장음표시 사용
261쪽
fortiori & aperto igne, per Retortam, Suvolatilis, Spiritin,& Oleum, propellitur. Est enim sanguis Porces ejusdem naturae, &crassis, ac Hirci, ct reliquorum Animosium sanguis i quem in nostros Usus, tanquam nobis homogeneum, & mumialem, desiccari jubent, aC propinant: non curato Liquore, in de ccatione ab eδ exhriante, tanquam inutili. Easdem igitur Vires asan uiane Ponesti Aqua haec Antiphthisica mutuabit, quas a lardo & farciminibus destillatis
tanda scinora, ab Authore superioribus assectata, descendo. Constat autem eX dictis, quod neque illa diversum, ac melius quippiam, nobis, ab ordine natUrge, polliceantur. Limaces quippe olidiorisse, an , coctionis ingestionis durissiculae,
utut decoquantur, mucilaginem, in qua
virtus earum nutritiva, glutinans, & humectans, stabulatur , in jusculum deponunt ; quemadmodum N Animalium He-pata, sive Gallinarum,sive boum,ea sint, sitas sibi servant vires , sive cocta , sive assata fuerint; imb per integrum exsiccata, non,
nisi aquam elementarem , eructant, Omnis
virtutis propriae expertem. Igitur de hae
duo ingredientia futilia Aquae linicis 'hihi
cae ne atomum quidem virium conse
Concludit tandem dicta ipse ooem Orientalis i qui vel condimenti loco, insulsae huic Compositioni, vel, ut fucum addat, Aquae huic Antiphthi cae, nihil praeter speciosa verba, ta promissa continenti, superadditus fidit. Hunc in superioribus1ussicienter examinavimus; illius igitur
praeconia, utilitates, tractandi methodum, ex dictis L. B. CommendaVero.
Existimo nunc, L. B. me diserte satis, 8 graphice, meciosam hanc, te fucatam
Aquam Antiphthi eam descripsisse ι quae
Certe me nonnunquam arbitro praeci ros saepe Viros, Magnalia de ea loquentes, spe & effectu frustravit : condoleo vero magis amice iis, 'Uam ut eos reprehendam. Imposterum saltem viri Eximii larvam 8r pallium ejusmodi Panacaeis detrahant , utantur analysi, ac in partes suas reselvant; ne tam notabili se subjiciant imposturae. Satius interim fuissicit ingula, hortu Compositionispartes, illi, quem natura praefixit, destinare usui; esculenta ad nostrum alimentum, & sercula, praeparando ; Hegetabilia alia Decoctionibus, alia tractis, destinando nonnusta ad do Liandus Aquin, Esntias,houa elicienda, accommodando ; denique Empiastra, Sc guenta ex aliis conficiendo; habito seni per vigili oculo ad tritum nostrum Axio ma : Non quodvis ex quolibetfieri r duce Philosophia, & ratione, opus esse. Neq; Naturam nostro imperio subjicere tentemus, sed ejus cursum, operationes, & productionis modos, observantes, seduli Naturae simus imitatores, quaedam admiran- res, quaedam aemulantes,&, in quibus limitata potentia nostra dehiscic, ejus cognitionem ab Authoro Naturae, Si Patre Luminum, fiducialiter petentes. Ut autem amictis, & Phthisi emaci1-tis, cordiali affectu, per exempla, Ostendam, quanam via ac methodo, ex praeri
dictis, hanc Aquam Antiphthiscam ingredientibus, efficacia te salutaria remedia, seri medicamenta alimentosa, Antiphthisica, sapore dc odore jucunda, paranda sint; adlegitimos scopos, & morbi circumstan tias, omnia & singula ordinando, & circumstantes indicationes adaequando, sequentia, s ib diversa forma & consistentia. medicamenta Tibi sisto. Indignum c-nim est, Esculenta quaevis, e Rege inbus
Animalibin desumpta , simili destillationi
committere, quae tamen, majori Cham C-molumento, recenter, & bene cocta,Cuivis infirmo, Phthisi emaciato, & vel ad extremum redacto, singulis diebus in escam cedere possunt; & quidem sine nausea, aucta dosi, & quantitate. Sunt autem e
Censu eorum, quae AEgris arrident, Amul- ones , latinae, Electuaria, Contus, Con-hummata, & plura his assinia, in magna quantitate,ad palatum ab AEgris assumenda : cum, e contra, Author unum,uridus
solum cochlearia Aquaesuae Antiphth quae
vix quantitatem unciae dimidiae attigerit nullo effectu propinet. Sit igitur primum Medicamentum alimentosum reficiens, & restaurans par, ter , ac conglutinans, sequens Gelatina: Capo
262쪽
Caponem num. Unum, Communiter mactatum, evisceratum, consciS-
sum in parriculas minutaS,N OS-sibus omnibus Conquassatis,
Hepatis, Cordis, Pulmonum, Vituli, ana dimidiam partem, pariter
minutim conscissam, Limacum recentium, sale&aqua sepius a sua immunditie purgat
Hepatum Gallinarum conscisserumnum. iiij. Cancrorum fluviatilium conquassat.
Et hos quidem loco sanguinis Porcian ; quia
infertas aliudquo iam remedium , ex Porculo parandum, monstrabo JRad. recent. Consolid. majori in taleolas conscissae, unciam unam semis, Herbar. recent. Scabiosae, Veroni se, Plantag. ana incis un
Flor. recent. Ros rubr. unciam unam semis, Hepaticae, Rorismarini, ana drach mas duaS, Succi Tussi lag. recent. expressi, Seri lastis Caprini depurati,ana Unciasse Cinamomi, Nucum Moschat. ana drachmas duas, Macis, Croci optimi, ana drachmam unam, Radic. Chinae elech. in taleolas conscissae, unciam unam semis. Haec omnia, Conscissa & mixta, immit tantur Lagenae stannes quae claudatur sua clausura, aut operculo, &insuper Vesica, ne nimium expirare possit vapor, & contenta forte eXsiccari. Coquatur postea
in duplici vase, scilicet aquae immersa lagena in aliam Ollam,horis quinquevel sex. Peracta coctione, M paulisper a servore
remittente, aperiatur Lagena, & omnia fortiter exprimantur per linteum novum; expressum condiatur modico sale, macere, &Ω-namomo ; si forte in coctura adjectorum aromatum fragrantia nonnihil expirarit.
Cum refr1Xerint, in patina stannea vel
terrea, congelabitur: D fiet Gelatina, a cepti saporis, odorisi, coloris rubicundi, aCinsuper validis lima, ad omnes exulcer tiones & laesiones internas, praecipue Pectoris, si Pu monum, quae omnibus Jusculis, Panatellis, Cremori hordei, ory- Zae, atque similibus ferculis, etiam cum Lacte camino confectis, ac coctis, Immisceri, & usui servire potest, quoties, quantum, de die libuerit; damnum neutiquam allatura, modo non ultra limites naturae sumpta, nec ad satietatem usq; Versim, clim huic Gelatinae cuncta, hanc Compositionem ingredientia, non apte admisceri potuerint; alia nonnulla subjungo Medicamenta, ex Egis ipses ingressientiabis conficienda : quorum primum est Hectuarium sequenta modo parabile:
N. Conserv. Flor. Rosar. rubri Rad. Consolid. mai. ana hinc cias quatuor, Nuc. Indic. condit. uncias duas, Pinear. mundat. Pistachior. decortic. ana unciam Unam semis,
ad pultis formam contus addita sq.
Aq. Cinamomi, vel Ros an Vel, si mavis , crassius c. saltem inciser. Pulv. Croci optimi drachmam semis, Syr. ex Succo Tussilag. uncias duas, vel
Misceantur : Fiat Electuarium, gratissimi saporis, nutriens, confortans, reficiens& conglutinans. Dosis mane, meridie, o vesperi, a cochleari uno, ad duo, vel per vel una cum Iusculis ,& superitori Gelatina, sumptum.
N. Rad. recent. symphyli maj unciam unam semis, Chinae opt. Melecharunc.Unam,
263쪽
Herb. recent. scabiosae, ana Unc. duas, Rorisnar. drachmas seX. Incisa sestem coquantur in Seri lactis Caprini recent. mulcti ac depurati libris sex,uel septem, ad remanentiam librarum quatuor : fiat colatura cum expressione, colarum Optime clarificandum, cui, dum adhuc fervet quasi, injiciantur
Conserv. Rosar. rubrar. recent. UnCiae novem,
Cinamomi optimi incis minut. saltem drachmae duae, Vel tres e Cum refriXerit, de novo coletur & filiretur. Remedium, praestantia, in Pectoris, atque Pulmonum vitiis, conspicuum, dc perientia saepe comprobatum :, adinctasseex, mane, ac voeri, rati de bibendum.
LAC CAPRINUM PRAESTANS, IN PHTHISI.
Lact. Caprini recent.mulcti libras qua
cui immergantur Limac. recent. sale & aqua optime re-phirg. 6c parum saltem conquasis. ut lac penetrare illos valeat, num.
Tussilag. Rutae murariae,ana recent.manip.Unus. Coquantur leniter in olla terrea,ad casum librae unius: coletur, & servetur usui. Bbbat Patiens de hoc singulis horis matutinis, ac vespertinis, uncin quatuor Vel quinque, ad ea , calide, una cum Conserv. Rosar. rubr. uncia Una,
vel, loco hujus, quod gratius saltem, Sacchari candi albi drachm. sex: Misce.
IV. Pinear. mundatar. Pistachion decorticat. ana Unciam Unam semis: Contundantur optime in mortario & diluantur cum Seri lactis caprini depurati,& clarifici in quo Lima c. recent. probe mundat. num. VI. parum ebullierint,
libris duabus semis: Fiatque quae colanda. Colaturae addantur Syr. ex succo Tussalag. unciae duae. Misceantur : de qua Patiens bibat ad lubutum. In Catharrhosis, Pectoris difficultatibus, & 'Exulcerationibus ejus, abstergit. refrigerat, humectat, nutrit, reficit.
cX PORCELLO, vel PORCuLO. 63. Porcellum, aut Porculum, satis piim
quem, num. unum quem communi modo macta, CXterne asetis purga, & exentera, pinguedine ab intestinis aliis miseribuου Hose detracta , ut iterum, Cum aliis sequentibus speciebus mixta, ventri Porrest, eviscerato injici possit. Huic nunc ventri, intestinis abjectis, immitte, ut ab omni parte impleatur, Cor, Hepar, & Pulmones ejusdem Porcelli, cum Adipe ab intestinis ante segregata; item
Rad. Symphyli major. rcCent. Unctas duas, Tufilaginis recent. unciam una semis, Chinae elect. unciam unam, Herb. recent. Veronicae, Scabiosae, Plantaginis, Hepaticae nobilis, Rorismar. ana Unciam unam semis, Flor. Rosar.rubri recent.unciam Unam, Limac. reCent. e testis except. & sale ac aqua Optime purgat. & conscisis.
His omnibus minutim concissis,& Ventri Porcelli immissis, constiatur Venter arcte, bene ac accurate, ne quid excidat: p ea in veru, igne moderato, & debite, assetur , supposita , pro pinguedine exsti
nec omnis fere Humidior se Pinguedo a Porcesso exstillatat, ad siccitatem usque
264쪽
Porcelli. Q Lm Pinguedinem , ab humidytate seorsim quoq; , pro hoc usu, tenenda separatam, usui serva, ad fercula condienda, Phthisi laborantibus. Et stimant de hac Pi inguedine AE gri, singulis horis matutinis , es vespertinis, cochlear unum plenum, in jusculo Coponis, vel alio vehiculo. Remedium gratum, a quo nemo mortalium abhorrebit. Qiubd si quem nausea non absterreret, Porcello Caniculum saginatum,& Castratum, sibilituere possiet; omnibus,tiimpraedoctum , rite observatis: cujus certe Pinguedo quampli initim dicti Porcelli Pin guedinem antevertis. Nota secundo ; quod, in concinnandis hisce remediis praestriptis, is tantummori Ingressientia, quae Aquam Antiphthisicam con summi, observaverim, exclusis reliquis Omnibus,quae eande,aut majorem,sortasse spirant efficaciam. Qui igitur meliora ex- Optat, isto innixus genio,ac methodo, pro Indjcationum circumstantiis, ea variet M dispensit. Demonstrasti igitur in praefatis, qua dexteritate omnia & singula, hanc Aquam Antiphthisi caconstitutentia,tractandassint, ut, juxta Conditoris, & naturae, leges, ad destinatos usiis, viribus &essentia sua integris, adlliberi possint ; di ari sane modo, ac praedictusAutho in eiscerasia A, Amtiphthisica, nomine indigna, fabulabatur. Volupe quidem mihi foret, plures ejuSmΟ-di inconcinnas, Authoris hujus, Compositio nes, ad dicendam cautim citare: sed tempori , cujus irreparabilis jactura ) mihi φconsillo. Carptim tamen, Sc breviter, nonnulla attingam, quorum castigatio magno Medentibus constabit emolumento; liquidumq; fiet, qua ratione ea sint tractanda,quae destillationi,& cu idonea, aut minus talia sunt qualiterve,ad perfectam medicamentorum adstruendam Compositionem, sit operandum. Excerpo autem,& kligo quaedam, ex tribus M Uchtii Comps-rionibin, binis sic. Aquis contra Hermes, & ex Aqua Cosmedica, ρ. mihim S. a. se hic subsequens ordo referet: suntq; ,Rasiura Cornu Cermi, Mercurim vivus , o ct aceto purgaruta, Tartarus crudus, Nitrum ρη ara-ςum,H drome Theriaca Heneta , Cornu Cervi Spavrice calcinatum, Cornu Aleis eodem modo calcinatu Borax Heneta, Sal Tartaria
hum , Ebur uoium. Quod si vero Lectori Mynsitatii Armamentarium ad manus sorte no esset, aut tempus ad evolvendum eum deficeret, pro capiendo,de hiac Aqua, 3r reti quis,pleniore judicio; analysi meae,&correctioni, ipsas, in t manis,Aquas huc transeribam: 8c sunt,
N. Rasura Cornu Cervi, Jiiij. Mercurii vivi,saleo aceto veluta P,
Eol. Senae Alexandr. elis. Semin. Cisae, securi, Corallinae vera, ana Sig. Nucleor. Prescorum, Rhab. eis Z. ' LAgarisi optimi,
Aad. Diptamn. albi, exempta medulia, Arsoloch. rotunae Zeriaria, aNa 50. Tartari albi, Nitri praeparati,
Croci Oriental. ana Summis. Centaur. min. zanaceti, Fol. Per corum,
Scob. ligni Coryli, ana tui Omnia incisa es contus infundantur in '-dromediis libr. DV digerantur in infusioneperodro Hes: postea addet q. Absinth. Pontis. Abrotant, ana lib. ig. Carae bene L
Scordis, ana M. M. ct in M. B.per Alembicum de Hentur.
N. πνeriac. Henetae Jviij. Terrae Si statae 3V. Rad. Angelis. hortens.
Tormentiri, uti campana, ana&Lornu Cervis gyrice calcis. Alcis eodem modo castinat.
265쪽
Booti Cervini , M 'hae rubrae, ana SuhAntimonii diaphoretici, Croes Orientacana 3iij.
Pulverista se mixta infundun ur in nisi Mareatui iuviij.9 macerentur per ocriduum, via quati ordecim dies e postea igne lentissimo, in B. M. destigentur.
Sacchari candi albi , Thur. ass. aena Sist
Hermodactyl. as. Ireos Florentis. Borucis Venetae, ana ii Sal. Tartari albi,
Eboris usti, Camphorae, ana 3 g.
M c. ct B M. inserendo, pro itioribus , r ibo Alembici Galliae Mosechat. bombace --τoluta , de gentur. Quod igitur jam Rasuram Cornu corvi jectat, ex illa, diu multumq; Coquendo, 1 q. aq simpl. affusa,Gelatina confici potest, translucida & elegans; quae,si saccharo edul-c 'rata fuerit, & condita cortici-hin Curi recentab- , praestans erit remedi- iam in morbis malignis, cordis debilitatibus, ac virium dispendio : nutrir insuper, ac reficit. Eadem autem Rasura,cum aquisa usis destillata, non reddit aliam Aquam, quam quae afusa it,nustas viribin Cornu ciret idolata. Nam dicta repeto; qui fieri potest, Ut ea, quae diu multumq; , sine virium defectu, Coqui se sinunt,s alim, nutui nostro auscultando, naturam ac indolem 'mutent, VITCSq; sitas, cui sit heteroclito, de
violento, in sublime esserant ρ
Ostendi autem, demonstratione usius in praegressis meis norandis, quod omniaanima γ' eorums parara, Vi destillationis hujus simplicis, aliud non reddant, quam aquam ruandam Hemeritarem, ac ineffcace; asiumque destillandi modum sibi vindica re: prout inductione,& ab exemplo Aquae Hironinum compositae, declaravi. Ad decoctionem igitur si ura Cornu Cervi aptam da; cui socium est,eiq; adjungendum. De Cornu Cervi Spet rice, ut &Alcis Cornu, similiter Spanrice castinatis , quid inse. rendum sit, inpraemissis Animadversionibus super ipsim Cornu Cervi S a rice calcis
tum, pag. - s. aperui. PeragitUr nempe
illa calcinatio in capitello cujusdam des iliatorii, aut in alio simili,& majori instrumento, pro Cornubus integris calcinandis, ab ascendente Vapore aqUae,in Uesica Cliprea, vel alembico, bullientis; cui Capitello immittitur Cornu, sive Cervi, sive Aou, instu uti inspectum & diebus aliquot continuatur destillatio aquae simplicis, vel alterius cujusdam destillatae Aquae ; ita, ut Vapor, Continuo ab aqua bulliente elevatus, Cornuumstu a, capitesio immissa, intj- me penetret,ac veluti decoquat, seu humi- de calcinet, iit siccata tandem friabilia fiant, triturationi apta, simulq; albicantia. In illa aute destillatione potiores Cornuum virtute una cum mucilaginosa eorum sub an-Da, Cluuntur,&Cum aqua, ab illis stillante, e capitello prodeunt, quatenus nimirum Vaporerenus aqua, in destillatione ascendens, is suffula Cornuum immediate tangit, non aliter, ac, si in illo ipso capitello, ab aqueo vapore cocta essent: atq; ita ejus virtutes, una cum dicta Cornuum mucita in nos ubstantia, statim ex capitello emuunt. Sed dispari modo res ageretur, si inalem-bici fundum stu a Cornu Cervi collocarentur. Illorum enim tarim, escacis,in mu-cilaginosa dicta hisb antia abdisa, nullo modo, seu coquendo, seu destillando, iubiti me peteret, & exstillaret, sed in fundo
pitello vero Cornubus immissis,& ab ascendente vapore bullientis aquae , immediate veluti, coctis, Aqua, uti supra duectUm , virtute , essentia , ras seb antia qua Cornuum plena ab illis essivit, proditaque. Et, licet ho i a qua , qua a
266쪽
postmodum in olla, vel farragine, eX MIet 8 evaporet; i a tamen se, Fantia, in Mpitello, alluente aqueo vapore, e ComubWelicita, minime adscendet, decvaporabit; sed, ad moduII a Getiri , fundum petet,& in residuo manebit adeo, ut sit ibi repertibilis tota is substantia, quam a Cornuius aqueus vapor in capitello eluit, rumu-tuavit. Si ulterius deinde residuum illud, sub specie Gelatinae, totaliter siccetur, es denub per retortam, igne aperto, & Valido , destilletur, promissilitari volatili S MA& Oleum , prout se recensibin Cornubindestillari solent. Clarius haec Tibi, L. B. definire nequeo, nisi, cum ynico illo,
8c doliari Philosopho, ad meridianum
ipsiim facem, aut lucernam, praeferam, parvam maximae luci allaturus. Consequentiam Tibi nunc formandam relinquo, L. B. quam incongrue hic Author Crem Cerodestillationi comitiiserit; sicut& Ascis unguiam: praepostere omnia inve tendo, miscens quadrata rotundis.
mundatus. Quo viso portento, obstupui sane, qua ratione hic Vir, caeteroquin eruditus,se Chymicis clarus, sinistrum adeo,& fallax judicium, ac calculum, de destillando Mercurio ivo dederit, ut illum, sale M aceto lotum, B. M. in arceraverit. Dubito sanu, nsem Myn chrius noster Mercurium in Chymica palaestra eXercitaverit, aut a Mercurio delusus unquam fuerit; cujus naturam & indolem minime penetr Vii. Etenim Mercurim, semper sibi constans, indivisibilis, in ignis tormento ita constans, ut vel totus in sublime evolet, vel totus in igne perseveret, omnibus ii
dividuus comes; non ad aras tamen: Vese
bo, denique; Proteus est, mille indutus formas & metamorphoses. Hunc igitur Mercurium, qui Fugitivi Servi nomine circumfertur , fallax Illusor, Imposior Chymicorum , Aqua non maderaciens
mansis dicitur, nunquam, Ut video, tractavit Author : CXpertUS Caeteroquin, resipuisset, opa ad Mercurius, qui, instar et menti, simplicissimus, ut aqua, limpidissimus, ex simplicissimo Mercurii semine &pura elementari aqUa Coalescens, omnem
in se respuat dualitatem dc hederogeneitatem; consequenter, non sit obnoxius no
stris statim legibus; minus se dividi, ta- .ceo,simpliciter destillari patiatur,nostram
eludens operam. Aquaesoxmis est Mercurim, non Vero aqua madefasiens manus,
quae per destillationem efferatur. Petit sublime Mercurius, sed non nostro nutu,
ad destillationis hujus impulsi im. Quid
igitur hic ercuri, uix ex hoc simplicissimo ente, stillando, eliciet 3 Forsan Suuphur illud, quod, instar labis originalis, Manquinamenti, ab ipse ortu Mercurio asta itur 3 aut inquinamenta Mercurii, qui us velut sepia notatus, destillationis beneficio eluet 8 Apocalypticus Angelus hic desideratur, qui sigillum hoc solvat, &claudat. Oedipum desideramus, qui enigma pandat; nec est Cujusvis Unguentarii, abdita Mercurii in Mercurio, qui
ignis nCC urens, nec consumens est, Msimpliciissima substantia, penetrare. Vita defecerit Mynfictilium annos etiam Mathusalem tribuerim priusquam Mere rium in hydromelite, aut alio liquore, CO- stum, recoctum, destillatum, & cribrotum, in sublime ὸucat, ut virtutes suas,
ignem, & radios quasi aliquid aurae divinioris) trabuat, M aquas signet, peralembicum exstillantes. Revelabo tamen Au- rhoris hujus discursus,&primum omen i culi lapidem,quo super Mercurium cespiravit. Viderit, legeritque, Mercurium, in larga quantitate, sale & aceto nondum lotum, in aqua, vel vini spiritu, beneficio vitri, oblongi colli, diu agitarum, aquam, aut vini spiritum, atro quodam putamiane, & recremento tingere ; qui deinde liquores pueris, & adultis propinati, Ve
mes mortificent, & e corpore deturbenta
Intulit igitur ex veris praemissis falsissimam sequelam : Ergo a majori ad minus argumentando vires , & substantiam sitam, destillationis hujus beneficio, essi- Cacius tribuet Mercurius, quam simplici agitatione. Qui quam evidens sit error, a fugitivo hoc servo ediscet. Plura de his
Mylasichtio pandet Theophrastus, libr. devexamine C micorum, in Arehid is de diasy Verum abdita haec Mercurii nostri penetralia, secretiores desiderant claves ; quas hic consignare, nec locus, nec animus est. Propterea transeo ad
267쪽
Tartarum tractandum; qui nec ipse per
alembicum virtutes suas Communicabit, aut virtualiter transmittet diutius decoquatur. Et quamVis nos experientia doceat, quod Aqua, in qua Tartarin P ἱ-ni , procr astis , ct ejus cremore parando , diutius coquitur,aciditatemquandam norabilem participet , illa tamen aciditas,ac sapor, vi destillationis nunquam habetur, nec, diutissime coctusTartarus,in sublime fertur: residuum, ac fundii potius petens; prout omnibus Pharmacopoeis obviu est
Caeterum, te in Tartari specialem homeriam, vires, & usum, modumq; tractandi, peculiari edisseram loco. Coincidit cum ipso Tartaro Nurum praeparatum: Est hoc tale, pro de stillatione, subjectum , atque Sal terrae, quod longe aliam destillationis speciem sibi vel adicat, si, beneficio alembici, in spi1 itum, aut liquorem aqueum, sit Vertendum, quam simplex haec, per M.B. esse solet. Noverit autem Author, N B. L. quod Nitrum s si crucibulo immittatur , 8c debito temporis intervallo , in flamma ignis liquatum detineatur, sulphure frustillatim injecto purificetur; donec denub, debite purificatum, integris viribus, & validius effundatur. Quod si ergo tam constanter ignis torturam sitstinet, citra virtutis di 'enditi; quis, constantis judicii,asserat, illud, inter destillandum, benignioris caloris stimulo, Seliquoris affusi illicio , qualitates suas, dissicile mobiles, per alembi-
cum dissipare, & profundere λ uot, &quanta, subit examina, coctiones o probationes , donec praeparetur, clarificetur, c staLlsetur Nitrum ' Nemo tamen hactenus questus, vel auditus unquam, qui non integerrimas Nitri vires in subsidentia, &fundo, repererit: nec quippiam reperitur , quod ejus Constantia in labefactet, quam si ilphur, juxta sitas qualitates, ei ex toto contrarias. Quare alia destillatio, quam in M. B. & quidem per Retortam, substituto corpore , quod ejus liquationem impediat, suos alioquin non communicaturi spiritus eXcogitanda. Et licet nonnulli Practicorum Pharmacopaeis sitis injungant, Ut Nitrum. interventu aquas licis , des issent, eximias vires refrigerantes exinde sibi pxomittentes, quam di
Aquam Regiam Vocant: revera tamen,sim
plici hac destillatione, 'arum, vel nihil, de riatibus Nitri , aquae imprcssium reperies rex opposito aiatem deprehendes, quod
Aqua illa simplicissimas aquae destiliatae
vires aemuletur. Consuetum erat olim
Majoribus nostris, Nitrum, Vesica bovina inclusium, aquae te idae immergere, quousque
quasi sita iponte illorum judicio in vesica
liquaretur ; quem Liquorem Nitrosum ni togdeifillabant, ac praedictas vires ab eb expectabant. Sed & illi, meo judicio, exorbitabant ; chim illa resolutio in vesica non sit spontanea, sed solutio tri in aqua, perinde, ac sta, extra vesicam, cum aqua, sulfssi solutum. At vero , si quis Nitrum tisassonte, in loco humido resolvi permiserii, Min liquorem verti, idque in retorta, calore arenae, Vel cinerum, destillationis beneficio, abstraxerit, ad pristinam Nil iis
citatem, Mirum Hinde relictum, es ccum, Ut antea, per se liquaverit in aere humido, 8c demum humiditatem, eX acre atPractam, abstraxerit, prout antea, in destillatione per retortam, in arena factum, hocq; Nitrum totae s liquando , aut sponte resolvendo, abstrahendoque itera' eri donec Miram sere totum in liquorem abierit ; is orlari poterit; de liquore Nitri volatili re mente, 6c morbis radicatis , Obstructionibusque aperiandis, accommodarissimo. Veruntamen, chim hic liquor
praestans equidem, sed longissimi laboris
sit, ac proinde ejus pretium accrestat, ut proinde libram unam 8c alteram simul ordinare non liceat; ejus nihilominus copia desideretur : author Tibi sum, aestiva sempe ate , auru prius pluviis, deni cum ingenti tonitru dr stagore decidentisin aquis, exponas, in patitia, vel vase largiore quopiam, ut ab illis reselvatur. - Quod ita impraegnatum, O re lutum tremi Idem destillandum est, in humili alembi-CO, calore quidem arenae. Quo modo Observato, plus de Nitro volarisabitur, utpote ab aqua pluviali, & sale illo universali aeris, 3 macrocosint, ingravidato; de nonnihil per alembicum, una cum illa aqua, transibit. Et haec de Nitro. Plura de
eo sub titulo ipsius proprio. Caeterum, up d dromenisic destilla tioni contulerit ξ Dulcedinem fortassis toti
268쪽
toli conciliare composito, putat Author ZAt rem non bene perpendit; cum Contraria qualitas, uti ex destillato Mes accidit, acidus nimirum liquor, eXIsta lict,relicta duoedine Mela in residuo Ut ergo, praeter inane nomen, solatii etiam aliquid Agris asserat haec singuia haec ingredFentia, ad Aquam contra Hermes destillandam in Maramelitu saltem decoquantur, majoris energiae futura. Jam Theriaca Heneta discutienda venit :de qua quid tenendum sit, habito respectu ad Aquin, ex ea destillandas, r.em in Ansn 3- adversiones ostendent. Cum autem incensium multarum Aquarum Compositionum, apud Authores passina Veniat, data opera, & studio, demonstrare conabor, quam inconsulte, ne dicam, insulse, haec Theriaca reliquis Compositionibus , instar
Centonis varaegati assitatur. Primo ob servemus, Theriacam tribin constare partibus quoad pondus) Me is clari cati, ounorium parte reliquarum Specierum omnium , in universum computatarum. Melvero, aliquoties in clari scatione siua coctum,
adeoque spiritibus seu subtilioribus , violento hoc impulseu, priυatum quia alias Melin destillatione, per se , haud efficacem reddit Aquam destillationibus istis sine
mente adjicitur. Accedit; quod, obpo rionem Mesiis excedentem, ex qua Theria constat, hujusdem consequenter, exigua nimis quantizare, in comparatione Aquis destillandis hoc pacto
combinendur, a quibus tamen inu specie- bin) virtutes, non vero a Mel, his Aquis accedere debent : quarum Specierum causa , non vero Mellis gratia, Theriaca Aquis desti andi, sociatur. Consideremus secundo, continere Theriacam ingredientia, sive simplicia, quamplurima, quae Vel ad hunc, vel illum, assectum morbosium curandum , quibus hae diversae Aquarum Compositiones, quas Theriaca ingredimur, destinantur, inurisa plane sunt. Tertio, insunt Theriacae plurima ingredientia, quae
propellendi, praedita sunt ό imo malignis& deleteriis morbis potius patrocinantur, quin ipsa venena : prout im 'in examine
saris demonstratum habes. OMari,constat Theriaca e potioribus, &, pro maxima sui
parte, talibus ingredientibus, quae coctionem,& destillationem prolixarn,citra manifestum virium dispendium, ferre possunt,dum omnino nihil virium,per alembicum, destillando fundunt. E quorum
numero multa quoque reperiuntur, quae jamdiu, dum cocta sunt, virtutes si Ias retinii Ae semper retentura sitnt. Quinto, i sunt quos Theriacae non pauca, quae maXimo Vennini pretio , ob lape Compositiones harum Aquarum, quas Theriaca ingreditur, majoris expensae fiunt; cum tamen nihil
ab iis virtutis & essicaciae Aquis destillandis accedat; eo, quod destillationibus similibus plane inepta sunt. Quae onmia, si
accurate pensemus, iniqui sanc ememus in proximum, si talia proprio motu, libidine,& injuria, scientes VolenteS perpetrar mus. Quod enim ad primum attinet argumentum , qUaero : Cur non Species sim, IIngredientia Theriaces, quarum causa haec
aliis Compstionibm adjicitur, omis Mem, tanquam inutili ad destillationem, magis
rantur ξ Respondebis, praesumo id fieri propter Theriacam, Mella se Speciebi μὰ
fermentatam, ac in unam qualitatem, ab omni-
su ingredientibin iscrepantem, beneficio
fermentationis, transmutatam. Verum, hoc in Contrarium allatum argumentum sussicienter dilutum sui in praeterita Classtrictam quarta, quando dictum, quid de Theriaces fermentatione Κ ficta, eaq; diversa,ab ingredientibus ejus, qualitate sentiendum sit.Quam ob causam,multo satius ab omni parte esset, modo Composita compositis
cumulare, ignavi non foret, nec tam manifesti errores ex analysi, earumque dosium Computatione,emei Sereno si peries item Theriacam ingredientes Ala arurn Compositionibus sociarentur. Et lics undo, eligere possiemus illa selummodb Theriaces in Hentis, ve simplicia clivae huic, Vel illi,morbo,cui hςC,vel illa, Aqua,quam constituere debes, destinatur, appropriata magis sunt, repudiatis inutilibus, & dissenis reliquis omnibus,ne tanta fiat jactura rerum pret-sarum: & minime urite pretiia,cum damno sensibiliter emergente, Aquis compossitis accrescat. Et, quid obstat, tertio, quominus ad Akxipharmacus Aquis dei fallaridas, quibus creberrime Theriaca adjicitur,
269쪽
exiteria tantum , ex inutilibin plurimis Theriacae speciebus, haud alexipharmacis, eligimus N adjicimus , ω reliqua inutilia, noxia, & deleteria ipsa in morbis malignis , repudiamus 8 Deinde, quarto, quid juvar,'cui bono fit, quddejusmodi on ra Aquis destillandis imponuntur, & qui dem plurimarum rerum, quarum ma gna copia inter Theriacae ingredientia prostat) quae non seium coistionem, diuturnamq; destillationem, sine ulla tamen virium suarum, per Alembicum, trans missione, sustinere possunt, sed quorum& quaedam jam titio multoties cocta sunt,& tamen integra viribus suis congenitis perseverarunt, ac toties, quoties adhuc ulterius coquerentur, sive destillarentur, virtutes tamen suas in uolate rerenturaessent ; quaeque neque Ormentatione Theriaces, falso persuaSa, neq; VCra , aC IC-gitima, eo redigi possimi, ut ad talem destillationem volatilentur, ac per alembi- cum gradiantur. Et cur non , , Vellemus etiam illis prospicere, quibus res angit a domi est, Sc curta supeLex, subtrahendo ea, quae inutilia, ac nullius frugis iiiiii ad nihil proficua, quam ut eXpensaS, pretiumque multiplicent : iis solum, e contra, admissis, quae ad destillationes, morbosque determinatos diriguntur 3 Et vere tolerabilius hoc foret, nisi egenus, & qui pauper ubi, jacet, talium errorum piacula luere cogeretu , Ob adauctas impensas, e sanitatis asylo proscriptas. Quare,si haec,& complura alia, qU. percurro, juxta artis, rationis , 8 conscientiae libellam ponderemus, quam prodige nimirum, inepte,& inconsulte, diecta Theriaca Aquarum destillandarum Compositionibm obtrudatur; pauci, mehercle aut Ialatius futurus, qui castigatiore stylo suas, ut a junt, medicaminum Formulas, & Receptas, non ordiner, citra authoritatis, charitatis, & conscientiae offendiculum. Et haec de In
riaca Sequitur, ut etiam Boracem Veneram tenteri vis. FIaec alAL
ab Axin, duplicatus en , in igne quodammodo cum Salamandra constans, indestillatione nihil profundens; Auri, D reliquorum Metallorum, quae magno labo re funduntur, liquationem multum prΟ- movens , dum ipsi flammae, aut in actu si sionis, supervenir. Proinde, cum Zorossit nam salinae, & sirioris, atque Metallis, inflamma fundendis, inspersae, non tam cito volati setur, aut subitis consumatur, quin cum iisdem aliquandiu perdurer, eaque mundificet: quid de ea, in balneoaqueo destillanda, nobis compromittere positimus 3 Num sudores balnei hujus ex antiare poterit, quae plus, quam reverberii furnos, euerta, S Pertaesa Z Induamus, quaesis, Philosephi mentem, & ralia in jubstantia propinemus, quorum nondum
perrupimus corticem, quis lateat nu- ciciis, scrutati sumuS.
Obviat mihi nunc Tartari albo, quod & ipsum huic prosectb admirando
Lixivio aggregari debet. Ridicula magis si,mnia mihi nemo facile obtruserjt, quam Ses Tarrari debere, aut ouisse,perA. . ae rigatum. Scrutemur enim ejus genesin, &cunabula prima Chymica. Annon Tartarum violentissima calci rione, in furno figuli, se Lamma reverberis, opin hisset ' Ex quo , sic ad albedinem cisinato, Tartaro, vel aqua statim astiisa , ses ejus sixus elixi-viatur , vel ipsim Tartarum calcinatum, in cella collocatum, per se, in humido liquefieri permittitur. Utrum horum accidat, sive liquorem, sponte in cella arti actum, sive aquam affusam, vaporetentis Coquendo , usque ad calis siccitatem abstraxeris,sidemum cie r Tartariamus, ct m, in igne utique diu perdurans; in quo quanto diutius detinetur , liquatus nempe, uti cum Metallis accidit in Crucibulo,) eo magis excandescit, acerrimusque evadit. Cum ergo Tartarum,sem dem Sal, tam atrocem Vulcanum, &prο- lixam fusionem,ad normam metallorum, sibi deposcat, nec in elixiviatione, alicetiam evaporatione, quidquam deperdat, virtutibus ejus, &salma natura semper superstite: anne futurum, Amice Lector, Ut
illa hisce mollibus igniculis, & quasi blandimentis, vi destillationis Balnei, qualitates sitas salinas, balsami instar, per alena-bicum communicent 3 Minime gentium lPost multas,&operosas destillationes, residuum, fundum alembici scrutare ibi que Thesaurum , & Tartari universam substantiam defossam reperies; prout in Tartari coctione evenire solet. Alia igitur via
270쪽
via tenenda nobis es quando Tartarm vo-Lisari, M per alembacum dUCI opus bet; & est sequens : Tartarum casematum,& in cella collocatum, sponte sua, in liquorem limpidum, ponderosum, & 1altinum reiolvendum, vel liquandum est, quem liquorem olei Tartari insigniunt nomine, qiai sequor' inretorta,sive alembico vitreo humili, super igne arenae, non balnei, ossicio destillationis abstrahatur, ad siccitatem salis, in residuo manendis. Relictus hi ut, porro an cella collocatuS, nonnunquam astris etiam expositus, ab humiditate aerea attracta liquetur, quae denuo in arena, uis actum antea,abstrahatur; eobie liquore abstracto, semper asservato , salem in cella, & aere denuo,
per se, liquefieri facito, &destillato; quod
toties, donec omni ETartari, hoc modo, a 'flatili illo attracto universali sale aeris volati atris, transierit per alembicum re petendum. Et hac demium ratione certior esse poteris, L. B. virtutes Ialis Tartari per alen abicum transiisse, Teque accepisse,succincto sermone, secretum magnum,
Tute, de Proximi saluti destinatum; quo felix utere. Idque Tibi, hoc ductus motivo, revelo, ne, ad aemulationem multorum aevi nostri Scriptorum, invidiae mancipium evadam, qui magnifica, & divina remedia, ore & calamo, jactitant: ubi autem diutissime, figura suspensionis, ab ore & sermone eorum detinemur, & aliquod oraculum ab ejusmodi Deastris praestolamur; nos tandem deceptOS videmus. Et, qui in Theoria sua cicadis vocabores erant, Seripheis ranis, ipsisque piscibus, magis muti fiunt, orique imposito digito, Conticescunt'; non sine justa Lectoris indi gnatione, qui se,velut illicio tractum, turpiter delusim deprehendit. Inter quos Doctissimus ac Celeberrimus, re dc fama, Philosephus, ac Medicus , Hel- montius, censenduS est , vir acris ingenii , & praecellentis literaturae. Sed
sua nihilominus deliquia , & eclipses, s istinuit hoc Sidus , quod super candelabrum quidem Constitutum, ut ardere & luceret ; scientiae tamen radios Posteritati subtraxit, Sc, praepostera cli ritate, si ib modio occultavit. Ut proinde merito posthuma ejus scripta , ad quae, veluti feliciissimi ominit Cynosii
Tam, literatorum animi confugere dcbebant, tanquam funesti ominis sidus, crinitum ac portentosum Cometam estu-giant, qui inter umbras M tenebras, tristi lumine emicat. Ouam enim hic, bonae memoriae, Vir, multa es praeclara, de Sale volatili ipsim Tartara, adducit; ejus tamen modum, & parandi dexteritatem, occultavit, duro, ac nouci Cali, mPosteritatem , animo; quam, Vellit Orphanos, inter suspiria & lachrymas d 1blatam, defossis in terram talento, vitaeXcedens, dereliquit. O vere obstinatam cordis duritiem l Quae gratis a P tre Luminum accepit, publici non fecisse juris, nec sane Christianum Philosephum , ac sensatum Mediciam , dec bat. Quam iniquum, quem omnes, Veliat Deastrorum quempiam, & familiate
Numen, recolunt, pravat a quor aridam delicto , 5e ingratorum vitiiS, in transe versum agi, innocuae Posteritati concreditos sibi thesauros defodere, fonres denique scientiae & sapientiae occludere; quos tamen increata Dei Sapientia jugiter manare facit, derivatis, ex bonitatis suae abyssis, aquis, Us te in aevum Eliae Artistae, & conflammationem seculii Convertant oculos, & aciem, lividissimi mortalium, inguiliorem Fidei,qui Solem suum oriri facit super justos &hi Justos; apud quem non est acceptatio personarum, cuius proprium est, sempermisereri, & parcere ; qui, intuitu meritorum , decem etiam justorum, decumanum illud Pentapolis incendium, quo non urbes , sed orbis conflagrare vinis, suspendere voluit. Et tu, non Homo, sed Vermis, discinctas adeo volvis cogi , lationes ; superbis, terra, & cinis, & omni Scytha barbarior et quem nec O .phanorum gemitus, nec Viduarum planctus; non fanguineae Conjugum lachrymae, nec inviolati thori, Castique connubii, divortium ad pietatem flectit :quin eos violenter divelli, vitae ino tem dominari sinis , & tumulos pro thalamo erigis , dum incircumcisocorde, Sc immiti Genio, salutis medelam , Panaceas denique tuas , C