장음표시 사용
681쪽
Inebriantibas ct Narcoticis. 61 7
tantopere placuit, ut post annum m .llessimum quen gentesimum 'c quinqHage' simum sextum , quo primum in Europa innotuisse dicitur , multi in regionibus variis de transplantatione, , cum sU cessum animadverterent , de meliora pariter , atque uberiori in dies cultura io I
In Nicotianae mixtione naturali, praeter vi Dares de inertes partes terreas .sub stantia resimosa gummea , & mobile principium vaporosum immo ram te uer rima stradam molecula nitri embrγonata sub combustione ex strepitu ac scintil. latione cognoscendae, reperiuntur , qd postremae tamen adventitiae ac peregi Inae sunt , de fimo , quo agri fertile' redduntur , genesin debent. Portio re an Ola, licet longe minori quantitate quampum mosa , mixtionem ingrediatur, maiori amaritie , eminentiori ac redine.atque calidiori natura gaudet VstposΟ-fo praeterea principio narcotico praecipue matricem praebet. Pro diversa Nicot anae specie elementorum separabit una proportio variat. B. N E U M A N U s e X u A-cia una Nicotianae Americana Canaser dictae, extracti aquosi primi u
682쪽
6 18 Secit. XI. De Vaporo sciam dimidiam cum drachma semisse Diri tosii secundi drachmam dimidian ,
parti uoli primi drachmam unam cum dimidia idcaquosii secundi drachmas cotra Holiandicae extracti aquosi prial NI unciam unam , spiritu ossi secundi drachmam unam , spirituosi primi drach 'as duas , & scrupulum unum , aquOssi secundi drachmas duas . totidemque scrupulos, & ex aequali denique Nicotianae Mari hicae quantitate extracti aquosi primi unciam unam , & grana quinquaginta , spirituosii secundi drachmam dimidiam , jicit uos primi drachmas duas
cum semisse,& aquosi secundi pariter drachmas duas cum dimidia obtinuit a
Secundum mea examina, quibus Am racanam duntaxat, & nostratem Marchicam Nicotianam subieci , indicatarum quantitatum nonnullis pauxillum quidem detrahendum esset ; attamen , cum Mia sit Ameta came venalis varieta S, Marchicae diversa bonitas ,14 Ola mira
dum est , quod saepistinae circa princia
pla Leparata maior vel minor ponderum iuiicrepantia observetur.
683쪽
Inebriantibus se Narcoticis. 61 9
6. III. Sicca ac violenta destillatione ex ta baci foliis multum quoque olei educi po-xest , quod neutiquam tamen , uti L EM E R Y sa aliique crediderunt, essentia te est , sed ad formanda solum princi
pia gum meo- resinosa fixa concurrit, δίabsque plenaria proinde eorum destructione separari nequit. Vix laudatus NEUM ANNUs ex unciis duabus Alcointianae Americana Caamasi er) δc vulgaris Marchica drachmas duas, ex aequali veris cottana HAlandica quantitate saltem drachmam unam cum semisse impetravit b). Empyreumaticum ac foetidum hoc oleum, licet sub ignis sicci tortura notabilem metamorphos in perpetium fuerit , narcoticam ni hominus & acrem indolem , qua pridem integra substantia
restinosa gaudebat , retinet, ac tanta Virulentia pollet , ut , teste FR ANCISCOR A E Di c) , canibus, fetibus , avibus , aliisque animantibus , si ad paucas guttulas exibetur, vel adhuc citius atque certius, si modic quantitate sanguini
684쪽
per Venam apertam aut vulnus inflii tum immediate miscetur, mortem inferat.
S. IV. Manducata Nicotianae folia , quae sola ad usum expetuntur , copiosam salivam e glandulis eliciunt, ac simul, quando salivalis nempe liquor, acribus rabaci particulis impraegnatu S , ad ventriculum & intestina descendit, vehementem emesim a) atque catharsin , cum mulata nausea , excitant, & magnam praeterea vertiginem , temulentiam, stuporem, immo soporem producunt ; hinc nostra quoque aetate internus ejusdem usus, etiamsi veterum multis saepe placuerit, apud providos ac rationales medicos plane exolevit , sit extractum aquosum exceperis , quod paulo mitioris indolis est , & incidendo , abstergendo , ac leniter
stimulando non contemnendum quando,-que auxilium in affectibus pectoris pitu
sa) D. ADAM Us a LEBEN ALD in Mi c. N. C. G. Dec. II. ann. a. obf. IO . refert pulverem ni cottanae, quod notatu utique dignum est, in viro quodam, cum ulceri ichorosos emoris deXtri .. per currum antea contu si, ins Pergetur, non prima tantum vice, sed postea quoque, sub repetita quavis inspersione, enormanen provocasse vomitum.
685쪽
Inebriantibus ' Narcoticis. 6ύI . to sis , aliisque frigidis ac refractariis catharrhalibus, haud raro per potentiora . abigendis, attulit. f. V. Rariorem usum internum multi homines creberrimo usu externo compei 'sant : Adeo enim adultorum quam plurimi, praeserti ru in humidioribus ac frigidioribus regionibus , fumum ac pulverem Nicotianae amant, ut nullam horam sine fumi, nullumque horae minutum sis ne pulveris usu transigant, dc pane facilius , quam fumo ac pulvere memorato careant. Verum enimvero . si dicere
licet , quod res est , quodque testimoniis
experientiae quotidianis corroboratur, suspecta omnino medicina est , & fumus non minus , quam pulvis sanitatem eorum , qui alterutro , vel utroque intem perantius utuntur , vario modo laedit, dc siccis inprimis, macilentis, atque cholericis vald opere nocet. Fumus enim particulis calidis, stetidis, empyreumaticis,& terreo-alcatinis acrioribus , sub combustione demum genitis, scatet, & for ti irritatione salivam plus justo elicit, adeoque totum corpus sero , ventriculum autem , praesertim , si paulo ante, aut post pastum hauriatur , necessario
686쪽
sci Sect. V De Vaporosis liquido salivali privat ; unde fit, ut prae
sens vel futura digestio valde minuatur ac corrumpatur. Nigredinem praeterea dentibus induc t, gingivam ad putrefac tionem quasi scor buticam & facile cruentationem disponit, pulmones exsuccos,
fac cidos , debilesque reddit , animae foetorem conciliat , & sensim cum liquore salivali ad ventriculum & salac uinem delatus, appetitus & digestionis vitia ca) auget, sanguinem exagitat . cerebro ac nervis imbecillitatem infert, &successive totius corporis marasmum , Vel pulmonum exulcerationem , aut aliam'
Noxae, praedictis vix , aut ne vix , te,
a) Tabacum masticatum, BERNARDUsM R A M A Z 1 a N I in Trael. de Morbis artificum 338. in operib. inquit, seu illius fumum, per ,, tubulum tabacinum eXsiictum , appetentiam is obruere, ita ut longum iter illius usu possit ,, confici sine famis molestiis, & stomachi latra- ,, au, tradunt multi, inter quos GUILIEL. Piso, α, qui in peregrinatione per loca deserta, tali: ri masticatione usus, nec lassitudinem, nec famem ita sensisse aflirmat. HELMONT1 Us idem ad-
., struit, aitque, id fieri, non q&ia Nicotiana fa- ω mem sedet , quasi satis suciat dejectui , sed in - quantum sensus deseritum tollat , simulque s.;
687쪽
Inebriantibus se Narcoticis. . 663
lores , ab ab usu pulveris Nicotianae expectandae sunt. Dum nares enim acri atque terrestri hoc pulvere constanter reis
plentur , aliter sane fieri nequit , quinductus glandularum excretorii obstruantur, & papillulae nervear sensim destructae,
tandem apta odoratus organa constituere
desinant : Ut nihil dicam de laesione cerebri , ventriculi atque pulmonum , qui postremi ideo majus detrimentum eXperiuntur , quoniam aer, sub inspiratione nares penetrans , subtiliores pulveris moleculas, sensim abreptas , in pulmcntam ductus rransfert, ubi postea tussim, de dyspnoeam excitare, & telam eor Um, ob alias causas non nihil pridem labefactatam , ad ulteriorem corruptionem deducere valent. Applicari hoc loco posia sunt, quae vix a legatus RAMAZZINI DC. cit. p. 1 37. de odore Nicotiante & nocivo pulvere volante proponit : ci Tamis liberaliter ergo , sic ejus verba sonant ,
M Tabacopoeis odores isti ac pulvisculi ro-
νγ lantes , qui acriores sunt, quo tenui υ res , per OS & nares excepti teneram M pulmonum dc asperae arteriae tuniura cana pungunt, & exsiccant , tetri
,, que halitibus spiritus animales cerebri ιν incolas obfuscant, immo narco si qua- Θ dam obtundunt , ac eodem te pol e
688쪽
is stomachi fermentum corrumpunt , il-
is lius acidum infringendo, dic. f. VI L
Halla enus memorata eum in finem nequaquam dicta sunto , ac si fumi & pulveris ni cottanae usum prorSus, damnan
dum elle judicarem ; sed iis detrimenta
solummodo , ab abusu expectanda , breviter indicare volui. Satis enὶm , scio fumum Ore, pulVerem naribus modice hau .stum Sc attractum , ad abigendos pituito-sbs cap jtis morbos , ex lymphae acris ac viscidae affluxu & de cubitu largiori oriundos, multum conferre, & in cephalalgia , hemicrania , susurru aurium , o tal-gia, & odontalgia seroso - catarthali de rheumatica , immo in ophtalmia humida, ct c. interdum , praesertim apud subjecta succulentiora, admodum prodesse : Ut nihil dicam de excretione alvina , quam matutinus ac moderatus fumi usus apud multos, qui eidem assuefacti sunt, re .gularem liberamque servare solet. De reliquo usu externo multa addere super Vacaneum duco, adeoque hoc loco saltem dixisse sussiciat. soli a recentia subinde ulceribus ac vulneribus consolidandis imponi, & exsiccata pariter decoctarraumatica dc anthelminiica externa in-
689쪽
Inebridntibus ct Narcoticis. 66 1 et resti , Quod cir steribus autem tuto a di possint, asserere non audeo, quoniam, experientia teste , narcosin quandoque ,& soporem post applicationem induxe-
VIII. Uerba: Nicotianae RECENTEs SAMBUCI FLORES subjungi merentur, quoniam , praeter 'um principium mucilagineum , etiam multas partes vaporosas balsamicas possident, Δ emollientem non minUS, quam anodynam, hypnoticam , & galacti seram virtutem exerunt. Plerumque cum lacte coquuntur, idemque interne assumitur: Externe , cum aqua aut lacte
cocti, partibus dolentibus , ipasmo a ctis, S plias justo exsiccatis , sub epithematis aut cataplasmatis sol ma, imponuntur , & saepe parites clysteres emo lientes, paregoricos ingrediutur.
De Croco Orientali. g. I. Rocus OFFICINA LIs, Vulgo Crocus Orientalis , Drientas cher Sar an , Safrano dictus, non integra
690쪽
plantam , sed rubra duntaxat, aromat fisca , amaricantia , odoratissima , stamina floralia croci veri , fati vi , autumnalis , denotat. Olim ex 2 pto , & orientalibus quibusdam regionibus, Turcico ac Persico Imperio subjectis, asserebatur, primumque locum Coryceus , in montibus Coryco & Olympo natus , itemque Cyrenaicus tenebat; nostia vero aeta. te in multis quoque Europae locis, Au-glio I. g. , Gallia , Bohemia , Italia , Hispania , Austria Scc. copiose plantatur , tuo: ientali substituitur. Optimus est An canus uiseatissimus Austriacus. Per scire foribus Cnici j mestris , balaopiis &c. adulteratur. Eligenda igitur sunt ad usum me licum filamenta latiora, fragrant a , rubra , recei tia , flexilia aliqua ni-lam , Sc contacita pinguia , sicca nihilominus , & fractu facilia ; rejicienda exadverso albicantia, favescentia, arida, gracilia, fractu dissicilia, ac parum odorat f. II. Valde activis, ac plane singularibus principiis stamina hac donata reperiuntur. Scatent nempe particulis mobi simis ac fragrantissimis oleoso pirituosis , qta ecum aqua , & vini spiritu facile sub desi