Vitae Italorum doctrina excellentium qui saeculis 17. et 18. floruerunt. Volumen 1. 20 auctore Angelo Fabronio Academiae Pisanae curatore

151쪽

as IOANNES MARIA quam facile multi juvenes ingenio clari eoa

Iuerint . quibus cum suppeditaret Lancilius commoda ta instrumenta ad eas ipsas artes excolendas, eruiebat ut i ter illos maximum esset gloriae certamen .. Quo, primum temp ve coetus Academicorum est convocatus id autem accidit VII. Kal. Μajas an. MDCCXV. iipsa orationem dixiL de recta medicinum sudi mn ratione, in qua porseta medici spetierati sormam adumbravit cIa . Et primo quidem disserit de artibus, quibus instruinis debet esse medicus, deinde persequitur quao in his artibus cavenda ac circumspicienda sint, ut, iacilius ac securius , quo tendit, pervenire possit. Hoc eodem tempore ille murutam, oper Re ponebat in MetaIlotheca Michae Iis Μercati, quae cum centum viginti annis in tenebris jacuitat, tandem Florentiat re-Perta , a Clemente AI. comparata , a Lanci sio ejusdem Pontificis jussu notis illustraeta arum DCCXVIII. lucem aspexit. Sunt quidem in his notis plurima cognitione dignissima , ea que commemorare necesse erat, proptere R uodi Μerc3tus, vir. ceteroquin doctissimus .,

in ea incidit tempora, quibus lictoria nat ratis

152쪽

t ' ML AN ε I s x v s xas ratis Infinita obsita erat errorum multitudine rutios ita notavit Lancifius, ut facile intelliaci possit, quam multum esset in hac saeuutate versatus ID. Vocavit vero in foetetatem hujus laboris Petrum uallum, doc uin

virum & multarum linguarum peritum, quO- cum vivebat conjun fissime. Νam ad mari

mas eju3 occupationes accessit, quod his temporibus non optima Valetudine uteretur , quodque Urbinum anno IIDCCXVII. comitaeintus fuerit Alexandrum Albanium ad lauream in utroque jure accipiendam ia Fecerat idem quatuordecim annos ante cum illius statro Annibale, quod nemini libentius suorum curam concrederet Clemens. Illo priori itinere cum Bononiam usque pervenisset, pro eo quod ejus nomen magna erat apud omneggloria, invitatus fuit a litteratis viris Bon niensibus, ut de aliqua re , quae ad physiacam pertineret , Verba faceret. Cumque se non nolle homo moribus facillimis respondis set , dicitur ea copia orationis , ubertatequra doctrinae loeutus fuisse, ut omnes ad magnam admirationem traduxerit. Vocem qu

que illius eruditam audire voluerunt Urbina Tom. VII. I

153쪽

x36 IOANNEsΜ ARI A es , quare duabus recitatis Italicis orationbhus in Academia, cui nomen deji Absorditi; harum altera prohavit, gloriosius ac utilius esse vivere quam mori pro patria, altera , vere beatam esse illam civitatem , ad quam amplifcandam ornandamque omnes cives conspirent. Has inter tot occupationes Lancisius nunquam eo-gitationem studiumque dimisit ad umbilicum perducendi opus de motu cordis O aneur m ribus , quod , ut supra demonstratum est , aban. ΜDCC. instituerat, quodque avidissime e vectabatur. At postquam multum sudoris ae Iaboris in eo consumpsit, doluit vitam sibi Prius eripi, quam illud edolare atque in vuti Eus ede re potuerit. Neque id tamen Iueo caruit. Nam commendatum Assalto Roma.Rn. Μ DCCXXIV. impressum est. deinde Ne voti . Venetiis , Lugduni Batavorum , it

Tumque Romae an. MDCCXLV. apud Palea- rinios Fratres recusum. Tanta ac tam prae

elata judicia a doctis viris facta sunt de hoe

lustratur , ut ad has laudes quid addi possit non videam . Laudavit ες Morgagnius , qui mihi unus instar est omnium, pluribus in

154쪽

Ioeis seriptorum suorum , hancque attulIeeaussam quare illud ipsum cum multis praeclaris pauca quaedam haud omnino probanda contineat, quod scilicet extrema manus ei minime accesserit . Porro, vel ipsio Hallerio judice , optime meritus est Lancisus de universa cordis historia , 8c quae protumlit ad fibrarum ordines , valvulam Eust chii r ) sinus venosos, valvularum situm, morbos 8c nervos cordis, vaginas vasoruni pulmonalium describendas nulla non Iaude celebrandax esse pronuntiat. Quanquam non est celandum ex his quaedam esse, quae vindicasse sibi videtur Petriolius ), dc illa praesertim, quae ad valvularum situm in vis vidioribus animalibus pertinent, ut venas tangant . Sed hic a multis reprehensus est, quod de se minus vera praedicans militem glorio in sum saepe imitari soleret; quare sine certintimis argumentis aliquid affirmanti vix fidem habendam esse censeo. Laudi quoque datum est Lancisio , quod noverit pericardium in

155쪽

et 3 et 1 6 A N N E s Μ A R I Linnibus animalibus reperiri cis quanquari

perpaucorum assensu assirmaverit illud ipsum fibris carneis praeditum eri , & aliquo agitari motu , 8c pro necessitate naturae tendi

atque costringi. Glandulosam quoque tunicam eidem tribuit, ac demum membranaceam , qua exterius illud contegi, quamque communem habere putat cum valibus sanguineis & a Teis. Sunt quaedam alia hujusmodi, quact inus probare videntur recentiores anatomi

ci ci ε) qui suis porro reprehensionibus e G

Lecerunt, ut majori in pretio haberi debeat secunda pars operis , quam Auctor an eurysmatibus tribuit . Inter eas , quas recensuurnus, hujusce operis editiones, multum prae sat omnibus Paleariniana , quam curavit magni nominis medicus Antonius Leprottus . exornavitque inter cetera duabus dissertatio-hus Lancisii, quarum una est de pena sine pari, altera de gangliis nervorum. In priori postquam statum , structuram usumque illius enae exposuit, quatuor quaestiones solvit, quas sibi Μorgagnius proposuerat, quid scilicet caussae sit, cur quidquid sanguinis eae arteria magna per intercostales plerasque eL

156쪽

- L A N C I S I U Sestuit . id omne non per totidem venulas rquae in cavam pari ordine desinant, in hane refluat y cur non in cavae inferiorem truncum redeat , sed in superiorem Θ cur istuc non per duas Venas , singulas videlicet more institutoque naturae ab singulis lateribus postas, sed per venam sine pari inseratur Θ.cur demum hujus ipsius venae truncus nona sinistris, sed a dextris prorepat. Q aae sic

praestitit Lancisius , ut non modo obscura praeclare illustraverit, sed etiam tum vetera quaedam ingeniose restituerit , tum nova

plura observationibus constantibus Sc diligentissimis subnixa in medium attulerit. In posteriori vero dissertatione explicatis iis , quae generatim pertinent ad situm, numerum tasguram gangliorum , eorumdem structuram .vim , usum, A morbosas affectiones accurate investigat aperitque I79 . Omnium prosecto primus Laneisius ad harum rerum in. vestigationem acumen M diligentiam, qualem physicum decet, attulit, idque fecit cohortante Μorgagnio, cum quo quamdam stu- iorum societatem inivisse videbatur . Neque

silentio praetereunda sunt, quae inter se ii

157쪽

D36 ID A N N E S Μ A in I Aobservationes habuit, diligenterque descriptas

ad eosdem anno MDCCXVIII. misit , ut ex

iis intelligi posset, quale judicium de summa

controversiae , duce illa rerum omnium magistra experientia , faceret Novissime Lancisius vulgavit opusculum , quod instituit ad Ioannem olivam De natura O praesagio Dioscurorum nautis in tempestate apparentium , in quo duo potissimum inquirit , unde ortum habeant hae quae saepe noctu in maximis tempestatibus nunc specie unius flani mei globi, nunc duplicis, aut numero plurium in apice praesertim mali conspiciuntur ;& unde fiat ut interdum suturam tranquillitatem ex Viero portendant. Cum dixerimusi orasse Laneisium quid hac in re praestet efectricitas, satis de hoc opuscula nobis diffisse videbimur , quod idcirco scribendum suscepit , ut esset sibi levamento in maximo la- Fore , quem in opus de Aneur natiuus impendebat . His ab eo editis ingenii monuin

mentis , quibus maximam matariem ex rebus per 'se investigatis ad rerum occultarumcdgnitionem attulit ue omnia praeclaro ordine Et Mnens , omniaque explicans si aronuem t

158쪽

λ L A N C, I.S I. N S i3ρ. a ee plane pura A candida, satis tamen pa4. lita litteratataque oratione. . cum illud Ciceronis sibi persuasum habere: . mandare ' que -. quam litteris cogitationes suas , qui eas nec dA

sponere , nec illustrare possit, nec delectatione allinqua allicere lectorem, hominis esse intemperan-rer abutentis Otio, o litteris, incredibile est quantam apud nostros homines non solum , sed etiam apud exteros consecutus sit famae

celebritatem . Augebat hanc cogitatio illa quod tanta esse solet in tuenda Principis va-

Ietudine occupatio, ut non sinat hominem in aliam curam incumbere. Declaravit hoc, qui expertus fuerat, Lucas ortius quadam epistola ad ipsum Lancisium , in qua haec sunt : siquidem tu etiam , vir eximie, nosti quo tempore Potcrificiae valetudini tuendae istic praeeram, non so

lum nuIlum mihi fuisse scribendi otium. sed nee

ea , quae a me olim inchoata fuerunt , tranquiΩ

Io animo versandi ; confirmavitque exempla

suo , ut de ceteris taceam . Μalpighius, qui

ut ab Ianocentio XII. ad hujusmodi munus vocatus fuit , omnem cogitationem abjecit aut interrupta contexendi, aut absolve udἱ instituta. Atque ea cum scriberet Lancinus ,

159쪽

nemo poterat existimare , hunc minus atten

tum ae diligentem se praebere in conser vando Ponti sice , cum vere gloriari potuerit, aleo se pro illius valetudine viginti sere a norum spat o exeubasse, ut quam aegram accepit , si non firmam . bonam tamen reliquerit . Tali modo cum ille ad aetatis annum sextum & sexagesimum pervenisset , Mnon minus gratia , fortunaque , quam fama crevisset multam enim pecuniam praesertim ex eurationibus nobilium & divitum secerat γεc quanquam tenui, bona tamen usus esset valetudine , nactus est morbum, quem is istatim , aliique Medici esse gravissimum periculosissimumque senserunt . Erat enim febris acuta , quam comitabantur dolor in dextro hypochontrio pollicam partem ver is , sum ma saucium , linguae ac palati ariditas , ut vix loqui posset, vomitus biliosi , aliaque instantis mortis signa . Cum frustra adhibita essent remedia, Sc vis morbi magis msgisique . cresceret, quarto die postquam decubuit, rite , 8c sumna cum religione omnibus lis per-sblutis, quae divinitus ad expiandos animos. ες placantum Deum sunt instituta , naturae

160쪽

debitum reddidit XIII. Kal. Februarias, hora XII. ann. MDCCXX. Dici non potest quantum ejus discessu dolorem acceperint non modo amici, sed universa civitas. In primis doluit Summus Pontifex, qui, allato sibi nuntio de illius morte, abdidit se in cubiculum, omnibusque per eum diem aditum ad se i terclusit. Amiserat enim virum, cujus fid

ae prudentia multis maximisque in rebus utebatur , Se in cujus suavitate 8c sermone magnum levamentum reperiebat. Μortui corin

pus balsamo perumfium elatum est ad Sancti Spiritus in Saxia , ibique cum pompamueris sepultum. Tumulo vero hoc elogium inscriptum est. D. o. M. IOANNIS MARIAE LANcisti RΟΜΑNI

MORTALES EXUVtAR HiC IACENTEUI PRAETER ILLUsTRE ARCHIATRI MUNUS APUD INNOCENTIUM ET CLEMENTEM XI. SUM. PONTIFF. XX. ET AMLIUs ANNos AB EO PRAECLARE GgsTUΜSCRIPTA INSTITUTA BIBLIOTHECA ARCHI HOSPIT. S. SPIRITUS HAEREDITATA DONATUM