장음표시 사용
441쪽
1 ι si quid clam hostes facere volueris;
vel castra mouere vel aliquid aliud gerere, nulli hoc coiislium nisi uni alicui ex praefectis credas: talibus enim temporib. permulti sunt,qui remuneradi cupiditate: consilia tua hostibus prodituri sunt.1 s F luni misit insomnium videtur
esse sitim : persuadendi tamen milites sunt, ut tuis credant insomniis, quae aliquam victoriae spem aut opinionem asferre posΙunt: videbuntur enim quasi oracula a Deo immissa militum nimos in hostes impellere &sortitudinem corporis alacritate rerum gerendarii exdςuere. 3 6 Hostium conatus inscite persequi, lubricum valde &periculosum est: saepe enim hostes dedita opera multa conantur, vel ut insidijs,vel ut reuersionibus, in tuos confusos dissipatosque irruant, dc vehementer admodum te laedant. Vbi igitur fugientes hostes insequeris, ne dissoluas aciem donec perse iste cognoueris hO stes de salute sua penitus desperare. 1 7 Militum animos demis s& in timorem prolapsos prudens imperator suo aspectu hilarabit, & vultu laeto, Verbis etiam suauibus illorum animos leniet, Vt militum animi ad imperatoris audaciam excitentur. Una aciei bellicae forma non est, sed multet &diuersae pro varietate ar'
442쪽
s,M MA CAP. XX.norum, militum, hostium,locorum, tem, orum. Horum differentias ex ipsis rebus aptime cognosces. Non enim quemad-
nodum v 'lueris , sed quemadmodii ii essitas postula uelit, aciem instrues atq;
irmabis tum ante tum retro tum ad laus, & quemadmodum usus tulerit, sic o--ia vel constitues, et commutabis.
8 Vbi pedestiem aciem instruxeris, ret grauium, dui scutati sitiat,vel leui unu tutus generis sagittari j dc funditores sunt, Ic hostes qui ex aduerso pugnant vel funiis vel arcubus tela coni j ciunt, vel scutis maiori bus quadratis & oblongis, qui thypei sunt, aut minoribus, se ipsos & capita
tegant dc quasi incrustent, ita fiet ut nihil mali accipiant quotcunque in illos tela coni j ciuntur. Exercitu hostium lunato, id est, ad semicirculi speciem instructo namhq c forma tuta & firma videtur esse,& liostes hinc atq; ilsinc cornua extetidens in mediam aciei quasi C literae cauitatem excipiens circumcludit, & milites vehementius ac robustius ad pugnadum cum illis incitat) si aduersus eum copias tuas
apparaueris,in tres partes aciem tuam di uicies,&duas partes ad uel sum duo cornua hostium collocabis: mediam partem non aduersum cauitatem hostili instrues,
sed ad subsidiu duarum partium pugnan
443쪽
S EN TEN T. Mi LITAR: tium constitues. Itaq; vel illoirim luna tus exercitus irritus erit, vel hostis cogetur aciei formam commuta e. Sin tu discessum & fugam mediae partis simulaueris, & hostes ad ted nsequendum prouocaueris, noli modo acies illorum dissolue tur, sed etiam confuse tuam insequetur. Itaque instructus exercitus tuus reuersione quadam subita dc conserta illos ad oriens, insequentes te in sugam conij ciet. i79 Insidiae omnes vehementiores habent impetus quam caeterae incursiones: cae tamen quae a tergo fiunt, longe velle
mentissimae. Nam huiusmodi insidias a liquando si comparaueris, longe melio res efficacioresque videbis ςsse ijs quae alatere fiunt.18o Mandata, praecepta, tesserae, ac alia huius generis, per praefectos cito S, dc non per te tradend militibus sunt. Per te enim hoc velle sacere, imperiti hominia
atque admodum insciti esset: nam & tempus multum in prscipiendo consumetur,. ci magnus tumultus erit militum se i tuo anterrogantium, &. fortassis in commemorandis illis alius interdum aliquid adij ciet,alius detrahet. ba8I Boni imperatoris&admiratione di-zdi est, posse potius celeriter aliqua ite cestitate premente, quid marinae opus facto
444쪽
s VM M A C A P. X X. Kr, deliberale, quam ante necessitate cim tingentem de ea deliberare. Neque enior
deliberare ante potest quis de omnibus quae belli imminens castis afferre solet. r84 Quando in acie sole contra lucente tum hostibus conflicturus es, priusquam praelium committatur iube milites sur-lium arma, nudos gladios, ferrea scuta dcillustria,&hastarum cuspides tollere: hscenim si admodum fulgeant, in aliquam perturbationem hostes coni j cient. Quareio vero iam manus conserturus eS,ma-rno cum clamore vocis di armorum con ra hostes contendant, itaq, praelium cuma ostibus ineant. D.
83 Multitudine equitum hostibus si in-erior sue sis, aspera loca & anguila & mo osse Elige, per quae loca hostium equi coiias vestras persequi nequeant. hoc enimn adueris casus intuendo, considerare
liligenter oportebit, quod prudenti im ieratoris maxime proprium est. 8 Magis utile putes esse, ut acies iii tractio stet &peria litetur, quam visugiatd exagitetur. Nam dum stat,victoria po- ius speranda est dum terga vertit,ne spesiuidem ulla reliqua esse potest. 8s Deo tibi victoriam largiente, holium spolijs, siue equi siue arma sint, aue ita eius generis milites in uileiadi sunt,E
445쪽
eo nuiuijs epulisque accipiendi. iique qui strenue se gesserui, pro dignitate sua prouehendi. & donis cohonestandi sunt: timidi autem & ignaui dc aciem deseret tes, vel graui poema coercendi,vel summa cum ignominia repellendi. atque adeo fractos animo atque debilitatos eriges &excitabis, fortes aute & strenuos ad subeunda pericula animabis.186 Quando de hostibus tropharum collocas, ex legib. nostris spolia ad hunc modum distribues. Quintam parte pro communi aerario separabisa reliquae quatuor partes inter praefectos & subiectos, quoniam aequales labores in bello ceperunt,
ex aequo dividantur. Quod si quidam ex praefectis aut praestitibus,aut alius quis ex militibus strenue praeter caeteros se gen-rit in proelio , tum ex hac parte quae com- muni aerario tribuitur, secust illi aliquod munus deser quod iustum tibi aequumque videbitur. Similem etiam qui ad impedimenta custodienda separati sunt portionem habeant, ac illi qui in reliqua militia fuerunt.187 Exercitus ex equitatu & peditatum istus corpori similis est, qui manuum vice habet leues, id est, sagittarios, iaculatores,&funditores. Pedum instar, equites.
Capitis autem te, qui praecipuus ex om nibu
446쪽
S vMM A C AP. XX. 1ibus es. Reliquorum membroru instar, . Iraues, id est, scutatos, qui integram a naturam gestant. Itaq; tu quasi caput, . Magnam curam habere debes tum tui L. sius,tum totius etiam corporis: illique sin ili ter tum tui , tum sui ipso tum quoq;
88 Vtile autem hoc in rimis in belo est, si exercitum magnum certis decati his minorem videri cupis, ut contubernia inter se iungas, & in unam Camaidam, Τμam Vocant, duo contubernia conseas, & arma prope inter se poni iubeas. duando paruum habes exercitu, Vnum , ontubernium in duo diuides, aut etiamylura, si ita usus ferat, atqueadeo maiora umerus esse videberis, Ut ne propte ait :zitatem contemptui hostibus sis. Celeriter aut ab uno loco in alium castra moue,is, ut hostili vim ita cognoscens, cum il-
is praelio dimices. i8ὼ Fictis & simulatis, irruptionibus milites assitefacti , facilius & strenuius veras sustinebunt: ut, praesidii parte altera contra altera dedita a nobis opera con-
tituta, aut proditione, insidijs, clamotibus, strepi tu, transfugis, inc uisionibuS, ,&ati s huiusmodi simulatis. & fictis exercitati, a veris certaminibus, si quando i ncidant, non abhorrebunt.
447쪽
sENTENT. MIL 1 TAR. 19o Naualis classis hoc memorabile con'silium putari debet. Quando ad loca arenosa & minime portuosa classem tuam naualis proelii tempore a relicaturus es, saccos multos arena complebis, & funi bus eos quot satis esse videbuntur ex V- .naquaq; trire propendere facies,quasi ferreae anchorae essent, & ubi hunc quali
portum tibi confeceris, ex eo loco noctu progressiis, constitutam incursionem sa- .cere poteris. a91 Loca sicca aret; arida trasiturus, aqua quantam poteS tecum perfer: noctuque a
vespera ad mane iter facito:diem autem totum Q mno requietique dato: ita fiet, ut minus iumenta sitiant, & satisfidonea ti- . bi aquae copia sit. 9a Auspici js exercitus olim caeterisq; huiusmodi diuinationibus animum &fidem adhibebat: sternutante aute quo dam, milites statim dimisso animo erat, quasi malo omine quoda obiecto. quod
imperator animaduertens, Minime mirum, inquit, est, si ex tot circumstantibus unus sternutet. Hoc dictum cum ri- su Omnes exceperunt. Risiis autem victo
ride signum est. Itaq; prudens imperator hoc omςn conuertens, militum animos' magnop ere excitauit.
93 Vide num quo die anni aut mensis
448쪽
sv MMA CAP. xx. victoriam aliqu/m reportasti, & eodem die iterum,si ita usus ferat, bellum suscipias, ut alacriores milites sint, dc meliore cum spe praelium ineant, & putent Deo propitio hostes eodem die se in fugam iterum versuros. Et de loco in quo quis vicit,si militer statuendum est. 10. Nihil te quod nunc dico perturbet. verus & strenuus Imperator cognosci tur, quando non quod in rem suam est quaerit,sed quod ex usu publico militum i
est illua spectat: nam cum salute publica suam quoq; salutem procurat. Vbi enim pastor gregi suo diligenter prospicit, is
compendium ex eo nabet: sin gregem negligit, non modo verus pastor non
habebitur, sed grege neglecto damnum sibi ipse accersit. 19ue Si hostibus classis fuerit, tu cun
copijs tuis instructus lunatam classem appares, & paululu retrocedere in medio videaris: id enim no omnino ad sugienda,sed post fuga ad pugnandu potius valet. & paratashabebis naues,ut rursum p ratim,si id necessitas postulet, illos inuadas. N eq; enim audebui in cauitatem loci ingredi,nimiru id timentes ne circun- cludantux ab hostibus. 396 Victoria tibi a Deo concessa,ne statim turbulente-cosuse illos insequaris,
449쪽
ntanter insequendum ne couersi te rursus adoriantur prouidebis.Nam efffusa inteperans insectatio, opportunos ad onfensionem facit eos qui insequuntur. 197 Circumspecte loca angusta tra sibis.
Quod si ab hostibus discesse iis, robustos
ac strenuos milites a tergo in extremo agmine,quam Vocant, collocabis, ut incursantes hostes possint repellere: &nemo in anteriorem partem fugiat, ubi cu instructus eris. Itaque utrinqἱ exercitus , firmus ac munitus erit. 198 ' Vt robur exercitui inseras praecipe,
ut si hostes cum clamore contra tuos Veniant, tui statim cum silentio& taciturnitate praecedant : sin illi sitientes ac taciti ambulauerint, tum clamore ac stra dote armorum tui illos invadant. i99 Vbi armatura eges, ijs diuitibus, no a qui. in proelio sunt, scd qui a proelio absunt , praecipe, Vt si nolint ad arma veni re, Virum pro se equumq; mittant: ita aquilem fiet Ut pauperes me nui armentur, diuites ignaui ex aequo ac caeteri qui in bello sunt, bello inserviant. etoo Mixtum ex peditibus & equitibus si caee citum hab as, leues equis perfaepe vehi iubcbib, ut opportunis in locisag les atq; expediti de equis desilientes, celsa al ta loca anticipent, & fundis,
450쪽
sagittis reliquisqvi armis utatur,ut domnem hostium occursuim parati sint
et oi Si quis qui strenue se in exercitu gensit,alrq uid abs te contendat, vel de salute sua vel amici vel cognati; ne disicilis in pernegado sis, sed pro rebus illius gestis, hoc illi de salute amici aut sua condones: nam dc pium facturn hoc erit, & alios talis remunerationis spe ad res bene geren. das excitabis.
aca Boni praesecti indicium & magna virtutis sigmitiatio est, si subiecti milites voluntat io animo illi obtemperent, & si labores sponte sua subierint, & in illis durauerint. Nam qui necessitate & vi subij-ciuntur , qui indigne se ac contra quam praefectum par est gerunt, illi insidiatores, non amici, perfugae, non periclitantes, existimari debent.
2o3 Imperatori bono nulla studia ita laudanda ac prouehenda sunt, ut agri cultura Sc militia: altera, quae rempublicam &milites alit,altera quae rempublicam defendit,& agricolas laborantes conseruat. Itaq; tanto magis hae caeterissunt artibus proponendae, quanto illae interdum superuacaneae esse cernuntur: hae semper salutares sunt & necessariae.
zo Vt suscipiendus&honoratus ab omnibus habeare, communem utilitatem