Fragmenta vaticana mosaicarum et romanarum legum collatio

253쪽

In nonnullis Legis B0manae Wisigothorum codicibus ad finem additamenta adiecta Sunt composita partim ex impera lorum c0nstitutionibus partim ex Pauli sententiis. qui primiliis Appendicibus usi sunt lacubus Lia iacius, Petrus Pithoeus, Iacobus Gothos redus, singula capita eis iuris corporibus unde

excerpta erant re Stituere contenti suerunt. postea Appendicum mem0ria periit nec ante reSuscitata est quam Gustavus I aenei

complures c , dices Legis Romanae his Appendicibus insignes in uestigauit. Τ) deinde duas harum Appendicum I tenge fere ad codicem Berotinensem Lat. sol. 270 edidit'): qui tamen deceptus ordine foliorum codicis Berotinensis a bibliopega turbato neque ueruui capitum ordinem ad Secutus est et nonnulla

capita ad Legem Romanam pertinentia Appendicibus inseruit. Elengit errorse refutato Haenet omnses Appendices editioni

Legis Romanae a se paratae ii ipsisse I 849) subiunxit p.

452 4bb): sed neque traditam a codicibus lecti0nem ubique restituit neque uarias codicum lectiones adnotauit. Extant autem tres L 3gis Romanae Wisiguth 0rum Appen dices ex iuris Romani fontibus haustae. quae primum ad Legi 8 Romanae sinem adscriptae erant, deinde a posterioribus librariis pro ipsius Legis extrema parte habitae Sunt: Sallebi subscriptio nona, qua Lugis siue in indicare uoluerunt e licituis.), post Appendices collocauerunt. Ilarum Appendicum una. quae ex ipsa Lege R0mana UiSigothorum excerpta est, complectitur Gregoriani Codicis epitomati constitutiones 4 2. 5, 1. 10. 1. 11, 2 : hanc Appendicem praetermittendam eSSe cen SuimuSMi.

δ) Ante Hac uel tu in Savigua unius Appendicis fragmeotum in codice Parisiensi 4403 inuenerat. ὶ Zettsi hei si stir gesehichillehe Rechis issens chan IX p. 235 sqq. δ) In libro meo Geschichte der duellen und Litteratur des niim. RnehtS p. 316, 46 errore meo dictum est hauc Appendicem Appendicibus infra editis subiunctam osse ; immo in nonnullis codicibus praemissa est Appeudici Ι, u. p. 250.

254쪽

Altera Appendix, quam nos numero Appendicis I insignitam infra p. 253 edimus, finem Legis Romanae essicit in

codico Parisiensi 4403 nobis L) saeculi VIIIJ). huius codicis

pars extrema hodie duobus locis mutila est: nempe perierunt cum sine ipsius Legis Romanae principium Appendicis 1 et praeterea eiusdem Appendicis sinis: olim autem in integro eodice Legem Romanam Appendice I continuo exceptam fuisse neque aliud quicquam inter utramque adiectum intercessisse testis est index rubricarum Legi Rumanae in hoc codice praemissus*3. atque eodem m0do in c0dice Aurelianensi 20T saeculi lx Appendicem I legi mihi persuasum e St, quam ut SHae uel in eo codice Appendicem supra primo loco laudatam huic Appendici 1 praemissam essρ adfirmarit: tam arte enim Aurelianensis codex cum Parisiensi 4403 in hac parte cognatus eSt, ut non possim non de Huenelii errore cogitare.

Appendix I integra seruata est in codice Parisiensi 4419 saeculi X, in quo non ipsam Legem Romanam, sed epitomen eius Legis Sequitur δ). praeterea in omnibus eis codicibus Legis Romanae . quae aut Appendicem a nobis praetermiS83m aut tertiam de qua statim dicemus nobis App. Is) receperunt, alterutri harum Appendicum subiuncta est, ut tamen ab illis Subscripti0ne olim ad Lρgem Romanam pertinente e licit liber iuris feliciter ) separetur: unde apparet in archetjΡjS horum codicum eam Appendicem quae hodie Appendicem Ipraecedit Solam extitisse neque umquam Appendicem I eius quae praecedit partem effecisse q). et Appendicis It quidem codices infra enumerabuntur: Appendicem autem a nobis praetermi8Sum cum Appendice I coniunctam exhibent codices Vaticanus Otto bonianus 222b et Montispessulanus II 84 83e

Continet autem Appondix I quasi quoddam spici legium

locorum iuris Romani a Wisigothis praetermissorum. Appen 'dicis qualis nunc extat pars prior in XII capita diuisa est eaque diuisio sequitur rubricas titulorum, quas Appendicis

y Inter epitomen et Appendicem duo capita ut, Appendice aliena interiectu sunt: cf. LeX Roui. Wisig. p. LXXXII. ε) Cf. Lex Rom. Wisig. p. 452 not. a. ceterum SubScripti 0 eo rum eo dicum propria qui Appendicem l solam receperunt, uua Uum Appendice I trunsiit in eos codices, in quibus uel AppendiX a nobis praetermissa uel Appendix II praecedit. β) Parum apte de hae coniunctione disseruit Haenet, Lex Rom. isig. p. L.

255쪽

auetor ad exemplum Legis Romanae particulis ex eis titulis excerptis praemi Sit capita I V hausta sunt ex Codice Gregoriano. ΥΙ-X ex Pauli sententiis, XI et XII ex quarto Codicis Τheodosiani libro: ordinem igitur, quo haec corpora in ipsa Lege Romana eXcerpta Sunt, Appendicis 1 auctor in uertit. haec XII capita Sequuntur quinque constitutiones ex quattuortisulis primi Codicis Theodosiani libri descriptae: quas non ab initio huius Appendicis partem effecisse eo ueri simile sit, quod singulis titulis numeri ab I usque ad IIII praefixi sunt: accedit quod, si indici rubricarum codicis Parisiensis 4403 fides habenda est, ab huius codicis Appendice tituli ΙΙΙ et ΙΙΙl

Appendix 11 extat in codicibus Berotinensi 270 saeculi IX, Ep0rediensi 35 saeculi IX uel X Ρarisiensi 4406 sa sicuti X

miscellaneo. haec quoque una constitutione Codicis Τheudo

siani ἶ 5) et duabus Pauli sententiis S. 9 exceptis ex

capitulis iuris Romani in Legem Romanum Wisigothorum non admi8Si S c0mp0Sita est. ad quae asscsesserunt seidae siue formae edictorum, quibus abssentes in iudicium uocantur 11 - 14), eiusdem ni fallor originis, cuius sunt formulae in regnis Germanicis compositae Τ): eaedem scidae non coniunctae cum Appendice II bis in aliis partibus c0dicis Parisiensis 4406 sol. 58.68 3 et in codice Lugduneus i-Batauo 47 saeculi X leguntur. in

hanc autem Appendicsim scidae illae propter Pauli Sententiam, quae Appendicis It para graphum S efficit, uidentur receptae eSSe, in qua de trinis edictis et dρ peremptorio edicto in reum Ρr0ΡonendiS agitur . ceterum materia quae para graphis l-10 Appendicis II continetur satis arte in se cohaeret: pertinet enim dii reos, qui aut per contumaciam ah iudiciis absunt aut c0ndemnati uel confessi sunt. eae Codicis Theodosiani con Stitutiones quae in hac Appendice leguntur, non integrae receptae Sunt, nec fraude caruit is qui eas mutilauit: certe M i, quae mutila non p0test non ad contumaciam in iudicio commissam re terri, integra quam maxime ab hac iuris parte aliena est 3: nec dubitandum est, quin professio in j 4 relata. quam epitomator de confessione apud iudicem facta intellegi uoluit, si integram

φ) CL Monumenta Germaniae historica Leges V p. 634, Bruulier Deutsche Rechisges litehtu I g 58. ) Initium scidae legitust in solio, quod ab hoc codice auulsum hodiceXtat in sponto eo dicis Parisini 4410. ) Io Th. 6, 27, 10 haeo praecedunt: Inter eos gui congularitatis ς Ss-ri Ut dignitat- et eos qui meruerint principatum is g radu potior habea tur, qui Prior locum dignitatis aeceperit. quam Sanctionem omnia debebunt of pleia custodirc.

256쪽

constitutionem haberemus, aut agrorum aut aliqua similis foret. denique post Scidas c0Il0catae finem Appendidis II faeiunt sententiae aliquot Ρauli 3d SC. Silanianum pertinentes, quae quomodo eum reliqui S coaluerint, non intellegitur. I aod de codicibus et de indole Appendicum. ad Appendico in I sedendam adhibui codices Parisienses 4403. 4406.44 9 Otto bovianum, Monti SpeSSulanum, Berotinensem Τ), ad Appendicem II codices Berotineri seni et Ρarisiensem 4406 ad g 15 17 huius Appendicis codicem Eporediensem. hos codices omnes ipse contuli ). corruptelas omnibus codicibus communes fere non mutaui, quia fieri p0test, ut ipsis Appendicibus antiquiores sint. in Scriptiones capitulorum, quae Gregoriani et Theodosiani Codicis mentionem laciunt, cum in libris Borolinensi Eporediensi l arisiensi 4406 in breue contractae sint, eas in Appendice I ex reliquis codicibus restituere

licuit, semel etiam tu g 4 Appendicis It ope libri Vaticani reg. 1128, qui hunc Appstia dicis It titulum solum Legis Romanae adiecit, eXplere potuin US. ) Aurelianensem codicem ab IIae uelio collatum bis citaui p. 253, 10 et 256, b. ) Parisiensem 44 10, qui continet g il usque ad p. 262, 4 adm0,

dedi ad c0llationem Knustii, quum udhibuit Zeumer in M0n. Germ. historicis. a Lugdunensis codicis deprauata loclione in Zeumeri editionue notata abstinui.

257쪽

L - Parisiensis 4403 sineipit p. 254, 16 conueneris, de sinit in p. 258, 24 data): de indieo huius eodieis vide supra p. 250. 9 - Ottobonianus 2225M - Montis pessulanus II 84Ν - Parisiensis 4419 β ita Herolinensis 270 sdesinit in p. 257, 5 intestata)P Parisiensis 4406

i I Constitutio xxxm Gregoriani lib. I de p0stulando titulo xH. Imp. Gordianus A. Iovino. Nullam sexistimationis infamiam a vinaculus tuus pertimescet ictibus sustium subiectus, si sententia non praecessit ignominiae maculam inr0gans. 499. vi kal. Sept. Ρio et P0nliano conss. R. 2382 Imp. Seuerus et Antoninus ΛΑ. Manilio. Si nulla sententia contra te dicta est, qua se infamiae detrimentum adfert, Sine causa times, ne existimatio tua laesa sit ob id, quod in

carcerem per iniuriam coniectu S es.

3 II De paclis constitutio Viri. l0Imp. Antoninus A. Iulio Maximo. Si dρhitori tuo heres

eXtiti Sti, acti0. quam aduersus eum habuisti, adita hqreditate confusa e St. sed si eam, posteaquam in iudicio quoque Obtinuisti, ei tradidisti, qui minus sententia Superauer3S, BR COnt prior numerus Ι in P collaeatus rat anto elausulam Appendicis Is V 400 codice praeredentis, et . p. 000, 60: in B post tituli numerum XII, M. L) aberrauit: reliqui numerum omittunt. lj const. XXXm gregi '

tentiam BR

258쪽

dicione pacloque, ut iam ceteris creditoribu S quam tibi in h6. quod tibi deberetur, Si eam hereditatem non adisses, satisfaceret, pacti conuentionisque fides Seruanda est. quae si non seruatur, ex Stipulatu, Si modo tran8actio lacta est, actio 4 dabitur. PP. vii kal. Aug. ΑΠt0niΠ0 HII et Valente conss. n. 21s4 III Grρgoriani lib. Π tit. x VII si ut Se heredita iis abstineat Imp. Seuerus et Antoninus A A. Vetoriis Frontino otaliis. Si uos paternae hereditati non miscuistis, ob eam rem testificatio necessaria non suit, cum fides ueritatis uel bonorum adminicula non desideret. quod si pro herede gessistis, an 10 propter aetatem cui subueniri solet in integrum restitui debeatis, aestimabit cuius de ea re notitia e8t. ΡP. v non Mart. Saturnino et Gallieno conss. a. 1985 IIII Gregorianus lib. in tit. XII si certum petitur VIII. Imp. Ant0ninus A. Iulio. Si paterna hereditate te abs- Istinuisti et a paternis creditoribus conueniris, secundum iuris formam tueri te potes. Sin uero permiscuisti te hereditati nec aetate permittente in integrum restitutus es ut abstinendi g 4 - Cod. Iust. 2, 38, 1. 1 pactuque 0M B. li in eo quod seM, in quo ΝΛP. li 2 tibi om. P. adisses adsis 9M. t satisfecerit XBP. li 3 fide x ij es

sunt BP. li 4 ex stipulatu si ou, extipulati P: praescriptis uerbis uel ex stipulatu si hoc ser. ll b viiJ vi P est teste Menelio M. li mi in marg. 0, illi it Iii in transitu uersuum M. antonio P. t ualenteJbalbin0 3er. it 6 m si ill 0, om. M) greg. . . . abstinea 0M, m t. X, Om.

gessistis ... 12 estJ gessistis uel bouorum possessionem accepiStis, propter aetatem e. s. s. in integrum restitutionis auxilium accipere

Saturnino . . . conss. sconss. ante l4 viii collocant BR ante 15 imp.

gregorianus lib. III titui. xii 9, gregorian. lib. m. mi titulo F, m sm

259쪽

ius haberes, intellegis te omnibus creditoribus her0ditariis respondere debere. ΡΡ. m non . Sept. Antonino Λ. IIII conSs.s V Gregoriani lib. VI tit. xum arbitrium tutelae con8L xui. Imp. Alexander A. Aglao. Eum, qui bonis paternis Secundum edicti f0rmam abStentus est, hereditariis actionibus conueniri nulla ratio Suadet et reliqua. Proposita m kal. Mai. Alexandro A. cODSS. et VI Paulus lib. mi tit. de intestatorum hereditatibus.1 6gitimi heredes iure Gallico intra centstsimum distin nisiadi sirint hereditatem, ad pr0ximos eadem successio transfertur. 8 Filius maternam hereditatem eandemque legitimam nisi

adeundo quaerere non potest. 9 Feminae etsi ultra consanguineas hereditates ad successionem legitimam non admittuntur, proximitatis tamen ad SucceSSionem petere non prohibentur.

10 VII Libro primo iit. de hereditate uel quid aliud petitur.

Possessor hereditatis, qui ex ea fructus capere uel pos8idere neglexit, duplam eorum aestimationem praestare cogetur.

ll Ii fructus in restitutione praestandi sunt petit0ri, qu0Sunusquisque diligens pater familias et honestus colligere

. 222

1015 20

260쪽

12 VIII Tit. iis familiae herciscundae. DA omnibus rebus hereditariis iudex cognoscere debet et celebrata diuisione in semel de omnibus pronuntiet. 13 Iudici familiae herciscundae conuenit, ut e3, qU3e qui Sex communi accepit, aut it Sa aut aestimationem eorum re- 5 praesentet, ut inter coheredes diuidi possint. l4 Iudex familiae herciscundae nec inter paucos coheredes, sed inter omnes dandus est, quin inutiliter datur. Ib Omnes res quae sociorum sunt communi diuidundo in iudicio inter eos separantur. l010 VIIII Lib. v tit. d se re iudicata. natio calculi saepius se patitur subputari atque ideo 901e8t quocumque tempore retractari, Si non longo tempore

lI X Τit. de intestatorum hereditatibus lib. HII. i5 Filii uulgo quaesiti ad lsegitimam matris hereditatem ad- Spirare non prohibentur, quia pari iure ut ipsorum matribus ita ipsis matrum deserri debuerunt. l8 Ista senisentia in libro quarto habetur: Ad filiam ancillam usti libertam ex Senatu8 con Suli 0 20 Claudi 9 no essentam lsegitima matris in se statae heredita S pertinere non P0test, quia neque serui neque liberti matrem ciuilem habere intelleguntur.

θ' filium . . . effecta N. lj senatus 9, senato M, senatu LBP, ea natam