장음표시 사용
841쪽
Gnesnensi integre servantur. IV. Primi Principis titulus ad Rempublicam dc Statum ejus politieum spectans lpraecellentiam denotat ante Principes Feudales Coronae Polonieae. Ante Proceres Regni di M. D. Utvaniae, qui antiquitus sese Principes praeteribebant. Ita Stat. fol. i s s . Nos PraIMi Principes, Barones,Νobiles Litu nia,RUM. di ibidem Nos Praelati, Principes,Barones , Nobiles Regni Poloniae. Eltq; Archiepiscopus omnium Palatinatuum di Terrarum primus prineeps, universalis Senator, di in Comitiis ae Conventibus Palatinatuum supremus Praeses. Alicubi voratur: Plenipotentiarius Reipublicae, primusq; legum custos. Vacante Throno literas sublevationis , a poenis infamiae di proscriptionis, Salviconductus, protectionum seu Vadiorum contra vim di potentiam , Tutorias pupillis , aliaque omnia juris beneficia dc remedia, i terregia primi Principis potestate, utque ad Comitia Coronationis conoedit, prout ego innumeris tam in Regno Poloniae quam In Magno Ducatu Lituaniae sub interrregno concelli. in periculis gravissimis Reipublicae, Senatu Variavia covocavi. Edicta pro Generali belli ea expeditione ex S. C. publicavi. V . Archiepiscopus Legationes Principum sub interregno admittit, de dimittit . Legatos item nomine Reipublicae sub titulo nominis sui de Consilio Senatus expedit. Ita ultimo interregno Caesimirus Florianus Dux CZamtoryski Antecedaneus meus Archiepiscopus Romam dc ad principes dc Respublicas Italiae , Christophorum Masinum Regiae Camerae Secretarium . Andream Lasussit Canonicum Craeoviensem Cancellarium meum ad Regem Hispaniae, a d Regentem Lusitaniae, Ad Reges Angliae, Galliae, Daniae fSveetae , Foederatos Belgij Ordines Albertum Opachi Magnum Camerarium
Varsaviensem pro impetrandis contra Tuream auxiliis. ad magnum Moscho viae Duuem , Turearum Imperatorem , Hanum Tartarorum, militarea viros ablegaVit.
Cujus Excellentiae di auctoritati sprimatialis, non ignarusTurcarum Imperator, sub interregno post lata Sigismundi Augusti primarib Archiepiscopum Gnesinentem ut in Regem eligeretur ordinibus Regni ridicule proposuit. Rehinold. Hei testen. Hist. Pol . fol. ar.
gis. Marescha Icum ex Castellanis Senatorem, qui ei Scipionem publice ubivis antefert, re in Aulicis Archiepiscopi, etiam sub praesentia Regis de Mareschalci Regni ad cujusvis Judicii, delinquentes jurisdiction omnimosam solus exercet. Cancellarium qui negotia Politica traeiat, in Consiliis Secretioribus Archiepiscopo assistit, neq; excederσ Seiratua Mare se haleo Regni omnibus livet exclusis jubetur. Referendarium, Libellorum supplicum ut vocant, Magistrum. Crueiserum, Cam rae, Stabuli, Venationum, Culinae praefectos, incisorem, pocillatorem, Jud idem Terrae Lovieiensis. Capitaneos Arctum , quos inter, primarius Capitaneus Lovieiensis, pro delictis, ec violata, praesertim Lovicii securitate publica, in qua unque personas Ius dicit, ec pro gravitate delicti supplicium ultimum decernit. Quod multis audicatis oc usu praeseripto invaluit. VII. Arehiepiscopi dignitas ec securitas religiose statutis Polonicis
praemunita est. Verba Statuti tit: Spirituales sol. 45i. Si quis eoram Domino Arehiepiscopo glaium vel cultellum extraxerit sive vulneravit, με non, paena septuaginta marcarum puniatur eidem Domino Archiepiscopo apis plicanda.-infra aliud: Si quis turpia coram eo protulerit poenam eidem Domino Arehiepiscopo xo. solvat.
Vli I. Archiepiscopus Urbes Regiae residentiae publice intrat tubis
842쪽
. De Archiepistui Gnesinensis Principatu
praecinentibus, puli.tis tympanis, expansis vexillis, recta ex itinere adi palatium Regium tendit; Ubi ab expectante in Camera, re aliquot pas- sus obviam procedente Regia Majestate humanissime excipitur, mox O- . mnes Aulici Primatiales ad osculum manus Regiae admittuntur. Intranti Senatum, Rex in throno detecto capite, modice se inclinat. Sena tus universus, e curulibus luis in venerationem assurgit. Venienti ad publicos actus ec Comitia Regni Episeopi, Principes, Senatores, ex hu nianitate ec affectu, non rhedas tantum Obviam mittere, sed i pii med in personis, honoris causa in itinere benevoli oceurrere, non inseriust ducunt. Idem tanquam Primus princeps. nemini in rhecla sua ec in pu-i hlico eongressu, manu dextra cedit. in primo meo Cracoviam ad Solennia Coronationis ingrellis, Episeopi posnaniensis , oc Plocensis, Ca stellanus Crauoviensis primus inter Seeulares Senator, Sinistram in rheda mea tenuerunt. Idem, Epistopos, Palatinos, Principes, Mare i schalcos, Cancellarios, Exercituum Duces supremos, non revilitat, is lennibus privatorum conviviis non intervenit. Regiae in Actibus p hlieis mense solus ad latus Regium adhibetur assidetque nisi forte Leis' gati Principum invitati assideant, tune enim ex urbanitate convivio Regio praeiens intervenire non curat.' IX. APchiepiscopus antiquo ec praeseripto usu, licet a Legatis Co- ronarum visitetur, neminem in persona sua revisit, praeter solum N cium Apostolicum. Principem enim suum Pontificem, tanquam ejus grR tia Archipraesul Beneficiarius, agnoscit, ac revereri tenetur: nam si
l cui DEo servire , regnare eli, ita qub infimius Uicario DEI nos subini mittimus , majori quodam honore attollimur. Mirum id aliquando di insolens visum, nonnemini externorum Ministrorum; alleganti Romana in Urbe, exemplorum sonte di Magistra, ubis omnia politia cultissime viget, Cardinales , summos aeque ac mediosi invicem visere & revisere, atque haec praecipue officia, erga Coronarum: Legatos, ab ipso Cardinali Patrono religiose observari. Sed controversiams istam multo nisu agitanti, inq; sententiam suam alios pertrahere ecept ii, Legatus protunc Gallicus prudentissimus di humanissimus praesul Bitui ridensis, nunc jam seliciter ex nominatione Regis poloniae Cardinalis Bol nosus , recte respondit: ad mores gentis se venisse , neque velle in alienal domo esse curiosum, sed quemlibet in sua possessione relinquendum . Firmavit idem Rex Christianissimus, dato mandato Excellentissimis Legatis Episcopo Marsiliensi de Forbin, di Marchioni de Bethune, ut Archiepiscopo Gnesinensi publicum visitationis, sine ulla difficultate di praetensione, ho norem haberent. Quod in Comitijs Variaviensibus anno currenti mulis' tis vicibus Arehiepiseopum olfetovium visitantes, non revisitati, observarunt. praestitit idem ultro Craeoviae in Regiae Coronationis Comitijs non interrogans neque dubitans, tametsi tergiversationis Forbinianae gnarus, Legatus Suedicus Vir egregius, dignitatis & gentis suae ubivis retinentior Dominus Andreas Lilliehoeh. Brandeburg : Legatus Dominus Baro Hover hius Aulae Polonae planli nutritius, rerumque nostrarum scientissmus, neq; nune inseriorem Regia Electoralis Legationis Excellentiam autumans, Dequentius Archiepiscopum Oluovium, publice adiit, testa tusq; est: primates Poloniae, antiquo usu praescripsisse, ut Legatos a quibus visitantur, nunquam revisitent. Visitare autem gati necesse habent, quomodo enim praetereant Archiepiscopum, si quid eum Republiea Polonaeommercij habere volunt. Nam Legationes publicae instituuntur, cum ad, Sacram Uν C,OOste
843쪽
λSaeram Regiam Majestatem tum ad universam Rempubiliteam. id est Sena tum dc Equestrem ordinem , quorum velut personam Primas Regni PrIUM quo Princeps sermper repraesentat. Eodem more Cancellaru Galliae , nemini accedendi , quacunq; lice vcignitate , etiam sanguinis a Regibus dedusii praerogativa fulgeat, obviam procedunt vel vilitationis vicem referunt. Recens auctor Anonymus libri Gallies de Legatisci Ministris pag. 39a. edocet: nem mem ab inrchiepiscopo Toletano erimate Hispaniae , praeter solum Regem. viii- ari. Memoria teneo, eum in Comit ijs Eleetianis imperatoris Leopinoi, Francos urti , Ministrum Regis poloniae Joannis Cati miri agerem, Electorem Coloniens e domo Bavarica, neutiquam permittere voluisse. manum dextram Legatis- Quod illi vitio non vertebant comperto U- cum talem di praeseriptione in domus Bavaricae obtinuisse. Archiepisieopus Legatis Coronarum, ac Nuncio Apostolico praeeedentiam non permittere omnino obligatur- Cum Joannes WσE3 h ob reverent .am Apostolicam Nuncio aliquando loco cessistet . appellatus suit publico Ordinum Ecclesiae nomine in Comitijs. ut locum primum primi principis A tecetarum exemplo , pro conservanda sua di Reipub. dignitate tueretur. MemInisset Actorum olim Vladistat Oporovij primatis Cardinali Sbigneo minime Cedentis, rem ita narrat Caria ovius pag. aT. Cum cximia fit in Leelesia Catholica Cardinalium S. Rom. Ecclesia innitia, eae habeantur ij in Rep. ciri ana areb isopis, i tropolitanis,Primatuis Ecelesiasticu, cs Pa-
Ariarchu superiores, non cedit tamen eis in amplissimo Regni Senatu, loco, hono- arae,s authoritate .Archiepiscopus Gnesnensis, velut Primo Regni, quod quidem . identer patuit, quodam tempore nempe regnante Ca iro III. Nam cum
Ebigneus Ole huius Epimpus Gaeoriensis, vir cum de Ecclesia tum de Repu- .hlica nostra bene meritus, a Pontifice Max. Cardinalis ereatus esset, praerogativas 6M Dignitatis in Senatu uti, eae Vladi um Gnesnensem Arebiepiscopum inteire vesiet, obmtit Archiepiscopus uti Primo Regni, noe solus sed cum Promaeribus cs Senatoribus Majoru Polaniae, es eum Rex tum cateras Senal orsi Iertinaci- Migneum sueretur, omnes eum Archiepistopo Senatu excesserunt.
conrroversia tandem discessu cardinalis ὸ ComitiΡ sopita est. Ut autem 'taci Ieragerentur Comitia, Archiepiscopus quos in gratiam Regis re Senatus di aesiit. Eidem Sbigneo Cardinali Episeopo Craeoviensi in nuptijs CASlMl-Rl III. cum Elisabetha Alberti Caesaris filia anno ios in Basilica Craeo-viensi celebratis Joannes Sprovius Primas non cessit, di Sacris in ipsius Ecclesia operatus Reginam coronavita Cromer. soL 3oo. lib. II. Mi hori lib. q. cap. Φ9.
Nostra aetate, cum Serenissimis principibus Sigismundi lil. Rilijs, piscopatus.Joanni Alberio Cardinali Cracoviensis, Carolo Ferdinando pi censis, lege publiea Comitiorum tribuerentur , Primatiali praerogativae, D. Resijs principibus inferior ageret. diplomate di decreto omnium ordinum Prospectum est. Verba eonstitutionis an . 1633. in Coronatione Vladisial l V. A Ze dignitatem Cardinalitiam Krolewie Jego Mose Jan Albryclita Se' de Apostolica obtinuit, Warujemy he eo nomine hadney ibbie praerogatiWyWp od prZed primasem Regni pr asMZae rite dedite. Et quoniam dignitatem Cardinaritiam Serenissimus Princeps Joannes Albertus a Sede Apostolica obtinuit praecavemus quod edi nomine ullam praerogativam priorem ante Primate Regni usurpare non poterit, di Constit. i64i. A realiby kiedyDignitas Cardinalitia Κroleis eoisi Jego M sci Larolowia Sede Apostolica
844쪽
De Archiepiscopi Gnesinensis Principatu
igcZac niema. Quodsi aliquando Dignitas Cardinalitia Serenissimo principi Carolo da Sede Apostolica deseretur, nullam ille praerogativam ante Pri matem Regni praetendere poterit. XI. Austoritas Primatialis monendi Regem si quid nocivum Reipublieae oc libertati praegrave adverterit, exemplis deducitur. Jacobus Enenius, cum Uladinaus frinceps injurius esset Flaatribus
suis, bellumque civile adversus eos moveret, in castra ejus curru vectus venit,eumq; liberrimE de tyrannico & impio coepto monuit,contemnentem una cum Exercitu Infula ornatus diris devovit. Nec mora, sententiam ejus ultio divinitus secuta est. Profligatus est enim Vladictaus cum Exercitu suo a paucis obsessas. Petrus I. ob eaedem S. Stanislai Boleslaum Regem saero sulmine periscussit, re interdicto Ecclesiastico totum Regnum sub)ecit. Petrus II. Bolestatim Principem cum Fratribus decertantem coarguit re tandem composuit. Jar laus Casimirum Magnum solutiore vita agentem monuit Muxori reconciliavit.
Joannes de Sprowa Casi mirum ad praestandum juramentum ec uv' Poloniam Lituanorum Principatus Vieario regimine alicui demandato in diligentius per se administraret, commonuit adegitque Jacobus it. Archiepiscopus, cuna Henricus IV. Vratistaviensis Dux magnam vim pecuniae Thomae Episcopo dc Dioezesi Uratistaviensi imperasset, ea non exsoluta Othmoviam di. Nissam oppida ac bona caetera Episcopi ec Ecclesiarum Dioecesis Henricus invasisset, Henricum prius monitum, sed in pertinacia obstinatum eommunione Christiani populi una eum foetjs re fautoribus exolusit, Vratistaviensi vero civitati, re omnibus locis quae in ditione erant sacris interdixit ac non nisi data plena- ' ria satisfamone vinculis censurarum exoluit. Joannes de Sienno Duuti
Masbviae Regij piastani sanguinis partes vehementer egit,seque Casi mirolli. Regi magnanime opposuit. Nicolaus Dater Egovius eum Sigismundus Augustus certum contractum de sale vendendo in detrimentum Nobilitatis fecisset, Majores P loni eam rem ad Archiepiscopum detulerunt, utque Conventum indice- 'ret,postularunt. Rex ab Archiepiscopo monitus destitit ab incepto. Idem Sigismundi Augusti eum Barbara Radivitia matrimonio animose, sed non pertinaciter restitit. Stanislaus Carneovius eum in Comit ijs Uarsaviensibus obtentu belli Turciei tributum capitale sancitum fuisset. Conventum Colensem Majoris poloniae Palatinatibus indixit, illud vectigal liberae genti incle- ' eorum de servile abrogavit. Joannis Samosei) nimiam potentiam infregit, quod tamen detestabili infirmandae auctoritatis Comitialis exemplo M abusu dignitatis Primatialis factum, recte improbat piasee. fol. s. Idem Carneovius Sigismundo III. in Sueciam profecto, ad rumores belli Turci ut in Ungaria excitati, Conventum Varia viae proceribus indixit, & celebravit pia sec. fol. t o. idem libro suo de primatu refert P g. 26. Quod Regnante Sigismundo seniore, di absente a Regno, in Lilvania vero degente, Petrus Gamratus Archiepitcopus, Petricoviae Comitijs Regni cum potestate praefuit, α Senatus consulta constitu- tionesque Regni promulgavit, praesente etiam eod zm Rege, sed aegrotante, postea ibidem in aula Archiepiscopali eo ipso Gam rato praesidente, saepenumero Senatus habitus est. Post eum quoque Sigismundo Au
845쪽
gusto Regnante, ad eundem modum apud Nicolaum DrierZgovium Archiepiseopum, non semel publice Eonsultatum est. De Joanne Genk pialae. in Chron. fol. 343. Cum Vladisi aus Rex electus, febricula distentus, aci diem coronationi practitutam non veniret, uolenne sacrificium pro Comiti. js inchoandis in templo Pontilieali Cracoviensia celebravit, ac inde ad curia arcis Senatoria transiens, consilio publico Senatoribu di Nunc ijs praesedit. Joannes Neth γλ matrimonii cum Friclerici Palatini Rheni filia haeretica acerrimus dissbasor fuit. Mathias Lubinini cum Ulassislaus IV. svasore Legato Veneto Tlep lio, apud quem Venetits Princeps hospes diverterat, hellum in Tureas inconsilia Republica agitared, multi Proceres , praecipuo nomine Stanillaus Lubomierscius Palatinus Cra viensis Archiepiscopum primatem compel lavere . iret oboiam nocivis consilijs, primatiali jure Regem dehortaretur. Eg it in primis per Epistolam , mox Variariae Regem adiit Lubinius, tandε in Coemiti s anni i M. Ordinum rogatu decenter movit, perluatitque, ut caepto molimine desit teret exercitumque ex Germanis , pace Imperij tune RAbilita, conscriptum exauctoraret. Quam nimis anxiam inconsultae pacis curam, in malum nostrum, di interitum amplissimi Regni recidisse. heu miseri agnoscimus , gemimusque. illis enim florentissimis , dc longa pace adultis poloniae opibus viribusque illo tune domestici externique militis facili delectu, illa Colaceorum immensum exerescente, iamque ad arma concita multitudine, de aperto per ostia Bory sthenis Ponto Euxino, di conspirantibus, taciteque Vladislao devinctis, latissime per imperium Turcidum diffusis Graeco is Christianis, di distracta Ottomanica potentia, debellari seu infringi hostis, Tartari Taurica sua extrudi, pax secura di duratura stabili iari poterat:
Heu quantum poterat terra pelagos parari Hoc, quem serviles hauserunt sanguine, dextrae.
XII. Si quis Nobilium gravem offensionem Regis perhorrescat, ad pri- , natem recurrendi jus est, qui interventionem suam ad leniendam Regis iram Nobili praestare debet. Exemplo ejusdem Mathiae Lubini j Archiepi. rhopi, qui pro Georgio Lubo mirscio cum ob percussum Instigatorem Regni Lythievicium indignationem Joannis Casimiri incurrisset. Nee non pro Hieronymo Rad Ziejovio, intercesser fuit, di gratiam priori nam posterior e Regno celeriter profugerat impetravit. Xal 1 - oties ad bellum universa cum Rege Nobilitas, Edistis Publi ei4 . vulgo literis restium, evocatur Archiepiscopus G ne mensis aliquos Senator ij dc Equestris Ordinis ad assistentiam lateris sui adsciscere solet, qui Expeditioni generali per Legem Comatiorum eximuntur, poenisque gravissimis in lege descriptis non sub acent. insorum nomiana eum subscriptione Mares alet primatialis , aftis publieis con nota notur. Speetali autem privilegio Vla distat poloniae dc Ungariae Regis Arcium Archiepiscopalium Lovieiensis α Uniejoviensis Capitanei seu Praefecti. immunitate hae expeditionis bellicae ipso iure gaudent. XIV. Juqeudendae monetae. praemystius Rex, Archiepiscopis Gnes-nensibus Anno ia84. conoessit. Cromerus auctor est lib. 8. lat. Tadislaum Principem jus idem eudendae monetae ante Prae mystium, nee non venationum in sylvis proprijs libertatem Archiepiscopi, indulsisse, quas illo tem- Poris, nemini praeter Reguantem venationes exercere licebat.
846쪽
De . Ge scopi monensis Prine patu Privilegum P REMIS LAI DUCIS
IN NOMINE DOΜlNI AMEN. Ne gesta mortalium idonea
tractu declivij temporis evanescant, provida Sapientuna proinde sanxit auctoritas, iacta digna memoria solennis scripturae testimo. nio, posterorum notitiae commendare. Hinc est igitur quod Nos PREMISI AUS Secundus DEi gratia DUX Poloniae inhaerentes umstigijs Praedecessorum notirorum, eorum pios actus prout possumus imitantes, inprimis libertates ab eis concessas Ecclesiae Gneshensi adiprobantes, jure perpetuo confirmamus, omnes incolas ipsius Eccle sitae,ab onibus angarijs absolventes, videlicet ab Omni solutione, exis actione, servitute, ac Iurisdictione seu dominio totaliter liberantes, ct adjicientes pro remedio peccatorum nostrorum nostraque ac Pros genitorum nostroruni salute Quod Venerabili Patri ncstro Domino Jacobo Divina providentia Sanctae Gnelnen. Ecclesiae Archiepiscopo ejusq; successbribus in Zneyna civitate sua& alias in Castellania Len, den. ubi voluerit monetam habere liceat specialem, quae per totum Dominium nostrunt recipi debeat sicut nostra. In hujus rei telis mois nium praesentem paginam nostri sigilli munimine duximus conii mandam. Praesentibus his testibus Comite Bostone Venatore Callisiten. Comite Gnevomiro Castellano de Zbaaesin, Comite Vito Pincerna Gnesnen. & alijsquam pluribus fide dignis. Datum in Clohyna Anno gratiae Domini 1284. Indictione XII. Calendis Augusti per manus Chilonis Notari j Curiae Nostrae.
Privilegium CASIMIRI MAGNI Compositionis de Decimis in quo titulus Primi PRINCIPIS. Confirmavit SIGISMUNDUS AUGUSTUS Varsaviae tr. Mensis
Octobris anno Domini Is68. cum appellatione bina Archiepiscopi,
Primi PRINCIPIS. I OS CASIMIRUS DEI gratia Rex poloniae. Ad perpetuam me
ii moriam, ec acu universorum quorum interest notitiam praesentibus volumus devenire. hii a cupientes nemora meri eas sylvas, ec virgulta, quibus est dudum propter guerras praeteritas terra nostra Poloniae desertata, redigere in agriculturam , ut ex eo nobis nostraeque militiae ae subditis nostris praesertim Sanctae Matri Ecclesiae, ec ejus praelatis ac Rectoribus Ecclesiarum quibuscunque in reditibus, proventibus, re utilitatibus fructus crescant & Obveniant uberiores. Cum Reve renullsimo in Christo patre Domino Jaroslao Sanctae Gnemen. Edesesiae Archiepiscopo Primo Nostro Principe ', mediante Baronunt terrae P Ioniae consilio, super solutione decimarum in eadem terra p. loniae, ta Iem sevimus concordiam perpetuo duraturam: Quod de antiquis villis ec agris locatis, et possessis, vel decima manipulatim, ubi deuima solui coniuevit, vel ubi maloratae duodecim mensurarum triplicis frumenti, sellia
847쪽
scilieet, tritiel siliginis, & avenae cum serionibus solvi consueverant, sed undum antiquam eonsuetudinem ad quos pertinend persolvantur. Et ubi antiqua villa de jure Polonieci in ius Theutonicum transferetur, in quo territorio lita fuerit. illius Ioel jure fruetur, scilieet quod pro decima campeliri solvent incolae Ipsius villae census medietatem, videlicev sex mensuras triplicis grani, ut profertur cum sex grossis Pragen- de quo libet manso Sreden. oc uicti macili duo in unum non conjungentur , neq; aliqualiter dilatabuntur. Et in territoria Nacten. inter pomeraniana α Nothela pro deeimis quae manipulatim Pluuntur, per tres scolos gros: eorundem, postquam fuerit iacta mensura lvetur Culmens: sive Sreden. eodem anno, α postea singulis annis quesibet festo Beati Mart ni Confesseris. Uillam vero in nemoribus, meri eis , Sylvis , Borris e virgultis a data praesentium in terris Poloniae Syradiae, oc lanciolae I candi, interim quod idomini earundem loeandarum villarum libertatem. servabunt, gaudebunt a solutione de ei malis pecuniae libertate. Post cuius lapsum de mansio quolibet S reden. inibi mensurato, pro decima soluvent etiam tres scotos grolibr. praedictorum hoc adiecto, quod lacus. pal des. oc ubi agri esse non poterunt, non transibunt in agrorum mensura; stulteti insuper tam villarum antiquarum ,in quibus per Cmethones mal dratae de seriones solvuntur quam de novo locandarum, in quibus sex grossi de mansis solvi debebunt, tantum per quatuor mansos ii heros e non plures labebunt,de quibus flebano,a quo audient ossicia divina,oc percipient Ecclesiastica sacramentλ, more antiquo solvent missales annonas mensuram illiginis de mensuram avenae. Ita quod quilibet ipsorum scul- telorum in sua stultetia peduniam decimalem ec maldratas cum sert nibus suerit astrictus recolligere fideliter, ec reponere in Ioeo tuto ae servare, ec demum illi ad quem pertinent dictae decimales pecuniae vel mal-dratae cum serionibus praesentare. Non solventes verb aut solvere r tardantes ipsi stulteti ad aestimationem debiti debent impignorare, ecsub poenis certis infra minus Mensis spatium a die impignorationis prout arctilis poterunt .compellere ad Qt vendum. Alias ipli stulteri ecC methones in toto vel in parte non solventes , tam diu post dictum mensem excommunicentur , quousque integraliter dictus fuerit census
persblutus, de quibus ii quidem quatuor manli praedicti se ulteti vel alter eorum si aliquem vendiderint, ligaverint, seu alijs ad arandum concesserint, vel quoquo modo alienaverint, de illis qui eos araverint, uri eum villanis decimam mal dratas eum serionibus solvent, ubi villaniso vere consumerunt. Insuper quoties aliquem mansum in villa locata quovis modo desertari contingat,arans illum propterDominum villae decimam in campo persolvet manipulatim, quousq; locetur& census cum
maturatis persolvetur. Item Rectores Eeclesiarum ec alij quicunque Presbyteri Gnesnen: Dioecesis , pro columbatione pro Baptilbro , pro copulationibus,pro extrema unctione nihil petent, sed quia ipsis dabiatur,charitative recipiant α gratuite. Ubi autem Sacerdotem vel ciericum in Sacris constitutum vulnerari, capi, vel occidi contigerit, locus ille tam diu sit interdistus, quousque maleficium hujusmodi committen satisneiat vel Ecclesiae tradatur, aut homines loci ejusmodi sacrame tum praestiterint . quM eis non dantibus neque detinere valentibus iadem aufugit male fior, ec tune in dicto lato divina relaxabuntur . Etiam non cessetur a divinis propter adventum ad aliquem locum alicujus excommunicati, ne justi divino officio indebite priventur. raeterea
848쪽
De Archiepi evi Gnonensis Principatu.
' fabrica ab Ecelei;js ubi nos habemus jus patronatus, non reeipiatur. item . statuimus cum eodem Domino Archiepiscopo, qudd ubicunque miles, militi obligat haereditatem, de agris quos obligans colebat, recipiens obligationem teneatur decimare, ubi ille qui obligavit, decimabaei. Si v i rb occuparet & exarared plures agros repellens de illis Cmethones in Gonituam decimabit. Item crdinamus quod maturatae de villis no- istris α Baronum Domino Arelliepiscopo di. clero ipsius non ducantur, sed si qui ducere voluerit, non prohibemus. In cujus rei testimonium sigillum nostrum praesentibus et tappensum. Actum politaniae se a quarta post Dominicam Renainisuere Anno Domini millesimo trecentesimo sexagesimo. Praesentibus discono postianiens. Pr Zeclao Callisen . Chebda Syradien. Alberio Cujavien. Palatinis . UterZbienta Posnan. Andrea Callisen. Castellanis. Nicolao ro an . Dobieilao Calissien. Judi cibus ac Ali)s multis fide dignis. Datu per man; Otthonis Canuellatij pol, 'niae , scriptum autem per Nicolaum de Wolborae Notarium Curiae no-1trae Regalis Majestatis.
SIgnificamus tenore praesentium quibus expedit univertis praesentibus defuturis. Quia Reverendissimus in Christo Pater Dominus Ni laus Sactae Gnesnens. Ecclesiae Archiepiscopus di VICARIUS REGNI nostri Poloniae GENERALIS, dce. ece. Datum in Lagoin oppido nostro prope Calvum montem Feria tertia proxima post diem B. Valentini Anno Domini millesimo quadringentesimo undecimo.
Privilegium IOANNIS ALBERTI, in quo Archiepiscopi Gnes n.
ad bene seliciterque regnandum, veluti Gubernatores &Majestatum auctores. . A D perpetuam rei memoriam. Regia ae quaeris Majestas imperan a
potestas consuevit inter alia ordinariae curae ad recte justeque inse 'peranclum incumbentia, privilegiorum perenniumq; literarum subdi- 's torum suorum , dc rationem habere praecipuam, de illorum illarumq; tenores , tam ab initio concessionum, quam ex successivis successorum roborationibus firmissimis, per novae concessionis confirmationis'; decreta esticero
firmiores. Quod quidem ea ipsa Majestas, etsi cunctis fidelibus suas tribuere debeat benigniter , illorum tamen privilegia , immunitates, libertatetq; li- heralius perennare , ampliareque debeat, qui summis Ecclesiae , imb etiam Divinis ipsis Magistratibus, immediatissimi praesidentes sicut alijs Christi fidelibus , spiritualia de temporalia commoda praebere, sic ipsis Majestatibus Regum di potestatum Imperantium, ad bene feliciterque regnandum eo si ijs di auxilijs praestantiissimis vestuti quidam gubernatores, non solum re, sed etiam Majestatum eorundenτ aactores este consueverunt. Proinde Noa JOANNES ALBERTUS DEI gratia Rex Poloniae, Neu non Terrarum Cra- coviae , Sandomiriae. Si radiae, Laneiciae, Cujaviae , supremus Dux Litv niae, Rumae, Prumae , ae Culmen: dc Elbingen: pomeraniaeque Dominus de Haeres , dic. Significamus tenore praesent: quibus expedit universis praese tibus, di futuris, harum notitiam habituris . quomodo post felicem Resiam Corcinationem nostram , quemadmodum more Divorum olim praedecesso rum nostrorum Ducum ae Resum Poloniae universuTerru ac subditis R.
849쪽
gnteolis nostris, universorum Privilegiorum, immunitatum, di libertatum, per eosdem prae deee res Nostros eis successive concessiorum, concessaruq. confirmationes dandas Decretumq; α petentibus dedimus, ac concelsimus, gratiose, sic in praesentiarum oebitum habentes respectum, ad Itastrissimi Principis Reverendi is in christo Patris Domini Friderici eadem gratia Germani earissimι Nostri, Sacro Sancta Romana Ecclesia Tuali S. Luriae in Septem foliis presbyteri Cardinalis Archiepiscopi Gnetnen, di Primatis, Epitcopiq; Craeoviem benevolentia affectumFraternum di studium ferventissimum per ejus earltatem fraternam suu vadatione Regni post mortem SerenisIimi lim Regis CASI MIRI Noliri, suique Genitoris, nune quoq; di omni tempore prius felicem nostram ad Regnum Paternum assumptionem Nobis Mper illime exhibitum. 6c exhiberi iolitum, dum videlicet felicis Electionis Coronationiiqne noli rae Auctor promotors esset singulari muι favore fraterno suo eam ipsam Electionem Coronationemq; felicem nostram, non si tum promovendo, verum etiam Universorum Regniuolum nostrorum vota ad suum unanime di nostrae Majestatis votum atque augmentum Regum nostrorum retinendo .clum deniq; in omnibus nostris ac Reipublieae Regni nostri eventibus prosperis, atque adversis, consilijs oc auxilijs , fraternis nobis sincerilsime assistere non desistat; Quamobrem ut non ingrati esse videamur, fraterni favoris affectus di benevolentiae ejusdem Domini Friderici Fratris nostri, quin polixis liberalem fraternam benevolentiam , liberaliter rependere cupien. non per errorem, vel inconsulte, de eeria hientia deliberatione nostris ConsilijsConsiliariorum Nostrorum universorum Spiritualium oc secularium Regni Nostri accedentes universa di singula, univer
fasque di singulas privilegia, munimenta, libertates, immunitates di Literas perpetuas oc temporales sub quibuscunque modis, sormis, di tenoribus per Serenissimos ae illustrissimos olim Reges oc principes poloniae Praedecessbres Nostros, di quascunque alias personas auctoritate quantumque perpetua vel temporali fungentes, eidem Domino Eriderico tanquam Archispi Popo di suis Praedecessoribus Archiepiscopis Ecclesiaeque ae Mensae Archiepiscopali Gnesne n. ac etiam Venerabili Capitulo ejusque praelatis 5c C nonicis Mensae quoque Capitulari , nec non universiis alijs Beneficiatis de Beneficijs Ecclesiasticis Ecclesiae Gnesnen. suae, simul, aut divisam, conjunis Sim vel successive, donata ec donatas concessaque atq; eoncessias quorum
quarumq; tenores perinde esse aci valere volumus, uti de verbo ad verri hum pr..isentibus nostris inserta insertique essent, quascunque venditiones, donationes, resignationes, emptiones , contractus, sententias, Decreta , ordinaria, di extraordinaria, puta ,arbitraria, decisiones, exemptiones, libertates, immunitates, mandata, di omnis generis atq; modi cujuslibet Ordinationis, temporaliter di perpetud duraturas in se continen: decrevimus ec determinavimus in omnibus eorum ec earum scriptis tenoribus, de eonditionibus eonfirmanda, roboranda di ratificanda, confirmandaq; rod randas ec ratificandas prout praesentium perennium Nostrarum munimine Literarum eonfirmamus, di ratificamus. volentes di de universorum eisorundem Regni Nostri Consiliariorum consilio statuentes, decernentesque illa atque illas perpetub Valituras in aevum. In ejus rei testimonium sigillum nostrum est praesentibus subappensum. Actum Lanciciae Peria Segista in Vigilia SS. Philippi di Jacobi Apostolorum. Anno Domini Millesimo Principe Reverendissimoque di Reverendis in Christo Patribus Domino Fri- derido Cardinali Germano nostro, Creslao Uladissavien: 5e Caneellario Reiagni Nostri, Joanne polaan: Vincentio Proeen: Episcopis Eeelesiarum. AeMagnifieis Generosis Joanne de Ostrorog Posnanien: dc Ambrosio de pam-ρ po
850쪽
De Archiepiscopi Gnesinensis Principatis
poω siradient palatinis: Raphaele de Lesiano Pognanien: Andrea de Ta-λκyn Laneicient Castestanis, Jambo de Sehidioviec Tlies aurario. Mathiade DrZewica Praeposito Searbi mirien: ReeCancellario Regni nostri Aiijsq; pluribus fide dignis Testibus ad praemisia. Datum per Manus mul dem Reverendissimi in Christo Patris Domini Cresiai Caneellarii Regni Nostri sincere nobis dilecti.
Privilegium C ASI MIRI MA G N I,
in quo omnia Bona Archiepiscopatus specificantur.
Dignum ec rationi consonum fore noscitur, ut Alma Mater Sancta
Gnesne n. Eccl. 1ie ut in Regno Poloniae aure Metropolitano usi esus praecellit Ecclesias, ita honoris praerogativa gratiae lingularis um-pliori privilegio decoretur. Proinde Nos CASIMlRUS DEi gratia i ex
Poloniae: nec non Cracoviae, Sando miriae, Syradiae, Lanciciae , Cu)aviae , pomeraniaeque Terrarum Dominus ec Haeres. Au univeribrum tam praesentium quam futurorum , notitiam volumus devenire . Quod Venerabilis in Chri lio Pater, Reverendi iIimus Dominus Jarollaus euuε gratia Sanctae Gnes neniis Ecclesiae Arehiepiscopus eum suo Capitulo ad nostram praesentiam venientes e X posuerunt nobis humiliter ω deuore: ut quia privilegia ejusdem Eo die liae concesta per Illustres Dominos Reges ec Principes Poloniae , in quibus jura di libertates continebantur plenariae , quaedam ex sui vetustate consumpta, nonnulla vero ex Terrarum dii urbiis di cremationibus deperdita existerent, dignaremur eis di Ecclesiae supradiSiae Masitate Resia cle opportuno remedio provi dere: ut ultima consumpta Privilegia innovari, deperdita restaurari, α alia reformari misericorditer mandaremus. Nos vero ipsorum justis et rationabilibus supplieationibus more pii patroni favorabiliter annuisentes, cum Regum oc principum explorati juris existat, Ecclesiis de peris sonis Ecclesialii eis, praesertim in quibus itis Patronatus obtinent, pate m. ne consulere , protegere dc dotare , habita nobiscum deliberatione eccum Baronibus nostris sudicienti praemis B tractatu ad Honorem Umni potentis Diu, de Beatae Mariae Virginis ac ad gloriam S. Adalberti, M. α Pontificis gloriosi , ipsius Ecclesiae Gnesnens. Patroni, atque intuitu retributionis aeternae. Consideratis etiam meritis probitatis ci servitiis plurimis, per praeiacum Dominum Archiepiscopum nobis conias anter exhibitis re impensis, omnia de singula Privilegia , Libertates, eoncessiones, donationes cujuscunque tenoris ec formae existant, per quemcunque vel quoscunque data, concessia dc donata fuerant, Gnes nen. Ecclesiae memoratae , in nomine Domini ex certa sui entia confirmamusci pari privilegio roboramus perpetub valitura. Caeterum volen. Progenitorum nostrorum , qui eandem Gne mensem Ecclesiam . plurimis gratiis dotaverunt, vestigiis inhaerere , α facere eidem Ecclesiae gratiam ampliorem, ut sub culmine nostri' regiminis in auribus amplietur. Quodque ipse Dominus Archiepiscopus eum suo Clero pro salute Nostra, di pro animabus Progenitorum nostrorum, Orationes fundere 1brtius sint astricti. Omnia bona ipsius Gnesnens. di aliarum Collegiatarum videlicet Lancieien. Ruden. ΚurZelovien. de Unieiovien. ac parochialium Ecclesiarum Diceces . sive sint oppida sive Haereditates, sive villae aut Castra , quae nunc ad majorem eertitudinem in praesenti privilegio duximus propriis nominibus describenda. Primo omnes areas circa Ecclesiam Cnem. quas nune praelati, Cancellarii de Vicarii possident cum hortis de duobus mansis circa beatum Petrum. Item tandaterZIno Wirbi Gany, sennixi, Ia cum