장음표시 사용
491쪽
AD CORNEL. TACIT, Dcorsiugum imparitas necessitate interdum defenditur. Inde Fridericus Neapolis Rex a prudentibus reprehensus est,quod Alexandri tificis filio suam filiam uxorem dare noluisset. Guice. 4.) Et A lsonsus tunc Ferrariae Ducis primogenitus laudatur,qudd ducenda in uxorem Lucretiam Borgiam Pontificis filiam, Principatum suum, ob ambitionem Caesaris Borgiae alias in manifesto periculo sibi servarestivit. Guice. v. Caetera dixi ad lib. I. verbo
nuptiis sororis illectum. Non permissa provincia dignationem addid eat J retuli ad finem lib. 3.
me incerto ct fabulosis aucta J quemadmodum pleraque , quae majorum inexplorata authoritas pro veris tradidit famae: quae de vi sunocere basiliscum, & canere cygnos credidit,& formidinis opinione leones oneravit,qui in gallos cantantes incidissent icci
Mirumque amorem ad emtus erat, est se et Mentiae , modicus severitate. Principis munimentum tutissimum est amor civium. Sed di Metus cohibet. amari igitur, an timeri prae stet,quaeriturῖSane optimum est ita temperare mores, ut nec facilitas auctoritatem, nec seve ritas amorem diminuat.Ita amor, odium, tametus contemptum excludent. Nec lassicit
sola clementiae & benegnitatis fama, adeoque civium amor. Nam cum impossibile sit ita se gerere Principem, ut omnibus inissaciat, n
492쪽
minemque ollandat, necesse est ad incolumbiatem ejus, ut qui amare nolint, timere dibeant. Quod si alterutro carendum sitimalim equidem pro severo arque adeo saevo haberi, quam nimis facili, nec in injurias idonea s veritate acri. Nam & contemptum parit nimia bonitas, Zt: ut dixi, saltem illos, qui non amabunt Principem, metu continere opus est. Tum et ita plerumque etiam optimum Principem cives amant, ut se tamen plus Mment, dc quanquam. Pronior in regem es populus, pugnatque --
Cum terrore es :tamen - -ut cum marepossidet Goser Flatibus horriseris: hume equora totasequum
ita plerumque necessariis maxime dissicilibusque temporibus fides metu infringitur Tae. 3. his.) dc suis rebus, neglecto principe ,
consulere,prudentia habetur. Ita tamen rigo- . rem, malo, ne is populi odium in Principem. concitet. Furoris plena , & auctoribus suis exitiabilis illa vox fuit : oderint dum m tuant. Severitatem volojustam, quam mali metuant, boni probent; quoque etiam expers odii esse potest. Ita namque M. Brutus, cum nihil ad gratiam faceret omnia tamen grata idebantur a quae faciebat. mmian. Mam
493쪽
Tam magno populis, ct se nec malget a
JulianusCaesar a militibus dilectus est arctissime, dum timetur. Ammian tib a s in Praetextatus urbi Romae sub Valentiniano Praefectus adeptus est id quod rard contingit, ut, cum
timeretur, amorem non perderet civium. Ammian. Marcel7.27. Concludo Ammiani Marcellini verbis , salutaris rigor vincit inanem speciem clementiae. st m. 29.) 'Sibi Mem integram, ct si nudus in Ariis peteretur, mansuram. J Xenophontis sententia est 7. Cyrop. viros honestos, cum sibi fidem non adhiberi sentiunt, odio prosequialissidentes. Periculosum igitur est, de intutum Principi, de potentibus ministris suis pessima quaeque credere , de vindictam meditari. Saepe enim innocentes invidia defert ; & qui primum horrui Tent scelus, poenae metu de Principis ira in furiosa consilia propelluntur. Cassi nota Bonifacio ducibus Aonorius Imp. cum Vandalis, Alanis, Suevis in Hispania bella gerebat .Virtute, prudentia, felicitate Bonifacius praestabat. Inde cu gloria in invidiam vertisset, en Bonifacius a Cassino non modo superbo immodicoque imperio premeretur, sed Min suspicione rebellionis apud Imperatorem N addu-
494쪽
adductus esset; coactus est, ut securitati suae consuleret, A secessione facta in Africam se proripere,&Vandalos Alanosque in auxilium vocare. P. AEmil. i. deges. Franc. J Eodem modo fidissimi suis Principibus Sylvanus mmian. Marceae. ip hisor.) re Alexius Philantropenus Niceph. Gregor. 6 hi oro rebellare coacti sunt. Inde Principes quidam tam ad dissidendum tardi fuerunt, ut perirem luerint. Cum Dario Nabarzanisac Bessi insidiae detectae essent,& quidam ei suaderent, Graecis militibus, quorum erat nota fides, corporis sui custodiam committeret, respondidit ille , dissici ius sibi esse damnare quam dicipi , quicquid sors tulisset, inter i uos perpeti malle, quam transfugam fieri, sero se perire, ii sui milite; nollent salvum urt. lib. v.). Et Ludovicus S retia nunciata San severini copiarum ducis defectione, dixisse fertur 3 se
non minorem existimare imprudentiam, v
na suspicione fidissimorum ope a se privare, quam incauta credulitate illorum se fidei committere , qui suspecti esis debebant.
Re utante Tiberio, publicum sibi oririn, extre Uam aetate ii,magisque fama, quam vi stare res
495쪽
suus J Quorum Principum magnitudo non armis, non vera potentia nititur, sed sola fa-
ma, sola hominum opinione , ii nunquam vires suas ancipiti periculo committere debent: ne Elephantum more, qui ubi semel ceciderint, invalido sunt ad resurgendum nisu, amittant authoritatem, quam ipsis tribuebat publica gentium veneratio. Parum enim tuis ta sine viribus majestas est; nihilque contemptius, neque infirmius,si sint qui contemnant.. Indeque his talibus necesse est, pondere quod urget, flecti velle, ne, si nolint, frangantur. 6 Quanquam enim summamPrinceps authoritatis & dignitatis rationem habere debeat nec
quicquam majestati tam infestum sit, atquo contemptus;ut Princeps sine authoritatejusth O sine cauda pav' dici possit: ineptissimi tamen
illi R EpuTATION is etiam in minui lis quibusque jactatores merito habendi sunt, quibus dignitatem Principis sine regni salute salvam esse posse stolide persuasum est. quique parum cogitant, his talibus consiliis dominos plerumque regnorum jactura multari, nec e- verso principatu Principem esse posse. Quani id satius est, rei summam, cedendo, aliquid de jure suo remittendo, non omnia intempe-u stiva austeritate denegando,servare,quam ean- dem pertinaci V inconsulta superbia pessum-ι dare, omnem secum dignitatis existimatione in casum ruinamque tracturam.Optimi ducis
496쪽
NOTAE POLITiCAE est non solum vincendi , sed & cedendi tempora posse per bicere: Polyb. i nec 'inus boni imperatoris, sapienter quam fortiter agere. Non est flagitiosum, urgente necessitate hosti cedere , multo autem foedius , stando pugnandoque temere Remp. in periculum conticere: Thucyd. 8.ὶ Vincere apud sapientes cedere est. Eustath. lib. s. de Ismentie se Ismenes amortibus) Inde laudandus est merito Philippus Alexandri pater,quod circa regni primordia rerum infinita multitudine in di vertas tr hente partes, finitimis undique in Macedoniam irrumpentibus, quia omnibus par elle non poterat, alia bella interposita pactione composuit,
Et Polybio valde probatur Hamilcar Carthaginensis, quod quamdiu aliq*a Carthaginensium rebus spes finierfuit,nullo unquam labori perpercerit, nullum periculum i terfugerit: ubi vero rebus patriae nullam spem relictam vidit, prudenter tempori cedens, de loe de re cum L Luctatio Cos convenerit Manuel uuoq; Imperator Constantipositanus sepientissime Ioannem filium ob intempestive generos spiritus reprehendit: in eas angustias esse redactam pristinam Urbis atque imperii majestatem dicens, ut ea non tam imperatore' quam Oeconomo opus habeat. Georg rami s Protovoliar 2 hylar.) . Eandem in veteribus legibus institutisque
497쪽
AD CORNEL. TACIT. η8 tuendis observatio valere debet. Nam cum in eas angustias pervenerimus, ut aut violatis ligibus salva Resp. aut salvis legibus interitura sit Res p. posthabitis legibus necessitati parendum, &, dormiant hodie leges,dicendum. Majores nostri res suas, ad seculi', quale tunc erat, genium curavere. Nobis pro diversitate te porum, in quae incidimus, interdum pro salute est, a mente eorum, & con si liis abire. Ut &profanae superbiae putem, ubique negligere a- vitam prudentiam : & absurdum reverentia genus esse , quod nos perpetuo illorum institutis velit addicere. Athenienses in sanctiusserarium mille talenta seposuerant, sancita
capitis poena, si quis de ea eroganda censuisset. Thucyd 1.) At iidem accepta in Sicilia
ingenti clade, ad extermas deducti necessitates, antiquata lege, contrahendis copiis, ta instruendae classi pecuniam illam omnem insumpserunt. Thucyd 8.ὶ Non igitur immerito culpatur Cato Uticensis, quod cum patria in ultimo versaretur discrimine, nimis antiqui moris retinens, ita Omnes suas actiones instituit, quasi tato delatus esset in Platonis rem publicam , non autem versaretur imfaece Romuli. Nocuit etiam antiquus rigor& nimia severitas Galbae, cui jam paria non erant urbis vitia. Constat potuisse conciliari animos militum quantulacunque par
498쪽
severitate legi a se militem non emi, pronum classet, vita ta imperio excidit. Tac. i. his. Porro non in legibus tantum observandis, veterique more tuendo,nec in hostes tantum, ut diximus, & qui aequo cum Principe nostro jure similique dignatione censentur, hoc m nitum valeat: sed & in cives, qui sive provocati, sive inconsulto animi impetu, in Principem peccasse videbuntur.Quare, si nimis laxe ac licenter populus habitus est, restringatur. nimis duriter; indulgeatur. offensus est hoc aut illud contra consuetudinem mmmunitates tollendo ; in pristinum reponatur. rapacibus & invisis hominibus ossicia demandata sunt; removeantur. Cum Athenis de Mitylenaeis,. qui ad Lacedaemonios defecerant, exscindendis consultaretur; prudentissime Di dorus monuit, non esse nunc disceptandum,
sitne justu , puniri seditiosos: sed sitne id utile Rei p. Non, inquit, si pessime egisse Mityle
naeos liqueat, nisi e rep. sit, damnari eos Jub bo ; nec etsi maxime veniam mereantur, eam
nisi reipub. salutarem dari suadebo. nhu ae. lib. 3.ὶ Cum Joannis Galeatii Vis contii mili- , qui Pisis in praesidio collocati erant, ci- tum contumeliis irritatorum factione urbe pulsi essent: Galeatius increpando militum Proterviam, laudandoque cives, quod necessitate adacti militum injurias ulti essent, Pisas retinuit,asperioribus modis habitas confestim
499쪽
AD CORNEL. TAci T. 487 ad hostes Florentinos transituras. Leon. Aret.
in bisor. Florent. Quo magis reprehensione dignus est Philippi Ii. Hispaniarum Regis rigor apud Hieronymum Conestagium, eo Iest B l. Maximiliano Caesari respondentis,
propugnaturum se omni ratione ac modo au- thoritatem suam : urumque prius rerum instarum jacturam , quam ut quicquam de re- putatione sua decedere patiat . Sed quan- tum regi nocuerit haec asperitas, eventus docuit. dc constat inter omnes, qui ferale istud Belgicum bellum descripserunt, Alexandri Farnesii prudentia & moderatione atque cCn- siliis a priorum Gubernatorum ratione diver- sis, reliquias Belgii Regi servatas: quemad-' modum ex diverso austeritati Albani Ducis, . , quae populorum illorum nec totam liberta- tem , nec totam servitutem ferre assuetorum rabiem concitavit,tot malorum causas adscri- bunt pene omnes. Thuan. Cone 'ag. Ioh. Bapt. Ciu. cte. Atque ita fere evenire videmus, ut postquam vehemens aliquis &imperiosus Ap - pius rem imperio agendam censuit ; lascivire magis plebem quam saevire, unoque arrepto
aut altero quieturos caeteros arbitratus, eXamicis dubios, ex dubiis hostes fecerit; tandem . 1 adServilii aut uinctii alicuj us popularitatem confugiendum sit; qui blanda oratione ic leni -
. . bus remediis animos concitatos mulcere, su -
500쪽
SM NOTAE POLITI caMire huc facit saluberrimum illud consi lium, quod olim Maximilianus II. Imperator Henrico IIL Galliarum Regi, Viennae apud se divertenti dedi sse perhibetur: successorem illius, qui cum civibus suis bella exercuit civilia, necdum finita, primis regni auspiciis debere omnibus pacen gre, amnesti an sancire, & clementiam, ii a imperia inchoantibus semper ostendere. Sic enim funestam prPteritorum memoriam sepeliri, & eorum culpam ab universis in antecessorem rejici. Irauan. 3 8.) Mocenicus quoque Venetiarum Princeps eundem Henricum,cumVenetiis esset, ad intestinas dissensiones tollendas, subjectos beneficiis demulcendos, pacandosque arnimos adhortatus esse dicituri Er. Mauroc. ra. his. Ven. Quod consilium cum Henricus neglexisset, qui vivo fratreCarolo dignissimus imperio habitus & omnium votis expetitus fuerat, conversa omnium voluntate statim ingens sui fastidium fecit. Et consimili eventu olim in Romano imperio Galbae feralis in v hom ingressus, trucidatis in oculis civium tot millibus, studia omnium ab ipse in Othonem vertit. Tacit: a. hi Qui autem indulgem tiam, clementiam, & temporibus servientem prudentiam tantopere Principis majestatem oppugnare arbitrantur, vehementer profecto falluntur. Nihil enim est in summa fortuna qua, quam postis, nihil melius, quam velle longe