santa v. lib. it. ue tamen illi Tiι comes extemior, si iusserit, ire recum. Vine tegam svirco Dama latus' Quod enim summi ingenii viro Iusto Lipso in mentem venit, ut intoriorem eum dici vellet, cui exterior te er& in parte pnriret honoris gratia : aut qui ipse contra sic enim post ea interpretari maluit alterum anteiret : vereor ne argute magis & ingeniosE fictum sit, quini vere Nam ut non dicam permirum videri, ac prope ridiculum, si tres sitit, omnes pari iugo ambulare; si comitum recedat unus, alte tum mox de suo gradu exsilire , ut senem modice antecedat, aut sequatur : perspicuum est, in ea sententia nec latus proprie ab eo tegi qui dicitur exterior, nec quicquam esse cur interior potids dici d beat, quam anterior. At in nostra interpretatione plana omnia, certa, & expedita. Interior ve se, qui inter comitem aedesque medius ambulat : exterior pilanE, qui ex riore loco. idemque latus regere 4nterioris iure dicitur : ut qui eius id latus claudit, quod intectum lioqui de nudum foret; cum alterum ab aedibus protegatur. Quo sensu Seneca epist. xxii. N iatam erit latus ' incomitata lectica ' nudum latus dixit, quod exterior comes nullus tegat. de Minutius Felix contra, eius, qui inter duos medius sedeat, protegi ab utroque lat ra scripsi in Octavio. D cum dicto, inquit, eius assedimus , ita ut
me ex tribus medium lateris umbitione P ntegerent. Nec vero quaerendum, dextram ne semper teneat huerior, ut Lipsio ,& aliis visum est, an sinistram, vi Nebrissens: cum satis constet, interiorem in incessia, perinde ut ceteris in rebus, nunc dextrum esse, nunc sinistrum: neutrumque ad vim nominis pertinete: sed fortui id euenire, prout
ad dextram aut laeuam id fuerit, cui propioris est qui dicitur interior. Quid ergo, dicet quispiam, si continpar, ut ad laruam sit qui interior ambulat, eumne honestiore.loco ambulare diccsὶ Sane,inquam, cum
628쪽
interior sit, qui locus honoris: cum exterior sit alter, eiusque latus tegat, quod inferioris de honorem deferentis. Denique, ut paucis com plectar, ita censeo Apud veteres Romanos, ut hodieque apud Gallos nostros, dc plerasque alias gentes, in incessu consessuque praecipuum honoris locum interiorem semper suisse, licεt is dexter non semperes Iet. ClarE id quidem, ac sine exceptione, Ouidius δc Horatius : ut frustra sint qui pro dextra tantum, aut pro sinistra pugnare velint. Neque tamen dextrae praerogatiuam sua in detraxerim. Dextrae honori hoc datum liquet. Primum ut quando proximum nihil erat, unde interior alter altero, vel latus ei tegere diceretur , tum dexte ram semper sinistrae praeferrent. quomodo apud Tranquillum Tiberii cap. vi. praelatus haud dubie Marcellus, qui in Actiaci triumphi pompa dexteriore inuectus est equo, cum Tiberius sim steriore veheretur. Deinde in ipso interioris loci obsequio contenderent, quoad fieri posset, ut cum eo loco dextrae simul honor iungeretur, ita ut idem dexter atque interior esset. Quo spectans Helenius Acro, exteriorem in Horati j versu sinisteriorem exposuit: de Eutropius laeuum incedere, quod Tranquillus de Claudio Imperat. scrip serat, illum Plautio in Capitolium eunti latus texisse. non quod necessarib haec ita semper coniuncta sint: sed quod plerumque ita fieri mos esset. Ceterum ubi res non ferebat, ut interior dextet esset: tum ad eum planEmodum quo solemus in Gallia, interioris potiorem habuisse rationem: ut eum locum honoratis potitus cum laeua tribuerent, quam cum dextra exteriorem. Ita & sinistrae suus nonnunquam honos fuit, sed tum scilicet, quando interior erat: & dextra nunquam non praelata, nisi cum interior esse non potuit. Interioris autem loci praecipua semper ac perpetua dignitas. non quia dexter, aut sinistet: sed quia superior, quia prior, quia medius quodammodo. medius, inruam, inter comitem, de illud quicquid est quod alterum latus clauit. Sic enim & Graeci tari ν ἔ. , de μίον λαc. ἰν, etiam de duobus dicunt, cum alter interiore loco recipitur. ut Plutarchus in Catone Uticensi, quem ait Plii lostrato, cum una deambularent, exteriorem incessisse ob honorem philosophiae. δε πικελία - ανε χ ο ι--των, ori de Vetus Interpres Iuvenalis versum exponens Satyrae Iii. Diuriis hic jerui claudit titus ingenuorum Filius. Aut in medium, inquit, seruum mittit, aut i , sinistra ambulat. Quibus verbis totam praeterca sententiam nostram mirifi- ct confirmat. De duobus enim sermo est, ut apud Horatium, cuiusvmbia hoc loco Iuvenalis. Quare duo haec ita distinguit, ut in medium mittere fit interiorem locum dare , siue laeua, siue dextra. In s- ni stra ambulare, tuin scilicet, quando neuter locus interior est, α solius dextra honor testat, qui potiori deferatur.
629쪽
' Pag. 33. Nummi Pomimiani argentei, de quo dictum ad epistolam xi, lib. viii. haec est essigies .aVidimus di alios tum aereos, tum argen eos, in quibus eadem inscriptio, sed nuda Herculis imago sine templo. iiij autem Augusti nummas, cuius ad eius Panegyrici et immentio est facta, sic habet. g. io C. Calchedonensium vero, ut dixi, plurimi visuntur. quorum alii Mercurium habent impressum, alij lyram, alii Hευον - , alij alia. Tripodem is, quem ad versum xlix. Panegyrici Anthemiani deser riimus, in hunc modum Paci tr. Tectam porticum, quam hypodromum a sidonio dict)m clo cui mus lib. II. ep. II. Plato ni γν δρομον dicere videtur in Euthydemo. ε, e cri δε, inquit, . t m Iτω - . r.' δώ
630쪽
Ba Am regij iuuenis epitaphium , Accumsentium in stibadio quis ordo a Acincusor. V Advocatorum priuilegia ΦλAetij Com. patet, uxor, fili j. v
Assectus , propinqui Agricola PP. Galliarum μαAgroecius epist. Antipolitanus 7 Senonensis imae Alamannia duplex 'u; Alani Vandalis iuncti L. Albenses Helvij Alexandri M. fulmen ussi Alleluia veterum Christianorum canticum Ambitus leges Io
Anthemius PP. Apis Deus 13 Apollinaris aut tumulus Lugduno
Apollinaris Sidonij p. - Apta Vulgentium , Aquae Sextiae 'M. Aquitani a Gallis distincti et L Aquitaniae duae . 72, 73
Arcadius Apollinaris F. M Archidiaconorum ordo syArelate Constantina rari a Gothis ter obsessa, capta ab Eurico 7S. Aruandus PP. Galliarum v Aruerni SI Aruerniae laus γω
Asarota Asellus P. V. M. Asagetes Asses serum priuil. II Asterius Cos. i. idem Mag. mili-
Astrorum aspectus Athenarum Attica Felicis Atticus Nonius Cos Aturres Auctor Audax P. V. Aue initio epistolarum Avienus Cos. Legatus ad Attilam Io Ali usti presbyteri epitaphium