장음표시 사용
231쪽
usissum, in Falcidia non poterit imputari. nam ea, quae pater uiuus in dotis condicione aut promiserit aut tradiderit, de bonis eius antequam moreretur discessisse et alienata e88e noscuntur. Similis erit et de sponsalicia donatione condicio.
a Imp. Antoninus A. Pontio ingenuo. Fructus ante litem contestatam perceptos malae sidei posse S80res restituere placuit. PΡ. XII kal. Iul. Romae duobus Aspris conss. R. 2δῖInterpretatione n0n seget. 10 1 Do rei uin dicat lo nea Imp. Cordianus A. Aurelio Alexandro militi. Vineas in alieno agro institutas Solo cedere et, si a malae fidei possessore id factum sit, Sumptus eo nomine erogatos per retentionem seruari non posse incognitum non est. ΡΡ. IIII id Mart. 15 Attico et Praetextato conSS. n. 242 Interpretatis. Si quis uineas in aliena terra posuerit, ad illum sine dubio pertinebunt, cuius terra e S Se probatur. qui si solum nesciens alienum, dum eum b0na fide se crediderit 908Sidere, 8umptus quos in ipsis uineis ponendis secit a 20 domino terrae recipiat: si uero sciens in alieno posuit, et uineas reStituat et expensas penitus non requir3t.2 Imp. Philippus A. et Philippus C. Aurelio Victorino et Marco et Valerio. Aedificium in alieno agro extructum Solocedere Sumptusque eo nomine factos non nisi bonae fidei 25 emptorem per retentionem p0sse seruare certiSSimi iuris est.
Sichardus, pertinebit GPV. si 19 dum eum sciam M ... 20 quosJ -- PscisS fers: suum se ei ed. poss., sumptus quos bona fide. l crederet . lj 20 sumptos P, sumpt... Vli uineas P. l 21 alienum G. il22 expensis G, expensam V. ij 23 imp.J interpret. 6. li philppus a. 6 R. lj c.J eesas G . t et mareo etJ PV, marco et G: et marco S P. li 24 alienum agrum Gu. t struetum P. li 2b Sumptosque P, subque ll eoi eius G. li faetus P. is nisil si P. li 27 0ct. . . . conSS.
βζr Si. Oct. conss. G, Oct. PVG, Octb. cc SStis Vst: cf. Codeae Iustin. praef. p. XXX not. 2.
232쪽
Interpretatio. Pariter de aedificiis uel de reliquis rebus in alieno solo positis, Sicut Superius digium est, forma
3 Imp. Philippus A. et Philippus C. Aurelio Antonio.
Partum ancillae matris Sequi c0ndicionem nec statum in hac bspecie patris considerari explorati iuris est. ΡΡ. XIIII kal. Nou. Philippo A. et Τitiano conSS. a. 246 interpretatione non eget. 4 Impp. Diocletianus et Maximianus ΛΑ. Aureliae Philoxenae. Quotiens eadem reS a domino diuersis temporibus I 0 pluribus uenum datur, eum potiorem esse, cui p088e8Sio primum tradita est. ΡP. XIII hal. Mai. Maximo et Aquilino
Interpretatione non indiget. 5 Impp. Diocletianus et Maximianus ΑΛ. Aureliae Mammae. tb Si neque mandato tuo neque ratum habente te maritus tuus possessionem iuris tui alienavit, non prohiberis rem tuam uindicare intercedente rectore prouinciae. ΡΡ. VIII kal. Mart. Diocletiano ΙΙΙ et Maximiano conss. n. 287 Interpretatione non indiget. 20 ΙΙ Si sub alterius nomine res empta erit 1 Impp. Valerianus et Gallienus ΑΛ. Aureli 0 Λuxonio. Instrumentu scriptura non oberit, quod nomen contineat alterius emptoris, ad cuius fidem ipse confugera8, cum dominium possessionis, quod habuisse te semper et adhuc 2b habere proponiS, Securus obtineas. ΡΡ. kal. Iun. Aemiliano
2 Impp. Diocletianus et Maximianus ΑΑ. Λelio Ingenuo. Si nomine quidem uxoris tuae emptionem consect8ti, Verum
233쪽
pecuniam de proprio numerasti et ipse inductus es in possessionem ac negotium tibi gestum sest idque euidenter probabitur, praeses prouinciae uim tibi super iuris tui rebus inferri prohibebit. ΡΡ. IIII id. Mai. Maximo II et Aquilino con 8S. a. 286 Interpretatio utriusque legis. duotiens aut maritus aut alia 5
quaecumque perSOna 3grum aut quamcumque rem Sua pecunia et uxoris aut cuiuscumque alterius nomine uoluerit comparare
et is qui pecuniam dat in rem suerit intromissus, et ipse qui
pecuniam dedit rem comparatam cognoscitur p08Sedi 88e, non p0test h0c praeiudicio laborare, qu0d alterius nomine I 08 10 legitur c0mparata. quod Si uero, cuius nomitie res comparatae sunt, ipsi traditae Sunt uel ab ip8o posse8Sae, is, qui pecuniam suam pro hac re datam sui 8Se probauerit, rem quidem comparatam non p0test uindicare, sed pecuniam pote8t a P08SeSSore recipere, quia duae res cum quo fuerint eius l5 dominum faciunt meliorem.
VIII De familiae herciscundae et communi diuidundo a Imp. Gordianus A. Sextio Iuvenali. Ex re certa heredem
institutum sic haberi, ac si sine eius rei commemoratione 20 heres institutus fuisset, sane ossicio familiae herciscundae iudicis conuenire, ut non plus emolumenti con Sequatur, quam aliquis esset habiturus, ac si ex re certa heres institui po-2 tuisset, in dubium non uenit. Falcidiam quoquρ in matri S 3 t0stamento ces Sare salso tibi persuasum est. Proinde cum 25 c. 8, 1 g 3 - Cod. Iust. 1, 18, 2.l pecunia P est P. si possessione G. t 2 esti tantae G , - .6b. ideoque V. is 3 praesis G, praeseus P. ij superri satis G. litoris V, es P. j rebus om. P. li inferre GP. li 4 III P. is muli. G j IIJ d. G, 0nm. P. si 5 leges V. 6 quamcumqueJ quemcumque P. lI uxores P. li cuiusquo Vb, inc. I , eususcumque P. it 8 isJ si irem rem suam V. li 9 nou om. G. 10 lubore G li resJ re G. li
11 legitur' ... 12 traditaeJ comparatae sunt ipsi traditae legitur quod Si uero cuius nomine res sunt V. li cuiusJ pro cuius P. fi res om.
memorationem GV. li 21 sine G. ii 22 iudicis Uuiacius, iudicio GPV. si ut iacius, nou prohiberis ut ut om. V) GPV. si non plus om. V. li 23 aliquis P. aliquid GVO, quid Vsi: quam a. e. habiturus deist
Om. GPQ. uerba 25 cum Xθει. con'mat Od. Iust. li proinde iactius cum libris nonnullis teste mensilio, perenuo A.
234쪽
iuris ignorantia excusari facile non possis, si maior annis hereditati matris tuae renuntiasti, sera prece subueniri tibi desideras. ΡΡ. XV kal. NOV. Arrian0 et Ρ3po conSS. a. 2m Interpretatio. Si quis per testamentum heredem aliquem appellauerit et rem certam, id est aut possessionem aut bmancipia aut quamlibet aliam speciem, de quo dubietas esse non possit, sub heredis uocabulo dimiserit, cui heredis nomen imposuerit, ad eum et illa quae 50n sunt nominata perueniant. 2 Impp. Valerianus et Gallienus A A. Antonio Potito. Si domum cuius meminisu pater tuus, cum in potestate eius 1 ageres, Domine illo donandi animo comparauit, iure quidem non subsistere donationem scire debuisti: uerum si in extremum fati diem pater eadem animi destinatione durauit, iudicium eius iuxta sormam constitutam esse seruandum indubitati iuris est. PP. XI kal. April. Saeculare ΙΙ et Donato 15
Interpretatio. In hac lege similis erit et de donatione condicio, quam si lius familia8 a quocumque perceperit. Sed hoc amplius habet, quod si maior fuerit ista donatio, quae nomine filii familias facta est, ut omnis facultas patris quartam 20 eius rei quam filius donatam accepit implere non posSit, reliquis filiis de hac ipsa donatione Falcidia suppleatur. VIIII Quod cum eo qui in aliena potestate e Stnegotium gestum esse dicetur 1 Imp. Alexander A. Satiriis Modestino et Censorino. Ex 2,
contractibus seruorum dominum non obligari tantumque ad uerSus eum acti0nem de peculio competere expl0rati iuris 1 saei Ie libri Menesti cum Cod. iust., falcidia A. ii possit A cum nonnullis libris Codistis Iust. li 2 sena preces G. li subuenire GP. li tibi
omnes facultates GP. t quarta eius V, quartae iuris G. 21 accipit G, li 23 eoJ que V. ii in om . MV. li alieno Gg, alterius P. li potestatem P. li 24 negotio Go li distetur potius quam dicitur M, dicitur QU. Dig. 14, b Cod. Iust. 4, 21. li 25 e. 1 quod cuia ius a. 1b86 e ne3eio quo eodice primus edidit, ea tot in eodiemus A et Paris. 4412, in quo huius tituli rubrica in ritura seripta est, om. GPV. il imp J imp. a. Pori . lj satiri is in satiriis uel satirus Paris , satiro Culaeius: Satriis fortaSSUδer. lj ceu sorino Culaeius, consorino Paris. , o m. A. t ex Om. A. li 26 dominus Paris. li 27 eum actionemJ eo haccione Paris. li explorarit
235쪽
2 est. Plane si quid in rem domini uersum sit, eo nominea quoque teneri dominum non est incertum. Secundum quae si non iubentibus uobis seruus mutuam pecuniam accepit
nec in rem ueStram Uersae sunt, conueniri n0n potesti8.
. Actio de peculio si inferri coeperit, more solito re8pondere 5 debetis. ΡΡ. XII kal. Aug. Fusco II et Dextro conSS. g. 255Ιnterpretatione n0n eget.
X Id senatus consultum Maced onianum, 1 lmp. Alexander A. Septimiae Mu8ae. Macedoniani senatus consulti auctoritas petitionem eius pecuniae non impedit, quae 10silio familias studi 0rum causa Romae agenti ad necessari0su Sumptu S, qu0S patri S pietaS non recusaret credita est. Sed ex contractu filii p0st mortem eius de peculio actio in patrem competere ita demum potest, Si anni utilis spatium petitionem, non impedit. Sane si iussu patris datum ei probetur, nec in 15 quos usus uersa sit pecunia disquiri necesse est et perpetua in patrem etiam mortuo eo silio actio est. PΡ. prid. kal.
Mart. Agricola et Clernentino conSS. a. 230
interpretatio. Senatus c0nsultum Macedonianum praecepit, ut filio familias pecunia non credatur. nunc haec constitutio 20
iubet, ut pro studio litterarum si quis sili 0 familias pecuniam dederit, hanc ei pater sine aliqua obiectione reStituat. quod si ipse situs familias in peregrinis fortasse defecerit, intra anni spatium qui pecuniam c0minudauit de peculi 0 silii potest
om. iacius. li conss. om. A. lj 7 int. n. eg. om. AZ ll 8 rubricaeaefiat in codicibus A et Paris. 44 12 et in Appendice Legis Rom. Wisigothorum, de quo infra p. 249 dicemu3, om. reliqui, qui sequentes titulos uno minus numero computant. li adJ de codices. si macud J maced. ex spro lex ) in si a scripta eodiees. l 9 madedoniani G , macedonianis P. 10 auctoritate G. li 11 filiae familiae G, filios familiae P. li causae romae V, causarum G. li egenti G. si 12 sumptus P. liquo G. li recusare G. si 13 contractus GV. li cus m. il de om. Go. patre GPV. t 15 datum ei GPV, mutuum duium ei Myendis supra adu. 8 laudata, mutuum datum Cod. Iust. li 16 quo G. uera sit Huersasset G. li disquiriJ his queri G. et o n. V. il l 7 patre GV lle0 et G, om. Cou. Iust. ll pp. data P. t 18 agri eo jae et elementiano P. ll 19 estis ulto P. lj mucedoniano C 'PV. il 20 filios P. lj uuaeJc iacitis et libri deteriores testes Menelio, nam GPQ lj samilias libri APpendicis, familiae GPQ l 22 hae G , ac P. li 23 si om. G. li desecerint V. II 24 spadio G. l pecunia G. li de peculio Om. G.
236쪽
petere, ut sibi debitum reformetur. quod si pater iussit, ut pecunia praestaretur, Π0la requirendum est, quid de ea pedunia secerit, sed debitum pater Sine mora restituat.
XΙ Si debito persoluto instrumentum apud 5 creditorem remanserit1 Impp. Seuerus et Antoninus ΑΛ. Octaui0 Prisco. Si ex soluta est pecunia, nihil obest ueritati, quod cautio integra maneat apud creditorem. PΡ. prid. id. Iun. Antonino II et b
Interpretatioue non eget. 2 Impp. Valerianus et Gallienus ΑΛ. Metrodoro. Si potes probare omnem pecuniam exsolutam creditori tuo, cautio tua quae apud heredem eius remansit inanis est: ust tamen aut ipsa reddatur tibi aut incisa apud creditorem rem 3neat, 15 heredem eius c0nuenire p0tes. ΡΡ. VI id. Iun. Gallieno V et
Fau Stino conSS. a. 262 Interpretatione non eget.
XII Si amissis uel debitori redditis instrumentis creditum petatur 20I Imp. Ant0ninus A. Septimiae Marciau. Debitores tuos quibuscumque rationibus debere tibi pecuniam si probaueris,
ad solutionem compellet aditus praeses prouinciae uir clarissimus. nec oberit tibi amissio instrum ρntorum, si mani lastis pr0bationibus 00sdem debitores e88e apparuerit. ΡΡ. id. Sept. 25 Antonin0 Α. ΙΙΙΙ et Balbino coDSS. n. 213 Interpretatione n0n indiget. c. 12, 1 - Cod. Iust. 4, 21, 1. et quod ... 2 praestaretur Om. G. li 2 quod G. lj b debitum pro solutum P. li 7 imp. G. 9 manet q. antonio 6. II 6, bis V, om. P. t 11 ist. lnip. non indig. interpraetationem non iudiget V l2 imp p. om. U. li ualenti uianus P. li mei odoro G, med P0ro P. lj potes Gh, pos est Gg, potest PV. ll 14 ui J et G. is tumesJ autem V. il lb tibi aut Sichardus, aut laut. 6α tibi G, tibi PV. lj credit0rem si 16 potes Siehardus, potest CPQ li iun J ian. PV ll VJ II PV,0m. U. li 17 sausto G. li conss. om. V. 18 interpretatio non egit G, interpraetation om non indig. V, ista interptu non indiget P. t is debit ires, debito P. t redditi V. instrum sintvm PV. 20 petitur 6 li 2 iantonius PV. j 23 eompellit GP. li uir clar. A, om. GPV d. Iust. li 24 si si modo Cod. Iust. l 25 eos Cod. Iust. li apparuerint P. t id.J
237쪽
2, 1 Imp. Gordianus Λ. Aurelio Prisco et Marco militibus Sicut iniquum est instrumentis ut ignis extinctis debitores quantitatum debilarum renuere solutionem, ita n0n Statim 2 casum c0nquerentibus lacile credendum est. Intellegere itaque debetis non existentibus instrumentis uel aliis argumentis probare fidem precibus ueStris adsistere. ΡP. III kal. Iul. Sabino II et Venusto COIISS. Interpretatione non eget.
XIII Quil, iis res iudicata non noceat 1 Impp. Diocletianus et Maximianu S A A. Aeliae Matronae Ssintentiam aduersus absentes et in desen SOS ac maxime mi nores latam nullas uires obtinere notissimi iuris est. ΡP. kal. Sept. Diocletiano III et Maximiano ΛΑ. conss. Interpretatione non eget.
XUII De patria pote State1 Imp. Antoninus A. Victorinae. Si in putestate patris fuisti, cum hρreditas Bassae Cassiae tibi 0buenit, eamque patris iussu creuisti, iure patriae potestatis et eam quae Sisti. ideoque quod ab eo iure alienatum est, nulla ratione Oblato pretio rostitui tibi dρsideras. ΡP. III kal. Ian. Romae ipso
6, iSta tui p. non iudς. P, interprae taliouem non eget Vr in oditione Codicis Theodosiani ete. Aureliae Allobr. 1586 hoc Loco texuntur: interp aduerS IS uhsentes uel minores iudicata non ualebunt, G. Epitome Asidiana.
238쪽
Ι De cauta et non numerata pecunia 1 Aurelio Alexio. Exceptionem non numeratae pecuniae non anni sed quinquennii spatio delicere nuper censuimus. 4Seripia VII id April. Sirmio Caesaribus conss. a. 294 Interpretatio. Secundum legem ex corpore The0dosiani si certum petitur de chirographis quia de quinquennio habetur expositum, ideo hanc legem ex Hermogeniano credidimus adiungendam, quae tempus intra quod contestari conuenit de cauia et non numerata pecunia, id est intra quinquennium, 10 euidenter ostendit. 11 Ex delictis defunctorum quemadmodum con
1 Aurelio Ennio Saturnino. Licet ante litem contestatam defuncto, qui ex proprio delicto conueniri potuit, suc- 15ceS80res non possint poenali actione conueniri, tamen hos etiam in tantum quantum ad eos peruenit teneri, ne Scelereditentur alieno, certissimi iuris est. auditis itaque partium allegationibu S u. c. proconsul prouinciae Africae amicus n08ter in pr0nuntiando formam iuris sequetur. Scripta VII kal. Oct. 20
Interpretatio. Haec lex praecipit, ut in criminalibus c3ΠSi 8, Si quis antuquam moriatur non fuerit de facti sui
P. successores non possint Cuia ius foum libris Menem'), Successor
B sed possit PV. li 16 conuenire P. ii tamenJ non tamen V huc PRV. li 17 in o m. V. li peruenitJ portinent V. neJ uec P. lia 8 auditis itaque Culaeius, addidit etiam P . I9 ad lenitionibus P. li 20 pronuntiandum P. lj sorma P. is sequitur PQ li scriptai scripta dat. P. li 21 firmi V. ii 22 praecepit P. fi 2 δ factis suis V μ,
239쪽
scelere conuentus atque conuictus, si post eius obitum quod ab eo cum poena reddendum erat apud successores eiu8 Rrtasse repertum fuerit, hoc tantum ab heredibus reddendum est, quod ad eos cognoscitur peruenisse. ceterum in tali re heres nec ad poenam nec ad aliquam satisfactionem tenetur 5 obnoXiUS.
240쪽
In tabulis quae sequuntur utriusque Codicis iragmenta ad pristitium ordinem reuocata Sunt: qua in re cum fere certae traditionis auctoritate destituti simus, librorum Codieis Iustiniani II VIIII ad hos potissimum Codices digestorum 0rdinem secuti sumus. ex eodem Codico Iustiniano titulorum rubricas, si quas is cui Codicum Gregoriani et Hermogeniani fragmenta dubemus non addidit, argumenti ratione habita litteris inclinatis suppleuimus. in constitutionibus intra singulos
itulos ordinandis temporis ordia a nobis Seruatus est. ea fragmenta sola, quae non in superioribus huius tomi partibus continentur, plena dedimUS.
CODICIS GREGORI NI FRAGMΕΝΤΑ. LIBER PRIMUS
Leae Romana Burgumdionum 38, 3 Dρ successione uiuentium nec de sua nec de alicua quemquam pacisci p0SSe, nec huiusmodi scripturam nomen pacti legibus uindicare Secundum lege in Gregoriani et Hermogeniani.
Τ) Consultationem 9, 17, quae se stan libro I tit. X descriptam esSol t tur, ad titulam de paetis portinere, nee quod eae argumcnto sonicips*βit, titulo de reeeptis restituendam esse inde colligitur, quod irtutuS moeptis secundum Edisti p0rpetui ordinem in librum II eaderet. ccedit quod titulus de pactis seeundum Edictum anterior est titulo do
) Gnaeuuationi 1, 7 10 inseribitur libro supradicto uel eodem,