Vincentij Guinisij Lucensis e Soc. Iesu Poesis heroica, elegiaca, lyrica, epigrammatica, aucta & recensita item dramatica, nunc primùm in lucem edita

81쪽

NAsCENTIS AD VITAM

GENETHLIA CON

V Enerat in lucem Diui lux filia Solis,

Mox Solem paritura situm; Natique, Patrisque Iam tum plena, pio dotarat lumine terras; Cum manus Aligerum micat obsequiosa, cadetis In morem nimbi, Dominam nutricis egentem Exceptura sinu; donec maturior aetas Exuat imbelles annos, sat conscia vitae. Dux Procerum Gabriel; qui mox ad Virginis aedem Maius opus moueat, Diuinae nuntius Aulae. Ergo agit,& tardos velocior increpat Euros Mensiis iter Gabriel, qua vivo in fonte Voluptas Nascitur,irriguo dare nomen idonea campo. Est locus, Eoos ubi λl prope despicit Indos, Trans marium terraeque vias,& limina mundi, Trans Libyae sidus,cuiuantem brachia Cancrum; Hic fortunatae latis in vallibus Heden Assurgit regio, Caeli latus inter Vtrumque, Nec niuium patiens,nec inertibus horrida flamis.

In medio Euphrates admisto Tigride surgit, Nilusque & Ganges , ubi quattuor una fluentis

82쪽

POEs Is HEROICA. CARM. VII. 77Vena tumens, uno se nomine voluit & alueo;

Donec in abscessu ruris, totidem ostia pandit, Quot mistis crescebat aquis: tum redditus amnis Quisque sibi ,refugit,propriasq; recolligit undas. Haec inter nemora , & vivacis saecula veris, Postquam primaevi scelus expendere Parentes, Anguis ob inuidiam pulsi fatalibus oris, Attulit artificem locuples Sapientia mentem: Quaque manu stabiles libravit pondere terras, Suspenditque holis Caelum, fabricauit eadem

Venturae cunas Dominae; puerile tributum Colludentis adhuc,sua per cunabula, mundi.

Nam, qua floriferi medium cor praesidet horti, Surgit, in inuidiam Caeli, genitabile germen; od cum felici Deus i pie locaret in arvo, Tu mea, dixit, eris, Vitaeque vocaberis Arbor. Ergo, Regali dignas ut Virgine cunas Fingeret, artificique pares Diuina Creatrix; Hinc sibi materiem factis ingentibus aequam, Exemplum ex sese petiit; ne lonsior aetas Vincat opus, serosque intactum 1entiat annos: Quin etiam insculpsit docti miracula caeli, Atque habili ornatu pretium rude roboris auxit.

Mole super, vario cummi emblemata textu, Argumentum ingens, & inenarrabilis artem Caelatura refert, solito maiora parantem. Illic Isacidum, Vates non inscia rerum, Incidit sobolem, totamque ex ordine gentem, Quotquot Idumaeos traxerunt sanguine Reste, et Ante alios, teneram Iessea e stirpe Puellam 'Attollentem animos , quantum demittit ocellos. Vixdum purpureas egressam in luminis auras,

D 3 Illam

83쪽

8 VINCENTII sv IN Is IIIllam docta manus, vero sic verius ip Expressit, lignoque exstantia reddidit ora, Vt vagire putes truncum ; similisque sonanti Vox oculos fallat, si cantas falleret aures. Nec procul hinc eadem traductis firmior annis, Templa colit, iamque ad sacram prece supplicat

aram;

Vt muto credas in robore semina mentis, Vota nec arboreo, sed vero e pectore nasci. Parte alia niueo per opertos Vellere campos,

Facta parens,antru& pendentibus horrida tophis Saxa colit, stratumq; seuero in gramine Natum Heu pietast fouet,& lino siub paupere condit. Vidisses proprio iumenta carentia sensiuHic gerere humanum : & quamquam bis nescias ecti, Quod sera sunt, & ssint quoque lignea; non tamen urget

Aut ligni rigor,aut genius feritatis abhorret obsequio tantum, quin aestu cordis anhelo Restaurent Puerit per inhospita tesqua iacentem, Et Caeli vitam foueant spiramine vitae: Tam bene subripiunt vero mendacia famam. Hinc e quadrifidae funesto robore quercus Delicias pendere sitas videt anxia Mater: Et pendet simul & pallet tam proxima vero, Sic riget attonitae similis, sic arata torpet, Vt dubites, an supremum non passa dolorem,

Illo induruerit trunco; truncume vicissim, Ut melius Domini miseretur funera, vivat.

Deniq; quidquid id est, nisi Virgo spirat& ardet, Non est materiae,mihi credite,culpa, sed artis.

84쪽

po EsIS HEROICA. CARM. VII. 7s

Illie ἡ tertis redeuntem in sidera, quinos Gestantem ibies,& amica in nube vehentem Prospicit, & Nato comes ire per aera vellet. Parte alia comes it, subuecta sequacibus Euris, Dilectoque innixa suo, per mille volantum Agmina Canituum : toto ruit obuia Cano Turba ministrantu, Dominamq; in sede locatam Excipit, & sacro certatim stemmate cingit. Hoc olim in cunis Sapientia nobile rerum Incidit monimentum, aeui praesaga futuri: Alcgae opere in tanto placuit sibi nobilis auctor,

Seque excussit agens, atque arte lacessiit artem; Vt similis vero non mentiretur imago, Quaeque incisa notat,quondam ventura doceret. At manus Aligerum, supremo ut limite mundi Attigit Eriphraten,&vere tepentia regna; Excipit artifices, caelestia munera, cunaS, Metiturque viam, qua, colles inter Idume, Palmiferos iactat vicina ad sidera fetus.

Hic noua progenies Cano delapsa stipremo

Hauserat aethereas Regali e semine luces. Materno tum forte sinu vix orta sedibat

Pupula,deliciae Matris. Quantii instar in illa est, Qui lepor, & facili veniens quae gratia riuolNil gerit humanum, mortali lumine maior Nescio quid praeter solitum cacteste minatur: Si qua homines inter Dea nascitur, o Dea certer, Scintillant oculi, tenuis duo sidera vultus, Frons habet imperiu, rutilat pro crinibus aurum, Pro teneris spirant geminata corallia labris, Floridulo nitet ore color, mistimque resultat Parthenice velut alba rosas, Velud aureus orbis

85쪽

go VINCENT Ir G v I N 1 s 11 ICingit ebur,candorque reciprocat arte ruborem

Dixeris, haud alia canestem degere vita in Sede Pudicitiam, Superis crina labitur,orissis, iEt colit humanos, Cano tamen aequa, recellus. I nterea Dominam famulatrix turba salutat, Miraturque Auctoris opus , nil. tale cresantis, i Postquam res olim confuso cxemit aceruo. I rErgo secuturas operosa in munera dextras Y

Expedit, exiguumque inuoluit corpus amictu, Quem diuina Parens nascentum ab origine

Neuerat, & magna telam distinxerat arte2 o Z. Illic si deleas acies, duodenaque dinnatali, ICircumscripsit acu: crescentem in cornua lunam Finxit in argento, viridi subtemine terras

Induit, &superos adamante coercuit orbeS. r. .

Vidisses patrio turmatim cedere Cano IDesertorem aulae, comitumque ad terga sequen

tum .

Mille triobos, turpi squalentia monstra Veterno. Nec procul, aethereis meliorum Diictor in armis Insequitur victos, oculisque ardentibus ira IVentilat elatum semper sine vulnere ferrum .i u C redas, aethereo pugnam increbrescere campo, Partitasque in bella acies, tela obuia telis; Cedentesque loco tenues sine corpore vitas, Et cadere, & factis aequas persoluere poenas. Vsque adeo exsultat mentito in stamine verum. At chorus in reditu victor pia colla Tonanti Subiicit,ostentatq; fidem,& dicat omina palmae. Interea tenues Virguncula prodit in auras Parte alia telae: leuis huc exercitus alas ta Vertit

86쪽

Vertit adoranti similis, Dominamque salutat Instauraturam, quas straueiat ipse, ruinas. Hoc igitur velo, Zonaque plicatilis auri, Virginis innocuae teneros circumligat artus Obsiequiosa manus Superum ; leuis ambit ami

Viventes candoris opes, ceu signifer ordo Astrorum incingit, caelestis fascia, Ccelum. Iam cunas adhibet Gabrici,caelataque cunis Arsumenta operum, fatalibus edita terris: Hic Diuam locat, & propria inter facta reponit Ut neque iam desit muto sitia vita labori. Deniq; candidulis super iniicit inuida membris Lintea. me miserum i mea vix Aurora videri Coeperat, atque oculis primo velut occidit ortu. Ne claudat saltem illa taces, si pectora condit; Neu pereat mihi tota simul: sed & ora quieti

Componit Gabriel, somnumq; inuitat, amantem Anteuenire preces, ac sponte ad lumina lapium. En venit,en geminas operit lux amea gemmas: Nunc vere indormit Caeli concentus & ardor: Nunc consanguineus leti sopor, assecla vitae est. Audis, ut tacito spiratur anhelitus ore λHic certe sonitus, tenuisque hic sibilus aurae Numcn habet: iam Musa leues compesce querelas; Sic monet alatus Iuuenum chorus. 5 age,cantum Comprime, ne turbet vox importuna loporem.

87쪽

VIRGINIS

AB ANGELO S A LUT AT AE

arcem

Lucis inocciduae: iam diuitis umbra diei Vesper inardescit; superi consurgite Cives: Linquere iam Caelum , iam diuinos Hymenaeos Dicere tempus erit. vos, o quibus aurea fandi Copia, sidereas in carmina soluite voceS. Iam Gabriel praeuertit iter, Nuptamque salutat Castus Hymen, Diuinus Hymen, cui pronubus

ardor Lege maritali silccenditur , ardor amantum. Mox aderit Sponsus, cum primum Nupta loquenti Annuerit Iuveni, nec coniugiale pudico Flammeolum vultu , tedamq; in virgine dextra Respuerit, Sponsum verbo confessa Tonantem Quare agite, o Superi,dum tempestiuus inertem Segnitiem claro castigat noctifer igne; Ducite vocales in carmina, ducite neruos. Audior: immensum video discedere Caelum, Et medium valuis bipatentibus aethera findi, Palantesque errare globos, Operique futuro

88쪽

POESIS HEROICA. CARM. VIII. 8

Succinctas acies caelestem ducere pompam. ponsus adest: viden, ut perniciter exiluere Siderei Proceres, auroque & diuite luxu Collucent, sertisque comas ardentibus aptant Iam famulatrices laeta in connubia dextras Expediunt: iam seruet opus: studiosa vagantur Agmina Caelituum: nullo duce libera fervcnt:

Hortator sibi quisque operum 3 se quisque gubernat :Nec patiens it legis Amor; studiumque placendi

Non eget imperiis,nisi quae ferat aequa voluptas. Sic Pubes incerta volat, thd certa laborum: Nec temere confusa volat; sine lege restillat Lex Operum tantorum, atq; expers ordiniS Ordo. Vsque adeo in mediis erroribui , haud tamen

errant.

Qualis apes labor & generandi nectaris ardor Exercet, clim vere nouo per olentia prata Stillatum violis subeunt onus, aut ubi densae Disponunt flauas texto stib vimine cellas; Aureus haud aliter supremo exercitus amo Itque reaitque frequens , Dominoque laborat

amanti.

Aliger interea, quem mundi cura fatigat, Aeternosque rotare globos, molemq; sequacem, Dat signum Caelo: Coniux venit,o age Pubes, Excipe, si quis amor,venientem. Haud plura lo-

Annuit,& famulas comitum manus expedit alas. Ecce autem vehitur per candida compita Solis Rex Superum , thalamoque exsurgit coniustus aureo. 'EI

89쪽

iniantus in augusto lepor, & quae gratia vultui Qui labris amatur honost quae pugna colorum,

Aut potius quam certa animat concordia frontem lovi soles oculorum ardenti vos o mihi Qlex Ε e boni,dum tanta audax incendia lustro. Dicite vos vestrasque faces, & luce diserta N ostis enim meli us) c estem pingite formam.

Illum currus agit, qualem nec Romula tellus Orbe triumphato surgentem in moenia vidit: Nec talem primo de carcere lucis Eoae Sensiit in Occiduas Caelum decurrere metas. Scilicet, ut fama est,quoties immobile Numen E superis molitur iter , terrasque reuisiit; Tranquillae ventorum animae,quibus aurea vultu Temperies, adstant, famulataque colla Tonanti Supponunt faciles, nec agentia fraena recusant. Nunc quoq; coueniunt semoto ab limine mundi Ali erae certatim aurae: volat Eurus ab ortu

Mitis, ab occasu Zephyrus; Mareotida linquit Auster,& Odrysiam Boreas placidissimus Arcton,

Omnes clementes animae, Zephyritides omnes. Nam neque natiuus vultum fragor,aut furor alas Asperat, aut cogunt equitantem in nubibus im

brem a

Ipsi,quid sit Amor,venti turba aspera discunt. Nec mora: copositas placido sub pondere pennas Subiiciunt, iidem currus, iidemque iugales; Aequa fronte iugum rapiunt,& passibus aequis; Nore usqiram ignari , tantum hoc sibi munere

plaudunt, Insideat quantus collo Deus. Hos Amor alta

90쪽

Sede gubernator regit, & disipensat habenas: Non ille informis , caecoque exemptus aceruo, Id in caecus Amor, chaos indiSesta propago. Est Amor humani cordis habitator , & altor, Divini soboles , genus omnipotentis Amoris, Ipse prope omnipotens,& vena simillima fonti. Quem Deus in prima nascentis origine mundi Inter inaequales Aulae caelestis Ephebos omnibus ante tulit: cumque inspirasset Adamo Vitia rudimenta , & teneri spiracula sensis,

Hunc Superum atque hominum commercia ca

ra tuentem

Venturo indulsit generi, generisque Parenti, Igne fouentem ani mos, & pectora luce beantem. Ille oculatus Amor, currus auriga volantis, Fraena regit, ventosque docet parere lupatis. At stuperi Proceres, facto velut agmine, currum obnixi i ipant, Dominumq; sequuntur eunt m. Pars. dociles animat lituos, nemosque loquaces Prouocat ad cantus: est qui vocale canoro Tangit ebur plectro, digitisque volantibus errat Auratae per colla lyrae: pars aethere summo Pensilis ad numerum choreas ciet,& pede fidens Mobile corpus agit , nunc sese versat in orbem, Turbinis intorti celeres imitata rotatus,

Nunc placido motu , placidissima obambulat

Ιntexitque vias , cursitque retexit eodem, Et labyrintheis erroribus aera signat: Atque aliquis tremulos modulatus corpore saltus, . Mille vices iterat, iacit exsultantia membra

In sublime, teritque pedem pede,crura supinus i