D. Iustiniani ... Institutionum, siue Elementorum libri quatuor, notis perpetuis multo, quam hucusque, diligentius illustrati, cura & studio Arnoldi Vinnii I.C

발행: 1652년

분량: 753페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

Πst Lisca T. ET COND. insemphyleuticarium hujusinodi damnum venire. quo jure utimur.

. De forma alicui facienda ab artifice.

s.Item quaeritur,si cum aurifice Titius conia venerit , ut is ex auro suo certi ponderis certaeque formae annulos ei faceret, & acciperet

s verbi gratia ) decem aureos, utrum emptio

& venditio, an locatio & conductio contrahi videatur. Cassius ait,materiae quidem emptionem & venditionem contrahi, Operae autem locationem & conductionem.Sed placuit in eum emptionem de venditionem contrahi:

Quod si suum aurum Titius dederit, mercede pro opera constituta, dubium non est, quin

locatio es conductio sit.

I uid prassare debet conductoris. Conductor autem) omnia secundum

interitus ad dominum, partis ad emphyleutam pertinet, nisi aliud convenerit. I. I. C. dejur. emb. Itaque non p- terit emphyleuta, ob sterilitatein petere remissionem pen- sonis ; quamvis hoc colono eoncessum. I. I seq.h.e. . IT a M uJ AE R I T v QEx Cajo I. . g. g. eod. D Xeris hic emptionem contrahi, quia materia in perpetuum abalienatur. Rursus tamen videri potest contrahi locatio propter operam artificis, quae ες ipsa aestimatur: o

perae autem emptio esse non potest. ν ... . γ

- PLAQUIT TANTUM EMPT NEM. Es 1 EId. I. x. Nemo dubitaret emptionem contrahi, si cum aurifice convenissem, ut is mihi certo pretio traderet annulos,

uos jam factos habebat. Quid autem refert res jam factait ab artifiee, an adhuc facieiada, eum utrobique in pretio constituendo non materiae ibium , sed etiam artificii ratio . habeatur vid. I. xo. I. 6s. de eouir. empl. . . S cvNDUM RGEM eo ND UET ION T G

Id est, secundum con3gnin conductioni adjecta, VI quae

562쪽

io a materra.

. . a

COCIETAT E M'coire solemus aut totorum

bonorum; quam Graeci specialiter λωνωνιαν appell4nt, aut unius. alicujus negotiationis, veluti mancipiorum vendendoru emendorum lile, aut olei, aut Vini, auctrumentI e-inendi vendendique.

.. r. Et quidem si nihil de partibus lucri &damni nominatim convenerit, aequales stili

- . .

Soc ηεYAπEM eo IRE J Societas est communio consensu fricep μ. Estque duplex - , vel vitae, quam imo verso nuptias sive matrimonium appellamus ; vel bo- horum , quae verbo generis in usu juris societas vocatur. de qua sola hic agitur. i i Α re τοτα vM no reo α R MJ In qua bysia omnia 'prae ianua continuo communicantur , adtiones in. vleem Cedendae ', quae postea obvianiunt, in commune redi igenda. I. 3 . g I.V. Σ. t 3. L M. Osee. h. e. Cum quiem a ui simpliciter societate in contrahunt, eorum duntaxat, quae ex quaestu veniunt, coita esse videtur, non etiam,quae beneficio alieno aut dono serrimae. L ' eum eod.

υ - V m l v a N E G ατ Aj1.n N vel artificii , vel fundi in commune empti: in qua id solum, quod quaestu rei venit .cMus s.cietas eontracta est , Iucrum commune I. ALES PARTE J I. 29 pr. eod. Quod sic uecipe , fi cequalis quoque sit collatio : nam in collatione inaequali pro ra ta ejus , quod qi ilqtie contulit, partes fieri debent arg. I 6. I. 8o d Bene Aristot. 8. Etari in fim

563쪽

4 2 Lia. III. Tiri XXVI.

cet partes lx in lucro &in damno spectantur. Quod si expressae futant partes , hae servari debent. Nec enim unquam dubium fuit,quin valeat conventio, si duo inter se pacti sint, ut ad unum quidem duae partes & lucri di damni pertineant, ad alium tertia. De partibus in aqualibin. 2. De illa sane conventione quaesitum est,

si Titius &Seius inter se pacti sint, ut ad Ti

tium lucri duae partes pertineant, damni tertia:ad Seium duae partes damni, lucri tertia: an rata debeat haberi conventio. Quintus Mutius contra . naturam societatis talem pactionem esse existimavit,& ob id non esse ratam habe

dam. Servius Sulpitius scujus sententia praevaluit ) contra sensit, quia sepe quorundam ita pretiosa est opera in secietate, ut eosjustum sit conditione meliore insbcietatem admitti. Nam de ita coiri posse societatem non dubitatur , ut alter pecuniam conferat', alter non

' H RRVAM PER E.NY ' Ae proinde etiamsi in aequales servari placuerit in collatione aequali, aut sequa las in eollatione inaequali. Idem est, si partium definitio arbitrio tertii alicujus perinissa sit: erius tamen arbitrium in manifesta iniquitate per judicium bon. fid. eorrigi potis

geri analogiam inaequalitatis partium in damno de luero

- Σ. CONTRA NATURAM 1 oc IRTAT Q ut pote quae aequalitatem tanquam jure quodam, fraternitatis

desideret. I. 63. pr. eod. . I

564쪽

conserat, & tamen lucrum inter eos commu

ne sit, quia inpe oper alicujus pro pecunia valet. Et adeo contra Quinti Mutii sententiam obtinuit, ut illud quoque constiterit pos se Convenire, ut quis lucri partem serat, de damno non-teneatur. quod & ipsum Servius convenienter sibi fieri existimavit. Quod i men ita intelligi oportet, ut si in alia re lucrum , in alia damnum illatum sit,compensa

tione facta, solum quod superest, intelligatur

lucro esse.

De partibus expressis in una caussa. . 3. Illud expeditum in una caussa pars fuerit

h π. aes. I .sen. 3. Par pari datum basimentum es, σθra pro peeunia. sive ut est in I. s . I. I .-Fν ermm a Er arris es Duamentum. id est , σήκωμ--varro apud N Wium Amussis es aquamen , Iesame tum. In codice ri trusco praepostero literarum ordine scriptum est 'eismem

N E A T v RI Nam nec haee eonventio iniqua est , si illud, quod impenditur 9 perditur operae, quanti e damnum acceptum. d. I. 29. I. I. Talis autem societas coinri non potest, ut unus Iuerum tantum , alter damnum lentiae: quia sine ullius tueri communione societas conlitter sequit. Se ista societas leonina veteribus dicitur. d. I. 29. f. ἰ. Appellatio tracta ex fabula Miopi. m. Erasm. ι

I N ALIA LvcRvM, ALIA DAB Num V. c. Inita est negotiatio mancipiorum M equo rum et in illa damnum acceptum roo aureorum , Inde lucrum factum Mo. eompensitione lucri & damni tacta, ro

565쪽

. LIB. I II. Tl T. XXVI. fuerit expressa sveluti in solo lucro, vel in solo damno in altera Verc omissa , in eo quoque, quod praetermissum est, eandem partem se

ssiuibus modis societas solvitur.

De renuntiatione.

. . .

q. Manet autem secietas eo usque, donec in eodem consensu perseveraverint. At cum aliquis renuntiaverit secietati, selvitur societas.

Sed plane si quis callide in hoc renuntiaverit

secietati , ut. obveniens aliquod lucrum stlus habeat : veluti si totorum bonorum socius, cum ab aliquo haeres esset relictus, in hoc re nuntiaverit secietati, ut haereditatem λlus lucrifaceret, cogitur hoc lucrum communi-

3. EANDEM PARTEM sERvAR IJ Uod i iiim pendet a paritate rationis , non a natura relatorum, u*pl erique existimant.

VERINTJ I. s. C. eod. At invicem liberantur , si rebus adhuc intearis omnium consensu a coniunctione discedatur, juxta.communem legem de tollendis obligationibus. I. ult.suP. quib. mod toll. obL 'C v Μ Α DI M' Is R E N v N T I. A V E R I TJ I r. I. 6s. g. 3. h. t. Hoc autem in contractu lbcietatis jure ingulari receptum , quia non bene convenit cum natura& conditione foetetatis , quae veluti jus quoddam frater nitatis in se habet. d. I. 63. eod. aliquem inuitum retinere in communione; quippe cujus materia discordias inter non consentientes excitare sol ci. I. n. g. Σ. de Iet. Σ. Atque hoc idem obtinet, etiam si ab initio convenerit , ut socie

ηδε perpetuo duraret I. I . I. 7o. eod. ' ' '

S i s c AL Ll DEJ Ou i d olo malo renutillar, - eios quidem a se liberat, se autem ab illis non liberat, damnique particeps, lucri expers manet. d. I 6y. g. 3. Ofer e

566쪽

Α73 care. Si quid vero aliud lucrifaciat, quod non captaverit,ad ipsum solum perinet. Ei veroicui renuntiatum est,quicquid omnino post renuntiatam se eietatem acquiritur, seli conceditur.

. Solvitur adhuc cietas etiam morte sequia qui secietatem contrahit, certam per

lanam sibi eligit: sed & si consensu plurium

societas contracta sit, morio unius socii Qlvi

tur, etsi plures supersint: nisi in coeunda B-cietate aliter convenerit.

De fine negotii. L. Item si alicujus rei contracta secietas sit, s finis negotio impositus est, finitur cietas.

Qv o n, NON O APQ AvERI TJ Quod in renian satione non spectavcrit: quia dolum in eo non admisit. d.

o MORTE SOCIIJ I. 4. g. I. I. s1. g. 9. L 63. g. b. I. 6y. g. 9. eod. adeo ut nec ab initio recte paciscamur , ut haeres in s.cietatem succedat. I. 34. I. 9 eod. quia& ta id pactum naturae societatis repugnat. d. I. 6s. g. 114 exsc p; foetetares vςctigalium. d. i. F9, ' - , ατ SI CONS EN s v rLvntv Μῖ . I.f. s.9. MI 3 8ce. ALITER co Nu EN ER i Tu Id est , iii uno in ortuo nihilominus inter superstites societas coni, Ddaretur. d. I 6s. s. 9. Quamvis autem haeres in societatem iton succedit , tenetur tamen actione pro socio ex ObvligMione aritea nata, item ut bonam fidem praestet & acti otiam culpam in eo , quod ex antegesto pendet. d. I. 6s.

. FINIS NEGOTI o et M p o s I T v s 4 d. I. 6 g. Io. Si ad certum te rapus contracta sit , solvitur exacto tempore. d. I. 6i. I. 6. '

s ci

567쪽

4 6 Lis III. TIT. XXVI. De publieatione. 3. Publicatione quoque distrahi cietatem, manifestum est: scilicet si universa bona socii

publicentur.nam cum in ejus locum alius succedat, pro mortuo habetur.

De eessione bonorum, G2. Item si quis ex sectis mole debiti praegra

vatus, bonis suis cesserit, & ideo propter publica & privata debita, substantia ejus veneat, silvitur secietas. sed hoc casu, si adhuc consentiant in secietatem, nova videtur incipere stoicias.

Dariis se eulpa a socio prassandis.

s. Socius socio utrum eo nomine tantum teneaturpro secio actione, si quid dolo commiserit, iaculi is, qui deponi apud se passus est, an etiam culpae, id est, deficii re atque negligentiae nomine,quaesitum est.praevaluit tamen, etiam

. P vnti IcATIONE J d. I. g. I x. quod alias dicitur capitis deminutione. I. 4. 3. I. I 63. g. ult. eod. ma stima nimirum Se media , quae similes morti. d. I. 63. g.uD. Aia vll ave est D Λ τῖ Piscum intellige, qui bona damnatis ablata sibi vindieat. IMP. de bou.eor. Qui ant. sent. 8. B o HI a sv I s e EssER T3 d. ι 6s. g. I. Hoc Modestinus dixit, egestate dissociari. I. 6. q. s. eod. S I a Di v v c coia a LN TlANτJ Potest enim renovari societas eum eo, qui civis manet, bonaque iterum apquirere potest vel operis suis vel alieno beneficio. I. 6.ae eess. bon. 9. S ulva socroJ Ex Caio I. h. h. t. Actio pro socio ex utro ue latere directa est: nam utriusque socii par est condicio. ETIAM g LPA NOMINE TEN R IJ Ratio est,

568쪽

Da MANDATO. 477 etiam culpae nomine teneri eum.Culpa autem

non ad exactissimam diligentiam dirigenda

est. Sufficit enim , talem diligentiam communibus rebus adhibere socium, qualem suis rebus adhibere solet. Nam qui parum diligentem socium sibi adsumit, de se queri, sibique hoc

imputare debet. .

. DE MANDATO.

Divisio a sine. ' . . '

NAND A ΟΜ contrahitur quinque modis, sive sita tantum gratia aliquis tibi mandet, sive sua& tua, sive aliena tantum, sive sua α

quia eommodum foetetatis ad omnes foetos pertinet, qua res eos aperte s.parata depositario, qui onus tantum sustinet , commodi nihil expectat. I. s. s. L. commod. OVRI. ΕΜ sv Is REnvs A D M I n E R EJ Id est, mediam , qualem plerique patressam. suis rebus adhibent. L II . de per. ct comm. rei vend. I. 3 s. g. 6. de coni. empl. I. I . depen act. Levem itaque culpam , non etiam levissimam socius praestat. quod re ipsum convenit regulae docontractibus , qui utriuique gratia fiunt. d. L s. g. ωοm

DE sE QI E R id Eadem ratione utitur sup . f. ula.

urb. mod. re coni. Ob . ad excludendam culpam levem.

Certior est illa , quam modo attulimus, quod in hoc contrast u omnium versatur utilitas. T I v v ti v s XX v II. 1MANDATUM OONTRA RivvnJ Ex Crio ιχ B. r. Mandare est gratuito aliquid gerendum committere. Reeipit autem mandatum varias divisiones: aliud est expressum , aliud tacitun I. I 8.eod. aliud Fenerale , aliud speciale. aliud negotiorum judicialium , aliud extra-judicialium. Hie proponitur di visio quinquepartita sumpta a fiago

569쪽

4 8 LIB. III. Τi T. XXVII. aliena, si ve tua & aliena. At si tua tantum gratia tibi mandatum sit, supervacuum est mandatum , 8c ob id nulla ex eo obligatio; nec mandati inter vos actio nascitur.

Si mandantis gratia mandetur.

. I. Mandantis tantum gratia lintervenit mandatum: veluti si quis tibi mandet, ut negotia ejus gereres, vel ut sundum et emeres, vel ut pro eo sponderes. , r

Si mandantis , ct mandatarii. 2. Tua gratia & mandantis : veluti si met det tibi, ut pecuniam sub usuris crederes et , qui in rem ipsius mutuaretur: aut si volentete agere cum eo ex fideiussistia causa, mandem tibi, ut cum reo agas periculo mandantis: vel

ut ipsius periculo stipulcris ab eo, quem tibi deleget in id, quod tibi debuerat.

fidejussor anto riam principalem convelis rvpotuit. I. s. C. se ejus quod mutatum Nov. q. Commodum hici cxe toris mandatarii in eo, quod judicium cum reo instituitur Periculo mandantis , cum absque mandato sciret, ut ele Chione rei fidejumr liberetur. I. ult. C. de Moug. ubi de mum id ius abrogatur. Exemplum hoc est in I. g. 1.L 4s. g. uti. h. s. Ra EM TO DELEGE T)Hoc mandatum in rem et L . Illan

570쪽

DE MANDAT Oia si aliena. Aliena autem tantum causa intervenit

mandatum: veluti si tibi aliquis mandet, ut Titii negotia gereres, vel ut Titio fundum emeres, vel ut pro Titio sponderes. Si mandantis, ct aliena. . Sua&aliena: veluti si de communib8s suis & Titii negotiis gerendis tibi mandet, velut sibi dc Titio fundum emeres , vel ut pro eo& Titio sponde S. Si mandatarii, se aliena. - s. Tua & aliena : veluti si tibi mandet, ut Titio sub ularis crederes : quia si sine usuris

mandantis interponitur , quia bonum nomen Deit credὼtor, qui delegatum admittit, propter novationem. I. 26. f. Σ. eod. 8c in rem mandatarii, quia novus debitor ita substituitur , ut nihilominus ex mandato agi possit in id , quod minus ab illo servari potuit. d. l. 22. f. Σ. d. i. F.

3. ALIENA TANTvM eA v s A' Particula taxa Ilva tantum M apud Crium bis expressa est d. I. v. pr. 99. . eamque Sc Th.agnoscit, ut mirum sit Hotomannum MPac. censere delendam , vel ideo, quod eam Ccus non habui. . -- U et TI.TII NEGOTIA GERER Es, 8cc.J in his exemplis etsi ab initio nihil interest mandatoris, tam eo ex post facto ut intersit, fieri potest nempe cum ex gestu tuo mandator Titio Obligari coepit nomine negotiorum gestorum. V. 18. de Areg. ges. Non obstat igitur I. 8. g. 6.

4. SuA ET ALIENA3 Ex Cato d. l. 2. I, 3. s. T v A E T ALIENA J d. I. v. f. s. Mandatarii hic interest propter quaestum uturarum , Titii propter u

sum pecuniae. . . . .

SEARCH

MENU NAVIGATION