장음표시 사용
461쪽
'. AD CORNEL. T A c I T. 4 9siorum tributu soluturi numum conjiciebant: cujus cadentis sonum si Quaestor ex longo intervallo exaudiret, in solutum cedebat: sinminus 3 regio quidem fisco ille accrescebat, sed qui jecerat, alium atque altu majoris ponderis eode conjicere cogebatur , donec tinnitus Quaestoris aures feriret. Addunt alii ; aurila argenti usu omni in corporis cultu vetito ad vimineos torques, similiaque servitutis extrems argumenta eos lata lege redegisse; pret
festum dedisse, qui in servili obsequio & operis miseros detineret, ostium in sedibus ad Septentrionem unum habere jussisse, humiliusquam pro statura corporum: cum, ut jugum quotidie turpiter subire, tu ut exituri inflexo
toto corpore regem Danu serviliter ve rari.
viderentur. Quis ex novae sapientiae doctoribus n5 diceret,bene provisum ne animos toltilerent Frisii, omnia ad infringendos spiritus, instituta erant. Sed i idem erectis talibus injuriis ad libertatem animis, cum arma raptim undiquaque collegissent, Danorum praesidia passim oppresserunt, aut finibus suis ejece
ed notabilius est, quiaTacitus hic eosdem Frisios eandem ob causam ad iram & questus, di postquam non subveniebatur, ad bellu venisse refert. Nunc alia addo. Imperante Valentiniano placet novis vetera interserere) multi
plicata per Pannonias vectigalium augmenta. Opti
462쪽
4so NOTAE POLITICAE Optimates ultimorum metu exagitatos coinpulerunt mutare sedes, ec trans mare abire:& flagitantium ministrorum amaritudine quidam oppressi, cum non suppeteret , quod darent, erant perpetui carcerum inquilini: e quibus aliquos, cum vitae jam tςderet & lucis, optata suspendiorum remedia consumps runt.Quibus populorum excoriationibus nudatum esse hostibus Pannoniae latus scribit Ammian. Marcell. libro tricesimo. Guillelmus Auraici Princeps, quaerentibus qua spe contra potentissimum Hispaniarum Regem ipse omnium rerum egens, patria extorriis bellum cieret 8 respondit: Hispaniarum avaritiam de crudelitatem duas sibi fore portas aditum daturas in Belgium. Denique cum si periori seculo a Fontano Comite & Hi spanis Cameracum obsidione cingeretur, & jamFontanus autumnali intemperie attrito exercitude receptu cogitaret , nihil illi ad urbis occupationem magis profuit , quam civium in Balagnium, qui se nuper Cameracensem Regulum appellari a Galliae Rege impetraverat, odium. Exasperaverat illos, quod mercibus in foro venalibus numisma aereum Balagni ijussu percussum , accipere cogerentur: cum pro indictionibus tributisque non nisi aureum & argenteum Salagnii exactores reciperent. Exempla praerer solitum plura attuli: ut iis receptam hodie quorundam opinionem
463쪽
AD CORNEG TACIT. 43 Iconfellerem qua subjectorum inopia principum securitas constare putatur. Nunc superest, ut, quibus artibus tributorum necessariorum invidia leniatur, doceam. Ve- I. teres limitanea regnorum loca non tam gravibus vectigalibus, atque ea quq in meditullio regni iunt, onerarunt , metu desectionis. Inde noluit Darius esse tributarios AEthiopes Zc Colchos, quia limitares 'erant. Veneti hodieque mitius tractare pu- . tantur Bergomates , Brixi enses, Cremenses, Mediolanensium olim ditionis oppida. Et Neapolitani acerbius ab Hispanis habentur, quam Mediolanenses ; qui cum Allobroge, Gallis, Venetis consilia Hispanis perniciosissima inire possent. Illud II.
quoque consilii pars est, non imos quaesto res exigendis a populo tributis praeficere , & nec ipsi privatorum limina circumeant, nec missis lictoribus pignora capiant, divexentque oppidanos. Ipsorum civium sit hoc munus , qui ex suo corpore eligant per quos ea pecunia cogatur hu- .manius , inde singula oppida inferant serario. Si quis enim privatus detrectet aut
moretur. . per assiaetos magistratus, notosique lictores praestat ad solutionem adigi ;quam inhumano fastu quaestorum qui
cum exactoribus suis brevem moram interdu crudeliter vendunt , meliusque prae
464쪽
- y2 No AE POLITI C α dati nunquam sunt, quam cum in vexatis laribus, ta in quibus vix tantum est, quod
tributo suificiat, sibi quoque spolia illato
III. terrore inveniunt. Est etiam cautio, ea
tributi nomine exigere, quae quibusque locis vilissima habentur. Quomodo Romani a Frisiis coria boum , Tae. hic. Siculis frumentum,a Corsis ceram AU. IV. Gent. 3. dejur. bess. . sumebant. Praeterea pium maxime est, tributis onerare ea magis, quae divitum luxum instruunt, Quam quibus pauperes vitam exhibent desumptuarias leges ferre, earumque con- V. temptoribus multas irrogare. Curae aerarii
di vectigalium praeponendi sunt homines sanctissimi, & qui puras innocentesque
manus habeant. Secus si far, nulla tributorum acerbitas suffciet;& Princeps semper vaCuus,ut de Erisichtonis fame pueris narramus,& erectis in futurum votis ege- . bit. Et non inepta quorundam cautio fuit. aerarii lc redituum curam sacris hominibus mandasse. Cum enim illis Ponti L cia constitutio matrimonia abstulerit, cur opes relinquere optarent liberis quos toli lunt nullosῖ Praesumuntur itaque non divitiarum conquisitioni operam dare, aut Caeteris mortalium curis occupari, sed pro domo, pro familia pro posteris coelum habere. Ita Mediolani olim in sacro aerarium
465쪽
erat pecuniaeque plebis sequester sacerdos esse ex lege jubebatur Alciat. 2. his. Mediol.) & cia. io xxiv. Senis Camertingi ossicium cis aerarii curam habebat) monachis concedebatur: Malavolt. lib. 7. his. Sen dc nuper sacratissimus Dominus
Imperator noster, Camerae,ut vocant, Austriae Crensmunsteranum Antistitem Prς- VI. sidem dedit. Multum quoque tributorum invidiam minuet, si Princeps fundos patrimoniales suos, & quicquid in domestica ejus haereditate est, coli jubeat, & inde rvdactas opes publicis vectigalibus jungat. Quam curam hodie haec facilior popularis pecuniae ratio atque fiducia pene evertit. Negligi enim patrimonia illa Regum tanquam angusta aut laboriosa aut denique ad privatorum sortem accedem ctia incipiunt; mox in gratiosos homines dividi, pignori dari, veraque aut simulata emptione excidere. Ita innocentissimum vivendi genus omittunt de suo v
ctigali , illudque tributorum instituunt
praedae proximu . Denique exactam pecuniam cum artificiosa quadam parsimoniaeVII ostentatione in publicam utilitatem erogare decet; ut videant gentes, non eam
per luxum dc ignaviam prodigi convix iis, ludis, venationibus & turpissima in sycophantas dc adulatores liberalitate. Sed
466쪽
distribuebantur. Ut ut sit, inoa NOTAE POLITI crifiat plerumqi ut male exorta s
contumantur , perpetua necessitate tenentur
Principes novis indictionibus exsugere su lectos sibi populos, & ad ea devenire,quae sine incipum, & infamia seculi diei non possunt. Inde enim prodierunt
modi nostra aut avorum memoria reperti, qua
Principes carentes pecunia militem suum in hybernis vel praesidio retentum ex civium suorum expilatione, & vicini agri depopula- rarae alere solent. Nam quod Cyrus Babylo-11d a se devictis praesidium imposuisse, eique - ab ipsis stipendium numerari jussisse legitur, aenoph. 7. Cyropaei id fortassis in urbe recens capta,& mobili, indeque suspecta, singulari ratione probari poterit. Inde quoque macdigna cum militiae nostraeinfamia, qua amici ac hostes pari discrimine habentur, orta consuetudo, singulis civium sedibus unum aut plures imponere, quos illi cibo, potu, lecto, nocturno lumine & pro jumentis foeno, stramine, interdum ec avena sine precio instruant.'Quem morem in Italiam ex Gallia tran statu LudoviciXII. temporibusGuicciardinus libro quarto Zc decimo tradit. Sed Joannes Baptista
Pigna libro quarto Historiae de Principibus
Atestinis, Martinum Scaligerum multo ante
equitum ad vcIo. pace aluisse scribit , utique leviore impendio, quia in privata hospitialiae post ea
467쪽
tempora ab Hispanis tanta crudelitate atque acerbitate in urbe Mediolanensi exercitus est, ut pene incredibile sit, quod illorum temporum scriptores memorant. Milites per ciavium domos distributi non modo patresfamilias ad victum sibi quotidie lautum & delicatum suppeditandum , verum etiam ad pecuniam, eaque omnia, quibus luxui servitur,cogebant. Quae cum intoleranda essenti non
nisi clandestina ex urbe fuga quippe palam non licebat, cum milites suspectos domi cum conjugibus & liberis vincirent) vitari poterant. Quam ob rem tabernae atque officinae tota urbe Clausae erant, & ubi se olim frequentia suffocabat , moesta solitudo. Miserabilis urbi facies, & hominum nimia clade
stupentium attoniti vultus. Res certe summa miseratione digna, & exemplum inconsta tis fortunae plane singulare. Viderant homines urbem paulo ante , civium opibus, sple didissimis aedificiis, superba rerum omnium copia nobilissi mam; multitudine hominum tanta, ut credi posset seminarium esse, ex quo mortales Jupiter in orbem emittit, vel quos iis vocantibus coeunt homines. Tunc versa rerum vice innumeris partim pestilentia absumptis, partim ultimorum metu fuga dila psis, vacua habitatoribus ac pene deserta erat, uterque sexus incultus, sordidatus , rerum omnium egens, nullum earum artium vesti-
468쪽
NOTAE POLI Tic ggium, quibus precium luxus fecit, quarumque industria tam ingentibus urbe opibus ditaverat. Ex quoin eam desperationem civium animi lapsi sunt, ut mortem in tot malorum remediu optantes, quidam ferro, alii laqueo, nonnulli praecipitio exiise miserias illas m
morentur. Nec hactenus malum stetit. Saevitum in absentes quorum , si vocati non comparuissent, bona publicabantur. Et erat tantus proscriptorum numerus, ut minuendae molestiae causa, quaei n scribendo erat, proscripti nu tabulas typis excudere necesse esset. Sacra
quoque templorum spoliabantur pecunia, in militum stipendia. Denique Antonius Leva militum dux omnem civitatis annonam ad se contractam & in publicis locis conditam illis 4 psis a quibus rapuerat, immoderato pretio vendebat. His vestigiis nostri Principes insistentes cum summa 1 ua infamia sistem apud bonos) atque miserabili populorum exitio bella gerunt Nam quod temporum necessitate, de seculi ab antiquis longe diversi conditi
ne se excusant, id vero vanum est. Non est,
non prose id temporum vitium, quod est hominum iniquitas. Decidatur aliquid ex immenso Regum luxu: restringatur effusa illa in gratiosos & adulatores pecuniae publicae profusior coerceatur insatiabilis quaestorum ministrorumque avaritia, fraudes, dolique
nunc consuetudine peccandi no excusati m
469쪽
AD CORNEL. TAci τοῦ urdo, sed projustis, licitisque habiti. Nunquam
deerunt pecuniae non in militum modo stipendia , sed in magnificentiam quoque & r liqua majestatis ostentametita. Nec adeo infe- lix est nostra aut superior aetas, ut non protulerit viros Principes qui, quod frugalitatem& largiendi modum quendam habebant, ad exercitus sustentandos, & viros in quaque arte praestantes praemiis assiciendos, & caeteram regiam libertatem, pecuniae satis habuerunt. Cosmus Magnus Hetruriae Dux tenuibus no
vi imperii initiis, dissicillimisque temporibus,& exhausto Praedecessore suo aerario,cum in suam Carolique Imperatoris rem perpetuos feci siet sumptus,tantum comparcere pOtuit, quantum non Ovendis modb integris stipendiis, sed & praemiandae virtuti, lassiceret. v. Cis. 6. de vita Com. Joannes 22. Pon
tifex decem & octo annis quibus sedit, 1 missiones conquisivit: & nuper Sixtus V. Cum obeliscis erigendis,aedificiis struendis, navibus armandis maximam pecuniae vim insumpsis set, sexto Pontificatus anno decedens paulo minus qnisque missionibus reliquit. Srip. Ami-rat. ad lib. I. Tacit. dis. 3. Fasusjanitorum perpetiebantur.J Intolerabile , nec ipsis patronis multum honorificum est, habere janitores, a quibus ad dominum aditus plerumque pretio emendus est. Et tamen id etiam veterum seculoru dedecus fuit;
470쪽
4 3 NOTAE POLIT caut pvet ex hoc loco, de pluribus Senecae. Etiam Lucii Junii Moderati Columellae verba huc 'adscribere haut absurdum fuerita lit lib. L. de re ruis.)an putem fortunatius a caten, t to repulsum janitore sepe nocte sera foribus ingratiis alacere, miserrimeque famulatu per dedecus fascium decus, ct imperium profuso tam hmen patrimonio mereari ' Nam ct gratui servi:sti, se donis rependitar honor. ὁ α
Finis Notarum politicarum in librum qu rium Annalium C. CORNELII TAcuta