장음표시 사용
181쪽
DE EsTE. t 7 m de profundum, lotium vino granatorum simile, subnigrum, abseessus ac pustulae qua cunque in parte corporis fuerint humoris colorem Mideam repraesentant. Verum hic memineris, raro unum aliquem humorem seorsim putrescere in febri pestilenti, multo minus solos humores sine spiritibus, cum totam massam sanguineam contagium
pestilens aggrediatur. Itaq; diligens signorum
omnium collatio instituenda est. Signotum porro alia sunt febris pestifera si ΘΛ δε- imminentis, alia praesentis Signa imminentis bri pesti- desumuntur e corporis dispontionein causa lent i rum praesentia. Si enim corpus ei in puxum iElf semaut ex aliqua vacuatione imbecille, humidius, densius in quo transpirationes prohibentur summa item veneni activitas este vis,facile inficietur tempore pestilenti resistereq; veneno non potest,nisi fugam arripiat. arat sens vero febris in genere indicatur, si causae sunt praesentesvi homo febricitat, virtusque robur non seruat,quoniam cor morbo assicitur contagioso calido, quod in Ephemeris putridis non pestilentialibus minime contingit. Quae autem sint cauis praesentes,vida supra, c. Ilactenus de S inplomatibus pestilentialibus, contagionis i , natura: causis,&c sequitur specialio quaedam pestis curandae metho'
182쪽
i; DE EI TE. consistit tum in praecauendo , tum itimorbo actu iam corripiente profligando. Praesidia, quorum beneficio corpus mutabilit, ne assiciatur veneno pestilenti, generalia sun vel specialia.
Generat simum prophylacticum es fuga,
Haec tr i tabificam pessunt a ue bia testem
Mox, longe, tarde, ede,recede,redi.
'Si enim summa est &insigni veneni vis, corpus resistere non potest nisi fugam arripiat: summa veneni vis tacti uita indicatur ex in- tigni aeris putrefactione. Quare non secus ac mors ipsa hoc malum fugiendum est, aliaeque quaerendae sedes. ubi fatus corporis i incolumitas in tuto possit collocari. Etenim e minus OM ..h, a si a m sentit qui prouidelictum. Item, fixo tam t. pro ut aia ulis feriere manus. Quapropter non audiendi scioli quidam Theologastris in conendentes pestem frustra fugi, propterea ipDeus iustus Macerrimus scelerum vindex ab
omnium ceruicibus quocunq; loco empo re pestem possit repose. e. Si , inquiunx Deus decreuit, te hoc tempore pestes aeuiente extinctum iri frustra fi Si non decreuit, iterum
frustra fugis. Non igitur sugiendum. Quasi vero acu iam , saeuissimum con agiosum morbum sugere,vitamq; de corpus conseruare, ne videlicet veneno repente corripiatur, cq me
183쪽
DE EsΤΕ. 3 3dio tollatur, sit fiduciam in Deum ab icere, vel in diuinae opis fiducia desperare. Ob mortis gladiiq; metum sanctissimos etiam pauos sis gam arripuisse sacrae literae testantur. De fuga Mosi, in terram Midianiticam Pharaoni, uitiam pertimescentis, vide in Exod.c. 1.Dauidis, I. Samuel. 2 2. Abrahanai, Genesis o Isaaci, Genesa 6. Eliae,3.Reg. 9. Ergo de pestem tanquam penetrabile telum ardentemq; sagittam, eq; quaruor illis calamitatibus unam . quas Deus apud Erech.37. minatus est pietatis desertoribus , licet fugere, seu pestis tempore se dere nefas non est. Humanis duntaxat praesidiis inniti, deq; pi phylacticis tantum laborare seposita in Deum fiducia Christianum non est. Sicut nec laudabilis est illorum affectio qui te
merario quodam ausu concessa media negligetes aduersus tanti malis auitiam lenon praemu niunt, sed aegrotos visunt non vocati, ita
sponte in periculum ruunt, malumq; sepe sibi
Specialia praesidia vel diaria: tica sunt vel chirurgica vel medicinalia: haec consideranda sunt iis, quibus pestis tempore profugere nec licitum est,nec integruna. De Aere. Nier diaetaetica primo occurrit aer. Fieri enim nequit, ut vivaces existant homines aut
184쪽
I6 DE EsTg. valetudine inculpata, ubi aer vitiosus est, pii lire liniq; obnoxius. Vt enim spirabile atq 3eani male corpus externo aere sereno,puro,ab inquinamentis liber, ideoq; salubri, recreatur conseruatur, sic codem existente impuro,Valetudo deprauatur atque corrumpitur. Cumq; acris ac spiritus,quem attractione intra corporis nostri rccestis concipimus, no minus quam
alimcntorum usus necessarius sit, Mabsquetiis aliquo is i subsistere vita possit, nam septenis nouenis' diebus inedia ut plurimum tabes centibus,absq; vero circumfuso aere ac flatibus ne tantillo quidem momento perdurare poterit, quin suffocetur, sequitur aerem respirationi inseruientem, cuiusq; beneficio adminiculoq; spiritum hinc inde reciprocantem producimus atque attrahimus,accurate obseruandum esse.
Quo igitur purior est, minus' contagiosus, eo salubrior corpori existit. Contagiosius enim pestilens cibo vitiosis ac venenato deterior
est atq; nocentior. Probatur Cibus enim vomitu potest exturbari, ac reiici, caloris' naturalis bencsicio concoqui aura vero spiritusque pestilens non facile domari aut confici potest, ubi intim os corporis recessus occupauit, confestim enim cum spiritibus cordis commiscetur,quos inficit atq; depopulatur. Praecauetur autem aer pestilensti corruptus
185쪽
plus multis modis. Primo sit aditus illius ad ἡdes nostras praecludatur, sicut legitur M.Varro si ab T , fecisse Corcyrae, cum enim in omnibus aedibus silenti vicinis aegros decumbere videret, senestras oc-st variis clusit , quae austrum putredinis promotorem, variorum limorborum, Hipp. in aptior teste, autorem, recipiebant, introduxi: l; aliis nouis aquilonem, sicq totam suam familiam incoluinen seruauit, sartam ac tectam. Sed quod Varro fecit in Austro,id in Zephyro, Fauoniod Subsolano nobis faciendum est, quando animaduerterimus,stantibus iis ventis pestem vel recrudescere vel per eos ad nos deserti, Aquilo sua natura, quicquid in aere contagii est,exiccat ab serbetq; hoc enim spirante omnia clara, pellucida ac splendida cernuntur, inque hominibus excitatur alacritas animique vigor atque erectio, cum latibus austrinis nubiloque coelo mens caliginosa deprehendatur,ac remissa, tuis
xiones pariter ac catharri excitentur, ut testantur maritimi Belgae, quorum ciuitates multae austro sunt expositae. Quapropter accuratissima habenda ratio est Ventorum , qui ab aere promanant ac diffunduntur , non selum in libero apertoque aere,
sed etiam inconstruendis erigendisq; aedibus, construendis porticibus, vestibulis,fencstris,o
stiis, deligendi' locis prospectuq;, per quem
bia triclinia, conclauia coenacula externi fla-L tus
186쪽
x61 DE EsTE. tu se ingerant, salubrique aura nos of endan Locorum igitur, ubi ex aeris putredine pestis ortum habuerit, mutatio hic necessaria fuerit, ab infimis sic ad altioia, patentiavi ampla ascendendo,inq; Septentriones vel lium spectantia. Si vero venti ab una regione in aliam pestilentem halitum transuexerint, ex altiori mansione ad humiliorem confugiendum, sic solum aquosum sit, coelumq; crassius , quod sic dissicilius superiorum impressiones ac vim
Delecta domo locoq;,aer, si impurus est, ut plurimum autem talis est,aherandus est& corrigendus,etestate quidem frigidis, hieme calidis ne in aere emendando nihil validius P. pterea laudantur illa Cenacula ac conclauia, in quibus sunt luculenti camini, quibus qui v-tuntur,optime sanitati consulunt.
Testantur id populi Septentrionales, qui ad
luculentos istos caminos,optime se habent, vaporaria enim minus apud illos de probantur di in usu sunt, credunt enim valetudini ea ostic re Hippocrates tauam illam Graeciae Athena rumq; pestem nemoribus combustis, ignibus que per compita excitatis depulit, multaq; hominum millia ab illa vindicauit, quod idem etiam Acronem Agrigentinum& Thaletem Milesium factitasse legimus. Huic hacendio com
modissime inseruiunt lignum iuniperinum,
187쪽
D Pgs et g 76 euius praestantiam frequens usus commendat,
abiegnum, quercinum,faginum,sambucinum, selignum,cerasorum etiam &pyrorum, haec Ciani in finitia sicca vel viridia foco possunt imponi Maccendi Praestant etiam insignes in line casu sus laurus, myrthus, cedrus,cupressius,sed exotica haec sunt, di nostroterrae fere incognita, quamuis sicca ad nos exportari possint. Lignum etiam aloesci Santalium quorum nobis elle potest copia non minoris sunt hic praestana sed eorum usus magis est in iistitibus. Experientia mecum testabitur, lignis, uniperinis,abiegnis,si axineis quod secretum est,)ωtiliaceis nullum in hoc casu esse prius &'osterius his succedunt quercinum bctulacea
Sustitia quoq; olfactu I; earum rerum, quae susti', vel manifesta vel occulta qualitate venenis ad uersantur, aerem emendari ac alterari in experimentis est sunt autem ignari serbae suavem expirantes odorem, vel enim ignibus haec in iiciuntur integra, vel in puluerem redacta super carbones proiiciuntur, ut sunt lignum iuniperinum eiusq; baccae, gnum aloes, an talinum, baccae lauri rosae, violae, cortex citri, arantiar si, rosmarini frutex , in sque folia , frutex lauendulae cum floribus, foliis , saluta, maiora na, thymus , satureia , origanum, hiil opus, pulegium, absinthium artemisia,
188쪽
is PEsTE. hypericum,ruilia,serpillum,inyrrha,thus,mastix, aiyophylli, cinamomum, nux moschata, Iaudanum,moscbus,ambra,camphora,ri id genus alia. Vbi notandum aestate frigidis calidaesse contem Deranda, ut rosis, santalo,floribus nyniph .L, cichorii,camphora similibus. Sulphur hieme cesebratissimum est, aliis mix
INota. Dphoram in putredine omni arcenda vellet O iisq; alitibus pro ligandis non postremum obtinere locum ob exiccandi virtutem, ideo omnibus dosumtibus d odoramentis admiscendam,est enim tablilium & cito penetrabilium partium magnam substantiae, quadasa miliaritate cum cordis spiritibus habentium sympathian , proindeque mirifice eos hac re creari verisimile est Camphora. De Camphorae vero ipsius natura inter gra-q--sit c ues etiam autores non conuenit. Antiquis i- notam fuisse constat. Apud unum Aetium fit eius mentio, sed pro unguentis eam ponit.Dynus Florent canone a. c. 3 calidarum eam partium esse fatetur ob multum odorem,qui teste Arist. de sensiavi sensibit. non nisi ex tenui sit uaporatione mediante calore,in halitum seu tenuissimum spiritum partes in corpore odorato
extenuante ac resoluente, ut in aerem diffundantur atq; expirent.
Neotericorum maior pars frigidam eam esse
189쪽
eontendit summo consensu Mapplausu, quisdem frigidam a stigiditatis praedominio, eam quidam dicunt, ideoque medicamentis,calidis affectibus oppositis, eam admiscent Frigidam eam a praedominio non esse ostendunt praeter insignem odorem effectus frigido conri arit,id que indubitatis experimentis documentis. Experimenticuiq; via facilis. Quae odore carent, adeo plerunque obtusum atq; ignauum
habent calorem, ut perpaucas partes extenuaret pollit, quae in acrem diffundantur, vel adeo sunt temperata,vt exhalatio olfactum mouere inequeat. In Camphora contraria omnia. Partium tamen in ca diuersitatem sapor aperte do cet,inter quas quae odore sunt praeditae numero facultate antecellunt terreas ac frigidas, quiodore evanescente atque expirante remanent. Sed de his alibi fusus. Suffciat hic, exploratum, licet non omnibus, esse, Camphoram ab intima putredine corpus immune conseruar aerisq; ambientis contagium potenter discutere.
I tu prosi mento quouis locis temporemtilis super carbones candentes prole
REcipiatur thuris uncia una corticum citri uncia semis garyophyllorum,cinna-
190쪽
166 DE PESTE.inoint,inacis, ligni aloes, san tali citrini, sing Diorum diachma na& semis. galliae moschatae drachmae . laudant drachmae itiinq; , rosarum ubearum drachma duae, thymi scrupuli duo, camphorae grana quinque fiat puluis ditiores possunt adderem oschi grana 3 euadetq; pitiosior xii agrantior.
REcipiantur Bengoini drachma 6 ligni aloes drachmari . moschi scrupulus semis, ambrae grana . amphorae grana iij facchariseum candidissimi libra semis fiant pastilli rotulae
xxo is i,qui in particulas fracti proiiciantur
super carbones candentes, Cenaculumque vel cubiculum saepius in die iis suffumigetur. Eundem in sumendo praestant usum cande-lulae, quae recipiunt laudant sinceri unciam si P f-ρ mis Styracis calamitae, myrrhae, mastichis singui drachmas iij rorismarini, rosarum rubearu thymi, sing. drachmas ij macis, cinamomi, garyophylorum,santali citrini,spica nardi, sing. scrupulum carbonum ligni salicis uncias ij. Vel Recipiantur benZoini uncias mis,Styracis calamitae unciae ij. Carbonum salicis unciae iij.pulucris garyophyllorum uncia scinis. Piliciatur omnia cum gummi tragacantho, aqua rosarum,fiantq; candelae: ditiores addant camphoram,rnoschum,ambram. Ad