장음표시 사용
171쪽
eI, I,. eminus obsidionem facere. sed falso rumore de pri- - derici Toletani aduentu, qui magnas Antuerpia copias ducere serebatur,metu potius quam periculo, i sula excessit. Id vero adeo ingratum Flisfinganis, ut rodeunti portam o luderent, do rei innet e culpam im-l onerent. Inde per vicos circumpositos palans milesicentius agere,donec re composita,& stipedio num rato,in urbem admissi,iterum ad tentandam obsidi nem emittuntur. tunc ut certius consilium esset,petitis a Lumaeo auxilijs, cum lx machinis,alijsque obsidionis instrumentis,insulam repetunt. cum exstendissent, atq; ad urbem aduenissent, ducto circum castra vallo, tormenta collocat. Erat urbs situ magis quam opere
munita;& in ea praesidiarij Galli Hispanique Io ccc,
sub praesecto Isidoro Pacieco.qui virtutis egregius animum ad defensionem obfirmabat, de Albanum rorum suarum certum fecerat. Obsessor hostis verbo ratis aliquamdiu muris, mediaque nocte saeto in rubnam impetit,ab obsessis sortiter repellitundum ab una parte impetus fieret,& praesidium distraheretur, ab altera conicensis muro obruere pugnantes decreuerat.sed statis breuioribus frustra hoc consiliu fuit. sic hostium virtutem casus ad iuuit.lam septima hebdomas ageb tur, & obsessis deerant multa, cum de urbe liberanda Antuerpiae consultatur idque per aquas,si maturarent, obsessa nauibus bellicis insilla,perdifficile censebatur: si differrent, periculum ciat, ne fractis animis, aut vi
172쪽
RER. BELG. LIB. III. 3 9 tute oppressa, praesidia ij sese dederent. Mondraginius, vir animi ingentis, aqua recedente tentare libe- rationem statuit. nam olim iuncta continenti insula, cum inundatione dirempta esset, vadum reliquerat. idque exploratum, etsi aliquot horarum interuallo, de trium amnium profundo alueo, laboriosum latis transitum habere iudicaretur,discrimen tamen virtus cotempsit. Igitur gnarus,quantum apud militum animos exemplum duistoris posset,ne quid re insistita caruteri trepidarent,omnium primus vadum ingreditur.&transgressus, i x tantum desideratis,qu0s deuios inte lecti amnes hauserant, excitatis ignibus Auilae felicem transitum,& obses Pacieco aduentum indicat. tum
madido&desesso militi reficiendo tempus datu; quos eos obsessores adorti fuissent, in procliui victoria erat , & post eam urbis deditio. sed id neglectum tanta securitate, ut initio ad famam rei ludos facerent. mox autem cognito hostem transmississe,& iv tantum miliaribus abesse, soluta obsidione in fuga essuli tam trepide naues petierunt, ut vix tormenta bellica abducerent. quin plurimi, impedimentis desertis, dum imconsideraxe properant, fluctibus mersi interciderunt. insecutusq; tugietes Paciecuscum cccc a Mondraginnio submissis,Porresio,Balleio,& Saluaterra ducibus, in extremo agmine stragem edid it. & deleti ex foederatis II ccc. Huius cladis tanta omnium offensa fuit, vi passim a servisius proditionis insimularetur, L cuius
173쪽
16o IOANN1s MEvRs Icuius rei pertaesus, abdicata pr sectura, ad Auriacum concessit. de culpam excusans, iure, aut duello, decus suum tueri velle prae se tulit. tum libello quoque ed, loquoscunque accusatores prouocans sistere se intra
mensem iubet, coram Auriaco causam dicturus. ac quamuis nemo compareret,non tamen odium publiticum, aut calumnia cessauit. ln Hollandia Hispani terodamum adhuc tenebant. cumque urbes vici,nae, Auriaci partes amplexae, annonam interciperent,
penuria pressi, Amstelodamo petere statuunt. Igitur Rodericus Sapata, Haga a Ferdinando Toletano minsus,assumpto secum Ioanne Cepeda, cum delecta CCC manu, & magno carrorum numero, Delphos HGgamque praetergressi, Scevelingam, pagum Oceano adiacentem, acie instructa contendit. inde qua littus duceret progressus,iuxta Harlemum transiens occupato Sparnodamo,ubi Robollium ductorem capit, stelodamum peruenit. ibique frumento conquisis, eadem qua venerat via regressus, Roterodamum illaesus rediit. In reditu pauci, milites pariter atque agricolae, tumultuaria turba, dc armorum imperita, prope C icum tormetis minoribus duobus adduinis, ct lorica tenui in littore excitata, temere se obij reai si, mox hoste conspecto turpiter sane diffugerunt. Abbanus,qui rerum suarum omne momentum in Montibus ponebat, vigere obsidionem; de ex Hollandia r liquas copias aduocare. Itaque Roter amo etiam, - - &DHΩ-
174쪽
in Delsiliauia, mense Iulio deducta praesidia. quod orb.Switeno, urbis Goudanae praesecto, tenninus Rivius, vrbia secretis, statim perliteras indicauit: simul obis stans, operam, mi boni ciues,grauia multa ab Hii unupassi, clementer haberentur. Is porrb ad Lumaeum scripsit, qui non multo post urbem vacuam occupauit.
Sub hoc tempus parum abfuit, quin Harlemum Hi- .spanis proderetur, obnoxium insidijs propter vicinum Amstelodamum, quod in Albani fide perman- .serat. Praetor urbis epulum instituerat, eoque magistratum vocaverat. huic etiam, etsi inuitus, Ioannes Coltermannus interfuit. dum conuiuantur, hora decima vespertina accessis quidam esse ad portam Grauium nuntiat, qui intromitti in urbem vellet. consul
Theodorus Rampius ire is curiam hominem iubet, sub puluillo, quem de gnabat, claues inuenturum,
quibus portam aperiret. id Coltermannus,nisi se prae sente, cum futurum negaret, aegre dimissus Gravium intra urbem admissum in diuersorium deducit. inde excubias lustraturus,in portis Sparivolidana & Schab couicana, qui excubaret, unum tantum deprehendit.& haec quidem aperta erat , aduentabantque cohortes v a Bossuuio missae,ut urbem occuparent. ac secissent, si hora praestituta adsuissent. qua neglecta,casus eam,&Coltermanni virtus seruauit. quippe is excitati sciuium proximis portam occlusit, & cohortem Ruicha-uerij in armis esse iussit. itaq; exclusi Hispani Sparnoia X danum
175쪽
isa IOANNis MEvRs Ieib. io. danum recesserunt. Postridiὸ vero couocatona sistratu Coltermannus cum Berchenrodio& Kiesio collegis interuenit, restaurandis ciuium animis, ed magis perculsis,quod eode tempore Rodericus Sapata, qtii cum cohorte Hispanica Haga aduenerat, prope urbem ad portam australem in silua esset. Visum autem, 't Col- termannus ad Sonotum auxili j petedi proscisceretur; de Berche nrodius literis ad SH ite num datis cohortem . unam submitti rogatet. Ac Coltei mannus quidem,ubi Enchulam ad Sonotum venit, auxilia obtinuit missi- . que suppetias milites I o C , sub duct0ribus Lazaro Muliero, ac Cornelio Euerdingo. hisque se, praeclaro in patriam affectra,ciues multi Hornant, de Alcmari ni, ultro iunxere. Cum B e vicum peruenissent, ad secundum Hartemo lapidem, Hispanos Haga cum curiae Hollandicar senatoribu Sc magistris rationum, commentarijs, instrumentisque omnibus, ac supellectile, ad urbem accessisse nuntiatur. quamobrem ocius a Sonoto copias maiorςs postulanti isque, quas recenter e Transiletania accepisset, a Zacharia Glia senbergio collectas, illico submisit, dato rusticis vi-- cinis i andato, ut annona illuc comportarent. Postr die Mulierus stib auroram ad portam arenariam suos
ducit, missis prius oppidanis nuntio, ut ipsi quoque se
coniungerent. vix aduenerat, cum cohortes v ab arce
Cliuiensi reeta in eum tendunt, quas aggressus nulla sere suoruin strav profligauit, ac Sparnodanum fugere
176쪽
RER. BELG. LIB. III. i 63gere compulit. sed hanc victoriam clades' excepit.
quippe qui in silua Hispani iam praelio sestas inua-
detes,etsi fortiter pugnante Muliero,vincunt,sugantq;. eoq; conflictu caesi instar I a c c. victores Vltra ieruirri proscini,vbi cohortes aliquot Germanicae in praesidio. ted oppidani, acerba pridem ab ijs pasti, recipere in v tabem noluerunt. id aegerrime seren res in suburbia, pagosq; adiectos, ira vertunt; igne ferro omnia vastantes. sed ab Albano in Hannonia reuocati post dies aliquot discesserunt.Tum senatores curia: Hollandiae, da magistri rationum, qui cum ijs venerant, in urbem immigrant, ibi domicilium habituri. quanqua illis penesine functione munus,cum pr ter Amflelodamia, ludam,Nesopum, de in Brabantico limite Heus da, tota prouincia desecisset: his vero plus occupationum reliquum fuit, cum ad ipsos etiam Vltraiectinae ditionis, Frisiae, Groningae, de Trasiselaniae rationes pertinerent. Interim Auriacus accepta e Gallia exigua pecunia, sed maiore ab Hassiae Landgrauio, ppignerato patrimo
nio, in Germania exercitum conscripserat equitum vii Clo peditiana xv.insuper Belgarum iii ela. Duces pri
math Burchardus Barbius, Ernestus Mandessons, &Henricus frater,eraci hunc transmisso in Gellia Rheno prope Dus burgii ad Aldehercam do Esenaria histrauit. In Gallia lentisius,de Nas vij,&cceteroiu ducum sententia missus, a rege auxilia & promissa obtinuit. Co-linius copias in limite parauerat, quas ipse duceret.
177쪽
ero. Ib. erant peditum i v C I o, sub Rentio, Iumesso, de Bel lingeruillio. equites CC cataphracti,&leuis armaturae turmae I i. praecursbribus Petrobuserius Genisacus prae at. reliquum equitatum Philippus Lancius Bel lovacus ducebat. Monitus erat,cum discederet,iteriamque mox perliteras, a Nossbuiolentisius facto per agrum Cameracensem itinere ad statru Auriaci copias seu iungeret: nam ut recta montes duceret, periculosis valde esse, necsibi expedire. Sed ille animi ferocior, cum suis lacopijs liberare obsessos posse confideret, ne in istius gloriae partem quisquam veniret, ceu contrario Coliiij imperio, utile admodum consilium neglexit. interextemporis leuibus ad urbem praelijs certatur ι & cum V Eid. Sext. ad messem colligedam praesidiarij exijssent, cum magna rusticorum manu, pugna satis atrox o, orta est, in qua profligati obsessi, incumbente Bernardino Mendosa amissi is plur im is retro cedere in urbem coguntur. ex obses ribus caesi pauci leuis armaturae equites. Chiapinus Vitellius, & Rodericus Tolet nus, leuiter vulnerati. Iam augmentum castris acces serat, turmae equitum Ars colani, Maiasset iij, Bossu- iiij,Barlamoniij,Noirca ij, & Altabrugij: ac e legi , ne Rutiana cohortes vii. tum exspectari quoque legio
Nicolai Poluilletij; dce Neapolitana, quae Traiecti, signa v. Di lacus Tunica, Philippi apud Carolum
Galliae regem orator,qui eius consilia ignoraret, saepius egerat, vo aurib perdue ibus Belgis mitteret; & acrius, etiam .
178쪽
etiam expostulauerat, obtestans , quod istitum clo. I Iupremi minu in naam irritaret. nec ita meritum
lippum, qui distractum bel, ciuilibiti contra iuditosperdue les adiutasiet. Carolus contra factum excusare,&, io se admissium: idque baud obsecurum ,prosir tu nuper, qui in Selgium suppetiara irent. sed in regno necdum a turbis ciuilibus quieto, labefactais majestate, non omnia posse. multa nec aris dissimulare, qua mox, potentiae iterum firmus , pr biberet. Ita ambiguo response, gratiae dc offensae medius, Tunicam dimittit. Sed eodem tempore nobilis quidam ex aula ad Albanum Bruxellas missus, per viam ad Fridericum Toletanum deflectens, eum deIenlisij consilio, copiarum numero, & itinere toto in struit. quamobrem ille triduo post CCCC equites, &sclopetarios Io CCC, Cameracum versus mittit, quj, viam inter urbem & Landrectum insidentes,hostium es explorarent. Ientisius, cum rem Montes ire instituisset, per Bossuuium iter habuerat, & inde Quieure-.gium, sesquimilliari ab urbe, non sine fraude, cum viarum imperiti a ducibus proderentur. In eo itinere . magna passim iniuria facta rusticis Hannonijs: vnde animi, antiquis odiss satis infesti, longe magis ex cerbati. Delatum ad soletanum erat, Ientisium si cum equitum iv, peditum x C lo ducere. id, sitiem dior finxerat, in talibus validus , siue astu ducis divit, .gatum, ut hostem terreret ; intrepidus tamen Toletonus, qui & optime numerum copiarum Gallicarum
179쪽
mitteret, famae interesse putabat, aggredi aduenientem statuit. de verebatur, si detrectaret, ne metus aut
desperationis manifestus, collapsam valdὸ patris Abbani auctoritatem porro deibueret; Auriaco sine dubio, qui cum exercitu copioso imminebat, nutantes passim Belgarum animos impulsuro. itaq; ut periclitantem Asuxellis patrem assereret, de factu optimum, ac plane necessarium duxit, vel cu periculo belli aleam tentare. Hoc consilio praemissis Bingium impedimentis, cum nuntiaretur intra Galliae limitem auxi,
liares recessisse, ad x v i usque Kal. Sext. subsistit. dein bi compertum vix i v milliarium spatio separatos, positis prope Hanam castris, pontem moliri ι legatum Bernardini Mendolis, Antonium Figueroam,cum xx equitibus mittit, &Franciscum Ferdinandu Auilam, arcis Groninganae praesectum, cum Garciae Vald si equitum sciopetariorum turma, qui seorsim copias hostium dc consilia explorantes e vestigio ad ipsis nareserrent. ipse eos subsecutus est. Belgarum & Hispa norum peditatus omnis promiscue incedebat, duce Iuliatio Romero; cui Licquius,& Cheuereauxius, additi erant. Vitellius, etsi ex vulnere imbecillis,a se stari bus in lectica portabatur. pars equitatus tripartita ad dextram ire: reliquum tribus item agminibus distinetum in extrema acie esse. quam claudebant sciop
tarij Hispani et C C C, & ala Bernardini Mendesae, qui
180쪽
RER. BELG. LIB. III. is qui praesidiarios, tergum sorte in uasturos, sustinerent. ita ad urbem usque promqtum. tum ordine mutato, qui in ultima acie eques erat, in primam vocatur. sic itum ad Gi seli ni fanum. ubi cognito, nondum Gallos Hanam transmisisse, confestim in eos equitatum Toletanus mittit, peditatum subsequi iubet. Primam aciem Romerus ducebat ; qui simul hoessem conspicatur, Ioannem SalaZarium Sarmiemum cum siclopetariis grauioribus Lx inters pena & salicetum collocat; qui, dum utrinque veles concurrit, latus infestaret. Primo impetu cellere Hispani. quibus sui missi e legione Cheuereauxij Belgae cc, quos ipse Cheuereauxius ,& cum eo Delualius,duceret: dea nox totidemsuce Licquio, cui comites Mota, Bergius,&Fremenantius. hos leuis armatura si absequi, cum peditibus Hispanis cc sub Francisco Bouadilla , Ferrandino Agnasco , & Didaco Caruatali. post eos cum reliquo peditatu ipse Toletanus agmen claude re. Galli a tergo Alterragium vicum habebant, cui planities non magna subiecta, silua undique dc riuo cincta. quos a fronte adortae Hispanorum cohortes 1 1 Alfons Monteri de Garciae Valdcsj, leui pugna pr/udebant. in prima acie cum viri cohortibus Rentius erat, totide medius Iumellius ducebat. postremum agmen, quia magis hosti apertum, cum Rhin- grauio, At Genissaco,Ientisius ducebat. inter': dumeta itinere valde angusto incedens, equites C duce Rentio