장음표시 사용
21쪽
Intrepide mors oppetitur. Hane enim laudem
etsi in praelio magnam non negamus : non ideo tamen in bello summa existimamus, iudicamus esse iolam. Nam quis est tam parum in castris uersatus tam minima classico assuetus qui uno ret,non semper esseignaui militis mortem effugere,&se patriae salubriori uictoriae reseruare s cecinec timidi,necincauti Imperatoris,aliquando receptui canere: suasi copias licet pu ae ardore inflamatas, in pacatum reuocare. Nescias plus
ne gloria: hollibas, an suis , di patriae calamita tis duces illi asserant,qui eum suos audacter praelium inire, inq; confertissimos hostes ceu imma ones seras irruere inspectent:sera suos, malunt obstinatissime perdere:qua,uel si belli ratio suadear, civium salus hortatur,patriae utilitas, oc decus efflagitet. ne ignauiter tamen se gessisse uideatur.' suos pugnae subtrahere:nisi forte Minutium blaeissim am, Fabium ignauissimum iudicemus. Sed quid ago piget mu Erasme ad uererum exe
Pia,tant ad auxilia euocanda delapsum:cum iainde ab ipso huiusIucubrationis exordio animo Proposuerim meo:me ueterum historias, perinde ac Syrtes declinare:ne tam immenso quasi acer uo rerum a nostris terra,mari, ilicosissime:ac felicissi ne gestarum ultro, undis, uel nolenti, se se
offerentia inexhaustus numerus, me prius Obru' at illas attingere tentantem, recescreenim cuius
dere apparatuem,opprimat, Sed sis tu quidem
22쪽
ut quae contra nos dicas,nobiscum Acere uide oantur,nuns tamen diis,homini si inuitis It
tum omnium gentium consensu,omnium saecvolorum memoria, omnium autorum testimonio
Pugnacissimum, raro bellacem Acies e S rusi me ratio fallit:in Caluo Caluum uellis Erasme. Qui, cum in nulla natione alia,uno tempore, diuersis in locis uariis, Ilicosissimisi cum hostibus, tot smul optimos ,sapientiissimosi imperatores, toties legeris Itali tamen nominis odio occaecatus. qd oculis toties spectasti ranimo no hausisti: aues hausisti ut ingratum, inuisumq), e in Oria repulisti. An tibi animos secerit Annibalis iudicius qui omnium Imperatorum maximum Maced nem pronunci critiac si ille idem expressa uera rursus interrogando sententia non Italo primas, sed Macedoni cesseri Sed fuerit ille magnus, ut quidcm fuit maximus,nec is solu, sed multi pre orea alii QGraecia illa ueterritum disciplinae u fortitudinis quodam quasi seminario: Quis tammillorum Italis imperatoribus,qui diuersis temporibus innumerabilis sioruerunt locum castris melius caepit commeatumtutius expedivit sab inis diis tuli' multitudibriis militaribus,fallaci hconsiliis callidius lusi pugnae tempus oportu nius eligit aciem sollertius struxit subsidiis cau/tius firmauit At si Italiam praeclarissimoru Im'Peratorum,di ducum Dracissimam simpcr suisse
23쪽
: coactus tandem fatearis uod a ueteribus, gra uiis nisi scriptoribus, ita traditum' inficias ire non possis:non ita si dis placeo bellicosi dimos
militum,ac equitum, piam,Italiae iure cesseris
perinde quasi non ab iisdem illis saepe sit literis
mandatum si ueteranus ueterano opponatur. Tyronem enim .quacunt gente animo,N corσPore deficere constat e,nulla natione milite Itasse fossam celerius duxisse: obiecta tela obliquis ictibus promptius deflexisse: scuta, agilius πώ ctasse:sudes,altius fixisse:missilia obustius intorsisse:laborem patientius hausiste:famem,diutius tolerasse. Quod uero ad uitae prodigalitatem at tinet, Quis Italo,N Romano libentius se pro pa' tria deuouit quis in serrum, in famas ardentius
pro libertate se iniecit quis in voraginem sin soli abrupta se alacrius pro focis , dg aris praecipit uiis Nulla acies nulla ligio,Macedonica phalan
se habita est immobilior:hanc tamen acies Italae dissiparunt disiccerunt isti egeruntaidi tum no. stroria roboregum arte . Ucteres enim nostri di φstinctiores illas,ac pluribus partibus constantes truxerunt:quo facilius quacul opus esset, par
tirentur: ac commodius iunocrentur. Nondum
ramen hae tot simul uirtutes militarem scientiam absoluunt:& adhuc aliae longe plures, longe corioreS supersunt. Qi as nini hic locus ut resera o mus,eXposcit:nel si exposceret, eas pro dignitate, longa experientia,magno studio,singulati cloquentia me comPlecti posse cofiderem Ideo cog
24쪽
sulto praetereo uarios oppugnationiam astus Assuersorumq; machinamentos artes: quibus cunisi culi homum obliquis cuniculis excipiutur:& coeptis munitionibus palam, S clam obuiam itur. Quae clarissimoruna scriptorum testimonio, ut Italorum propriae semper sunt habitae, sic barbaris minus cognitae fuerunt. Aenea autem tormenta,quorum usus non multis ante anis apud Fosesam Clodiam est repertus, ut silentio inuoluam: .ucteris militiae ratio,dignitas,& uirtus efflagitatriis enim tantus inest impctus, tam horribilis fias. gor,uis tam ineuitabilis,ut neq; peditis,nci equitis necti ducis uirtus explicatis in aciebus,diutius
subsistere, multisve, praeris incolamis euadcrepossit.Scilicet id unu mortis genus nostra non dum tauitia seu ignauia potius, excogitarat: qui ignauiores essent epugna plerunt sisperio stres excederent. Haec etenim tormenta, non cominus,ut gladii,seriunt:non eminus, ut iacula transfigunt:nec admota moenibus,ut aricaeS,uerberat:
sed ueluti sulmina,* logissime excurrui,disiiciat,
dissipant,proruunt,prosternunt. Ac proprema , qui sunt timidiores,ea libentius tractant, tantoq3 se tutiores in prassio existimant:quanto sint a pesriculo remotiores. An non saepe contingere cernimus ut non ipse Mars ueluti ille eloquetiae dis tudo ore intonuit sed ignauissimus qui'; fortissimum quens ex acie pigneretur . Quid igitur mirum sit, si paucorum cui olim uirtus contralatae numero supetiores nuc eminere,eXculcret
25쪽
non possit Unde factu no temere eredas gratae
ut exorietibus nostri arui bellis,ideo nostrae acies externis uisiae fuerint minus bellicosae, φ hocynere minorum praescrum tormentorum, qua paustri semi e nostris uterentur: Quod ubi Itali duces animaduerterunt,uiderunt*,nullum, aut qi minimum locum uirtuti, di gladiis,in praeliis seperes se,suum quos militem his minutioribus ex me fusis, conflatisq; tormentis ,armare sunt coactit breuis effeceruntrat barbari,qui illum ut timidu, despicabanturitimendum sint experti. Quam' obrem,quo id cogito magis, eo admiror magis, te id aetatis uirum,ea rerum cognicione is tot editis literarum monum ntis, Italum besticem raria inuentu cooitasse,ne dira scripsisse: εἰ iam quarsitum riuuloanoecum si uel bibacem Italum rara
inuentu posuisses,esset adhue,cur repraehedi posses,quod in apertam earum nationum offensio nem,odiumq; incurreres:quae facit us hoc uitium sustinuissent.quod uino magis, s ui in praelium aguntur:ac teneo magis, qi Martio furore percistae,mortiS potius motum non sentiunt: qi morte non metuunt . Utpote quae saepius in castris, in mediisque urbi ,inter se Bacchi numine cocitatae seditiones excitent. qi Martis ardore inflammis talicum hostibus in acie manus conserant. Quas licet nos quot pumacissimas non negemns, Panima: sint prodigae. ' ordincm non facile des rant,lotae tamen plures onge praestantiores sui
belli,cli praelii laudes,arte β commoda, Quid
26쪽
non illae sunt mams uera: ubtutes militares illae ini non magis propriaemo magis persectae s quibus imperium paratur; partum cum in ossicio, tum etiam in beneuolentia continetur. Quibus liberae saepe ciuitates,inui stat gentes, aut spora
te in amicitiam nostrorum ueterum ueneriat:aut,
qua nulla suit uictoria illustrior nulla stabilior fi de ustitia ac uictoris temperantia illectae, malu=erut Italo, di Romano imperio uiuere,ci; suis lGgibus imperare. His igitur, simili si uirtuti σhus,non sola uitae prodigalitate, non terina illa rabie,quam Barbari pro uirtute habent:uerae sortitudinis uera laus quaeritur:aeternat bellicae di sciplinae gloria comparatur . Hic tu in Erasine
existimes nolim me Romanarum historiarum agdeo rudem,ut nesciam:adeo callidum ut dissimalem:adeo pervicacem,ut negem, rem Romanam uiribus primum suis externis enim no poterat labefactari ceptam: mox resp. summa ad unum deuoluta Ibertates oppressa, uariis cassibus sub Caesaribus agitatam:quantumq; unius, aut altestrius Principis cura , velati senile ia aliquod cor pus,aegritudine lauati uisa est: tantum sequentia stultitia indies maois grauius fuisse amicta . σnee Stiliconis perfidia ad internitionem prope est redacta.Sed no propterea uel illo tu tempore Italos,Romaosue, merito imbellisseisse dixeris: oppressaeni libertate Bblatat optima illa resp.
forma,corruptis imperantium moribus,rurbaqtisq; I talia potitis Italorum fortunas, famemq' ,
27쪽
non famam cuplantibus αἰ tarum si si culis Imperio res quot militaris cocidcrii Adde qd res
humanarum ea est inconstantia a certa coditio:
ut quae magnis cepta principiis,longis aucta sue cessibus ad summumq; sunt rerum rastigiu subinlata tandem consenescant,oc conruant,ti neces
se.adeo iusta homines, de imperia fati necessitati sunt obnoxiadicet cum urbe Roma initior fatiuis fuerit:quantum enim militatis disciplinae, ac imperii detraxit:tantum christianae, idest uerae religionis adiunxit. Et quum gentium aptius esse non potuerit:facta est Graecis quavis ad se id decus trahentibus humanae pietatis caput . ,. At quoniam Erasine sorsan iam cupias, ut nos nos stro animo,nxis sensibus impoamus: ac id quod neq; est,neq; essie potest:ut somniculose, ut oscitater,iani mploratum,manifestum, oculi 3 ipsis expositum,credamus.Te no de prisci, sed de no stri aut nostro milite ignavo sensisse: ideoq; in ea tum sententiam lapsum, quod cum illud adagiuexplicabas:tot bellis Italia ardere sciebas:ut binoui nullam nostra imbellia futuram putaueris: ne
dicam cupiueris,aut speraueris.Tum tamen,aut
incuria circumuentum, aut longiore scriptione fatigatum aliaue quapiam grauiore cura disrinyctum n tantae rei censura non ita te plane latine esse locutum:ut nos,qui in medio sum' latio nati, quid tu intellexeris,intelligamus . Oportet, denisellor, Erasime,est necesse:ut tu,aut e,prouoca'tione, aut ex integro exercitu, qui infestis signis
28쪽
solus eum solo extemo eertauerst, Aut ex aliqua urbe propugnata.oppugnatave ignauiter, Italia
raro bellacem expendcris latumsscripseris, in=vuloaueris . Si igitur Erasime Italos in singulari pugna ignavos decernis; audi , quid ego contra de illis sent am:quai ta mihi sit illorum sertitudi/nis fiducia:quanta uirtutis securitas: quanta ui octoris certitudo:ut in hoc pugnae gencre,uci hissium testimonio stare non dubilcm no dubitem Gallorum:non Hispanorum:no Germanorum . non tuorum Batauorum:qui in Italia tot diuer sarum nationum prouocationibus tape intersus
erunt aliquando sorsan pras ruti Ex quibus
omnibus tam diuersorum morum,linguarum,di uoluntatum,si unus aliquis non mecum sciatiata non faciat mecum: bisque tot annis Italum eo
dimicandi oc re uictum se uidisse dixerit. Eoo
me eam 3 omnem de hac re,orationcm retelia. fatebor ultro,testabor libento:omne italum nostmm,omnibus Iocis, Omnibus taculis, quocunt
belli AE armorum genere,suime imbilic fuisse ignavissimum. Nec modo Italam bellac tam inucntu ras, Poenum fidum, Φ Scytam cruditum. sed nulla unqi arma tractasse nulla unqi uidisse. Gamphas antel ipso omnium mortalitam igna vissimo Italum csse ignauiorcin . Quid multis testem unum e tuis profer,uci adornaturqui sinσgulari certamine duos tot ducllis Italos uictos se uidisse affrinci: modo nome corti qui uicti sintita loci,ubi uictilroserant,pcroratavi tibi causa
29쪽
ditivis:uicisti,herbam damus. sin uero node prouocatione sed de integro cx Italis exercitu .
contra exicrnum Erasine optas tuum ut hoc enygma inrcrpretemur. Quantum nunc ego me m oria repeto, nunq; ex quo Carolus Gallorum rex regno cit Neapolitano potitus, solos exicr nos,cum solo Italo, qui toto tamenexercitu collatis signis conflixerit .recordari mihi uidcor confixis Ie. Et si forte in hac me re minus tu memostrem depraehcnderis:obliuiosi nomen ultro aequo animo subeam: qui, ne hoc quidcm, ne uulnera, quae uixdum coluerunt,recrudescant,meminissetne uelimad tam n non solum memini sed ccrti'-essse assirino:* ea quae sunt ut Graecoru est prouerbiurn apud Sagra gestamunt Gallum:aut Hispanum aut Germanu,nunq, simul omnes in Italia postea sine Italo, aut duce, aut milite,aut utroq; pugasse:ne dicam uicisse.Ter tanam Italum solum delectu habito non semper rame toto exercitu aduersius externos non solos,ita animo=se,fortiteri congressum:ut uci cum uictus fuerit, non tu iure illum bcllaccira inficieris. Quis cnim manem belli Maricin dubiuml belli eucntum non nouit Quisiue imbellem cum uocarit s a for ' liter dimicando,non turpiter fusiondo, occubu
erit Quis demum i talum uncb his bellis uictum omnino dixerit Qui nunt in unis castris ita ui ctus fuerit: quin uicerit in alteris . Primum i ecum Carolii Gallorum Regem capto licet Nea' Politano regno superbientem:aς Gallias masna
30쪽
Italiae parte,aut amica,aut n5 aducrsante Iaco ibopterea Triuubio,ac quibusda aliis sibi italis
ducibus adiunctis,mpctantem,soli Itali, Vincus auspiciis,Francisco Gonzaga duce,non uuariat modo,ut imbelles,sed Tarri licet uorticosi fuminis incerto vado,alcissimis ripis,obnatisq; salictis discluderentur:ac pauci propterea e peditatu uada tenuerint,ita tamen nauiter inuaserunti it nisi
peditem,equitemi simul,insentis praedae amor, a certa uictoria dii traxissetanisi magna pars copiarum sub signis citra fluuium remans si et Nisi sociorum Ssortianorum non m nor, Galliam risui finibus fugatum in gis, clii profligatum maluisset. sugaq; cum uinccres, fecillet, nus ille rex ex eo praelio in ur in Haliam sese incolumcm recepitIct,Qxia in pugna, seu tu Gallos uictorcs uelis,quod aliquanto maiorem 6 ac p. rit. hoosti partim praedam secuto, partim lacunis, uoroticibusq; fluminis , partim iussu a Grtamine di sttauso, tragem intulerint. Quod Roduli hu Gonet agam,ac Rhinucium Farnesium clarissimos duces strauerint:ac proptcrea destinatum iter icnuserint, Seu tu cotra Venctos, quod Gallum impedimentis exucrint, Barbonium cximium ducem caeperint,multos e nobilitate gallica strauerint rRegem suorum ccnsternatione territum, reola ita
signa exuere adiuerint, in fugam, nec qua uolasterat,illum,dum de pace agerce, clam, nocte intepvia,uerrerint, nun* profecto Erasme Italum non bellacem rure dixeris Cum tantum tu