장음표시 사용
41쪽
t .Retrectat este reseceratae, Frusnonis obs dioe Cassiarianos:Germanui ill e Duce, Clemetis.VI Lexercitus. Qui e tribus,quos,e solo italo
conflatos diximus, rat tertius. uictoria erat Dra.
An uictoria non sit nrasuestros are fugisse, no Brorum congrcstum expectare, bellit fortunam tentare aus fuerint Qua si uti sciuisscmus: quid
sciuissemus si uti uoluissemus: si Augustini Tribuultii Card. Amplissimi, lapicntissimis legati ii
teris, & nunciis de persequendo si rationibus de conficiendo bello aures , animum admouisse musas illi,ad quem rerum fiamma pertinebat, nominor tuendae latinae Vrbis cura, cti perdendael huseae metus extitisset: si uictorem illum exercitum non statim dimisissemus, si Vrbem denii, non Aquariis,non Cocis non Tabernariis, id quidem externis,ac * paucissimis, defendedam credidissemus:sed legioni illi:quae duce antea Ioane Medieaeo nihil non gesserat dignu prisca It
lorum uirtute:postea alio duce Caesarianos intra Frusinonem obsessa sortiter, feliciter sustinuit rnon modo urbem Romam, atq; adeo omne prope Christianum orbem in una urbe non amissi mus:sess,e,nostris tandem ceruicibus iugum nis bis discordia impostum, excussissemus . uno enim in loco Italus,N quantum obsessus posset. ostendi Qui intra oppidum nec arte, nec natu ra munitum,tam ualidum exercitum minueticiet quantum aperto in campo collatis fgnis:qui
obsidentes hostessugere honestius iudicare coss
42쪽
pulentico tutius dim eare. Sed sine me hic obse
cro Era lime quae corrigi non possunt peccata: terest quibus iam defuncti sumus, calamitates praeterire:uelat doloris contrahcrer ne una opcyra,iinmensus,qui multum resedit, multumi res misit dolor,commemoratione redintegreti: neue
illorum animi ostendantur, qui plurimu possunt ostendere:& corum simul qui dici molestissime seorunt, se illam,quam hanc urbem incolumem ma Iuisse. Quae tame,quod omnium patria est gensitium maioris sere in ea est Germanorum nume rus,s Italorum,ne dicam Romanorum:quos ante hanc tam ingentem cladem constat fuisse spaucissimos : Ne dicam & Hispanoru ,e, quibus quicunq; arma serre potorant,ex urbe sensim di lapsi in Caesariana se castra cotulerunt: Quod plures intra hanc infelicissimam ur,m,ciues,aduenae,peregrini,erant:qui capta, qt struatam maluissent:Germanus enim Germanum,Hispanus Hispanum, Italus suae factionis Italam uictore fieri exoptabat.Quodq; omnes dentia suarum queml partium ducibus, aut militibus se tutos stultissime putauerint: cur tu hanc Urbem tam cito,iam nullo fere negocio,magis miretis esse captam Φ non tristeris tam frauduleter prodita cnon miserearis tam immaniter esse direptas tam nefarie esse dirutam Cum tuae sit praecipue liu manitatis,omniumq; tarmanorum, nostras lamitates miserari . Quod tum duci Germano pacem dedimus,cum uictoriam in manibus hasi
43쪽
Gallum,nouocem Germanum squi lingua emet Germanus:& p partibus staret Germanis. quilut eos,quos in suis castris habebat, di cos simul, quos in alteris Cesarianis castris commeatus, stipediis inopia, laborare,tumultuarique noueratrGermanos seruaret: Romanos, et quicunq; Rostmam,tatium,Ethruriam incoleret, nefandissime perdidit. At si non iudcm uelira: csse prudentiae iudicetis at nollrae credulitati aut si placio stultitiae,ignoscatis,st tum uictorem exercitum dimisimus, cum ab alteto erat exercitu Caesariano metuendum,tunc ego uos ita interrogem: cur uester dux Germanus pacem pro utroq; promisits cur Caesarea diplomata, quibus sibi componendae pacis,plena,integra,absolutat facultas dabatur, protulit Ii cam s e non posse integra inuiolatalutrinq; praestare sentiebat, cur utrinq; promitte sebais si posse, cur non praulitit cur in dimidiata pace,integrae seruitutis pactionem, norum,sortunarum qi nostrarum omnium interitum occulsitauits Seci nos itultos,nos ccecom siue auaritia, siue pecuniae inopia,uictorem illum/, solo Italo exercitum dimisimus lIam saltem legioncm rctinere debebamus,quae huius legati licet togati, auspiciis cena generota stirpis propagatio,clarissi mii generis cognatio ualctb Hispanorum, It
Iorum,cumq; duce Germano ermanorum eXercitu,no mo intra Frusinone obsessa nauiter sub
stinuit, sed noctu illum se in tutum recipientcm uidit
44쪽
indit,& insecuta est fugient in.Pacem igitur non a nobis ambita sed a Germano uestro duce fugato petitam securi Auctamus.Cum ecce ex ait ra parte,alter Caesarianus exercitusmon ille qui .dem ob res repetitasm non redditasmon ob scios legatos columeliosius habitosmon ob ius belli,pacisiue leges a nostris uiolatas: sed e uestigio, pace audita,tamqua ad eum illa non pertineret nec ipse Caesariano nomine censeretur, Quod Barbonium credo,quin Brennum potius Galliae facem Italiae uastitatem totius propcEuropae furiam Imperatorem haberet:ceu lupus sanguinis siti sic fanorum praeda , sortunarumq; nostram rabie stirnulatus niseram urbem, diu otio, ec to .gae assuetam, recenti pace fidentem, imparata,
ac dimisso illo uictore exercitu lias fortissima legione, re inermem,rim exercitatione modo, sed
gestatione quot armorum iampridem interdi σctam invasit, epit,diripuit, incendit.nullo non genere crudelitatis, nullo non genere ignominiae nouem integros meses assecit. Ac nisi e sorbitio Ine nostri sanguinis ex altissimisi deformatae, ac uariis in locis conuestitae urbis ruinis, illum ad
Neapolitani Regni defensionem belli necessitas detrusisset,Nisi & is esset huius urbis Genius, id
fatum,ut semper ab interitu renascatur . saepes felicius resurgat,quam calamitosius conciderit. Urbs Roma,quae adhuc Christianae religionis, ac uerae pietatis est sedes .est christiani orbis caη
put: nulla nunc prorsus estet, aequata solo su
45쪽
ditus laediret di quae Regum Imperatorumpontificum,ac Heroum tot taculis domiciliu fuissset nunc uolucrum tantum nidis ac ferarum Iustris,pascendi'; gregibus pateret. Quae omnia nos mala nostris tu uitiis,nostra Imbellia perpessos dixeris.Quasi uero hic non plures habitcnt aduenae,ic externi,quam indigenae, quam Itali, Ac non sit tauius, a Germano in Gcrmanos saeuitum quam in quod uis aliud hominum TynuS:ac non plus impietatis in templa , N aras, quam in profana sit admissum Sed me tandem ab importuno patriae luctu . N gemitu, ad breuissimam sui relationcm illae reuocant Vrbes,quaS ucreranorum italorum praesidio firmatas,hostis quavis numerosissimus quamuis selibris simus expugnare nulla arte,nulla ui potuerit. Ita tamm,ut prius,quas externi non soli tamen,
tutati sint:non dissimulemus.Ticinum igitur de eapolim a Caesarianis fortiter desenses seliscissimc seruatas,ultro fatemurinet hanc laudem Cum Italo communicamus:&quamuis sine Itali magna manu,& uirtute,multisq; Italis ducibus ea illis laus parta non fuerit: tam iamcn illorulaudem simulemus:quorum rsan maior in il lis defendendis numerus fuerit. Quod in Parma
desensa,ita liberaliter concedere nequimus Licet .n.Gallus dux cum suo non magno aequitatu, magnam se opcram in ea retenta gloriari possit: maior tame Federicus Gonzaga Italus dux,
α eius peditatus sibi iure uendicat: quod maior
46쪽
stetit Italorum,qua Gallorum numerus: maior etiam uirtus. Eodcm modo εἰ in Verona propugnata:pro qua licet Germanus steteritaea tammprope tota . M . Antonio Columnio gloria est tributa.Sed redeo ad J icinum. in quo tuendo, etsi multum Casariano tribuas pmsidio: plus tamen uicinis,amicissi Caesarianorum copiis tribuas , quae pro Vrbe illa obsessa excubabat equaeque Ur in illam Gallo obsidenti oppositae, non modo non insciuus promi , arctius cingi, impetuosius quati sinebant: sed insi ooncm, ac omnibus taculis memorandam ui ctoriam , uicto,& profligato,& capto Galgio edidcrunt . In seruata uero silicius, quam fortius Neapoli, magnam uictoris partem sitam esse putat aeris inclcmentia r Maiorem Lautrechi imperatoris Galli in metaodis ea ostris tonorantia : aut saltem in non mutandis
mutato praesertim anni tempore , pertinacia et Maximam Italus Itala clamis prauectus Au ria:qui licet cum tot uerius ducibus:quam milibtibus ex illo ueteranorum exercitu ad id delectis Hispanis in pellano littore,pari triremium nust mero certauerit: licetq; aetate nostra nec per linacior,atrociorue pugna coligerit: ncc in qua utriusq; gentis ferocia, de uirtus magis spectari eisceret potuerit : tam insignem tamen uictoriam Hispano Imperatore deiiderat inali quotl ducibus hostium captis,triremibus aut demersis, aut ereptis est consecutus:ut Casatis fortunam fida
47쪽
illi alioqui perpetuamque eomitem nulla majs labefactauerit: de graduque dimouerit. Et si
ciusdem se bito reflatu, ueluti repentino maris refluxu in amim hostium portum uictor, uolensque,cum uictrice classe est reiectus . Paucis enim
post diebus uictoriae gratulatione uix dum deferbescente, quibusdam offensionibus interpositis, a Gallo,alusque confoederatis Italis Victori . ac obsessoribus ad uictos, obsessost Caesaria σnos transiit,indignante ut par est credere uisetoriam uictism obsessis apportauit.Quas Omneis simul res non cohorti uni,uniue legioni,sed integro Gercitui,nec multis adhuc aduersis praeliis fracto,nec ulla inopia laboranti:quin potius quarundam urbium spoliis onusto, tum tamen obsess di in unius ciuitatis moenibus incluso, non Paruo adiumeto fuisse,ne ipse quidem Cae/sarianus obsessus negauerit:qui Neapolim egressus,maiorem Prope miserationem caepit ex hostium cadaueribus,quae subito aeris uitio proσstrata,passim insepulta iacebant,qua ex inopinata,& incruenta uictoria, titiam. At in expugnataCremona ut tandem ad Italos solos,aut Vrsibium expugnatores,aut propugnatores reuer
tar. Quid adiumento duci Urbinati fuisse Erasme dixeris cum praesertim ea Vrbs a tam uali sidoxam ueterano, Germanorum, Hispanorum,
Italorumque milite N equite fuerit propugnata. An fortuna huic facinori comite adluxeris squae
illi in acerrima,ptinacis oppugnatioe s multos
48쪽
An in partem rei bene gestae amicarum copiaF, quae non procul castra haberint,auxilii, fauoris que spem uocaueris Tantundcm:quum is nulylas haberet,nisi suas:nullas ex Italia alias expe σι taret. At si id non fuit:externis ia ia adsuturis
confirmabatur heid quidem . Quippe qui solo
Italo uteretur:& qui Venetae ditionis esset :aut Veneti nominis amicus cognosceretur. At quod haec omnia abfuerunt,ionauia non absuit defendentiummon defuit inscitia propugnantium Idmulto minus.Qui quaecunq; ingenti mole opera erigeret,quaecunq; machinamenta muris, seu fossis admoueret:ea illi omnia aut summa arte ludificarentur,aut infuso igne,& ad id comparato ui momento exurerent.Defensa certe est Cremona a Germano,Italo,& Hispano tanta arte tan iisq; animis,& uiribus, quantis quaeuis Vrbs ptot annos fuerit desensa:capta tamen est unius Itali exercitus,ta ducis uirtute . Hactenus Eras me,cur tu Italum imbellcm suspicari, somniareue possis,non uidco. Videamus igitur tractimian in Patavio. Florentia,Laudepompcia, Monopoli,& Barietta,quibusdamq; aliis Apuliae urbis
hus tuendis soli Itali contra Italos , ternos, ac
totius sere Europae fore,pari se gloria gesserint. Venetorum milite ut iam ostensum a Ludovi σco Gallorum Rege profligato, Patauium Eras me que res adeo est uulgata ut nulla sit orbis pstam abdita,tam inaccessa,ad quam tantae obli ρ
49쪽
dionis fama non peruaserit non a Gallo solum
uictore:sed a tot simul natioibus a tot Regibus, a tota deniq; reliqua Italia conspirantibus, tothiensibus obsessurn num solo Italo defensore capi potuit non modo capi non potuit, sed sapientissima illa Venetoria resp. omnibus getibus ad tantae rei exitum quasi e specula intcntis, osten odit:neq; Italo in aduersis animum,dubiisq; rebus
consilium:neq; in prosperis moderationem,ac in regendis Populis aequitalcm dccsse . Intra Pau cos cnim annos Di senatus lapicntia,egregia militum Italorum fortitudine,Ducum uirtute,subseditorum beneuolentia,& fide,pristinu omne Imperium recepit:existimationem,longe quam anytea maiorem amplifica uita talumq; ut cepe praelio sic nunq; bello uinci pos e ipso tanti,taq; multiplicis belli exitu declarauit. Florentiam ueror quae me tutiori pelago maledictorum in me ma/culas non sine risu diluetem in procellosum hoe
fictum neoliocntem ma Ois,quam nauseaoti m tuentem eiecit.non arbitror nelcias. reliqua omni
pacata Italia integrum annua Caesariano excro
citu fuisse obsessam: nquam tamen illum qd uix exillimes :n tam diuturna obsidione licit numerosissimum licet lectissimum, licet ab omni alia iam belli cura selutissimum, Florentiae moenibus scalas admoucre ausum. Quem tu,si florcntiam capcre potuisse,sed noluisse,dixeris:ucstro rum pGfidiam,si non poruissic: nostrorum fottis tudinem,industriami omnium maximam fatea
50쪽
oi spe auxilii destitutos,fames,ac ipsa quae cuctis humanis est uiribus potcntior, necessitas,ad de oditionem attraxerituam honcstis tamen coniistionibus:ut accipientium quam dantium, fuerit fac aequiores. At Laudcm pompeiam non arbitror sed scio te accepisse,non ab his,quibus f is rentia ,sed ab aliis copiis Hispanis itidem , Ger manis,& Italis fuisse obsidione cinctam:num illa licet Germanum ducem habuerint: sunt potista: hon modo non potitae: sed, ut e Gcrmanis, qui ex ea caede incolumes euaserunt,nosse potuisti:ita sunt a solo Italo resectae, caesar, dissipatae , ut clarissimus alioqui dux ille,nunquam postea Gercitum repararit. Restat Erasme, ut quam paucissimis pcrstringamus:an Monopolim, quam Egnatiae ruinis extructam uolunt:& Baricita, Barolum olim apud Canas oppidum,quasdamque alias Apuliae urias:reliquiae illae vcrius, qualinae Italorum cohortes,& alae,ignauiter defenν derint:quae extincto illo apud Neapolim Gallorum,ac Italorum cxcrcitu,qui totam Italiam uictor emensius,Caesarianos ex urbis Romae ruinis ciuerat:omneisl unam intra Neapolim incla serat,ad Camillum Nomcntanum Venetarum copiarum pra sectum consuyrunt. Is enim optimis adhuc Gallorum ac Italoria rebus illuc misesus,ut multas Apuliae urbes mira celcritate cae σpit: sic rebus pollea accisis,non minori uirtute,