장음표시 사용
251쪽
Centum, sed aphoniam expectes. Sic haec ingredientia ad hunc assectum, illa ad alium, ordinantur: & universaliter ineptaseunt omnia ad destillandum, praeter paucula di- binario numero circumscripta ; in rigore, illa ipsa duo, primario, curandam Dysenteriam non respiciunt, imo contrarias affectui qualitates prae se ferunt; nisi aromatisationisgratia adjuncta sint. Dein mercetanus non est assecutus Authorum mentem, qui ejusmodi Compositiones & Trochi cos evulgarunt. Non enim aliis denuo Compositis inferendos, aut destistandos praeceperunt, sed ut in propos Oforma, s sub santiassa, in Pulverem, se Ahohol, redacti,
Dysenterias, Diarrhaeas, Cruenta Sputa, Haemorrhagias, &Pectoris internas affectiones, persanarent : sin cui libitum foret, Rotulas cum saccharo ex iis conficiendo, quemadmodum exdeciebus Distragacanthi frigidi consuetum est , aegros sublevare; hoc minime improbandum foret. De caetero, si, his omnibus jam exami-naetis, Calculum quoque subducere placeret , de praedictis Compossis, ic eorum etiam ingredientibin, quantum scilicet, de uno aut altero ingrediente, hanG Compositionem quae D entericae ditaret, & quantum post quamlibet is , hanc eandem Aquam DP sentericam , de hoc velisio praedictorum compositorum simplici, intraret, divisiones essent nunquam tot, quin plures, uti in infinito sincategorematico fieri solet, & myriades atomorum sit, divisionem caderent; nec minus risu dignus futurus Calculator, quam olim Plato, Cum sito Deorum principio , aut, cum Pantamorphe, noster A vicennas. Aliquod ramen specimen pertransennam spectandum dabo. Totam compositionem Tochisicorum de
Ramios ingreditur Ligni Aloes uncia semis :Cum integra haec Compositio Ramich prout Dispensat D.D Augustanor.inserta est pendeat unciis novendecim. Continet igitur Hachma una Trochiscorum horurn Ramich,
Ligni Aloes granum unum es dimidium, circirer. Ergo, cum saepe dictorum Trochiscorum de Ramich, drachma una tantum totam compositionem Trochischorum de Terra os ta denuo sibintret; consequenter de Ligno Aors, cum his Trochiscis Ramich, tota cornpossitio Trochiscorum de Terra Hysia agranum unum dimidium acquirit. Ultra nunc, integra Trochiscorum G Ierra si mi acompositio, quam, uti di XI,gra munum cum dimidio circiter L. Ini Aloes ingreditur, pendet uncias tres, cum dimidia. Conti nent igitur quod bene notandum venit, aerachmae duae, cum dimidia, horum Trachi ,-rum de Terra sigi stata , nam tantum subin trat; de his Trochyc. de terra Aillata, ii uic uam insensericam, Ulaim nunC eventilamus, de dicto Ligno Aloes,unam dimi dum partem, iamitae tantis partis, unisu gra i r si ita loqui licet; nam alia non suppetunt verba, quibus rem eYrricemus.Jam porro necessum est , ut ulterius progrediamur hac sit, divisione, si dosi1a eruere velimus , quantum scilicet dosis una Aqua --jm nostrae Dus tericae recipiat virtutis cui immediate immediatione Virtutis, non
siis positi, inest e dictis atomis, o minutiis Ligni Aloes. Esto igitur, quod eXtent totius hujus Aquae Usentericae librae Eeccm, &propinentur, aut Constituant Ir, unciae tres,
sive etiam quatuor, aEunam dosius quae erit trigesimasexta pars ipsius Aquae D sentericae: quantum, quaeso, constituet hanc trige mam tam partem, tanquam unam do inhu)us saepe dictae Aquae ''tericae,de una dimidia parte, decimae sextantis partis unius grani, Ligni AD Z Tantum enim atomorum, non plus, universa compositio, i. e. decem tib I hus Aquae D'sintericae, Se qui dem virtualiter saltem, comprehendit, modo sis radicto. Verum haec rudi Minerva, & superficietenus, a me in censumssent adducta ; caetera enucleanda relinquo iis, quibus felicior Suada, & eloquentia obtigit; Cum nec Oedipus sim, qui pro Mysterii dignitate aenigma resolvam. Habet tamen curiosa haeC refleXio, demetaphysica speculatio, & ipsas fias utilitates. Eruet hinc sensatus Medicus, quom procul extra forum Naturae aberrent ejusmodi Authores, dum languida, & infida sita remedia, & compositiones, specioso titulo, magnificisque promissis, velut infami stybio, adulterant, incautos Medicos alliciunt,&procantur; doneC aliquando piscator ictus sapiat, &Medentes infamia notentur, dum AEgri, inter lachrymas orphanorum, praematurius Obeunt,
luctuosa saepe catastrophe. Hoc
252쪽
Hoc emendato errore,quo stilicet Composta tu tautologice addi iolent; ad Lapidem Haematitidem Cincto calamo Pr cedo. Omnibus in propatulo est, quod
Lopis matu medicamentum sit aptum,
proportionatum, ac fidum, ad curandas Haemorrhagias, Fluxus Alvi cruentos, MDysenterias, sive in substantia su , 11ve inessentia debite parata, exhibeatur. At ne vio tam est hebes, aut Philosephaster, qui Lapidem idoneiana esse ad 1ustinendas simplices destillationes , A I quores ex eodem eliciendos, propria sita vir tute praeditos. Omnes quidem in hac sententia erunt, tantum liquoris & humiditatis ex eo profissum ita, quantum CXpumicibus destillatis. Error hic, in genere, moris est, peccat, & excedit, in spe, & fiducia. Credunt enim ejusmodi Autho- res, quod, sicut in Catastam acti, ad in talita revelanda ducuntur, sic Mineralia, Lapides , &s xij si a , sub nostra tortura, ad essectus Thaumaturgicos , ad sa- dandum liquores, qui regulariter illis non instini, ad volatifationem, Compellantur; negligentes interim, observare, quod ejusmodi a etiam ignem reverberii consta nter iustineant : quidni in Alembico repugnatura i Ergo nihil virtutis, vi destillationis , elicitur ex Lapide Haematitide, qui de natura Chal bis est, ac proinde DP sentericis, Fluxu cruendo, &c. laborantibus , asylum, & sacra anchora futurus, ubi
in se antia propinabitur. Suadeo igitur, hoc in passii, Quercetanum, magnae alioquin famae, virum, demirari potius, quam aemulari. Venit sub torcular, nostrum eXamen, Succus Acaciae : qui, in sum , de Classe Hegetabilium quidem maxime terrestrium , est. Vires ejus sunt adstringentes, qui, si habuisset partes tenues,subtiles, 8d exhalabiles, illae jam dudum in inspissatione ejus eYhalassent; quae Vero reliquae, ab inspis Iatione, mansere, Utpote pMrtes crassiores, terres ores , a ringentes, nunquam commovebuntur, licet in infinitum, per B. M. affuso liquore destillentur: quod, praeter rationem, ipsa experientiae vincit,& ipse Quercetanus confirmat,qui compositionibus suis decoctorum extractorum, quibus hian fiscum Acaciae ins=έμrum crebro adjunxit, non obstante, quod modo destillandi ponantur testis luc lentissimus satisfacit. Sequuntur Aquae desinta, ad hanc quinque o Urionem derivatae. Harum qualitates ex ante di stis notae sint, ubi d monstravimus, quod ejusmodi Aquae nusias virtutes ad ingentes , aut se res actuos contineant, remanentibus hisCe qualitatibus in residuo, maxime, si larga affusione aquae sint destillatae. Nihilominus ta
sum, si ne auritione destigiatae, v. g. Chamameli, Merbasii, en Plantagin. vi sua carminante, refrigerante, & consolidante, iisdem affectibus destinari possunt, quibus haec nostra D emerica, Vel ipsa rerum magistra Experientia. Nunc Praecipit Author, ut 'ulapraemissorum Ingredientium diose infundantur' 'x
mantur , ante eorum deo sistationem. Ad vitandam autem hanc inutilem Operam,repetantur dicta, in Animadversionibub nostris super Aquin destis iis, in genere : ubi declaraVi , quod omnia, quaecunque destillanda, ipsum etiam Cinamomum, Ansum, se quae partium tenuium seunt , mplicia veg tabilia, plus de proprio odore, Sc sapore, fundant, si una cum a sis liquoribub suis destillentur, quam stipraedictus liquor, a r bus per colaturam, &eXpressionem, separatus destilletur. Docui praeterea, quod Aquae ex radicibus, herbis, floribin sust)m-tellige, destillationi aptis Id Ugatae, longe antecedant illas, quae exsuccis earum expressis elicii intur; quare hic eadem denuo inculco. Caeterum, sivellecies, una cum
suis aquis a sis, sive aquae uellem, i ciebus affusae, & Aenuo ab ista, per colaturam, or ese premonem, siparatae, destillationi commi
tantur; nihil tamen virtutis huic stentericae communicabunt : prout ex dictis superius latissime patet. Opium quoque hanc Comositionem
constituit, quod, ex mente Authoris conco Sulphuresso veternum inducit, ideoque, antequam composito Uniatur, ades
teria is narcotica qualitate, ignis beneficis, castrandiim est. Hoc ipsiim o uis easiuncus in Fatm,aliquanto resinoseus, sta ιμ- suis tenuiorom privatu quando per unces inspissationem, ejus qualitates LentiJΟ-
253쪽
res attenuarae, eXlhalamini; quae solae per Alenabi cum transire debebant. 'odsi vero , ad eliminandum narcoticum sulphur residuum, quod tamen non semper veternum inducit, observat1 competenti dosi igni leviori subjicias denuo, quid, pro levi
hac destillatione, virium eliciendarum supersit, nescio. Imo crudissamum inium, per se, adjectis liquoribus destillatum, nihil virium fere narcoticarum tribuit, sim-lici hac destillatione : taceo, exsuccum. ervat enim, sicut reliqui succi concreti, Vires suas. Igitur & opium in hac destillatione inessicax est. Venio ad Extractum D sentericum CXaminandum. - Id ex quibus simplicibus conficiendum sit, facili conjectura assequor; quanquam ejus Compositio, inter reliqua Extra sta hujus obri, non compareat. Ulut sit, interim nominis, & Extracti, seu etymi, ratio, forma,& modus parandi,
denotat, Cum, more aliorum Extra sto-ΥUm, parandum, quod adulteriores destillationes plano ineptum sit. Qua enim ratione id, quod stemAdsisiatum, vel abstractum, in fundo tamen Alembici vires suas integras, a destillatione, retinuit, quO- modo , in secunda desisiatione, vires suas,
quae fiant ad ringentes, roborantes, sonsoli. dantes, Communicabit 3 cum Omnes ma ringentes vises suas,inter destillandum, reservent, etsi decies repetatur ejusmodi destillatio simplex. Ergo & hoc Extra dctum citra propositum huic Aquae ab Authore designatur. Subsequitur Crocus Martis ς ex natura sua insigne Dysentericum, quem, puto, intellexisse chorem, qui sit Adstringens,
horum sit, semper tamen ad rimim in
Dysenteria primas tenet; neuter tamen horum, citra manifestum errorem, Un-
quam destillationi commissus fuit. Ut iterum atque iterum tantum Authorem demirer, quonam pacto tantas in Medi cina haereses docuerit, alienas a sensibus, ratione. Verbis hic parco, quibus hunc errorem convellam; Tyronibus haec notae fiant, quibus notis fixa, a volatilibus, destillationes simplices, a calcinatione, M reverberatione, dissierant: vel ex ipsis Mechanicis evidens est, Uaod Melasga ex na-itiris sua durissima. xa, ulliq'lentur, intensissimum ignis gradum, isellis subsidi
una, requirant; & Ut in Crocum abeant,raim quam in corpus, omnibwsuis qualitatismi
xissimum, ignem reverberii quo nillil ef ficacius em sitent. Qui ergis per destillationem , a flusi, tantum liquore simplici, in altum deduci poterunt, ac inaudita inetamorphosi, cum si imma sint, instantisnea actione volatilia transibiant, utimstar aquae, per Alcmbicum ducantur ξ Im plicatorium sane est, nisi quis, sine fronte, M Veritate , retorqueat absurdum illud;
muriam, manent etiam insixis virtutes --
ώ ilium. Cui quidem, pro dementia fia, Helleborum sit aderem potius, qUam hi
rate responderem. Quaero tamen, ni mignis reverberii remissioris gradus si , quam destillatorius 1, uod ad Ocultim falsissimum est. Si ergo in igne reverberii volatigari non potuit, aut, si potuit, quod volatile fuit, evanuit : quomodo ergo per destillationem volatilis abitur lDices; contingit hoc beneficio vehiculi, quod, Daedalea ope, Icaro suo extemporaneas assigit pennas, & eum volati Zat.
Verum indignum est hoc Philosopli odogma : CXperiuntur longe alia exci citati Chymicoruix actus; quibus notissimum est, quod Xa virtute flua leges s orum teneant ,& volatilia volatilium, Sc fixa praestent volatilibus. Noverunt etiam Adepti, non cuivis Unguentario a Patre Luminum datum, Ut, remoto ab oculis peplo, ac velamine, in luce ambulent, aC Cognoscant, quam arduum sit, sixa volatiore, Moeolatilia fixare ; idque non accidere, nisi voCatis in auxilium principalibus Chymi- Corum volatilia per diutur. num o siccum calorem, fiX a Tar, o, beneficio diuturnae putrefactionis, volatisantur. Haec non Rhetorem, sed Chymi-Cum Consummatissimum exigunt. Verum hic Rhodus; haC salta. Sane, me Poeniteret operae locatae, sudoris & laborum,tam taediosi1m tractare argumentum& surdastro fabulam canere, nisi Medic nar Tyronibus, velut Cum lacte,per discursum, genuina Chymiae & Pharmaciae PrinCipia, & theoremata, simul instillarem ; queis instructi, indignas Authorum naenias, & aniles fabellas, declinent ; ne
254쪽
deinceps ejusmodi mendosa dogmata, in
manifesta AEgrorum, & Medentiu , pernitiem, virulento fomite, transplantentur. Penultimum hujus Compossionis ingrediens oscin est Orientabu Hegetabisis : quo pertransito, & examinato, Compositioni huic Colophonem imhositurus sum. Aroma sane precisum est, & a nonnullis, per antonomasiam Philosophorum Arama dicitur Crocuta , Virtute gaudens anodyna, semitu adfert, pectoris affectiones respici cor tutatur,ac vitales ejusdem demulcet spiritus:
praesertim vero vis ejus anodyna elucet; unde iterato eum variorum Authorum
Compos uiombin si ibstitutum videmus: quo& motivo forte ductus Quercetanus, eum Aquae 'senteri anseruit. Quaeri igitur potest, num juxta artis, & naturae, leges magis informa Extracti; an sub Des Lationis Liquoris eo citi, forma praeparari debeat 3 In forma tracti ubique in ossicinis prostat; in Liquore & destis tin, nullibi locorum reperitur. Ad hoc quaesitum cum fundamento respondeo, si rigorose loqui velimus, nec sub Desistationum, nec Extractorum, forma virtutes,
Balsamicas Croci partes, perfecte contineri; plus tamen vindem Extracto virium correspondere, quantiaquae ex eodem'Eata. Satius ergo foret, si citra nauseam aegrorum accidat, Crocum insubstantiasῖa, non violatum, medicamentis addere; aut 'sentiam eX eo parare. Cuicunque enim menstruo quo , Vel committatur, virtutes sitas illi concredit. Nam, sive cum Diritu Vini, silve Aqua, eum eX-
trahas ; fieri non potest, quin, in menstrui illius abstractione , ad legitimam constHentiam, plurimae partes spirituosae M
volatiles avolent: quam jacturam resarcire non poteris, more a nobis stiperius
docto , in tracto is nihil, scilicetper additionem Oui Essentiam Croci, quod nullibi
extare legimus, nec Vidimus. Ut autem ex Crocosaleliciatur, caro constaret, &salsiim foret, ne dicam, insulsum. Non enim
ex uncia una, aut altera prout multi superstitiose credunt, quando, stupido ausis, e residuis quandoque, a destillatione, paucis
speciebus salem fixum educere praecipiunt sal in copia elici potest ; sed librae aliquot
quandoq;, vegetabilium quorundam, non
sufficilint pro elicieda una,vclaltera, drachmaiatu, praegressa legitima incineratione. Quod si Scioli quidam obsea varent, non
temere adeo praeciperet,eXpaucis vegetabiliuem, in magna quantitate malem xum extrahere.Cum ergo partes Hiallirimo Croci
exhalent,neq; contervari, nec redintegrara possint in tracti deficiente oleo est sale Croc, ; sequitur, quod Extractum Croci in multis ejusdem virtutibus deficiat. In destillatione idem nodus Gordius solvendus est. Nam quod in asstractione Extracti Croci, de partibus tenuioribus aethereis perit, vel una cum menstruo,per destillationem abstracto , ut justam conmentum Extracti possideas, evanescit; idipssem, vel easdem
plane partes tenuiores Croci, in destia tione a
quarum conservamus, ne evanescant: interim tamen parrespotiores, roborantes, terre
rores, maximi spectus, in destillatione subsidunt; quibus aquae, ab eodem destiulatae, penitus viduatae sunt. Neq; etiam illud, quod a Croco, in desiliatione, residuim net, cum commodo aquis restitui potest ;quo minus aquς nauseosae exinde evadanti quod ut quam maxime caverem, omnem
movi lapidem, in praefatis meis Aquarum Compstionibus, adeo, ut, ubi Crocum, ad Mquas destilladas v. g. Cordiales,Alexipharmacas, Hystericas &c. destinavi, semper Crociproportionatumston in reliquiss*eciebuου addiderim, quo aquis destillandis tenuiorta partessiua, communicare posset: ipsi deinde rostro Alembiciparticulam Croci indidi,
ut partes insimul roborantes,tanquam copiosiores, Cusdem transeuntibus spirituosis aquis imprimerentur & consignaretur.
Ex ius inferes, L.B. Atutiorem hunc selibri deliquisse in proportione ipsius Croci, huic
Compositioni additi, cujus unam saltem ass-gna est drachmam: quasi vero drachma unica vires copiosas anodynas adstringentes, &roborantes, possideat,& aquae communicatura sit. Satius igitur,me judice, egisset, si Crocum rostro capituli immisisset , praese tim in exigua quntitate hac, Ut, communicatis partibus tenuioribus, εἰ roborantibus, etiam Crassoribus, refluos liquores, &Aquam Usintericam, Velut Edsentiam, exaltasset; cum non sit remedia in stenteria se repraesentim,Essentia,aut 'acto, Crocoquae omnem Aquam, e Croco stillatam, longe exsuperant; quantumvis in magna copia
destillationi coirimissis iuvisset Crocus.
255쪽
Ouod si vero, L. B. expetas Regulam, ω Modum, quo medicamentum emcax parari possit , Essentiam, & vires singulas, Croci plene referens ; subsequentem ob servato Methodum: Croci Austriaci, seu Orientalis, uncias
Huic, Alembico vitreo immisi superamunde Spiritus Vini rectific. atque duabus vi
cibus a recent. flor. Lilior. Convall. f. q. abstracti, Aq. Flor. Arantiorum, per Bais. n. vaporos. stillat. ana labram Unam. Facta post maceratione, diebus aliquo in leni calore, evocetur, destillando in B. M vel vaporose, tum asti μου Spiris es Aquar
qua servata , interea temporis Crocus, infundo Alembici relida extram a tur cums . Spiritin mini, repetitis vicibus assiusque dum omnis Tinosura Croci extracta sit. Em irae Itones phsst, seu tincti Spiritus omnes filirati, in Alembico vitreo, per Bain.M riae abstrahantur, ad Extrariti consistentiam. FIOC Extractum nunc Alvatur cum
priori Aquaslirituma, a Croco abstractas bretur, di diligenter custodiatur , tanquam excellentissima Croes Essentia, in frigidis aeque, ac calidis, affectibus proficua. Nam etsi illam libenter cum destiniis tantum aquis, nullo adjecto Spiritu Vini, conficer iraecepissem; obstitit tamen hoc,qubdessentia, illo modo parata, subsistere ad rempus nequaquam possit; quin situm protinus contrahat, ad brevissimum tempus vix duratura. Et sic, cum Croco, examen, Ac censeram, in has tres Aquarum desistandarum Qti ercetani Compositiones erroneas, concludimus in quibus non par os, nec leves, desectius Soli habes expositos, ratio nibus Physicis, selidis Experientia ipsa, M vel ipsius Authoris testimonio, dilutos. Habes nec non, L. B. Regulam, & nor mam, aut, si mavis Lydium lapidem, ad quem reliquas, hujus Authoris , Composi-r- Aquin probes, & explores : quae sanerot statent erroribus, quot constant ingredientibus ; ut merito tanto viro indignas censeas, & Apocryphas dixeris. Hoc autem graVe laboris opus in Tui. L. B. favorem & commodum suscepi ; ut deinceps, tot adductis rationibus physicis,MPracticis operationibus, confosso propriis argumentorum telis Authore,videas, quanam via imposterum incedas, media tutissimus. Hanc ego Tibi, spinis & semtibus antehac infamem,ac horridam,me6 candore tritam, ac regiam effeci, velut digito innuens, manu Te duxi, ad faciam invidiam, utinamarinulationem, caeteris Scriptorib, ,qui secreta, S talentum suum, intra se sistocant,aC ΠOVercali odio retro
agendae Posteritati injurii, defodiunt,&
Transeo a Quercetano ad quasdam uarum destiaraniarum Compositiones , ex Armamentario MFnsitatis, depromptas; quas pariter aequa lance libraturus, explorabo ; num illud , quod hae Aquae, & aliorum Medicamentorum Com ositiones , gloriae ac famae pondus prae se ferunt, a parte rei contineant. Sit ergo, quae agmen du
AQUA ANTIPHTHI SIC AMYN SICHI II;
N. Con . Radic. Consectae major. Eofari rubrar. anatis . Micae stano tritis. Sitis
Plor. lat. albae, Eorismarini, Medusi. nuc. Indic. an. M.
capaci, . Pulmon. vituli , Plantaginis, Caponis, an. lib. j. Guamomi, b DF.
Stent in Insu uneper oririduum, aliquoties in die movendo i postea adde
Succi Tus Zaginis expresi Lactis caprini , ana ob j
256쪽
gimatum e suis resis extracf. tui. si
Hepat. Gassinarum num. tria,C oei Orientes M.
De o misce, se L.MperAlembicum Hse n. Assinis hise Compositio est quae D stente-risa mercetam , pauca, vel nulla, ingredientia numerans, quae apta destillationi, aut liquorem destillarum foecundent. Ste rilem h et habemus messem ; phleas nihilominus eventilabimus, ut illam horreo aptemus, quam conservandis & relevan dis AEgris aptam judicaverimus; servato ordine, quem sit pra observavi. Primum obtinet locum, Conserva Radon olidae insor. Cujus ridicis Crasin quod attinet, natura Ierrestrioris eis, omnis odoris expers, sterpauco iapore praedita. Si cum Aqua coquatur, vires ejus intactae manent in decocto, Fod mucilaginosum & visci-d iam reddit; adeo, ut eXinde nonnulli si1- spicati fuerint, Eadices has tanta vi gluti nante, & consolidante observata etymo logia nominis pollere, ut, si carnibus frustiliatim sectis in lebete coquendis,uniantur, novam inter eas unionem producant, Sc unum quantitativu constituant. Haec Ea-δx vulnerariis potionibus ese decoritis principiliter dicatur : illud tamen observando, ne modus in decoctione,quae levis esse debet, excedatur, quod mucilaginosum alias datura sit liquorem, quare adversiis ulcera, virtute conuolidante, & nonnihil adstringente, soris, & intus, vulneratis adhibita, multum conducit: quod si vero diutius coquere contingat, ad mucilaginem usque, sanandis herniis, Se glutinandis, deforis, lege artis, cum reliquis adhibita, aut informa Cataplasmatis exterissia, inservit. Ut ut autem procedas, sive Cutvla a, sive Decoctum, ex illa appares, quidquid virtutis consen antiso glutinantis in se continet, omne illis commUni Catur , nec minima parte ejusdem per superiora exhalante.
In his circumstantiis, quid essicaciae, be-d istationis, ab hac radice ex ine
tior est Desistamne, affuso liquore, fact1 in M. B. aut vaporos. 7 At si in decoctione ires μου non elevantur ad superiora, sed in kecocto latent ; qui fiet, ut per Alambicumducantur 3 Ut adeo haec ora AntiphML sica nihil mimis, quam virtutes Confiseri,
referat. At, concedamus, posse forte ex
Eadice, recentissime e sis; beneficio Balnei nostri vaporosi, sine addit. destillata,
aliquid virtutis, una cum humiditate elemendari, exhalare : sed, quaesis, ad quid perditio haec,quod ejus loco, Conserva ejus-Aem, propter Iacchara aamixtionem, ad destillationem ineptissima,substituitur: chim Conservae hujm libra una, pro tertia saltem sui parte, unciis quatuor sic e Radice coimstet ; reliquae duae partes, unciae soluet octo, ex Saccharo sint, pretiumque Conservae pretium Radicum decuplo adaequet, aut siperet. Quid, quaese, ex Sa charo de stillando eliciet prudes Medicus, aut Chymicus, quod pridem tot torturis, cocytonia hin, clari cationibw, in prima Ha consectione, ad debitam & silidam consistentiam redactum est, antequam eX per egrinis regionibus, quasi ultima Thule, ad nos d fertur 3 An enim destillationi Libjiciet ZAn Conservae , seu Radici desidian , per Α-
lembicum, & Balneum vaporosum, Sa charum humiditatem conseret 8 Lixes, quantum VoleS, coque, recoquito, aut destillato, Co in Dam hanc, diebus Sc noctibus ; firma ia fixa, cum omni virtute sua, in residuo durabit, ne vel atomo virtutis in Alembicum stillante, aut elevata. Num
imbecillis )uventus hic ab Authore instituenda Venit, quae nucibus & bellariis in obsequium trahitur; an ad Medicos ei sermo est, dum futilia ejusmodi documenta proponit 8 Annon satius esset, ipsam Comstrvam ,seb forma AEgris gratissima ,sterato suadere,&sic Phthisicis con dere, quam saccharum prodige immolare3 Succedit & altera Conserva, ex Rosis parata, eandem cum priori induta larvam; quanquam ab ea nonnihil discrepet; quod Conserva Rosearum aliqualem stagrantiam, iresiacultates, Cordiales,Cephalu Mese refrigerantes , inter destillandum , communicet; nihilominus tamen residuis dores, ac vires, Rosarum magis roborantes, med
criter ad ringentes, hepati ac pulmonibus dicatas, ac summe desideratas, una cum sapor uJ amarius si, inter destillandum, in residuo depositet. Unde Praxis nos docet, FaOdConserva serum, iteratbPhilhi
257쪽
sicis exhibita, plurimum Conducat ; non quadris, quam Osficinis nostris pro destit item Aqua Rosarum. Verum, profusio haec latione, aptiores; ex quibus parite etsi sce Amarum, unciae scalicet quatuor, tanti non plus destillationibus adhibeas, nihil utile esset ponderis , quin simulare possemus, elicies, fructibus tae ritis, cum omnisa Ab nisi & dupia facchari quantisin, unctae m-- flantia , in residuo manentibus ; quos ii,
rum octo, Disthus una libra Conservae Rosarum etiam a deco stione diuturna, iterum debi paratur, malesana prodigalitate pestium te siccares, Oleumst prium,&ge inum,eta
irent: quod ex dictis liquet. Pretium igi- primere posses. Quid ergo in destillationetur huic Aquae Antiphthisicae,non a praestan- Virium dabunt, qui in alimentum,aut con tibus Rosis in Consserva ; sed a pretio,& sum- dimentum, potius nati sunt 8 Ut ex iis V ptibu0-hari, ro luendis,accedit; qua - rie nos ri Cthicondiantur, vel contusi Emia tenus accharum, ad aquas stillandas, aucti- sumtam adlii beantur ; & sic, in substantia ori dosi imperatur ; cum sine hoc,praesta- exhibiti,nutriant, humectet, impinguent,ret, destillare. Phthisicos; minime vero destillentur. Igi Nunc de Panis Mica sermo mihi haben- tur & haec duo plane inutilia, Aquae hu)usdus est; quam cum prima fronte huic /m- ingredientia, dimittimus; Crim nihil fru postsitioni insertam legerem, facetum illud gis in destillationefundere habeant.1111hi mens suggessit, qubd hic Author Me- Succedit Chinae Naiae. En i Cantherius dicinam pauperum, aut ollam in substidi- in Porta. Quis non DEuM immortalemi)um egentium proponere Voluerit. Quis tam insulsa praecepta, tam inconcinnamno subrideat, haec secum altius ruminans, hanc destilland ,rum legem, & ametriam,qubd ua,' icis Panis destistata, Phthi- nauseet,&abominetur3 Cui unquam adebsicos curare debeat, quos nec uncia aliquot pro Gerebo alea obtigit , ut Chinae Katacem, Panis , in substantia, indies per se, aut in nullo sapore, nisi subadstringente praedi-
Panatellis devoratae, a Phthisi liberare Va- tam, inodoram, minime aromaticam, delent 3 Si Pht nisici ex destiatatu Micis Panis il- stillationi committere velit; quam tamen possitiat, cur non Pani, sed cae, totus Medicorum populus co i, recoqui in Esse suo , di substantia, exhibentur Z jubet, & ordinat, ut ejus vires, & indoles Ego in hac sententia sium , quod uncta inter decoquendum extrahatur, & aegris una Panas , in Ab antia exhibita, plus enu- propinetur ξ Indignitas rei pace tua I B triar, quam omnIS Aqua, simu es semel ex- hoc mihi verbum .extor ituri: Trabes im- fausta, qtime decem libras Panis exstillarit. posterum,&paleas, destillabimus &con- Et vero qtud, per destillationem, a Moecis vincemus Majores nostros, qudii falsum Panu exprimes Virtutis Z LIno verbo di- si quin ex quovis trunco fiat Mercuriu cani , NihiIs sua proibit elementaris, et i Tu interim, L. B. Chinam, mecum Extra- tute nutritiva intacta, sed ad residuaου ubsi- ctis, & Decoctis, destina ; sensatus futurus Hente, ut, qui, licet per integrum diem co- Medicus.ctus fuerit, Panis, nihil tamen deperdat de partibus suis nutritivis. Nam Philosophum consulo,) si partes aliquae volatiles, aprae natae , ad destillandum, Aricis Punis inessent, annon violenta illa Panis coctione , quae in pistrina indies accidit, quicquid θinruosum, or exhalabro, Panis contineat, volarigatum evanesceret 8 Et, rebus sic constitutis, Pane vesieremur, ad nutriendum Midone3, omni substantia in fu no,& igne,exuto. Sane indignitas rei,& ar-glamenti, ad Ulteriora me progredi cogit. Pineae, Pistachiae virides, huic Compositioni cur inserantur, haud satis assequor. Re aria sunt, Tructus nutritivi, culinis, acquin
Pedem moveo ad Flores athae albae,&ῆ rismarint,vel ipsium Roremmarinu, quos succincto examine dimitta. Flores hi Bal amici, fragrantes , M aromatici sunt,praecipuefl
res Korismarini: quare in confessis est,quoc . . in er destillandum,communicatis partib=ψ rituosis Scrarefactis, Aqνas suas imprae-gnent. Illud solum desiderem, quod non auctiori dosiam pondere,hanc Compossitionem spectando,ordinati fuere; unde multu viriu accederet huic antiPhthisico Liquori.
Conservis supra evetitatis AEgris ejusmodi exhibere, servata,dosi & tepore. Ex quibus,
258쪽
quin plus levaminis, & Virium, quam ex destillata hac quί, tensiuri essent Plithisici tabescentes, nullus dubito. ordo tangit jam Medust Nuc. Indis. Posset autem quis in hoc nominis etymodubius haerere, quid Medosiam hic Author intellectum velit.Non agnosco aliam Medusiam Nuc. Lndicarum, qtiam ipseM ees Mosehatas a quia hae si int vera Medulia cum Indicarum, inclusae prius cortici duro; qui Cortex iterum obductus est tenuiori involucro , eoque flavescente rubeo , seu i resim gracis dictis ; quae contenta omnia, eXteriUS, putamine, seu Ca ne satis crassa, aut pulpa, rursum teguntur; haecque per maturitatem dehiscit, ut in juglandibus; ad quarum aemulationem br formam hae producuntur. Non igitur persuaserim mihi, Authorem hanc Carnem a Nuce Indica condita tota, neq; hujus cis nucleum integrum, qui vere Mediati , huyis conditae dici meretur, intellectum voluisse, recens enim, Vel cruda, Nux Indica hic terrarum non reperitur sed potius Nuces Moschatas ipsaου. Ambiguum nihilominus me, M alios, reddere potest, abbreviatio, vel non integra eX-
pressio, Casus, Sc Numeri. Si enim per abbreviationem, & Contractionem, scripta hoc modo legas; scilicet, Medus2. Nuc. India. tam in Singulari, utpote Medura cis Indicae quam in Plurali Numero,
nimirum Medussurum Nucum Inicarum,
intelligi pro ositio potest. Si in Numero singulari accipimus, Urique intellexit, a Nuce Indica condita ; quia unica ejusmodi Nux, Carnis, quam Cant, qUM exterior Nucis Cortex est, pulposius Secarnosius,unciam unam,simam continere potest : non autem veram, se unicam, ejus Medusiam, quae ipsa Nux Moschata est, Se rachmam unam, vel alteram, ViX pendet,
Asi grandiuscula sit. Si vero pro Num ro Plurali sumamus, Nuces Mositatas communes eundem intellexisse, & vulgares, credendum, nolim enim ego Authorem hujus erroris arguere, quasi de Nucibus his conditu Medusiam quos conitam sumere
praecepisset quia pluribus haud opus sitisset ciuem condisse, Mam una, vel Una cum
dimidia, pro uncia Una carnis, Vel pulpae, ab ea desumenda. Ego pro parte Authoris hujus litabo, Sc,quantum hariolari l1 et, arbitror, illum intellexisse Nuces Moscha
tin vulgares s non Carum Carnem, quarta Pulpam Nucum Indicarum conditarum vocant; neque hariam conditarum Nucum Medusiam veram, in me incusum Nucleum,
etiam conditum, cqubd erroris & dispendii res plena soret, quia Nuces Moschatae communes idern, & plus, hic praestare possent; Cum idem sint, & multo leviori pretio habendae. Etenim ἱ carne hac conita
cum Indicarum, tanquam multUm jam
cocta prius, in ejus Conditura, Aqua destillanda fere nullas vares mutuare postet,pa tibus nimirsi tenuioribus, in earin cocti ra& conditura expulsis & satius foret, hanc Carnem conditam Phthisicis, aut Marasm oconsumptis, in suo Esse propinare & exhibere, quam Aquam, ab ea destillatione elicitam, in usum vocare. Stemus ergo in hac conclusione, quod Author intellexerit Nuces Minobatis vulgares & cessiat Omnis impugnatio. Nam illae ad destillatas Aquas stomachicas, roborantes, & similes intentiones, Utilissimae sunt ; quamvis in stio Esse, ad aromatis anda fercula, Dysenrericis magis idonea arbitrer, tanquam condimentum nulli non amabile. Hanc doctrinam Macerem sabsequentem extendi velim , potiore scilicet jure, ad con tenda fercula Dusentericorum, quam Desistationes similes , expetendam. Plura igitur de illa non commentor. Subsequuntur haec Aromata Aquae desistatae r inter quas Pulmonum Vituli, Ca- ponis , eiusdem Authoris praecipuae eYtant; earumque Comyositiones huic Aquae anti- Phthisicae, in Armamentario μιο, statim postposuit, non citra magnorum errorum ludibrium. Quam ob rem, e re fore, duxi, ut Compositiones has, per parenthesin quandam, datali occasioneriquam brevissime eLaminem. Verum, Ut L Amicus perspicatissime videar, quam multis absurditatibus har Compositiones contarni vitae sint; ruminet ea, quae, de des atombin Hir-dinum, & Animalium, pretus decoquendorum, cum fundamento in re, docuimus: ex quibus clare eliciet, quod in his Compossis-mbin . aquarum scilicet Caponis, δέ Pu m. num situli 2 aliud non lareat, quam ementiti colores, & Meretricium stybium, quo
259쪽
ei; deflacant; Poma sodomitica, quae in- quidem nec Tyronibus in pharmaee, hi tus cinerem nutriunt; speciosi tituli, M Cis ignotUm manet; & manifeste, in iosa infignificae pollicitationes , quibus toti destillatione Aquὰ Ct amomi, vel alteriugmundo illudunt atque imponunt. Nam, demonstrari potes . Si quis igitus in
si interiora viruli, Cor scilicet, Pulmones & trans rsum agi, es rotari se sinit, ut cre Impur, item Casto , cum adjectis insuper daz, quod promiscue, omnium rerum Inge Ea disibin , Herbis, & Frucribus pluribus, rabilium, Animalium, co Mineralium ιirio
spirituosi quippiam , & partium tenuium, res, inconsimili ac uniformi destillatione abditum tenuissent,quod mediante destil- per Alembucum elici ac transire possiit latione elici posset; illud utique inpraevia quod vi processus, & praeceptorum, γὰρ Solente, ac longissima decoctione, quam in innumeris Authorum Compositionibi praecepit, exhalante vapore, ut vas Clau- extant, sequitur necessarib inferendum sum fuisset, quemadmodum in arcte est i ab artes tenuiores, o rerum virtutes,
clauso vase nihil coqui valet; sicuti albi in prima statim destillatione transire: demonstravimus ) jam tum perspirasset. quod Natura ipsa, in omnibus aliis destil-Sed quis unquam Medentium hoC nova- lationibus Vegetabilitam, aptorum adde- tum dogma secutus est, ac AEgris vapores, stillandum, uti dictum, observat; notuma delicatu carnibus, Ut Coponibus, & GaIlinis, que est iis, qui Pyrotechniam tractant, inter decoquendum adscendentes, artificiose ipserumque discipulis. Quod si hoc ve
concentratos, in subsidium Virtutis nutri- rum, uti certissimum, quidata, in amissaendae,&corroborandae, exhibuit 7 Annon malida coepura, ab Authoribus seduld prae- praeterendae V . Carnes ' Cum vapor ille, Cepta, non crassiores,sed rariores, o subti- inter coquendum a CarnibuS exhalans, lures partes inprimis, riti Connaturaliter proprie aquae elementari possit aequi par fit, vaporetentis eXhalabunt; Minus verora, quae, inter destillandum, quod,remis- caces, ct terrefris genii, ac e Geminatae, sitis decoquere, appello superius in sum- in fine subsequentur, aut a coctura in remo capitelli, in aquam se resolvit, ac sen- siduo manebunt 8 Si cui dissicile sit, huic sim in receptaculum exstillat. Et absurdae assentiri, periculum is faciat Cum ci mo- est, prosectb, ilia Animalium, eorum i par- mo, Caryoph9 P. Anso, RU , quae decoquar,rium, acpissimarum rerum abarum, inculca- a Siso prius liquore, prout opo, interiorata decoctio praevia, ante earum destillatio- Intuli, se permulta me elabitia, cocturae nem. Deberent enim exactissmum tem- subjici jubentur, donec nimirum, uti vo-poris punctum definire, quam diu illa co- lunt, carnes ab ossibus decidant; ista Gm-ctio continuanda sit, ne quicquam lauda- de, an veris cocta, destillet ' M , mesier-bile, si sorte intensius, ac nimis diu, coque- cle , deprehendet, omnem e caciam , ει-
rentur, vap retentis exhalaret: & Conse- sentiam, odoromo saporem, in successiisquenter, quhoculi ictu vaporessicax, en 1- se, M inter coquendum, si non in totum, triens, corroborans, reficiCnS, aCalimen- saltem maxima ex parte, exhalas e. Vicetans, incipiat avolare, & exhalare, ad cle- verSa, sine praecedanea illa coctura, quae
psydram, aut rotatile horologium, dime- destillantur, vires integras, spiritum, Mriendum foret; quod sane ridiculum & essentias, aquis suis imprimunt, easque iis phanaticum. Ratio hujus est, quoniam nobilitant. Quid igitur haesitas, quin fir- omnia 'gelabiba, subintellige, quae destil- miter assentiaris, hoc ipsum evenire inlationi apta, aut aptanda sunt, nec non praesenti Casu, ubi importunae adeo destiu- Animadia, quoad Spiritus suos vivificos cili- ctivae rerum Cocturae suadentur, & docen-ciendos, uti superius tradidi, in simili de- tur ξ Num natura sibi habenas, & canium
260쪽
edocta decoistione,velut claustro, nostro imperio detineat, donec mitiori judicio, imperata a nobis destillatione, vinculis libera , qua data porta, demum erumpant ZAn nesciunt hi Authores, quod excentrici naturae motus, exotio partus, aliud
nil sint, quam monstra Universi Z Nemo Jgitur perstiadeat sibi, id fieri, &practicari posse. Et haec, peram sceptacoctu- , sat dicta sunto. Jam vero, si ipsa Animalia, o eorum'r-
tes , Radices , Fructas omnes Hegetabilia plurima, paucissimis exceptis , Ut se duabin hisce Compost vibus , Aquarum nimirum Pulmonum miluo,& CVom , inserta fiunt,penitius consideremus, illa, licet,sibi relicta, non Conquantur, nihil tamen de genuinis viribus tuis, & qualitatibus nutriti vis , consortantibus, reficientibus, conssilidantabus,congltilinant abus pei destillationena fundunt, sed dicta tisImesomnes in residuo manent: eb, labdisia Vegetabilia omnia te restrioris genui sint, decoctionibaris potius, &extractionibus, apta, nequaquam vero de stistationibus. Animalia. pariter, aliam H Gandi rationem dexteritatem exposcunt, si quis eorum vires, & seu antiam elicere Velit; prout videre est in doctrina, super Aquin rarundinum destillandarum, a nobis superius tradita. Alias natura sic comparata simi Animalia, eorumque Ca
nes, ut vires suas nutritivas, restaurantes,
licet luti lime coquantur, nihilominus integras sibi reservent; quibus deinceps nobis in alimentum cedunt, nutriUnt nos, restaurant. Quod spectat deinceps alia quaedam, has binas Compositiones, Aquarum Pulmonum Vituli ponis, ingredientia, specus,put a, Dianuargarit. strigid. Sem.quatuor figida majora, Micam Panis, Conservam E farum, Polytrisse, & Borraginas s quam per functorie,& male, haec ad destillandum decreta sint, ex superioribus, efficaciter,& demonstrativa methodo, adductis, clare apparet. Adeo, ut hae binae Compositones , praeter paucula, ptita, Cinamomum, Macerem, Anisi semen , H sopum, Salviam, . rosarum, UtIle nihil Contineant, a quo uae eximias vires derivare possint: ac, velut ua nostra Antiphthisca, qua depraesenti sub censura habemus vel potitis-ejus, mendosa, Se Aqua es
foeta ac sterilis est; sc & hae bina Aquae,curnilia Antiphthisica, unum monstrum prO- ducentes, haud speciosius promereantur
Restant nonnullae ἄρου-plices destieazae, hanc aquam nostram Antiphthisicam on-yituentes, examinandae. Sunt autem Aqua Plantaginis, amomi brios ata, Veron .ae,
Gabio inter quas sola Aqua Onamomi,
minute & Spiritu turgens, odore ac hvore eminet ; reliquae vero, ex Herbo, nasuraeterrestrioris, effetae, ac inessic es, languent , nisi legitime, citra ullius peregrini liquoris addicionem, in Balneo nostro v orose des fallatae, aliquid fortassis praestit
rant; omnino tame decocta eorundem,H tracta, Succi expressi, o Sympi, ex mae confecti, majorem conciliabunt utilita
Nec alium meretur Calculuin Lae cι- missum ς quod, recenter mulctum, &Propinatum, ad Phthisi emaciatos, omnium fere Medicorum sustirag o , imultas in se continet praerogativas: consideratis tamen considerandis. Id ipsim tamen si-dem Medici, ob partes Butyraceri, & Wy- fas, noni unquam repudiant, substituto ejusdem ; quod refrigerante, num ctante, & abstergente qualitate dotatum
sibi figunt. Sed quid ex destieato Lacte
nanciscemur 3 forsan, Cum Paracelsb, Lactis Sulphur; quo clymo Flores,& Coostrum,
appellat 3 An Burrum sublimabitur; quod
perneliuis, spumam agitati Colostri intiti uaa ZDicam , quod veritatis est; Aquampure e mentarem, in Alembisum decurrentem, vi tute 1ntegxa salva, sub grumi lactis forma, in residuo manente habebamus. Quam h lices essemus, & quam salubre remedium,
non selum in Phthisi, sed in aliis quam
plurimis morbis, Lude Earum foret,si viri res ejusdem destillando prolicerentur; quod autem haec minus fiant, &non, nisi Aqua in ida, omni lactis minute destituta, per Alembicum ab eo transeat, id Medicis sensatis non selum, sed Lippis & Tonseribus notum est. porcelli unius Sanguinem huic es illationi Ciperaddit Author : qui ipse element
rem aquam, sero non ab md m, in dei tillatione hac profundit; etsi adsicci rem usque destilletur. EX Accaro vero sangome,