장음표시 사용
121쪽
bili quiescit. Terrat Icentrum mundi. Ergo iminε- est.
Omnes partes Terra naturaliter seruηtur motu νιcto ad medium,ibii 1 noueri definunt. Ergo ibidem ipsa oe tota terra quiescunt. Corpora enim, quὸ secandum naturam feruntur, finito motu, ibidemquὸ mouebantur,naturaliter quiescunt. Natura item ad incrementa rerum nascentium promouenda, quietem amasiqua alioqui motu impe diuntur o destruuntur. II I. Auxmentum. Urra toti,quatenm tota est, nec rectin nec circularis motin competi ergo nullus omnino.
Proba terram motu recto non moueri.
Siterra moueretur motu reo oferretur deorsum,
Serisiva magisgrauia fiunt, velocius cadunt deorsium, o relinquunt postsi, qua miniss grauia sunt. Terra ρον cum sit corpru grauissimum is maximum, si recto motu moκeretur, veloci e decideret. Indesieret,νr minus grauia i si aere tanquam si pensa relinquerentur, dum terra velocitatem assequi non possint Relinquerat item medium mundi. , Preterea rectra motru breuibus limitibus inclu- gr. Terra vera motum coηtinuum, nullis termiuis
122쪽
tis intemplum si modὸ aliquis ei motus εο et rei exigeret. Quin potius qstaniam corporibus, quasecandum
naturam sie non recte habent, visent, qua extrasuum locum naturalem extrusa quasi peregrinantur, motus rectus competit, ut nimirum in locum suum re deant, quo con ecuto, ea quiescere manifestum est . Sed terra, quatenus rota, loco suo iam remet. Ergo
quiescit. Terra denis nec sursum moueri potest, cam t*mmegrauis,neo etiam deorsum, cum iamsit in insimo loco mundi. Ergo immobilis quiescit.
Proba Tetram eirculariter non moueri.
si Terra ab ortu in occasium circulariter ferretur, non acciderent ortus quotidiani, nec essent dierum re
noctium vicissitudines,sed alibi semper esset meridies, alibi semper ortu3, oec. ὸ β alio quocuns sirculari motu cierettir:
nubessemper, ct tantum in oppositam partem volare viderentur: Grauia proiecta sursum, nunquam relaberentur in eundem locunι: Eadem etiam decidentia non inciderent in loca perpendiciulariter sibi suppψ-ra, pernicitate enim Terrae siubducerent in animalia item ct ad icta quassata hac motus vehementia colis Iaberentur: Partes insuper terra etiamsterra qgoti/dianosaltem motu voluereturo ob insuperabilem celeritatem omnes di Pergerentur, ct tota terra distipata iam dudum caelo quod ridiculum esset J exti-osset. postre p
123쪽
vmm motum simplicem coηcesserit: Terra autem competat motus rectus quod vid re est in partibviaim ergo circularem motum fasbi vindicare non poterit. Terra ergo iamβο loco, qui est centrum Mundi, collocata,quisit immobilis.
Tertiapartis. His itas totius Astronomia fundamentis demonis stratis,manifestum est,stharum materialem ot Thestoris squibia tribuitur guraratanda, circulari 1 ε qualis motus circa centrum rotundum immobile)posse eruiespartium mundi appellari, se idcirco in demonstrasidis motuum caelorum varietatibin omnem diuerstatem coram spectandam et manibus pabpandam concedere, propterea quod quacunque hic sunt,omnia in mundo eodem modo se babent.
De dimensioηeglobi Terreni. Superioribus qua de gura O magnitudine globi terreni dicta siunt, non incommode locus hic de ditarmensione Terra annectitur. Quanquam enim Geo graphicus magissit. quia tamenfundamentasim ex Astrononna dependent: quia item non modo inliba- rarum caelestam magnitudinibus dimetiendis Terra
124쪽
semidiameterpta regula asciscitur: sed etiam in ipso
g,lis terrenophanomena ram primι quam secundo rum mobilium diues Od. secundum locorum distantiam variantur opera pracium est ambi, Cir. culi maximi in terra, eluti diametri dimensionem in aliq'a mensura vulgariter nota cognitum esse. Ex
quibus μι ili artificio areae circuli maximi, item -- perficiei globosis quantitas, O tandem integ=ι soliditas globi eius in eadem mensiura data inuestigari potest.
fundamento innotescit ambitus cim culi magni in Terra
Primὸ omnium,partis alicuius certa circuli magni in globo rerreno desicripti mensturam certam init vel miliaribis. et uidimensone cognitam ese ne ceste est.
Q usi modo partis aleuius certae eireuli in globo terreno descripti certa mensura ο gnoscitur
rum in terra itineraria coli tisindagarunia Sic Erathsenes animaduertit unam quinquage-ynium ci ciuis maximi in rerra partem continere oocia stadia, Tantam enim di repantia M apparentiarum caelestium, O interualli itinerarii, comperit
125쪽
Pρ dolitus simili fere rationi lanitem tribuit νni quadret ma
dia, tanta enim inter Ilexandriam AEO ptio Rhodum itineraria intercapedo est, tanta etiam coeli varietas deprehenditur: Canopus enim ella, qua in Rhodo horicontem vix stringit, Alexandria ad quadrantem signi in est, quadragesima octava circuli partesupra hori Intem eleuatur. Ptolem in pnigradui, qualistin totae circulinguati terreni habet3 .asignat Ioofladi . alphraganQtestatur, tempore almeonis a multis doctis artificibus, qui eam ob causam conaenerant, deprehensum esse, quod quilibet gradus maximi terreni cirtuti contineat 16.miliaria, O bessem νnius. Recentiores uni gradui circuli terreni cerrestondere statuunt communiter U. miliaria germanica, quidam 1 ctc. Diuersitatis huius ratio est, partim, quhd Artifices non ijsdem mensuris usi sunt, sicut nec Vhiuis eaedem, nec aequatis habentur:
126쪽
P. R I M V s. 8squod etiam in miliaribus nostratibus vulga tum est. Nam alia sunt miliaria communia, maiora sunt Sueuica, maiora item Helvetiorum, d c. Non raro contingit duorum locorum distantias a tertio aliquo aequales, verbi gratia, uno miliari aestimari, quorum tamen alterum est iter vix sesqui horarum , alterum
vix tribus horis confici potest et Partim verbin aliquibus acuratior diligentia desideratur. hiare mirum non est, si Artifices tantopere inter se discrepent. N O rs N D VM his. Misare germanis 3 commune siter duarum horarum)aestimatur vulgo quatuor miliaribus Italicu. Miliare Italicum octostadi s siue Iooo. passibM : unde etiam miliare appellatur. Stadium ras. psibus Romanu. Passus quing,pedibus. Pes νκjὸ diuidebatur in η . palmos, siue inl=i-rbamam ct palmum. Sphithama in I. palmos. Palinmus in in digitos. Digitia verὸ aequalis habebatur quatuor granis hordei secundum latitudinem positis. Sed nostrates Architecti determinanipedem H.
potucibio siue unciD, Spithamam autem me/tiuntur nouem pollicibus.
Quomodo ex partis alicuius data dimensione inuenitur ambitusὶ
Per Regulam proportionum, quam Detri vocant. suis enim est proportio data partis, ad totius circuli omnespartes, eadem est data eiusdem partis mensiura, ad totius circuli nissuram. , . F 3 Iax-
127쪽
Iuxta Erarbo tenem. Pars habet stadia quot habent partest. 1OOO α
sacta operatione proueniunt ducenta quinquaginta mille stadia. Iuxto Posidonium. Pars habet stadia quot habent partes
facta operatione producuntur ducenta qua draginta mille stadia. Iuxta Prolamaum. Gradus habet stadia quot habent gradus 3. Oo 36oc
Circumferentia ergo habet centum octois ginta milie stadia. Iuxta vulgurem in communibus miliaribus Germanicis computationem. Gradus habet milia.geri quotlint gradusa, is 3 ooc
128쪽
Ambitus erga terreni circuli inax; mi complectitur quinqui ιmi e , ct quadringenta mi largermanica.
Quanta Est Diameter Terraeὶ& quomo . do inuenitur
Archimedes demonstrat circumferentium circuli adsum diametrum habere rationem triplam si qui septimam, qualis est a 2.ad . Bino iuxta regu- Iam proportionumsicut aa. ad 7. sic circumferentia in quacuns mensura data ,se habet adfluam diame
Hoc modo inuenitur diameter terra in miliaribus germanicis communibvi, mille septingentorum, Octodecim miliarium,cum duabus undecimis. az γ 34oo milia
Eius dimidium continet octingenta quinquaginta nouem miliaria,cum una undecima,hy- . Quoniam autem semidiametri terra in Uronomia o Geographia multiplex Uus est: idcir-
129쪽
8r LIBER lis in computationi, sueleni Geographi eam comple re prasim cum
sit, eis negliga- iur) ut dimidia
diameter si δύο. miliarium. Hac terra semidiametro metiuntur
Astronomi di stantias ct magnitudines orbium ct corporum caelestium. odem mado in alis mensuris magnitudo diametri terra cognoscitur, quia tamen computationes breuitatis udio hic omittimM.
Quomodo Area circuli maximi in tetra eo m- putaturi Et quanta ea estλ
Ducendo ut alios computationum modos inpra- sentia omittamvi) dimidiam diametrum in dimidiam circumferentiam circuli maximi, producitur aree Magnitudo. Circulas enhη itur Arthimedes deo monstrat, equalis est triangulo rectangulo , cuius viam initu circa rectum elix aequale simidiamιtro, alterum eiusperimetro:
Est ergo frea maximi circuli in globo terreno,vi cies ter centenum, ricies bis mille miliarium Germanicoris. 86o. Se
130쪽
ouantus est totus convexus stlobi terreni ambi- tus,ec quomodo inuenituri
s reae circuli maximi quadruplum sicut ab Archimede demonstratur metitur amplitudinem tan-vexi totiuι globi.
Conuexum ergo totius gubi terrem ,siue exurior eivisuperscies rotunda, qua cingitur aereo elemento, habet miliariagermanica, nonagies bis centena, octogies octies mille. 2 3 tacoo Area circuIi maximi.
per q-s 288oOO Conuetaum. modo ipsum τομεγε- σφαιρικοντηςγης, ei assilies seu stoliditas globi terreni inuestigatur Dua tertia ex numero, qui ex Area maximi ci
cuti omisiu alqs modis) dusta in diametrum producitur, monstrantseliditatem totiviglobi. Nam hac multiplicatione constituitu gura0lindroides, cuius basis aqualis est circula magnustharae, et altitudo eidem aqualis. Talem autem cylindrum adstharam