장음표시 사용
631쪽
deiectum effusumve est, dupli, quantum d mni datum sit, constituta est actio. Ob homi
nem vero liberum occisium, quinquaginta aureorum poena constituitur. Si vero vivat, nocitumque ei esse dicatur,quantum ob eam rem aequum judici videtur, actio datur. Iudex enim computare debet mercedes Medicis praestitas, caeteraque impendia, quae in curatione facta sunt ; praeterea operas, quibus cam it, aut
cariturus est, ob id quod inutilis est factus. Da filio milias seorsum habitante a patre.
r. Si filiusfamilias scorsum a patre habitaverit , dc quid ex coenaculo ejus dejectum effusumve ruerit, sive quid positum luspensis nave habuerit,cujus casus periculosius est,Iuliano placuit in patrem nullam esse actionem, sed
cum ipso filio agendum esse. auod & in filio- familiariudice obseritandum est , qui litem
aut effuso eonstituta est ei, cui noeitum est, actio ita duplum damni dati. I. I. pr. d. e. O n HOMINEM L ERv- c C sv M so AVRE R.J d. l. I. pr. Damni aestimatio hie non sit in
duplum, quia in homine libero nulla corporis aestimatio fieri potest. d. i. I. g. s.
Neque de peculio , neque noxalem. I. F. g. pen. in An de obLcta 7. De peculio ideo non datur ; quia hic non ex contractu , aut quasi ex contractu, sed quasi ex maleficio, filius obligatur. I. I. g. 7. de his qua effud. L F8. de re jur. Noxaliter autem cum patre nunquam agitur. 3, ult. ins de
632쪽
Dedamno aut furto, quod in naur,aut caupons , uulsabulo factum est.
l. Itom exercitor navis, aut cauponae, aut
stabuli de dolo, aut furto, quod in navi, me caupona, aut stabulo factum erit, quasi ex maleficio teneri videtunsi modo ipsius nullum est maleficium, sed alicujus eorum, quorum o
pera navem aut cauponam, aut stabulum exerincet. Cum enim neque ex maleficio, neque ex
contractu sit ad verius eum constituta hic arectio, & aliquatenus culpae reus est, quod opera malorum nominum uteretur, ideo quasi eK maleficio teneri videtur. In his autem casibus
in factum actio competit, quae haeredi quidem
datur,adversus haeredem autem non competit.
ITEM EXERCITOR NA v I Ex Cajo LGI. uir. de ObI. O in. Pertinet hue pars altera edicti naura, caupones, sabularii , &c. cujus initium L pen. g. iat. d. r. DE D o L. oJ g. ult. Cui M. & Hoton . de damo. auctoritatem Flor. codicis secuti , de sententiam I. y. g. 1.
tCΛvPONA Avτ a Tanu Lod Apparet stabulum hie noa aecipi pro caupona aut diversorio , ut alias saepe τsed pro loco , ubi jumenta stabulantur. I. s. nain. eav. sa
Qv onvM OPERA NAvE M'Si quid autem factum
sita vectoribus aut viatoribus, quorum opera exercitor non utitur , haec actio locum non habet. I. MD. 9.2. d. r. sed de recepto, qu est eX contractu. I. I. g.rit. Lx. I. 3. r.eod. IN FAc TvM ACTIO co M P R T 1 T J Quae p*nalis est in duplum. d. L Mis. s. I. eod. ADUER svs HAEREDEM NON eo M PETIT Jd. ι. MD. I. Me Ηoc autem commune est omnium actionum poenalium. g. I. ins da per . O remp. o. neque enim
aequum est haeredem ex delicto defuncti minime locuple intum , poenam ab eo debit in sustincre.
633쪽
Continuatio: S definitio. VPERE sT, ut de actionibus loquamur. Actio autem nihil aliud est, quam ius peti
quendi in judicio, quod sibi debetur.
I. Omnium autem actionum, quibus inter aliquos apudjudices arbitrosve de quacunquere quaeritur, summa divisio in duo genera deduci-
Celsus I. I. b. e. Caeterum actio quatenus tertium juris objectum constituit. magis considerari debet, ut via di medium , per quod ad id, quod nostrum est , aut nobis debitum pervenitur, quam quatenus est jus, aut ux jure nobis quaesito dependet; qua consideratione cum rerum nostrarum pars sit, ad sesundum objectum referri debet. I. 9. de verb.sgn. IN I v D r c I OJ His verbis indieatur , neminem sibi jus dicere posse, aut privata, quod sibi debetur, auctoritate occupare. I. 13. quod met. ca. Quo D s In I DEn ErvκJ Debendi verbum laxius h e accipi oportet, ut debere quisque dicatur, quod jure praestare tenetur; quamvis facto suo ad id se non obstrin-Xerit, eoque verbo etiam adtio in rem comprehendatur. m. I. 378. g. iat. deverb. si gu. . - . IvDIe Ea ARnITRosv EJ Iudicum nomine intelligit iudieas addictos actionibus stricti juris; . arbὶ-trorum additos judiciis bonae fidei. I. I s. de rejudis L 7. de Ieg. Iul. rep. quanquam Sc arbitri ex compromissis sumpti hue pertinent. I. I. de ree. arbitr- IN nvo GENERAJ Ita Se Ulp. I. 2s. h. t. Adden
634쪽
ducitur. aut enim inrem sunt, aut in perB-nam. Namque agit unusquisque aut cum eo,
qui ei obligatus est, vel ex contractu, vel ex maleficio: quo casu proditae sunt assiones in personam, per quas intendit adversarium ei dare aut facere oportere, dc aliis quibusdam' modis. Aut cum eo agit,qui nullo jure ei obli
gatus est,movet tamen alicui de aliqua re con
troversiam: quo casti proditae actiones in rem sinat: veluti si rem corporalem possideat quis, quam Titius suam esse assirmet, possessor autem dominum ejus se esse dicat: nam si Titius suam esse intendat, in rem actio est.
CVM EO, Q I EI onLIGAT vsJ Achio in personam est , qua cum eo agimus , qui obligatus ciet nobis ad faetendum aliquid vel dandum. I. Σy. h. t. EX CONTRA e TV v EL EX MALE FI cIo 3 Appellatione contractus etiam quasi contractus, maleficii etiam quasi maleficium comprehenditur, ut 8c alibi. g. Ici. . s. 18. 9-rU. eod. I. I6. de nerges. l. 69. h. r. ALII SQ V I n v sDA M Mo D I sJ Id est , aliis agendi formulis, ut in actionibus commodati, deposti, pigneraritia, empti , coudum, &e. quibus intendimus adversarium tradere aut restituere oportere. quae M Theo in phili sententia est. . l Qvo Asu PRODITAE AeTION Es IN RENI J Actio in remust , per quam rem nostram, quae ab alio pol sidetur, petimus. I. 2 s. h. t. QI AM TITIussu AM EssRJ Actio in rem de re corporali, quae εξήχὴν dicitur rei vindicatio rite. D. C. de rei mindie. ΘΥ competit vero rei dominor i. Σ3. eod. Utilis tamen emphyleutae de superficiario datur. ν in
Ρos s Esso l. DOMI N U M S E DICAT J Aut utique neget retitorem dominum esse e nam ut contra vi Hieet, non est necessarium. S. l. ins se intera. t. q. C. e. dend. ' i
635쪽
De action e confessoria, ct negatoria. Σ. AEque si agat quissius sibi esse fundo sorte, vel aedibus utendi fruendi, vel per fundum vicini eundi, agendi, vel ex fundo vicini aquam ducendi, in rem actio est. Rusdem generis est actio dejure praediorum urbanorum: veluti siquis agat jus sibi esse altius aedes suas tollen
di, prospiciendive, vel projiciendi aliquid,
vel immittendi tignum in vicini aedes. Contra quoque de usi fructu, & de servitutibus praediorum rusticorum, item praediorum urbanorum , invicem quoque proditae sunt actiones : ut si quis intendat jus non esse adversario utendi fruendi, eundi, agendi aquamve ducendi : item altius tollendi prospiciendive, vel
projiciendi immittendive: istie quoque actio
nes in rem sunt, sed negativae. Quoci genus actionis in controversiis rerum corporalium
tius aedifieatur jure servitutis a vieina impositae 8e aedifieanti quaesitae , ubi le*e civitatis intra certum modum cohibita est aedifieandi lieentia , 8e vieinus aedificanti conces.sit formam praetcriptam excedere : atque hoc casu actio est confessoria. Caeterum jure libertatis, & negatoria agitur. I. 8. C. de servit.
bus ineorporalibus qui negative agit, magis de suo jure a gere videtur , quam alieno, cum , ex. ca. negat invito solus es e adversario utendi, Sce. I. s. pr. s U. Pet. quippulua in fietatione vi ipsa assirmat rem suam esse Iiberam. I . . I. se ferv. vind. . SED NEGAT AE 3 Passi m negatoriae. Actio ne gatoria proposita est neganti se servitutem debere: confessoria servitutem sibi asserenti sit se u=U .per. O tit. Aferv. vind. quod magis ex re petita , quam ex figura ora tionis aestimanduls.
636쪽
LIB. I V. TIT. V . proditum non est. nam in his is agit, qui non possidet, ei vero, qui possidet, non est actio prodita, per quam neget rem actoris esse. Sanquno casu, qui possidet, nihilominus is actoris
artes obtinet, sicut in latioribus Digestorumbris opportunius apparebit. De actionibus pratoriis realibus.
i. 3. Sed istae quidem actiones quarum mentionem habuimus, & si quae sunt similes,ex l gitimis & civilibus causis descendunt. Aliae autem sunt,quas Praetor ex sua iurisdictione
com-PROD TvΜ Nos EsT' Quoniam in controvet sis rerum corporalium qui negative agit, de alieno jure snon de suo agit; qui negat rem postulentis esse, non com
v TA, Sec.d De re corporali nunquam in rem actio ultro ipossidenti datur : quippe cui sufficit, quod possideat. I. I. ig. 6. uri psis. Secus est in servitutibus , quarum usus tu M ilieno est. ' i' SANE v No o Asud Ita quoque Theoph. alias, ποπ inno easu. Goveanus , Sane hoe una eas, id est , in contro- iversiis servitutum : quomodo Sc in duobus codieibus Th. i.νi,i I I abrot. i3, S l Qv AE sv NT sIM I L E s4 vel in rem , ut itetitio haereditatis, confessoria & negatoria de servituti- ius aliis , quam quae supra memoratae ἱ vel in personam squae innumerae. EX LEGITIM 12 Ev c I v I ti x F Cava I J
Legitimum proprie dieitur, quod est ex lege et Caeterum in usu juris eo nomine etiam significatur, quod est ex aliqua parte juris, quae legis vim habet. I. 6. de pact. L .de eap. min. I. Σ. g. MD. Mnd. Ieg. Quod addit o rimi libue , eo significare videtur actiones quae ex contractibus juris gentium 8c quasi contractibus descendunt. arg. g. I. sv.de. ist.
637쪽
II g ΑcTIONIBUS. 3 7 comparatas habet tam in rem, quam in perse nam: quas & ipsas necessarium est exemplis ostendere et ut ecce plςrumque ita permittit praetor in rem agere, ut vel actor dicat se quasi usucepisse, quod non usia ceperit: vel ex dive se possessor dicat adversarium suum non usu.eepisse, quod usu petit. De Publiciana. . Namque si cui exbusta causa res aliqua tradita fuerit veluti ex causa emptionis, aut donationis, aut dotis, aut legatorum & necdum ejus rei dominus effectus est: si ejus ei posse suonem casu amiserit, nullam habet in rem directam actionem ad eam persequendam
N EJ Id est ,ex suo edicto, ut passim alibi iurisdictio pro
edicto I. I. .s pen. de posuI I. 7. dejurisid. mia. Uae E e e EJ Indicantur hic praetoriarum in rem actiois num species duae , Publiciana, & releigoria, quae expli- eantur s. Φ. 9 s. ν
Non qui nunc possidet; sed qui olim possessor suit. Rusin
lardus , Cuiae. Hotom. possesserem dieat adversarium suum. 8ce. Sed quis ferat tam inepte affectatam in oratione prola verborum trajectionem 4. Ex 1vsTA-c Avs AJ Ex qua re vero domino tradita statim dominium in accipientem transiret.cujus ge neris 1 int illae , quae in textu. plii res indicantur L L. f.uis. ct aliquor si. seqq. de pubI. in rem act. Naec DUM DOMIN vs EPPE e Tvlla Propterea rod rem a non domino acceptam nondum ulucepit. Nain res usucapta sit, actio honoraria ei necessaria non est, eum habeat civilem. d. I. i. g. I. quanquam si nihilominus honoraria agere sub qualitate bon. fid. possessoris malit, hoe ei permittendum. MIG. n. 28. CAsv A M 1 s E R i τ' Nam si facto M voluntate sua amisit, rei recuperandae actionem non habet.
638쪽
s 8 LIB. IV. TIT VI. . dam. quippe ita proditae sunt jure civili actio
nes, ut quis dominium suum vindicet. 1ea quia sene durum erat, eo casu deficere actionem , inventa est a Praetore actio, in qua dieieis qui possessionem amisit, eam rem se usiacepisse,quam usiu non cepit, δc ita vindicat suam esse:quae amo Publiciana appellatur, qu Gniam primum a Publicio Praetore in edicto proposita
s. Rursus ex diverso, si quis cum reipublicae cause abesset,vel in hostium potestate esset, rem ejus, qui in civitate esset, usucepe it, permittitur domino, si possessor reipublicae causa abesse
vili prodita sit: pam jure eivili in rem amo soli domino
competit. I. 23. de rei vind.- DvRvM,ERΛ Iniquum praetori visum extraneum quemlibet vel injustum possessorem potiorem esse eo , qui rem ex justa eausa ta bona fide nactus , ejus possessionem casis amisisset. Dixi ex raneum, quia justi dominii exceptio merito Publieianae objieitur. I. pen. 9 ula. de Publ. in rem aes. Cujac. DI cIT, &C. EAM REM sE vsve EPIssci Idest, vi ipsa hoe intendit. Neque enim expresse dicet se sicepisse , quod est falsum, εe institutioni hujus actionis Coutrarium: sed dicet se rem,de qua agitur, bona fide, V.C. emisse a L. Titio 8e ab eo traditam bona fide accepisse, petere se, ut sibi restituatur. Old. pract. σα 3.cla L. 3. . REIPvntirem e AvsΛJ Hoe exempli causa di Rum aecipe: nam in seeunda elaulula edicti, ouae hune casum continet, Praetor non distinguit, qua ex caula quis abfuerit, necessariane aut probabili, an voluntaria. I. M
639쪽
abesse desierit, tunc intra annum rescissi usucapione eam petere, id est, ita petere, ut d1cat possessorem usu non cepisse ,& ob id suam rem esse. Quod genus actionis quibusdam dialiis simili aequitate motus Prietor accommodat , sicut ex latiore Digestorum seu Pande-ctarum volumine intelligere licet.
De Pauliana. 6. Item si quis in fraudem creditorum rem Ram alicui tradiderit,bonis ejus a creditoribus
possessis ex sententia praesidis, permittitur ipsis
NHΛmo haee resseisim, licet rei persecutoria sit, a no tamen eam finiri placuit, quia contra jus civile datur.
PI s s EJ Haec quoque actoris intentio non ad verba, sed ad vim essectumque verborum exigeuda est. Μyns m I. QE 1nes DAM ET AM I sJ Absentibus scit . quorum res usueapta ab iis, qui in eivitate manserunt. I. 1 . f. 1. A. t. in prima clausula edicti. sed hae parte iis duntaxat saccurritur, quorum absentia aut necessaria fuit, aut justa. d. I. I. I. I. ι P cum seqq. I 36. s. pen. O κθ. ct L.
6. IN PRAvDEM GREDIT RvUEt eventum fraus habuerit. I. Io. s. I. I. I . rua in sta . ered. 8c simul is , qui aeeepit, Daodi seonicius fuerit. 1 t. I. s. g. 8.aad. In causis tamen lucrativis etiam in eum , qui fraudein ignoravit, hane actionem dari placet, quatenus locupletior factus est. E. I. 6 f. II. - '. 'Oi- Ante v I RADIDERrTJ Edictum verbis generalibus conceptum est, stua fraudationis causa erunt , 8ce. quae verba latissime patent. vid. d. I. I. 4. feri' ἀBONI 1 P o I
640쪽
yso . . La B. IV. TIT. VI. creditoribus,rescissa traditione eam rem pete re, id est, dicere eam rem traditam non esse ,
di ob id in bonis debitoris mansisse.
De Serviana, ct quasi Serviana,
seu spothecaria. 7. Item Serviana & quasi Serviana quae eiuiam hypothecaria vocatur) ex ipsius Praetoris
jurisdictione substantiam piunt.Serviana autem experitur quis de rebus coloni, quae pignoris jure pro mercedibus fundi ei tenenturi Quasi Serviana autem est, qua creditores pignora hypothecasve persequuntur: inter pignus
eompei t post missionem in possessionem , exeussiciis
nem , &c. I. pen. C. eod. Schneid. n. RE se Iss A TRADITIO NEJ Unde tam actionem
Paulianam, quae rescissbria est traditionis, quam superiorem illam usueapionis resciGriam , actionem in rem esse, M ad exemplum vindieationis dari, contendunt C j e. 8c Fabrol. 4
DI CERE REM TRADITAM NON E 11 EJ.
Non diserte ae nominatim : sed effectu intendere, ut supra. 7. Q v aE ETIAM HYPOTHEOARI AJ Ab haci actione toto genere differt actio, quae pigneralitia pro prie dicitur'; utpote quae non in rem, sed in personam, est; non praetoria , sed civilis, competens debitori adversus creditorem obligatum ex contractu ad pignus, quod. cepit, soluto debito restituendum. s. ule,suPh quib. myd.
. QUAE .PL. NOR Is xv A M scit. tum ea, de qui hus nominatim convenit, ut pro mercede fundi essent obligata. g. 3. in . ins de interdicti tum fructus in fundo conducto nascentes, quae tacite. intelliguntur pignori Eacidomico fundi. I. . in quib.1 ea .rum eae. In Ipraediis quidem urbanis eo iure utimur, ut etiam invecta & illata a, Inquilino cura conventionem pignori sint: in rusticis au tem praediis contra observatur. I. q. d. t. I. 4. depacti' CRERITORE o sono es et Ii E. A a